ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI
z dnia 17 grudnia 2004 r.
w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badań kontrolnych zakażeń zwierząt
z dnia 17 grudnia 2004 r. (Dz.U. z 2004 r., Nr 282, poz. 2813)
t.j. z dnia 7 listopada 2019 r. (Dz.U. z 2019 r., poz. 2161)
(Dz.U. z 2020 r., poz. 2162; Dz.U. z 2021 r., poz. 581; Dz.U. z 2021 r., poz. 2237; Dz.U. z 2023 r., poz. 524;ostatnia zmiana: Dz.U. z 2023 r., poz. 2308)
Na podstawie art. 58 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2018 r. poz. 1967) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:
1) rodzaj jednostek chorobowych, których kontrolowanie wymaga prowadzenia przez organy Inspekcji Weterynaryjnej badań kontrolnych zakażeń zwierząt, zwanych dalej „badaniami";
2) zakres prowadzenia badań.
§ 2.[Badania w celu kontroli występowania jednostek chorobowych] Organy Inspekcji Weterynaryjnej prowadzą badania w celu kontroli występowania następujących jednostek chorobowych:
1) pryszczyca (Foot and mouth disease - FMD);
2) choroba pęcherzykowa świń (Swine vesicular disease - SVD);
3) klasyczny pomór świń (Classical swine fever - CSF, Hog cholera);
4) przenośne gąbczaste encefalopatie przeżuwaczy (Transmissible spongiform encephalopathies of ruminants - TSE);
5) gruźlica bydła (Bovine tuberculosis);
6) bruceloza bydła (B. abortus);
7) bruceloza kóz i owiec (B. melitensis, B. ovis);
8) enzootyczna białaczka bydła (Enzootic bovine leucosis - EBL);
9) wścieklizna (Rabies) lisów wolno żyjących;
10) (uchylony);
11) grypa ptaków (avian influenza);
12) (uchylony);
13) (uchylony);
14) (uchylony);
15) (uchylony);
16) choroba niebieskiego języka (Bluetongue);
17) zakaźne zapalenie nosa i tchawicy/otręt bydła (Infectious bovine rhinotracheitis/ infetious pustular vulvovaginitis IBR/IPV);
18) gorączka Q (Q fever);
19) choroba Aujeszkyego u świń (Aujeszky's disease in pigs);
20) zakażenie SARS-CoV-2 u norek;
21) [1] rzekomy pomór drobiu (Newcastle disease - ND).
§ 3.[Badania w celu kontroli występowania pryszczycy i choroby pęcherzykowej świń] W celu kontroli występowania pryszczycy i choroby pęcherzykowej świń co kwartał bada się, na obszarze powiatu, próbki krwi pobrane od bydła albo świń, tak aby corocznie poddać badaniu próbki krwi pobrane od 10 sztuk bydła albo świń pochodzących co najmniej z 5 gospodarstw lub stad na obszarze tego powiatu.
§ 4.[Badania w celu kontroli występowania klasycznego pomoru świń] 1. W celu kontroli występowania klasycznego pomoru świń corocznie bada się próbki krwi pobrane od:
1) 59 świń znajdujących się na obszarze powiatu:
a) graniczącego z państwem, na terytorium którego występuje lub w ostatnich 5 latach wystąpił klasyczny pomór świń,
b) graniczącego z państwem o nieznanym statusie w zakresie klasycznego pomoru świń,
c) w którym w ostatnich 6 latach uzyskano dodatnie wyniki badań w kierunku klasycznego pomoru świń,
d) w którym pogłowie świń wynosi co najmniej 200 sztuk na 1 km2 ,
e) w którym są zlokalizowane międzynarodowe porty lotnicze lub morskie;
2) 29 świń znajdujących się na obszarze powiatu:
a) sąsiadującego z powiatem graniczącym z państwem, na terytorium którego występuje lub w ostatnich 5 latach wystąpił klasyczny pomór świń,
b) sąsiadującego z powiatem graniczącym z państwem o nieznanym statusie w zakresie klasycznego pomoru świń,
c) sąsiadującego z powiatem, na obszarze którego są zlokalizowane międzynarodowe porty lotnicze lub morski
- jeżeli powiat nie spełnia warunków, o których mowa w pkt 1;
3) 15 świń znajdujących się na obszarze powiatu innego niż określony w pkt 1 i 2.
2. W celu kontroli występowania klasycznego pomoru świń u dzików corocznie bada się próbki krwi pobrane od:
1) 10% dzików odstrzelonych na obszarze powiatu:
a) w którym w ostatnich 5 latach uzyskano, przy zastosowaniu metody serologicznej, dodatnie wyniki badań w kierunku klasycznego pomoru świń w populacji dzików,
b) w którym w ostatnich 6 latach uzyskano, przy zastosowaniu metody serologicznej, dodatnie wyniki badań w kierunku klasycznego pomoru świń w pogłowiu świń,
c) w którym liczba dzików wynosi co najmniej 2 osobniki na 1 km2 ,
d) w którym pogłowie świń wynosi co najmniej 200 osobników na 1 km2 ,
e) graniczącego z państwem, na terytorium którego występuje lub w ostatnich 5 latach wystąpił klasyczny pomór świń, albo z państwem o nieznanym statusie w zakresie pomoru świń;
2) 5% dzików odstrzelonych na obszarze powiatu, w którym populacja dzików nie przekracza 2 sztuk na 1 km2 .
3. W celu kontroli występowania klasycznego pomoru świń u dzików padłych w obwodzie łowieckim bada się próbkę pobraną z migdałków lub węzłów chłonnych, lub śledziony każdego padłego dzika.
§ 5.[Kontrola występowania gąbczastej encefalopatii bydła] Kontrolę występowania przenośnych gąbczastych encefalopatii przeżuwaczy przeprowadza się w kierunku:
1) gąbczastej encefalopatii bydła - w sposób określony w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001 z dnia 22 maja 2001 r. ustanawiającym zasady dotyczące zapobiegania, kontroli i zwalczania niektórych przenośnych gąbczastych encefalopatii (Dz. Urz. WE L 147 z 31.05.2001, str. 1, z późn. zm. - Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 32, str. 289, z późn. zm.), w załączniku III w rozdziale A w części I;
2) trzęsawki owiec - w sposób określony w rozporządzeniu, o którym mowa w pkt 1, w załączniku III w rozdziale A w części II.
§ 6.[Kontrola występowania gruźlicy bydła] W celu kontroli występowania gruźlicy bydła przeprowadza się badania, o których mowa w § 2-9 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 czerwca 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych niezbędnych do uzyskania i zachowania uznania stada lub gospodarstwa za urzędowo wolne lub wolne od chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. poz. 1058) oraz w § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 listopada 2004 r. w sprawie zwalczania gruźlicy bydła (Dz. U. poz. 2585).
§ 7.[Kontrola występowania brucelozy bydła] W celu kontroli występowania:
1) brucelozy bydła przeprowadza się badania, o których mowa w § 10-25 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 czerwca 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych niezbędnych do uzyskania i zachowania uznania stada lub gospodarstwa za urzędowo wolne lub wolne od chorób zakaźnych zwierząt oraz w § 7 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie zwalczania brucelozy (Dz. U. poz. 690);
2) brucelozy kóz i owiec przeprowadza się badania, o których mowa w § 31-44 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 czerwca 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych niezbędnych do uzyskania i zachowania uznania stada lub gospodarstwa za urzędowo wolne lub wolne od chorób zakaźnych zwierząt oraz w § 8 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 kwietnia 2005 r. w sprawie zwalczania brucelozy.
§ 8.[Badania w celu kontroli występowania enzootycznej białaczki bydła] W celu kontroli występowania enzootycznej białaczki bydła przeprowadza się badania, o których mowa w § 26-30 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 czerwca 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań weterynaryjnych niezbędnych do uzyskania i zachowania uznania stada lub gospodarstwa za urzędowo wolne lub wolne od chorób zakaźnych zwierząt oraz w § 6 ust. 2 i 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 marca 2008 r. w sprawie zwalczania enzootycznej białaczki bydła (Dz. U. poz. 278).
§ 10.[Badania w celu kontroli występowania wścieklizny u lisów wolno żyjących] 1. W celu kontroli występowania wścieklizny u lisów wolno żyjących do badań pobiera się tkankę mózgową, surowicę i żuchwę od 4 lisów odstrzelonych na każdych 100 km2 obszaru, na którym lisy zostały objęte szczepieniem ochronnym przeciw wściekliźnie.
2. W celu izolacji i określenia szczepu wirusa wścieklizny do badań przesyła się tkankę mózgową lisów wolno żyjących, u których badaniem laboratoryjnym potwierdzono wściekliznę.
§ 11.[Kontrola występowania trzęsawki owiec] Kontrolę występowania trzęsawki owiec przeprowadza się zgodnie z przepisami załącznika III części A rozdziału II rozporządzenia, o którym mowa w § 5.
§ 12.[Pobieranie próbek do badań serologicznych i wirusologicznych w celu kontroli występowania wysoce zjadliwej grypy ptaków u drobiu i ptaków dzikich] W celu kontroli występowania wysoce zjadliwej grypy ptaków u drobiu i ptaków dzikich próbki do badań serologicznych i wirusologicznych pobiera się na zasadach określonych w przepisach Unii Europejskiej[2] .
§ 14a.[Kontrola występowania choroby niebieskiego języka] W celu kontroli występowania choroby niebieskiego języka, corocznie bada się próbki krwi pobrane od bydła i owiec powyżej 3. miesiąca życia, znajdujących się na obszarze powiatu, tak aby było możliwe wykrycie serokonwersji z 95% prawdopodobieństwem, przy założeniu, że odsetek zakażeń na obszarze tego powiatu wynosi 20%.
§ 14b.[Kontrola występowania zakaźnego zapalenia nosa i tchawicy/otrętu bydła] 1. W celu kontroli występowania zakaźnego zapalenia nosa i tchawicy/otrętu bydła corocznie bada się próbki krwi pobrane od bydła znajdującego się na obszarze powiatu, tak aby było możliwe wykrycie serokonwersji z 95% prawdopodobieństwem, przy założeniu, że odsetek zakażeń na obszarze tego powiatu wynosi 20%; do przeprowadzenia badania mogą zostać użyte próbki krwi pobrane od bydła w celu kontroli występowania brucelozy lub białaczki bydła.
2. Badaniu, o którym mowa w ust. 1, nie poddaje się buhajów znajdujących się w centrach pozyskiwania nasienia.
§ 14c.[Kontrola występowania gorączki Q] 1. W celu kontroli występowania gorączki Q corocznie bada się próbki krwi pobrane od bydła lub owiec i kóz, znajdujących się na obszarze powiatu, tak aby było możliwe wykrycie serokonwersji z 95% prawdopodobieństwem, przy założeniu, że odsetek zakażeń na obszarze tego powiatu wynosi 20%; do przeprowadzenia badania mogą zostać użyte próbki krwi pobrane w celu kontroli występowania brucelozy bydła, owiec i kóz.
2. W przypadku wystąpienia poronienia, o którym mowa w art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, u bydła, owiec i kóz, badaniem, o którym mowa w ust. 1, obejmuje się wszystkie sztuki bydła, owiec i kóz w stadzie, jeżeli:
1) liczba poronień w stadzie liczącym poniżej 100 sztuk zwierząt wyniosła co najmniej 2 w miesiącu lub 3 w danym roku;
2) liczba poronień w stadzie liczącym co najmniej 100 sztuk zwierząt wyniosła powyżej 4% pogłowia w danym roku.
3. W przypadku wystąpienia poronienia, o którym mowa w ust. 2, w celu potwierdzenia badania, o którym mowa w ust. 1, pobiera się fragment łożyska lub wymaz z dróg rodnych samicy, poddając je badaniu metodą hodowlaną lub PCR.
4. Badaniu, o którym mowa w ust. 1, poddaje się krowy oraz buhaje przeznaczone do rozrodu, powyżej 12. miesiąca życia, a także owce i kozy.
§ 14d.[Kontrola występowania choroby Aujeszkyego u świń] W celu kontroli występowania choroby Aujeszkyego u świń w regionie uznanym za wolny od tej choroby przez Komisję Europejską, wymienionym w części I załącznika VI do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2021/620 z dnia 15 kwietnia 2021 r. ustanawiającego przepisy dotyczące stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 w odniesieniu do zatwierdzania statusu obszaru wolnego od choroby i statusu obszaru nieobjętego szczepieniami niektórych państw członkowskich lub ich stref lub kompartmentów w przypadku niektórych chorób umieszczonych w wykazie oraz zatwierdzania programów likwidacji tych chorób umieszczonych w wykazie (Dz. Urz. UE L 131 z 16.04.2021, str. 78, z późn. zm.), badania świń przeprowadza się zgodnie z pkt 1 lit. b w sekcji 2 w rozdziale 2 w części V załącznika IV do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2020/689 z dnia 17 grudnia 2019 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 w odniesieniu do zasad dotyczących nadzoru, programów likwidacji choroby oraz statusu obszaru wolnego od choroby w przypadku niektórych chorób umieszczonych w wykazie i niektórych nowo występujących chorób (Dz. Urz. UE L 174 z 03.06.2020, str. 211, z późn. zm.)
§ 14e.[Pobieranie wymazów jamy ustnej i gardła celem kontroli występowania zakażenia SARS-CoV-2 u norek] [3] 1. W celu kontroli występowania zakażenia SARS-CoV-2 u norek przeprowadza się badania znalezionych padłych zwierząt wolno żyjących z rodziny Mustelidae oraz jenotów.
2. Do badań, o których mowa w ust. 1, pobiera się wymazy z jamy ustnej i gardła.
3. W przypadku stwierdzenia obecności SARS-CoV-2 w badanym materiale wirus ten poddaje się badaniom laboratoryjnym w celu ustalenia jego charakterystyki molekularnej.
§ 14f.[Pobór próbek do badań w celu kontroli występowania rzekomego pomoru drobiu] [4] W celu kontroli występowania rzekomego pomoru drobiu próbki do badań pobiera się od ptaków dzikich pozyskanych do kontroli, o której mowa w § 12, przy czym badania te mają na celu wykrycie materiału genetycznego tego wirusa.
§ 15.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2005 r.
1) Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 czerwca 2018 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. poz. 1250).
[1] § 2 pkt 21 dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 października 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badań kontrolnych zakażeń zwierząt (Dz.U. poz. 2308). Zmiana weszła w życie 9 listopada 2023 r.
[2] Przepisy wydane na podstawie decyzji Rady nr 90/424/EWG z dnia 26 czerwca 1990 r. w sprawie wydatków w dziedzinie weterynarii (Dz. Urz. EWG L 224 z 18.08.1990, str. 19–28, z późn. zm.). Dane dotyczące ogłoszenia powyższego aktu dotyczą jego ogłoszenia w Polskim wydaniu specjalnym Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.
[3] § 14e w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 października 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badań kontrolnych zakażeń zwierząt (Dz.U. poz. 2308). Zmiana weszła w życie 9 listopada 2023 r.
[4] § 14f dodany przez § 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 20 października 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badań kontrolnych zakażeń zwierząt (Dz.U. poz. 2308). Zmiana weszła w życie 9 listopada 2023 r.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00