Na podstawie art. 74 ust. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423) zarządza się, co następuje:

Załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej
z dnia 4 marca 2021 r. (poz. 431)

STATUT ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH

§ 1. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, zwany dalej "Zakładem", działa na podstawie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423), zwanej dalej "ustawą", oraz niniejszego statutu.

§ 2. 1. Do kompetencji Prezesa Zakładu należą sprawy określone w art. 73 ust. 3 ustawy.

2. Prezes Zakładu może upoważnić:

1) pracowników Zakładu i inne osoby do reprezentowania Zakładu w określonym przez siebie zakresie, z prawem udzielenia dalszych pełnomocnictw;

2) pracowników Zakładu do wydawania decyzji w określonych przez siebie sprawach.

3. Prezes Zakładu:

1) wydaje akty wewnętrzne;

2) nadaje Zakładowi regulamin organizacyjny.

§ 3. Do kompetencji Zarządu Zakładu należą sprawy określone w art. 74 ust. 2 i 3 ustawy.

§ 4. Prezes Zakładu oraz Zarząd Zakładu realizują zadania należące do zakresu swojego działania za pomocą:

1) komórek organizacyjnych centrali;

2) terenowych jednostek organizacyjnych.

§ 5. Do kompetencji Rady Nadzorczej Zakładu należą sprawy określone w art. 75 ust. 2 ustawy.

§ 6. Struktura organizacyjna Zakładu składa się z:

1) centrali;

2) terenowych jednostek organizacyjnych.

§ 7. 1. Centrala zapewnia realizację zadań Zakładu określonych w art. 68-71 ustawy.

2. Zakres rzeczowy działania centrali obejmuje w szczególności:

1) dysponowanie Funduszem Ubezpieczeń Społecznych, Funduszem Emerytur Pomostowych, Funduszem Rezerwy Demograficznej i Funduszem Alimentacyjnym w stanie likwidacji;

2) opracowywanie analiz, strategii, planów działalności Zakładu oraz prognoz z zakresu działalności Zakładu;

3) kształtowanie polityki kadrowej, szkoleniowej, wydawniczej, informacyjnej, promocyjnej i doradczej Zakładu;

4) zarządzanie finansami Zakładu;

5) dysponowanie majątkiem Zakładu;

6) współpracę z organami administracji rządowej, instytucjami zagranicznymi oraz organizacjami międzynarodowymi i krajowymi w zakresie ubezpieczeń społecznych;

7) kształtowanie sposobu realizacji przez terenowe jednostki organizacyjne zadań Zakładu określonych w szczególności w art. 68-71 ustawy oraz nadzór nad realizacją tych zadań;

8) zapewnienie systemów informatycznych i narzędzi komunikacji do realizacji zadań Zakładu określonych w szczególności w art. 68-71 ustawy.

§ 8. 1. W skład centrali wchodzą komórki organizacyjne centrali, które realizują zadania z zakresu:

1) ubezpieczeń społecznych i realizacji dochodów;

2) świadczeń z ubezpieczeń społecznych;

3) orzecznictwa lekarskiego, prewencji;

4) kontroli wykonywania obowiązków w zakresie ubezpieczeń społecznych;

5) zarządzania strategicznego;

6) finansów i rachunkowości;

7) informatyki;

8) administracji, zakupów i zamówień publicznych;

9) realizacji umów międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych.

2. Komórki organizacyjne centrali mogą być tworzone do realizacji innych zadań niż wymienione w ust. 1, w tym zadań wykonywanych na podstawie art. 71 ustawy.

3. Zadania z zakresów, o których mowa w ust. 1 i 2, mogą być realizowane w ramach jednej lub kilku komórek organizacyjnych centrali.

§ 9. Szczegółową organizację centrali, w tym komórki organizacyjne centrali oraz zakres ich działania, określa regulamin organizacyjny Zakładu.

§ 10. 1. Terenowymi jednostkami organizacyjnymi są:

1) oddziały wraz z inspektoratami i biurami terenowymi;

2) centra.

2. Oddziałem kieruje dyrektor.

§ 11. Zakres rzeczowy działania terenowych jednostek organizacyjnych obejmuje w szczególności:

1) bezpośrednią obsługę ubezpieczonych, płatników składek, świadczeniobiorców oraz innych klientów;

2) prowadzenie kont ubezpieczonych i kont płatników składek;

3) stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych;

4) prowadzenie rozliczeń składek, do których poboru jest obowiązany Zakład, oraz ich dochodzenie;

5) ustalanie uprawnień do świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych oraz innych świadczeń zleconych Zakładowi;

6) orzecznictwo lekarskie na potrzeby ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;

7) wypłatę świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz innych świadczeń zleconych Zakładowi do wypłaty;

8) realizację umów i porozumień międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych.

§ 12. Szczegółową organizację terenowych jednostek organizacyjnych, w tym komórki organizacyjne oraz zakres ich działania, określa regulamin organizacyjny Zakładu.