Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2023-08-10
Wersja aktualna od 2023-08-10
obowiązujący
USTAWA
z dnia 18 października 2006 r.
o wyrobie napojów spirytusowych1)
z dnia 18 października 2006 r. (Dz.U. z 2006 r., Nr 208, poz. 1539)
t.j. z dnia 30 stycznia 2013 r. (Dz.U. z 2013 r., poz. 144)
t.j. z dnia 10 czerwca 2016 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 822)
t.j. z dnia 12 lutego 2019 r. (Dz.U. z 2019 r., poz. 268)
t.j. z dnia 20 sierpnia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r., poz. 1419)
t.j. z dnia 10 sierpnia 2023 r. (Dz.U. z 2023 r., poz. 1584)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. [Zakres regulacji]
1) zasady wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych w rozumieniu art. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/787 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie definicji, opisu, prezentacji i etykietowania napojów spirytusowych, stosowania nazw napojów spirytusowych w prezentacji i etykietowaniu innych środków spożywczych, ochrony oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, wykorzystywania alkoholu etylowego i destylatów pochodzenia rolniczego w napojach alkoholowych, a także uchylającego rozporządzenie (WE) nr 110/2008 (Dz. Urz. UE L 130 z 17.05.2019, str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem 2019/787";
2) (uchylony)
3) wymagania dotyczące napojów spirytusowych w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu 2019/787 oraz w przepisach wydanych w jego trybie;
4) właściwość organów w zakresie wykonywania zadań określonych w rozporządzeniu 2019/787 oraz w przepisach wydanych w jego trybie.
2. Przepisów ustawy nie stosuje się do napojów spirytusowych wytworzonych domowym sposobem, na własny użytek i nieprzeznaczonych do obrotu.
3. Napoje spirytusowe, o których mowa w ust. 2, nie mogą być wytwarzane bezpośrednio w wyniku destylacji po fermentacji alkoholowej.
Art. 1a. [Obowiązki informacyjne ministra właściwego do spraw rynków rolnych] Minister właściwy do spraw rynków rolnych, zwany dalej „ministrem", wykonuje obowiązki państwa członkowskiego Unii Europejskiej w zakresie powiadamiania Komisji Europejskiej o organie wyznaczonym do:
1) nadzorowania procesu dojrzewania (leżakowania) napoju spirytusowego, o którym mowa w art. 13 ust. 6 rozporządzenia 2019/787;
2) przeprowadzenia kontroli, o której mowa w art. 43 ust. 1 rozporządzenia 2019/787, napojów spirytusowych w zakresie ich zgodności z przepisami rozporządzenia 2019/787.
Rozdział 2
Zasady wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych i obrotu tymi napojami
Art. 3. [Zakres działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych] 1. Działalność gospodarcza w zakresie wyrobu napojów spirytusowych, w tym rozlewu tych napojów przez tego samego przedsiębiorcę, który je wyrobił, lub rozlewu napojów spirytusowych przez przedsiębiorcę, który ich nie wyrobił, zwana dalej „działalnością gospodarczą w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych", jest działalnością regulowaną, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221, 641 i 803), i wymaga uzyskania wpisu do rejestru działalności w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych, zwanego dalej „rejestrem".
2. Działalność gospodarcza w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych:
1) których wyrób odbywa się w sposób inny niż określony w art. 2 lit. d (i) tiret pierwsze rozporządzenia 2019/787,
2) których wyrób lub rozlew odbywa się w miejscu sprzedaży detalicznej prowadzonej na podstawie zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2023 r. poz. 165, 240, 535 i 803), i które są przeznaczone do spożycia wyłącznie w miejscu sprzedaży,
3) od których zapłacono podatek akcyzowy zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 143, z późn. zm.)
- nie jest działalnością regulowaną i nie podlega wpisowi do rejestru.
Art. 4. [Obowiązki przedsiębiorcy] 1. Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych jest obowiązany:
1) wdrożyć system wewnętrznej kontroli wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych obejmujący w szczególności określenie:
a) częstotliwości i sposobu pobierania próbek do badań jakościowych,
b) metody badań jakościowych,
c) sposobu postępowania z napojami spirytusowymi nieodpowiadającymi wymaganiom jakościowym;
2) dysponować planem zakładu obejmującym w szczególności pomieszczenia produkcyjne, magazynowe, socjalne i sanitarne, z zaznaczeniem:
a) linii technologicznych,
b) dróg przemieszczania surowców i produktów gotowych,
c) stanowisk pracy;
3) wyznaczyć osobę odpowiedzialną za kontrolę jakości napojów spirytusowych.
2. Przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 1, zapewnia spełnianie przez obiekty budowlane i urządzenia techniczne przeznaczone do wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych wymagań określonych w przepisach o ochronie przeciwpożarowej, sanitarnych i o ochronie środowiska, co potwierdza zaświadczenie wydane na wniosek tego przedsiębiorcy przez:
1) komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej,
2) państwowego powiatowego inspektora sanitarnego oraz
3) wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska
- właściwych ze względu na planowane miejsce wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych.
3. Działalność gospodarczą w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych może wykonywać przedsiębiorca:
1) posiadający tytuł prawny do obiektów budowlanych, w których ma być wykonywana taka działalność;
2) który nie był skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe, a w przypadku przedsiębiorcy będącego:
a) osobą prawną - którego członek zarządu nie był skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe,
b) spółką jawną - którego wspólnik nie był skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa, o których mowa w lit. a, a w przypadku wspólnika będącego osobą prawną - którego członek zarządu nie był skazany prawomocnym wyrokiem sądu za te przestępstwa,
c) spółką komandytową - którego komplementariusz nie był skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa, o których mowa w lit. a, a w przypadku komplementariusza będącego osobą prawną - którego członek zarządu nie był skazany prawomocnym wyrokiem sądu za te przestępstwa,
d) spółką komandytowo-akcyjną - którego członek zarządu nie był skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa, o których mowa w lit. a;
3) który nie zalega z należnościami wobec Skarbu Państwa, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, a w przypadku gdy zalega z należnościami z tytułu podatków stanowiących dochód budżetu państwa - jeżeli zostało przyjęte zabezpieczenie, o którym mowa w art. 33d § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2022 r. poz. 2651, z późn. zm.), wykonania decyzji określającej lub ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, o której mowa w art. 52 ust. 3a ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, co potwierdzają wydane na jego wniosek zaświadczenia.
Art. 5.[Organ prowadzący rejestr] Rejestr prowadzi Dyrektor Generalny KOWR.
Art. 6. [Zawartość wniosku o wpis do rejestru] 1. Wpisu do rejestru oraz zmiany wpisu w rejestrze dokonuje się na wniosek przedsiębiorcy złożony na formularzu udostępnionym na stronie internetowej KOWR.
2. Wniosek o wpis do rejestru zawiera:
1) firmę przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres oraz adres do doręczeń;
2) numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile przedsiębiorca taki numer posiada;
3) numer identyfikacji podatkowej (NIP);
4) wskazanie:
a) rodzaju działalności gospodarczej, która będzie wykonywana, spośród następujących:
- wyrób napojów spirytusowych, w tym rozlew wyrobionych napojów spirytusowych, lub
- rozlew napojów spirytusowych wyrobionych przez innego przedsiębiorcę,
b) maksymalnej rocznej wielkości takiego wyrobu lub takiego rozlewu napojów spirytusowych w ramach działalności gospodarczej, która będzie wykonywana, wyrażonej w litrach alkoholu 100% objętościowych (obj.);
5) wskazanie miejsca lub miejsc wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych;
6) oświadczenie przedsiębiorcy, że:
a) w dniu złożenia wniosku o wpis do rejestru:
- nie jest wobec niego prowadzone postępowanie egzekucyjne, likwidacyjne lub upadłościowe,
- spełnia wymagania określone w art. 4 ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2 i 3;
b) dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru są kompletne i zgodne z prawdą.
3. Wniosek o zmianę wpisu w rejestrze zawiera dane określone w ust. 2 pkt 1-3 i wskazanie danych zawartych w rejestrze, które uległy zmianie, przy czym, jeżeli zmiana dotyczy wskazania rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej objętej wpisem do rejestru lub maksymalnej rocznej wielkości wyrobu lub rozlewu w ramach tej działalności lub określenia miejsca lub miejsc jej wykonywania, wniosek zawiera również oświadczenie w zakresie, o którym mowa w ust. 2 pkt 6.
3a. W przypadku zmiany danych zawartych w rejestrze innych niż:
1) wskazanie rodzaju wykonywanej działalności gospodarczej objętej wpisem do rejestru lub
2) wskazanie maksymalnej rocznej wielkości wyrobu lub rozlewu w ramach wykonywanej działalności gospodarczej, lub
3) określenie miejsca lub miejsc wykonywania działalności gospodarczej
- wniosek o zmianę wpisu w rejestrze zawiera oświadczenie w zakresie, o którym mowa w ust. 2 pkt 6 lit. b.
4. (uchylony)
5. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 6, ust. 3 i 3a, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
6. Jeżeli wniosek o wpis do rejestru spełnia wymagania określone w ust. 1, 2 i 5 oraz nie zachodzą przesłanki odmowy wpisu do rejestru określone w art. 43 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, Dyrektor Generalny KOWR wpisuje przedsiębiorcę do rejestru.
7. Jeżeli wniosek o zmianę wpisu w rejestrze spełnia wymagania określone w ust. 1 i 3 albo 3a i 5 oraz nie zachodzą przesłanki odmowy wpisu do rejestru określone w art. 43 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, Dyrektor Generalny KOWR dokonuje zmiany wpisu w rejestrze.
Art. 7. [Forma prowadzenia rejestru] 1. Do rejestru wpisuje się dane, o których mowa w art. 6 ust. 2 pkt 1-5, oraz datę dokonania wpisu.
2. (uchylony)
3. Rejestr jest jawny.
4. Dyrektor Generalny KOWR wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru albo zaświadczenie o zmianie wpisu w rejestrze.
5. Dyrektor Generalny KOWR prostuje z urzędu wpis w rejestrze zawierający oczywiste błędy lub niezgodności ze stanem faktycznym.
6. W przypadku zmiany danych wpisanych do rejestru przedsiębiorca jest obowiązany złożyć wniosek o zmianę wpisu w rejestrze w terminie 14 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana tych danych.
Art. 7a. [Wpis przedsiębiorcy do rejestru] 1. Wpisu przedsiębiorcy do rejestru dokonuje się w terminie 7 dni od dnia wpływu do Dyrektora Generalnego KOWR wniosku o wpis do rejestru.
2. Jeżeli Dyrektor Generalny KOWR nie dokona wpisu w terminie, o którym mowa w ust. 1, a od dnia wpływu wniosku o wpis do rejestru upłynęło 14 dni, przedsiębiorca może rozpocząć wykonywanie działalności gospodarczej po uprzednim zawiadomieniu o tym Dyrektora Generalnego KOWR na piśmie. Nie dotyczy to przypadku, gdy Dyrektor Generalny KOWR wezwał przedsiębiorcę do uzupełnienia wniosku o wpis do rejestru nie później niż przed upływem 7 dni od dnia otrzymania tego wniosku. W takim przypadku termin, o którym mowa w zdaniu pierwszym, biegnie od dnia wpływu do Dyrektora Generalnego KOWR uzupełnienia wniosku o wpis do rejestru.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do wniosku o zmianę wpisu w rejestrze.
Art. 8. [Decyzja o zakazie wykonywania działalności przez przedsiębiorcę] 1. Dyrektor Generalny KOWR wydaje decyzję o zakazie wykonywania przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych w przypadkach:
1) złożenia przez przedsiębiorcę oświadczenia, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 6, ust. 3 albo 3a, niezgodnego ze stanem faktycznym;
2) nieusunięcia przez przedsiębiorcę naruszeń warunków wymaganych prawem do wykonywania działalności, o której mowa w art. 3, w wyznaczonym przez Dyrektora Generalnego KOWR terminie;
3) stwierdzenia przez Dyrektora Generalnego KOWR rażącego naruszenia warunków wymaganych prawem do wykonywania działalności, o której mowa w art. 3, przez przedsiębiorcę;
4) cofnięcia przez właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego, z uwagi na:
a) zaległości z tytułu cła i podatków stanowiących dochód budżetu państwa, składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne,
b) kierowanie podmiotem przez osoby skazane prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, przeciwko mieniu, przeciwko obrotowi gospodarczemu, przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub przestępstwo skarbowe,
c) prowadzenie działalności niezgodnie z uzyskanym zezwoleniem,
d) nieposiadanie tytułu prawnego do korzystania z miejsca, w którym prowadzono skład podatkowy.
1a. Decyzja, o której mowa w ust. 1, podlega natychmiastowemu wykonaniu.
1b. Przed wydaniem decyzji na podstawie ust. 1 pkt 2 Dyrektor Generalny KOWR wzywa przedsiębiorcę do usunięcia stwierdzonych naruszeń w wyznaczonym terminie nie krótszym niż 7 dni od dnia otrzymania wezwania.
2. (uchylony)
3. Dyrektor Generalny KOWR powiadamia Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o wydaniu decyzji, o której mowa w ust. 1.
Art. 8a. [Wpis do rejestru przedsiębiorcy, wobec którego wydano decyzję o zakazie wykonywania działalności] 1. Przedsiębiorca, wobec którego wydano decyzję o zakazie wykonywania działalności, o której mowa w art. 8 ust. 1, może uzyskać wpis do rejestru w tym samym zakresie działalności gospodarczej nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia wydania decyzji.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do przedsiębiorcy, który wykonywał działalność gospodarczą bez wpisu do rejestru. Nie dotyczy to sytuacji określonej w art. 7a ust. 2.
Art. 8b. [Wniosek następcy prawnego przedsiębiorcy] 1. W razie śmierci, rozwiązania albo przekształcenia przedsiębiorcy wpisanego do rejestru albo w przypadku zbycia całości lub części przedsiębiorstwa lub wystąpienia innego zdarzenia prawnego, w wyniku których nastąpiło następstwo prawne, Dyrektor Generalny KOWR dokonuje zmiany wpisu w rejestrze na wniosek następcy prawnego tego przedsiębiorcy, jeżeli ten następca prawny złoży:
1) wniosek o zmianę wpisu w rejestrze oraz przeniesienie na niego uprawnień wynikających z wpisu do rejestru;
2) oświadczenie w zakresie, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 6.
2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, następca prawny dołącza dokument potwierdzający fakt zaistnienia następstwa prawnego, a jeżeli jest kilku właścicieli przedsiębiorstwa - pisemną zgodę pozostałych właścicieli przedsiębiorstwa na przeniesienie na wnioskującego właściciela przedsiębiorstwa uprawnień wynikających z wpisu do rejestru.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, składa się w terminie 6 miesięcy od dnia wykreślenia przedsiębiorcy wpisanego do rejestru z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo Krajowego Rejestru Sądowego.
4. W przypadku gdy wniosek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, został złożony po terminie, o którym mowa w ust. 3, nie wszczyna się postępowania w sprawie zmiany wpisu w rejestrze.
5. Do dokonania wpisu do rejestru zmienionych danych, w przypadkach określonych w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 6 ust. 2, 5 i 6.
6. Jeżeli zostały spełnione wymagania, o których mowa w ust. 2 i art. 6 ust. 2 pkt 6, następca prawny może wykonywać uprawnienia wynikające z wpisu przedsiębiorcy do rejestru także przed dokonaniem zmiany wpisu w rejestrze. Od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, następca prawny jest obowiązany wykonywać obowiązki związane z wpisem do rejestru.
7. Jeżeli zostały spełnione określone w ustawie wymagania dotyczące przeniesienia na następcę prawnego uprawnień wynikających z wpisu do rejestru, Dyrektor Generalny KOWR dokonuje zmiany wpisu w rejestrze.
8. W przypadku gdy został ustanowiony zarząd sukcesyjny, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170), stosuje się przepis art. 45 tej ustawy.
Art. 9.[Obowiązek zawiadomienia Dyrektora Generalnego KOWR o zakończeniu działalności] Przedsiębiorca zawiadamia Dyrektora Generalnego KOWR o zakończeniu albo zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych w terminie 14 dni od dnia zakończenia albo zawieszenia wykonywania danego rodzaju działalności gospodarczej.
Art. 9a. [Wykreślenie przedsiębiorcy z rejestru] Dyrektor Generalny KOWR wykreśla przedsiębiorcę z rejestru:
1) na jego wniosek;
2) w przypadku gdy:
a) przedsiębiorca nie jest wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo Krajowego Rejestru Sądowego od 6 miesięcy od dnia uzyskania informacji z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo Krajowego Rejestru Sądowego o braku wpisu albo wykreśleniu przedsiębiorcy,
b) decyzja, o której mowa w art. 8 ust. 1, stała się ostateczna,
c) następca prawny nie złoży wniosku, o którym mowa w art. 8b ust. 1 pkt 1, albo nie złoży tego wniosku w terminie określonym w art. 8b ust. 3.
Art. 10.[Stosowanie przepisów ustawy - Prawo przedsiębiorców] W sprawach nieuregulowanych w ustawie dotyczących podejmowania, wykonywania i zakończenia działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców.
Art. 11. [Napoje spirytusowe wprowadzane do obrotu] Do obrotu mogą być wprowadzane napoje spirytusowe:
1) spełniające wymagania w zakresie definicji, opisu i prezentacji oraz sposobu produkcji napojów spirytusowych określone w rozporządzeniu 2019/787 oraz w przepisach wydanych w trybie tego rozporządzenia;
2) wyprodukowane i dopuszczone do obrotu na terytorium państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego, które nie są państwami członkowskimi Unii Europejskiej, w zakresie, w jakim korzystają ze swobody przepływu towarów na podstawie umów zawartych ze Wspólnotą Europejską.
3) (uchylony)
Art. 12. [Kontrola urzędowa napojów spirytusowych] 1. Kontrolę urzędową w rozumieniu art. 2 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/625 z dnia 15 marca 2017 r. w sprawie kontroli urzędowych i innych czynności urzędowych przeprowadzanych w celu zapewnienia stosowania prawa żywnościowego i paszowego oraz zasad dotyczących zdrowia i dobrostanu zwierząt, zdrowia roślin i środków ochrony roślin, zmieniającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001, (WE) nr 396/2005, (WE) nr 1069/2009, (WE) nr 1107/2009, (UE) nr 1151/2012, (UE) nr 652/2014, (UE) 2016/429 i (UE) 2016/2031, rozporządzenia Rady (WE) nr 1/2005 i (WE) nr 1099/2009 oraz dyrektywy Rady 98/58/WE, 1999/74/WE, 2007/43/WE, 2008/119/WE i 2008/120/WE, oraz uchylającego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 854/2004 i (WE) nr 882/2004, dyrektywy Rady 89/608/EWG, 89/662/EWG, 90/425/EWG, 91/496/EWG, 96/23/WE, 96/93/WE i 97/78/WE oraz decyzję Rady 92/438/EWG (rozporządzenie w sprawie kontroli urzędowych) (Dz. Urz. UE L 95 z 07.04.2017, str. 1, z późn. zm.) w zakresie spełniania przez napoje spirytusowe wymagań określonych w rozporządzeniu 2019/787 oraz w przepisach wydanych w jego trybie przeprowadzają wojewódzcy inspektorzy jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1688, 2185 i 2254 oraz z 2023 r. poz. 177, 412 i 588).
2. (uchylony)
Art. 12a. [Ewidencja leżakowania] 1. Przedsiębiorca, który przeznacza albo przekazuje innemu przedsiębiorcy alkohol etylowy w rozumieniu art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, zwany dalej „alkoholem etylowym", do wyrobu napojów spirytusowych, w których opisie, prezentacji lub etykietowaniu w rozumieniu odpowiednio art. 4 pkt 1-3 rozporządzenia 2019/787 umieszcza na podstawie art. 13 ust. 6 rozporządzenia 2019/787 informację o okresie leżakowania napoju spirytusowego:
1) produkuje lub leżakuje alkohol etylowy w składzie podatkowym w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, zwanym dalej „składem podatkowym", oraz
2) prowadzi ewidencję alkoholu etylowego leżakowanego w składzie podatkowym, zwaną dalej „ewidencją leżakowania".
2. W ewidencji leżakowania umieszcza się:
1) firmę przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, adres do doręczeń oraz adres miejsca prowadzenia przez tego przedsiębiorcę składu podatkowego, w którym leżakuje alkohol etylowy;
2) informacje o każdej partii leżakowanego alkoholu etylowego rozumianej jako wyodrębniona, jednolita ilość alkoholu etylowego o tych samych właściwościach organoleptycznych i fizykochemicznych, zwanej dalej „partią leżakowanego alkoholu", wprowadzanej do składu podatkowego lub wyprowadzanej z tego składu podatkowego, wpisując:
a) numer referencyjny elektronicznego dokumentu administracyjnego, o którym mowa w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 684/2009 z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie wykonania dyrektywy Rady 2008/118/WE w odniesieniu do skomputeryzowanych procedur przemieszczania wyrobów akcyzowych w procedurze zawieszenia poboru akcyzy (Dz. Urz. UE L 197 z 29.07.2009, str. 24, z późn. zm.), zwanego dalej „e-AD", albo
b) lokalny numer referencyjny umieszczony w dokumencie zastępującym e-AD - w przypadku gdy krajowy system teleinformatyczny służący do obsługi przemieszczania wyrobów akcyzowych z zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy, o którym mowa w przepisach o podatku akcyzowym, jest niedostępny,
c) niepowtarzalny numer identyfikacyjny, o którym mowa w art. 12b ust. 4 pkt 7, karty informacyjnej partii leżakowanego alkoholu, zwanej dalej „kartą leżakowania" - w przypadku przewozu alkoholu etylowego między składami podatkowymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
d) okres leżakowania najmłodszego składnika alkoholowego w alkoholu etylowym,
e) kod klasyfikacyjny w układzie odpowiadającym Nomenklaturze Scalonej (CN) zgodnej z rozporządzeniem Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. WE L 256 z 07.09.1987, str. 1, z późn. zm. - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 2, t. 2, str. 382) partii leżakowanego alkoholu, zwany dalej „kodem CN leżakowanego alkoholu", a w przypadku partii leżakowanego napoju spirytusowego - dodatkowo nazwę prawną tego napoju,
f) numer partii leżakowanego alkoholu, a w przypadku wydzielenia alkoholu etylowego z danej partii leżakowanego alkoholu - również numer partii leżakowanego alkoholu, który został wydzielony,
g) ilość alkoholu etylowego wyrażoną w litrach alkoholu 100% obj., a w przypadku wydzielenia alkoholu etylowego z danej partii leżakowanego alkoholu - również ilość wydzielonego alkoholu etylowego;
3) informacje dotyczące leżakowania alkoholu etylowego w składzie podatkowym w odniesieniu do każdej partii leżakowanego alkoholu:
a) w przypadku rozpoczęcia leżakowania:
- datę rozpoczęcia leżakowania,
- znak pojemnika, w którym odbywa się leżakowanie,
- numer partii leżakowanego alkoholu, a w przypadku wydzielenia alkoholu etylowego z danej partii leżakowanego alkoholu - również:
- - numer partii leżakowanego alkoholu, z której wydzielono alkohol etylowy,
- - numer partii leżakowanego alkoholu, który został wydzielony,
- ilość alkoholu etylowego wyrażoną w litrach alkoholu 100% obj., a w przypadku wydzielenia alkoholu etylowego z danej partii leżakowanego alkoholu - również ilość wydzielonego alkoholu etylowego,
- kod CN leżakowanego alkoholu, a w przypadku leżakowanego napoju spirytusowego - nazwę prawną tego napoju,
- okres leżakowania najmłodszego składnika alkoholowego, w przypadku gdy alkohol etylowy był wcześniej leżakowany w innym składzie podatkowym,
b) w przypadku przeprowadzania w ramach leżakowania mieszania lub kupażowania alkoholu etylowego:
- datę przeprowadzenia mieszania lub kupażowania,
- ilość i rodzaje alkoholu etylowego wyrażone w litrach alkoholu 100% obj., które zostały pobrane z różnych partii leżakowanego alkoholu w celu mieszania lub kupażowania,
- numer partii leżakowanego alkoholu poddanego zmieszaniu lub kupażowaniu, a w przypadku wydzielenia alkoholu etylowego z danej partii leżakowanego alkoholu - również:
- - numer partii leżakowanego alkoholu, z której wydzielono alkohol etylowy,
- - numer partii leżakowanego alkoholu, który został wydzielony,
- ilość alkoholu etylowego wyrażoną w litrach alkoholu 100% obj., a w przypadku wydzielenia alkoholu etylowego z danej partii leżakowanego alkoholu - również ilość wydzielonego alkoholu etylowego,
- znak pojemnika, w którym znajduje się alkohol etylowy po przeprowadzeniu mieszania lub kupażowania,
- okres leżakowania najmłodszego składnika alkoholowego po przeprowadzeniu mieszania lub kupażowania,
c) w przypadku zakończenia leżakowania:
- datę zakończenia leżakowania alkoholu etylowego,
- numer partii leżakowanego alkoholu, a w przypadku wydzielenia alkoholu etylowego z danej partii leżakowanego alkoholu - również:
- - numer partii leżakowanego alkoholu, z której wydzielono alkohol etylowy,
- - numer partii leżakowanego alkoholu, który został wydzielony,
- ilość alkoholu etylowego wyrażoną w litrach alkoholu 100% obj., a w przypadku wydzielenia alkoholu etylowego z danej partii leżakowanego alkoholu - również ilość wydzielonego alkoholu etylowego,
- znak pojemnika, w którym wydano alkohol etylowy z leżakowni,
- okres leżakowania najmłodszego składnika alkoholowego;
4) informacje, o których mowa w pkt 3 lit. b, dotyczące mieszania lub kupażowania partii leżakowanego alkoholu po zakończeniu leżakowania;
5) informacje dotyczące rozlewu partii leżakowanego napoju spirytusowego do opakowań jednostkowych:
a) datę rozlewu,
b) okres leżakowania najmłodszego składnika alkoholowego,
c) nazwę prawną napoju spirytusowego,
d) numer partii:
- leżakowanego alkoholu, z której wydzielono alkohol etylowy w celu rozlewu do opakowań jednostkowych,
- napoju spirytusowego rozlanego do opakowań jednostkowych,
e) ilość napoju spirytusowego rozlanego do opakowań jednostkowych wyrażoną w litrach alkoholu 100% obj.
3. Ewidencję leżakowania prowadzi się w postaci papierowej lub elektronicznej odrębnie dla każdego składu podatkowego.
4. W przypadku prowadzenia ewidencji leżakowania w postaci:
1) papierowej:
a) przed rozpoczęciem jej wypełniania ewidencję leżakowania przeszywa się i numeruje strony, a właściwy naczelnik urzędu celno-skarbowego w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 90 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 615, z późn. zm.), zwany dalej „właściwym naczelnikiem", opatruje przeszycia pieczęcią urzędu i na ostatniej stronie ewidencji leżakowania wpisuje liczbę jej stron oraz składa podpis,
b) wpisów do ewidencji leżakowania dokonuje się w sposób trwały i wyraźny, a zmian i poprawek dokonuje się w taki sposób, aby przekreślony pierwotny tekst pozostał czytelny; każdą zmianę lub poprawkę potwierdza podpis osoby dokonującej tej zmiany lub poprawki wraz z podaniem daty wprowadzenia tej zmiany lub poprawki; w razie potrzeby zmianę lub poprawkę opisuje się w rubryce „uwagi";
2) elektronicznej:
a) wykorzystuje się program komputerowy, który:
- umożliwia właściwemu naczelnikowi wgląd w treść dokonanych wpisów,
- zapewnia ochronę przechowywanych danych przed zniekształceniem lub utratą,
- umożliwia przedsiębiorcy, o którym mowa w ust. 1, dokonanie korekty danych, identyfikację osoby dokonującej tej korekty oraz ustalenie daty jej dokonania,
- umożliwia wygenerowanie w porządku chronologicznym wpisów do ewidencji leżakowania i ich wydruk,
- uniemożliwia usunięcie wpisów,
b) przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 1, zapisuje tak prowadzoną ewidencję leżakowania na informatycznym nośniku danych w sposób zapewniający ochronę przechowywanych danych przed zniekształceniem lub utratą.
5. Przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 1, umieszcza w ewidencji leżakowania informacje, o których mowa w ust. 2, nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu, w którym została wykonana dana czynność związana z leżakowanym alkoholem etylowym.
6. Przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 1, informuje właściwego naczelnika, nie później niż na 1 dzień roboczy przed planowanym wykonaniem danej czynności związanej z leżakowanym alkoholem etylowym, o dacie i miejscu planowanego:
1) rozpoczęcia leżakowania danej partii alkoholu etylowego z podaniem ilości alkoholu etylowego wyrażonej w litrach alkoholu 100% obj. przeznaczonej do leżakowania;
2) pobrania z leżakowni leżakowanego alkoholu etylowego z danej partii leżakowanego alkoholu z podaniem ilości alkoholu etylowego wyrażonej w litrach alkoholu 100% obj. pobranej z danego pojemnika;
3) kupażowania lub mieszania leżakowanego alkoholu etylowego z danej partii leżakowanego alkoholu z podaniem:
a) ilości alkoholu etylowego wyrażonej w litrach alkoholu 100% obj. pobranej z danego pojemnika,
b) okresu leżakowania najmłodszego składnika alkoholowego spośród leżakowanych, kupażowanych lub mieszanych alkoholi etylowych;
4) rozlewu do opakowań jednostkowych leżakowanych napojów spirytusowych z podaniem:
a) ilości alkoholu etylowego wyrażonej w litrach alkoholu 100% obj. rozlanej do opakowań jednostkowych,
b) okresu leżakowania najmłodszego składnika alkoholowego zastosowanego do wyrobu danego napoju spirytusowego.
7. Przedsiębiorca, o którym mowa w ust. 1, przechowuje ewidencję leżakowania przez 5 lat, licząc od dnia wyprowadzenia ostatniej partii leżakowanego alkoholu ze składu podatkowego prowadzonego przez tego przedsiębiorcę.
Art. 12b. [Karta leżakowania] 1. Przedsiębiorca, o którym mowa w art. 12a ust. 1, sporządza zgodnie z informacjami zawartymi w ewidencji leżakowania kartę leżakowania alkoholu etylowego wyprowadzanego ze składu podatkowego:
1) do innego składu podatkowego albo
2) jako napój spirytusowy rozlany do opakowań jednostkowych.
2. Kartę leżakowania sporządza się w postaci papierowej lub elektronicznej i podpisuje odpowiednio do sposobu utrwalenia podpisem własnoręcznym, kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.
3. Kartę leżakowania sporządza się na formularzu udostępnionym na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra.
4. Karta leżakowania zawiera:
1) firmę przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, adres do doręczeń oraz adres miejsca prowadzenia przez tego przedsiębiorcę składu podatkowego, z którego będzie wyprowadzona partia leżakowanego alkoholu;
2) kod CN leżakowanego alkoholu, a w przypadku wyrobu leżakowanego napoju spirytusowego - nazwę prawną tego napoju;
3) okres leżakowania najmłodszego składnika alkoholowego;
4) numer partii leżakowanego alkoholu albo numer partii leżakowanego napoju spirytusowego rozlanego do opakowań jednostkowych;
5) ilość alkoholu etylowego wyrażoną w litrach alkoholu 100% obj.;
6) numer porządkowy karty leżakowania nadany przez przedsiębiorcę;
7) niepowtarzalny numer identyfikacyjny karty leżakowania;
8) oświadczenie przedsiębiorcy, że informacje zawarte w karcie leżakowania są kompletne i zgodne z prawdą.
5. Niepowtarzalny numer identyfikacyjny karty leżakowania, o którym mowa w ust. 4 pkt 7:
1) jest nadawany przez przedsiębiorcę, o którym mowa w art. 12a ust. 1;
2) składa się z numeru:
a) składu podatkowego, z którego jest wyprowadzany alkohol etylowy,
b) porządkowego karty leżakowania.
6. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 4 pkt 8, składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia". Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
7. Przedsiębiorca, o którym mowa w art. 12a ust. 1:
1) przechowuje kartę leżakowania, którą sporządził, albo jej elektroniczną wersję;
2) przekazuje kopię karty leżakowania albo jej elektroniczną wersję przedsiębiorcy prowadzącemu skład podatkowy, do którego jest wprowadzany alkohol etylowy, nie później niż w dniu dostarczenia partii leżakowanego alkoholu do tego składu podatkowego.
8. Przedsiębiorca, o którym mowa w art. 12a ust. 1, przechowuje:
1) kartę leżakowania, którą sporządził, albo jej elektroniczną wersję,
2) otrzymaną kopię karty leżakowania albo jej elektroniczną wersję
- przez 5 lat, licząc od dnia wyprowadzenia ze składu podatkowego leżakowanego alkoholu etylowego.
Art. 12c.[Metody analizy napojów spirytusowych] Minister, w przypadku gdy nie zostały ustanowione unijne metody analizy napojów spirytusowych oraz w przypadku braku metod analizy, o których mowa w art. 18 ust. 2 lit. a, b lub c rozporządzenia 2019/787, może określić, w drodze rozporządzenia, metody analizy napojów spirytusowych w celu wykrycia i oznaczenia ilościowego substancji zawartych w tym napoju spirytusowym, mając na względzie dokładność, powtarzalność i odtwarzalność metod analizy oraz zgodność tych metod z unijnymi referencyjnymi metodami analizy napojów spirytusowych.
Rozdział 3
(uchylony)
Art. 13. (uchylony)
Art. 17. (uchylony)
Art. 18. (uchylony)
Art. 19. (uchylony)
Art. 20. (uchylony)
Art. 21. (uchylony)
Art. 40. (uchylony)
Rozdział 4
Przepisy karne
Art. 41. (uchylony)
Art. 42. [Odpowiedzialność za wyrób napojów spirytusowych niezgodnie ze sposobem produkcji]
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
2. Tej samej karze podlega kto czyni przygotowania do przestępstwa określonego w ust. 1.
3. Jeżeli sprawca uczynił sobie z popełniania przestępstwa określonego w ust. 1 stałe źródło dochodu albo jeżeli dopuścił się przestępstwa określonego w ust. 1 w stosunku do napojów spirytusowych o znacznej wartości,
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 5.
Art. 43a. [Odpowiedzialność dotycząca ewidencji leżakowania i kart leżakowania] Kto, wbrew obowiązkowi, o którym mowa:
1) w art. 12a ust. 1:
a) nie prowadzi ewidencji leżakowania,
b) nie produkuje lub nie leżakuje alkoholu etylowego w składzie podatkowym,
2) w art. 12a ust. 2, nie umieszcza w ewidencji leżakowania informacji, o których mowa w tym przepisie, lub wprowadza do ewidencji leżakowania informacje niezgodne ze stanem faktycznym,
3) w art. 12a ust. 4, nie prowadzi ewidencji leżakowania zgodnie z wymaganiami określonymi w tym przepisie,
4) w art. 12a ust. 5, nie umieszcza w ewidencji leżakowania informacji w terminie określonym w tym przepisie,
5) w art. 12a ust. 6, nie przekazuje właściwemu naczelnikowi informacji, o których mowa w tym przepisie, lub przekazuje takie informacje niezgodne ze stanem faktycznym albo po terminie określonym w tym przepisie,
6) w art. 12b ust. 1, nie sporządza karty leżakowania lub sporządza kartę leżakowania niezgodnie ze stanem faktycznym lub niezgodnie z informacjami zawartymi w ewidencji leżakowania, lub sporządza kartę leżakowania niezgodnie z wymaganiami określonymi w art. 12b ust. 2, 3 lub 4,
7) w art. 12b ust. 7 pkt 1, nie przechowuje karty leżakowania, którą sporządził, albo jej elektronicznej wersji,
8) w art. 12b ust. 7 pkt 2, nie przekazuje przedsiębiorcy prowadzącemu skład podatkowy, do którego jest wprowadzany alkohol etylowy, kopii karty leżakowania albo jej elektronicznej wersji, lub przekazuje kopię karty leżakowania albo jej elektroniczną wersję po terminie określonym w tym przepisie,
9) w art. 12b ust. 8, nie przechowuje kart leżakowania, elektronicznych wersji kart leżakowania lub kopii kart leżakowania przez okres wskazany w tym przepisie
- podlega karze grzywny.
Art. 44. [Odpowiedzialność za wyrób napojów spirytusowych bez wymaganego wpisu do rejestru] 1. Kto bez wymaganego wpisu do rejestru wyrabia lub rozlewa napoje spirytusowe,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
2. Kto dopuszcza się czynu określonego w ust. 1 w stosunku do napojów spirytusowych o znacznej wartości,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Art. 44a. [Odpowiedzialność dotycząca kontroli jakości napojów spirytusowych] Kto, będąc wpisanym do rejestru, wbrew obowiązkowi, o którym mowa:
1) w art. 4 ust. 1:
a) pkt 1, nie wdraża systemu wewnętrznej kontroli wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych,
b) pkt 3, nie wyznacza osoby odpowiedzialnej za kontrolę jakości napojów spirytusowych,
2) w art. 7 ust. 6, nie składa wniosku o zmianę wpisu w rejestrze lub nie składa tego wniosku w terminie określonym w tym przepisie,
3) w art. 9, nie zawiadamia o zakończeniu albo zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych
- podlega karze grzywny.
Art. 44b. [Stosowanie przepisów Kodeksu postępowania karnego oraz Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia] 1. Orzekanie w sprawach o czyny, o których mowa w art. 42 i art. 44, następuje w trybie przepisów ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 1375, z późn. zm.).
2. Orzekanie w sprawach o czyny, o których mowa w art. 43a i art. 44a, następuje w trybie przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2022 r. poz. 1124).
Art. 45.[Orzeczenie przepadku rzeczy] W przypadkach określonych w art. 42 i art. 44 sąd może orzec przepadek rzeczy stanowiącej przedmiot przestępstwa albo służących lub przeznaczonych do jego popełnienia, choćby nie były własnością sprawcy.
Rozdział 5
Przepisy zmieniające, przejściowe i końcowe
Art. 46.
Art. 47.[Przepisy wyjaśniające]
Art. 48. [Przedłożenie ministrowi odpowiednich oświadczeń i informacji] 1. Przedsiębiorca wpisany do rejestru na podstawie ustawy, o której mowa w art. 49, przedkłada ministrowi:
1) oświadczenie, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 6 lit. a tiret drugie oraz lit. c,
2) informację o zakresie działalności gospodarczej
- w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. W przypadku nieprzedłożenia przez przedsiębiorcę oświadczenia i informacji w terminie określonym w ust. 1 minister wydaje decyzję o zakazie wykonywania przez przedsiębiorcę działalności w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych.
3. W przypadku gdy decyzja, o której mowa w ust. 2, stała się ostateczna, minister z urzędu wykreśla wpis przedsiębiorcy w rejestrze.
Art. 49.[Przepisy uchylone] Traci moc ustawa z dnia 13 września 2002 r. o napojach spirytusowych (Dz. U. poz. 1362, z 2004 r. poz. 257 i 1808 oraz z 2006 r. poz. 935 i 1225).
Art. 50. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
1) Niniejsza ustawa w zakresie swojej regulacji służy stosowaniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/787 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie definicji, opisu, prezentacji i etykietowania napojów spirytusowych, stosowania nazw napojów spirytusowych w prezentacji i etykietowaniu innych środków spożywczych, ochrony oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, wykorzystywania alkoholu etylowego i destylatów pochodzenia rolniczego w napojach alkoholowych, a także uchylającego rozporządzenie (WE) nr 110/2008 (Dz. Urz. UE L 130 z 17.05.2019, str. 1, Dz. Urz. UE L 316I z 06.12.2019, str. 3, Dz. Urz. UE L 178 z 20.05.2021, str. 4, Dz. Urz. UE L 238 z 06.07.2021, str. 1, Dz. Urz. UE L 289 z 12.08.2021, str. 1 i 4, Dz. Urz. UE L 321 z 13.09.2021, str. 12 oraz Dz. Urz. UE L 382 z 28.10.2021, str. 59).
[1] Tytuł ustawy z brzmieniu ustalonym przez art. 65 pkt 1 ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o rejestracji i ochronie nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych oraz gwarantowanych tradycyjnych specjalności produktów rolnych i środków spożywczych, win lub napojów spirytusowych oraz o produktach tradycyjnych (Dz.U. poz. 588). Zmiana weszła w życie 28 kwietnia 2023 r.