ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI1)
z dnia 15 września 2021 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne2)
(Dz.U. z 2023 r., poz. 1947;ostatnia zmiana: Dz.U. z 2023 r., poz. 2762)
Na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz. U. z 2020 r. poz. 838 oraz z 2021 r. poz. 469) zarządza się, co następuje:
§ 1. [Rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne] W rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 września 2010 r. w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz. U. z 2016 r. poz. 793) wprowadza się następujące zmiany:
1) w § 1:
a) pkt 12 otrzymuje brzmienie:
„12) pojemnik specjalistyczny - pojemnik służący do transportu wartości pieniężnych, wyposażony w urządzenia utrudniające jego zabór, wykorzystujące działanie paralizatora elektrycznego, alarmu akustycznego, sygnału dymnego, lub w system neutralizacji papierowych wartości pieniężnych;",
b) w pkt 18 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 19-21 w brzmieniu:
„19) bankomat - automatyczne urządzenie obsługiwane przez klienta, umożliwiające dokonywanie wpłat lub wypłat gotówki lub dodatkowo dokonywanie innych operacji związanych z dostępem do rachunku płatniczego;
20) kaseta bankomatowa - pojemnik dostosowany konstrukcyjnie do współpracy z bankomatem, służący do przechowywania w nim gotówki w postaci banknotów;
21) system neutralizacji papierowych wartości pieniężnych - system służący do automatycznego i nieodwracalnego uszkadzania papierowych wartości pieniężnych z zachowaniem możliwości ich identyfikacji, w przypadku próby otwarcia pojemnika specjalistycznego lub kasety bankomatowej znajdującej się w bankomacie lub podczas próby jej wyjęcia z bankomatu przez osobę nieuprawnioną.";
2) w § 2 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3. Dostawca usług płatniczych lub inny podmiot świadczący usługi na rzecz wydawcy instrumentu płatniczego, będący właścicielem lub posiadaczem bankomatu, wyposaża w komplet kaset bankomatowych z systemem neutralizacji papierowych wartości pieniężnych bankomaty szczególnie zagrożone, jednak nie mniej niż 40% wszystkich posiadanych bankomatów, z wyłączeniem bankomatów znajdujących się wewnątrz obiektów i pomieszczeń objętych stałą, bezpośrednią ochroną fizyczną.";
3) w § 3 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Wymagania dla systemu neutralizacji papierowych wartości pieniężnych określa załącznik nr 1a do rozporządzenia.";
4) w § 6 dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
„4. Transport wartości pieniężnych lub konwojowany transport wartości pieniężnych zawierający wyłącznie znaki pieniężne będące monetami, z wyłączeniem złotych i srebrnych monet kolekcjonerskich oraz złotych i srebrnych monet uncjowych, może być wykonywany bez użycia bankowozu, innym pojazdem samochodowym z zastosowaniem systemu lokalizacji oraz z uwzględnieniem wymagań określonych w § 9 ust. 1.";
5) w § 7 dodaje się ust. 4 i 5 w brzmieniu:
„4. Wymogów określonych w ust. 1-3 oraz w § 6 ust. 1 i 2 nie stosuje się do transportu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej wartości pieniężnych stanowiących zagraniczne znaki pieniężne wyrażone w walutach obcych innych niż waluty państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu wyprodukowanych w zakładzie znajdującym się na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli transport jest organizowany przez przedsiębiorstwo wytwarzające te znaki pieniężne.
5. Transport wartości pieniężnych, o których mowa w ust. 4, może być wykonywany pojazdami nieopancerzonymi w warunkach określonych w § 9 ust. 6.";
6) po załączniku nr 1 dodaje się załącznik nr 1a w brzmieniu określonym w załączniku do niniejszego rozporządzenia;
7) w załączniku nr 2:
a) tytuł tablicy 4 otrzymuje brzmienie:
„Tablica 4 - Urządzenia do przechowywania i automatycznego przyjmowania lub wydawania gotówki, w tym bankomaty",
b) tablica 5 otrzymuje brzmienie:
Tablica 5 - Pojemniki specjalistyczne
Klasa | Wymagania techniczne | Limit wartości pieniężnych w jednym pojemniku |
„A" | Pojemnik zamykany co najmniej jednym zamkiem kluczowym, szyfrowym lub elektronicznym, wyposażony w system paralizatora lub inny system zabezpieczający | 0,3 |
„B" | Pojemnik zamykany co najmniej jednym zamkiem kluczowym, szyfrowym lub elektronicznym, wyposażony w system paralizatora lub system neutralizacji papierowych wartości pieniężnych oraz system sygnalizacji akustycznej lub dymnej | 0,5 |
„C" | Pojemnik zamykany co najmniej dwoma zamkami kluczowymi, szyfrowymi lub elektronicznymi, wyposażony w system paralizatora lub system neutralizacji papierowych wartości pieniężnych oraz system sygnalizacji akustycznej lub dymnej | 1 |
„D" | Pojemnik zamykany dwoma zamknięciami klasyfikowanymi według PN-EN 1303:2007/AC 33 w poz. 7 klasa „6" i w poz. 8 klasa „2" oraz odpornością co najmniej przez 6 minut na manipulacje (lub inny równorzędny) lub system zamknięcia elektronicznego o równoważnej klasie odporności na włamanie, wyposażony co najmniej w system sygnalizacji akustycznej lub dymnej i system neutralizacji papierowych wartości pieniężnych | 2 |
„E" | Pojemnik spełniający wymagania klasy „D", wyposażony dodatkowo w system pozycjonowania pojemnika lub inny system komunikacji z pojemnikiem | 4 |
„F" | Pojemnik spełniający wymagania klasy „D", wyposażony w system neutralizacji papierowych wartości pieniężnych dodatkowo spełniający wymagania wskazane w ust. 3 pkt 3 załącznika nr 1a do rozporządzenia | 6 |
§ 1a.[Użycie bankowozów przy spełnieniu dotychczasowych wymagań technicznych] [1] Bankowozy wykorzystujące pojemniki specjalistyczne z zastosowaniem dotychczasowych wymagań, o których mowa w załączniku nr 2 tablica 5 do rozporządzenia zmienianego w § 1, mogą być stosowane do transportu wartości pieniężnych do czasu ich wyrejestrowania.
§ 2.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2024 r. , z wyjątkiem § 1 pkt 4 i 5, które wchodzą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
1) Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji kieruje działem administracji rządowej - sprawy wewnętrzne, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz. U. poz. 2264).
2) Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 27 maja 2021 r. pod numerem 2021/312/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597), które wdraża dyrektywę (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (ujednolicenie) (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).
Załącznik do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 15 września 2021 r. (poz. 1739)
WYMAGANIA DLA SYSTEMU NEUTRALIZACJI PAPIEROWYCH WARTOŚCI PIENIĘŻNYCH
1. System neutralizacji papierowych wartości pieniężnych posiada homologację wydaną przez jednostkę certyfikującą, akredytowaną przez Polskie Centrum Akredytacji lub przez inną jednostkę certyfikującą, akredytowaną przez jednostkę akredytującą, która została pozytywnie oceniona w ramach oceny wzajemnej, zgodnie z przepisami rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego wymagania w zakresie akredytacji i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 339/93.
2. System neutralizacji papierowych wartości pieniężnych spełnia co najmniej następujące ogólne wymagania techniczne:
1) uniemożliwia dostęp do papierowych wartości pieniężnych bez aktywowania systemu neutralizacji;
2) zapewnia odporność na:
a) wyłączenie zasilania,
b) włamanie do pojemnika lub kasety bankomatowej z wykorzystaniem znanych i dostępnych metod,
c) zniszczenie pojemnika lub kasety bankomatowej z wykorzystaniem znanych i dostępnych metod,
d) zanurzanie w płynie,
e) stopniowe i nagłe wystawienie na działanie skrajnych temperatur;
3) zapewnia możliwość stałego monitorowania i rejestrowania wytycznych dotyczących warunków dostępu do systemu oraz jego użytkowania, a także wykrywania nieprawidłowości w tym zakresie;
4) zapewnia automatyczne i nieodwracalne uszkodzenie papierowych wartości pieniężnych znajdujących się w pojemniku specjalistycznym lub kasecie bankomatowej w przypadku niezgodności z wytycznymi, o których mowa w pkt 3, lub wykrycia nieprawidłowości w tym zakresie lub nieuprawnionego otwarcia pojemnika lub kasety;
5) zapewnia uszkodzenie 100% papierowych wartości pieniężnych, w tym:
a) w przypadku systemu barwiącego w taki sposób, aby uszkodzeniu uległo:
- co najmniej 10% powierzchni obydwu stron każdego egzemplarza papierowych wartości pieniężnych, jeżeli znajdują się one w opakowaniach,
- co najmniej 20% powierzchni obydwu stron każdego egzemplarza papierowych wartości pieniężnych, jeżeli nie znajdują się one w opakowaniach,
b) w przypadku innego systemu niszczącego w taki sposób, aby uszkodzeniu uległo co najmniej 20% powierzchni każdego egzemplarza papierowych wartości pieniężnych;
6) zapewnia odporność zastosowanych substancji barwiących na procesy czyszczenia, których ewentualne zastosowanie prowadzi do:
a) uszkodzenia oryginalnych kolorów papierowych wartości pieniężnych i ich zabezpieczeń lub
b) pozostawienia widocznej substancji barwiącej na co najmniej 10% powierzchni każdego egzemplarza papierowych wartości pieniężnych;
7) zapewnia bezpieczeństwo użytych substancji chemicznych dla życia i zdrowia ludzi.
3. System neutralizacji papierowych wartości pieniężnych może również:
1) zapewniać odporność na:
a) ostrzał z broni strzeleckiej (przy użyciu naboju o kalibrze 12),
b) użycie chemikaliów,
c) upadek,
d) wystawienie na działanie gwałtownych zmian pola elektromagnetycznego,
e) wystawienie na działanie gwałtownych zmian napięcia;
2) pozostawać zintegrowany z systemami zabezpieczeń bankomatu - w przypadku kaset bankomatowych;
3) zapewniać funkcję umożliwiającą zaprogramowanie jedynie w zabezpieczonym obszarze, bez możliwości ingerowania osób obsługujących w jego funkcjonowanie poza zaprogramowanym czasem lub miejscem lub zmianę zaprogramowanego czasu lub zaprogramowanego miejsca otwarcia pojemnika. W przypadku istnienia systemu opóźniania rozpoczęcia neutralizacji papierowych wartości pieniężnych osoby obsługujące system neutralizacji papierowych wartości pieniężnych mogą zostać uprawnione do jednorazowego ponowienia rozpoczęcia biegu opóźnienia.
[1] § 1a dodany przez § 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 12 grudnia 2023 r. w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz.U. poz. 2762). Zmiana weszła w życie 1 stycznia 2024 r.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00