§ 1. [Zakres regulacji] Rozporządzenie określa tryb postępowania:

1) Dyrektora Generalnego Służby Więziennej, dyrektorów okręgowych Służby Więziennej oraz dyrektorów zakładów karnych lub aresztów śledczych w zakresie zawiadamiania o przekroczonej pojemności odpowiednio w skali kraju, obszaru działania okręgowego inspektoratu Służby Więziennej oraz zakładu karnego lub aresztu śledczego;

2) dyrektorów zakładów karnych i aresztów śledczych w zakresie organizowania dodatkowych cel mieszkalnych;

3) prezesów sądów i kierowników jednostek organizacyjnych prokuratury w wypadku przeludnienia zakładów karnych lub aresztów śledczych ponad ustaloną pojemność w skali kraju.

§ 2. [Przekroczenia pojemności zakładów] 1. W wypadku gdy liczba osadzonych zakwaterowanych w zakładach karnych lub aresztach śledczych oraz podległych im oddziałach zewnętrznych, zwanych dalej „zakładami", przekroczy w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów, Dyrektor Generalny Służby Więziennej, w terminie 7 dni od dnia stwierdzenia przekroczenia pojemności, przedstawia o tym informację, zwaną dalej „informacją", Ministrowi Sprawiedliwości, dyrektorom okręgowym Służby Więziennej oraz dyrektorom zakładów.

2. Do realizacji celu, o którym mowa w ust. 1, z ogólnej pojemności zakładów wyłącza się:

1) miejsca zakwaterowania w celach mieszkalnych znajdujących się w oddziałach szpitalnych, oddziałach i celach wymienionych w art. 88a § 3 i art. 212a § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy, zwanej dalej „Kodeksem karnym wykonawczym", celach izolacyjnych, o których mowa w art. 143 § 1 pkt 8 Kodeksu karnego wykonawczego, izbach chorych oraz pomieszczeniach usytuowanych w domach dla matki i dziecka oraz oddziałach tymczasowego zakwaterowania skazanych;

2) osadzonych zakwaterowanych w miejscach wymienionych w pkt 1.

3. Minister Sprawiedliwości niezwłocznie przekazuje informację ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, Ministrowi Obrony Narodowej oraz Prokuratorowi Krajowemu, a także prezesom sądów apelacyjnych, wojskowych sądów okręgowych oraz prokuratorom regionalnym.

§ 3. [Dodatkowe cele mieszkalne] 1. Po otrzymaniu informacji dyrektor zakładu podejmuje czynności mające na celu organizację dodatkowych cel mieszkalnych przez przystosowanie pomieszczeń zakładu do wymogów cel mieszkalnych.

2. Na dodatkowe cele mieszkalne nie mogą być przeznaczone pomieszczenia, które są niezbędne dla zachowania prawidłowego funkcjonowania zakładu, w szczególności biura, gabinety, dyżurki i pomieszczenia socjalne, oraz miejsca wymienione w § 2 ust. 2 pkt 1.

§ 4. [Terminy zawiadamiania o przekroczonej pojemności zakładów] 1. Dyrektor zakładu zawiadamia właściwego dyrektora okręgowego Służby Więziennej, z uwzględnieniem terminów określonych w ust. 2, o przekroczonej pojemności zakładu, w szczególności o liczbie zakwaterowanych osadzonych, liczbie miejsc oraz ich wykorzystaniu w dodatkowych celach mieszkalnych, a także o liczbie osadzonych umieszczonych w warunkach, w których powierzchnia w celi mieszkalnej na jedną osobę wynosi mniej niż 3 m².

2. Dyrektor okręgowy Służby Więziennej zawiadamia Dyrektora Generalnego Służby Więziennej, w ustalonych przez niego terminach, jednakże nie rzadziej niż raz na 7 dni, o przekroczonej pojemności zakładów w obszarze działania okręgowego inspektoratu Służby Więziennej, w szczególności o osadzonych zakwaterowanych w tych zakładach, liczbie miejsc oraz ich wykorzystaniu w dodatkowych celach mieszkalnych, a także o liczbie osadzonych umieszczonych w warunkach, w których powierzchnia w celi mieszkalnej na jedną osobę wynosi mniej niż 3 m².

§ 5.[Niezwłoczne przekazanie informacji o przekroczonej pojemności zakładów] Prezes sądu apelacyjnego niezwłocznie po otrzymaniu informacji przekazuje ją prezesom sądów okręgowych i rejonowych z obszaru działania sądu apelacyjnego, prezes wojskowego sądu okręgowego - odpowiednio prezesom wojskowych sądów garnizonowych, Prokurator Krajowy podległym komórkom Prokuratury Krajowej, a prokurator regionalny - podległym mu kierownikom jednostek organizacyjnych prokuratury.

§ 6. [Działania podejmowane po otrzymaniu informacji] Po otrzymaniu informacji prezes właściwego sądu niezwłocznie zarządza:

1) zbadanie spraw, w których skazani na karę pozbawienia wolności nie rozpoczęli jeszcze jej odbywania, celem ustalenia dopuszczalności odroczenia wykonania tej kary;

2) podjęcie działań organizacyjnych zmierzających do skierowania przez sąd na posiedzenie spraw, w których jest dopuszczalne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności, celem rozważenia przez sąd możliwości wydania postanowienia na podstawie art. 151 § 2 Kodeksu karnego wykonawczego;

3) zbadanie spraw, o których mowa w art. 79 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego, w celu ustalenia kolejności wydawania poleceń zatrzymania i doprowadzenia do zakładu, a w wypadku, o którym mowa w art. 79 § 1a Kodeksu karnego wykonawczego, w celu ustalenia kolejności wzywania do stawienia się skazanego w zakładzie w wyznaczonym terminie;

4) inne działania organizacyjne zmierzające do skorzystania przez sąd z uprawnień wynikających z przepisów Kodeksu karnego wykonawczego.

§ 7.[Informacje o liczbie osób otrzymujących orzeczenia o odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności z powodu przekroczenia w skali kraju ogólnej pojemności zakładów karnych lub aresztów śledczych] Prezes właściwego sądu, nie rzadziej niż raz w miesiącu, za pośrednictwem prezesa sądu apelacyjnego, a prezes wojskowego sądu garnizonowego odpowiednio za pośrednictwem prezesa wojskowego sądu okręgowego, informuje Ministra Sprawiedliwości o liczbie osób, co do których sąd orzekł o odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności z powodu przekroczenia w skali kraju ogólnej pojemności zakładów karnych lub aresztów śledczych.

§ 8.[Czynności zmierzające do ograniczenia liczby osób przebywających w zakładach] Po otrzymaniu od Prokuratora Krajowego albo prokuratora regionalnego informacji kierujący komórkami organizacyjnymi Prokuratury Krajowej właściwymi do prowadzenia postępowań przygotowawczych albo właściwy kierownik jednostki organizacyjnej prokuratury niezwłocznie podejmuje działania organizacyjne zmierzające do wykorzystania w toczących się postępowaniach uprawnień prokuratora, określonych w art. 21 Kodeksu karnego wykonawczego, w celu ograniczenia liczby osób przebywających w zakładach.

§ 9.[Zawiadomienie o osiągnięciu w skali kraju stanu zgodnego z ogólną pojemnością zakładów albo poniżej pojemności] W wypadku gdy liczba osadzonych zakwaterowanych w zakładach, w okresie wyznaczonym przez trzy kolejne terminy określone w § 4 ust. 2, osiągnie w skali kraju stan zgodny z ogólną pojemnością tych zakładów albo poniżej tej pojemności, Dyrektor Generalny Służby Więziennej niezwłocznie zawiadamia o tym Ministra Sprawiedliwości, dyrektorów okręgowych Służby Więziennej oraz dyrektorów zakładów. Przepisy § 2 ust. 3 i § 5 stosuje się odpowiednio.

§ 10.[Przepisy uchylone] Traci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie trybu postępowania właściwych organów w wypadku, gdy liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekroczy w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów (Dz. U. z 2018 r. poz. 946).

§ 11.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2023 r.