ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH1)
z dnia 29 grudnia 2014 r.
w sprawie spisu wyborców
z dnia 29 grudnia 2014 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 5)
t.j. z dnia 15 kwietnia 2021 r. (Dz.U. z 2021 r., poz. 697)
Na podstawie art. 33 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1319) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:
1) sposób sporządzenia i udostępniania spisu wyborców, w tym ustalając:
a) wzór spisu wyborców,
b) metody aktualizacji spisu wyborców,
c) wzór wniosku o udostępnienie spisu wyborców,
d) wzory wykazów wyborców przebywających w podmiocie leczniczym, domu pomocy społecznej, zakładzie karnym i areszcie śledczym, oddziale zewnętrznym takiego zakładu i aresztu, domu studenckim, zespole domów studenckich, w których utworzono obwody głosowania,
e) wzory wykazów wyborców, którzy opuścili podmiot leczniczy, dom pomocy społecznej, zakład karny, areszt śledczy, oddział zewnętrzny takiego zakładu albo aresztu, dom studencki, zespół domów studenckich, w których utworzono obwody głosowania,
f) wzór zawiadomienia o dopisaniu lub o wpisaniu wyborcy do spisu wyborców w innym obwodzie głosowania;
2) wzór zaświadczenia o prawie do głosowania oraz sposób wydawania i ewidencjonowania tych zaświadczeń.
§ 2.[Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) Kodeksie wyborczym – należy przez to rozumieć ustawę z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy;
2) zakładzie – należy przez to rozumieć podmiot leczniczy, dom pomocy społecznej, zakład karny i areszt śledczy oraz oddział zewnętrzny takiego zakładu i aresztu, a także dom studencki oraz zespół domów studenckich, w których utworzono obwód głosowania;
3) kierującym zakładem – należy przez to rozumieć dyrektora podmiotu leczniczego albo dyrektora lub kierownika domu pomocy społecznej, zakładu karnego, aresztu śledczego, a także domu studenckiego oraz zespołu domów studenckich, w których utworzono obwód głosowania;
4) wójcie – należy przez to rozumieć także burmistrza lub prezydenta miasta.
Rozdział 2
Sposób sporządzenia spisu wyborców
§ 3.[Sposób sporządzenia spisu wyborców] 1. Spis wyborców sporządza się w urzędzie gminy na podstawie stałego rejestru wyborców w gminie.
2. W wyborach do Parlamentu Europejskiego część A spisu obejmuje wyborców będących obywatelami polskimi, z wyjątkiem wyborców, którzy zgłosili chęć głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego przeprowadzanych przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej.
3. W przypadkach, o których mowa w art. 29 § 2 i art. 30 § 2 Kodeksu wyborczego, przy nazwiskach osób, które nie zamieszkują stale na obszarze danej gminy, ale stale zamieszkują na obszarze powiatu lub województwa, na którego terenie położona jest ta gmina, w spisie wyborców w rubryce „Uwagi” zamieszcza się odpowiednio adnotację: „Tylko wybory do rady powiatu i sejmiku województwa” lub „Tylko wybory do sejmiku województwa”.
4. W gminie, w której do rejestru wyborców nie wpisano obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi, części B spisu nie sporządza się.
5. Wzór części A spisu wyborców stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia.
6. Wzór części B spisu wyborców stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 4.[Wydruk spisu wyborców] 1. Spis wyborców sporządza się w systemie informatycznym umożliwiającym wydruk tego spisu.
2. Wydruku spisu wyborców dokonuje się nie później niż na dwa dni przed dniem wyborów.
3. Zmiany dokonane w spisie po jego wydrukowaniu wprowadza się również do systemu informatycznego.
§ 5.[Spis wyborców w gminie mającej status miasta] 1. Spis wyborców w gminie mającej status miasta sporządza się według ulic wymienionych w porządku alfabetycznym, w obrębie ulic – według kolejnych numerów domów, a w obrębie domów – według kolejnych numerów mieszkań.
2. Spis wyborców w gminie innej niż określona w ust. 1 sporządza się według poszczególnych miejscowości wymienionych w porządku alfabetycznym, a w obrębie miejscowości – według kolejnych numerów domów i mieszkań; jeżeli w miejscowości są ulice – także według ulic wymienionych w porządku alfabetycznym oraz kolejnych numerów domów i mieszkań.
3. W wyborach do rad gmin spis wyborców sporządza się z uwzględnieniem podziału gminy na okręgi wyborcze utworzone dla wyboru rady tej gminy.
4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się do części A i B spisu wyborców.
§ 6.[Spis wyborców dla obwodu utworzonego w zakładzie] 1. Spis wyborców dla obwodu utworzonego w zakładzie sporządza się w kolejności alfabetycznej nazwisk wyborców, na podstawie wykazu osób, które będą przebywać w zakładzie w dniu wyborów.
2. W wyborach do Parlamentu Europejskiego i wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz wójtów wykaz osób, o którym mowa w ust. 1, sporządza się odrębnie dla obywateli polskich i obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi, którzy:
1) stale zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – w przypadku wyborów do Parlamentu Europejskiego;
2) stale zamieszkują na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego, dla wyboru organu której przeprowadzane są wybory – w przypadku wyborów do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz w wyborach wójtów.
3. Wykaz osób, które będą przebywać w zakładzie w dniu wyborów, sporządza osoba kierująca zakładem, w którym utworzono obwód głosowania, i przekazuje właściwemu miejscowo ze względu na siedzibę jednostki urzędowi gminy najpóźniej w 5. dniu przed dniem wyborów.
4. W odniesieniu do oddziału zewnętrznego zakładu karnego lub aresztu śledczego zadania kierującego zakładem wykonuje dyrektor tego zakładu lub aresztu.
5. Kierujący zakładem, w którym utworzono obwód głosowania, powiadamia osoby objęte wykazem, że zostaną skreślone ze spisu wyborców w miejscu stałego zamieszkania i będą mogły głosować w wyborach wyłącznie w obwodzie głosowania utworzonym w zakładzie, a w innym obwodzie głosowania – po uprzednim uzyskaniu zaświadczenia o prawie do głosowania z urzędu gminy, na której terenie położony jest zakład.
6. W przypadku konieczności dopisania do spisu wyborców, o którym mowa w ust. 1, osób przybyłych do zakładu po sporządzeniu wykazu, ale nie później niż na 2 dni przed dniem wyborów, kierujący tym zakładem niezwłocznie przekazuje właściwemu urzędowi gminy dodatkowy wykaz tych wyborców. Przepisy ust. 2 oraz 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
7. W przypadku konieczności skreślenia ze spisu wyborców, o którym mowa w ust. 1, wyborców stale zamieszkałych w gminie, na której obszarze znajduje się zakład, którzy po sporządzeniu wykazu wyborców opuścili ten zakład, kierujący tym zakładem niezwłocznie przekazuje właściwemu urzędowi gminy wykaz tych wyborców. Przepisy ust. 2 oraz 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
8. Wzór wykazu, o którym mowa w ust. 1, stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia.
9. Wzór wykazu wyborców, którzy opuścili podmiot leczniczy, dom pomocy społecznej, zakład karny, areszt śledczy, oddział zewnętrzny takiego zakładu albo aresztu, dom studencki, zespół domów studenckich, o którym mowa w ust. 7, stanowi załącznik nr 4 do rozporządzenia.
§ 7.[Sporządzenie i wydrukowanie spisu wyborców] Spis wyborców, o którym mowa w § 6 ust. 1, sporządza się i drukuje najpóźniej w 2. dniu przed dniem wyborów.
§ 8.[Odnotowanie cofnięcia lub wygaśnięcia pełnomocnictwa do głosowania] W spisie wyborców odnotowuje się fakt cofnięcia lub wygaśnięcia pełnomocnictwa do głosowania w rubryce „Uwagi” na obydwu egzemplarzach spisu wyborców.
§ 9.[Spis dodatkowy] 1. Jeżeli głosowanie w wyborach przeprowadza się w ciągu dwóch dni:
1) sporządza się spis dodatkowy, w którym wpisuje się osoby kończące 18 lat w drugim dniu głosowania; spis opatruje się w prawym górnym rogu oznaczeniem: „Spis dodatkowy”;
2) kierujący zakładem w sporządzanym wykazie osób, o którym mowa w § 6 ust. 1, osoby kończące 18 lat w drugim dniu głosowania wpisuje na odrębny arkusz wykazu opatrzony w prawym górnym rogu oznaczeniem: „Do spisu dodatkowego”.
2. Do sporządzania spisu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, i wykazu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, przepisy § 3–5 i 7 stosuje się odpowiednio.
Rozdział 3
Aktualizowanie spisu wyborców
§ 10.[Aktualizowanie spisu wyborców] 1. Spis wyborców jest aktualizowany odpowiednio w częściach A i B do dnia przekazania go przewodniczącym właściwych obwodowych komisji wyborczych, przez dopisanie wyborcy do spisu wyborców lub skreślenie go ze spisu wyborców – stosownie do okoliczności. W przypadku dopisania wyborcy do spisu wyborców po jego wydrukowaniu, drukuje się w dwóch egzemplarzach dodatkowy formularz spisu obejmujący dopisanych wyborców.
2. Do aktualizacji spisu wyborców przepisy § 3 i 4 stosuje się odpowiednio.
§ 11.[Dopisanie wyborcy do spisu wyborców po jego sporządzeniu] 1. Po sporządzeniu spisu wyborców w części A spisu dopisuje się osoby, które:
1) zostały wpisane do rejestru wyborców po sporządzeniu spisu wyborców;
2) złożyły wniosek o dopisanie do spisu wyborców na podstawie art. 28 § 1 i 4 Kodeksu wyborczego;
3) złożyły wniosek o dopisanie do spisu wyborców na podstawie art. 30 § 1 i 3 Kodeksu wyborczego;
4) przybyły do zakładu i zostały objęte dodatkowym wykazem, o którym mowa w § 6 ust. 6 lub § 9 ust. 1 pkt 2;
5) opuściły zakład i na podstawie wykazu, o którym mowa w § 6 ust. 7, zostały skreślone ze spisu wyborców sporządzonego dla obwodu głosowania utworzonego w zakładzie;
6) zostały pominięte w rejestrze wyborców lub w spisie wyborców, jeżeli reklamacja w sprawie ich wpisania została uwzględniona przez wójta lub właściwy sąd rejonowy;
7) zostały pominięte w spisie wyborców w wyniku oczywistej omyłki.
2. Po sporządzeniu spisu wyborców w części B spisu dopisuje się obywateli Unii Europejskiej w przypadkach, o których mowa w ust. 1:
1) pkt 1;
2) pkt 2 i 4, pod warunkiem wskazania przez wyborcę gminy, w której został on wpisany do rejestru wyborców – w wyborach do Parlamentu Europejskiego;
3) pkt 2, pod warunkiem, że wyborca jest ujęty w rejestrze wyborców danej gminy – w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz w wyborach wójtów;
4) pkt 4, pod warunkiem, że wyborca jest ujęty w rejestrze wyborców gminy na obszarze danej jednostki samorządu terytorialnego lub gminy, w której przeprowadzone będą wybory wójta – w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz w wyborach wójtów;
5) pkt 5–7.
3. W przypadku dopisania wyborcy do spisu wyborców po jego sporządzeniu, w spisie w rubryce „Uwagi” zamieszcza się adnotację określającą przyczynę dopisania. Stosownie do okoliczności wpisuje się „wpis do rejestru wyborców”, „art. 28 § 1 Kodeksu wyborczego”, „art. 28 § 4 Kodeksu wyborczego”, „art. 30 § 1 Kodeksu wyborczego”, „art. 30 § 3 Kodeksu wyborczego”, „przybycie do zakładu”, „opuszczenie zakładu”, „reklamacja”, „omyłka”.
§ 12.[Zawiadomienie] 1. O wpisaniu osób, o których mowa w § 11 ust. 1 pkt 2–4, do spisu w części A lub dopisaniu ich do spisu w części A zawiadamia się odpowiednio urząd gminy właściwy ze względu na miejsce stałego zamieszkania tych osób lub miejsce ostatniego ich zameldowania na pobyt stały, a w przypadku osób stale zamieszkałych za granicą – konsula właściwego ze względu na miejsce ich stałego zamieszkania za granicą.
2. O wpisaniu osób, o których mowa w § 11 ust. 2 w związku z § 11 ust. 1 pkt 2–4, do spisu w części B lub dopisaniu ich do spisu w części B zawiadamia się urząd gminy, w którym osoby te zostały wpisane do rejestru wyborców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
3. Wzór zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1 i 2, stanowi załącznik nr 5 do rozporządzenia.
§ 13.[Skreślenie osób ze spisu wyborców] 1. Ze spisu wyborców skreśla się osoby:
1) skreślone z rejestru wyborców;
2) wobec których wójt wydał decyzję, albo właściwy sąd rejonowy – postanowienie, o skreśleniu ze spisu wyborców w wyniku reklamacji;
3) umieszczone w spisie wyborców w wyniku oczywistej omyłki;
4) niemające prawa wybierania w rozumieniu art. 10 § 2 Kodeksu wyborczego;
5) w odniesieniu do których otrzymano urzędowe zawiadomienie o wpisaniu do rejestru wyborców lub o wpisaniu do spisu wyborców w innym obwodzie głosowania;
6) wpisane do spisu wyborców w innym obwodzie głosowania na obszarze gminy;
7) którym wydano zaświadczenie o prawie do głosowania, o którym mowa w art. 32 § 1 Kodeksu wyborczego;
8) które zgłosiły chęć głosowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego przeprowadzanych przez inne państwo członkowskie Unii Europejskiej – w przypadku wyborów do Parlamentu Europejskiego.
2. W przypadku skreślenia wyborcy ze spisu wyborców w rubryce „Uwagi” zamieszcza się adnotację określającą przyczynę skreślenia. Stosownie do okoliczności wpisuje się: „skreślenie z rejestru wyborców”, „reklamacja”, „omyłka”, „zawiadomienie – art. 10 § 2 Kodeksu wyborczego”, „§ 13 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie spisu wyborców”, „zawiadomienie o wpisaniu lub dopisaniu do spisu”, „zaświadczenie”, „UE – § 3 ust. 2 rozporządzenia w sprawie spisu wyborców” lub „opuszczenie zakładu”.
3. Skreśleń, o których mowa w ust. 1, dokonuje się na obydwu egzemplarzach spisu wyborców.
4. Przepisy ust. 1–3 stosuje się odpowiednio do dodatkowego spisu wyborców, o którym mowa w § 9 ust. 1 pkt 1.
§ 14.[Aktualizacja spisu wyborców w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i wyborach wójtów] 1. W wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i wyborach wójtów, w których przeprowadza się głosowanie ponowne, w okresie między dniem pierwszego głosowania a dniem ponownego głosowania, spis wyborców jest aktualizowany w sposób określony w § 10–13.
2. Adnotacje, o których mowa w § 11 ust. 3 i § 13 ust. 2, uzupełnia się o wyrazy „ponowne głosowanie”.
3. Najpóźniej na dwa dni przed głosowaniem ponownym drukuje się, w dwóch egzemplarzach, spis wyborców, który będzie służył do przeprowadzenia tego głosowania.
Rozdział 4
Udostępnianie spisu wyborców
§ 15.[Udostępnienie spisu wyborców] 1. Udostępnienie spisu wyborców następuje na pisemny wniosek wyborcy.
2. Wzór wniosku, o którym mowa w ust. 1, stanowi załącznik nr 6 do rozporządzenia.
§ 16.[Udostępnianie spisu wyborców do wglądu] Udostępnianie spisu wyborców do wglądu następuje przez udzielenie informacji, że osoba wskazana we wniosku jest ujęta w spisie wyborców lub nie figuruje w spisie, w tym również z powodu skreślenia ze spisu, albo że dane wpisane we wniosku różnią się od danych osoby wpisanej do spisu wyborców. Na żądanie wnioskodawcy udzielona informacja jest potwierdzana na piśmie.
Rozdział 5
Wzór zaświadczenia o prawie do głosowania oraz sposób jego wydawania i ewidencjonowania
§ 17.[Zaświadczenie o prawie do głosowania] 1. Zaświadczenie o prawie do głosowania wydaje urząd gminy, który sporządził spis wyborców. Zaświadczenie przed wydaniem opatruje się numerem, zabezpiecza poprzez naklejenie znaku holograficznego i wpisuje do ewidencji wydanych zaświadczeń o prawie do głosowania.
2. W wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wyborca zmieniający miejsce pobytu przed dniem wyborów otrzymuje na swoje żądanie dwa zaświadczenia o prawie do głosowania: jedno z oznaczeniem prawa do głosowania w dniu pierwszego głosowania oraz drugie z oznaczeniem prawa do głosowania w dniu ponownego głosowania.
3. W wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wyborca zmieniający miejsce pobytu po dniu pierwszego głosowania, a przed ponownym głosowaniem, otrzymuje na swoje żądanie zaświadczenie o prawie do głosowania z oznaczeniem prawa do głosowania w dniu ponownego głosowania.
4. Przed sporządzeniem spisu wyborców zaświadczenia, o których mowa w ust. 1 i 2, urząd gminy wydaje na podstawie rejestru wyborców. Wyborcy, który otrzymał takie zaświadczenie, nie umieszcza się w spisie wyborców.
5. Wzór zaświadczenia, o którym mowa w ust. 1, stanowi załącznik nr 7 do rozporządzenia.
§ 18.[Odbiór zaświadczenia o prawie do głosowania] 1. Zaświadczenie o prawie do głosowania wyborca odbiera za pokwitowaniem osobiście albo przez upoważnioną pisemnie osobę.
2. W upoważnieniu wskazuje się imię (imiona) i nazwisko oraz numer PESEL wyborcy będącego obywatelem polskim.
3. W przypadku gdy upoważnienie dotyczy wyborcy – obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim, wskazuje się w nim jego imię (imiona) i nazwisko oraz numer paszportu albo nazwę i numer innego dokumentu tożsamości.
§ 19.[Wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania] Zaświadczenia o prawie do głosowania urząd gminy wydaje do chwili przekazania spisu wyborców przewodniczącemu właściwej obwodowej komisji wyborczej.
§ 20.[Ewidencja wydanych zaświadczeń] 1. Ewidencję wydanych zaświadczeń o prawie do głosowania prowadzi urząd gminy.
2. Informacja o wydaniu zaświadczenia jest rejestrowana przez wskazanie numeru zaświadczenia, daty jego wydania, imienia (imion) i nazwiska oraz numeru PESEL wyborcy.
3. W przypadku wydania zaświadczenia osobie upoważnionej, rejestracji podlegają również imię (imiona) i nazwisko oraz numer PESEL upoważnionej osoby.
4. W przypadku obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim rejestruje się dane o obywatelstwie, numer paszportu lub nazwę i numer innego dokumentu tożsamości.
5. Ewidencję wydanych zaświadczeń urząd gminy może prowadzić w postaci papierowej lub w systemie informatycznym.
6. Ewidencja wydanych zaświadczeń prowadzona w postaci papierowej oraz upoważnienia do odbioru zaświadczeń o prawie do głosowania stanowią dokumenty z wyborów.
§ 21.[Znak holograficzny] Znak holograficzny, o którym mowa w § 17 ust. 1, zawiera litery:
1) PLT – w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej,
2) SNT – w wyborach uzupełniających do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej,
3) PRP – w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej,
4) PE – w wyborach do Parlamentu Europejskiego
– oraz oznaczenie roku, w którym są przeprowadzane dane wybory.
Rozdział 6
Przepis końcowy
§ 22.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.2)
1) Obecnie działem administracji rządowej - sprawy wewnętrzne kieruje Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz. U. poz. 2264).
2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 27 lipca 2011 r. w sprawie spisu wyborców (Dz. U. poz. 942 oraz z 2014 r. poz. 931), które zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy - Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1072) utraciło moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
Załączniki do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
z dnia 29 grudnia 2014 r.
Załącznik nr 1
WZÓR – CZĘŚĆ A SPISU WYBORCÓW
Załącznik nr 2
WZÓR – CZĘŚĆ B SPISU WYBORCÓW
Załącznik nr 3
WZÓR – WYKAZ WYBORCÓW PRZEBYWAJĄCYCH W PODMIOCIE LECZNICZYM, DOMU POMOCY SPOŁECZNEJ, ZAKŁADZIE KARNYM I ARESZCIE ŚLEDCZYM, ODDZIALE ZEWNĘTRZNYM TAKIEGO ZAKŁADU I ARESZTU, DOMU STUDENCKIM, ZESPOLE DOMÓW STUDENCKICH, W KTÓRYCH UTWORZONO OBWODY GŁOSOWANIA
Załącznik nr 4
WZÓR – WYKAZ WYBORCÓW, KTÓRZY OPUŚCILI PODMIOT LECZNICZY, DOM POMOCY SPOŁECZNEJ, ZAKŁAD KARNY, ARESZT ŚLEDCZY, ODDZIAŁ ZEWNĘTRZNY TAKIEGO ZAKŁADU ALBO ARESZTU, DOM STUDENCKI, ZESPÓŁ DOMÓW STUDENCKICH, W KTÓRYCH UTWORZONO OBWODY GŁOSOWANIA
Załącznik nr 5
WZÓR – ZAWIADOMIENIE O WPISANIU LUB DOPISANIU WYBORCY DO SPISU WYBORCÓW W INNYM OBWODZIE GŁOSOWANIA
Załącznik nr 6
WZÓR – WNIOSEK O UDOSTĘPNIENIE SPISU WYBORCÓW
Załącznik nr 7
WZÓR – ZAŚWIADCZENIE O PRAWIE DO GŁOSOWANIA
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00