Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2023-03-02
Wersja aktualna od 2023-03-02
obowiązujący
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI1)
z dnia 13 stycznia 2023 r.
w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie2)
Na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351, z późn. zm.3)) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i związane z nimi urządzenia budowlane oraz ich usytuowanie.
§ 2.[Stosowanie przepisów rozporządzenia] Przepisy rozporządzenia stosuje się przy projektowaniu, budowie, przebudowie i zmianie sposobu użytkowania budowli rolniczych lub ich części, a także związanych z nimi urządzeń budowlanych.
§ 3.[Spełnienie warunków technicznych w sposób inny niż określony w rozporządzeniu] Przy odbudowie, rozbudowie, nadbudowie, przebudowie i zmianie sposobu użytkowania istniejących budowli rolniczych warunki techniczne, o których mowa w § 1, mogą być spełnione w sposób inny niż określony w rozporządzeniu, stosownie do wskazań ekspertyzy technicznej właściwego instytutu badawczego albo rzeczoznawcy budowlanego oraz rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, uzgodnionych z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej lub państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.
§ 4. [Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) budowlach rolniczych - rozumie się przez to budowle na potrzeby rolnictwa i przechowalnictwa produktów rolnych, w szczególności takie jak: zbiorniki na nawozy naturalne płynne, zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, płyty do przechowywania nawozów naturalnych stałych, silosy na kiszonki, silosy na zboże i pasze, komory fermentacyjne i zbiorniki biogazu rolniczego;
2) pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi - rozumie się przez to pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane;
3) zbiornikach na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej - rozumie się przez to zbiorniki na płynne produkty powstałe w wyniku procesu fermentacji towarzyszącej produkcji biogazu rolniczego.
Rozdział 2
Zabudowa i zagospodarowanie terenu
§ 5. [Dojścia i dojazdy do budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych] 1. Do budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych zapewnia się dojścia i dojazdy odpowiednie do przeznaczenia i sposobu użytkowania tych budowli i urządzeń oraz przystosowane do prowadzenia działań ratowniczych przez jednostki ochrony przeciwpożarowej, w tym umożliwiające dojazd pojazdów jednostek ochrony przeciwpożarowej o każdej porze roku, jeżeli gęstość obciążenia ogniowego strefy pożarowej przekracza 500 MJ/m2 i zachodzi co najmniej jeden z warunków:
1) powierzchnia strefy pożarowej przekracza 1000 m2;
2) występuje strefa zagrożenia wybuchem wewnątrz budowli rolniczych.
2. Szerokość dojazdów do budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych powinna wynosić co najmniej 3 m.
3. Ukształtowanie niwelety podłużnej i przekrojów poprzecznych dojść i dojazdów do budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych powinno zapewniać spływ wód opadowych lub roztopowych.
4. Stanowiska postojowe i dojazdy do budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych powinny mieć nawierzchnię utwardzoną, zapewniającą odpływ wód opadowych lub roztopowych.
§ 6. [Odległości zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej] 1. Odległości zamkniętych zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zamkniętych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, mierzone od pokryw i wylotów wentylacyjnych tych zbiorników, powinny wynosić co najmniej:
1) 10 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi na działkach sąsiednich, jednak nie mniej niż 15 m od okien i drzwi w tych pomieszczeniach;
2) 15 m od magazynów środków spożywczych, a także od budynków służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych;
3) 5 m od silosów na kiszonki;
4) 5 m od budynków magazynowych pasz i ziarna;
5) 5 m od silosów na zboże i pasze;
6) 4 m od granicy działki sąsiedniej.
2. Odległości otwartych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, otwartych zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz płyt do przechowywania nawozów naturalnych stałych powinny wynosić co najmniej:
1) 25 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi na działkach sąsiednich, jednak nie mniej niż 30 m od okien i drzwi w tych pomieszczeniach;
2) 50 m od magazynów środków spożywczych, a także od budynków służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych;
3) 10 m od silosów na kiszonki;
4) 10 m od budynków magazynowych pasz i ziarna;
5) 5 m od silosów na zboże i pasze;
6) 4 m od granicy działki sąsiedniej.
3. Dopuszcza się sytuowanie zamkniętych zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zamkniętych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, a także płyt do przechowywania nawozów naturalnych stałych w odległościach mniejszych niż odległości określone w ust. 1 pkt 6 i ust. 2 pkt 6 lub na granicy działek, w przypadku gdy będą przylegać do tego samego rodzaju budowli rolniczych na działce sąsiedniej.
§ 7. [Odległość komór fermentacyjnych i zbiorników biogazu rolniczego] Odległości komór fermentacyjnych i zbiorników biogazu rolniczego powinny wynosić co najmniej:
1) 20 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od budynków inwentarskich;
2) 20 m od budynków innych niż budynki inwentarskie, niepowiązanych technologicznie z instalacją służącą do otrzymywania biogazu rolniczego;
3) 15 m od składu węgla i koksu;
4) 15 m od komór fermentacyjnych i zbiorników biogazu rolniczego, które są elementem odrębnych instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;
5) 25 m od studni lub ujęć wód, jeżeli nie ustanowiono strefy ochronnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2625 i 2687), linii brzegu wód powierzchniowych oraz pasa morskiego;
6) 15 m od silosów na zboże i pasze;
7) 5 m od granicy działki sąsiedniej.
§ 8. [Odległość silosów na zboże i pasze] 1. Odległość silosów na zboże i pasze o pojemności do 100 ton powinna wynosić co najmniej:
1) 8 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi;
2) 8 m od budynków innych niż budynki inwentarskie i gospodarcze;
3) 15 m od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;
4) 15 m od składu węgla i koksu;
5) 4 m od granicy działki sąsiedniej.
2. Odległość silosów na zboże i pasze o pojemności większej niż 100 ton powinna wynosić co najmniej:
1) 10 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi oraz od budynków inwentarskich, jednak nie mniej niż 15 m od okien i drzwi w tych pomieszczeniach oraz budynkach;
2) 8 m od budynków innych niż budynki inwentarskie;
3) 15 m od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;
4) 15 m od składu węgla i koksu;
5) 4 m od granicy działki sąsiedniej.
§ 9. [Odległość silosów na kiszonki] 1. Odległość silosów na kiszonki powinna wynosić co najmniej:
1) 25 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, jednak nie mniej niż 30 m od okien i drzwi w tych pomieszczeniach;
2) 50 m od magazynów środków spożywczych, a także od budynków służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych;
3) 8 m od budynków magazynowych pasz i ziarna;
4) 15 m od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego;
5) 15 m od składu węgla i koksu;
6) 5 m od granicy działki sąsiedniej.
2. Silosy na kiszonki powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne.
§ 10. [Odległość myjni urządzeń ochrony roślin] Odległość myjni urządzeń ochrony roślin powinna wynosić co najmniej:
1) 30 m od pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ludzi, urządzeń wodnych do ujmowania wód powierzchniowych oraz wód podziemnych, urządzeń wodnych prowadzących wody powierzchniowe, ujęć wody oraz zbiorników i cieków wodnych, silosów na kiszonki, budynków magazynowych pasz i ziarna, magazynów środków spożywczych oraz budynków służących przetwórstwu artykułów rolno-spożywczych;
2) 5 m od granicy działki sąsiedniej.
§ 11.[Odległość między budowlami rolniczymi a budowlami i budynkami związanymi z nimi technologicznie] Odległości między budowlami rolniczymi a budowlami i budynkami związanymi z nimi technologicznie nie ogranicza się, chyba że przepisy o ochronie przeciwpożarowej stanowią inaczej.
§ 12.[Wyłączenie ograniczenia odległości] Nie ogranicza się odległości, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 6 i ust. 2 pkt 6, § 8 ust. 1 pkt 5 i ust. 2 pkt 5 oraz § 9 ust. 1 pkt 6, jeżeli działka sąsiednia jest własnością inwestora lub inwestor jest jej użytkownikiem wieczystym.
§ 13.[Odizolowanie budowli rolniczych uciążliwych dla otoczenia] Budowle rolnicze uciążliwe dla otoczenia, w szczególności z uwagi na zapylenie, zapachy lub wydzielanie się substancji toksycznych, powinny być odizolowane od przyległych terenów pasem zieleni złożonym z roślinności średnio- i wysokopiennej.
Rozdział 3
Budowle rolnicze i urządzenia budowlane z nimi związane
§ 14. [Projektowanie i wykonanie budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych] 1. Budowle rolnicze i urządzenia budowlane z nimi związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zapewniający w fazie budowy i eksploatacji zachowanie stanów granicznych nośności i użytkowania konstrukcji.
2. W stalowych elementach konstrukcyjnych budowli rolniczych narażonych na korozję należy, niezależnie od zabezpieczenia antykorozyjnego, stosować naddatki.
§ 15. [Posadowienie budowli rolniczych i urządzeń budowlanych] Posadowienie budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych powinno:
1) być dostosowane do:
a) warunków hydrogeologicznych i innych cech podłoża gruntowego,
b) rodzaju konstrukcji oraz sposobu użytkowania budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych;
2) zapewniać zachowanie stanów granicznych nośności i użytkowania konstrukcji.
§ 16. [Fundamenty budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych] 1. Występujące w budowlach rolniczych urządzenia techniczne powodujące wstrząsy i wibracje powinny być wykonane na oddzielnych fundamentach, z zachowaniem odstępów dylatacyjnych, w sposób uniemożliwiający przenoszenie wstrząsów i wibracji na fundamenty tych budowli.
2. Fundamenty budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych powinny być zabezpieczone przed:
1) negatywnymi skutkami oddziaływania wód gruntowych;
2) skutkami przemarzania podłoża gruntowego, jeżeli podłoże stanowią grunty wysadzinowe;
3) uszkodzeniami umożliwiającymi przeniknięcie do gruntu szkodliwych substancji znajdujących się w tych budowlach i urządzeniach.
§ 17.[Przegrody budowlane budowli rolniczych] Przegrody budowlane budowli rolniczych powinny być zaprojektowane i wykonane z zapewnieniem bezpieczeństwa i odporności ogniowej konstrukcji, a materiały powinny być dobrane tak, aby zapewniały walory użytkowe i trwałość tych budowli.
§ 18.[Silosy na zboże i pasze] W silosach na zboże i pasze jest niedopuszczalne stosowanie toksycznych związków chemicznych i materiałów budowlanych o stężeniu naturalnych izotopów promieniotwórczych większym od stężenia określonego w przepisach w sprawie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposażenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi.
§ 19.[Przegrody budowlane podziemnych budowli rolniczych] Przegrody budowlane podziemnych budowli rolniczych oraz zagłębione w gruncie części przegród pozostałych budowli rolniczych powinny być zabezpieczone przed negatywnymi skutkami oddziaływania wód gruntowych oraz przed zawilgoceniem i przenikaniem wilgoci do wnętrza tych budowli.
§ 20. [Przegrody budowlane budowli rolniczych narażone na negatywne oddziaływanie środowiska wewnętrznego] 1. Przegrody budowlane budowli rolniczych narażone na negatywne oddziaływanie środowiska wewnętrznego, niezależnie od szczelności ich wykonania, powinny być osłonięte od wewnątrz powłokami zabezpieczającymi.
2. Przegrody budowlane, o których mowa w ust. 1, powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób umożliwiający wymianę zniszczonych lub uszkodzonych elementów.
§ 21.[Oznakowanie przykrycia podziemnych budowli rolniczych przenoszących obciążenie zewnętrzne stałe lub zmienne] Przykrycia podziemnych budowli rolniczych przenoszące obciążenie zewnętrzne stałe lub zmienne powinny być oznakowane tablicami ostrzegawczymi zawierającymi informacje o wielkości dopuszczalnych obciążeń i ich rozmieszczeniu.
§ 22. [Zbiorniki biogazu rolniczego] 1. W instalacjach służących do otrzymywania biogazu rolniczego powinny być stosowane niskociśnieniowe zbiorniki biogazu rolniczego wykonane z metalu, żelbetu lub tworzyw elastycznych.
2. Zbiorniki powłokowe biogazu rolniczego wykonane z tworzyw elastycznych powinny być zabezpieczone ogrodzeniem o wysokości co najmniej 1,8 m.
3. Odległość ogrodzenia od płaszcza zbiornika biogazu rolniczego powinna wynosić co najmniej 0,85 m.
4. Dopuszcza się odległość mniejszą niż odległość określona w ust. 3 pod warunkiem wykonania ogrodzenia w sposób uniemożliwiający sięgnięcie do płaszcza zbiornika biogazu rolniczego.
5. Zbiorniki biogazu rolniczego wykonane z metalu lub żelbetu mogą być nieobudowane.
6. Podziemne zbiorniki biogazu rolniczego mogą być obciążone jedynie znajdującym się nad nimi gruntem.
§ 23. [Wykonanie komór fermentacyjnych i zbiorników biogazu rolniczego] Komory fermentacyjne i zbiorniki biogazu rolniczego powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zabezpieczający przed:
1) pożarem lub wybuchem;
2) zamarznięciem przewodów doprowadzających i odprowadzających gaz;
3) kondensacją gazu;
4) korozją powodowaną przez substancje zawarte w gazie, w szczególności przez amoniak i siarkowodór.
§ 24. [Używanie materiałów niepalnych do budowy komór fermentacyjnych] 1. Komory fermentacyjne powinny być wykonywane z materiałów niepalnych.
2. Izolacja cieplna komór fermentacyjnych i przewodów biogazu rolniczego powinna być wykonana w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie się ognia.
§ 25. [Ochrona komór fermentacyjnych i zbiorników biogazu rolniczego od elektryczności statycznej] 1. Komory fermentacyjne i zbiorniki biogazu rolniczego powinny być chronione od elektryczności statycznej.
2. Instalacje elektryczne powinny być prowadzone w rurach o stopniu ochrony nie niższym niż IP-54. W przypadku stosowania mieszadeł nurkowych stopień ochrony powinien wynosić IP-68.
§ 26. [Tworzywa elastyczne używane do budowy zbiorników biogazu rolniczego] Tworzywa elastyczne, z których wykonuje się zbiorniki biogazu rolniczego, powinny charakteryzować się:
1) wytrzymałością na rozrywanie wynoszącą co najmniej 15 N/cmb;
2) przepuszczalnością metanu nie większą niż 10 cm3/m2h bar;
3) odpornością na działanie temperatur w granicach od -30°C do +50°C;
4) możliwością odprowadzania ładunków elektrostatycznych.
§ 27. [Wentylacja grawitacyjna w pomieszczeniach ze zbiornikami biogazu rolniczego] 1. W pomieszczeniach, w których znajdują się zbiorniki biogazu rolniczego, należy zapewnić wentylację grawitacyjną.
2. Otwory nawiewne w pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, powinny znajdować się bezpośrednio nad posadzką, a kanały wywiewne powinny być wyprowadzone ponad dach.
3. W pomieszczeniach, o których mowa w ust. 1, otwory nawiewne i kanały wywiewne powinny mieć powierzchnię przekroju dla zbiorników biogazu rolniczego o pojemności:
1) do 50 m3 - 400 cm2;
2) powyżej 50 m3 do 100 m3 - 700 cm2;
3) powyżej 100 m3 do 200 m3 - 1000 cm2;
4) powyżej 200 m3 - 1500 cm2.
§ 28.[Wentylacja w pomieszczeniach sterowni znajdujących się obok komór fermentacyjnych] Pomieszczenia sterowni znajdujące się obok komór fermentacyjnych powinny być wentylowane.
§ 29. [Konstrukcja zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej] 1. Do usuwania i przechowywania nawozów naturalnych powinny być zastosowane budowle rolnicze i urządzenia budowlane z nimi związane odpowiednie do systemów utrzymywania zwierząt.
2. Zbiorniki na nawozy naturalne płynne powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne.
3. Zamknięte zbiorniki na nawozy naturalne płynne powinny mieć szczelne przykrycie, wylot wentylacyjny i zamykany otwór wejściowy, z wyłączeniem zbiorników na nawozy naturalne płynne lub ich części, które znajdują się pod budynkiem inwentarskim i stanowią technologiczne wyposażenie tego budynku.
4. Zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne, a w przypadku gdy są to zamknięte zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej - szczelne przykrycie, wylot wentylacyjny i zamykany otwór wejściowy.
5. Konstrukcja zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej powinna zapewniać warunki ich użytkowania przez:
1) umożliwienie dojazdu oraz opróżnienia gromadzących się osadów;
2) wykonanie spadków w dnie w kierunku komory czerpalnej nawozów naturalnych płynnych oraz produktów pofermentacyjnych w postaci płynnej;
3) wykonanie spadków na zewnątrz, aby był możliwy odpływ wód opadowych lub roztopowych.
6. Zbiorniki na nawozy naturalne płynne i zbiorniki na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej o wysokości mniejszej niż 1,8 m oraz niewyposażone w przykrycie sztywne powinny być zabezpieczone ogrodzeniem o wysokości co najmniej 1,8 m.
7. Pomosty obsługowe i dojścia dla obsługi zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej zaopatrzonych w przykrycie inne niż przykrycie sztywne i odporne na uszkodzenia mechaniczne, a także otwartych zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz otwartych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej powinny być zabezpieczone barierkami ochronnymi o wysokości co najmniej 1,1 m z poprzeczką umieszczoną w połowie ich wysokości i na wysokości 0,15 m nad pomostem.
8. Izolacja wodoszczelna skarp i dna zbiorników na nawozy naturalne płynne oraz zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej powinna być wykonana z trwałych materiałów izolacyjnych.
§ 30.[Płyty do przechowywania nawozów naturalnych stałych] Płyty do przechowywania nawozów naturalnych stałych powinny mieć dno i ściany nieprzepuszczalne.
§ 31. [Składy otwarte węgla i koksu] 1. Składy otwarte węgla i koksu powinny być położone na terenie, na którym nie gromadzą się wody opadowe lub roztopowe.
2. Do składów, o których mowa w ust. 1, zapewnia się dojazd dla pojazdów mechanicznych.
3. Podłoże składów, o których mowa w ust. 1, powinno być utwardzone ze spadkiem nie mniejszym niż 3%.
4. Składy węgla brunatnego powinny być przykryte.
§ 32.[Myjnie płytowe dla pojazdów i urządzeń rolniczych oraz myjnie urządzeń ochrony roślin] Myjnie płytowe dla pojazdów i urządzeń rolniczych oraz myjnie urządzeń ochrony roślin powinny mieć utwardzoną nawierzchnię z betonu szczelnego ze spadkami, które umożliwiają odpływ wód opadowych lub roztopowych, oraz szczelne osadniki błota i tłuszczu, a także studzienki zbiorcze i szczelne zbiorniki ścieków.
Rozdział 4
Trwałość budowli rolniczych
§ 33. [Konstrukcja budowli rolniczych narażonych na działanie korozji] 1. Budowle rolnicze narażone na działanie korozji powinny mieć konstrukcję ukształtowaną w sposób zmniejszający negatywne skutki oddziaływania środowiska. W budowlach tych należy stosować wyroby odporne na oddziaływanie środowiska.
2. W przyjętym sposobie ochrony przed korozją powinien być uwzględniony przewidywany okres eksploatacji budowli rolniczych.
§ 34. [Ochrona powierzchniowa budowli rolniczych narażonych na działanie korozji] 1. Sposób ochrony powierzchniowej budowli rolniczych narażonych na działanie korozji powinien:
1) być dostosowany do rozwiązań materiałowych;
2) spełniać wymagania higieniczne;
3) umożliwiać konserwację i naprawy.
2. Rozwiązania technologiczne, architektoniczne, instalacyjne i konstrukcyjne powinny uniemożliwiać zniszczenie budowli rolniczych w przypadku uszkodzenia korozyjnego niektórych elementów tych budowli.
3. Należy zapewnić dostęp do elementów budowli rolniczych wymagających okresowej kontroli i konserwacji.
§ 35.[Zabezpieczenie konstrukcji budowli rolniczych narażonych na działanie korozji przed naruszeniem szczelności powłoki ochronnej] Konstrukcje budowli rolniczych narażonych na działanie korozji powinny być zabezpieczone przed powstawaniem odkształceń i rys powodujących naruszenie szczelności powłoki ochronnej.
§ 36.[Konstrukcja silosów na kiszonki] Konstrukcja silosów na kiszonki powinna zapewniać ochronę przed oddziaływaniem soków powstałych w procesie kiszenia oraz przenikaniem tych soków do środowiska - w tym celu należy wykonać odpowiednie spadki i kanaliki do odprowadzania soków do szczelnych studzienek.
§ 37.[Stosowanie różnych rodzajów betonu] W dnie i ścianach zbiorników przy ciśnieniu hydrostatycznym do 0,05 MPa może być stosowany beton zwykły, a przy wyższym ciśnieniu powinien być stosowany beton hydrotechniczny.
§ 38. [Beton stosowany do żelbetowych elementów budowli rolniczych narażonych na działanie korozji] 1. Żelbetowe elementy budowli rolniczych narażone na działanie korozji powinny być wykonane z betonu szczelnego klasy co najmniej C16/20 zbrojonego stalą węglową o niepodwyższonej wytrzymałości.
2. W elementach, o których mowa w ust. 1, należy stosować zbrojenie z naddatkiem na korozję.
3. Złącza elementów, o których mowa w ust. 1, dla których beton nie stanowi dostatecznej ochrony, należy zabezpieczać powłokami ochronnymi lub wykonywać ze stali nierdzewnej.
4. Minimalna otulina zbrojenia w elementach, o których mowa w ust. 1, powinna wynosić:
1) 50 mm od strony środowiska powodującego korozję w silosach na kiszonki;
2) 30 mm w ścianach i dnach leja silosów na zboże i pasze, w których beton powinien spełniać dodatkowo warunek podwyższonej ścieralności.
5. Składniki betonu nie powinny powodować korozji zbrojenia.
§ 39.[Powłoki ochronne na elementach stalowych w konstrukcjach i przegrodach budowlanych narażonych na działanie korozji] Elementy stalowe w konstrukcjach i przegrodach budowlanych narażonych na działanie korozji należy zabezpieczać powłokami ochronnymi lub wykonywać ze stali nierdzewnej.
Rozdział 5
Bezpieczeństwo pożarowe i zabezpieczenie przed wybuchem
§ 40. [Bezpieczeństwo pożarowe budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych] Budowle rolnicze i urządzenia budowlane z nimi związane powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób ograniczający możliwość powstania pożaru lub wybuchu, a w przypadku wystąpienia pożaru - w sposób zapewniający:
1) zachowanie nośności ogniowej konstrukcji przez określony czas, przy czym dla konstrukcji nośnej zamkniętych zbiorników na nawozy naturalne płynne, zamkniętych zbiorników na produkty pofermentacyjne w postaci płynnej, silosów na kiszonki oraz silosów na zboże i pasze wyniesionych ponad ziemię zapewnia się klasę odporności ogniowej co najmniej R 30;
2) ograniczenie rozprzestrzeniania się ognia i dymu wewnątrz budowli rolniczych;
3) ograniczenie rozprzestrzeniania się pożaru na sąsiednie obiekty budowlane lub tereny;
4) możliwość ewakuacji ludzi z miejsc przeznaczonych do ich przebywania lub możliwość uratowania ludzi w inny sposób;
5) bezpieczeństwo ekip ratowniczych, w szczególności przez zapewnienie dostępu do miejsca pożaru oraz zapewnienie zaopatrzenia w wodę do celów przeciwpożarowych.
§ 41.[Wykonanie budowli rolniczych z elementów budowlanych nierozprzestrzeniających ognia] Budowle rolnicze powinny być wykonane z elementów budowlanych nierozprzestrzeniających ognia.
§ 42.[Odległość stanowisk postojowych od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego] Odległości stanowisk postojowych dla pojazdów samochodowych i samojezdnych maszyn rolniczych od instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego powinny wynosić co najmniej 10 m.
§ 43. [Strefy zagrożenia wybuchem] 1. W budowlach rolniczych, w których występują materiały mogące wytworzyć mieszaniny wybuchowe, i na terenach przyległych do tych budowli ocenia się zagrożenie wybuchem zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej.
2. Wymiary stref zagrożenia wybuchem dla budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych są określone w załączniku do rozporządzenia.
3. Dopuszcza się przyjmowanie wymiarów stref zagrożenia wybuchem dla budowli rolniczych i urządzeń budowlanych z nimi związanych innych niż wymiary określone w załączniku do rozporządzenia - w przypadku zastosowania rozwiązań technicznych uzasadniających przyjęcie takich wymiarów zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej.
§ 44. [Strefy bezpieczeństwa] 1. Wokół instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego ustala się strefy bezpieczeństwa, w zależności od łącznej pojemności komór fermentacyjnych i zbiorników biogazu rolniczego, mierzone od zewnętrznych krawędzi skrajnych budowli i urządzeń budowlanych wchodzących w skład tych instalacji.
2. W przypadku instalacji służących do otrzymywania biogazu rolniczego, które mają pojemność:
1) do 350 m3 - strefa bezpieczeństwa wynosi co najmniej 3 m;
2) ponad 350 m3 do 700 m3 - strefa bezpieczeństwa wynosi co najmniej 5 m;
3) ponad 700 m3 - strefa bezpieczeństwa wynosi co najmniej 8 m.
3. Strefa bezpieczeństwa powinna być oddzielona ogrodzeniem o wysokości co najmniej 1,5 m oraz oznakowana tablicami ostrzegawczymi: „Instalacja służąca do otrzymywania biogazu rolniczego. Zagrożenie wybuchem. Używanie ognia otwartego i palenie tytoniu zabronione.".
§ 45.[Ochrona przed wyładowaniami atmosferycznymi] Budowle rolnicze, z wyłączeniem płyt do przechowywania nawozów naturalnych stałych i silosów na kiszonki, powinny być chronione przed wyładowaniami atmosferycznymi.
Rozdział 6
Higiena i zdrowie
§ 46.[System wentylacji zapewniający wykonywanie czynności związanych z czyszczeniem, naprawą i konserwacją] W budowlach rolniczych, w których wydzielają się szkodliwe dla zdrowia substancje i zapachy, należy przewidzieć system wentylacji zapewniający wykonywanie czynności związanych z czyszczeniem, naprawą i konserwacją - zgodnie z odpowiednimi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i higieny pracy.
§ 47.[Bezpieczne wykonywanie czynności remontowych] Dojścia i przejścia do urządzeń technicznych w budowlach rolniczych, niezbędne na czas konserwacji i remontów, powinny zapewniać bezpieczne wykonywanie czynności remontowych.
§ 48.[Zabezpieczenie przed przenikaniem szkodliwych substancji do wód i gruntu] Urządzenia budowlane związane z budowlami rolniczymi służące do odprowadzania zużytych wód, soków kiszonkowych, a także innych nieczystości i zanieczyszczeń powinny być zaprojektowane i wykonane w sposób zabezpieczający przed przenikaniem szkodliwych substancji do wód i gruntu.
Rozdział 7
Przepisy przejściowe i przepis końcowy
§ 49. [Stosowanie przepisów dotychczasowych] Do budowli rolniczych, w stosunku do których przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia:
1) została wydana decyzja o pozwoleniu na budowę lub został złożony wniosek o wydanie takiej decyzji lub
2) rozpoczęto budowę niewymagającą pozwolenia na budowę
- stosuje się przepisy dotychczasowe.
§ 50.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.4)
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi: wz. R. Romanowski
1) Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rozwój wsi, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 października 2021 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 1950).
2) Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 24 sierpnia 2022 r. pod numerem 2022/557/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597), które wdraża dyrektywę (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (ujednolicenie) (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 88, 1557, 1768, 1783, 1846, 2206 i 2687.
4) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 7 października 1997 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle rolnicze i ich usytuowanie (Dz. U. z 2014 r. poz. 81), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (Dz. U. z 2022 r. poz. 2240).
Załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 13 stycznia 2023 r. (Dz. U. poz. 297)
WYMIARY STREF ZAGROŻENIA WYBUCHEM DLA BUDOWLI ROLNICZYCH I URZĄDZEŃ BUDOWLANYCH Z NIMI ZWIĄZANYCH
1. Instalacje służące do otrzymywania biogazu rolniczego:
1) komory fermentacyjne - strefa 0 w całej komorze nad osadem gnilnym, w komorach przelewowych i syfonach;
2) wokół niezapewniających gazoszczelności włazów do komór - strefa 1 - 3 m;
3) wokół połączeń kołnierzowych gwintowanych i ściskanych rurociągów gazowych, dławic i gniazd zaworów przy ciśnieniach wynoszących ponad 2 bary - strefa 2 - 0,5 m;
4) aparatura kontrolno-pomiarowa, filtry w pomieszczeniach - strefa 2 - całe pomieszczenia;
5) filtry w pomieszczeniach wyposażonych w eksplozymetry i wentylację mechaniczną awaryjną - nie wyznacza się;
6) wokół zaworów bezpieczeństwa - strefa 1 - 5 m;
7) wokół przewodów odpowietrzających i wydmuchowych - strefa 1 o promieniu 5 m, przy czym 1 m w dół i 10 m w górę;
8) pomieszczenia sprężarek biogazu rolniczego - strefa 1 w całym pomieszczeniu;
9) pomieszczenia sprężarek biogazu rolniczego wyposażone w eksplozymetry i wentylację mechaniczną awaryjną - strefa 1 - 0,5 m wokół możliwych źródeł wydzielania.
2. Suszarnie, wytwórnie pasz, silosy na zboże i pasze, punkty przyjęciowe zbóż:
1) silosy i urządzenia technologiczne, w tym obudowane urządzenia transportowe - strefa 20 wewnątrz urządzeń i zbiorników zamkniętych;
2) urządzenia rozładowcze i pakujące - strefa 21 w promieniu 3 m od miejsca pakowania worków lub zasypu zbiorników, przyczep ciągnikowych i samochodów ciężarowych;
3) kosze zasypowe sypkich palnych produktów rolnych - strefa 21 w objętości kosza i dodatkowo 3 m w każdym kierunku nieograniczonym szczelnymi przegrodami.