Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2020-12-16
Wersja aktualna od 2020-12-16
obowiązujący
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ZDROWIA1)
z dnia 12 listopada 2020 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy
Na podstawie art. 229 § 8 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Rozporządzenie w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy] W rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 2067) wprowadza się następujące zmiany:
1) w § 2 w ust. 2 po wyrazach „specjalistyczne badania konsultacyjne” dodaje się przecinek oraz wyrazy „w zależności od wskazań, w szczególności: otolaryngologiczne, neurologiczne, okulistyczne, dermatologiczne, alergologiczne lub psychologiczne,”;
2) załącznik nr 1 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
§ 2.[Przepis przejściowy] 1. Do badań profilaktycznych oraz postępowań w sprawie wydania orzeczenia lekarskiego wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia stosuje się przepisy rozporządzenia zmienianego w § 1, w brzmieniu nadanym niniejszym rozporządzeniem, przy czym czynności wykonane przed tym dniem zachowują ważność.
2. Orzeczenia lekarskie wydane na podstawie rozporządzenia zmienianego w § 1 zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane.
§ 3.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Zdrowia: A. Niedzielski
1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 sierpnia 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. poz. 1470 i 1541).
Załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 12 listopada 2020 r. (poz. 2131)
WSKAZÓWKI METODYCZNE W SPRAWIE PRZEPROWADZANIA BADAŃ PROFILAKTYCZNYCH PRACOWNIKÓW
| Lp. | Czynnik niebezpieczny, szkodliwy lub uciążliwy | Zakres badań profilaktycznych | Częstotliwość badań profilaktycznych |
| I | Czynniki fizyczne | ||
| 1 | Hałas | Badanie lekarskie, badanie otoskopowe i akumetryczne; audiometria tonalna (badanie przewodnictwa powietrznego dla częstotliwości 0,5–8 kHz) obligatoryjna przy hałasie o poziomie LEX8h ≥ 80 dB | Co 1 rok przez pierwsze 3 lata narażenia, następne co 3 lata |
| 2 | Hałas ultradźwiękowy | Badanie lekarskie, badanie otoskopowe, audiometria tonalna (badanie przewodnictwa powietrznego dla częstotliwości 0,5–8 kHz) | Co 3 lata |
| 3 | Drgania działające na organizm człowieka przez kończyny górne (drgania miejscowe) | Badanie lekarskie ze szczególnym uwzględnieniem układów: naczyniowego, nerwowego i kostnego; próba oziębiania z termometrią skórną i próbą uciskową | Pierwsze badanie okresowe po 1 roku, następne co 3 lata |
| 4 | Drgania o ogólnym działaniu na organizm człowieka (drgania ogólne) | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na dolny odcinek kręgosłupa | Co 4 lata |
| 5 | Promieniowanie jonizujące | Badanie lekarskie, morfologia krwi z rozmazem, retikulocyty; w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia, ocena zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego, ocena pola widzenia, ocena dna oka, ocena przezierności soczewek | Pracownicy zakwalifikowani do kategorii A – co 1 rok, do kategorii B – co 3 lata |
| 6 | Pola elektromagnetyczne | Badanie lekarskie, morfologia krwi, EKG | Do 45. r.ż. co 4 lata, powyżej 45. r.ż. co 2 lata |
| 7 | Sztuczne promieniowanie optyczne (długość fali od 100 nm do 1 mm): |
|
|
| a) nadfioletowe (UV) | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na skórę; w badaniu narządu wzroku – szczególne zwrócenie uwagi na stan spojówek i rogówek oczu, ostrość widzenia i przezierność soczewek | Co 3 lata, u osób powyżej 50. r.ż. narażonych na UV powyżej 10 lat co 2 lata | |
| b) podczerwone (IR) | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na skórę; w badaniu narządu wzroku – szczególne zwrócenie uwagi na stan spojówek, rogówek oczu i dna oka oraz przezierność soczewek | Co 3 lata, u osób powyżej 50. r.ż. narażonych na IR powyżej 10 lat co 2 lata | |
| c) laserowe | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na skórę; w badaniu narządu wzroku – szczególne zwrócenie uwagi na stan spojówek, rogówek oczu i dna oka, ostrość widzenia, pole widzenia i przezierność soczewek | Co 3 lata | |
| d) widzialne (światło) | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na skórę; w badaniu narządu wzroku – szczególne zwrócenie uwagi na ostrość widzenia | Co 3 lata | |
| 8 | Mikroklimat gorący | Badanie lekarskie, EKG, spirometria, oznaczenie stężenia glukozy i kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu | Do 45. r.ż. co 3 lata, po 45. r.ż. co 2 lata |
| 9 | Mikroklimat zimny | Badanie lekarskie, EKG, spirometria, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia glukozy i kreatyniny we krwi | Do 45. r.ż. co 3 lata, po 45. r.ż. co 2 lata; w przypadku pracy w zakresie temperatur od –25°C do –45°C pierwsze badanie okresowe po 6 miesięcach, następne co 1 rok; w przypadku pracy w temperaturze poniżej –45°C pierwsze badanie okresowe po 3 miesiącach, kolejne co 6 miesięcy |
| 10 | Zwiększone lub obniżone ciśnienie atmosferyczne | Badanie lekarskie; badania lotniczo-lekarskie odbywają się na podstawie przepisów ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2020 r. poz. 1970); badania osób wykonujących prace podwodne odbywają się na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 października 2003 r. o wykonywaniu prac podwodnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 397 i 1337) | Co 3 lata |
| II | Pył przemysłowy | ||
| 1 | Pyły nieorganiczne zawierające krzemionkę krystaliczną | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej w badaniu wstępnym, następne po 4 latach narażenia, kolejne co 2–4 lata; przy stężenich frakcji respirabilnej krzemionki krystalicznej równej lub powyżej wartości NDS – po 2 latach narażenia badania okresowe co 1 rok; u narażonych na ziemię okrzemkową i krzemionkową badania okresowe co 1 rok łącznie z rtg klatki piersiowej |
| 2 | Pyły węgla (kamiennego, brunatnego) | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 4 lata; rtg klatki piersiowej w badaniu wstępnym, następne po 8 latach narażenia, a kolejne co 4 lata |
| 3 | Pyły grafitu (naturalnego, syntetycznego) | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 4 lata; rtg klatki piersiowej w badaniu wstępnym, następne po 8 latach narażenia, a kolejne co 4 lata |
| 4 | Pyły nieorganiczne zawierające włókna azbestu | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Pierwsze badanie okresowe po 3 latach narażenia, następne co 2 lata; po 10 latach narażenia co rok |
| 5 | Pył talku | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Pierwsze badanie okresowe po 3 latach narażenia, następne co 2 lata; po 15 latach narażenia co rok |
| 6 | Pył zawierający metale twarde (np. wolfram, kobalt) | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Pierwsze badanie okresowe po roku narażenia, następne co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej w badaniu wstępnym, a następne co 4 lata |
| 7 | Pył zawierający tworzywa sztuczne, w tym sztuczne włókna mineralne | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 4 lata, po 15 latach narażenia co rok |
| 8 | Pył organiczny pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, z wyjątkiem pyłów drewna oraz mąki | Badanie lekarskie, spirometria | Co rok przez pierwsze 3 lata narażenia, następne co 3–4 lata |
| 9 | Pył drewna | Badanie lekarskie, spirometria, rynoskopia przednia | Co rok przez pierwsze 3 lata narażenia, następne co 3–4 lata; od 45. r.ż. i po 15 latach narażenia co 1–2 lata |
| 10 | Pył mąki | Badanie lekarskie, spirometria, ze zwróceniem uwagi na: drogi oddechowe, skórę i spojówki | Co rok przez pierwsze 3 lata, następne co 3 lata |
| III | Czynniki chemiczne | ||
| 1 | Akrylowe związki: |
|
|
| a) akrylonitryl | Badanie lekarskie | Co 2–4 lata | |
| b) akrylany | Badanie lekarskie, spirometria, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu | Co 2–4 lata | |
| 2 | Aldehydy: |
|
|
| a) akrylowy (akrylaldehyd) | Badanie lekarskie, spirometria | Co 2–4 lata | |
| b) formaldehyd | Badanie lekarskie, spirometria | Co 2–4 lata | |
| 3 | Amoniak | Badanie lekarskie, spirometria | Co 2–4 lata |
| 4 | Arsen i jego związki | Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu, EKG, rtg klatki piersiowej | Co 2–4 lata; pierwsze rtg klatki piersiowej należy wykonać po 10 latach narażenia, a następne co 4 lata |
| – arsenowodór (arsan) | Badanie lekarskie, morfologia krwi, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, AST, ALT, GGTP, badanie ogólne moczu, EKG | Co 2–4 lata | |
| 5 | Azotu tlenki | Badanie lekarskie, spirometria | Co 2–4 lata |
| 6 | Bar i jego związki: |
|
|
| a) rozpuszczalne w wodzie | Badanie lekarskie, oznaczenie stężenia potasu i wapnia, kinazy kreatynowej we krwi, badanie ogólne moczu, EKG | Co 2–4 lata | |
| b) nierozpuszczalne w wodzie | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 4 lata; pierwsze rtg klatki piersiowej po 8 latach narażenia, a następne w zależności od wskazań | |
| 7 | Benzen i jego homologi (ksylen, toluen) | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan i działanie narządu równowagi i badanie akumetryczne; morfologia krwi z rozmazem; toluen, ksylen – dodatkowo: ALT, AST, GGTP | Benzen: pierwsze badanie okresowe po 6 miesiącach narażenia, następne co rok Toluen, ksylen: co 1–2 lata |
| 8 | Benzo[a]piren | Badanie lekarskie, morfologia krwi, badanie ogólne moczu, rtg klatki piersiowej | Co 1–2 lata; pierwsze rtg klatki piersiowej należy wykonać po 6 latach narażenia, a następne co 4 lata |
| 9 | Brom i jego związki | Badanie lekarskie, spirometria | Co 2–4 lata |
| 10 | Beryl i jego związki | Badanie lekarskie, rtg klatki piersiowej, spirometria, ALT, AST, GGTP | Co 3–4 lata; pierwsze rtg klatki piersiowej należy wykonać po roku narażenia |
| 11 | Chlor, chlorowodór i tlenki chloru | Badanie lekarskie, spirometria, rynoskopia przednia | Co 2–4 lata |
| 12 | Chrom i związki chromu (VI) | Badanie lekarskie, rtg klatki piersiowej, spirometria, morfologia krwi, CRP, rynoskopia przednia | Pierwsze badanie okresowe po roku narażenia, następne co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej po 40. r.ż. lub po 10 latach narażenia co 2 lata |
| 13 | Czteroetylek ołowiu (tetraetylek ołowiu) | Badanie lekarskie, ALT, AST, GGTP | Co rok |
| 14 | Dwumetyloformamid (N,N-dimetyloformamid) | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, badanie ogólne moczu, stężenie bilirubiny, kreatyniny we krwi | Co 2–4 lata |
| 15 | Epichlorohydryna (1-chloro-2,3-epoksypropan) | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, badanie ogólne moczu, stężenie kreatyniny we krwi, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 2–4 lata; pierwsze rtg klatki piersiowej należy wykonać po 6 latach narażenia, a następne co 4 lata |
| 16 | Fenol lub jego homologi (krezol, kreozot) oraz ich chlorowcopochodne lub nitropochodne | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, stężenie kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu | Co 2–4 lata |
| 17 | Fluor i fluorki | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na układ ruchu i oddechowy, spirometria, rtg kości jednego przedramienia i kości miednicy, po 10 latach narażenia rtg kręgosłupa lędźwiowego | Co 2–4 lata; w badaniach okresowych rtg kości jednego przedramienia i miednicy należy wykonywać co 6 lat |
| 18 | Fosfor biały, żółty (tertrafosfor) | Badanie lekarskie, spirometria, AST, ALT, GGTP, badanie ogólne moczu, oznaczanie stężenia wapnia i fosforu we krwi, CRP | Co 1–2 lata |
| 19 | Fosforu związki chlorowe (np. trichlorek fosforu) | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 2–4 lata |
| 20 | Ftalowy bezwodnik | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Pierwsze badanie okresowe po 6 miesiącach narażenia, następne co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej tylko przy badaniu wstępnym oraz gdy wywiad lub badanie przedmiotowe wskazują na zmiany w dolnych drogach oddechowych |
| 21 | Furfurol (2-furaldehyd) | Badanie lekarskie | Co 2–4 lata |
| 22 | Glinu tlenek (tritlenek glinu) | Badanie lekarskie ze szczególną oceną układu nerwowego, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej co 4 lata |
| 23 | Glikole: |
|
|
| a) etylenowy, dietylenowy, butano-1,4-diol, glicerol | Badanie lekarskie, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi | Co 2–4 lata | |
| b) nitrowe pochodne glikoli lub gliceryny – nitrogliceryna (triazotan (V) glicerolu), nitroglikol (diazotan (V) glikolu etylenowego) | Badanie lekarskie, EKG, morfologia krwi | Pierwsze badanie okresowe po 6–12 miesiącach, następne co 1–2 lata | |
| 24 | Izocyjanianowe związki | Badanie lekarskie, morfologia krwi, CRP, spirometria, rtg klatki piersiowej | Pierwsze badanie okresowe po 6–12 miesiącach narażenia, następne co 1–2 lata; rtg klatki piersiowej tylko przy badaniu wstępnym oraz gdy wywiad lub badanie przedmiotowe wskazują na zmiany w dolnych drogach oddechowych |
| 25 | Kadm i jego związki | Badanie lekarskie, rtg klatki piersiowej, rtg kości miednicy i podudzia, spirometria, morfologia krwi, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, CRP | Co 3–4 lata; pierwsze rtg klatki piersiowej po 10 latach narażenia, następne co 3 lata, rtg kości miednicy i podudzia po 10 latach narażenia, następne co 5 lat |
| 26 | Ketony: |
|
|
| a) aceton | Badanie lekarskie, ALT, AST, GGTP, spirometria | Co 2–4 lata | |
| b) metyloetyloketon (butan-2-ol, MEK), metyloizobutyloketon (4-metylopentan-2-on, MIBU) | Badanie lekarskie ze szczególną oceną obwodowego układu nerwowego | Co 2–4 lata | |
| c) diaceton, tlenek mezytylu (4-metylopent-3-en-2-on) | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu | Co 2–4 lata | |
| d) keton butylowo-etylowy (heptan-3-on, EBK) | Badanie lekarskie | Co 2–4 lata | |
| e) keton dipropylowy (heptan-4-on, DPK) | Badanie lekarskie | Co 2–4 lata | |
| 27 | Kobalt | Badanie lekarskie, EKG, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej co 4 lata |
| 28 | Mangan i jego związki | Badanie lekarskie, spirometria, badanie ogólne moczu, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP | Co 2–4 lata |
| 29 | Nafta i jej produkty: |
|
|
| a) benzyna ekstrakcyjna, nafta | Badanie lekarskie, morfologia krwi z rozmazem | Co 2–4 lata | |
| b) mieszaniny zawierające wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, np. pak, smoła, asfalty | Badanie lekarskie, morfologia krwi z rozmazem; badanie ogólne moczu, rtg klatki piersiowej | Co 1–2 lata | |
| 30 | Naftalen i pochodne (naftol, dekalina (bicyklo[4.4.0]dekan), tetralina (1,2,3,4-tetrahydronaftalen)) | Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu | Co 2–4 lata |
| 31 | Nikiel i jego związki | Badanie lekarskie, przy narażeniu wziewnym rynoskopia przednia, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 2 lata, rtg klatki piersiowej w badaniu wstępnym, u osób po 40. r.ż. i w przypadku narażenia powyżej 10 lat co 2 lata |
| 32 | Ołów i jego związki | Badanie lekarskie, morfologia krwi, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, ołowiu we krwi oraz co najmniej jednego z następujących metabolitów: cynk oprotoporfiryny w erytrocytach lub kwasu deltaaminolewulinowego w moczu | U pracowników rozpoczynających pracę w narażeniu na ołów morfologia krwi i oznaczanie stężenia ołowiu we krwi oraz cynk oprotoporfiryny w erytrocytach lub kwasu deltaaminolewulinowego w moczu co 3 miesiące w pierwszym roku narażenia; następnie u pracowników, u których stężenie ołowiu we krwi utrzymuje się w granicach 300–500 μg/l (1,45–2,42 μmol/l) u mężczyzn i 200–300 μg/l (0,97–1,45 μmol/l) u kobiet – co 6 miesięcy; u pracowników, u których stężenie ołowiu we krwi utrzymuje się poniżej 300 μg/l (1,45 μmol/l) u mężczyzn i poniżej 200 μg/l (0,97 μmol/l) u kobiet – co 12 miesięcy; pozostałe badania wykonuje się co 12 miesięcy |
| 33 | Pestycydy: |
|
|
| 1. Hamujące aktywność cholinesterazy: |
|
| |
| a) związki fosforoorganiczne, np. paration, malation, mefosfolan, sulfotep, dimetoat | Badanie lekarskie, ocena aktywności cholinesterazy krwinkowej | Co rok | |
| b) karbaminiany, np. aldikarb, karbaryl | Badanie lekarskie, ocena aktywności cholinesterazy krwinkowej; w zależności od wskazań: konsultacja neurologiczna | Co rok | |
| 2. Węglowodory chlorowane: |
|
| |
| a) związki dichlorodifenyloetanu, np. metoksychlor, metiochlor, | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP; u narażonych na chlorowane związki benzenu – dodatkowo morfologia krwi | Co rok | |
| b) chlorowane cyklodieny, np. aldrin, dieldrin, | |||
| c) związki chlorowane benzenu, np. lindan, cykloheksanon | |||
| 3. Związki kwasu dichlorofenoksyoctowego, np. dichlorprop, mekoprop | Badanie lekarskie ze szczególną oceną układu nerwowego, AST, ALT, oznaczenie stężenia glukozy, kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu | Co rok | |
| 4. Pestycydy ditiokarbaminianowe, np. maneb, zineb, etylenotiomocznik (ETU) i propylenotiomocznik (PTU), np. chloroksuron, linuron | Badanie lekarskie, EKG, TSH, AST, ALT, GGTP | Co rok; w badaniu wstępnym badania czynności tarczycy w zależności od wskazań | |
| 5. Związki dipirydylowe, np. parakwat, dikwat | Badanie lekarskie, spirometria | Co rok | |
| 6. Dinitroalkilofenole, np. dinoseb, dinokap | Badanie lekarskie, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia, ocena zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego; morfologia krwi, oznaczenie stężenia glukozy, kreatyniny we krwi, AST, ALT, GGTP, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia methemoglobiny we krwi | Co rok; w badaniu wstępnym bez stężenia methemoglobiny we krwi | |
| 7. Pyretroidy, np. aletryna, cypermetryna, dekametryna, permetryna | Badanie lekarskie, spirometria | Co 3 lata | |
| 34 | Pirydyna | Badanie lekarskie, ALT, AST, GGTP | Co 4 lata |
| 35 | Rtęć: |
|
|
| a) metaliczna i jej związki nieorganiczne | Badanie lekarskie, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, ze wskazań stężenie rtęci w moczu | Co 1–2 lata | |
| b) związki organiczne | Badanie lekarskie, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, ALT, AST, GGTP; w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia, ocena zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego; ze wskazań oznaczenie rtęci we krwi | Co rok | |
| 36 | Siarkowodór (sulfan) | Badanie lekarskie, spirometria | Co 2–4 lata |
| 37 | Siarki tlenki | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej w badaniu wstępnym, a następnie w zależności od wskazań |
| 38 | Terpentyna | Badanie lekarskie, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, spirometria | Co 2–3 lata |
| 39 | Wanad i jego związki | Badanie lekarskie, spirometria, rtg klatki piersiowej | Co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej po 6 latach pracy, a następnie co 4 lata |
| 40 | Węgla disiarczek | Badanie lekarskie, ocena ostrości widzenia, w badaniu narządu wzroku – ocena zdolności rozpoznawania barw i orientacyjna ocena pola widzenia; oznaczenie stężenia glukozy, lipidogram, AST, ALT, GGTP, EKG | Co 2–3 lata; wskazane pierwsze badanie psychologiczne i psychiatryczne po 5 latach narażenia |
| 41 | Tlenek węgla (II) | Badanie lekarskie, morfologia krwi, EKG | Co 2–4 lata |
| 42 | Tlenek węgla (IV) | Badanie lekarskie, EKG | Co 2–4 lata |
| 43 | 1. Węglowodorów alifatycznych związki aminowe, nitrowe i chlorowcopochodne: |
|
|
| a) związki aminowe (metyloamina, dimetyloamina, dietylenoamina) i diaminowe (etylenodiamina, tetrametylenodiamina) | Badanie lekarskie, spirometria | Co 2–4 lata | |
| b) związki nitrowe (nitrometan, nitroetan, nitropropan) | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP | Co 2–4 lata | |
| c) chlorowcopochodne węglowodorów alifatycznych lub alicyklicznych | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP | Co 2–4 lata | |
| 2. Chlorek metylu (chlorometan) | Badanie lekarskie ze szczególną oceną obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego, AST, ALT, GGTP | Co 2–4 lata | |
| 3. Bromek metylu (bromometan) | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP | Co 2–4 lata | |
| 4. Chlorek metylenu (dichlorometan) | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi | Co 2–4 lata | |
| 5. Chloroform (trichlorometan) | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, badanie ogólne moczu, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi | Co 2–4 lata | |
| 6. Dichloroetan, trichloroetan | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP | Co 2–4 lata | |
| 7. Czterochlorek węgla (1,1,2,2-tetrachlorometan, TETRA) | Badanie lekarskie, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, AST, ALT, GGTP, badanie ogólne moczu | Co 2–4 lata | |
| 8. Dibromek etylenu, trichloroetylen (TRI), tetrachloroetylen (PER) | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, morfologia krwi, badanie ogólne moczu, EKG | Co 2–4 lata | |
| 44 | Węglowodorów aromatycznych związki nitrowe, aminowe i ich chlorowcopochodne: |
|
|
| a) związki nitrowe, np. nitrobenzen, dinitrobenzen, dinitrotoluen, trinitrotoluen | Badanie lekarskie, morfologia krwi, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, AST, ALT, GGTP | Co 6–12 miesięcy | |
| b) związki aminowe, np. anilina, benzydyna, betanaftyloamina (2-naftyloamina) | Badanie lekarskie, morfologia krwi, badanie ogólne moczu, AST, ALT, GGTP | Pierwsze badanie po 3–6 miesiącach narażenia, następne co 6–12 miesięcy | |
| c) chlorowcopochodne: – pochodne benzenu (chlorobenzen, dichlorobenzen, heksachlorobenzen) | Badanie lekarskie ze szczególną oceną obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP | Co 2–4 lata | |
| – pochodne bifenyli (bifenyl) | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia cholesterolu i trójglicerydów we krwi | Co 2–4 lata | |
| – pochodne naftalenu | Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia cholesterolu i trójglicerydów, bilirubiny, kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu | Co 2–4 lata | |
| 45 | Winylobenzen (styren) | Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP, spirometria | Co 2–4 lata |
| 46 | Winylu chlorek (chloroetan) | Badanie lekarskie, AST, ALT, GGTP, fosfataza alkaliczna, morfologia krwi, próba oziębiania rąk, USG wątroby | Co 12–24 miesiące; USG wątroby po 10 latach narażenia, a następnie w zależności od wskazań; w przypadku dodatniej próby oziębiania w badaniu okresowym – rtg rąk |
| 47 | Żywice epoksydowe | Badanie lekarskie, spirometria | Co 2–4 lata |
| 48 | Mieszaniny rozpuszczalników organicznych (jeżeli są zawarte wymienione powyżej rozpuszczalniki, obowiązuje zakres przypisany do danego związku) | Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP | Co 2–4 lata |
| 49 | Cytostatyki | Badanie lekarskie, morfologia krwi, AST, ALT, GGTP, oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi, badanie ogólne moczu; w przypadku narażenia na niżej wymienione leki należy poszerzyć badania okresowe o następujące badania: a) leki alkilujące – szczególne zwrócenie uwagi na pole widzenia, b) winkrystyna, winblastyna, cisplatyna, prokarbazyna – szczególne zwrócenie uwagi na czucie powierzchniowe i głębokie, c) fluorouracyl – EKG, d) bleomycyna, busulfan, chlorambucyl, cyklofosfamid, metotreksat, melfalan – rtg klatki piersiowej | Co 2–4 lata; rtg klatki piersiowej po 6 latach pracy, a następnie co 2–4 lata |
| IV | Czynniki biologiczne | ||
| 1 | Wirus zapalenia wątroby – typ B (HBV) | Badanie lekarskie z wywiadem ukierunkowanym na szczepienie ochronne, ALT, AST, przeciwciała anty-HBc total; po przypadkowej ekspozycji na materiał potencjalnie zakaźny badania serologiczne zależne od aktualnych wytycznych postępowania poekspozycyjnego | Co 2–4 lata, przeciwciała anty-HBc total w badaniu wstępnym, a następnie badania serologiczne w zależności od wskazań |
| 2 | Wirus zapalenia wątroby – typ C (HCV) | Badanie lekarskie, ALT, AST, przeciwciała anty-HCV; po przypadkowej ekspozycji na materiał potencjalnie zakaźny badania serologiczne zależne od aktualnych wytycznych postępowania poekspozycyjnego | Co 2–4 lata, przeciwciała anty-HCV w badaniu wstępnym, a następnie w zależności od wskazań |
| 3 | Ludzki wirus niedoboru odporności nabytej (HIV) | Badanie lekarskie, przeciwciała anty-HIV; po przypadkowej ekspozycji na materiał potencjalnie zakaźny badania serologiczne zależne od aktualnych wytycznych postępowania poekspozycyjnego | Co 2–4 lata, przeciwciała anty-HIV w badaniu wstępnym, a następnie w zależności od wskazań |
| 4 | Pałeczki Brucella abortus bovis | Badanie lekarskie | Co 3–5 lat |
| 5 | Promieniowce termofilne, grzyby pleśniowe, w tym o działaniu uczulającym | Badanie lekarskie, spirometria | Co 2–3 lata |
| 6 | Prątek gruźlicy | Badanie lekarskie, w zależności od wskazań rtg klatki piersiowej lub testy służące wykryciu zakażenia prątkami gruźlicy | Co 2–3 lata |
| 7 | Wirus kleszczowego zapalenia mózgu (wirus KZM) | Badanie lekarskie z wywiadem ukierunkowanym na szczepienie ochronne | Co 2–3 lata |
| 8 | Borrelia burgdorferi | Badanie lekarskie; w badaniach okresowych – badania serologiczne w kierunku boreliozy w przypadku informacji o ukąszeniu przez kleszcza bądź w przypadku zgłaszania objawów nasuwających podejrzenie boreliozy | Co 2–4 lata |
| 9 | Inne czynniki zaliczone do grupy 2, 3 lub 4 zagrożenia według przepisów wydanych na podstawie art. 2221 § 3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320) | Badanie lekarskie w zależności od wskazań i stopnia narażenia: badania laboratoryjne lub serologiczne oraz konsultacje specjalistyczne służące wczesnemu wykryciu zakażenia bądź ocenie zmian w stanie zdrowia spowodowanych zakażeniem; w przypadku dostępnej szczepionki – w zależności od wskazań badania służące ocenie jej skuteczności | Co 2–4 lata |
| V | Inne czynniki | ||
| 1 | Niekorzystne czynniki psychospołeczne: |
|
|
| a) zagrożenia wynikające ze stałego dużego dopływu informacji i gotowości do odpowiedzi | Badanie lekarskie, lipidogram, EKG | Co 2–5 lat | |
| b) zagrożenia wynikające z pracy na stanowiskach decyzyjnych i związanych z odpowiedzialnością | Badanie lekarskie, lipidogram, EKG | Co 2–5 lat | |
| c) zagrożenia wynikające z narażania życia | Badanie lekarskie, lipidogram, EKG | Co 2–5 lat | |
| d) zagrożenia wynikające z monotonii pracy | Badanie lekarskie, lipidogram, EKG | Co 2–5 lat | |
| e) zagrożenia wynikające z organizacji pracy (praca pod presją czasu, nierównomierne obciążenie pracą, inne) | Badanie lekarskie, lipidogram, EKG | Co 2–5 lat | |
| 2 | Praca związana z obsługą narzędzi, maszyn, urządzeń i poruszających się poza drogami publicznymi pojazdów mechanicznych (takich jak wózki widłowe, koparkoładowarki itp.) | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na badanie akumetryczne, ocenę narządu równowagi, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia, ocena zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego, ocena pola widzenia (w zależności od wskazań badanie za pomocą perymetru); w każdym przypadku konieczna ocena funkcji organizmu niezbędnych do bezpiecznego obsługiwania narzędzia, maszyny, urządzenia lub pojazdu mechanicznego | Co 3–4 lata, powyżej 50. r.ż. co 2–3 lata |
| 3 | Obsługa monitorów ekranowych | Badanie lekarskie, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia | Co 5 lat |
| 4 | Prace wymagające sprawności psychoruchowej | Badanie lekarskie; w zależności od wskazań wykonanie właściwych dla stanowiska testów sprawności psychoruchowej; w każdym przypadku konieczna ocena funkcji organizmu niezbędnych do bezpiecznego wykonywania pracy | Co 1–2 lata, powyżej 50. r.ż. co 1 rok |
| 5 | Praca na wysokości | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan i działanie narządu równowagi, badanie akumetryczne, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia, ocena zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego, ocena pola widzenia (w zależności od wskazań badanie za pomocą perymetru); oznaczenie poziomu glukozy we krwi | Do 25. r.ż. co 3 lata; od 25. do 50. r.ż. co 2–3 lata, powyżej 50. r.ż. co 1–2 lata |
| 6 | Praca zmianowa, w tym praca w porze nocnej | Badanie lekarskie | Co 3–5 lat |
| 7 | Praca fizyczna z wydatkiem energetycznym na pracę powyżej 1500 kcal (8 godzin lub 3 kcal/min) dla mężczyzn i powyżej 1000 kcal (8 godzin lub ponad 2 kcal/min) dla kobiet | Badanie lekarskie, EKG | Co 5 lat; powyżej 50. r.ż. co 3 lata |
| 8 | Praca w wymuszonej pozycji | Badanie lekarskie | Co 3–5 lat |
| 9 | Praca wymagająca ruchów monotypowych kończyn | Badanie lekarskie | Co 3–5 lat |
| 10 | Praca wymagająca stałego i nadmiernego wysiłku głosowego | Badanie lekarskie, ocena wydolności narządu głosu (np. za pomocą wskaźnika niepełnosprawności głosowej) – w przypadku wyniku wskazującego na zmiany patologiczne w narządzie głosu: konsultacja otolaryngologiczna lub foniatryczna z wykonaniem (w zależności od wskazań) wideolaryngostroboskopii | Pierwsze badanie okresowe po 12 miesiącach; następne co 3–5 lat |
| 11 | Praca na stanowiskach związanych z kierowaniem pojazdami, szkoleniem i egzaminowaniem kierowców | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan i działanie narządu równowagi, badanie akumetryczne, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia, ocena zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego, ocena pola widzenia (w zależności od wskazań badanie za pomocą perymetru), ocena wrażliwości na olśnienie i widzenia zmierzchowego; oznaczenie stężenia glukozy we krwi; zakres badań dodatkowych i konsultacji specjalistycznych powinien dodatkowo uwzględniać badania i konsultacje wskazane w przepisach dotyczących kierowania pojazdami | Co 30 miesięcy – 5 lat |
| 12 | Praca związana z posługiwaniem się bronią palną | Badanie lekarskie ze szczególnym zwróceniem uwagi na stan i działanie narządu równowagi, w badaniu narządu wzroku – ocena ostrości widzenia, ocena zdolności rozpoznawania barw, ocena widzenia przestrzennego, ocena pola widzenia (badanie za pomocą perymetru), ocena widzenia zmierzchowego; zakres badań dodatkowych i konsultacji specjalistycznych powinien dodatkowo uwzględniać badania i konsultacje wskazane w przepisach dotyczących posługiwania się bronią | Co 5 lat; po 60. r.ż. co 30 miesięcy |
| 13 | Inne prace związane z narażeniem na czynnik niebezpieczny | Badanie lekarskie, w każdym przypadku konieczna ocena funkcji organizmu niezbędnych do bezpiecznego wykonywania pracy | Do 25. r.ż. co 3 lata; od 25. r.ż. do 50. r.ż. co 2–3 lata, powyżej 50. r.ż. co 1–2 lata |
| 14 | Praca w narażeniu na inny czynnik szkodliwy lub uciążliwy | Badanie lekarskie; badania dodatkowe i konsultacje specjalistyczne – w każdym przypadku konieczna ocena stanu narządów i układów organizmu niezbędnych do bezpiecznego wykonywania pracy | W zależności od aktualnej wiedzy medycznej dotyczącej wpływu czynnika na zdrowie (nie rzadziej jednak niż co 5 lat) |
| 15 | Prace na stanowiskach, na których nie występują czynniki niebezpieczne, szkodliwe lub uciążliwe | Badanie lekarskie | Co 5 lat |
Słownik:
1) badanie lekarskie – oznacza badanie wykonane przez lekarza uprawnionego do badań, o których mowa w art. 229 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy;
2) rtg klatki piersiowej – oznacza zdjęcia pełnowymiarowe, przy czym rtg klatki piersiowej u narażonych na pyły zwłókniające w przypadku zmian wskazujących na rozwój pylicy ocenia się zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Radiogramów Pylic Płuc, wprowadzoną przez Międzynarodową Organizację Pracy;
3) spirometria – badanie obejmujące co najmniej pomiar pojemności życiowej (FVC lub VC), natężonej pierwszosekundowej objętości wydechowej (FEV1) i jej wskaźnika odsetkowego (FEV1 %VC);
4) zakres badania profilaktycznego – oznacza obligatoryjne wykonanie wskazanych badań dodatkowych i konsultacji specjalistycznych po potwierdzeniu istotnego wpływu czynnika szkodliwego lub uciążliwego na zdrowie po dokonanej ocenie zagrożeń dla zdrowia i życia pracownika występujących na stanowisku pracy (m.i n. na podstawie oceny ryzyka zawodowego).
