Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1.[Zakres regulacji] Ustawa określa zasady postępowania z odpadami ze statków w portach i przystaniach morskich, w tym:

1) obowiązki podmiotów zarządzających portami i przystaniami morskimi w zakresie zapewnienia dostępu do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków;

2) zasady sporządzania i zatwierdzania planów gospodarowania odpadami ze statków;

3) zasady ustalania opłat za odbiór i przetwarzanie odpadów ze statków;

4) zasady sprawowania kontroli przez organy administracji morskiej nad przestrzeganiem i stosowaniem niniejszej ustawy.

Art. 2.[Stosowanie przepisów ustawy] Przepisy ustawy stosuje się do:

1) statków korzystających z portów lub przystani morskich;

2) podmiotów zarządzających portami lub przystaniami morskimi, które zwykle przyjmują statki objęte zakresem ustawy;

3) innych podmiotów zarządzających terenami znajdującymi się w granicach portów lub przystani morskich, które zwykle przyjmują statki objęte zakresem ustawy.

Art. 3.[Wyłączenie stosowania przepisów ustawy] 1. Przepisów ustawy nie stosuje się do:

1) jednostek pływających Marynarki Wojennej, Straży Granicznej i Policji;

2) statków pełniących specjalną służbę państwową;

3) statków uczestniczących w kategoriach usług portowych, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/352 z dnia 15 lutego 2017 r. ustanawiającego ramy w zakresie świadczenia usług portowych oraz wspólne zasady dotyczące przejrzystości finansowej portów (Dz. Urz. UE L 57 z 03.03.2017, str. 1).

2. Rada Ministrów, w przypadku gdy wymaga tego ochrona środowiska morskiego, może, w drodze rozporządzenia, poddać wszystkim lub niektórym przepisom ustawy jednostki pływające i statki wymienione w ust. 1, mając na względzie konieczność ochrony środowiska morskiego przed negatywnymi skutkami zrzutów odpadów ze statków.

Art. 4.[Stosowanie przepisów ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki] 1. Obowiązki statków w zakresie zdawania przez nie odpadów do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków oraz zasady udzielania im zwolnień z tych obowiązków określa art. 10 ustawy z dnia 16 marca 1995 r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (Dz. U. z 2020 r. poz. 1955 oraz z 2022 r. poz. 1250), zwanej dalej "ustawą o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki".

2. W zakresie nieuregulowanym niniejszą ustawą stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2022 r. poz. 699), zwanej dalej "ustawą o odpadach", oraz ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2021 r. poz. 1973, 2127 i 2269 oraz z 2022 r. poz. 1079).

Art. 5.[Definicje] Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) armator - osobę, która przy użyciu własnego lub cudzego statku prowadzi działalność w środowisku morskim we własnym imieniu;

2) biernie poławiane odpady - odpady zebrane w sieci podczas operacji połowowych;

3) Konwencja MARPOL - Międzynarodową konwencję o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki, 1973 r., sporządzoną w Londynie dnia 2 listopada 1973 r., zmienioną Protokołem sporządzonym w Londynie dnia 17 lutego 1978 r. (Dz. U. z 1987 r. poz. 101 i 102, z późn. zm.³⁾) oraz uzupełnionej Protokołem przyjętym w Londynie dnia 26 września 1997 r. (Dz. U. z 2005 r. poz. 1679 i 1680);

4) Narodowy System SafeSeaNet - Narodowy System Monitorowania Ruchu Statków i Przekazywania Informacji, o którym mowa w art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. z 2022 r. poz. 515);

5) odpady ze statków - wszelkie odpady, które są wytwarzane podczas eksploatacji statku lub załadunku i rozładunku oraz czyszczenia i które są objęte zakresem stosowania załączników I, II, IV, V i VI do Konwencji MARPOL, w tym pozostałości ładunku, a także biernie poławiane odpady;

6) podmiot zarządzający portem lub przystanią morską - podmiot utworzony do zarządzania portem lub przystanią morską na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2021 r. poz. 491 i 1873);

7) inne podmioty zarządzające terenami znajdującymi się w granicach portów lub przystani morskich - podmioty inne niż podmioty zarządzające portem lub przystanią morską posiadające nabrzeża, z których korzystają statki, i prowadzące przeładunki, w tym: stocznie, bazy promowe i bazy przeładunkowe;

8) port lub przystań morska - port lub przystań morską oraz przystań plażową w rozumieniu odpowiednio art. 2 pkt 2 i 2a ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich, z uwzględnieniem kotwicowisk wchodzących w skład ich infrastruktury;

9) portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków - wszelkie urządzenia stałe, ruchome i pływające przeznaczone do odbioru i gospodarowania odpadami ze statków;

10) pozostałości ładunku - pozostałości jakichkolwiek ładunków na pokładzie lub w ładowniach czy zbiornikach, które pozostają po zakończonych operacjach załadunku i rozładunku, wraz z nadwyżkami ładunku po ładowaniu i rozładowaniu oraz jego resztkami, zarówno w stanie mokrym, jak i suchym, lub zawiesiny w wodzie przepłukującej, z wyłączeniem pyłu ładunku pozostającego na pokładzie po zamiataniu oraz pyłów na powierzchniach zewnętrznych statku;

11) przetwarzanie - przetwarzanie w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 21 ustawy o odpadach;

12) rekreacyjna jednostka pływająca - rekreacyjną jednostkę pływającą w rozumieniu art. 4 pkt 17 ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki;

13) statek - statek w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki;

14) statek rybacki - statek rybacki w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki.

Rozdział 2

Portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków

Art. 6.[Udostępnianie urządzeń do odbioru odpadów ze statków] 1. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską zapewnia statkom korzystającym z portu lub przystani morskiej dostęp na jego terenie do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków.

2. Portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków posiadają odpowiednią przepustowość, przez którą rozumie się zdolność portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków do zapewnienia odbioru określonego rodzaju i ilości odpadów ze statków zwykle korzystających z portu lub przystani morskiej, przy uwzględnieniu potrzeb operacyjnych użytkowników portu lub przystani morskiej, wielkości oraz położenia geograficznego portu lub przystani morskiej, rodzaju statków zawijających do portu lub przystani morskiej oraz zwolnienia udzielonego na podstawie art. 10 ust. 16 ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki, a ich eksploatacja jest prowadzona w sposób niepowodujący nieuzasadnionego opóźnienia w ruchu statków.

3. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską zapewnia możliwość selektywnego odbioru odpadów ze statków zgodnie z ustawą o odpadach, ustawą z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz. U. z 2022 r. poz. 1113) i ustawą z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1893, z 2021 r. poz. 2151 oraz z 2022 r. poz. 974).

4. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską zapewnia, aby proces odprowadzania i odbioru odpadów ze statków odbywał się z zachowaniem wszelkich możliwych środków ostrożności w celu uniknięcia potencjalnego zagrożenia dla osób przebywających w porcie oraz dla środowiska.

Art. 7.[Zapewnienie odbioru odpadów ze statków] 1. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską zapewnia odbiór odpadów ze statków za pomocą portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków.

2. Po zdaniu przez statek odpadów ze statków podmiot zarządzający portem lub przystanią morską albo upoważniony przez niego odbiorca odpadów ze statków wydaje pokwitowanie odbioru odpadów ze statków. Obowiązek wydania pokwitowania nie dotyczy przystani morskich wyposażonych w samoobsługowe portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków.

3. Właściwy dyrektor urzędu morskiego wprowadza do Narodowego Systemu SafeSeaNet informacje o nazwach i lokalizacjach przystani morskich, o których mowa w ust. 2 zdanie drugie.

4. Pokwitowanie odbioru odpadów ze statków wydaje się kapitanowi statku niezwłocznie po zdaniu odpadów ze statków przez statek.

5. Pokwitowanie odbioru odpadów ze statków można przekazać kapitanowi statku za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r. poz. 344).

6. Pokwitowanie odbioru odpadów ze statków zawiera w szczególności informacje dotyczące:

1) portu lub przystani morskiej;

2) statku;

3) rodzaju i ilości odprowadzonych odpadów.

7. Do pokwitowania odbioru odpadów ze statków można dołączyć dokument określający nałożone na statek opłaty za odbiór i przetwarzanie odpadów ze statków.

8. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza pokwitowania odbioru odpadów ze statków, uwzględniając konieczność zapewnienia efektywnej kontroli nad realizacją obowiązku zdawania odpadów ze statków do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków.

9. Podmiot dokonujący naprawy, wymiany, montażu lub demontażu znajdujących się na statku urządzeń i instalacji zawierających substancje kontrolowane i nowe substancje określone w załącznikach I i II do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1005/2009 z dnia 16 września 2009 r. w sprawie substancji zubożających warstwę ozonową (Dz. Urz. UE L 286 z 31.10.2009, str. 13) zapewnia we własnym zakresie odbiór odpadów powstających w trakcie swojej działalności.

Art. 8.[Szkolenie w zakresie postępowania z odpadami] 1. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską zapewnia, aby wszyscy pracownicy obsługujący portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków zostali przeszkoleni w zakresie postępowania z odpadami, w tym w zakresie aspektów dotyczących zdrowia i bezpieczeństwa podczas postępowania z odpadami niebezpiecznymi.

2. W przypadku wprowadzenia na terenie portu lub przystani morskiej zmian technologicznych w zakresie odbioru lub gospodarowania odpadami ze statków podmiot zarządzający portem lub przystanią morską zapewnia powtórne przeszkolenie pracowników obsługujących portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków.

Art. 9.[Raport] 1. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską sporządza co dwa lata raport dotyczący funkcjonowania i stopnia wykorzystania portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków, zwany dalej "raportem".

2. Raport zawiera:

1) nazwę, siedzibę i adres oraz formę prawną podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską;

2) informacje dotyczące ruchu poszczególnych rodzajów statków i częstotliwości korzystania przez te statki z portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków;

3) informacje dotyczące kategorii, rodzajów i ilości odpadów odebranych ze statków do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków;

4) informacje dotyczące ilości biernie poławianych odpadów odebranych ze statków do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków.

3. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską składa raport właściwemu dyrektorowi urzędu morskiego w terminie do dnia 15 lutego roku następującego po roku, w którym został zakończony poprzedni okres rozliczeniowy.

4. Raport może być złożony za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną.

5. Właściwy dyrektor urzędu morskiego po otrzymaniu raportu, w terminie do dnia 31 marca danego roku, wydaje opinię, w której stwierdza, czy raport:

1) spełnia wymagania określone w ustawie i w przepisach wydanych na podstawie ust. 7;

2) wymaga uzupełnienia wraz ze wskazaniem zakresu tego uzupełnienia.

6. W przypadku konieczności uzupełnienia raportu przez podmiot zarządzający portem lub przystanią morską właściwy dyrektor urzędu morskiego wzywa podmiot zarządzający portem lub przystanią morską do jego uzupełnienia w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania.

7. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza, na którym jest składany raport, mając na względzie potrzebę zapewnienia efektywnego monitorowania eksploatacji portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków.

8. Na podstawie raportów właściwy dyrektor urzędu morskiego przygotowuje zbiorcze zestawienie dotyczące objętości i ilości biernie poławianych odpadów ze statków zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2022/92 z dnia 21 stycznia 2022 r. ustanawiającym zasady stosowania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) w odniesieniu do metod gromadzenia danych oraz formatu stosowanego do zgłaszania biernie poławianych odpadów (Dz. Urz. UE L 15 z 24.01.2022, str. 16) oraz przekazuje je do dnia 1 czerwca danego roku ministrowi właściwemu do spraw gospodarki morskiej.

9. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej przekazuje Komisji Europejskiej informacje dotyczące objętości i ilości biernie poławianych odpadów ze statków do dnia 30 czerwca danego roku.

Art. 10.[Informacja o odbiorze odpadów ze statków] 1. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską podaje do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej oraz przekazuje kapitanowi statku lub jego przedstawicielowi za pośrednictwem Narodowego Systemu SafeSeaNet informacje o trybie i sposobie odbioru odpadów ze statków, pobieranych opłatach związanych z gospodarowaniem odpadami ze statków, o których mowa w przepisach rozdziału 4, oraz o znaczeniu dla ochrony środowiska morskiego właściwego odbioru odpadów ze statków, zwane dalej "informacjami o odbiorze odpadów ze statków".

2. Zakres podawanych informacji o odbiorze odpadów ze statków obejmuje w szczególności:

1) lokalizację portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków na planie lub mapie dla każdego miejsca postoju statku oraz godzin dostępności tych urządzeń;

2) rodzaje odpadów ze statków przyjmowanych do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków;

3) wykaz odbiorców odpadów ze statków, oferowanych przez nich usług w zakresie odbioru odpadów ze statków oraz dane umożliwiające kontakt z tymi odbiorcami;

4) procedury odbioru odpadów ze statków;

5) system opłat obejmujący opłaty, o których mowa w przepisach rozdziału 4, oraz kategorie kosztów i przychodów netto związanych z funkcjonowaniem portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków i zarządzaniem nimi określonych w załączniku do ustawy.

3. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską uaktualnia i udostępnia w każdym czasie na swojej stronie internetowej informacje o odbiorze odpadów ze statków.

4. Informacje o odbiorze odpadów ze statków są udostępniane w języku polskim oraz w języku angielskim.

5. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską wprowadza do Narodowego Systemu SafeSeaNet informacje o odbiorze odpadów ze statków.

6. W przypadku gdy ze względu na awarię lub ograniczoną odpowiednią przepustowość podmiot zarządzający portem lub przystanią morską nie jest w stanie przyjąć do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków określonych rodzajów i ilości odpadów ze statków, podmiot ten informuje o tym fakcie kapitana statku lub jego przedstawiciela niezwłocznie po otrzymaniu informacji o zamiarze zdania odpadów ze statków zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki.

7. W przypadku niemożności przyjęcia określonych rodzajów oraz ilości odpadów ze statków z uwagi na okoliczności określone w ust. 6, podmiot zarządzający portem lub przystanią morską wydaje kapitanowi statku lub jego przedstawicielowi pisemne potwierdzenie niemożności przyjęcia tych odpadów ze statku i wskazuje najbliższy port lub przystań morską gotową do odbioru odpadów ze statków.

Art. 11.[Informacja o braku dostępnych urządzeń do odbioru odpadów] 1. Jeżeli podmiot zarządzający portem lub przystanią morską posiada informacje o braku dostępnych odpowiednich dla danej kategorii lub ilości odpadów ze statków portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków w następnym porcie lub przystani morskiej zawinięcia statku, przekazuje te informacje kapitanowi statku lub jego przedstawicielowi.

2. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską podaje do publicznej wiadomości na swojej stronie internetowej oraz za pośrednictwem Narodowego Systemu SafeSeaNet informację o gotowości do przyjęcia do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków określonych rodzajów i ilości odpadów ze statków.

Art. 12.[Stwierdzenie niewłaściwego funkcjonowania portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków] 1. W przypadku stwierdzenia przez kapitana statku zawijającego do portu lub przystani morskiej niewłaściwego funkcjonowania portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków lub niepoinformowania przez podmiot zarządzający portem lub przystanią morską o tym fakcie kapitana statku, kapitan zgłasza niezwłocznie te nieprawidłowości do właściwego dyrektora urzędu morskiego albo, w sytuacji gdy zadania i uprawnienia podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską wykonuje właściwy dyrektor urzędu morskiego zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich, do ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej.

2. W przypadku stwierdzenia przez kapitana statku o polskiej przynależności zawijającego do portu lub przystani morskiej w państwie trzecim niewłaściwego funkcjonowania portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków, zgłasza on niezwłocznie te nieprawidłowości do właściwego ze względu na miejsce rejestracji statku dyrektora urzędu morskiego.

3. Nieprawidłowości, o których mowa w ust. 1 i 2, są zgłaszane za pomocą formularza Międzynarodowej Organizacji Morskiej określonego w załączniku I do cyrkularza Międzynarodowej Organizacji Morskiej, sygnatura: MEPC.1/Circ.834/Rev.1.

Rozdział 3

Plany gospodarowania odpadami ze statków

Art. 13.[Plan gospodarowania odpadami ze statków] 1. Plan gospodarowania odpadami ze statków opracowuje podmiot zarządzający portem lub przystanią morską.

2. Plan gospodarowania odpadami ze statków może obejmować dwa lub więcej bezpośrednio sąsiadujące ze sobą porty lub przystanie morskie znajdujące się w tym samym województwie, jeżeli potrzeby oraz dostępność portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków jest określana oddzielnie dla każdego z tych portów lub przystani morskich.

3. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską przed zatwierdzeniem planu gospodarowania odpadami ze statków przeprowadza jego konsultacje z użytkownikami portu lub przystani morskiej, odbiorcami odpadów ze statków, organizacjami realizującymi obowiązki wynikające z rozszerzonej odpowiedzialności producenta oraz organizacjami społecznymi.

4. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską, przeprowadzając konsultacje planu gospodarowania odpadami ze statków, przetwarza następujące dane podmiotów zajmujących stanowisko w trakcie konsultacji:

1) nazwę lub imię i nazwisko;

2) miejsce zamieszkania i adres lub siedzibę i adres;

3) adres elektroniczny.

Art. 14.[Dane zawarte w planie gospodarowania odpadami ze statków] 1. Plan gospodarowania odpadami ze statków zawiera:

1) nazwę, siedzibę i adres oraz formę prawną podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską;

2) ocenę zapotrzebowania na portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków uwzględniającą zapotrzebowanie statków zwykle odwiedzających dany port lub przystań morską;

3) opis rodzaju i pojemności portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków;

4) opis procedur odbierania i gromadzenia odpadów ze statków, w tym lokalizację portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków dla każdego miejsca postoju i ich godzin otwarcia;

5) opis systemu pokrywania kosztów;

6) opis procedury zgłaszania nieprawidłowości w zakresie portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków;

7) informacje dotyczące współpracy z innymi podmiotami w zakresie gospodarowania odpadami ze statków;

8) informacje dotyczące nadzoru nad gospodarowaniem odpadami ze statków, w tym imię i nazwisko, stanowisko służbowe osoby wyznaczonej przez podmiot zarządzający portem lub przystanią morską do sprawowania nadzoru nad gospodarowaniem odpadami ze statków;

9) opis procedury konsultacji projektu planu gospodarowania odpadami ze statków prowadzonych z podmiotami, o których mowa w art. 13 ust. 3;

10) informacje dotyczące rodzajów i ilości odpadów odbieranych ze statków i przetwarzanych w portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków.

2. Plan gospodarowania odpadami ze statków może zawierać:

1) streszczenie przepisów krajowych oraz procedur dotyczących odprowadzania odpadów ze statków do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków;

2) wskazanie punktu kontaktowego w porcie lub przystani morskiej;

3) opis sprzętu przeznaczonego do wstępnej obróbki odpadów ze statków i procesów technologicznych w odniesieniu do określonych rodzajów odpadów ze statków w porcie lub przystani morskiej, jeżeli dotyczy;

4) opis metod rejestrowania bieżącego wykorzystania portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków;

5) opis metod rejestrowania ilości odpadów ze statków odprowadzanych przez statki;

6) opis metod postępowania z różnymi rodzajami odpadów ze statków w porcie lub przystani morskiej.

Art. 15.[Zatwierdzenie planu gospodarowania odpadami] 1. Plany gospodarowania odpadami ze statków podlegają zatwierdzeniu na wniosek podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską, w drodze decyzji, przez:

1) marszałka województwa - dla portów o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej w rozumieniu art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich,

2) starostę - dla innych niż określone w pkt 1 portów lub przystani morskich

- po uprzednim uzgodnieniu z właściwym dyrektorem urzędu morskiego.

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) oznaczenie daty sporządzenia wniosku;

2) nazwę i adres wnioskodawcy;

3) organ właściwy do rozpatrzenia wniosku;

4) wskazanie portu lub przystani morskiej;

5) adres portu lub przystani morskiej;

6) datę ostatniego zatwierdzenia planu gospodarowania odpadami ze statków, jeżeli dotyczy;

7) spis załączników;

8) podpis składającego wniosek.

3. Do wniosku o zatwierdzenie planu gospodarowania odpadami ze statków dołącza się:

1) informacje dotyczące:

a) odziaływania portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków na środowisko,

b) działań podejmowanych w celu ochrony środowiska, w tym ochrony wód powierzchniowych oraz powierzchni ziemi, przed zanieczyszczeniami;

2) dokument potwierdzający zgodność lokalizacji portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków z planem zagospodarowania przestrzennego;

3) podsumowanie przeprowadzonych konsultacji, o których mowa w art. 13 ust. 3;

4) dwa egzemplarze planu.

4. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, w drodze rozporządzenia, określi wzór formularza wniosku o zatwierdzenie planu gospodarowania odpadami ze statków, uwzględniając potrzebę informowania o systemie gospodarowania odpadami ze statków w portach lub przystaniach morskich oraz konieczność weryfikacji procesu odbioru odpadów ze statków.

Art. 16.[Aktualizacja planów gospodarowania odpadami ze statków] 1. Plany gospodarowania odpadami ze statków podlegają aktualizacji i ponownemu zatwierdzeniu w okresie pięciu lat liczonych od dnia ostatniego zatwierdzenia.

2. W przypadku zaistnienia znaczących zmian w profilu działalności portu lub przystani morskiej plany gospodarowania odpadami ze statków podlegają aktualizacji i ponownemu zatwierdzeniu w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym podmiot zarządzający portem lub przystanią morską powziął informację o tych zmianach.

3. Przez znaczące zmiany, o których mowa w ust. 2, rozumie się w szczególności:

1) zmiany strukturalne dotyczące rodzaju statków wpływających do portu lub przystani morskiej oraz natężenia ich ruchu;

2) rozwój nowej infrastruktury;

3) zmiany zapotrzebowania i wykorzystania portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków oraz zmiany w zakresie stosowanych metod przetwarzania odpadów na statkach.

4. Do ponownego zatwierdzenia planu gospodarowania odpadami ze statków stosuje się przepisy art. 13 ust. 3 i 4.

Art. 17.[Zwolnienie z obowiązku sporządzenia i zatwierdzenia planu gospodarowania odpadami] 1. Organ właściwy do zatwierdzenia planu gospodarowania odpadami ze statków, w drodze decyzji, na wniosek podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską o charakterze niehandlowym i o nieczęstym lub niewielkim ruchu wyłącznie rekreacyjnych jednostek pływających, zwalnia ten podmiot z obowiązku sporządzenia i zatwierdzenia planu gospodarowania odpadami ze statków, pod warunkiem że posiadane przez te podmioty portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków są zintegrowane z systemem gospodarowania odpadami komunalnymi zarządzanym przez gminę zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2021 r. poz. 888, 1648 i 2151).

2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:

1) oznaczenie daty sporządzenia wniosku;

2) nazwę i adres wnioskodawcy;

3) organ właściwy do rozpatrzenia wniosku;

4) wskazanie portu lub przystani morskiej;

5) adres portu lub przystani morskiej;

6) opis charakteru działalności portu lub przystani morskiej uzasadniający zwolnienie z obowiązku sporządzenia i zatwierdzenia planu gospodarowania odpadami ze statków;

7) spis załączników;

8) podpis składającego wniosek.

3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, dołącza się dokumenty poświadczające, że posiadane przez podmiot portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków są zintegrowane z systemem gospodarowania odpadami komunalnymi zarządzanym przez gminę zgodnie z ustawą z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

4. Organ wydający decyzję w sprawie udzielenia zwolnienia, o którym mowa w ust. 1, informuje w terminie 7 dni od dnia wydania decyzji właściwego dyrektora urzędu morskiego o nazwach i lokalizacjach portów lub przystani morskich zwolnionych z obowiązku sporządzenia i zatwierdzenia planu gospodarowania odpadami ze statków.

5. Właściwy dyrektor urzędu morskiego w terminie 7 dni od dnia otrzymania informacji, o której mowa w ust. 4, wprowadza do Narodowego Systemu SafeSeaNet informacje o nazwach i lokalizacjach portów lub przystani morskich zwolnionych z obowiązku sporządzenia i zatwierdzenia planu gospodarowania odpadami ze statków.

Art. 18.[Obowiązek przestrzegania planu gospodarowania odpadami ze statków] Inne podmioty zarządzające terenami znajdującymi się w granicach portów lub przystani morskich są obowiązane do przestrzegania planu gospodarowania odpadami ze statków zatwierdzonego dla danego portu lub przystani morskiej.

Rozdział 4

Opłaty związane z gospodarowaniem odpadami ze statków

Art. 19.[Opłaty za odbiór i przetwarzanie odpadów ze statków] Za odbiór i przetwarzanie odpadów ze statków, innych niż pozostałości ładunku, armatorzy wnoszą opłaty: pośrednią, dodatkową i specjalną.

Art. 20.[Opłata pośrednia] 1. Opłatę pośrednią, przez którą rozumie się opłatę za świadczenie usług portowych w zakresie portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków, uiszcza się za każdy statek niezależnie od faktycznego odprowadzania odpadów ze statków.

2. Opłata pośrednia obejmuje:

1) koszty pośrednie,

2) co najmniej 30% całkowitych kosztów bezpośrednich rzeczywistego odprowadzania i przetwarzania odpadów ze statków w roku poprzedzającym, z możliwością uwzględnienia również kosztów związanych z przewidywanym natężeniem ruchu w roku następnym

- określonych w załączniku do ustawy.

3. Opłata pośrednia w pełni pokrywa koszty odbioru i przetwarzania odpadów ze statków określonych w załączniku V do Konwencji MARPOL, włączając w to odpady związane z ładunkiem, inne niż pozostałości ładunku.

4. Odpady, o których mowa w ust. 3, obejmują również biernie poławiane odpady, które statki mogą zdać w porcie lub przystani morskiej bez ponoszenia dodatkowych opłat.

5. Opłata pośrednia nie obejmuje odbioru i przetwarzania odpadów pochodzących z systemów oczyszczania gazów spalinowych.

6. Nie pobiera się opłaty pośredniej od statku, który:

1) przebywa na kotwicowisku wchodzącym w skład infrastruktury portu lub przystani morskiej bez zamiaru zawinięcia do portu lub przystani morskiej;

2) zgodnie z art. 10 ust. 16 ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki uzyskał zwolnienie z obowiązku wcześniejszego informowania o odpadach ze statków, każdorazowego zdawania odpadów ze statków przed wypłynięciem z portu lub przystani morskiej oraz każdorazowego wnoszenia opłaty pośredniej.

Art. 21.[Opłata dodatkowa] 1. Odbiór i przetwarzanie dodatkowych ilości odpadów ze statków nieobjętych opłatą pośrednią następuje za opłatą dodatkową.

2. Za odbiór i przetwarzanie odpadów ze statków, o których mowa w art. 20 ust. 3, pobiera się opłatę dodatkową, jeżeli ich ilość przekracza maksymalną pojemność magazynowania statku, która jest deklarowana zgodnie z przepisami wydawanymi na podstawie art. 10 ust. 6 ustawy o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki.

Art. 22.[Opłata specjalna] Odbiór odpadów ze statków w czasie i w warunkach innych niż określone w planie gospodarowania odpadami ze statków następuje za opłatą specjalną.

Art. 23.[Wysokość opłat] 1. Wysokość opłat, o których mowa w art. 19, zwanych dalej "opłatami", ustala podmiot zarządzający portem lub przystanią morską.

2. Opłaty są wnoszone przez armatora na rzecz podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską.

3. Opłaty mogą być pobierane wraz z opłatami portowymi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich, pod warunkiem zapewnienia odróżnienia tych opłat.

4. Opłaty obejmują kategorie kosztów i przychodów netto związanych z funkcjonowaniem portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków i zarządzaniem nimi wymienione w załączniku do ustawy.

Art. 24.[Sposób ustalania wysokości opłat] 1. Wysokość opłat jest ustalana w taki sposób, aby nie zniechęcać armatorów do korzystania z portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków.

2. Wysokość opłat różnicuje się na podstawie następujących kryteriów:

1) kategorii, typu i wielkości statku;

2) niebezpiecznego charakteru odpadów ze statków.

3. Wysokość opłat obniża się na podstawie następujących kryteriów:

1) charakteru żeglugi, w którą statek jest zaangażowany, w szczególności w żeglugę morską bliskiego zasięgu;

2) konstrukcji, wyposażenia i działalności statku, które powodują, że na statku powstaje zmniejszona ilość odpadów ze statków, a odpadami ze statków gospodaruje się w sposób zrównoważony i bezpieczny dla środowiska, biorąc pod uwagę kryteria określone w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2022/91 z dnia 21 stycznia 2022 r. określającym kryteria wskazujące, czy na danym statku powstaje zmniejszona ilość odpadów, a odpadami gospodaruje się w sposób zrównoważony i przyjazny dla środowiska zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/883 (Dz. Urz. UE L 15 z 24.01.2022, str. 12).

Art. 25.[Opłata wnoszona przez armatora] 1. Armator wnosi opłatę za odbiór i przetwarzanie pozostałości ładunku ze statku. Opłata może być pobierana wraz z opłatami portowymi, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich, pod warunkiem zapewnienia odróżnienia tych opłat.

2. Opłatę za odbiór pozostałości ładunku ze statku ustala podmiot zarządzający portem lub przystanią morską.

3. Wysokość opłaty za odbiór pozostałości ładunku ze statku ustala się, biorąc pod uwagę ich rodzaj, ilość i koszt przetwarzania, oraz w taki sposób, aby nie zniechęcać armatorów do korzystania z portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków.

4. Opłata za odbiór pozostałości ładunku ze statku jest wnoszona przez armatora na rzecz podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską.

5. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się w przypadku, gdy odbiorca ładunku ze statku zapewnia we własnym zakresie odbiór pozostałości ładunku ze statku.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, odbiorca ładunku ze statku informuje zarządzającego portem lub przystanią morską o planowanym odbiorze pozostałości ładunku ze statku na 24 godziny przed jego realizacją oraz okazuje mu dokument potwierdzający odbiór pozostałości ładunku ze statku wydany przez odbiorcę odpadów ze statków.

Rozdział 5

Kontrola nad przestrzeganiem i stosowaniem przepisów ustawy

Art. 26.[Kontrola nad przestrzeganiem i stosowaniem przepisów ustawy] 1. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej oraz właściwy dyrektor urzędu morskiego sprawują kontrolę nad przestrzeganiem i stosowaniem przepisów ustawy.

2. Organy, o których mowa w ust. 1, mogą upoważnić do przeprowadzenia kontroli pracowników kierowanych przez nich jednostek organizacyjnych.

3. Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli, o którym mowa w ust. 2, zawiera:

1) wskazanie podstawy prawnej przeprowadzenia kontroli;

2) oznaczenie organu przeprowadzającego kontrolę;

3) imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe przeprowadzającego kontrolę;

4) określenie zakresu kontroli;

5) wskazanie terminu przeprowadzenia kontroli;

6) podpis osoby udzielającej upoważnienia do przeprowadzenia kontroli z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji;

7) pouczenie kontrolowanego o jego prawach i obowiązkach;

8) datę i miejsce wystawienia upoważnienia.

4. Przeprowadzający kontrolę jest uprawniony do:

1) wstępu wraz z rzeczoznawcami i niezbędnym sprzętem na teren portu lub przystani morskiej przez całą dobę;

2) wykonywania niezbędnych czynności kontrolnych, w tym przeprowadzania badań;

3) żądania pisemnych lub ustnych informacji w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego;

4) żądania okazania dokumentów i udostępnienia wszelkich niezbędnych informacji mających związek z zakresem przeprowadzanej kontroli.

5. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską jest obowiązany umożliwić przeprowadzenie kontroli.

6. Z przeprowadzonej kontroli sporządza się protokół kontroli, w dwóch egzemplarzach. Jeden egzemplarz protokołu kontroli doręcza się podmiotowi kontrolowanemu.

7. Protokół kontroli podpisują przeprowadzający kontrolę i podmiot kontrolowany albo upoważniony przedstawiciel tego podmiotu.

8. Podmiot kontrolowany albo upoważniony przedstawiciel podmiotu kontrolowanego może przed podpisaniem protokołu zgłosić na piśmie zastrzeżenia do protokołu kontroli w terminie 7 dni od dnia doręczenia tego protokołu podmiotowi kontrolowanemu.

9. Zgłoszone zastrzeżenia przeprowadzający kontrolę może uznać za zasadne, zmieniając lub uzupełniając protokół kontroli, lub uznać je za niezasadne i przekazać stanowisko podmiotowi kontrolowanemu. W przypadku uznania zasadności zastrzeżeń zmieniony lub uzupełniony protokół kontroli zostaje przekazany ponownie do podpisania podmiotowi kontrolowanemu.

10. Podmiot kontrolowany albo upoważniony przedstawiciel podmiotu kontrolowanego może odmówić podpisania protokołu kontroli, składając przeprowadzającemu kontrolę w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu kontroli pisemne wyjaśnienie co do przyczyn tej odmowy.

11. Odmowę podpisania protokołu kontroli i złożenie wyjaśnień co do jej przyczyn przeprowadzający kontrolę odnotowuje w protokole kontroli.

12. W przypadku zgłoszenia zastrzeżeń do protokołu kontroli termin odmowy podpisania protokołu wraz z wyjaśnieniem jej przyczyn biegnie od dnia doręczenia podmiotowi kontrolowanemu zmienionego lub uzupełnionego protokołu kontroli lub stanowiska przeprowadzającego kontrolę o uznaniu zastrzeżeń za niezasadne.

13. Odmowa podpisania protokołu kontroli nie stanowi przeszkody do podjęcia środków prawnych przewidzianych w przepisach ustawy.

14. W przypadku zawarcia w protokole kontroli zaleceń pokontrolnych podmiot kontrolowany, w terminie wyznaczonym w protokole kontroli, jest obowiązany powiadomić przeprowadzającego kontrolę o realizacji wskazanych zaleceń.

15. Przeprowadzający kontrolę może wystąpić z wnioskiem o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego lub innego przewidzianego prawem postępowania wobec osób odpowiedzialnych za dopuszczenie do uchybień i powiadomienie, w określonym terminie, o wynikach tego postępowania i podjętych działaniach.

16. Organy, o których mowa w ust. 1, lub osoby przez nie upoważnione, o których mowa w ust. 2, są uprawnione do występowania w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenia, o których mowa w art. 30.

Art. 27.[Właściwość w sprawach, w których zadania i uprawnienia podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską wykonuje właściwy dyrektor urzędu morskiego] 1. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej jest właściwy w sprawach, w których zadania i uprawnienia podmiotu zarządzającego portem lub przystanią morską wykonuje właściwy dyrektor urzędu morskiego zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich.

2. W sprawach innych niż wskazane w ust. 1 organem uprawnionym jest właściwy dyrektor urzędu morskiego.

Art. 28.[Przekazanie zgłoszenia przez dyrektora urzędu morskiego] 1. Dyrektor urzędu morskiego w przypadku otrzymania zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 2, przekazuje je ministrowi właściwemu do spraw gospodarki morskiej w terminie 7 dni od dnia otrzymania zgłoszenia.

2. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej w terminie 7 dni od dnia otrzymania zgłoszenia przekazuje zgłoszenie do Międzynarodowej Organizacji Morskiej oraz do państwa portu, którego zgłoszenie dotyczy.

Art. 29.[Zgłoszenie dotyczące nieprawidłowości w zakresie funkcjonowania portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków] 1. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej w przypadku otrzymania zgłoszenia od Międzynarodowej Organizacji Morskiej lub państwa flagi statku dotyczącego nieprawidłowości w zakresie funkcjonowania portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków przeprowadza kontrolę w sprawach, o których mowa w art. 27 ust. 1, a w sprawach innych niż wskazane w art. 27 ust. 1 przekazuje zgłoszenie właściwemu dyrektorowi urzędu morskiego w terminie 7 dni od dnia otrzymania zgłoszenia.

2. Dyrektor urzędu morskiego w przypadku otrzymania zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza w tym zakresie kontrolę i informuje ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej o jej wynikach w terminie 7 dni od dnia zakończenia kontroli.

3. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej przekazuje Międzynarodowej Organizacji Morskiej oraz państwu flagi statku wskazanemu w zgłoszeniu, o którym mowa w ust. 1, informacje o wynikach przeprowadzenia kontroli w terminie 7 dni od dnia:

1) zakończenia kontroli - w sprawach, o których mowa w art. 27 ust. 1;

2) ich otrzymania od dyrektora urzędu morskiego - w sprawach innych niż wskazane w art. 27 ust. 1.

4. Do przeprowadzenia kontroli, o której mowa w ust. 1 i 2, stosuje się przepisy art. 26.

Rozdział 6

Przepisy karne i administracyjne kary pieniężne

Art. 30.[Kara grzywny] 1. Kto, będąc do tego upoważnionym przez podmiot zarządzający portem lub przystanią morską:

1) nie zapewnia statkom korzystającym z portu lub przystani morskiej dostępu do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków w sposób i w zakresie określonym w art. 6 ust. 2-4,

2) nie zapewnia odbioru odpadów ze statków zgodnie z art. 7 ust. 1,

3) nie wydaje pokwitowania odbioru odpadów ze statków zgodnie z art. 7 ust. 2,

4) nie sporządza raportów zgodnie z art. 9 ust. 1,

5) nie przekazuje kapitanowi statku lub jego przedstawicielowi informacji o odbiorze odpadów ze statków zgodnie z art. 10 ust. 1,

6) nie informuje kapitana statku lub jego przedstawiciela o braku możliwości przyjęcia do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków określonych rodzajów i ilości odpadów ze statków zgodnie z art. 10 ust. 6,

7) nie wydaje kapitanowi statku lub jego przedstawicielowi pisemnego potwierdzenia niemożności przyjęcia do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków określonych rodzajów i ilości odpadów ze statków zgodnie z art. 10 ust. 7,

8) nie wskazuje kapitanowi statku lub jego przedstawicielowi najbliższego portu lub przystani morskiej gotowej do odbioru odpadów ze statków zgodnie z art. 10 ust. 7,

9) nie opracowuje planu gospodarowania odpadami ze statków zgodnie z art. 13 ust. 1,

10) sporządza plan gospodarowania odpadami ze statków niezgodnie z wymaganiami określonymi w art. 13 ust. 3 i 4 oraz art. 14,

11) nie powiadamia przeprowadzającego kontrolę o realizacji zaleceń pokontrolnych zgodnie z art. 26 ust. 14

- podlega karze grzywny.

2. Orzekanie w sprawach, o których mowa w ust. 1, następuje na zasadach i w trybie określonym w ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. z 2022 r. poz. 1124).

Art. 31.[Kara pieniężna] 1. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską, który:

1) nie zapewnia statkom korzystającym z portu lub przystani morskiej dostępu na jego terenie do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków w sposób i w zakresie określonym w art. 6 ust. 2-4,

2) nie zapewnia odbioru odpadów ze statków za pomocą portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków zgodnie z art. 7 ust. 1,

3) nie wydaje pokwitowania odbioru odpadów ze statków zgodnie z art. 7 ust. 2, z wyłączeniem sytuacji, o której mowa w art. 7 ust. 2 zdanie drugie,

4) w przypadku konieczności uzupełnienia raportu nie dokonuje jego uzupełnienia zgodnie z art. 9 ust. 6,

5) nie opracowuje planu gospodarowania odpadami ze statków zgodnie z art. 13 ust. 1,

6) sporządza plan gospodarowania odpadami ze statków niezgodnie z wymaganiami określonymi w art. 13 ust. 3 i 4 oraz art. 14,

7) nie ustala opłaty za odbiór odpadów ze statków zgodnie z przepisami rozdziału 4,

8) nie powiadamia przeprowadzającego kontrolę o realizacji wskazanych zaleceń pokontrolnych zgodnie z art. 26 ust. 14

- podlega karze pieniężnej do wysokości 50 000 zł.

2. Inne podmioty zarządzające terenami znajdującymi się w granicach portów lub przystani morskich, które nie przestrzegają planu gospodarowania odpadami ze statków zatwierdzonego dla danego portu lub przystani morskiej w zakresie procedur i wymagań ujętych w tym planie zgodnie z art. 14, podlegają karze pieniężnej do wysokości 50 000 zł.

Art. 32.[Podmiot właściwy do wymierzenia kary] 1. Kary pieniężne za czyny, o których mowa w art. 31, wymierza, w drodze decyzji, minister właściwy do spraw gospodarki morskiej w sprawach, o których mowa w art. 27 ust. 1, albo właściwy dyrektor urzędu morskiego w sprawach innych niż wskazane w art. 27 ust. 1.

2. Należności z tytułu kar pieniężnych stanowią dochód budżetu państwa.

3. W zakresie nieuregulowanym w niniejszym rozdziale do nakładania kar pieniężnych stosuje się przepisy działu IVA ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735, 1491 i 2052).

Rozdział 7

Zmiany w przepisach

Art. 33.[Ustawa o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej] W ustawie z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz. U. z 2022 r. poz. 457 i 1079) w art. 42 w ust. 2 w pkt 15 wyrazy "ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów i pozostałości ładunkowych ze statków" zastępuje się wyrazami "ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków (Dz. U. poz. 1250)".

Art. 34.[Ustawa o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki] W ustawie z dnia 16 marca 1995 r. o zapobieganiu zanieczyszczaniu morza przez statki (Dz. U. z 2020 r. poz. 1955) wprowadza się następujące zmiany:

1) w odnośniku nr 1 do ustawy pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/883 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków, zmieniającą dyrektywę 2010/65/UE i uchylającą dyrektywę 2000/59/WE (Dz. Urz. UE L 151 z 07.06.2019, str. 116);";

2) w art. 4 w:

a) pkt 1 po wyrazach "statki podwodne," dodaje się wyrazy "statki rybackie, rekreacyjne jednostki pływające,",

b) pkt 9 wyrazy "ustawy z dnia 12 września 2002 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych ze statków (Dz. U. z 2020 r. poz. 1344)" zastępuje się wyrazami "ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków (Dz. U. poz. 1250)",

c) pkt 13 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 14-24 w brzmieniu:

"14) port lub przystań morska - oznacza port lub przystań morską w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz. U. z 2021 r. poz. 491 i 1873) oraz przystań plażową w rozumieniu art. 2 pkt 2a tej ustawy, z uwzględnieniem kotwicowisk wchodzących w skład ich infrastruktury;

15) odpady ze statków - oznacza odpady ze statków w rozumieniu art. 5 pkt 5 ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków;

16) portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków - oznacza portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków w rozumieniu art. 5 pkt 9 ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków;

17) rekreacyjna jednostka pływająca - oznacza statek o długości kadłuba wynoszącej 2,5 m lub większej, bez względu na jego napęd, wykorzystywany w celach sportowych lub rekreacyjnych;

18) dostateczna pojemność magazynowania - oznacza wystarczającą ilość miejsca do przechowywania odpadów ze statków na statku od wypłynięcia z portu lub przystani morskiej do zawinięcia do następnego portu lub przystani morskiej, z uwzględnieniem odpadów ze statków, które prawdopodobnie zostaną wytworzone podczas rejsu;

19) ustalony harmonogram podróży - oznacza ruch oparty o opublikowany lub planowany rozkład wypłynięć i wpłynięć statku do określonych portów lub przystani morskich albo odcinki podróży o charakterze cyklicznym;

20) regularne zawinięcia do portów lub przystani morskich - oznacza powtarzające się podróże tego samego statku o stałym charakterze między określonymi portami lub przystaniami morskimi albo serię rejsów z i do tego samego portu lub przystani morskiej bez pośrednich zawinięć;

21) częste zawinięcia do portów lub przystani morskich - oznacza zawinięcia statku w tym samym porcie lub przystani morskiej co najmniej raz na dwa tygodnie;

22) Krajowy Pojedynczy Punkt Kontaktowy - oznacza Krajowy Pojedynczy Punkt Kontaktowy, o którym mowa w art. 91 ust. 1a ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim (Dz. U. z 2022 r. poz. 515);

23) Narodowy System SafeSeaNet - Narodowy System Monitorowania Ruchu Statków i Przekazywania Informacji, o którym mowa w art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim;

24) GISIS - oznacza Światowy Zintegrowany System Informacji Żeglugowej ustanowiony przez Międzynarodową Organizację Morską.";

3) art. 10 otrzymuje brzmienie:

"Art. 10. 1. Niniejszego artykułu nie stosuje się do statków uczestniczących w usługach portowych w rozumieniu art. 1 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/352 z dnia 15 lutego 2017 r. ustanawiającego ramy w zakresie świadczenia usług portowych oraz wspólne zasady dotyczące przejrzystości finansowej portów (Dz. Urz. UE L 57 z 03.03.2017, str. 1).

2. Kapitan statku lub jego przedstawiciel przed zawinięciem do portu lub przystani morskiej znajdującej się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powiadamia podmiot zarządzający portem lub przystanią morską o zamiarze zdania odpadów ze statków, informując o odpadach ze statków znajdujących się na statku za pomocą Krajowego Pojedynczego Punktu Kontaktowego. Informacja jest przekazywana na formularzu zawierającym w szczególności:

1) dane dotyczące statku;

2) dane dotyczące portu lub rejsu;

3) rodzaj i ilość odpadów oraz pojemność magazynowania.

3. Kapitan statku lub jego przedstawiciel przekazują informację podmiotowi zarządzającemu portem lub przystanią morską:

1) co najmniej 24 godziny przed przybyciem do portu, jeżeli port zawinięcia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest znany;

2) gdy tylko będzie znany port zawinięcia, jeżeli ta informacja jest dostępna w okresie krótszym niż 24 godziny przed przybyciem do portu, lub

3) najpóźniej w chwili wyjścia z poprzedniego portu, jeżeli ta informacja jest dostępna w okresie krótszym niż 24 godziny.

4. Przepis ust. 2 stosuje się do statków o pojemności brutto (GT) 300 jednostek i większej, z wyjątkiem statków rybackich, statków zabytkowych i rekreacyjnych jednostek pływających o długości mniejszej niż 45 metrów.

5. Informacje o odpadach ze statków znajdujących się na statku, o których mowa w ust. 2, kapitan statku przechowuje na statku w postaci elektronicznej do czasu zawinięcia do następnego portu lub przystani morskiej oraz udostępnia na żądanie:

1) właściwych organów inspekcyjnych państw członkowskich Unii Europejskiej będących odpowiednikiem organów, o których mowa w art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim;

2) organów inspekcyjnych;

3) organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej;

4) organów administracji publicznej, które sprawują kontrolę nad przestrzeganiem i stosowaniem przepisów ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków, zwanej dalej "ustawą o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków";

5) odbiorcy odpadów ze statków, z którym zawarto umowę na odbiór odpadów ze statków.

6. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej określi, w drodze rozporządzenia, wzór formularza, o którym mowa w ust. 2, mając na względzie konieczność zapewnienia organizacji procesu odbioru odpadów ze statków w sposób niepowodujący nieuzasadnionych opóźnień w ruchu statków.

7. Statek podczas postoju w porcie lub przystani morskiej albo w stoczni znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany zdać do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków wszystkie odpady ze statków, których zrzut do Morza Bałtyckiego jest niedozwolony.

8. Z obowiązku zdawania odpadów ze statków do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków przed wypłynięciem z portu lub przystani morskiej są zwolnione statki, jeżeli:

1) kapitan statku lub jego przedstawiciel przed zawinięciem do portu lub przystani morskiej poinformował podmiot zarządzający portem lub przystanią morską o odpadach ze statków znajdujących się na statku zgodnie z wymaganiami określonymi w ust. 2 i 3 oraz z tych informacji wynika, że statek ma dostateczną pojemność magazynowania odpadów ze statków, lub

2) informacje dostępne na pokładzie statku wskazują, że statek ma dostateczną pojemność magazynowania odpadów ze statków, lub

3) statek zawija na kotwicowisko na czas krótszy niż 24 godziny lub w niesprzyjających warunkach pogodowych, chyba że obszar ten został wyłączony z granic infrastruktury portu lub przystani morskiej.

9. Dostateczną pojemność magazynowania, o której mowa w ust. 8 pkt 1 i 2, ustala właściwy dyrektor urzędu morskiego w trybie kontroli, o której mowa w art. 26 ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków, stosując metody, wskaźniki i kryteria określone w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2022/89 z dnia 21 stycznia 2022 r. ustanawiającym zasady stosowania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/883 w odniesieniu do metody, którą należy stosować do obliczania dostatecznej pojemności magazynowania (Dz. Urz. UE L 15 z 24.01.2022, str. 1).

10. Z obowiązków, o których mowa w ust. 2 i 7, są zwolnione statki przebywające na kotwicowisku wchodzącym w skład infrastruktury portu lub przystani morskiej bez zamiaru zawinięcia do portu lub przystani morskiej.

11. Organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej mogą uzależnić przyjęcie odpadów ze statków od wyniku przeprowadzonej przez nie kontroli.

12. Opłaty za odbiór i przetwarzanie odpadów ze statków określają przepisy rozdziału 4 ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków.

13. W przypadku gdy na podstawie danych dostępnych w Narodowym Systemie SafeSeaNet lub GISIS wynika, że nie ma odpowiednich portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków w następnym porcie lub przystani morskiej zawinięcia statku, lub jeżeli port lub przystań morska nie jest znana, statek zdaje odpady ze statków do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków przed wypłynięciem z portu lub przystani morskiej.

14. W przypadku zdania odpadów ze statków w porcie lub przystani morskiej przez statek, o którym mowa w ust. 4, kapitan statku lub jego przedstawiciel przed wypłynięciem z portu lub przystani morskiej lub niezwłocznie po otrzymaniu pokwitowania odbioru odpadów ze statków, o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków, wprowadza zawarte w tym pokwitowaniu informacje do Krajowego Pojedynczego Punktu Kontaktowego.

15. Informacje zawarte w pokwitowaniu, o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków, są dostępne na statku przez co najmniej dwa lata od dnia wydania tego pokwitowania i są udostępniane na żądanie właściwych organów inspekcyjnych państw członkowskich Unii Europejskiej, o których mowa w ust. 5 pkt 1, wraz z książką zapisów olejowych, książką zapisów ładunkowych, książką zapisów o postępowaniu z odpadami ze statków lub planem postępowania z odpadami ze statków.

16. Właściwy dyrektor urzędu morskiego udziela armatorowi na jego wniosek, w drodze decyzji, zwolnienia z obowiązku wcześniejszego informowania o odpadach ze statków na statku zgodnie z ust. 2, każdorazowego zdawania odpadów ze statków przed wypłynięciem z portu lub przystani morskiej zgodnie z ust. 8 oraz każdorazowego wnoszenia opłaty pośredniej zgodnie z art. 20 ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków, jeżeli w odniesieniu do statku są spełnione następujące warunki:

1) statek jest włączony w ustalony harmonogram podróży z częstymi zawinięciami do portów lub przystani morskich oraz regularnymi zawinięciami do portów lub przystani morskich;

2) zawarto uzgodnienie zapewniające odprowadzanie odpadów ze statków i uiszczanie opłat, o których mowa w ust. 12, w porcie lub przystani morskiej wzdłuż trasy statku:

a) które jest potwierdzone zawartą umową z podmiotem zarządzającym portem lub przystanią morską albo odbiorcą odpadów ze statków oraz pokwitowaniami odbioru odpadów ze statków,

b) o tym uzgodnieniu poinformowano wszystkie porty lub przystanie morskie położone na trasie statku oraz

c) jeżeli z informacji dostępnych w GISIS lub Narodowym Systemie SafeSeaNet wynika, że zostało zaakceptowane przez port lub przystań morską Unii Europejskiej lub inny port lub przystań morską, w którym są dostępne odpowiednie portowe urządzenia do odbioru odpadów ze statków, w których następuje zdanie odpadów ze statków i uiszczenie opłat;

3) zwolnienie nie będzie powodować negatywnego wpływu na bezpieczeństwo morskie, środowisko morskie, zdrowie, warunki życia lub warunki pracy na statku.

17. Wniosek, o którym mowa w ust. 16, zawiera:

1) dane dotyczące statku i armatora;

2) informację zawierającą nazwy portów znajdujących się na trasie statku oraz dane o częstotliwości rejsów;

3) informację o umowach zawartych z podmiotem zarządzającym portem lub przystanią morską lub odbiorcą odpadów ze statków zapewniającym odbiór odpadów ze statków oraz o uiszczaniu opłat za odprowadzenie odpadów ze statków;

4) oznaczenie miejsca, datę i podpis osoby upoważnionej do złożenia wniosku.

18. Do wniosku, o którym mowa w ust. 16, dołącza się:

1) kopię umowy lub umów o świadczeniu usług odbioru odpadów ze statków zawartych z odbiorcą odpadów ze statków zapewniających odbiór tych odpadów lub podmiotem zarządzającym portem lub przystanią morską, do którego zawija statek podczas rejsów na stałej linii żeglugowej, oraz kopie pokwitowań odbioru odpadów ze statków;

2) kopię zezwolenia na prowadzenie działalności polegającej na odbiorze i gospodarowaniu odpadami ze statków odbieranymi ze statków wydanego przez właściwe organy podmiotom, z którymi kapitan statku lub jego przedstawiciel, lub armator zawarł umowę, o której mowa w pkt 1;

3) potwierdzenie przez podmiot odbierający odpady ze statków lub podmiot zarządzający portem lub przystanią morską, w którym są zdawane odpady ze statków, że umowa, o której mowa w pkt 1, zawiera postanowienia zgodne z informacjami dotyczącymi dostępu do odpowiednich portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków, przekazanymi drogą elektroniczną za pomocą Krajowego Pojedynczego Punktu Kontaktowego.

19. Do dokumentów, o których mowa w ust. 18, sporządzonych w języku obcym, dołącza się tłumaczenia tych dokumentów na język polski sporządzone przez tłumacza przysięgłego.

20. Zwolnienia, o którym mowa w ust. 16, udziela się na okres obowiązywania umowy, o której mowa w ust. 16 pkt 2 lit. a, lecz nie dłuższy niż 2 lata.

21. Decyzję, o której mowa w ust. 16, dyrektor właściwego urzędu morskiego przekazuje podmiotowi zarządzającemu portem lub przystanią morską, którego dotyczy zwolnienie z obowiązku każdorazowego zdawania odpadów ze statków.

22. Właściwy dyrektor urzędu morskiego, który wydał decyzję, o której mowa w ust. 16, wydaje zaświadczenie o udzieleniu zwolnienia oraz wprowadza informacje zawarte w zaświadczeniu do Narodowego Systemu SafeSeaNet.

23. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 22, zawiera:

1) dane dotyczące statku i armatora;

2) informację o włączeniu statku w ustalony harmonogram podróży obejmujący częste i regularne zawinięcia do wskazanego portu lub przystani morskiej bądź portów lub przystani morskich zgodnie z wcześniej ustaloną trasą;

3) informację o zawijaniu statku co najmniej raz na dwa tygodnie do wskazanych portów lub przystani morskich;

4) informację o zawartej umowie, o której mowa w ust. 16 pkt 2 lit. a;

5) wskazanie podstawy prawnej zwolnienia, o którym mowa w ust. 16;

6) termin ważności;

7) oznaczenie miejsca, datę i podpis osoby upoważnionej do wydania zaświadczenia.

24. Minister właściwy do spraw gospodarki morskiej, w drodze rozporządzenia, określi wzór:

1) wniosku o udzielenie zwolnienia, o którym mowa w ust. 16,

2) zaświadczenia, o którym mowa w ust. 22

- kierując się koniecznością ujednolicenia zakresu przekazywanych informacji oraz - w przypadku wzoru zaświadczenia - zapewniając jego zgodność z załącznikiem V do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/883 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków, zmieniającej dyrektywę 2010/65/UE i uchylającej dyrektywę 2000/59/WE.

25. Jeżeli statek nie posiada dostępnej dostatecznej pojemności magazynowania odpadów ze statków mimo posiadania zwolnienia, o którym mowa w ust. 16, przed wypłynięciem z portu lub przystani morskiej, statek ten zdaje odpady ze statków do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków i uiszcza opłaty, o których mowa w przepisach rozdziału 4 ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków.

26. Jeżeli statek, który wypłynął z portu lub przystani morskiej, nie dopełnił obowiązku zdania odpadów ze statków do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków, właściwy dyrektor urzędu morskiego niezwłocznie informuje o niedopełnieniu tego obowiązku właściwe władze w następnym porcie lub przystani morskiej, do którego ma zawinąć statek.";

4) w art. 13da w ust. 1 w pkt 3 wyrazy "ustawy z dnia 12 września 2002 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych ze statków" zastępuje się wyrazami "ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków";

5) w art. 20f ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Informacje, o których mowa w ust. 1, są przekazywane nie później niż na 24 godziny przed zawinięciem statku do portu lub przystani morskiej za pomocą Krajowego Pojedynczego Punktu Kontaktowego na formularzu, którego wzór jest określony w przepisach wydanych na podstawie ust. 3.";

6) w art. 26 w pkt 3 w lit. b kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 4 w brzmieniu:

"4) przeprowadzić inspekcję przestrzegania obowiązków określonych w art. 10 w odniesieniu do wszystkich statków zawijających do portów lub przystani morskich znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bez względu na przynależność.";

7) w art. 28a w ust. 1, 2 i 3 skreśla się wyrazy "i pozostałości ładunkowych";

8) w art. 36a w pkt 9 w lit. c dodaje się przecinek i dodaje się pkt 11 w brzmieniu:

"11) nie informuje portu lub przystani morskiej o odpadach ze statków znajdujących się na statku zgodnie z art. 10 ust. 7";

9) w art. 37 w pkt 22 dodaje się przecinek i dodaje się pkt 23 w brzmieniu:

"23) nie zdaje odpadów ze statków do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków zgodnie z art. 10 ust. 6".

Art. 35.[Ustawa o odpadach] W ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2022 r. poz. 699) w art. 3 w ust. 1 w pkt 32 po wyrazach "wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej;" dodaje się wyrazy "wytwórcą odpadów zdawanych do portowych urządzeń do odbioru odpadów ze statków w rozumieniu art. 5 pkt 9 ustawy z dnia 12 maja 2022 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów (Dz. U. poz. 1250) jest podmiot świadczący usługę odbioru odpadów w porcie lub przystani morskiej;".

Rozdział 8

Przepisy przejściowe

Art. 36.[Raport] 1. Raport składa się po raz pierwszy w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

2. Raport, o którym mowa w ust. 1, obejmuje rok kalendarzowy poprzedzający rok wejścia w życie ustawy.

3. Zestawienie, o którym mowa w art. 9 ust. 8, przekazuje się po raz pierwszy w terminie 4 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

4. Informacje, o których mowa w art. 9 ust. 9, przekazuje się po raz pierwszy w terminie miesiąca od dnia otrzymania zestawienia przekazanego na podstawie ust. 3.

Art. 37.[Plan gospodarowania odpadami ze statków] 1. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską opracowuje plan gospodarowania odpadami ze statków, o którym mowa w art. 13 ust. 1, oraz składa wniosek o jego zatwierdzenie zgodnie z art. 15 w terminie 8 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

2. Plany gospodarowania odpadami ze statków oraz pozostałościami ładunkowymi w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy uchylanej w art. 39 zachowują ważność do dnia zatwierdzenia dla danego portu lub przystani morskiej planu gospodarowania odpadami ze statków zgodnie z art. 15, jednak nie dłużej niż przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

3. Z dniem wejścia w życie ustawy postępowania w sprawie zatwierdzenia planów gospodarowania odpadami ze statków oraz pozostałościami ładunkowymi w rozumieniu art. 3 pkt 8 ustawy uchylanej w art. 39, prowadzone na podstawie art. 9 ust. 3 ustawy uchylanej w art. 39, prowadzi się zgodnie z przepisami niniejszej ustawy.

4. Podmiot zarządzający portem lub przystanią morską dostosuje opłaty związane z gospodarowaniem odpadami ze statków i pozostałościami ładunkowymi ze statków, o których mowa w ustawie uchylanej w art. 39, do wymogów określonych w przepisach rozdziału 4 w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.

Art. 38.[Przepisy wykonawcze] 1. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 7 ust. 2 i art. 9 ust. 4 ustawy uchylanej w art. 39 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 9 ust. 7 i art. 15 ust. 4, jednak nie dłużej niż przez okres 24 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, i mogą być zmieniane na podstawie art. 9 ust. 7 i art. 15 ust. 4.

2. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 10 ust. 3 i 9 ustawy zmienianej w art. 34 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 10 ust. 6 i 24 ustawy zmienianej w art. 34 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jednak nie dłużej niż przez okres 24 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, i mogą być zmieniane na podstawie art. 10 ust. 6 i 24.

Rozdział 9

Przepisy końcowe

Art. 39.[Przepisy uchylone] Traci moc ustawa z dnia 12 września 2002 r. o portowych urządzeniach do odbioru odpadów oraz pozostałości ładunkowych ze statków (Dz. U. z 2020 r. poz. 1344).

Art. 40.[Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.