ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 6 lutego 2023 r.
w sprawie standardu organizacyjnego leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych
(ostatnia zmiana: Dz.U. z 2024 r., poz. 112)
Na podstawie art. 22 ust. 5 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2022 r. poz. 633, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa standard organizacyjny leczenia bólu przewlekłego oraz bólu stanowiącego istotny problem kliniczny, w warunkach ambulatoryjnych.
§ 2. [Definicje] Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1) ból:
a) ból stanowiący istotny problem kliniczny - ból wymagający leczenia w opinii pacjenta i lekarza,
b) ból przewlekły - ból bez oczywistej biologicznej wartości, który zwykle trwa dłużej niż 3 miesiące;
2) skala oceny bólu - skalę stosowaną do pomiaru natężenia bólu:
a) skala numeryczna - (numerical rating scale - NRS) 11-punktowa skala od 0 do 10 punktów; kolejne cyfry są uszeregowane wzdłuż poziomej linii; punkt 0 położony na lewym końcu oznacza „brak bólu”, punkt 10 znajdujący się na prawym końcu określa stwierdzenie „najsilniejszy ból, możliwy do wyobrażenia”,
b) skala obrazkowa - (faces pain scale - FPS) skala przedstawiająca kilka wyrazów twarzy, za pomocą których ocenia się stopień nasilenia bólu,
c) skala słowna - (verbal rating scale - VRS) skala składająca się z kolejno ustawionych określeń stopnia nasilenia bólu: brak bólu, łagodny ból, umiarkowany ból, silny ból, bardzo silny ból,
d) skala wzrokowo-analogowa - (visual analogue scale - VAS) skala w postaci linijki o długości 10 cm; pozwala na ocenę w skali: od „brak bólu” do „bardzo silny ból (najsilniejszy wyobrażalny ból)”.
§ 3. [Standard organizacyjny leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych] Ustala się standard organizacyjny leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych, zgodnie z którym:
1) dokonuje się oceny bólu na podstawie:
a) badania podmiotowego, obejmującego w szczególności pozyskanie informacji o:
- przyczynie bólu i jego umiejscowieniu,
- natężeniu bólu,
- charakterze bólu i okolicznościach związanych z jego występowaniem,
- dotychczasowym leczeniu,
- wpływie bólu na jakość życia pacjenta,
- zdarzeniach lub okolicznościach, które mogą być związane z bólem lub innymi zgłaszanymi przez pacjenta dolegliwościami,
b) badania przedmiotowego,
c) badań pomocniczych obejmujących:
- ocenę zaburzeń czucia,
- badania obrazowe,
- badania laboratoryjne,
d) numerycznej skali oceny bólu, a w przypadku pacjentów, u których brak możliwości zastosowania skali numerycznej - w innej skali oceny natężenia bólu; w przypadku dziecka również odpowiedniej do wieku i stanu intelektualnego pacjenta;
2) monitoruje się skuteczność leczenia bólu przez ocenę:
a) natężenia bólu - w spoczynku i w ruchu oraz średnie w ciągu ostatniego tygodnia,
b) osiągniętej poprawy w wyniku zastosowanego leczenia,
c) występowania działań niepożądanych po zastosowanym leczeniu,
d) skuteczności leczenia działań niepożądanych,
e) stopnia stosowania się pacjenta do zaleceń terapeutycznych,
f) stopnia satysfakcji pacjenta z zastosowanego leczenia;
3) ocenę zmiany natężenia bólu prowadzi się z użyciem tej samej skali oceny bólu;
4) prowadzi się postępowanie terapeutyczne mające na celu uśmierzanie i leczenie bólu, w tym zmianę leczenia w przypadku wystąpienia działań niepożądanych;
5) prowadzi się edukację pacjenta w zakresie farmakoterapii i stosowanego leczenia, w szczególności informuje się o działaniach niepożądanych po zastosowanym leczeniu.
§ 4. [Ambulatoryjne świadczenia zdrowotne] 1. Ambulatoryjne świadczenia zdrowotne w zakresie leczenia bólu są udzielane w poradni leczenia bólu w przypadku:
1) wyczerpania możliwości diagnostycznych lub leczniczych dotyczących pacjenta z bólem lub
2) trudności w postawieniu właściwego rozpoznania zespołu bólowego, lub
3) niewielkiej skuteczności dotychczasowego leczenia i utrzymywania się natężenia bólu powyżej 5 w skali numerycznej albo odpowiednika tej wartości natężenia bólu w skalach, o których mowa w § 2 pkt 2 lit. b-d, lub
4) wskazań do zastosowania inwazyjnych metod leczenia lub trudności w opanowaniu działań niepożądanych po zastosowanym leczeniu.
2. W poradni leczenia bólu stosuje się metody terapeutyczne mające na celu uśmierzanie i leczenie bólu z wyłączeniem procedur medycznych możliwych wyłącznie do zastosowania w leczeniu szpitalnym.
§ 5.[Karta oceny natężenia bólu] W przypadku udzielania świadczeń zdrowotnych w zakresie leczenia bólu, o których mowa w § 1, sporządza się kartę oceny natężenia bólu, której wzór określa załącznik do rozporządzenia.
§ 5a.[Karta oceny stopnia natężenia bólu w formie dokumentu elektronicznego] [1] W przypadku prowadzenia karty oceny natężenia bólu w postaci elektronicznej, natężenie bólu ustalane w czasie badania podmiotowego określa się za pomocą skal oceny bólu, o których mowa w § 2 pkt 2 lit. a-c.
§ 6.[Dokumentacja medyczna pacjenta] Kartę oceny natężenia bólu dołącza się do dokumentacji medycznej pacjenta.
§ 7.[Dostosowanie działalności leczniczej do wymagań] Podmioty wykonujące działalność leczniczą dostosują swoją działalność do wymagań określonych niniejszym rozporządzeniem w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
§ 8.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 sierpnia 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. z 2021 r. poz. 932).
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2022 r. poz. 655, 974, 1079, 2280, 2705 i 2770.
Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 6 lutego 2023 r. (Dz. U. poz. 271)
WZÓR - KARTA OCENY NATĘŻENIA BÓLU
[1] § 5a dodany przez § 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 stycznia 2024 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie standardu organizacyjnego leczenia bólu w warunkach ambulatoryjnych (Dz.U. poz. 112). Zmiana weszła w życie 14 lutego 2024 r.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00