§ 1. [Zakres przedmiotowy] Rozporządzenie określa:

1) szczegółowe warunki systemu wsparcia w zakresie dopłat do redukcji zdolności produkcyjnych, zwanych dalej „dopłatami", w tym sposób ustalania wysokości dopłat, koszty i przychody kwalifikowane, sposób ustalania ceny referencyjnej, zasady monitorowania, kontroli i weryfikacji systemu wsparcia;

2) szczegółowe warunki i tryb przyznawania dopłaty, z uwzględnieniem jej formy;

3) tryb rozliczania dopłat;

4) warunki powodujące czasowe wstrzymanie wypłaty przyznanej dopłaty.

§ 2. [Definicje] Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) jednostka produkcyjna - podziemne miejsce wydobycia węgla i powiązaną z nim infrastrukturę zdolne do produkowania węgla surowego niezależnie od innych części przedsiębiorstwa górniczego;

2) program operacyjny - wieloletni plan rzeczowo-finansowy jednostki produkcyjnej opracowany w związku z wdrożeniem systemu wsparcia, obejmujący okres do jej zamknięcia;

3) plan techniczno-ekonomiczny - roczny plan rzeczowo-finansowy jednostki produkcyjnej opracowany na podstawie i w ramach programu operacyjnego;

4) minister - ministra właściwego do spraw gospodarki złożami kopalin.

§ 3. [Koszty kwalifikowane] 1. Kosztami kwalifikowanymi są koszty związane z bieżącą produkcją węgla, jego przeróbką oraz transportem, a także koszty działalności bieżącej przedsiębiorstwa górniczego, w tym skutki finansowe kosztów poniesionych w poprzednich okresach objętych dopłatą.

2. Do kosztów kwalifikowanych zalicza się:

1) koszty zużycia materiałów i energii;

2) koszty wynagrodzeń, koszty ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń na rzecz pracowników;

3) podatki i opłaty;

4) nakłady na odtworzenie majątku bez uwzględnienia nakładów inwestycyjnych przeznaczonych na rozwój jednostki produkcyjnej;

5) koszty usług obcych;

6) pozostałe koszty rodzajowe;

7) koszty finansowe, w tym koszty obsługi kapitału;

8) wartość sprzedanych towarów i materiałów;

9) pozostałe koszty operacyjne w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2023 r. poz. 120 i 295).

3. W kosztach kwalifikowanych uwzględnia się pozostałe do spłaty zobowiązania handlowe, zobowiązania wobec pracowników, obligatariuszy i publicznoprawne.

4. Do kosztów kwalifikowanych, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być zaliczone wyłącznie koszty uzasadnione, niezbędne i skutkujące poniesieniem wydatku.

§ 4. [Przychody kwalifikowane] 1. Przychodami kwalifikowanymi są zrealizowane przychody związane z działalnością bieżącą przedsiębiorstwa górniczego.

2. Do przychodów kwalifikowanych zalicza się:

1) przychody ze sprzedaży węgla;

2) przychody ze sprzedaży materiałów, towarów, usług oraz produktów innych niż węgiel;

3) przychody finansowe uzyskane przez przedsiębiorstwo górnicze w związku z prowadzoną działalnością;

4) pozostałe przychody operacyjne w rozumieniu ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości.

§ 5. [Dopłata] 1. Dopłatę przyznaje się na wniosek przedsiębiorstwa górniczego, o którym mowa w § 7 ust. 1, w przypadku:

1) zaakceptowania przez ministra programów operacyjnych poszczególnych jednostek produkcyjnych;

2) pozytywnie zaopiniowanych przez statutowy organ nadzoru przedsiębiorstwa górniczego planów techniczno-ekono-micznych poszczególnych jednostek produkcyjnych.

2. Program operacyjny zawiera harmonogram i zasady funkcjonowania jednostki produkcyjnej wraz z założeniami dotyczącymi wielkości produkcji, kosztów, przychodów, nakładów inwestycyjnych, poziomu planowanej dopłaty oraz wskaźników efektywności i dopuszczalnego poziomu odchyleń od tych wskaźników.

3. Plan techniczno-ekonomiczny obejmuje uwarunkowania i założenia prowadzenia działalności oraz plan finansowy jednostki produkcyjnej na okres jednego roku.

4. W dokumentach, o których mowa w ust. 2 i 3, przedsiębiorstwo górnicze może przedstawić dodatkowe informacje dotyczące funkcjonowania jednostki produkcyjnej.

5. Wielkość produkcji i wysokość dopłaty dla danej jednostki produkcyjnej ma charakter degresywny.

§ 6. [Ustalanie wysokości dopłaty] 1. Należną w danym roku dla danej jednostki produkcyjnej wysokość dopłaty ustala się z uwzględnieniem przychodów ze sprzedaży węgla skorygowanych do poziomu ceny referencyjnej.

2. Ceną referencyjną jest średnioważona jednostkowa cena węgla energetycznego importowanego z państw trzecich obejmujących terytoria inne niż terytorium Unii Europejskiej, ustalana dla każdego miesiąca i narastająco w danym roku. Cena ta uwzględnia wartość opałową importowanego węgla i jest wyrażona w zł/GJ.

3. Cena referencyjna jest ustalana przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A., w ramach programu badań statystycznych statystyki publicznej na dany rok, na podstawie sprawozdań dotyczących importu i przywozu węgla kamiennego do Polski.

4. W przypadku gdy wysokość przychodów ze sprzedaży węgla zrealizowanych przez jednostkę produkcyjną jest niższa od tych przychodów skorygowanych do poziomu ceny referencyjnej, do ustalenia kwoty dopłaty przyjmuje się kwotę przychodów skorygowanych do poziomu ceny referencyjnej.

5. W przypadku gdy wysokość przychodów ze sprzedaży węgla zrealizowanych przez jednostkę produkcyjną jest wyższa od tych przychodów skorygowanych do poziomu ceny referencyjnej, do ustalenia kwoty dopłaty przyjmuje się kwotę przychodów ze sprzedaży węgla zrealizowanych przez jednostkę produkcyjną.

6. W przypadku wystąpienia w jednostce produkcyjnej nadwyżki przychodów kwalifikowanych nad kosztami kwalifikowanymi skutkującej brakiem wnioskowania o przyznanie dopłaty wykazana nadwyżka jest uwzględniana przez przedsiębiorstwo górnicze do pomniejszenia łącznej kwoty dopłaty na pozostałe jednostki produkcyjne.

§ 7. [Wniosek o przyznanie dopłaty] 1. Przedsiębiorstwo górnicze składa do ministra wniosek o przyznanie dopłaty dla przedsiębiorstwa górniczego, w podziale na każdą jednostkę produkcyjną oddzielnie oraz w podziale na miesiące, sporządzony na podstawie wielkości określonych w programie operacyjnym i planie techniczno-ekonomicznym.

2. Wniosek zawiera w szczególności:

1) oznaczenie przedsiębiorstwa górniczego;

2) wysokość zaplanowanych kosztów kwalifikowanych i przychodów kwalifikowanych;

3) planowane dopłaty dla poszczególnych jednostek produkcyjnych w podziale na miesiące;

4) formę finansowania dopłaty ze wskazaniem odpowiednich kwot.

3. Do wniosku załącza się plan techniczno-ekonomiczny dla poszczególnych jednostek produkcyjnych na dany rok.

4. Wniosek wymaga zaakceptowania przez ministra.

§ 8. [Umowa o przyznanie dotacji] Podstawą przyznania dopłaty w formie dotacji na dany rok jest zawarta między ministrem a przedsiębiorstwem górniczym umowa o przyznanie dotacji, która określa w szczególności:

1) szczegółowe przeznaczenie przyznanych środków;

2) wysokość udzielonej dotacji;

3) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;

4) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji;

5) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji;

6) monitoring i tryb kontroli wykorzystania środków.

§ 9. [Miesięczne transze] 1. Dotacja przyznana przez ministra jest przekazywana w miesięcznych transzach na rachunek bankowy specjalnie w tym celu wyodrębniony przez przedsiębiorstwo górnicze dla każdej jednostki produkcyjnej.

2. Podstawę do przekazania transzy dotacji stanowi przedłożenie przez przedsiębiorstwo górnicze:

1) wniosku miesięcznego o wypłacenie transzy dotacji na miesiąc, którego dotyczy transza;

2) informacji miesięcznej w zakresie wydatkowania środków z transzy przekazanej w poprzednim miesiącu, zawierającej kwotę wpływów i wydatków oraz stan środków na koniec poprzedniego miesiąca.

3. Obowiązek przedłożenia informacji miesięcznej nie dotyczy transzy dotacji wnioskowanej po raz pierwszy.

4. Wniosek miesięczny o wypłacenie transzy dotacji zawiera w szczególności:

1) oznaczenie przedsiębiorstwa górniczego;

2) wysokość zaplanowanych kosztów kwalifikowanych i przychodów kwalifikowanych na dany miesiąc;

3) wysokość dopłaty w podziale na jednostki produkcyjne;

4) informację o planowanej wysokości dopłaty finansowanej w formie skarbowych papierów wartościowych.

5. W przypadku gdy z informacji miesięcznej wynika, że na rachunku, o którym mowa w ust. 1, pozostała niewykorzystana kwota dotacji, wykazane saldo pomniejsza kwotę transzy dotacji do wypłaty w kolejnym miesiącu.

§ 10. [Termin na złożenie wniosku miesięcznego] 1. Wniosek miesięczny jest składany do 25. dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc wypłaty transzy dotacji.

2. Informacja miesięczna jest składana do 5. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni.

3. Jeżeli termin złożenia wniosku miesięcznego i informacji miesięcznej przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa pierwszego dnia roboczego po tym terminie.

§ 11. [Rozliczenie miesięczne] 1. Przedsiębiorstwo górnicze składa ministrowi rozliczenie miesięczne z wykorzystania transzy dotacji, w podziale na jednostki produkcyjne, za dany miesiąc i narastająco, które zawiera:

1) wysokość kosztów kwalifikowanych oraz przychodów kwalifikowanych za dany miesiąc oraz wysokość należnej dopłaty, bez korekty do poziomu ceny referencyjnej;

2) kwotę otrzymanej transzy dotacji oraz wydatkowanych środków.

2. Po ustaleniu ceny referencyjnej za dany miesiąc przedsiębiorstwo górnicze składa ministrowi rozliczenie miesięczne uwzględniające korektę przychodów kwalifikowanych do poziomu ceny referencyjnej, w podziale na jednostki produkcyjne, za dany miesiąc.

3. Rozliczenie miesięczne jest składane do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni.

4. Rozliczenie miesięczne skorygowane zgodnie z ust. 2 jest składane w terminach:

1) do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono rozliczenie, o którym mowa w ust. 1 - za miesiące od stycznia do października rozliczanego roku;

2) do dnia 25 stycznia roku następującego po rozliczanym roku - za listopad;

3) do dnia 25 lutego roku następującego po rozliczanym roku - za grudzień.

5. Jeżeli termin złożenia rozliczenia miesięcznego przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa pierwszego dnia roboczego po tym terminie.

§ 12. [Roczna informacja i rozliczenie] 1. Przedsiębiorstwo górnicze składa ministrowi informację roczną oraz rozliczenie roczne.

2. Informacja roczna zawiera kwotę przekazanych i wydatkowanych środków dotacji, stan środków dotacji na koniec roku budżetowego oraz kwoty zwrotów dotacji.

3. Rozliczenie roczne zawiera wysokość kosztów kwalifikowanych oraz przychodów kwalifikowanych uwzględniających korektę do poziomu ceny referencyjnej, wysokość należnej dopłaty z uwzględnieniem kwoty przekazanej i wykorzystanej dotacji oraz skarbowych papierów wartościowych, w podziale na jednostki produkcyjne.

4. W terminie do dnia 5 lutego roku następującego po rozliczanym roku przedsiębiorstwo górnicze składa informację roczną.

5. W terminie do dnia 25 lutego roku następującego po rozliczanym roku przedsiębiorstwo górnicze składa rozliczenie roczne.

6. Jeżeli termin złożenia informacji rocznej i rozliczenia rocznego przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, termin upływa pierwszego dnia roboczego po tym terminie.

§ 12a. [Zwrot nadwyżki udzielonej pomocy publicznej] 1. W przypadku gdy rozliczenie roczne wykaże nadmiernie udzieloną pomoc publiczną w formie dotacji, przedsiębiorstwo górnicze zwraca nadwyżkę wraz z odsetkami.

2. W przypadku gdy rozliczenie roczne wykaże nadmiernie udzieloną pomoc publiczną w formie podwyższenia kapitału zakładowego przedsiębiorstwa górniczego skarbowymi papierami wartościowymi, przedsiębiorstwo górnicze nie zwraca nadwyżki do budżetu państwa. Kwota nadwyżki pomniejsza wysokość dopłaty w następnym roku budżetowym.

3. Do zwrotu nadmiernie udzielonej pomocy publicznej w formie dotacji stosuje się przepisy art. 169 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1634, z późn. zm.).

§ 13.[Zwrot niewykorzystanej części dotacji] Dotacja w części niewykorzystanej do końca roku budżetowego podlega zwrotowi w terminie 5 dni po zakończeniu roku.

§ 14. [Czasowe wstrzymanie wypłaty transzy dotacji] W przypadku gdy przedsiębiorstwo górnicze:

1) nie przedłoży w terminie ministrowi wniosku miesięcznego, informacji miesięcznej, rozliczenia miesięcznego, informacji rocznej lub rozliczenia rocznego,

2) przedstawi nieprawidłowo sporządzone wniosek miesięczny, rozliczenie miesięczne, informację miesięczną, informację roczną lub rozliczenie roczne

- następuje czasowe wstrzymanie wypłaty transzy dotacji do czasu przedłożenia prawidłowo sporządzonego dokumentu.

§ 15. [Dopłata w formie podwyższenia kapitału zakładowego] 1. W przypadku dopłaty w formie podwyższenia kapitału zakładowego przedsiębiorstwa górniczego skarbowymi papierami wartościowymi podstawą udzielenia pomocy publicznej jest umowa o podwyższeniu kapitału zakładowego zawarta między ministrem a przedsiębiorstwem górniczym.

2. Umowa o podwyższeniu kapitału zakładowego określa w szczególności:

1) szczegółowe przeznaczenie przyznanych skarbowych papierów wartościowych;

2) wartość przekazanych skarbowych papierów wartościowych;

3) termin i sposób rozliczenia skarbowych papierów wartościowych;

4) monitoring i tryb kontroli wykorzystania skarbowych papierów wartościowych.

3. Do rozliczeń z wydatkowania dopłaty w formie podwyższenia kapitału zakładowego przedsiębiorstwa górniczego skarbowymi papierami wartościowymi przepisy § 11 i § 12 stosuje się odpowiednio.

§ 16. [Monitoring programu operacyjnego oraz planu techniczno-ekonomicznego] 1. Program operacyjny oraz plan techniczno-ekonomiczny poszczególnych jednostek produkcyjnych podlegają monitoringowi przez ministra, w szczególności pod względem wyników prowadzonej działalności i jej wpływu na system wsparcia.

2. Monitoring systemu wsparcia w zakresie dopłat jest prowadzony w cyklach kwartalnych.

3. W przypadku gdy:

1) zostaną przekroczone ustalone poziomy odchyleń od wskaźników efektywności zawartych w programie operacyjnym lub planie techniczno-ekonomicznym lub

2) wystąpi zdarzenie nadzwyczajne mające wpływ na funkcjonowanie danej jednostki produkcyjnej rozumiane jako zdarzenie, któremu nie można było zapobiec przy zachowaniu należytej staranności wymaganej w ramach typowej, bieżącej działalności, które jest zewnętrzne i pozostaje poza kontrolą przedsiębiorcy

- minister lub wskazany przez niego podmiot przeprowadza weryfikację nadzwyczajną przy udziale komisji powołanej przez przedsiębiorstwo górnicze, zwanej dalej „komisją".

4. W ramach weryfikacji nadzwyczajnej komisja przedstawia ministrowi stanowisko zawierające rekomendacje co do dalszych działań, w tym propozycję programu naprawczego, w terminie wspólnie uzgodnionym, nie później jednak niż 3 tygodnie od wystąpienia zdarzenia, o którym mowa w ust. 3.

5. W ramach weryfikacji nadzwyczajnej minister lub podmiot przez niego wskazany przeprowadza analizę sytuacji jednostki produkcyjnej z uwzględnieniem przyczyn, które doprowadziły do weryfikacji, i ich wpływu na założony model funkcjonowania jednostki produkcyjnej określony w programie operacyjnym, w tym wpływu na kluczowe wskaźniki efektywności, oraz przygotowuje rekomendacje dalszych działań, w tym, o ile będzie to możliwe, program naprawczy, uwzględniając jednocześnie stanowisko komisji lub przygotowany przez nią program naprawczy.

6. Weryfikacja nadzwyczajna trwa nie dłużej niż 6 tygodni od wystąpienia zdarzenia, o którym mowa w ust. 3.

7. Jeżeli zdarzenie nadzwyczajne spowoduje całkowite wstrzymanie produkcji, w okresie weryfikacji nadzwyczajnej minister ogranicza dopłatę do wysokości kosztów stałych jednostki produkcyjnej niezbędnych do podtrzymania funkcjonowania jednostki z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa prowadzenia ruchu zakładu górniczego.

§ 17. [Kontrola sposobu wykorzystania dopłaty] 1. Wykorzystanie dopłaty podlega kontroli przez ministra pod względem gospodarności, celowości, efektywności i oszczędności.

2. Kontrola jest przeprowadzana co najmniej raz w roku, w tym po zakończeniu danego roku budżetowego.

§ 18.[Zakres kosztów kwalifikowanych, o których mowa w § 3 ust. 3] Koszty kwalifikowane, o których mowa w § 3 ust. 3, obejmują zobowiązania powstałe przed dniem 3 lutego 2022 r.

§ 18a.[Cena referencyjna w 2022 r.] Ceną referencyjną w 2022 r. jest faktycznie zrealizowana cena sprzedaży węgla przez jednostkę produkcyjną.

§ 18b.[Kwota dopłaty dla przedsiębiorstwa górniczego w 2022 r.] Kwota dopłaty dla przedsiębiorstwa górniczego w 2022 r. nie może przekroczyć całkowitego poziomu dopłat dla przedsiębiorstwa górniczego, jaki został wskazany za 2022 r. we wniosku notyfikacyjnym złożonym Komisji Europejskiej zgodnie z art. 26e ustawy z dnia 7 września 2007 r. o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.

§ 18c.[Wyłączenie stosowania przepisu § 11 ust. 2 do rozliczeń miesięcznych za poszczególne miesiące przypadające w 2022 r.] Do rozliczeń miesięcznych za poszczególne miesiące przypadające w 2022 r. nie stosuje się § 11 ust. 2.

§ 18d.[Weryfikacja nadzwyczajna w 2022 r.] W 2022 r. nie przeprowadza się weryfikacji nadzwyczajnej, o której mowa w § 16 ust. 3.

§ 19. [Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.