Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 2021-01-28 do 2022-12-27
Wersja archiwalna od 2021-01-28 do 2022-12-27
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO1)
z dnia 5 maja 2015 r.
w sprawie szkoleń, praktyk i staży dla osób wykonujących czynności związane z wykorzystywaniem zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych
z dnia 5 maja 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 628)
t.j. z dnia 28 stycznia 2021 r. (Dz.U. z 2021 r., poz. 185)
Na podstawie art. 22 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1392 oraz z 2021 r. poz. 36) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakres przedmiotowy] Rozporządzenie określa:
1) zakresy programów szkoleń, praktyk i staży, o których mowa w art. 20 pkt 2 i 3, art. 21 i art. 24 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych, zwanej dalej „ustawą”;
2) wzory dokumentów potwierdzających ukończenie szkolenia i praktyki oraz posiadanie stażu pracy.
§ 2.[Zakres programu szkolenia] Zakres programu szkolenia dla osób:
1) odpowiedzialnych za planowanie procedur i doświadczeń oraz za ich przeprowadzenie – określa załącznik nr 1 do rozporządzenia;
2) wykonujących procedury – określa załącznik nr 2 do rozporządzenia;
3) uczestniczących w wykonywaniu procedur – określa załącznik nr 3 do rozporządzenia;
4) uśmiercających zwierzęta wykorzystywane w procedurach – określa załącznik nr 4 do rozporządzenia;
5) sprawujących opiekę nad zwierzętami utrzymywanymi w ośrodku – określa załącznik nr 5 do rozporządzenia;
6) odpowiedzialnych za nadzór nad osobami sprawującymi opiekę nad zwierzętami utrzymywanymi w ośrodku i dobrostanem tych zwierząt – określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.
§ 3.[Praktyka] Praktyka dla osób:
1) sprawujących opiekę nad zwierzętami utrzymywanymi w ośrodku obejmuje doskonalenie umiejętności praktycznych w tym zakresie i przygotowanie do samodzielnego wykonywania czynności:
a) sprawowania codziennej opieki nad zwierzętami utrzymywanymi w ośrodku,
b) przygotowywania zwierząt do procedur – w przypadku praktyki odbywanej w ośrodku użytkownika,
c) stosowania metod i środków służących zapewnieniu dobrostanu zwierząt i bezpieczeństwa pracujących z nimi ludzi;
2) uśmiercających zwierzęta wykorzystane w procedurach obejmuje przygotowanie do wykonywania czynności związanych z uśmiercaniem zwierząt:
a) metodami określonymi w załączniku nr IV do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/63/UE z dnia 22 września 2010 r. w sprawie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych (Dz. Urz. UE L 276 z 20.10.2010, str. 33),
b) w sposób, o którym mowa w art. 16 ust. 2 ustawy.
§ 4.[Staż pracy] Staż pracy, o którym mowa w:
1) art. 21 ust. 1 ustawy, którego posiadanie jest wymagane od osób odpowiedzialnych za planowanie procedur i doświadczeń oraz za ich przeprowadzanie, obejmuje pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz nabycie umiejętności praktycznych w zakresie przeprowadzania doświadczeń na zwierzętach przez:
a) wykonywanie procedur,
b) uczestniczenie w przygotowywaniu projektów procedur i doświadczeń;
2) art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy, którego posiadanie jest wymagane od osób odpowiedzialnych za nadzór nad osobami sprawującymi opiekę nad zwierzętami utrzymywanymi w ośrodku i dobrostanem tych zwierząt, obejmuje pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz nabycie umiejętności praktycznych w zakresie sprawowania opieki nad zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania lub wykorzystywanymi w procedurach.
§ 5.[Wzory zaświadczeń] Wzór zaświadczenia o:
1) ukończeniu szkoleń, o których mowa w § 2, określa załącznik nr 7 do rozporządzenia;
2) ukończeniu praktyk, o których mowa w § 3, określa załącznik nr 8 do rozporządzenia;
3) posiadaniu stażu pracy, o którym mowa w § 4, określa załącznik nr 9 do rozporządzenia.
§ 7.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 27 maja 2015 r.
1) Obecnie działem administracji rządowej - szkolnictwo wyższe i nauka kieruje Minister Edukacji i Nauki, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 października 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Edukacji i Nauki (Dz. U. poz. 1848 i 2335).
Załączniki do rozporządzenia Ministra Nauki
i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 maja 2015 r.
Załącznik nr 1
ZAKRES PROGRAMU SZKOLENIA DLA OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA PLANOWANIE PROCEDUR I DOŚWIADCZEŃ ORAZ ZA ICH PRZEPROWADZENIE
Lp. | Temat szkolenia | Minimalna liczba godzin | |
wykłady | ćwiczenia | ||
1 | Obowiązujące przepisy krajowe w zakresie pozyskiwania i hodowli zwierząt, opieki nad zwierzętami i wykorzystywania zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych, w tym zwierząt będących organizmami genetycznie zmodyfikowanymi. Kontrola działalności hodowców, dostawców i użytkowników. Kary za naruszenie przepisów. | 3 | – |
2 | Zasady etyczne dotyczące relacji ludzi ze zwierzętami i wartości życia zwierząt. Argumenty za i przeciw wykorzystywaniu zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych. | 1 | – |
3 | Znieczulenie i metody uśmierzania bólu. Metody podawania środków farmakologicznych. Wpływ środków anestetycznych i przeciwbólowych na wynik doświadczenia. Zachowanie zwierząt. Fizjologia, anatomia oraz rozpoznawanie właściwych dla gatunku oznak dystresu, bólu i cierpienia u zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach.1) | 4 | – |
4 | Stosowanie wczesnego i humanitarnego zakończenia procedury. | 1 | – |
5 | Zasady zastąpienia, ograniczenia i udoskonalenia. Metody alternatywne. | 3 | – |
6 | Planowanie procedur i doświadczeń. Przygotowanie wniosku do lokalnej komisji etycznej do spraw doświadczeń na zwierzętach o udzielenie zgody na przeprowadzenie doświadczenia, w szczególności określenie naukowych lub edukacyjnych celów doświadczenia, uzasadnienie wykorzystania w doświadczeniu wybranych gatunków zwierząt, uzasadnienie statystyczne liczby wykorzystywanych zwierząt i określenie kategorii dotkliwości. Ocena retrospektywna doświadczenia. | 4 | 4 |
7 | Przygotowanie informacji dotyczących doświadczeń na zwierzętach, w tym informacji statystycznych, zgodnie z obowiązkami sprawozdawczymi wynikającymi z ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych. | 2 | – |
| Razem: | 18 | 4 |
1) Podstawowy program szkolenia powinien obejmować gatunki: mysz domowa, szczur wędrowny, świnka morska, królik europejski. W razie potrzeby należy uwzględnić inne gatunki zwierząt.
Załącznik nr 2
ZAKRES PROGRAMU SZKOLENIA DLA OSÓB WYKONUJĄCYCH PROCEDURY
Lp. | Temat szkolenia | Minimalna liczba godzin | |
wykłady | ćwiczenia | ||
1 | Obowiązujące przepisy krajowe w zakresie pozyskiwania i hodowli zwierząt, opieki nad zwierzętami i wykorzystywania zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych, w tym zwierząt będących organizmami genetycznie zmodyfikowanymi. Kontrola działalności hodowców, dostawców i użytkowników. Kary za naruszenie przepisów. | 2 | – |
2 | Zasady etyczne dotyczące relacji ludzi ze zwierzętami i wartości życia zwierząt. Argumenty za i przeciw wykorzystywaniu zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych. | 1 | – |
3 | Genetyka i modyfikacje genetyczne gatunków zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach na przykładzie myszy domowej. | 2 | – |
4 | Hodowla zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach z uwzględnieniem biologii gatunku. Normy utrzymywania tych zwierząt (środowisko, klatki, pasze) i wzbogacanie ich środowiska. Codzienna opieka nad zwierzętami. | 2 | – |
5 | Postępowanie ze zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania lub wykorzystywanymi w procedurach dostosowane do danego gatunku. Przygotowanie zwierząt do procedur.1) | 2 | 2 |
6 | Mikrobiologia, zdrowie i higiena zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach. Zasady bezpieczeństwa pracy ze zwierzętami. | 2 | 1 |
7 | Zachowanie zwierząt. Fizjologia, anatomia oraz rozpoznawanie właściwych dla gatunku oznak dystresu, bólu i cierpienia u zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach.1) | 3 | – |
8 | Znieczulenie i metody uśmierzania bólu. Metody podawania środków farmakologicznych. Wpływ środków anestetycznych i przeciwbólowych na wynik doświadczenia. | 2 | 2 |
9 | Stosowanie wczesnego i humanitarnego zakończenia procedury. | 1 | 1 |
10 | Zasady zastąpienia, ograniczenia i udoskonalenia. Metody alternatywne. | 2 | – |
11 | Elementy planowania procedur i doświadczeń. Zasady przygotowania wniosku do lokalnej komisji etycznej do spraw doświadczeń na zwierzętach o udzielenie zgody na przeprowadzenie doświadczenia. Przygotowanie informacji dla przeprowadzenia oceny retrospektywnej doświadczenia. Przygotowanie informacji dotyczących doświadczeń na zwierzętach, w tym informacji statystycznych, zgodnie z obowiązkami sprawozdawczymi wynikającymi z ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych. | 2 | – |
| Razem: | 21 | 6 |
1) Podstawowy program szkolenia powinien obejmować gatunki: mysz domowa, szczur wędrowny, świnka morska, królik europejski. W razie potrzeby należy uwzględnić inne gatunki zwierząt.
Załącznik nr 3
ZAKRES PROGRAMU SZKOLENIA DLA OSÓB UCZESTNICZĄCYCH W WYKONYWANIU PROCEDUR
Lp. | Temat szkolenia | Minimalna liczba godzin | |
wykłady | ćwiczenia | ||
1 | Podstawy anatomii i fizjologii zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach, w szczególności myszy domowej, szczura wędrownego, świnki morskiej, królika europejskiego. | 2 | – |
2 | Argumenty za i przeciw wykorzystywaniu zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych. Zasady etyczne postępowania ze zwierzętami. | 1 | – |
3 | Przygotowanie zwierząt do procedury. Metody i procedury obchodzenia się ze zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania lub wykorzystywanymi w procedurach dostosowane do danego gatunku. Podstawowe rodzaje zachowania zwierząt.1) | 2 | 2 |
4 | Rozpoznawanie właściwych dla poszczególnych gatunków zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach oznak dystresu, bólu i cierpienia.1) Znieczulenie i metody uśmierzania bólu. Wpływ środków anestetycznych i przeciwbólowych na wynik doświadczenia. | 2 | 2 |
5 | Metody uśmiercania zwierząt, stosowanie wczesnego i humanitarnego zakończenia procedury. | 2 | – |
6 | Obowiązujące przepisy krajowe w zakresie ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych. Komisje etyczne do spraw doświadczeń na zwierzętach. | 2 | – |
7 | Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy ze zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania lub wykorzystywanymi w procedurach, dotyczące w szczególności myszy domowej, szczura wędrownego, świnki morskiej, królika europejskiego. | 1 | 2 |
8 | Hodowla zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach z uwzględnieniem biologii gatunku oraz genetyki. Normy utrzymywania tych zwierząt (środowisko, klatki, pasze) i wzbogacanie ich środowiska. Codzienna opieka nad zwierzętami.1) | 2 | 2 |
| Razem: | 14 | 8 |
1) Podstawowy program szkolenia powinien obejmować gatunki: mysz domowa, szczur wędrowny, świnka morska, królik europejski. W razie potrzeby należy uwzględnić inne gatunki zwierząt.
Załącznik nr 4
ZAKRES PROGRAMU SZKOLENIA DLA OSÓB UŚMIERCAJĄCYCH ZWIERZĘTA WYKORZYSTYWANE W PROCEDURACH
Lp. | Temat szkolenia | Minimalna liczba godzin | |
wykłady | ćwiczenia | ||
1 | Podstawy anatomii i fizjologii zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach, dotyczące w szczególności myszy domowej, szczura wędrownego, świnki morskiej, królika europejskiego | 2 | – |
2 | Zasady, w tym etyczne, postępowania ze zwierzętami | 1 | – |
3 | Rozpoznawanie właściwych dla gatunku oznak dystresu, bólu i cierpienia u zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach1) | 2 | – |
4 | Metody uśmiercania i ustalania śmierci zwierząt | 4 | – |
5 | Czynności przygotowawcze związane z zastosowaniem w praktyce poznanych metod uśmiercania i ustalania śmierci myszy i szczurów2) | – | 2 |
6 | Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy uśmiercaniu zwierząt | 1 | – |
7 | Obowiązujące przepisy krajowe w zakresie pozyskiwania i hodowli zwierząt, opieki nad zwierzętami i wykorzystywania zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych, w tym zwierząt będących organizmami genetycznie zmodyfikowanymi. Kontrola działalności hodowców, dostawców i użytkowników. Kary za naruszenie przepisów | 1 | – |
8 | Stosowanie wczesnego i humanitarnego zakończenia procedury | 1 | – |
9 | Zasady zastąpienia, ograniczenia i udoskonalenia | 1 | – |
| Razem: | 13 | 2 |
1) Podstawowy program szkolenia powinien obejmować gatunki: mysz domowa, szczur wędrowny, świnka morska, królik europejski. W razie potrzeby należy uwzględnić inne gatunki zwierząt.
2) W razie potrzeby należy uwzględnić inne gatunki zwierząt.
Załącznik nr 5
ZAKRES PROGRAMU SZKOLENIA DLA OSÓB SPRAWUJĄCYCH OPIEKĘ NAD ZWIERZĘTAMI UTRZYMYWANYMI W OŚRODKU
Lp. | Temat szkolenia | Minimalna liczba godzin | |
wykłady | ćwiczenia | ||
1 | Obowiązujące przepisy krajowe w zakresie pozyskiwania i hodowli zwierząt, opieki nad zwierzętami i wykorzystywania zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych, w tym zwierząt będących organizmami genetycznie zmodyfikowanymi. Kontrola działalności hodowców, dostawców i użytkowników. Kary za naruszenie przepisów. | 1 | – |
2 | Zasady etyczne dotyczące relacji ludzi ze zwierzętami i wartości życia zwierząt. Argumenty za i przeciw wykorzystywaniu zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych. | 1 | – |
3 | Genetyka i modyfikacje genetyczne gatunków zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach na przykładzie myszy domowej. Wymagania przy utrzymywaniu zwierząt zmienionych genetycznie. | 2 | – |
4 | Hodowla zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach, w szczególności myszy domowej, szczura wędrownego, świnki morskiej, królika europejskiego, z uwzględnieniem biologii gatunku. Normy utrzymywania zwierząt (środowisko, klatki, pasze) i wzbogacanie ich środowiska. Codzienna opieka nad zwierzętami. | 3 | 3 |
5 | Postępowanie ze zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania lub wykorzystywanymi w procedurach dostosowane do danego gatunku. Przygotowanie zwierząt do procedur.1), 2) | 2 | 2 |
6 | Mikrobiologia, zdrowie i higiena zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach, w szczególności myszy domowej, szczura wędrownego, świnki morskiej, królika europejskiego. Zasady bezpieczeństwa pracy ze zwierzętami. | 2 | 2 |
7 | Zachowanie zwierząt. Fizjologia, anatomia oraz rozpoznawanie właściwych dla gatunku oznak dystresu, bólu i cierpienia u zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach.1) | 3 | – |
8 | Zasady zastąpienia, ograniczenia i udoskonalenia przy utrzymywaniu zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach. Stosowanie wczesnego i humanitarnego zakończenia procedury. | 1 | – |
| Razem: | 15 | 7 |
1) Podstawowy program szkolenia powinien obejmować gatunki: mysz domowa, szczur wędrowny, świnka morska, królik europejski. W razie potrzeby należy uwzględnić inne gatunki zwierząt.
2) Element szkolenia przewidziany dla osób zatrudnionych w ośrodku użytkownika.
Załącznik nr 6
ZAKRES PROGRAMU SZKOLENIA DLA OSÓB ODPOWIEDZIALNYCH ZA NADZÓR NAD OSOBAMI SPRAWUJĄCYMI OPIEKĘ NAD ZWIERZĘTAMI UTRZYMYWANYMI W OŚRODKU ORAZ DOBROSTANEM TYCH ZWIERZĄ
Lp. | Temat szkolenia | Minimalna liczba godzin | |
wykłady | ćwiczenia | ||
1 | Obowiązujące przepisy krajowe w zakresie pozyskiwania i hodowli zwierząt, opieki nad zwierzętami i wykorzystywania zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych, w tym zwierząt będących organizmami genetycznie zmodyfikowanymi. Kontrola działalności hodowców, dostawców i użytkowników. Kary za naruszenie przepisów. | 2 | – |
2 | Zasady etyczne dotyczące relacji ludzi ze zwierzętami i wartości życia zwierząt. Argumenty za i przeciw wykorzystywaniu zwierząt do celów naukowych lub edukacyjnych. | 1 | – |
3 | Genetyka i modyfikacje genetyczne gatunków zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach na przykładzie myszy domowej. | 2 | – |
4 | Hodowla zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach z uwzględnieniem biologii gatunku. Normy utrzymywania zwierząt (środowisko, klatki, pasze) i wzbogacanie ich środowiska. Codzienna opieka nad zwierzętami. | 4 | 1 |
5 | Postępowanie ze zwierzętami przeznaczonymi do wykorzystania lub wykorzystywanymi w procedurach dostosowane do danego gatunku. Przygotowanie zwierząt do procedur.1) | 2 | 2 |
6 | Mikrobiologia, zdrowie i higiena zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach. Zasady bezpieczeństwa pracy ze zwierzętami. | 5 | – |
7 | Zachowanie zwierząt. Fizjologia, anatomia oraz rozpoznawanie właściwych dla gatunku oznak dystresu, bólu i cierpienia u zwierząt przeznaczonych do wykorzystania lub wykorzystywanych w procedurach.1) | 3 | – |
8 | Znieczulenie i metody uśmierzania bólu. Metody podawania środków farmakologicznych. | 1 | – |
9 | Metody uśmiercania zwierząt. Ustalanie śmierci. Stosowanie wczesnego i humanitarnego zakończenia procedury. | 1 | – |
10 | Zasady zastąpienia, ograniczenia i udoskonalenia w praktyce hodowcy i dostawcy. | 1 | – |
11 | Elementy planowania procedur i doświadczeń. | 1 | – |
12 | Przygotowanie informacji dotyczących doświadczeń na zwierzętach, w tym informacji statystycznych, zgodnie z obowiązkami sprawozdawczymi wynikającymi z ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o ochronie zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych. | 2 | – |
| Razem: | 25 | 3 |
1) Podstawowy program szkolenia powinien obejmować gatunki: mysz domowa, szczur wędrowny, świnka morska, królik europejski. W razie potrzeby należy uwzględnić inne gatunki zwierząt.
Załącznik nr 7
WZÓR – ZAŚWIADCZENIE O UKOŃCZENIU SZKOLENIA
Załącznik nr 8
WZÓR – ZAŚWIADCZENIE O UKOŃCZENIU PRAKTYKI
Załącznik nr 9
WZÓR – ZAŚWIADCZENIE O POSIADANIU STAŻU PRACY