CZĘŚĆ I

POSTANOWIENIA OGÓLNE

Artykuł 1

Definicje [Definicje]

1. W niniejszej Umowie poniższe pojęcia oznaczają:

(1) „ustawodawstwo” – ustawy i inne akty prawne każdej z Umawiających się Stron dotyczące zakresu przedmiotowego niniejszej Umowy, o którym mowa w artykule 2 niniejszej Umowy;

(2) „władza właściwa”:

1) w Rzeczypospolitej Polskiej – ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego;

2) w Republice Białorusi:

– Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej Republiki Białorusi – w części ubezpieczeń społecznych, z wyjątkiem ubezpieczenia obowiązkowego od wypadków przy pracy i chorób zawodowych,

– Ministerstwo Zdrowia Republiki Białorusi – w części przeprowadzenia badań lekarskich i powtórnych badań lekarskich osób ubezpieczonych w celu ustalenia inwalidztwa, w tym również grupy i przyczyny inwalidztwa, stopnia utraty zawodowej lub ogólnej zdolności do pracy, określania czasowej niezdolności do pracy,

– Ministerstwo Finansów Republiki Białorusi – w części ubezpieczenia obowiązkowego od wypadków przy pracy i chorób zawodowych;

(3) „instytucja właściwa” – instytucję odpowiedzialną za stosowanie ustawodawstwa;

(4) „instytucja łącznikowa” – instytucję zapewniającą koordynację i wymianę informacji między instytucjami Umawiających się Stron, w celu stosowania niniejszej Umowy;

(5) „miejsce zamieszkania” – miejsce stałego zamieszkania określone zgodnie z przepisami prawa Umawiającej się Strony, na terytorium której osoba zamieszkuje na stałe;

(6) „miejsce pobytu” – miejsce czasowego pobytu lub czasowego zamieszkania określone zgodnie z przepisami prawa Umawiającej się Strony, na terytorium której osoba czasowo przebywa lub czasowo zamieszkuje;

(7) „okres ubezpieczenia” – okresy składkowe, okresy zatrudnienia lub okresy pracy na własny rachunek, określone lub uznane za takie przez ustawodawstwo, zgodnie z którym zostały one przebyte, oraz okresy z nimi zrównane, zgodnie z ustawodawstwem Umawiającej się Strony;

(8) „ubezpieczony” – osobę, która jest lub była ubezpieczona zgodnie z ustawodawstwem Umawiającej się Strony;

(9) „świadczenie” – emerytury, renty, zasiłki oraz inne świadczenia pieniężne, o których mowa w artykule 2 ustęp 1 niniejszej Umowy, przewidziane przez ustawodawstwo każdej z Umawiających się Stron, w tym podwyżki, dodatki i dopłaty;

2. Inne pojęcia użyte w niniejszej Umowie mają znaczenie nadane im przez ustawodawstwo każdej z Umawiających się Stron.

Artykuł 2

Zakres przedmiotowy [Zakres przedmiotowy]

1. Niniejszą Umowę stosuje się do ustawodawstwa dotyczącego:

(1) w Rzeczypospolitej Polskiej: obowiązkowego ubezpieczenia społecznego i następujących świadczeń z zabezpieczenia społecznego:

1) zasiłków dla bezrobotnych,

oraz z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia społecznego rolników:

2) świadczeń w razie choroby i macierzyństwa,

3) emerytur, rent z tytułu niezdolności do pracy oraz rent rodzinnych,

4) świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,

5) zasiłków pogrzebowych;

(2) w Republice Białorusi: obowiązkowego państwowego ubezpieczenia społecznego, obowiązkowego ubezpieczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych i następujących świadczeń:

1) zasiłków dla bezrobotnych,

2) zasiłków z tytułu czasowej niezdolności do pracy i zasiłków macierzyńskich,

3) emerytur pracowniczych (emerytur z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego, emerytur inwalidzkich, emerytur w przypadku utraty żywiciela, emerytur za wysługę lat),

4) jednorazowych i comiesięcznych świadczeń w związku z obowiązkowym ubezpieczeniem z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,

5) zasiłków pogrzebowych.

2. Niniejszą Umowę stosuje się również do wszystkich ustaw i innych przepisów prawnych, zmieniających lub uzupełniających ustawodawstwo.

3. Niniejszej Umowy nie stosuje się do ustaw ani innych przepisów prawnych, które rozszerzają istniejące ustawodawstwo jednej Umawiającej się Strony na nowe kategorie świadczeniobiorców, jeżeli władze właściwe tej Umawiającej się Strony zawiadomią władze właściwe drugiej Umawiającej się Strony, w ciągu sześciu miesięcy od daty ogłoszenia takich nowych ustaw lub innych przepisów prawnych, o tym, że nie przewiduje się takiego rozszerzenia niniejszej Umowy.

4. W Republice Białorusi niniejsza Umowa nie ma zastosowania w stosunku do zabezpieczenia emerytalnego wojskowych oraz osób z nimi zrównanych, jak również członków ich rodzin.

Artykuł 3

Zakres podmiotowy [Zakres podmiotowy]

Niniejszą Umowę stosuje się do:

1) osób, które podlegały lub podlegają ustawodawstwu jednej lub obu Umawiających się Stron,

2) innych osób, jeżeli wywodzą swoje prawa od osób wymienionych w punkcie 1.

Artykuł 4

Równe traktowanie [Równe traktowanie]

Jeżeli niniejsza Umowa nie stanowi inaczej, osoby, do których stosują się postanowienia niniejszej Umowy, podlegają obowiązkom i korzystają z uprawnień wynikających z ustawodawstwa drugiej Umawiającej się Strony na tych samych warunkach, co obywatele tej Umawiającej się Strony.

Artykuł 5

Zasady eksportu świadczeń [Zasady eksportu świadczeń]

1. Jeżeli niniejsza Umowa nie stanowi inaczej, świadczenia przysługujące na podstawie ustawodawstwa jednej Umawiającej się Strony nie mogą ulec zmniejszeniu, zawieszeniu, uchyleniu lub wstrzymaniu z tego powodu, że uprawniony zamieszkuje na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

2. Postanowień ustępu 1 nie stosuje się:

(1) w Rzeczypospolitej Polskiej do: zasiłków dla bezrobotnych i świadczeń przyznawanych w szczególnym trybie oraz w drodze wyjątku;

(2) w Republice Białorusi do: zasiłków dla bezrobotnych.

CZĘŚĆ II

USTAWODAWSTWO WŁAŚCIWE

Artykuł 6

Zasada ogólna [Zasada ogólna]

Jeżeli artykuły 7 i 8 niniejszej Umowy nie stanowią inaczej, osoba, do której stosuje się niniejsza Umowa, podlega ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony, na której terytorium wykonuje pracę.

Artykuł 7

Zasady szczególne [Zasady szczególne]

1. Jeżeli osoba zatrudniona u pracodawcy zarejestrowanego na terytorium jednej Umawiającej się Strony zostanie wysłana na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, w celu wykonywania pracy na rachunek tego pracodawcy, podlega ona ustawodawstwu pierwszej Umawiającej się Strony, pod warunkiem że przewidywany okres wykonywania pracy nie przekracza 24 miesięcy. Jeżeli okres wykonywania pracy przedłuży się ponad 24 miesiące, ustawodawstwo pierwszej Umawiającej się Strony jest nadal stosowane przez kolejny okres nie przekraczający 36 miesięcy, pod warunkiem, że władza właściwa drugiej Umawiającej się Strony lub instytucja upoważniona przez tę władzę udzieli na to zgody.

2. Osoba prowadząca działalność na własny rachunek, wykonująca swą działalność na terytorium jednej Umawiającej się Strony, która przenosi czasowo tę działalność na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, podlega ustawodawstwu pierwszej Umawiającej się Strony przez okres wykonywania tej działalności, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące.

3. Personel przedsiębiorstwa transportowego wykonujący międzynarodowe przewozy osób i towarów koleją, drogą lądową, powietrzną lub przez wody śródlądowe na terytoriach obu Umawiających się Stron, podlega ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony, na której terytorium przedsiębiorstwo jest zarejestrowane.

4. Załoga statku morskiego podlega ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony, pod której banderą statek pływa.

5. Urzędnicy i osoby z nimi zrównane podlegają ustawodawstwu tej Umawiającej się Strony, której administracja ich zatrudnia.

6. Członkowie misji dyplomatycznych oraz urzędów konsularnych podlegają postanowieniom Konwencji Wiedeńskiej o stosunkach dyplomatycznych z dnia 18 kwietnia 1961 roku oraz Konwencji Wiedeńskiej o stosunkach konsularnych z dnia 24 kwietnia 1963 roku.

Artykuł 8

Wyjątki [Wyjątki]

Władze właściwe obu Umawiających się Stron lub upoważnione przez nie instytucje mogą, za obopólną zgodą, ustalić wyjątki od postanowień artykułu 6 i artykułu 7 ustępy 1 do 5 niniejszej Umowy, w odniesieniu do jakiejkolwiek osoby lub grupy osób i w ich interesie.

CZĘŚĆ III

POSTANOWIENIA DOTYCZĄCE ŚWIADCZEŃ

ROZDZIAŁ 1

Zasiłki dla bezrobotnych

Artykuł 9

Ustalanie prawa [Ustalanie prawa]

1. Okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem jednej z Umawiających się Stron są uwzględniane, jeżeli jest to niezbędne i jeżeli się one nie pokrywają, przy ustalaniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli bezrobotny posiada okresy ubezpieczenia przebyte bezpośrednio przed utratą pracy zgodnie z ustawodawstwem tej drugiej Umawiającej się Strony.

2. Okres wypłacania zasiłku dla bezrobotnych podlega skróceniu o okres, w którym bezrobotny otrzymywał taki zasiłek na terytorium drugiej Umawiającej się Strony w okresie ostatnich 12 miesięcy przed dniem rejestracji jako osoby bezrobotnej.

ROZDZIAŁ 2

Świadczenia w razie choroby, czasowej niezdolności do pracy, macierzyństwa

Artykuł 10

Ustalanie prawa [Ustalanie prawa]

1. Okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem każdej z Umawiających się Stron są uwzględniane, jeżeli jest to niezbędne, przy ustalaniu prawa do świadczeń, ich wysokości i okresu ich przysługiwania, pod warunkiem że się nie pokrywają.

2. Świadczenia w razie choroby, czasowej niezdolności do pracy i macierzyństwa są przyznawane i wypłacane zgodnie z ustawodawstwem i na koszt tej Umawiającej się Strony, na której terytorium osoba jest ubezpieczona w chwili nabycia prawa do tych świadczeń.

ROZDZIAŁ 3

Emerytury i renty

Artykuł 11

Sumowanie okresów ubezpieczenia [Sumowanie okresów ubezpieczenia]

1. Jeżeli ustawodawstwo jednej Umawiającej się Strony uzależnia nabycie, zachowanie lub przywrócenie prawa do emerytury lub renty od przebycia okresów ubezpieczenia, to instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony uwzględnia, w niezbędnym zakresie, okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony, tak jakby były okresami ubezpieczenia przebytymi zgodnie ze stosowanym przez nią ustawodawstwem, jeżeli okresy te się nie pokrywają.

2. Jeżeli po zsumowaniu, zgodnie z ustępem 1, ubezpieczony nie nabywa prawa do emerytury lub renty, instytucja właściwa Umawiającej się Strony uwzględnia okres ubezpieczenia przebyty w państwie trzecim, z którym obie Umawiające się Strony są związane międzynarodową umową przewidującą sumowanie okresów ubezpieczenia.

3. Jeżeli nabycie prawa do emerytury lub renty zależy od przebycia okresów ubezpieczenia w zawodzie objętym ubezpieczeniem w systemie specjalnym lub od wykonywania określonego zatrudnienia i, zgodnie z ustawodawstwem Rzeczypospolitej Polskiej, został przebyty taki okres ubezpieczenia, to okresy ubezpieczenia przebyte w tym zawodzie lub w tym zatrudnieniu zgodnie z ustawodawstwem Republiki Białorusi są sumowane przez polską instytucję właściwą przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty.

Artykuł 12

Okresy ubezpieczenia krótsze niż 12 miesięcy [Okresy ubezpieczenia krótsze niż 12 miesięcy]

1. Jeżeli okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem jednej Umawiającej się Strony są krótsze niż 12 miesięcy i zgodnie z ustawodawstwem tej Umawiającej się Strony zainteresowany nie nabywa prawa do emerytury lub renty, to instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony nie przyznaje emerytury lub renty.

2. Bez naruszenia postanowień ustępu 1 okresy ubezpieczenia krótsze niż 12 miesięcy, przebyte zgodnie z ustawodawstwem każdej z Umawiających się Stron, są uwzględniane przez instytucję właściwą tej Umawiającej się Strony, w której po zsumowaniu tych okresów powstanie prawo do emerytury lub renty.

Artykuł 13

Zrównanie faktów i zdarzeń [Zrównanie faktów i zdarzeń]

Fakty i zdarzenia, które mają wpływ na nabycie prawa, zawieszenie lub wysokość emerytury lub renty, które zaistniały na terytorium jednej Umawiającej się Strony, są uwzględniane tak, jakby zaistniały na terytorium drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 14

Emerytury i renty bez sumowania okresów ubezpieczenia [Emerytury i renty bez sumowania okresów ubezpieczenia]

Jeżeli osoba spełnia warunki niezbędne do nabycia prawa do emerytury lub renty zgodnie z ustawodawstwem jednej z Umawiających się Stron, bez uwzględnienia okresów ubezpieczenia przebytych zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony, to instytucja właściwa pierwszej Umawiającej się Strony ustala prawo do emerytury lub renty i jej wysokość bez sumowania okresów ubezpieczenia.

Artykuł 15

Emerytury i renty z sumowaniem okresów ubezpieczenia [Emerytury i renty z sumowaniem okresów ubezpieczenia]

Jeżeli zgodnie z ustawodawstwem jednej z Umawiających się Stron prawo do emerytury lub renty przysługuje po zastosowaniu postanowień artykułu 11 niniejszej Umowy, instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony ustala emeryturę lub rentę w następujący sposób:

1) oblicza teoretyczną wysokość emerytury lub renty, należną w przypadku, gdyby wszystkie okresy ubezpieczenia zostały przebyte zgodnie z obowiązującym ją ustawodawstwem,

2) dla określenia teoretycznej wysokości emerytury lub renty, o której mowa w punkcie 1, przy ustalaniu podstawy obliczenia uwzględniane jest:

– w Rzeczypospolitej Polskiej – wynagrodzenie i odprowadzone składki, zgodnie z ustawodawstwem stosowanym przez instytucję właściwą,

– w Republice Białorusi – wynagrodzenie, zgodnie z ustawodawstwem stosowanym przez instytucję właściwą;

3) na podstawie teoretycznej wysokości, o której mowa w punkcie 1, określa rzeczywistą wysokość emerytury lub renty w oparciu o proporcję okresów ubezpieczenia przebytych zgodnie z ustawodawstwem obowiązującym instytucję właściwą przyznającą emeryturę lub rentę do sumy wszystkich przebytych okresów ubezpieczenia.

ROZDZIAŁ 4

Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych

Artykuł 16

Prawo do świadczeń [Prawo do świadczeń]

1. Prawo do świadczeń z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej ustala się zgodnie z ustawodawstwem Umawiającej się Strony, któremu podlegał ubezpieczony w chwili wypadku przy pracy lub podczas wykonywania pracy, w wyniku której powstała u niego choroba zawodowa.

2. Jeżeli praca, która spowodowała chorobę zawodową była wykonywana zgodnie z ustawodawstwem każdej z Umawiających się Stron, to prawo do świadczeń z tytułu choroby zawodowej ustala instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony, której ustawodawstwo miało zastosowanie jako ostatnie do ubezpieczonego, wykonującego pracę, która spowodowała chorobę zawodową. Jeżeli instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony, zgodnie ze stosowanym przez nią ustawodawstwem, nie przyzna prawa do świadczeń z tytułu choroby zawodowej, wówczas prawo do tych świadczeń ustala instytucja właściwa drugiej Umawiającej się Strony, zgodnie ze stosowanym przez nią ustawodawstwem.

3. W przypadku świadczeń z tytułu czasowej niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową stosuje się odpowiednio artykuł 10 niniejszej Umowy.

Artykuł 17

Pogłębienie się choroby zawodowej [Pogłębienie się choroby zawodowej]

1. Jeżeli prawo do świadczenia z tytułu choroby zawodowej powstało zgodnie z ustawodawstwem jednej Umawiającej się Strony, instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony ponosi odpowiedzialność za wypłatę świadczenia z tytułu pogłębienia się choroby zawodowej, nawet jeżeli to pogłębienie nastąpiło w chwili, gdy ubezpieczony podlegał ustawodawstwu drugiej Umawiającej się Strony, jeżeli nie wykonywał tam pracy narażającej na chorobę zawodową.

2. W przypadku pogłębienia się choroby zawodowej u ubezpieczonego otrzymującego świadczenie z tytułu choroby zawodowej zgodnie z ustawodawstwem jednej Umawiającej się Strony, podczas wykonywania pracy, która może spowodować chorobę zawodową, na terytorium drugiej Umawiającej się Strony:

(1) instytucja właściwa pierwszej Umawiającej się Strony nadal wypłaca przyznane świadczenie, nie uwzględniając pogłębienia się choroby zawodowej;

(2) instytucja właściwa drugiej Umawiającej się Strony, której ustawodawstwu podlegał ubezpieczony w czasie wykonywania pracy mogącej spowodować pogłębienie się choroby zawodowej, przyznaje świadczenie w wysokości różnicy między wysokością świadczenia, które przysługuje po pogłębieniu się choroby zawodowej, a wysokością świadczenia, które przysługiwałoby przed pogłębieniem się choroby zawodowej, zgodnie z ustawodawstwem stosowanym przez instytucję właściwą tej Umawiającej się Strony.

ROZDZIAŁ 5

Zasiłki pogrzebowe

Artykuł 18

Ustalanie prawa [Ustalanie prawa]

1. Prawo do zasiłku pogrzebowego ustala instytucja właściwa Umawiającej się Strony, której ustawodawstwo stosuje się do ubezpieczonego w chwili śmierci.

2. Jeżeli w wyniku śmierci osoby otrzymującej emeryturę lub rentę na podstawie ustawodawstwa każdej z Umawiających się Stron, prawo do zasiłku pogrzebowego przysługuje zgodnie z ustawodawstwem każdej z Umawiających się Stron, zasiłek pogrzebowy przyznaje instytucja właściwa tej Umawiającej się Strony, na której terytorium emeryt lub rencista miał miejsce zamieszkania w chwili śmierci.

3. Postanowienia ustępów 1 i 2 stosuje się odpowiednio do osób, o których mowa w artykule 3 punkt 2 niniejszej Umowy.

CZĘŚĆ IV

POSTANOWIENIA RÓŻNE

Artykuł 19

Uprawnienia władz właściwych [Uprawnienia władz właściwych]

Władze właściwe w celu realizacji niniejszej Umowy:

1) ustalą w porozumieniu administracyjnym sposoby realizacji niniejszej Umowy;

2) wyznaczą instytucje łącznikowe i instytucje właściwe w celu ułatwienia i przyspieszenia wykonywania postanowień niniejszej Umowy;

3) wymieniają informacje dotyczące zmian ustawodawstwa, które mogą mieć wpływ na wykonywanie postanowień niniejszej Umowy.

Artykuł 20

Pomoc administracyjna i prawna [Pomoc administracyjna i prawna]

1. Władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje właściwe obu Umawiających się Stron udzielają sobie wzajemnie pomocy przy wykonywaniu postanowień niniejszej Umowy. Pomoc ta jest bezpłatna, chyba że władze właściwe ustalą, że dokonywany będzie zwrot niektórych kosztów związanych z udzielaniem pomocy.

2. Zaświadczenia lub dokumenty wydawane przez władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje właściwe jednej Umawiającej się Strony uznawane są przez władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje właściwe drugiej Umawiającej się Strony.

3. Władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje właściwe Umawiających się Stron mogą bezpośrednio kontaktować się ze sobą, jak również z każdą zainteresowaną osobą lub jej przedstawicielem prawnym.

4. Orzeczenia o niezdolności do pracy i jej stopniu, o grupie i przyczynie inwalidztwa oraz stopniu utraty zawodowej lub ogólnej zdolności do pracy, wydane przez instytucję właściwą jednej Umawiającej się Strony, nie są wiążące dla instytucji właściwej drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 21

Ochrona danych [Ochrona danych]

1. Dla celów stosowania niniejszego artykułu, wyrażenie „przepisy prawne” oznacza przepisy każdej z Umawiających się Stron dotyczące ochrony danych osobowych.

2. Wszelkie informacje umożliwiające identyfikację osoby fizycznej stanowią dane osobowe. Dane osobowe podlegają ochronie przez przepisy prawne.

3. Władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje właściwe każdej z Umawiających się Stron mogą przekazać sobie wszelkie dane osobowe niezbędne do stosowania niniejszej Umowy.

4. Dane osobowe przekazane władzy właściwej, instytucji łącznikowej i instytucji właściwej jednej z Umawiających się Stron, w ramach stosowania niniejszej Umowy, mogą być wykorzystywane tylko w celu stosowania niniejszej Umowy.

5. Umawiająca się Strona może jednak wykorzystać takie dane do innych celów za zgodą osoby zainteresowanej, albo bez jej zgody, wyłącznie w następujących przypadkach:

(1) wykorzystania danych, mającego bezpośredni i istotny związek z celami, dla których dane zgromadzono, lub

(2) gdy wykorzystanie danych w sposób oczywisty działa na korzyść osoby zainteresowanej, lub

(3) gdy wykorzystanie tych danych jest przewidziane w ustawodawstwie Rzeczypospolitej Polskiej lub Republiki Białorusi.

6. Dane osobowe przekazane, w związku ze stosowaniem niniejszej Umowy, władzy właściwej, instytucji łącznikowej i instytucji właściwej jednej z Umawiających się Stron mogą zostać przekazane innej instytucji tej Umawiającej się Strony tylko dla stosowania niniejszej Umowy.

7. Umawiająca się Strona może jednak przekazać takie dane za zgodą osoby zainteresowanej, albo bez jej zgody, wyłącznie w następujących przypadkach:

(1) dane są niezbędne do wykonywania uprawnień instytucji jednej z Umawiających się Stron, lub

(2) przekazanie danych w sposób oczywisty działa na korzyść osoby zainteresowanej, lub

(3) przekazanie danych jest przewidziane w ustawodawstwie Rzeczypospolitej Polskiej lub Republiki Białorusi.

8. Władze właściwe, instytucje łącznikowe, instytucje właściwe i inne instytucje każdej z Umawiających się Stron gwarantują w trakcie przekazywania danych, o których mowa w ustępie 3, stosowanie środków zapewniających ochronę tych danych.

9. Władza właściwa, instytucja łącznikowa, instytucja właściwa i inna instytucja Umawiającej się Strony, której przekazano dane, o których mowa w ustępie 3, chroni je przed nieuprawnionym dostępem, zmianami i przekazywaniem.

10. Władza właściwa, instytucja łącznikowa, instytucja właściwa i inna instytucja Umawiającej się Strony, której przekazano dane, o których mowa w ustępie 3, podejmuje niezbędne środki, aby dane te były aktualne, pełne i dokładne dla realizacji celów, dla których je zgromadzono. W miarę potrzeby dane te są korygowane, a dane zgromadzone lub przechowywane w sposób nieuprawniony w świetle stosowanych przepisów prawnych są niszczone. Na wniosek niszczone są również dane, których przekazanie jest zabronione na mocy przepisów prawnych Umawiającej się Strony, która je przekazała.

11. Z zastrzeżeniem przepisów prawnych Umawiającej się Strony, dane uzyskane przez Umawiającą się Stronę w związku ze stosowaniem niniejszej Umowy, zostają zniszczone po osiągnięciu celów, dla których je zgromadzono lub wykorzystano. Władze właściwe, instytucje łącznikowe, instytucje właściwe i inne instytucje każdej z Umawiających się Stron stosują bezpieczne środki umożliwiające całkowite zniszczenie danych i zapewniają ochronę danych osobowych przeznaczonych do zniszczenia.

12. Na wniosek zgłoszony władzy właściwej, instytucji łącznikowej i instytucji właściwej Umawiającej się Strony osoba zainteresowana ma prawo zostać poinformowana o przekazaniu danych, o których mowa w ustępie 3, i ich wykorzystaniu do celów innych niż stosowanie niniejszej Umowy. Osoba zainteresowana może również uzyskać dostęp do danych osobowych jej dotyczących i dokonać ich korekty, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych przez przepisy prawne Umawiającej się Strony, na której terytorium znajdują się te dane.

13. Władze właściwe Umawiających się Stron lub instytucje przez nie upoważnione informują się wzajemnie o wszelkich zmianach w przepisach prawnych, jeżeli zmiany te mają wpływ na stosowanie niniejszej Umowy.

Artykuł 22

Zwolnienia z opłat i uwierzytelnień [Zwolnienia z opłat i uwierzytelnień]

1. Jeżeli ustawodawstwo jednej Umawiającej się Strony przewiduje, że wniosek, zaświadczenie lub inny dokument nie podlegają opłatom lub zwolnione są całkowicie lub częściowo od opłat, odnosi się to w takim samym zakresie do wniosków, zaświadczeń i innych dokumentów, przedkładanych zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony.

2. Dokumenty i wnioski pisemne jakiegokolwiek rodzaju, niezbędne do realizacji niniejszej Umowy, nie wymagają uwierzytelnienia przez władze dyplomatyczne i konsularne.

Artykuł 23

Składanie dokumentów [Składanie dokumentów]

1. Wnioski, odwołania od decyzji, oświadczenia składane władzy właściwej, instytucji łącznikowej lub instytucji właściwej jednej Umawiającej się Strony są uważane za złożone w tym samym terminie władzy właściwej, instytucji łącznikowej lub instytucji właściwej drugiej Umawiającej się Strony.

2. Wniosek o przyznanie świadczeń zgodnie z ustawodawstwem jednej Umawiającej się Strony jest uważany za wniosek o przyznanie odpowiednich świadczeń zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony, chyba że wnioskodawca wystąpi o odroczenie ustalenia prawa do emerytury zgodnie z ustawodawstwem drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 24

Stosowany język [Stosowany język]

1. Dla stosowania niniejszej Umowy władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje właściwe Umawiających się Stron posługują się językiem urzędowym każdej z Umawiających się Stron.

2. Władze właściwe, instytucje łącznikowe i instytucje właściwe jednej Umawiającej się Strony nie mogą odrzucić wniosków, odwołań od decyzji ani innych, skierowanych do nich, dokumentów z tego powodu, że zostały sporządzone w języku urzędowym drugiej Umawiającej się Strony.

Artykuł 25

Wypłata świadczeń [Wypłata świadczeń]

Instytucje właściwe każdej z Umawiających się Stron wypłacają świadczenia pieniężne na mocy niniejszej Umowy bezpośrednio osobom uprawnionym, zamieszkałym na terytorium drugiej Umawiającej się Strony, w walucie urzędowej swojego państwa lub w innej walucie swobodnie wymienialnej.

Artykuł 26

Rozstrzyganie sporów [Rozstrzyganie sporów]

Wszelkie spory powstałe między Umawiającymi się Stronami dotyczące stosowania i wykładni niniejszej Umowy rozstrzygają wspólnie władze właściwe Umawiających się Stron, w drodze konsultacji i negocjacji.

CZĘŚĆ V

POSTANOWIENIA PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

Artykuł 27

Postanowienia przejściowe [Postanowienia przejściowe]

1. Niniejsza Umowa nie przyznaje prawa do wypłaty świadczeń za okres poprzedzający datę jej wejścia w życie.

2. Przy ustalaniu prawa do świadczeń zgodnie z niniejszą Umową uwzględniane są także okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z ustawodawstwem Umawiających się Stron przed jej wejściem w życie.

3. Z zastrzeżeniem ustępu 1, niniejsza Umowa odnosi się także do zdarzeń ubezpieczeniowych, które wystąpiły przed jej wejściem w życie, pod warunkiem że zobowiązania z nich wynikające nie zostały wcześniej uregulowane.

4. Świadczenia przyznane przed wejściem w życie niniejszej Umowy mogą być, na wniosek świadczeniobiorcy, ponownie ustalone zgodnie z niniejszą Umową, jeżeli zmiana wynika wyłącznie z postanowień niniejszej Umowy. Jeżeli to ustalenie spowoduje brak prawa lub obniżenie wysokości dotychczas wypłacanych świadczeń, polska instytucja właściwa zapewni uzupełnienie sumy wypłacanych świadczeń polskich i białoruskich lub świadczeń białoruskich do wysokości świadczeń wypłacanych wcześniej, pod warunkiem że świadczeniobiorca zamieszkuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

5. Emerytury transferowane przez białoruską instytucję właściwą (Republikę Białorusi) do Rzeczypospolitej Polskiej przed wejściem w życie niniejszej Umowy podlegają ponownemu ustaleniu zgodnie z niniejszą Umową. W przypadku, jeśli takie ponowne ustalenie spowoduje obniżenie wysokości emerytury, to emerytura nadal jest wypłacana w dotychczasowej wysokości.

Artykuł 28

Obowiązywanie i wypowiedzenie Umowy [Obowiązywanie i wypowiedzenie Umowy]

1. Niniejsza Umowa zawarta zostaje na czas nieokreślony. Niniejsza Umowa może zostać wypowiedziana przez każdą z Umawiających się Stron w drodze pisemnej notyfikacji drogą dyplomatyczną nie później niż na sześć miesięcy przed upływem danego roku kalendarzowego. W takim przypadku niniejsza Umowa utraci moc z końcem tego roku.

2. W przypadku wypowiedzenia niniejszej Umowy wszelkie prawa nabyte na mocy jej postanowień zostają utrzymane.

3. Wnioski złożone przed dniem utraty mocy niniejszej Umowy są rozpatrywane zgodnie z postanowieniami niniejszej Umowy.

Artykuł 29

Wejście w życie Umowy [Wejście w życie Umowy]

Umawiające się Strony powiadomią się w drodze pisemnej notyfikacji, drogą dyplomatyczną, o zakończeniu wewnętrznych procedur, niezbędnych do wejścia w życie niniejszej Umowy. Niniejsza Umowa wchodzi w życie pierwszego dnia trzeciego miesiąca kalendarzowego następującego po miesiącu, w którym nastąpiła ostatnia notyfikacja.

NA DOWÓD CZEGO niżej podpisani, należycie do tego upoważnieni, podpisali niniejszą Umowę.

SPORZĄDZONO w Warszawie dnia 13 lutego 2019 roku, w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i rosyjskim, przy czym oba teksty są jednakowo autentyczne.

Wersja w języku rosyjskim

Po zaznajomieniu się z powyższą umową, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

– została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

– jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,

– będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 17 stycznia 2022 r.