Artykuł 1 – Definicje [Definicje]

Dla celów niniejszej Konwencji:

1. (a) „Podwodne dziedzictwo kulturowe” oznacza wszelkie ślady egzystencji ludzkiej mające charakter kulturowy, historyczny lub archeologiczny, które pozostawały lub pozostają całkowicie lub częściowo pod wodą, okresowo lub stale, przez co najmniej 100 lat, w tym:

(i) stanowiska, budowle, obiekty, artefakty oraz szczątki ludzkie, wraz z ich kontekstem archeologicznym i przyrodniczym;

(ii) statki, samoloty oraz inne pojazdy lub ich części, ładunek lub inna zawartość, wraz z ich kontekstem archeologicznych i przyrodniczym; oraz

(iii) przedmioty o charakterze prehistorycznym.

(b) Rurociągi i kable umieszczone na dnie morskim nie stanowią podwodnego dziedzictwa kulturowego.

(c) Instalacje, niebędące rurociągami i kablami, umieszczone na dnie morskim i nadal używane, nie stanowią podwodnego dziedzictwa kulturowego.

2. (a) „Państwa-Strony” oznaczają Państwa, które wyraziły zgodę na związanie niniejszą Konwencją, oraz w stosunku do których niniejsza Konwencja weszła w życie.

(b) Konwencję niniejszą stosuje się mutatis mutandis do tych terytoriów, o których mowa w artykule 26, ustęp 2 litera (b), które stają się Stronami niniejszej Konwencji zgodnie z warunkami określonymi w tymże ustępie, i w tym zakresie określenie „Państwa-Strony” odnosi się do tychże terytoriów.

3. „UNESCO” oznacza Organizację Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury.

4. „Dyrektor Generalny” oznacza Dyrektora Generalnego UNESCO.

5. „Obszar” oznacza znajdujące się poza granicami jurysdykcji państwowej dno mórz i oceanów oraz ich podziemie.

6. „Działania nakierowane na podwodne dziedzictwo kulturowe” oznaczają działania, których głównym obiektem jest podwodne dziedzictwo kulturowe i które mogą, pośrednio lub bezpośrednio, fizycznie naruszyć lub w inny sposób uszkodzić podwodne dziedzictwo kulturowe.

7. „Działania przypadkowo oddziałujące na podwodne dziedzictwo kulturowe” oznaczają działania, które mogą fizycznie naruszyć lub uszkodzić podwodne dziedzictwo kulturowe, choć nie jest ono głównym, ani jednym z kilku, przedmiotem tych działań.

8. „Statki i samoloty państwowe” oznaczają okręty wojenne oraz inne statki lub samoloty będące własnością Państwa lub przez nie używane, które w chwili zatonięcia były wykorzystywane wyłącznie dla niekomercyjnych celów państwowych, które jako takie zostały zidentyfikowane oraz spełniają kryteria definicji podwodnego dziedzictwa kulturowego.

9. „Zasady” oznaczają Zasady dotyczące działań nakierowanych na podwodne dziedzictwo kulturowe, zgodnie z artykułem 33 niniejszej Konwencji.

Artykuł 2 – Cele i zasady ogólne [Cele i zasady ogólne]

1. Celem niniejszej Konwencji jest zapewnienie i zwiększenie ochrony podwodnego dziedzictwa kulturowego.

2. Państwa-Strony będą współpracować w zakresie ochrony podwodnego dziedzictwa kulturowego.

3. Państwa-Strony będą zachowywać podwodne dziedzictwo kulturowe dla dobra ludzkości, zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji.

4. Państwa-Strony będą, osobno lub wspólnie, w zależności od sytuacji, podejmować wszelkie odpowiednie środki, zgodne z niniejszą Konwencją oraz prawem międzynarodowym, niezbędne dla ochrony podwodnego dziedzictwa kulturowego, wykorzystując w tym celu najlepsze praktyczne środki, jakimi dysponują i stosownie do swoich możliwości.

5. Zachowanie podwodnego dziedzictwa kulturowego in situ będzie priorytetem w stosunku do zezwalania na lub podejmowania jakichkolwiek działań nakierowanych na to dziedzictwo.

6. Wydobyte obiekty podwodnego dziedzictwa kulturowego będą przechowywane, konserwowane oraz zarządzane w sposób zapewniający ich długotrwałe zachowanie.

7. Podwodne dziedzictwo kulturowe nie może być wykorzystywane w celach komercyjnych.

8. Zgodnie z praktyką poszczególnych Państw oraz prawem międzynarodowym, w tym z Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza, żadne z postanowień niniejszej Konwencji nie powinno być interpretowane jako zmieniające normy prawa międzynarodowego oraz praktykę Państw w zakresie suwerennych immunitetów, a także praw danego Państwa do jego statków lub samolotów państwowych.

9. Państwa-Strony zapewnią, aby szczątkom ludzkim spoczywającym w wodach morskich okazywano należny szacunek.

10. Należy zachęcać do odpowiedzialnego i nieniszczącego dostępu do podwodnego dziedzictwa kulturowego in situ, w celu jego obserwowania i dokumentowania, aby podnieść świadomość społeczną, uznanie oraz ochronę tego dziedzictwa, o ile taki dostęp da się pogodzić z jego ochroną i zarządzaniem.

11. Żadna czynność ani działanie podjęte na podstawie niniejszej Konwencji, nie będzie stanowić podstawy do występowania z roszczeniem, podważania lub kwestionowania suwerenności lub jurysdykcji państwowej.

Artykuł 3 – Powiązania między niniejszą Konwencją a Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza [Powiązania między niniejszą Konwencją a Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza]

Żadne z postanowień niniejszej Konwencji nie narusza praw, jurysdykcji oraz obowiązków Państw wynikających z prawa międzynarodowego, w tym również z Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza. Niniejszą Konwencję należy interpretować i stosować w kontekście oraz w sposób zgodny z prawem międzynarodowym, w tym również z Konwencją Narodów Zjednoczonych o prawie morza.

Artykuł 4 – Powiązania z prawem o ratownictwie morskim i prawem o znaleziskach [Powiązania z prawem o ratownictwie morskim i prawem o znaleziskach]

Żadne działanie związane z podwodnym dziedzictwem kulturowym, którego dotyczy niniejsza Konwencja, nie podlega prawu o ratownictwie morskim ani prawu o znaleziskach, chyba że:

(a) właściwe władze wydadzą na to pozwolenie, oraz

(b) jest to całkowicie zgodne z niniejszą Konwencją, oraz

(c) zapewni to, w przypadku wydobycia podwodnego dziedzictwa kulturowego maksymalną jego ochronę.

Artykuł 5 – Działania przypadkowo oddziałujące na podwodne dziedzictwo kulturowe [Działania przypadkowo oddziałujące na podwodne dziedzictwo kulturowe]

Każde Państwo-Strona będzie podejmować najlepsze praktyczne środki, jakimi dysponuje, w celu zapobiegania lub minimalizowania negatywnych skutków, które mogą zostać wywołane pod jego jurysdykcją przez działania przypadkowo oddziałujące na podwodne dziedzictwo kulturowe.

Artykuł 6 – Umowy dwustronne, regionalne oraz wielostronne [Umowy dwustronne, regionalne oraz wielostronne]

1. Zachęca się Państwa-Strony do zawierania umów dwustronnych, regionalnych lub innych umów wielostronnych, a także aby rozszerzały już zawarte umowy, w celu zachowania podwodnego dziedzictwa kulturowego. Wszelkie takie umowy muszą być w pełni zgodne z postanowieniami niniejszej Konwencji i nie umniejszać jej uniwersalnego charakteru. Państwa mogą w takich umowach przyjmować zasady i regulacje, które zapewnią lepszą ochronę podwodnego dziedzictwa kulturowego, w stosunku do tych przyjętych w niniejszej Konwencji.

2. Strony takich dwustronnych, regionalnych oraz wielostronnych umów mogą zapraszać do przystąpienia do tych umów Państwa, które mają dający się potwierdzić związek z danym podwodnym dziedzictwem kulturowym, szczególnie związek o charakterze historycznym, kulturowym lub archeologicznym.

3. Konwencja niniejsza nie zmienia praw i obowiązków Państw-Stron, dotyczących ochrony zatopionych statków, jakie wynikają z umów dwustronnych, regionalnych lub innych umów wielostronnych zawartych przed jej przyjęciem, a w szczególności tych, które są zgodne z celami niniejszej Konwencji.

Artykuł 7 – Podwodne dziedzictwo kulturowe w wodach wewnętrznych, wodach archipelagowych i morzu terytorialnym [Podwodne dziedzictwo kulturowe w wodach wewnętrznych, wodach archipelagowych i morzu terytorialnym]

1. Państwa-Strony, wykonując swoją suwerenność, mają wyłączne prawo regulacji i zezwalania na działania nakierowane na podwodne dziedzictwo kulturowe znajdujące się w ich wodach wewnętrznych, wodach archipelagowych oraz morzu terytorialnym.

2. Bez uszczerbku dla innych umów międzynarodowych oraz norm prawa międzynarodowego dotyczących ochrony podwodnego dziedzictwa kulturowego, Państwa-Strony będą wymagać stosowania Zasad w działaniach nakierowanych na podwodne dziedzictwo kulturowe, znajdujące się w ich wodach terytorialnych, wodach archipelagowych oraz morzu terytorialnym.

3. Wykonując swoją suwerenność na wodach archipelagowych oraz na morzu terytorialnym, i uznając ogólną praktykę między państwami, Państwa-Strony, mając na względzie współpracę w zakresie stosowania najlepszych metod ochrony państwowych statków i samolotów, powinny informować właściwe Państwo-Stronę niniejszej Konwencji oraz, w stosownych przypadkach, inne Państwa, które mają dający się potwierdzić związek, szczególnie związek o charakterze kulturowym, historycznym lub archeologicznym, o odkryciu takich możliwych do zidentyfikowania państwowych statków i samolotów.

Artykuł 8 – Podwodne dziedzictwo kulturowe w strefie przyległej [Podwodne dziedzictwo kulturowe w strefie przyległej]

Bez uszczerbku dla i w uzupełnieniu artykułów 9 i 10 oraz w zgodzie z artykułem 303, ustęp 2 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, Państwa-Strony mogą regulować i zezwalać na działania nakierowane na podwodne dziedzictwo kulturowe, znajdujące się w strefie przyległej. Czyniąc to, będą one wymagać, aby były stosowane Zasady.

Artykuł 9 – Zgłaszanie i powiadamianie w odniesieniu do wyłącznej strefy ekonomicznej oraz szelfu kontynentalnego [Zgłaszanie i powiadamianie w odniesieniu do wyłącznej strefy ekonomicznej oraz szelfu kontynentalnego]

1. Wszystkie Państwa-Strony są odpowiedzialne za ochronę podwodnego dziedzictwa kulturowego, znajdującego się w wyłącznej strefie ekonomicznej oraz na szelfie kontynentalnym zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji.

Wobec tego:

(a) Państwo-Strona będzie wymagać od swoich obywateli oraz kapitanów statków pływających pod swoją banderą zgłaszania odkryć podwodnego dziedzictwa kulturowego znajdującego się w wodach jego wyłącznej strefy ekonomicznej lub na jego szelfie kontynentalnym, a także o zamiarach podejmowania działań nakierowanych na to dziedzictwo.

(b) w wyłącznej strefie ekonomicznej lub na szelfie kontynentalnym innego Państwa-Strony:

(i) Państwa-Strony będą wymagać od obywatela lub kapitana statku zgłoszenia im oraz temu innemu Państwu-Stronie takiego odkrycia lub działań;

(ii) albo, Państwo-Strona będzie wymagać od obywatela lub kapitana statku zgłoszenia mu takiego odkrycia lub działań oraz zapewniać skuteczne i szybkie przekazanie takiego zgłoszenia wszystkim innym Państwom-Stronom.

2. Składając dokumenty ratyfikacyjne, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia Państwo-Strona określi sposób przekazywania zgłoszeń, o których mowa w ustępie 1 litera (b) niniejszego artykułu.

3. Państwo-Strona będzie powiadamiać Dyrektora Generalnego o odkryciach lub działaniach zgłoszonych na podstawie ustępu 1 niniejszego artykułu.

4. Dyrektor Generalny bezzwłocznie udostępni wszystkim Państwom-Stronom wszelkie informacje otrzymane zgodnie z ustępem 3 niniejszego artykułu.

5. Każde Państwo-Strona może oświadczyć Państwu-Stronie, w którego wyłącznej strefie ekonomicznej lub na którego szelfie kontynentalnym znajduje się podwodne dziedzictwo kulturowe, o swoim zainteresowaniu udziałem w konsultacjach w sprawie zapewnienia efektywnej ochrony temu podwodnemu dziedzictwu kulturowemu. Takie oświadczenie będzie oparte na dającym się potwierdzić związku z danym podwodnym dziedzictwem kulturowym, szczególnie związku o charakterze historycznym, kulturowym lub archeologicznym.

Artykuł 10 – Ochrona podwodnego dziedzictwa kulturowego w wyłącznej strefie ekonomicznej i na szelfie kontynentalnym [Ochrona podwodnego dziedzictwa kulturowego w wyłącznej strefie ekonomicznej i na szelfie kontynentalnym]

1. Pozwolenia na działania nakierowane na podwodne dziedzictwo kulturowe znajdujące się w wyłącznej strefie ekonomicznej lub na szelfie kontynentalnym nie będą wydawane inaczej, niż zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu.

2. Państwo-Strona, w którego wyłącznej strefie ekonomicznej lub na którego szelfie kontynentalnym znajduje się podwodne dziedzictwo kulturowe, ma prawo zakazać lub zezwolić na działania nakierowane na to dziedzictwo, aby zapobiec naruszeniom własnych suwerennych praw lub jurysdykcji, gwarantowanych przez prawo międzynarodowe, w tym Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza.

3. W przypadku odkrycia podwodnego dziedzictwa kulturowego lub zamiaru prowadzenia działań nakierowanych na podwodne dziedzictwo kulturowe w wyłącznej strefie ekonomicznej lub na szelfie kontynentalnym Państwa-Strony, to Państwo-Strona będzie:

(a) prowadzić konsultacje ze wszystkimi innymi Państwami-Stronami, które zgodnie z artykułem 9 ustęp 5 oświadczyły o swoim zainteresowaniu udziałem, w sprawie zapewnienia najlepszej ochrony podwodnego dziedzictwa kulturowego;

(b) koordynować takie konsultacje jako „Państwo Koordynujące”, chyba że wyraźnie oświadczy, że nie zamierza tego robić, i w takim przypadku Państwa-Strony, które zgodnie z artykułem 9 ustęp 5 oświadczyły o swoim zainteresowaniu udziałem, wyznaczą inne Państwo Koordynujące.

4. Bez uszczerbku dla obowiązku wszystkich Państw-Stron ochrony podwodnego dziedzictwa kulturowego wszelkimi możliwymi do zastosowania środkami, podejmowanymi zgodnie z prawem międzynarodowym, w celu zapobieżenia bezpośredniemu zagrożeniu podwodnego dziedzictwa kulturowego, w tym jego rabowaniu, Państwo Koordynujące może podjąć możliwe do zastosowania środki i/lub wydać wszelkie niezbędne pozwolenia zgodnie z niniejszą Konwencją oraz, jeśli to konieczne przed odbyciem konsultacji, zapobiec bezpośredniemu zagrożeniu podwodnego dziedzictwa kulturowego, czy to wynikającemu z działalności ludzkiej, czy będącemu skutkiem innych przyczyn, w tym rabunku. Podejmując takie środki Państwo Koordynujące może zwrócić się z prośbą o pomoc do innych Państw-Stron.

5. Państwo Koordynujące:

(a) podejmuje środki ochronne, które były uzgodnione przez Państwa biorące udział w konsultacjach, w tym Państwo Koordynujące, chyba że Państwa biorące udział w konsultacjach, w tym Państwo Koordynujące, zgadzają się aby inne Państwo-Strona podjęło te środki;

(b) wyda wszelkie niezbędne pozwolenia na realizację uzgodnionych środków zgodnie z Zasadami, chyba że Państwa biorące udział w konsultacjach, w tym Państwo Koordynujące, zgadzają się aby inne Państwo-Strona wydało te pozwolenia;

(c) może przeprowadzić wszelkie niezbędne badania przygotowawcze podwodnego dziedzictwa kulturowego oraz wyda wszelkie niezbędne dla ich przeprowadzenia pozwolenia, a także bezzwłocznie poinformuje o wynikach Dyrektora Generalnego, który z kolei bez zwłoki udostępni te informacje innym Państwom-Stronom.

6. Koordynując konsultacje, podejmując środki, prowadząc badania przygotowawcze i/lub wydając pozwolenia stosownie do niniejszego artykułu, Państwo Koordynujące będzie działać w imieniu Państw-Stron jako całości, nie zaś we własnym interesie. Żadne takie działanie nie może samo w sobie stanowić podstawy do roszczenia sobie specjalnych lub jurysdykcyjny praw, niewynikających z prawa międzynarodowego, w tym z Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza.

7. Z zastrzeżeniem postanowień ustępów 2 i 4 niniejszego artykułu, żadne działania nakierowane na państwowe statki i samoloty nie będą prowadzone bez zgody Państwa bandery oraz współpracy z Państwem Koordynującym.

Artykuł 11 – Zgłaszanie i powiadamianie w odniesieniu do Obszaru [Zgłaszanie i powiadamianie w odniesieniu do Obszaru]

1. Państwa-Strony są odpowiedzialne za ochronę podwodnego dziedzictwa kulturowego w Obszarze zgodnie z niniejszą Konwencją oraz artykułem 149 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza. Stosownie do tego, kiedy obywatel lub statek pod banderą Państwa-Strony odkryje w Obszarze podwodne dziedzictwo kulturowe lub ma zamiar podjęcia działań nakierowanych na to dziedzictwo, Państwo-Strona będzie wymagać, aby jego obywatel lub kapitan statku zgłosił mu takie odkrycie lub działanie.

2. Państwa-Strony będą powiadamiać Dyrektora Generalnego oraz Sekretarza Generalnego Międzynarodowej Organizacji Dna Morskiego o zgłoszonych im odkryciach lub działaniach.

3. Dyrektor Generalny bezzwłocznie udostępni wszystkim Państwom-Stronom wszelkie takie informacje otrzymane od Państw-Stron.

4. Każde Państwo-Strona może oświadczyć Dyrektorowi Generalnemu o swoim zainteresowaniu udziałem w konsultacjach w sprawie zapewnienia efektywnej ochrony temu podwodnemu dziedzictwu kulturowemu. Takie oświadczenie musi być oparte na dającym się potwierdzić związku z danym podwodnym dziedzictwem kulturowym, mając w szczególności na uwadze specjalne prawa Państw jego kulturalnego, historycznego lub archeologicznego pochodzenia.

Artykuł 12 – Ochrona podwodnego dziedzictwa kulturowego w Obszarze [Ochrona podwodnego dziedzictwa kulturowego w Obszarze]

1. Pozwolenia na działania nakierowane na podwodne dziedzictwo kulturowe znajdujące się w Obszarze nie będą wydawane inaczej, niż zgodnie z postanowieniami niniejszego artykułu.

2. Dyrektor Generalny zaprasza wszystkie Państwa-Strony, które zgodnie z artykułem 11 ustęp 4 oświadczyły o swoim zainteresowaniu udziałem, do konsultacji w sprawie zapewnienia najlepszej ochrony podwodnemu dziedzictwu kulturowemu oraz aby wyznaczyć Państwo-Stronę, które będzie koordynować takie konsultacje jako „Państwo Koordynujące”. Do udziału w konsultacjach Dyrektor Generalny zaprasza także Międzynarodową Organizację Dna Morskiego.

3. Wszystkie Państwa-Strony mogą podjąć wszelkie możliwe do zastosowania środki zgodne z niniejszą Konwencją, jeśli to konieczne przed odbyciem konsultacji, aby zapobiec bezpośredniemu zagrożeniu podwodnego dziedzictwa kulturowego, czy to wynikającemu z działalności ludzkiej, czy będącemu skutkiem innych przyczyn, w tym rabunku.

4. Państwo Koordynujące:

(a) podejmuje środki ochronne, które były uzgodnione przez Państwa biorące udział w konsultacjach, w tym Państwo Koordynujące, chyba że Państwa biorące udział w konsultacjach, w tym Państwo Koordynujące, zgadzają się aby inne Państwo-Strona podjęło te środki; oraz

(b) wyda wszelkie niezbędne pozwolenia na realizację uzgodnionych środków zgodnie z niniejszą Konwencją, chyba że Państwa biorące udział w konsultacjach, w tym Państwo Koordynujące, zgadzają się aby inne Państwo-Strona wydało te pozwolenia.

5. Państwo Koordynujące może przeprowadzić wszelkie niezbędne badania przygotowawcze podwodnego dziedzictwa kulturowego oraz wyda wszelkie niezbędne dla ich przeprowadzenia pozwolenia, a także bezzwłocznie poinformuje o ich wynikach Dyrektora Generalnego, który z kolei bez zwłoki udostępni te informacje innym Państwom-Stronom.

6. Koordynując konsultacje, podejmując środki, prowadząc badania przygotowawcze i/lub wydając pozwolenia na podstawie niniejszego artykułu, Państwo Koordynujące będzie działać dla dobra całej ludzkości, w imieniu wszystkich Państw-Stron. W odniesieniu do danego podwodnego dziedzictwa kulturowego, w szczególności będzie się mieć na uwadze specjalne prawa Państw jego kulturalnego, historycznego lub archeologicznego pochodzenia.

7. Żadne Państwo-Strona nie podejmie ani nie zezwoli na działania nakierowane na statki lub samoloty państwowe w Obszarze bez zgody Państwa bandery,

Artykuł 13 – Immunitet [Immunitet]

Okręty wojenne oraz inne państwowe okręty i samoloty wojskowe, którym przysługuje immunitet, eksploatowane w celach niekomercyjnych, realizujące swe rutynowe działania i nieuczestniczące w działaniach nakierowanych na podwodne dziedzictwo kulturowe, nie są zobowiązane do zgłaszania odkryć obiektów podwodnego dziedzictwa kulturowego w myśl artykułów 9, 10, 11 i 12 niniejszej Konwencji. Państwa-Strony zapewnią jednakże, przez podjęcie odpowiednich środków, nieszkodzących działaniom oraz potencjałowi operacyjnemu okrętów lub innych państwowych okrętów lub samolotów wojskowych, którym przysługuje immunitet, i eksploatowanych w celach niekomercyjnych, w zakresie w jakim będzie to uzasadnione i możliwe do zastosowania, że będą one zgodne z artykułami 9, 10, 11 i 12 niniejszej Konwencji.

Artykuł 14 – Kontrolowanie wwozu na terytorium, handlu i posiadania [Kontrolowanie wwozu na terytorium, handlu i posiadania]

Państwa-Strony podejmą środki zapobiegające wwozowi na ich terytorium, handlowi lub posiadaniu obiektów podwodnego dziedzictwa kulturowego, nielegalnie wywiezionych lub/i wydobytych, jeśli wydobycie to było sprzeczne z niniejszą Konwencją.

Artykuł 15 – Niekorzystanie z obszarów podlegających jurysdykcji Państw-Stron [Niekorzystanie z obszarów podlegających jurysdykcji Państw-Stron]

Państwa-Strony podejmą środki zakazujące korzystania z ich terytorium, w tym z ich portów morskich, a także sztucznych wysp, instalacji i budowli podlegających ich wyłącznej jurysdykcji lub kontroli, w celu prowadzania jakichkolwiek działań nakierowanych na podwodne dziedzictwo kulturowe niezgodnie z niniejszą Konwencją.

Artykuł 16 – Środki stosowane wobec obywateli i statków [Środki stosowane wobec obywateli i statków]

Państwa-Strony podejmą wszelkie możliwe do zastosowania środki w celu zapewnienia, że ich obywatele oraz statki pływające pod ich banderą nie będą brać udziału w jakichkolwiek działaniach nakierowanych na podwodne dziedzictwo kulturowe w sposób niezgodny z niniejszą Konwencją,

Artykuł 17 – Sankcje [Sankcje]

1. Każde Państwo-Strona wprowadzi sankcje za naruszenia odnoszące się do środków, które podjęło w celu realizacji postanowień niniejszej Konwencji.

2. Sankcje stosowane za te naruszenia powinny być odpowiednio surowe, aby zapewnić skuteczność niniejszej Konwencji i przeciwdziałać naruszeniom bez względu na miejsce ich występowania, oraz aby pozbawić sprawców korzyści z nielegalnego działania.

3. Państwa-Strony będą współpracować w celu zapewnienia stosowania sankcji, nałożonych na podstawie niniejszego artykułu.

Artykuł 18 – Konfiskata i dysponowanie podwodnym dziedzictwem kulturowym [Konfiskata i dysponowanie podwodnym dziedzictwem kulturowym]

1. Każde Państwo-Strona podejmie środki umożliwiające konfiskatę na jego terytorium podwodnego dziedzictwa kulturowego, wydobytego w sposób niezgodny z niniejszą Konwencją.

2. Każde Państwo-Strona będzie dokumentować, chronić oraz podejmować wszelkie uzasadnione środki w celu zabezpieczenia podwodnego dziedzictwa kulturowego skonfiskowanego na podstawie niniejszej Konwencji.

3. Każde Państwo-Strona powiadomi Dyrektora Generalnego oraz inne Państwo mające dający się potwierdzić związek z danym podwodnym dziedzictwem kulturowym, szczególnie związek o charakterze historycznym, kulturowym lub archeologicznym, o każdej konfiskacie podwodnego dziedzictwa kulturowego, dokonanej na podstawie niniejszej Konwencji.

4. Państwo Strona, które dokonało konfiskaty podwodnego dziedzictwa kulturowego zapewni dysponowanie nim dla dobra publicznego, biorąc pod uwagę potrzebę jego konserwacji i badania; potrzebę przywrócenia integralności rozproszonej kolekcji: potrzebę zapewnienia publicznego dostępu, ekspozycji i edukacji; oraz interesy każdego Państwa mającego dający się potwierdzić związek z danym podwodnym dziedzictwem kulturowym, szczególnie związek o charakterze historycznym, kulturowym lub archeologicznym.

Artykuł 19 – Współpraca i wymiana informacji [Współpraca i wymiana informacji]

1. Państwa-Strony będą współpracować i pomagać sobie wzajemnie w ochronie i zarządzaniu podwodnym dziedzictwem kulturowym zgodnie z niniejszą Konwencją, w tym, gdzie to możliwe do zastosowania, współdziałać w poszukiwaniach, wykopaliskach, dokumentowaniu, konserwacji, badaniach oraz prezentacji tego dziedzictwa.

2. W zakresie zgodnym z celami niniejszej Konwencji, każde Państwo-Strona będzie przekazywać innym Państwom-Stronom informacje dotyczące podwodnego dziedzictwa kulturowego, w tym jego odkryć i miejsca położenia, dziedzictwa wykopanego lub wydobytego z naruszeniem niniejszej Konwencji lub w inny sposób sprzeczny z prawem międzynarodowym, a także o odpowiednich metodologiach naukowych, technologiach i zmianach prawnych dotyczących takiego dziedzictwa.

3. Informacje przekazywane między Państwami-Stronami lub między UNESCO a Państwami-Stronami dotyczące odkrycia lub miejsca położenia podwodnego dziedzictwa kulturowego będą, w zakresie zgodnym z ich prawodawstwem, poufne i udostępniane wyłącznie właściwym władzom Państw-Stron tak długo, jak ujawnienie takich informacji może zagrozić lub w inny sposób stworzyć ryzyko dla zachowania takiego podwodnego dziedzictwa kulturowego.

4. Każde Państwo-Strona podejmie wszelkie możliwe do zastosowania środki w celu rozpowszechnienia informacji, w tym, o ile to możliwe, za pośrednictwem odpowiednich międzynarodowych baz danych o podwodnym dziedzictwie kulturowym wykopanym lub wydobytym z naruszeniem niniejszej Konwencji lub w inny sposób sprzeczny z prawem międzynarodowym.

Artykuł 20 – Świadomość społeczna [Świadomość społeczna]

Każde Państwo-Strona podejmie wszelkie możliwe do zastosowania środki służące podniesieniu świadomości społecznej w zakresie wartości oraz znaczenia podwodnego dziedzictwa kulturowego oraz doniosłości jego ochrony w myśl niniejszej Konwencji.

Artykuł 21 – Szkolenie w zakresie archeologii podwodnej [Szkolenie w zakresie archeologii podwodnej]

Państwa-Strony będą współpracować w celu organizowania szkoleń w zakresie archeologii podwodnej, technik konserwacji podwodnego dziedzictwa kulturowego oraz, na uzgodnionych warunkach, transferu technologii dotyczących podwodnego dziedzictwa kulturowego.

Artykuł 22 – Właściwe władze [Właściwe władze]

1. W celu zapewnienia właściwej realizacji postanowień niniejszej Konwencji, Państwa-Strony ustanowią właściwe władze lub, w odpowiednich przypadkach, rozszerzą kompetencje władz już istniejących, których zadaniem będzie utworzenie, prowadzenie i aktualizacja rejestrów podwodnego dziedzictwa kulturowego, skuteczna ochrona, konserwacja, prezentacja i zarządzanie tym dziedzictwem, a także badania i edukacja.

2. Państwa-Strony przekażą Dyrektorowi Generalnemu nazwy i adresy ich właściwych władz do spraw podwodnego dziedzictwa kulturowego.

Artykuł 23 – Zgromadzenia Państw-Stron [Zgromadzenia Państw-Stron]

1. Dyrektor Generalny zwoła Zgromadzenie Państw-Stron przed upływem jednego roku od dnia wejścia w życie niniejszej Konwencji, a następnie będzie je zwoływać przynajmniej raz na dwa lata. Na wniosek większości Państw-Stron Dyrektor Generalny będzie zwoływać Nadzwyczajne Zgromadzenie Państw-Stron.

2. Zgromadzenie Państw-Stron decyduje o swoich funkcjach i zakresie obowiązków.

3. Zgromadzenie Państw-Stron przyjmie swój Regulamin.

4. Zgromadzenie Państw-Stron może powołać Organ Doradczy do spraw Naukowych i Technicznych złożony z ekspertów wyznaczonych przez Państwa-Strony, z uwzględnieniem zasady sprawiedliwej reprezentacji geograficznej oraz zrównoważonej reprezentacji płci.

5. Organ Doradczy do spraw Naukowych i Technicznych, w razie potrzeby, będzie wspomagać Zgromadzenie Państw-Stron w sprawach naukowych i technicznych dotyczących stosowania Zasad.

Artykuł 24 – Sekretariat niniejszej Konwencji [Sekretariat niniejszej Konwencji]

1. Za funkcjonowanie Sekretariatu niniejszej Konwencji odpowiada Dyrektor Generalny.

2. Do zadań Sekretariatu należy:

(a) organizowanie Zgromadzeń Państw-Stron na podstawie artykułu 23, ustęp 1; oraz

(b) pomoc Państwom-Stronom we wprowadzaniu w życie decyzji Zgromadzenia Państw-Stron.

Artykuł 25 – Pokojowe rozstrzyganie sporów [Pokojowe rozstrzyganie sporów]

1. Wszelkie spory między dwoma lub więcej Państwami-Stronami dotyczące interpretacji lub stosowania niniejszej Konwencji będą rozstrzygane w drodze negocjacji prowadzonych w dobrej wierze lub za pomocą innych pokojowych środków, przez nie wybranych.

2. Jeżeli te negocjacje nie doprowadzą do rozstrzygnięcia sporu w rozsądnym terminie, może on, za zgodą zainteresowanych Państw-Stron, zostać przekazany UNESCO do mediacji.

3. Jeżeli mediacja nie zostanie podjęta lub nie doprowadzi do rozstrzygnięcia sporu, wówczas do sporu między Państwami-Stronami niniejszej Konwencji dotyczącego interpretacji i stosowania niniejszej Konwencji znajdą zastosowanie mutatis mutandis postanowienia o rozstrzyganiu sporów zawarte w części XV Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, niezależnie od tego, czy Państwa te są jednocześnie stronami Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza.

4. Każda procedura wybrana przez Państwo-Stronę niniejszej Konwencji i Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza zgodnie z artykułem 287 tej ostatniej, będzie stosowana do rozstrzygania sporów w trybie niniejszego artykułu, chyba że Państwo-Strona ratyfikując, przyjmując, zatwierdzając lub przystępując do niniejszej Konwencji, lub w jakimkolwiek terminie późniejszym, wybierze inną procedurę zgodnie z artykułem 287 w celu rozstrzygania sporów wynikających z realizacji postanowień niniejszej Konwencji.

5. Państwo-Strona niniejszej Konwencji, które nie jest stroną Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, ratyfikując, przyjmując, zatwierdzając lub przystępując do niniejszej Konwencji, lub w jakimkolwiek terminie późniejszym, może wybrać, przez złożenie pisemnego oświadczenia, jedną lub więcej procedur, określonych w artykule 287, ustęp 1 Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, do rozstrzygnięcia sporu w trybie niniejszego artykułu. Artykuł 287 znajdzie zastosowanie do takiego oświadczenia, a także do każdego sporu, w którym takie Państwo jest stroną, i którego nie dotyczy oświadczenie pozostające w mocy. Dla celów postępowania koncyliacyjnego i arbitrażowego, zgodnie z Aneksami V i VII Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza, takie Państwo może wyznaczyć komisarzy lub arbitrów do rozstrzygnięcia sporów wynikających z realizacji postanowień niniejszej Konwencji, którzy zostaną umieszczeni na listach, o których mowa w Aneksie V, artykuł 2 oraz Aneksie VII, artykuł 2.

Artykuł 26 – Ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie lub przystąpienie [Ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie lub przystąpienie]

1. Konwencja niniejsza podlega ratyfikacji, przyjęciu lub zatwierdzeniu przez Państwa Członkowskie UNESCO.

2. Do niniejszej Konwencji mogą przystąpić:

(a) Państwa niebędące członkami UNESCO, lecz będące członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych lub wyspecjalizowanej agencji w ramach systemu Narodów Zjednoczonych lub Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, a także Państwa-Strony Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości oraz każde inne Państwo, które Konferencja Generalna UNESCO zaprosi do przystąpienia do niniejszej Konwencji;

(b) terytoria korzystające z pełni wewnętrznych praw samorządowych, uznanych przez Narody Zjednoczone, które nie uzyskały pełnej niezależności w myśl Rezolucji 1514 (XV) Zgromadzenia Ogólnego, a które są władne decydować w sprawach regulowanych mniejszą Konwencją, w tym mogą przystępować do traktatów dotyczących tych spraw.

3. Dokumenty ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia należy złożyć Dyrektorowi Generalnemu.

Artykuł 27 – Wejście w życie [Wejście w życie]

Konwencja niniejsza wejdzie w życie po upływie trzech miesięcy od daty złożenia dwudziestego dokumentu, o którym mowa w artykule 26, ale jedynie w odniesieniu do Państw i terytoriów, które te dokumenty złożyły. W odniesieniu do każdego innego Państwa lub terytorium wejdzie ona w życie po upływie trzech miesięcy od daty złożenia przez to Państwo lub terytorium jego dokumentów.

Artykuł 28 – Deklaracje odnośnie wód śródlądowych [Deklaracje odnośnie wód śródlądowych]

Ratyfikując, przyjmując, zatwierdzając lub przystępując do niniejszej Konwencji, lub w jakimkolwiek późniejszym terminie, Państwo i terytorium może złożyć deklarację, że będzie stosować Zasady do wód śródlądowych, niebędących wodami morskimi.

Artykuł 29 – Ograniczenia zakresu geograficznego [Ograniczenia zakresu geograficznego]

Ratyfikując, przyjmując, zatwierdzając lub przystępując do niniejszej Konwencji, Państwo lub terytorium może złożyć deklarację depozytariuszowi niniejszej Konwencji, że nie będzie ona stosowana do określonych części jego terytorium, wód wewnętrznych, wód archipelagowych lub morza terytorialnego, określając w niej przyczyny złożenia takiej deklaracji. Państwo takie, w zakresie możliwym do zastosowania i tak szybko jak to możliwe, będzie starać się tworzyć warunki dla stosowania niniejszej Konwencji na obszarach wskazanych w deklaracji, i jak tylko to zostanie osiągnięte, wycofa swoją deklarację w całości lub części.

Artykuł 30 – Zastrzeżenia [Zastrzeżenia]

Z wyjątkiem postanowień artykułu 29, jakiekolwiek inne zastrzeżenia do niniejszej Konwencji są niedopuszczalne.

Artykuł 31 – Poprawki [Poprawki]

1. Państwo-Strona może złożyć pisemną propozycję Dyrektorowi Generalnemu, wprowadzenia poprawek do niniejszej Konwencji. Dyrektor Generalny przekaże taką propozycję wszystkim Państwom-Stronom. Jeżeli w okresie sześciu miesięcy od daty przekazania propozycji, nie mniej niż połowa Państw-Stron odpowie pozytywnie na tą propozycję, to Dyrektor Generalny przedstawi taką propozycję na następnym Zgromadzeniu Państw-Stron do dyskusji i ewentualnego przyjęcia.

2. Poprawki przyjmowane są przez większość dwóch trzecich Państw-Stron obecnych i głosujących.

3. W przypadku przyjęcia, poprawki do niniejszej Konwencji podlegają ratyfikacji, przyjęciu, zatwierdzeniu lub przystąpieniu do nich przez Państwa-Strony.

4. Poprawki wejdą w życie po upływie trzech miesięcy od daty złożenia depozytariuszowi przez dwie trzecie Państw-Stron dokumentów, stosownie do ustępu 3 niniejszego artykułu, ale jedynie w odniesieniu do Państw-Stron, które je ratyfikowały, przyjęły, zatwierdziły lub przystąpiły do nich. Następnie, poprawki wejdą w życie w stosunku do każdego Państwa lub terytorium, które ratyfikuje, przyjmie, zatwierdzi lub przystąpi do nich, po upływie trzech miesięcy od daty złożenia przez tę Stronę depozytariuszowi dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.

5. Państwo lub terytorium, które staje się Stroną niniejszej Konwencji po wejściu w życie poprawek zgodnie z ustępem 4 niniejszego artykułu, o ile nie wyrazi innego zamiaru, uważane jest za:

(a) Stronę niniejszej Konwencji wraz z poprawkami; oraz

(b) Stronę niniejszej Konwencji bez poprawek w stosunku do Państw-Stron, które tymi poprawkami się nie związały.

Artykuł 32 – Wypowiedzenie [Wypowiedzenie]

1. Państwo-Strona może, w drodze pisemnej notyfikacji skierowanej do Dyrektora Generalnego, wypowiedzieć niniejszą Konwencję.

2. Wypowiedzenie będzie skuteczne po upływie dwunastu miesięcy od daty otrzymania tej notyfikacji, o ile nie określono w niej daty późniejszej.

3. Wypowiedzenie niniejszej Konwencji nie wpłynie w żaden sposób na obowiązek jakiegokolwiek Państwa-Strony wypełnienia zawartych w niej zobowiązań, które wiążą je na podstawie prawa międzynarodowego niezależnie od niniejszej Konwencji.

Artykuł 33 – Zasady [Zasady]

Zasady zawarte w Załączniku do niniejszej Konwencji stanowią jej integralną część i, o ile wyraźnie nie postanowiono inaczej, wszelkie odwołanie do Konwencji stanowi jednocześnie odwołanie do Zasad.

Artykuł 34 – Rejestracja w Organizacji Narodów Zjednoczonych [Rejestracja w Organizacji Narodów Zjednoczonych]

Zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, niniejsza Konwencja zostanie zarejestrowana w Sekretariacie Narodów Zjednoczonych na wniosek Dyrektora Generalnego.

Artykuł 35 – Teksty autentyczne [Teksty autentyczne]

Konwencję niniejszą sporządzono w językach angielskim, arabskim, chińskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim, przy czym wszystkie wersje językowe są jednakowo autentyczne.

Wersja w języku angielskim

Po zaznajomieniu się z powyższą konwencją, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:

– została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,

– jest przyjęta, ratyfikowana i potwierdzona,

– Rzeczpospolita Polska przystępuje do niej,

– będzie niezmiennie zachowywana.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.

Dano w Warszawie dnia 18 marca 2021 r.