USTAWA
z dnia 19 lipca 2019 r.
o zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw1), 2)
(ostatnia zmiana: Dz.U. z 2019 r., poz. 2200)
Art. 1.[Ustawa o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym] W ustawie z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1421) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 1:
a) po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
„1a) organizacji i finansowania Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, zwanej dalej „Agencją”;”,
b) pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) wykonywania usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych przez biegłych rewidentów lub firmy audytorskie;”;
2) użyte w art. 2 w pkt 22 w lit. b i w pkt 24 w lit. b, w art. 10 w ust. 11 we wprowadzeniu do wyliczenia, w art. 16 w ust. 7 we wprowadzeniu do wyliczenia, w art. 30 w ust. 3, w art. 45 we wprowadzeniu do wyliczenia, w art. 102 w ust. 1, w ust. 2 we wprowadzeniu do wyliczenia, w ust. 3 we wprowadzeniu do wyliczenia i w ust. 4–9, w art. 103 w ust. 1 i 4, w art. 104 oraz w art. 127 w ust. 8, w różnym przypadku, wyrazy „Komisja Nadzoru Audytowego” zastępuje się użytymi w odpowiednim przypadku wyrazami „Rada Agencji”;
3) w art. 3 w ust. 1:
a) w pkt 1 i 2 średnik zastępuje się przecinkiem,
b) w pkt 3 skreśla się kropkę i dodaje się część wspólną w brzmieniu:
„– zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu.”;
4) w art. 10:
a) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Rozpatrzenie wniosku o wpis do wykazu jednostek uprawnionych podlega opłacie.”,
b) w ust. 5 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
„Do wniosku należy dołączyć dokumenty potwierdzające spełnienie kryteriów, o których mowa w ust. 3, w tym wykaz osób przeprowadzających obligatoryjne doskonalenie zawodowe zawierający ich imiona i nazwiska oraz opis doświadczenia zawodowego, a także dowód uiszczenia opłaty, o której mowa w ust. 4.”,
c) ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Opłata, o której mowa w ust. 4, jest ustalana w wysokości nieprzekraczającej równowartości 20% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy, i stanowi przychód Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.”,
d) w ust. 11 pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) wysokość opłaty, o której mowa w ust. 4.”;
5) w art. 11 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. W skład Komisji nie może być powołana osoba będąca członkiem organu Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2–5, Prezesem Agencji, Zastępcą Prezesa Agencji lub członkiem Rady Agencji.”;
6) w art. 13 ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Komisja sporządza roczne sprawozdanie z działalności, które przedkłada Agencji oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych, w terminie do dnia 31 marca następnego roku.”;
7) w art. 17:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Rozpatrzenie wniosku o wpis do rejestru podlega opłacie.”,
b) w ust. 4 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
„Do wniosku należy dołączyć dowód uiszczenia opłaty, o której mowa w ust. 3.”,
c) ust. 5 i 6 otrzymują brzmienie:
„5. Opłata, o której mowa w ust. 3, jest ustalana w wysokości nieprzekraczającej równowartości 10% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy, i stanowi przychód Polskiej Izby Biegłych Rewidentów.
6. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów podejmuje uchwały o wpisie do rejestru oraz wysokości opłaty, o której mowa w ust. 3.”;
8) użyte w art. 17 w ust. 7, w art. 20, w art. 21 w ust. 2, w art. 30 w ust. 6, w art. 32 w ust. 3, w art. 33 w ust. 6, w art. 34 w ust. 3, w art. 44 w ust. 1, w art. 55 w ust. 4, 5, 7, w ust. 8 w pkt 2 i w ust. 10, w art. 79 w części wspólnej, w art. 81 w ust. 7 i 9, w art. 88 w ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia i w ust. 2, w art. 90 w ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia, w ust. 5 we wprowadzeniu do wyliczenia i w ust. 6–8, w art. 91, w art. 95 w ust. 5 w pkt 1, w art. 105 w ust. 1, w art. 111 w ust. 2 we wprowadzeniu do wyliczenia oraz w ust. 3, w art. 113 w ust. 1, w art. 115 w ust. 3, 5 i 6, w art. 120 w ust. 2, w art. 121 w ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia i w ust. 2, w art. 122, w art. 123 w ust. 2, 3, 6 i 7, w art. 127 w ust. 1, w art. 130 w ust. 1 w pkt 1 w lit. c, w art. 137 we wprowadzeniu do wyliczenia, w art. 138, w art. 144 w ust. 2, w art. 145, w art. 148 w ust. 2 w pkt 3, w art. 155, w art. 163 w ust. 3, w art. 164 w ust. 2, w art. 165 w ust. 1, w art. 173 w ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia, w art. 176, w art. 179 w ust. 2, w art. 180 w ust. 1, w art. 182 w ust. 1 w pkt 13, w art. 188 w ust. 2, w art. 195 w ust. 1, w art. 200 w ust. 1 i 3, w ust. 4 we wprowadzeniu do wyliczenia i w ust. 6–8, w art. 201, w art. 202 w ust. 2–4, w art. 203 w ust. 1, w art. 204 w ust. 1, w ust. 2 we wprowadzeniu do wyliczenia, w ust. 3 i 4, w art. 206 w ust. 1 w pkt 1, w art. 207 w ust. 2, w art. 208 w ust. 3, 4, 6, w ust. 7 w pkt 2 i w ust. 9, w art. 210, w art. 211 w ust. 1–3, w art. 212 w ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia i w pkt 2, w ust. 2 i 4, w art. 213 we wprowadzeniu do wyliczenia, w art. 214 w ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia, w ust. 2 i 4 oraz w art. 215 w ust. 1, w różnym przypadku, wyrazy „Komisja Nadzoru Audytowego” zastępuje się użytym w odpowiednim przypadku wyrazem „Agencja”;
9) w art. 18 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Jeżeli przeciwko biegłemu rewidentowi, który złożył oświadczenie o wystąpieniu z samorządu biegłych rewidentów, jest prowadzone postępowanie dyscyplinarne w sprawie przewinienia dyscyplinarnego popełnionego w związku z wykonywaniem usług atestacyjnych lub usług pokrewnych wykonywanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów może podjąć uchwałę o skreśleniu biegłego rewidenta z rejestru po uzgodnieniu z Agencją.”;
10) w art. 25:
a) w ust. 1:
– w pkt 2 po wyrazach „wykonywania zawodu” dodaje się wyrazy „i krajowych standardów kontroli jakości”,
– pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) wykonywanie zadań służących należytemu wykonywaniu zawodu biegłego rewidenta i przestrzeganiu zasad etyki zawodowej przez członków Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, w tym:
a) kontrola wypełniania przez biegłych rewidentów obowiązków z zakresu obligatoryjnego doskonalenia zawodowego oraz prowadzenie postępowań dyscyplinarnych dotyczących naruszeń obowiązków z zakresu obligatoryjnego doskonalenia zawodowego,
b) prowadzenie postępowań dyscyplinarnych przeciwko biegłym rewidentom dotyczących przewinień innych niż:
– powstałych przy wykonywaniu usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu,
– naruszenia obowiązków, o których mowa w lit. a;”,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i pkt 3 lit. a, powierza się Polskiej Izbie Biegłych Rewidentów do realizacji w ramach nadzoru publicznego.”;
11) w art. 26:
a) w ust. 1 uchyla się pkt 6,
b) w ust. 2–4 wyrazy „pkt 2–6” zastępuje się wyrazami „pkt 2–5”;
12) w art. 28 w ust. 1 wyrazy „pkt 2–6” zastępuje się wyrazami „pkt 2–5”;
13) w art. 29 w ust. 1:
a) w pkt 1 lit. c otrzymuje brzmienie:
„c) członków Krajowej Komisji Rewizyjnej oraz Krajowego Sądu Dyscyplinarnego;”,
b) w pkt 5 wyrazy „pkt 2–6” zastępuje się wyrazami „pkt 2–5”;
14) w art. 30:
a) w ust. 2:
– w pkt 3:
– – lit. g otrzymuje brzmienie:
„g) wysokości opłaty, o której mowa w art. 17 ust. 3,”,
– – uchyla się lit. h,
– – lit. i otrzymuje brzmienie:
„i) wpisu do rejestru i skreślenia z rejestru,”,
– – uchyla się lit. j,
– – lit. l otrzymuje brzmienie:
„l) wysokości opłaty, o której mowa w art. 10 ust. 4,”,
– – uchyla się lit. n i o,
– pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) prowadzenie rejestru;”,
b) po ust. 4 dodaje się ust. 4a i 4b w brzmieniu:
„4a. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów sporządza plan kosztów realizacji zadań, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 lit. a, prognozowanych do poniesienia w danym i następnym roku kalendarzowym, przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów i przekazuje go Agencji.
4b. Plan kosztów, o którym mowa w ust. 4a, jest przekazywany nie później niż 30 dni przed terminem przekazania przez Agencję ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych projektu rocznego planu finansowego, o którym mowa w art. 95a.”,
c) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów sporządza roczne sprawozdanie z działalności z uwzględnieniem informacji o poniesionych w danym roku kalendarzowym, przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów, kosztach realizacji zadań, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 lit. a, które przedkłada Agencji w terminie do dnia 31 marca następnego roku.”;
15) w art. 31 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. W skład Krajowej Rady Biegłych Rewidentów wchodzi od 5 do 11 członków.”;
16) w art. 33 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. W skład Krajowego Sądu Dyscyplinarnego wchodzi od 5 do 8 członków.”;
17) w art. 34 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Krajowy Rzecznik Dyscyplinarny wykonuje swoje zadania przy pomocy od 2 do 5 zastępców.”;
18) uchyla się art. 35–43;
19) w art. 47 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Świadczenie usług, o których mowa w ust. 2 pkt 7 i 8, zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu, jest możliwe tylko w ramach firmy audytorskiej.”;
20) w art. 48 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. W stosunku do podwykonawców Agencji przysługują uprawnienia kontrolne, o których mowa w art. 106 i art. 124, w zakresie wykonywanych w związku z badaniem czynności na rzecz firmy audytorskiej oraz sporządzanych w związku z tymi czynnościami dokumentów.”;
21) w art. 50:
a) w ust. 1 dodaje się zdanie trzecie w brzmieniu:
„Dokumentacja systemu wewnętrznej kontroli jakości jest sporządzana w języku polskim.”,
b) w ust. 3 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
„Dokumentację corocznej oceny systemu wewnętrznej kontroli jakości sporządza się w języku polskim i przechowuje się przez okres co najmniej 5 lat.”;
22) art. 51 otrzymuje brzmienie:
„Art. 51. 1. Firma audytorska, w terminie do ostatniego dnia lutego następnego roku, przekazuje Agencji sprawozdanie za poprzedni rok kalendarzowy, na formularzach sprawozdawczych, określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie ust. 2, zawierające dane o przychodach firmy audytorskiej oraz usługach wykonanych przez nią w poprzednim roku kalendarzowym, obejmujące informacje:
1) o liczbie, strukturze rodzajowej, podmiotowej, terytorialnej i wartościowej tych usług lub przychodów;
2) o osobach wykonujących te usługi w imieniu firmy audytorskiej;
3) o podwykonawcach wraz ze wskazaniem czynności, jakie wykonywali – w przypadku badań ustawowych;
4) o których mowa w art. 14 rozporządzenia nr 537/2014 – w przypadku badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy zakres informacji, o których mowa w ust. 1, wzory formularzy sprawozdawczych, formę i sposób przekazywania sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, uwzględniając konieczność zapewnienia Agencji dostępu do informacji niezbędnych do wykonywania zadań z zakresu nadzoru publicznego oraz zakres nadzoru publicznego sprawowanego nad firmami audytorskimi w zależności od rodzaju prowadzonej przez nie działalności.”;
23) uchyla się art. 52;
24) w art. 55:
a) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„1. Firma audytorska jest obowiązana wnieść opłatę z tytułu nadzoru za dany rok kalendarzowy w wysokości stanowiącej iloczyn stawki procentowej obowiązującej w danym roku kalendarzowym i rocznych przychodów z tytułu usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych wykonanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu, osiągniętych przez tę firmę w danym roku kalendarzowym, jednak nie mniejszej niż 20% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.
2. Firma audytorska, o której mowa w art. 58, jest obowiązana wnieść opłatę z tytułu nadzoru za dany rok kalendarzowy, w wysokości stanowiącej iloczyn stawki procentowej obowiązującej w danym roku kalendarzowym i rocznych przychodów z tytułu badań ustawowych przeprowadzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osiągniętych przez tę firmę w danym roku kalendarzowym.”,
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Stawka procentowa obowiązująca w danym roku kalendarzowym nie może być wyższa niż 4%.”,
c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Opłaty, o których mowa w ust. 1 i 2, stanowią przychód Agencji.”,
d) po ust. 10 dodaje się ust. 10a i 10b w brzmieniu:
„10a. Agencja przekazuje ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych informacje niezbędne do wyliczenia stawki procentowej obowiązującej w danym roku kalendarzowym i służącej wyliczeniu przychodów Agencji z opłat z tytułu nadzoru, ujmowanych w planie finansowym Agencji na dany rok kalendarzowy.
10b. Firmy audytorskie przekazują do Agencji informację o przychodach z tytułu usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych wykonywanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu, prognozowanych do osiągnięcia w danym oraz następnym roku kalendarzowym.”,
e) ust. 11 otrzymuje brzmienie:
„11. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w terminie do dnia 30 listopada roku poprzedzającego dany rok kalendarzowy, za który jest wnoszona opłata z tytułu nadzoru, wysokość stawki procentowej obowiązującej w danym roku kalendarzowym.”,
f) w ust. 12:
– po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu:
„2a) szczegółowy zakres informacji, o których mowa w ust. 10a i 10b, sposób i terminy ich przekazywania oraz wzory formularzy, na których są one przekazywane,”,
– część wspólna otrzymuje brzmienie:
„– uwzględniając konieczność zapewnienia skuteczności nadzoru publicznego sprawowanego przez Agencję oraz dostępu do informacji niezbędnych do wyliczenia stawki procentowej obowiązującej w danym roku kalendarzowym, a także ujęte w planie finansowym Agencji prognozowane:
1) koszty nadzoru publicznego sprawowanego przez Agencję obejmujące koszty realizacji zadań Agencji oraz koszty realizacji zadań Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 lit. a, skorygowane o niedobory lub nadwyżki opłat z tytułu nadzoru z lat poprzednich;
2) przychody Agencji z innych tytułów niż opłaty z tytułu nadzoru;
3) przychody firm audytorskich z tytułu usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych wykonywanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu.”;
25) po art. 55 dodaje się art. 55a w brzmieniu:
„Art. 55a. 1. Agencja przekazuje Polskiej Izbie Biegłych Rewidentów na realizację zadań, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 lit. a, w danym roku kalendarzowym, kwotę w wysokości nie większej niż 10% prognozowanych kosztów realizacji zadań Agencji w danym roku kalendarzowym, ujętych w planie finansowym Agencji na dany rok kalendarzowy. Suma kosztów realizacji zadań Agencji oraz kosztów realizacji zadań Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 lit. a, stanowi kwotę kosztów nadzoru publicznego sprawowanego przez Agencję ujętą w planie finansowym Agencji na dany rok kalendarzowy.
2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób wyliczenia kwoty, o której mowa w ust. 1 zdanie pierwsze,
2) sposób i terminy przekazywania kwoty, o której mowa w ust. 1 zdanie pierwsze,
3) sposób i terminy rozliczania kwoty, o której mowa w ust. 1 zdanie pierwsze, wraz ze wzorem rocznego rozliczenia tej kwoty
– uwzględniając prognozowane koszty realizacji zadań Agencji oraz zadań Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 2 i pkt 3 lit. a, ujęte w planie finansowym Agencji na dany rok kalendarzowy oraz rzeczywiste koszty poniesione przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów w danym roku kalendarzowym w związku z realizacją tych zadań, a także konieczność zapewnienia skuteczności zadań realizowanych w ramach nadzoru publicznego przez Polską Izbę Biegłych Rewidentów.”;
26) uchyla się art. 56;
27) w art. 57:
a) w ust. 1 wyrazy „Krajowa Rada Biegłych Rewidentów” zastępuje się wyrazem „Agencja”,
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Firma audytorska zgłasza Agencji zmiany danych podlegających wpisowi na listę w terminie 30 dni od dnia ich zaistnienia.”,
c) w ust. 4 w pkt 3 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 4 w brzmieniu:
„4) złożenia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków, o których mowa w art. 46 i art. 47.”,
d) uchyla się ust. 6 i 7,
e) w ust. 8 wyrazy „Polskiej Izby Biegłych Rewidentów” zastępuje się wyrazem „Agencji”;
28) w art. 58 w ust. 2 wyrazy „Krajowej Rady Biegłych Rewidentów” zastępuje się wyrazem „Agencji”;
29) w art. 59:
a) uchyla się ust. 1,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Agencja przekazuje właściwemu organowi zatwierdzającemu z państwa członkowskiego pochodzenia informację o wpisie na listę firmy audytorskiej zatwierdzonej w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej.”;
30) art. 60 otrzymuje brzmienie:
„Art. 60. 1. Rozpatrzenie wniosku o wpis na listę podlega opłacie w wysokości 5000 zł.
2. Opłata stanowi przychód Agencji.
3. Wysokość opłaty podlega corocznej waloryzacji w oparciu o prognozowany średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, określony w ustawie budżetowej na rok poprzedzający dany rok kalendarzowy.
4. Minister właściwy do spraw finansów publicznych ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, w terminie do dnia 30 listopada roku poprzedzającego dany rok kalendarzowy, wysokość opłaty, o której mowa w ust. 1, obowiązującej w danym roku kalendarzowym, obliczonej z uwzględnieniem waloryzacji, o której mowa w ust. 3.”;
31) w art. 61:
a) w ust. 1:
– w pkt 2 skreśla się wyrazy „lub art. 56 ust. 1 lub 2”,
– pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) niepoddania się kontroli, o której mowa w art. 106 ust. 1, art. 123 ust. 1, art. 123a ust. 1 lub art. 124 ust. 1;”,
– w pkt 4 skreśla się wyrazy „pkt 2–5”,
– w pkt 7 wyrazy „Komisji Nadzoru Audytowego lub Krajowej Rady Biegłych Rewidentów” zastępuje się wyrazem „Agencji”,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1–6, Agencja podejmuje decyzję o skreśleniu firmy audytorskiej z listy.”,
c) w ust. 7:
– wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„Firma audytorska jest obowiązana przekazać Agencji, w postaci elektronicznej, akta zleceń usług atestacyjnych lub akta zleceń usług pokrewnych wykonanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu w okresie ostatnich 5 lat, dokumentację systemu wewnętrznej kontroli jakości oraz informacje za dany rok kalendarzowy objęte sprawozdaniem, o którym mowa w art. 51 ust. 1, a także wnieść opłatę z tytułu nadzoru, o której mowa w art. 55, za dany rok kalendarzowy, oraz dokonać rozliczenia tej opłaty, w przypadku gdy:”,
– pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) w stosunku do tej firmy audytorskiej toczy się postępowanie w sprawie skreślenia jej z listy z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 2–4 lub 6, w terminie określonym przez Agencję, nie dłuższym niż 30 dni, lub”,
d) po ust. 7 dodaje się ust. 7a i 7b w brzmieniu:
„7a. W przypadku gdy firma audytorska, o której mowa w ust. 7, za poprzedni rok kalendarzowy:
1) nie złożyła sprawozdania, o którym mowa w art. 51 ust. 1, lub
2) nie dokonała rocznego rozliczenia opłaty z tytułu nadzoru, o której mowa w art. 55
– przekazuje to sprawozdanie lub rozliczenie wraz z dokumentacją, o której mowa w ust. 7.
7b. Biegły rewident prowadzący działalność w formie określonej w art. 46 pkt 1, który został skreślony z rejestru, jest obowiązany przekazać Agencji, w postaci elektronicznej, akta zleceń usług atestacyjnych lub akta zleceń usług pokrewnych wykonanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu w okresie ostatnich 5 lat, dokumentację systemu wewnętrznej kontroli jakości oraz informacje za dany rok kalendarzowy objęte sprawozdaniem, o którym mowa w art. 51 ust. 1, a także wnieść opłatę z tytułu nadzoru, o której mowa w art. 55, za dany rok kalendarzowy oraz dokonać rozliczenia tej opłaty. Przepis ust. 7a stosuje się.”,
e) w ust. 8:
– wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„Jeżeli obowiązki, o których mowa w ust. 7, nie zostały wykonane, w przypadkach, o których mowa w ust. 7 pkt 2 lub 3, odpowiedzialność za ich wykonanie, w terminie 2 miesięcy od dnia, w którym rozstrzygnięcie o skreśleniu firmy audytorskiej z listy stało się ostateczne, ciąży solidarnie na:”,
– pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) biegłych rewidentach, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 1, w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej określonej w tym przepisie;”,
f) ust. 9 otrzymuje brzmienie:
„9. Agencja nakłada karę pieniężną na biegłych rewidentów lub firmy audytorskie, o których mowa w ust. 8, jeżeli obowiązki, o których mowa w ust. 7, nie zostały wykonane zgodnie z ust. 8.”,
g) ust. 11 otrzymuje brzmienie:
„11. Od decyzji Agencji wydanych w pierwszej instancji w sprawie nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w ust. 9, nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, zgodnie z art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.”,
h) w ust. 12 skreśla się wyraz „odpowiednio”,
i) ust. 14 i 15 otrzymują brzmienie:
„14. Akta zleceń usług atestacyjnych lub akta zleceń usług pokrewnych, o których mowa w ust. 7, mogą zostać poddane analizie przeprowadzanej w siedzibie właściwego organu. O zamiarze przystąpienia do analizy informuje się biegłych rewidentów i firmy audytorskie, wysyłając zawiadomienie nie później niż 30 dni przed dniem przystąpienia do analizy. Biegli rewidenci i firmy audytorskie mogą zapoznać się z aktami zleceń usług atestacyjnych lub aktami zleceń usług pokrewnych, o których mowa w ust. 7, a także próbką akt zleceń usług atestacyjnych lub akt zleceń usług pokrewnych, która ma zostać poddana analizie. Biegli rewidenci, firmy audytorskie lub osoby przez nich upoważnione mogą przedstawiać wyjaśnienia lub dowody w czasie analizy. Do analizy akt zleceń usług atestacyjnych lub akt zleceń usług pokrewnych przepisy art. 95, art. 106 ust. 3–4, art. 109, art. 112, art. 114 ust. 3, art. 115, art. 117, art. 122 i art. 125 stosuje się odpowiednio.
15. Organem właściwym w sprawach analizy jest Agencja.”,
j) uchyla się ust. 16,
k) ust. 19 otrzymuje brzmienie:
„19. Jeżeli wyniki analizy dają do tego podstawy, do biegłych rewidentów i firm audytorskich przepisy art. 121 ust. 1 pkt 2 lub 3 stosuje się odpowiednio.”;
32) w art. 62:
a) uchyla się ust. 1,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. O każdym przypadku skreślenia z listy firmy audytorskiej posiadającej numer w rejestrze, o którym mowa w art. 57 ust. 2 pkt 10, Agencja informuje organ rejestrujący państwa, w którym firma audytorska jest także zarejestrowana, podając przyczyny jej skreślenia.”,
c) uchyla się ust. 3;
33) art. 63 otrzymuje brzmienie:
„Art. 63. 1. Do decyzji Agencji w przedmiocie wpisu na listę lub skreślenia z listy stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.
2. Od decyzji Agencji wydanych w pierwszej instancji w przedmiocie wpisu na listę lub skreślenia z listy nie służy odwołanie, jednakże strona niezadowolona z decyzji może złożyć wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, zgodnie z art. 127 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.”;
34) w art. 64 w ust. 1:
a) w pkt 1:
– lit. c otrzymuje brzmienie:
„c) zlecanie niektórych czynności badania w ramach umowy, o której mowa w art. 48 ust. 2, nie wpływało negatywnie na jakość wewnętrznej kontroli jakości firmy audytorskiej oraz nie ograniczało możliwości sprawowania przez Agencję nadzoru nad przestrzeganiem przepisów ustawy lub rozporządzenia nr 537/2014 przez firmę audytorską i biegłych rewidentów działających w jej imieniu,”,
– dodaje się lit. d w brzmieniu:
„d) zlecenie usługi atestacyjnej innej niż badanie lub usługi pokrewnej było przeprowadzane zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu i wymogami ustawowymi;”,
b) pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) polityki i procedury przeprowadzania badań, wykonywania usług atestacyjnych innych niż badania i usług pokrewnych, przeprowadzania szkoleń, nadzorowania i oceniania działań pracowników oraz tworzenia akt badań, o których mowa w art. 67 ust. 4, oraz akt zleceń usług atestacyjnych innych niż badania oraz akt zleceń usług pokrewnych;”,
c) w pkt 3 lit. a i b otrzymują brzmienie:
„a) zapobiegające zagrożeniom dla niezależności firmy audytorskiej oraz biegłych rewidentów działających w jej imieniu, a także mające na celu wykrywanie zagrożeń, ich eliminowanie lub zarządzanie nimi oraz ich ujawnianie przed przyjęciem lub kontynuowaniem zlecenia badania, usługi atestacyjnej innej niż badanie lub usługi pokrewnej,
b) dotyczące postępowania w przypadku incydentów mogących mieć poważne skutki dla rzetelności czynności podejmowanych przez firmę audytorską lub biegłych rewidentów działających w jej imieniu w zakresie badania, usługi atestacyjnej innej niż badanie lub usługi pokrewnej oraz sposobu dokumentowania takich incydentów;”,
d) pkt 4 i 5 otrzymują brzmienie:
„4) procedury administracyjne i księgowe, mechanizmy wewnętrznej kontroli jakości, procedury oceny ryzyka oraz rozwiązania w zakresie kontroli i zabezpieczeń na potrzeby systemów przetwarzania informacji; mechanizmy wewnętrznej kontroli jakości zapewniają przestrzeganie decyzji i procedur na wszystkich poziomach organizacyjnych firmy audytorskiej lub w odniesieniu do wszystkich osób i podmiotów biorących udział w badaniu, usłudze atestacyjnej innej niż badanie lub usłudze pokrewnej;
5) polityki wynagrodzeń, w tym polityki udziału w zyskach, określające odpowiednie zachęty do osiągania wysokiej jakości badania, usługi atestacyjnej innej niż badanie lub usługi pokrewnej, uwzględniając, że kwota przychodów, które biegły rewident lub firma audytorska uzyskują ze świadczenia na rzecz badanej jednostki usług niebędących badaniem, nie jest brana pod uwagę przy ocenie wyników w zakresie uzyskiwania wysokiej jakości badania oraz nie stanowi elementu wynagrodzenia jakichkolwiek osób biorących udział w badaniu lub mogących na nie wpłynąć;”;
35) w art. 65:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Firma audytorska dostosowuje swoją organizację wewnętrzną, w tym polityki, procedury, rozwiązania organizacyjne i mechanizmy wewnętrznej kontroli jakości, do wielkości i rodzaju prowadzonej działalności podstawowej, w tym do wielkości i rodzaju jednostek, na rzecz których świadczy usługi atestacyjne lub usługi pokrewne.”,
b) w ust. 2 wyrazy „Komisji Nadzoru Audytowego lub właściwych organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów” zastępuje się wyrazem „Agencji”;
36) w art. 67:
a) w ust. 3:
– pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) listę usług wykonanych lub wykonywanych na rzecz danego klienta, w tym usług atestacyjnych innych niż badanie oraz usług pokrewnych;”,
– po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:
„4a) akta zleceń usług atestacyjnych innych niż badanie oraz akta zleceń usług pokrewnych wykonanych lub wykonywanych na rzecz danego klienta;”,
b) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu:
„4a. Dokumentacja, o której mowa w ust. 3 i 4, jest sporządzana w języku polskim. Dokumentacja, o której mowa w ust. 3 pkt 4a oraz ust. 4 pkt 7, 10 i 13, może być sporządzona w języku obcym, jednakże na potrzeby kontroli firma audytorska zapewnia jej pisemne tłumaczenie na język polski.”,
c) po ust. 5 dodaje się ust. 5a w brzmieniu:
„5a. Firma audytorska jest obowiązana zamknąć akta zleceń usług atestacyjnych innych niż badanie oraz akta zleceń usług pokrewnych, nie później niż 60 dni po dniu sporządzenia sprawozdania z wykonania usługi atestacyjnej innej niż badanie lub usługi pokrewnej i przechowywać je przez okres co najmniej 5 lat od dnia ich zamknięcia.”,
d) w ust. 7 po wyrazach „przeprowadzonych badań,” dodaje się wyrazy „usług atestacyjnych innych niż badanie lub usług pokrewnych,”;
37) w art. 69 w ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia po wyrazach „przeprowadzając badanie,” dodaje się wyrazy „wykonując usługę atestacyjną inną niż badanie lub usługę pokrewną”;
38) w art. 77 we wprowadzeniu do wyliczenia wyrazy „z wykonywaniem czynności rewizji finansowej” zastępuje się wyrazami „ze świadczeniem usług atestacyjnych lub usług pokrewnych”;
39) w art. 78:
a) w ust. 1 wyrazy „wykonywania czynności rewizji finansowej” zastępuje się wyrazami „świadczenia usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych”,
b) w ust. 3 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) udostępnienie dokumentacji i informacji, do których mieli dostęp w trakcie świadczenia usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych w związku z toczącymi się postępowaniami przed Agencją, Krajowym Rzecznikiem Dyscyplinarnym lub Krajowym Sądem Dyscyplinarnym;”;
40) w art. 80 dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3. W przypadku świadczenia usług atestacyjnych innych niż badanie lub usług pokrewnych przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio.”;
41) w art. 81:
a) w ust. 6 wyrazy „Komisji Nadzoru Audytowego lub właściwemu organowi Polskiej Izby Biegłych Rewidentów” zastępuje się wyrazem „Agencji”,
b) w ust. 8 wyrazy „Komisji Nadzoru Audytowego lub Krajowej Komisji Nadzoru, na ich żądanie” zastępuje się wyrazami „Agencji, na jej żądanie”;
42) w art. 82 w ust. 3 wyrazy „Komisji Nadzoru Audytowego lub odpowiednich organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów” zastępuje się wyrazem „Agencji”;
43) w art. 83 w ust. 5 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:
„Opinia, w zakresie, o którym mowa w ust. 3 pkt 8 i 9, może być opinią bez zastrzeżeń, z zastrzeżeniami lub negatywną.”;
44) w art. 86 w ust. 1 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
„Sprawozdanie z badania sporządza się w postaci elektronicznej oraz opatruje się kwalifikowanym podpisem elektronicznym biegłego rewidenta.”;
45) tytuł rozdziału 7 otrzymuje brzmienie:
„Nadzór publiczny, organizacja i finansowanie Agencji”;
46) w art. 88 w ust. 1 w pkt 3 skreśla się wyrazy „i na listę”;
47) w art. 90:
a) w ust. 1:
– uchyla się pkt 2,
– pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) przeprowadzanie kontroli, o których mowa w art. 106 ust. 1 oraz art. 123a ust. 1;”,
– pkt 6 otrzymuje brzmienie:
„6) prowadzenie postępowań wyjaśniających, dochodzeń dyscyplinarnych oraz występowanie jako oskarżyciel przed sądami w sprawach przewinień dyscyplinarnych popełnionych w związku z badaniem ustawowym oraz wykonywaniem innych usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych;”,
– po pkt 7 dodaje się pkt 7a w brzmieniu:
„7a) podejmowanie decyzji o wpisie firmy audytorskiej na listę;”,
– pkt 11 otrzymuje brzmienie:
„11) przeprowadzanie weryfikacji dokumentacji stanowiącej podstawę podjęcia przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów uchwał dotyczących wpisu biegłych rewidentów do rejestru;”,
– po pkt 15 dodaje się pkt 15a i 15b w brzmieniu:
„15a) podejmowanie działań:
a) służących prawidłowemu funkcjonowaniu rynku biegłych rewidentów i firm audytorskich,
b) mających na celu rozwój rynku biegłych rewidentów i firm audytorskich oraz jego konkurencyjności,
c) mających na celu wspieranie rozwoju innowacyjności rynku biegłych rewidentów i firm audytorskich,
d) edukacyjnych i informacyjnych w zakresie funkcjonowania rynku biegłych rewidentów i firm audytorskich;
15b) opiniowanie projektów aktów prawnych w zakresie biegłych rewidentów i firm audytorskich;”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Przy wykonywaniu zadań, o których mowa w ust. 1 pkt 15a i 15b, Prezes Agencji współdziała z Radą Agencji.”,
c) uchyla się ust. 2 i 3,
d) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Agencja publikuje na stronie internetowej, do końca roku kalendarzowego, roczny plan działania zawierający informację dotyczącą planowanych na rok następny działań w zakresie nadzoru publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem działań dotyczących nadzoru nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi przeprowadzającymi badania ustawowe jednostek zainteresowania publicznego.”,
e) po ust. 6 dodaje się ust. 6a w brzmieniu:
„6a. Firma audytorska przekazuje na żądanie Agencji informacje dotyczące działalności firmy audytorskiej i jej sieci w zakresie, o którym mowa w art. 27 rozporządzenia nr 537/2014.”;
48) w art. 92 uchyla się ust. 1–3;
49) uchyla się art. 93 i art. 94;
50) po art. 94 dodaje się art. 94a–94o w brzmieniu:
„Art. 94a. 1. Agencja jest państwową osobą prawną.
2. Siedzibą Agencji jest miasto stołeczne Warszawa.
3. Nadzór nad Agencją sprawuje minister właściwy do spraw finansów publicznych.
4. Agencja działa na podstawie przepisów ustawy oraz statutu.
5. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w drodze zarządzenia, nadaje Agencji statut określający jej organizację wewnętrzną, mając na uwadze zakres jej zadań oraz konieczność zapewnienia sprawnej i efektywnej ich realizacji.
Art. 94b. 1. Organami Agencji są:
1) Prezes Agencji;
2) Rada Agencji.
2. Prezes Agencji wykonuje zadania Agencji, z wyłączeniem zadań zastrzeżonych przepisami ustawy dla Rady Agencji.
Art. 94c. 1. Prezes Agencji reprezentuje Agencję i kieruje jej pracami.
2. Do zadań Prezesa Agencji należy w szczególności:
1) przygotowywanie projektu rocznego planu działania Agencji;
2) sporządzanie projektu rocznego planu finansowego Agencji;
3) przygotowywanie projektu rocznego sprawozdania Agencji, o którym mowa w art. 90 ust. 5;
4) sporządzanie rocznego sprawozdania finansowego Agencji;
5) prowadzenie gospodarki finansowej Agencji;
6) zarządzanie majątkiem Agencji.
3. Prezes Agencji kieruje pracami Agencji przy pomocy Zastępcy Prezesa Agencji.
4. W razie nieobecności, odwołania albo śmierci Prezesa Agencji, jego zadania i uprawnienia wykonuje Zastępca Prezesa Agencji.
Art. 94d. 1. Prezesa Agencji i Zastępcę Prezesa Agencji powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw finansów publicznych. Powołanie stanowi nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania w rozumieniu ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495).
2. Prezesem Agencji oraz Zastępcą Prezesa Agencji może być osoba, która:
1) korzysta z pełni praw publicznych;
2) ma nieposzlakowaną opinię;
3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4) ukończyła studia wyższe w Rzeczypospolitej Polskiej lub zagraniczne studia wyższe uznane w Rzeczypospolitej Polskiej za równorzędne;
5) posiada co najmniej 3-letni staż pracy na stanowisku kierowniczym;
6) posiada autorytet, wiedzę oraz doświadczenie w zakresie sprawowania nadzoru nad wykonywaniem zawodu biegłego rewidenta, które dają rękojmię prawidłowego wykonywania zadań;
7) w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r. nie pracowała i nie służyła w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 430, 399, 447, 534 i 1571) oraz nie współpracowała z tymi organami.
3. Prezes Agencji i Zastępca Prezesa Agencji, niezależnie od warunków, o których mowa w art. 21 rozporządzenia nr 537/2014, co najmniej przez 3 lata przed powołaniem oraz w trakcie trwania kadencji, nie może:
1) wykonywać czynności rewizji finansowej;
2) być w sposób bezpośredni lub pośredni powiązany z firmą audytorską;
3) wchodzić w skład organu Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, o którym mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2–5.
4. Kadencja Prezesa Agencji oraz kadencja Zastępcy Prezesa Agencji trwa 4 lata.
5. Ta sama osoba nie może być Prezesem Agencji lub Zastępcą Prezesa Agencji dłużej niż przez dwie kolejne kadencje. Prezes Agencji lub Zastępca Prezesa Agencji pełni obowiązki do czasu powołania swojego następcy.
6. Przed powołaniem na stanowisko Prezesa Agencji lub Zastępcy Prezesa Agencji osoba powoływana składa oświadczenie o spełnieniu warunków, o których mowa w ust. 2 pkt 1–3 oraz ust. 3, a w przypadku osób urodzonych przed dniem 1 sierpnia 1972 r. – także oświadczenie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów, albo informację, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy.
Art. 94e. Prezes Agencji oraz Zastępca Prezesa Agencji nie może:
1) zajmować innego stanowiska, z wyjątkiem stanowiska badawczo-dydaktycznego lub badawczego na uczelni, naukowo-dydaktycznego lub naukowego w podmiocie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 2–8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, ani wykonywać innych zajęć zawodowych;
2) należeć do partii politycznej;
3) wykonywać innych czynności, które pozostają w sprzeczności z jego obowiązkami albo mogą wywołać podejrzenie o jego stronniczość lub interesowność;
4) prowadzić działalności publicznej niedającej się pogodzić z obowiązkami i godnością pełnionej funkcji.
Art. 94f. Minister właściwy do spraw finansów publicznych odwołuje Prezesa Agencji lub Zastępcę Prezesa Agencji przed upływem kadencji w przypadku:
1) rezygnacji ze stanowiska;
2) utraty zdolności do pełnienia powierzonych obowiązków na skutek długotrwałej choroby, trwającej dłużej niż 6 miesięcy potwierdzonej orzeczeniem lekarskim lub innej długotrwałej przeszkody w pełnieniu obowiązków;
3) rażącego naruszenia przepisów prawa;
4) zaprzestania spełniania któregokolwiek z warunków, o których mowa w art. 94d ust. 2 pkt 1–3 lub ust. 3 lub art. 94e;
5) utraty autorytetu dającego rękojmię prawidłowego wykonywania zadań;
6) złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów, albo niezgodnej z prawdą informacji, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy, stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu.
Art. 94g. Do zadań Rady Agencji należy:
1) przyjmowanie rocznego planu działania Agencji;
2) opiniowanie projektu rocznego planu finansowego Agencji;
3) przyjmowanie rocznego sprawozdania Agencji, o którym mowa w art. 90 ust. 5;
4) opiniowanie rocznego sprawozdania finansowego Agencji;
5) okresowe monitorowanie wykonywania rocznego planu działania Agencji;
6) przyjmowanie sprawozdań z monitorowania rynku, w szczególności w zakresie, o którym mowa w art. 27 rozporządzenia nr 537/2014;
7) zatwierdzanie wykazu, o którym mowa w art. 91;
8) zatwierdzanie uchwał organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów w przypadkach określonych w niniejszej ustawie;
9) zaskarżanie do sądu administracyjnego uchwał organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów w przypadkach określonych w niniejszej ustawie;
10) zatwierdzanie dokumentów, o których mowa w art. 111 ust. 1 i ust. 2 pkt 1–3;
11) wykonywanie innych zadań przewidzianych niniejszą ustawą.
Art. 94h. 1. W skład Rady Agencji wchodzi Prezes Agencji, Zastępca Prezesa Agencji oraz 8 członków.
2. Członkami Rady Agencji są:
1) 2 przedstawiciele ministra właściwego do spraw finansów publicznych;
2) 2 przedstawiciele Komisji Nadzoru Finansowego;
3) przedstawiciel Ministra Sprawiedliwości;
4) przedstawiciel Polskiej Izby Biegłych Rewidentów rekomendowany przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów;
5) przedstawiciel organizacji pracodawców;
6) przedstawiciel Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.
3. Członkowie Rady Agencji uczestniczą osobiście w jej posiedzeniach.
4. Prezes Agencji, Zastępca Prezesa Agencji oraz członkowie Rady Agencji nie są członkami organu nadzorczego w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1302, 1309 i 1571).
Art. 94i. 1. Członkiem Rady Agencji może być osoba spełniająca warunki, o których mowa w art. 94d ust. 2 pkt 1–4, 6 i 7 oraz ust. 3 i art. 94e pkt 3 i 4.
2. Do członków Rady Agencji przepisy art. 94d ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.
Art. 94j. 1. Członków Rady Agencji powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw finansów publicznych.
2. Nie później niż 60 dni przed upływem kadencji Rady Agencji kandydatów na członków Rady Agencji rekomendują:
1) Komisja Nadzoru Finansowego – 4 kandydatów;
2) Minister Sprawiedliwości – 2 kandydatów;
3) Krajowa Rada Biegłych Rewidentów – 2 kandydatów;
4) organizacje pracodawców – 2 kandydatów;
5) Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. – 2 kandydatów.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych dokonuje wyboru spośród rekomendowanych kandydatów, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia odpowiedniego merytorycznego oraz zróżnicowanego składu Rady Agencji niezbędnego do właściwej realizacji jej zadań.
Art. 94k. 1. Kadencja Rady Agencji trwa 4 lata.
2. Odwołanie członka Rady Agencji przed upływem kadencji następuje:
1) na jego wniosek;
2) na wniosek organu lub instytucji, które zgłosiły jego kandydaturę;
3) z urzędu, w przypadku:
a) zaprzestania spełniania któregokolwiek z warunków, o których mowa w art. 94d ust. 2 pkt 1–3 i ust. 3 lub art. 94e pkt 3 i 4,
b) złożenia niezgodnego z prawdą oświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów, albo niezgodnej z prawdą informacji, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy, stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem sądu.
3. W przypadku śmierci albo odwołania członka Rady Agencji przed upływem kadencji, minister właściwy do spraw finansów publicznych powołuje w jego miejsce nowego członka. Kadencja osoby powołanej w miejsce zmarłego albo odwołanego członka Rady Agencji kończy się wraz z upływem kadencji Rady Agencji. Podmiot, o którym mowa w art. 94j ust. 2, przedstawia rekomendację w terminie 30 dni od dnia śmierci albo odwołania członka Rady Agencji. Nieprzedstawienie rekomendacji w wymaganym terminie lub niepowołanie nowego członka nie stanowi przeszkody do działania Rady Agencji. Przepisy art. 94j ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 94l. 1. Prezes Agencji reprezentuje Radę Agencji i kieruje jej pracami.
2. Rada Agencji obraduje na posiedzeniach, którym przewodniczy Prezes Agencji.
3. Prezes Agencji zwołuje posiedzenia Rady Agencji co najmniej raz w miesiącu.
Art. 94m. 1. Rada Agencji podejmuje uchwały, w tym wydaje decyzje administracyjne i postanowienia w przypadkach przewidzianych w niniejszej ustawie.
2. Rada Agencji podejmuje uchwały zwykłą większością głosów, w głosowaniu jawnym, w obecności co najmniej 5 członków oraz Prezesa Agencji. W przypadku równej liczby głosów rozstrzyga głos Prezesa Agencji.
3. Uchwały Rady Agencji mogą być podejmowane w trybie obiegowym przy użyciu środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2019 r. poz. 123 i 730).
4. Uchwały Rady Agencji podpisuje w imieniu Rady Agencji Prezes Agencji.
5. Rada Agencji uchwala regulamin działania Rady Agencji, który określa szczegółową organizację i tryb pracy, sposób podejmowania uchwał w przypadku, o którym mowa w ust. 3, oraz sposób ich dokumentowania.
Art. 94n. 1. Członkowie Rady Agencji otrzymują miesięczne wynagrodzenie. Warunkiem otrzymania wynagrodzenia jest udział w co najmniej jednym posiedzeniu w miesiącu.
2. Wysokość wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 1, nie może przekroczyć kwoty stanowiącej równowartość 50% przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za poprzedni rok kalendarzowy.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wysokość wynagrodzenia członków Rady Agencji, biorąc pod uwagę zakres wykonywanych przez nich zadań oraz znaczenie tych zadań dla efektywnego funkcjonowania Agencji.
4. Członkowi Rady Agencji przysługuje zwrot kosztów z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju na zasadach określonych w przepisach regulujących wysokość i warunki ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
Art. 94o. Agencja może upoważnić pracowników Agencji do podejmowania działań w zakresie właściwości Agencji, w tym wydawania decyzji administracyjnych i postanowień . Upoważnienie nie może dotyczyć zadań zastrzeżonych dla Rady Agencji.”;
51) w art. 95:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Prezes Agencji, Zastępca Prezesa Agencji, członkowie Rady Agencji, pracownicy Agencji i osoby zatrudnione w Agencji na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia albo innych umów o podobnym charakterze, członkowie organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, pracownicy obsługujący te organy, eksperci, o których mowa w art. 92 ust. 4, i inne osoby, które współpracują z Agencją w zakresie spraw związanych z usługami atestacyjnymi lub usługami pokrewnymi i działalnością firm audytorskich oraz wykonywaniem zadań nadzoru publicznego, są obowiązani do zachowania tajemnicy.”,
b) ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:
„3. Prezes Agencji, Zastępca Prezesa Agencji oraz członkowie Rady Agencji mogą dokonywać wzajemnej wymiany informacji lub dokumentów, w tym chronionych na podstawie odrębnych przepisów, w zakresie niezbędnym do prawidłowej realizacji celów nadzoru publicznego sprawowanego przez Agencję.
4. Prezes Agencji, Zastępca Prezesa Agencji oraz członkowie Rady Agencji mogą udostępniać informacje lub dokumenty uzyskane lub wytworzone w związku z realizacją zadań Agencji, w tym chronione na podstawie odrębnych przepisów, pracownikom podmiotów, o których mowa w art. 94h ust. 2 pkt 1–4, w zakresie niezbędnym do przygotowania opinii lub stanowisk pozostających w bezpośrednim związku z realizacją zadań Agencji.”,
c) po ust. 4 dodaje się ust. 4a i 4b w brzmieniu:
„4a. Prezes Agencji oraz Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego dokonują wzajemnej wymiany informacji lub dokumentów, w tym informacji chronionych na podstawie odrębnych ustaw, w zakresie niezbędnym do realizacji ich ustawowo określonych zadań.
4b. Agencja udostępnia Prezesowi Rady Ministrów, na jego pisemne żądanie, informacje lub dokumenty uzyskane lub wytworzone w związku z realizacją zadań Agencji, w tym chronione na podstawie odrębnych ustaw. Informacje lub dokumenty są udostępniane przez Agencję na piśmie.”,
d) w ust. 5 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
„2) udostępnianie przez Agencję lub organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów informacji lub dokumentów:
a) ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych,
b) Komisji Nadzoru Finansowego,
c) Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
d) Głównemu Rzecznikowi Dyscypliny Finansów Publicznych,
e) Głównemu Inspektorowi Informacji Finansowej,
f) Policji,
g) Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu,
h) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
i) Prokuratorowi Generalnemu,
j) Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, dyrektorowi izby administracji skarbowej i naczelnikowi urzędu celno-skarbowego,
k) Komitetowi Stabilności Finansowej,
l) Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie S.A., jako organizatorowi alternatywnego systemu obrotu, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi
– w celu realizacji ich ustawowo określonych zadań;”;
52) po art. 95 dodaje się art. 95a–95e w brzmieniu:
„Art. 95a. 1. Agencja prowadzi samodzielną gospodarkę finansową na podstawie rocznego planu finansowego.
2. Projekt rocznego planu finansowego Agencji, po zaopiniowaniu przez Radę Agencji, jest przekazywany przez Agencję ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych do zatwierdzenia.
3. Zatwierdzony projekt rocznego planu finansowego Agencji jest przekazywany przez Agencję ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych w trybie określonym w przepisach dotyczących prac nad projektem ustawy budżetowej.
4. Podstawę gospodarki finansowej Agencji w okresie od dnia 1 stycznia do dnia zatwierdzenia przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych rocznego planu finansowego Agencji stanowi projekt tego planu.
5. Rokiem obrotowym Agencji jest rok kalendarzowy.
Art. 95b. 1. Przychodami Agencji są:
1) opłaty z tytułu nadzoru;
2) opłaty za rozpatrzenie wniosku o wpis na listę;
3) przychody z tytułu zwrotu kosztów postępowania dyscyplinarnego.
2. Przychodami Agencji mogą być:
1) dotacje podmiotowe z budżetu państwa na prowadzenie działalności, o której mowa w art. 90 ust. 1;
2) dotacje celowe z budżetu państwa na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji;
3) darowizny, zapisy i spadki;
4) odsetki od wolnych środków przekazanych w depozyt zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869);
5) przychody z innych tytułów.
Art. 95c. Na koszty Agencji składają się koszty sprawowania nadzoru publicznego, w tym koszty funkcjonowania Agencji i jej organów.
Art. 95d. 1. Agencja tworzy następujące fundusze własne:
1) fundusz podstawowy;
2) fundusz rezerwowy.
2. Fundusz podstawowy Agencji odzwierciedla równowartość netto środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz innych składników majątku stanowiących wyposażenie Agencji.
3. Fundusz rezerwowy Agencji zwiększa się o zysk netto i zmniejsza się o stratę netto.
Art. 95e. 1. Roczne sprawozdanie finansowe Agencji podlega badaniu przez Najwyższą Izbę Kontroli.
2. Prezes Agencji przedstawia ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych roczne sprawozdanie finansowe Agencji wraz ze sprawozdaniem z badania oraz opinią Rady Agencji.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych zatwierdza roczne sprawozdanie finansowe Agencji.”;
53) uchyla się art. 96–101;
54) w art. 103 uchyla się ust. 5;
55) po art. 104 dodaje się art. 104a i art. 104b w brzmieniu:
„Art. 104a. Do postępowań prowadzonych przez Agencję stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.
Art. 104b. W przypadku określonym w art. 24 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego o wyłączeniu od udziału w postępowaniu:
1) Zastępcy Prezesa Agencji lub członków Rady Agencji – postanawia Prezes Agencji, na wniosek strony, Zastępcy Prezesa Agencji, członka Rady Agencji albo z urzędu;
2) Prezesa Agencji – postanawia Rada Agencji, podejmując uchwałę bez udziału Prezesa Agencji, na wniosek strony, Prezesa Agencji, Zastępcy Prezesa Agencji, członka Rady Agencji albo z urzędu.”;
56) w art. 105 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. W postępowaniach z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy oraz w sprawie wznowienia postępowania administracyjnego, stwierdzenia nieważności decyzji, a także zmiany lub uchylenia decyzji ostatecznej do Prezesa Agencji, Zastępcy Prezesa Agencji lub członków Rady Agencji nie stosuje się przepisu art. 24 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.”;
57) w art. 106:
a) ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„1. Agencja przeprowadza kontrole w firmie audytorskiej w zakresie dotyczącym badań ustawowych.
2. Częstotliwość kontroli jest uzależniona od wyników analizy ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w badaniach ustawowych, przy czym kontrola nie może być przeprowadzana rzadziej niż:
1) raz na 3 lata – w przypadku firmy audytorskiej przeprowadzającej badania ustawowe jednostek zainteresowania publicznego spełniających kryteria dużej jednostki;
2) raz na 6 lat – w przypadku firmy audytorskiej przeprowadzającej badania ustawowe jednostek innych niż wskazane w pkt 1.”,
b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu:
„2a. Analiza ryzyka, o której mowa w ust. 2, jest przeprowadzana w szczególności w odniesieniu do badań ustawowych wykonywanych na rzecz jednostek zainteresowania publicznego, jednostek mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i będących emitentami papierów wartościowych wprowadzonych do alternatywnego systemu obrotu, o którym mowa w art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, oraz innych jednostek o doniosłym znaczeniu publicznym ze względu na charakter prowadzonej przez nie działalności, ich wielkość lub liczbę zatrudnionych pracowników.”,
c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Kontrole przeprowadzają pracownicy Agencji, zwani dalej „kontrolerami Agencji”, którzy:
1) spełniają warunki, o których mowa w art. 26 ust. 5 akapit pierwszy rozporządzenia nr 537/2014;
2) korzystają z pełni praw publicznych;
3) mają nieposzlakowaną opinię;
4) nie byli skazani prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.”,
d) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Kontrole w zakresie dotyczącym badań ustawowych jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego, wraz z kontrolerami Agencji, pod nadzorem kontrolerów Agencji, mogą przeprowadzać osoby niebędące kontrolerami Agencji, które spełniają warunki, o których mowa w ust. 3 pkt 2–4 oraz art. 26 ust. 5 akapit pierwszy lit. c i d rozporządzenia nr 537/2014.”,
e) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Przed wszczęciem kontroli kontroler Agencji oraz osoba niebędąca kontrolerem Agencji, o której mowa w ust. 3a, składają oświadczenie w zakresie spełnienia warunków, o których mowa w art. 26 ust. 5 akapit pierwszy lit. c i d rozporządzenia nr 537/2014, pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia. Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli o następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”;
58) uchyla się art. 107 i art. 108;
59) w art. 109 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. W przypadku niewystarczającej liczby kontrolerów Agencji do przeprowadzenia kontroli, kontrolę przeprowadza ekspert, który poza warunkami, o których mowa w art. 26 ust. 5 akapit pierwszy lit. c i d oraz ust. 5 akapit drugi zdanie czwarte rozporządzenia nr 537/2014, spełnia warunki, o których mowa w art. 106 ust. 3 pkt 2–4.”;
60) art. 110 otrzymuje brzmienie:
„Art. 110. Do kontrolerów Agencji, ekspertów, o których mowa w art. 109, oraz osób niebędących kontrolerami Agencji, o których mowa w art. 106 ust. 3a, przepis art. 95 stosuje się odpowiednio.”;
61) w art. 111:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Agencja określa polityki i procedury dotyczące zarządzania systemem kontroli, o których mowa w art. 106 ust. 1, w tym polityki i procedury związane z niezależnością i obiektywizmem kontrolerów Agencji, ekspertów, o których mowa w art. 109, osób niebędących kontrolerami Agencji, o których mowa w art. 106 ust. 3a, pracowników Agencji oraz osób uczestniczących w zarządzaniu systemem kontroli jakości.”,
b) w ust. 2 pkt 5 otrzymuje brzmienie:
„5) upoważnia kontrolerów Agencji, ekspertów, o których mowa w art. 109, oraz osoby niebędące kontrolerami Agencji, o których mowa w art. 106 ust. 3a, zwanych dalej „osobami kontrolującymi”, do przeprowadzenia poszczególnych kontroli.”,
c) po ust. 2 dodaje się ust. 2a–2c w brzmieniu:
„2a. Określając procedury, o których mowa w ust. 2 pkt 1, bierze się pod uwagę skalę i złożoność działalności kontrolowanej firmy audytorskiej. Procedury przeprowadzania kontroli firmy audytorskiej uwzględniają obowiązywanie zasady proporcjonalności przy stosowaniu krajowych standardów badania przy badaniach ustawowych jednostek innych niż duże jednostki.
2b. Dokumenty, o których mowa w ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1–3, podlegają zatwierdzeniu przez Radę Agencji.
2c. Plany kontroli, o których mowa w ust. 2 pkt 3, po zatwierdzeniu przez Radę Agencji, są publikowane na stronie internetowej Agencji.”;
62) w art. 112:
a) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Podczas kontroli sprawdzeniu może podlegać również dokumentacja z wykonania usług atestacyjnych innych niż badanie ustawowe lub usług pokrewnych wykonanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu w celu zweryfikowania:
1) wpływu tych usług na jakość badania ustawowego lub
2) poprawności wykonania tych usług.”,
b) dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
„5. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, kontrola jest przeprowadzana w zakresie, o którym mowa w art. 123a ust. 3.”;
63) w art. 114 w ust. 3:
a) wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„Osoba kontrolująca ma także prawo do żądania udzielenia informacji, w tym przekazania dokumentów, związanych z badaniami ustawowymi przeprowadzonymi przez kontrolowaną firmę audytorską od:”,
b) pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) badanych przez kontrolowaną firmę audytorską jednostek, ich jednostek powiązanych i stron z nimi powiązanych;”,
c) pkt 3 otrzymuje brzmienie:
„3) innych osób uczestniczących w czynnościach biegłego rewidenta wykonywanych w ramach badań ustawowych;”;
64) w art. 116:
a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. W przypadku przeprowadzania kontroli w firmie audytorskiej w zakresie dotyczącym badań ustawowych jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego, jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli, kontrola może być prowadzona w siedzibie Agencji za zgodą kontrolowanej firmy audytorskiej.”,
b) dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
„4. Dokumenty przedstawiane przez kontrolowaną firmę audytorską na potrzeby przeprowadzanej kontroli są sporządzane w języku polskim lub firma audytorska zapewnia ich pisemne tłumaczenie na język polski.”;
65) w art. 117 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Wszelkie przedstawione w trakcie kontroli dokumenty oraz informacje pisemne sporządzane przez kontrolowaną firmę audytorską na potrzeby przeprowadzanej kontroli opatruje się czytelnym podpisem osoby przedstawiającej dokumenty lub sporządzającej informacje pisemne. W przypadku odmowy podpisania, osoba kontrolująca sporządza adnotację.”;
66) w art. 118 ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Protokół kontroli podpisuje kontroler Agencji lub ekspert, o którym mowa w art. 109.”;
67) w art. 119 ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Oczywiste omyłki pisarskie lub rachunkowe prostuje osoba podpisująca protokół, parafując sprostowania. Agencja o sprostowaniu oczywistych omyłek informuje pisemnie kontrolowaną firmę audytorską.”;
68) w art. 120 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. W terminie 20 dni roboczych od dnia doręczenia protokołu kontroli, o którym mowa w art. 119 ust. 1, kontrolowana firma audytorska może zgłosić Agencji pisemne, umotywowane zastrzeżenia do protokołu.”;
69) w art. 123:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Agencja może przeprowadzać kontrole tematyczne w firmach audytorskich, w zakresie dotyczącym usług atestacyjnych i usług pokrewnych wykonanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu.”,
b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Kontrole tematyczne w firmach audytorskich, w zakresie usług atestacyjnych i usług pokrewnych wykonanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu na rzecz jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego wraz z kontrolerami Agencji, pod nadzorem kontrolerów Agencji, mogą przeprowadzać osoby niebędące kontrolerami Agencji, o których mowa w art. 106 ust. 3a. Przepisy art. 95, art. 106 ust. 4 i art. 109 ust. 1 stosuje się odpowiednio.”,
c) w ust. 5 zdanie drugie otrzymuje brzmienie:
„Jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli, kontrola tematyczna może być prowadzona w siedzibie Agencji, za zgodą kontrolowanej firmy audytorskiej.”,
d) ust. 8 otrzymuje brzmienie:
„8. Do kontroli tematycznych przepisy art. 111 ust. 1 i 2, art. 113, art. 114 ust. 1 i 2, art. 115, art. 116 ust. 4, art. 117 i art. 118 ust. 1 stosuje się odpowiednio.”;
70) po art. 123 dodaje się art. 123a w brzmieniu:
„Art. 123a. 1. Agencja może przeprowadzać kontrole w firmach audytorskich w zakresie dotyczącym usług atestacyjnych innych niż badanie ustawowe lub usług pokrewnych wykonanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu w celu zweryfikowania poprawności wykonania tych usług.
2. Częstotliwość kontroli jest uzależniona od wyników analizy ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w wykonaniu usług, o których mowa w ust. 1.
3. Zakres kontroli może obejmować ocenę:
1) systemu wewnętrznej kontroli jakości w kontrolowanej firmie audytorskiej, w tym ocenę polityk i procedur wewnętrznej kontroli jakości tej firmy zapewniających przestrzeganie przez biegłych rewidentów i firmę audytorską:
a) mających zastosowanie krajowych standardów wykonywania zawodu i krajowych standardów kontroli jakości,
b) wymogów w zakresie etyki i niezależności określonych w zasadach etyki zawodowej,
c) innych mających zastosowanie przepisów prawa i wynikających z nich obowiązków;
2) zgodności wybranej do kontroli dokumentacji wykonanej usługi z obowiązującymi przepisami prawa, krajowymi standardami wykonywania zawodu i krajowymi standardami kontroli jakości oraz wymogami w zakresie etyki i niezależności.
4. Kontrola jest przeprowadzana w siedzibie kontrolowanej firmy audytorskiej lub miejscu wykonywania przez nią działalności, w godzinach pracy lub czasie faktycznego wykonywania działalności przez kontrolowaną firmę audytorską. Jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli, kontrola może być prowadzona w siedzibie Agencji za zgodą kontrolowanej firmy audytorskiej.
5. Kontrola jest prowadzona przez kontrolerów Agencji lub osoby niebędące kontrolerami Agencji, o których mowa w art. 106 ust. 3a, na podstawie imiennego upoważnienia udzielonego przez Agencję. W trakcie kontroli kontrolerzy Agencji oraz osoby niebędące kontrolerami Agencji, o których mowa w art. 106 ust. 3a, mogą korzystać z pomocy ekspertów, o których mowa w art. 109.
6. Do kontrolerów Agencji, osób niebędących kontrolerami Agencji, o których mowa w art. 106 ust. 3a, oraz ekspertów, o których mowa w art. 109, przepisy art. 95 i art. 106 ust. 4 stosuje się odpowiednio.
7. Dokumentację wykonanych usług, podlegającą sprawdzeniu podczas kontroli, wybiera się na podstawie analizy ryzyka nieprawidłowego wykonania tych usług.
8. Do kontroli przepisy art. 109 ust. 1, art. 111 ust. 1 i 2, art. 113, art. 114 ust. 1 i 2, art. 115, art. 116 ust. 2–4 i art. 117–122 stosuje się odpowiednio.”;
71) w art. 124:
a) ust. 1–6 otrzymują brzmienie:
„1. W przypadku powzięcia informacji o nieprawidłowościach w przeprowadzaniu badań ustawowych lub świadczeniu usług atestacyjnych innych niż badanie ustawowe lub usług pokrewnych wykonanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu, Agencja może przeprowadzić kontrolę w firmach audytorskich, zwaną dalej „kontrolą doraźną”.
2. Przedmiotem kontroli doraźnej jest wyjaśnienie, czy nieprawidłowości, o których powzięto informację, mają miejsce. Kontrola doraźna może być przeprowadzona w zakresie wszystkich lub wybranych zagadnień określonych w art. 112 ust. 1 lub art. 123a ust. 3.
3. Kontrola doraźna jest prowadzona przez kontrolerów Agencji lub osoby niebędące kontrolerami Agencji, o których mowa w art. 106 ust. 3a, na podstawie imiennego upoważnienia udzielonego przez Agencję. W trakcie kontroli doraźnych kontrolerzy Agencji oraz osoby niebędące kontrolerami Agencji, o których mowa w art. 106 ust. 3a, mogą korzystać z pomocy ekspertów, o których mowa w art. 109.
4. Do kontrolerów Agencji, osób niebędących kontrolerami Agencji, o których mowa w art. 106 ust. 3a, oraz ekspertów, o których mowa w art. 109, przepisy art. 95 i art. 106 ust. 4 stosuje się odpowiednio.
5. Kontrolowana firma audytorska jest obowiązana udzielać wszelkich żądanych informacji i wyjaśnień, w tym przekazywać dokumenty, w zakresie objętym kontrolą doraźną, w wyznaczonej postaci i wyznaczonym terminie przez osobę kontrolującą. Jeżeli może to usprawnić prowadzenie kontroli, kontrola doraźna może być prowadzona w siedzibie Agencji za zgodą kontrolowanej firmy audytorskiej.
6. Przekazanie na potrzeby przeprowadzanej kontroli doraźnej informacji, stanowiących tajemnice ustawowo chronione, nie stanowi naruszenia tych tajemnic.”,
b) po ust. 6 dodaje się ust. 6a i 6b w brzmieniu:
„6a. W przypadku podejrzenia rażącego naruszenia przez firmę audytorską przepisów prawa, krajowych standardów wykonywania zawodu lub zasad etyki w związku z badaniami ustawowymi lub świadczeniem usług atestacyjnych innych niż badanie ustawowe lub usług pokrewnych oraz jeżeli jest to istotne dla zapewnienia prawidłowego:
1) funkcjonowania, stabilności, bezpieczeństwa, przejrzystości lub zaufania do rynku finansowego, lub zapewnienia ochrony interesów uczestników tego rynku lub
2) funkcjonowania, stabilności lub bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, lub
3) funkcjonowania, stabilności lub bezpieczeństwa rynku usług świadczonych przez firmy audytorskie
– Agencja może przeprowadzić kontrolę doraźną również wtedy, gdy w kontrolowanej firmie audytorskiej prowadzona jest równocześnie kontrola przez inny organ lub Agencja wyczerpała limit czasu trwania kontroli w danym roku kalendarzowym, o którym mowa w art. 55 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2019 r. poz. 1292 i 1495). Warunkiem niezbędnym do jej przeprowadzenia jest uchwała podjęta przez Radę Agencji.
6b. Czas trwania kontroli doraźnej, o której mowa w ust. 6a, nie może przekroczyć czasu, o którym mowa w art. 55 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców.”,
c) ust. 7 otrzymuje brzmienie:
„7. Do kontroli doraźnych przepisy art. 109 ust. 1, art. 111 ust. 1 i 2, art. 113–115, art. 116 ust. 4 i art. 117–122 stosuje się odpowiednio.”;
72) w art. 125 po wyrazach „art. 123 ust. 1” dodaje się wyrazy „ , art. 123a ust. 1”;
73) w art. 126 część wspólna otrzymuje brzmienie:
„– dotyczących działalności Agencji, jej organów oraz zadań przez nią wykonywanych.”;
74) w art. 127 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Rada Agencji może nałożyć na Polską Izbę Biegłych Rewidentów karę pieniężną w wysokości 10 000 zł, jeżeli organ Polskiej Izby Biegłych Rewidentów nie podejmuje w wyznaczonym terminie uchwały, o podjęcie której Rada zwróciła się w trybie art. 104.”;
75) w art. 128:
a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. W przypadku jednostek zainteresowania publicznego będących jednostkami samorządu terytorialnego, w celu spełnienia wymogu, o którym mowa w art. 129 ust. 1, w skład komitetu audytu może być powołana osoba niebędąca członkiem organu kontrolnego tej jednostki.”,
b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Obowiązek powołania komitetu audytu przez oddział instytucji kredytowej i oddział banku zagranicznego oraz główny oddział i oddział zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji, o których mowa w art. 2 pkt 9 lit. b i c, uznaje się za spełniony, jeżeli jednostka macierzysta tego oddziału powoła komitet ds. audytu, o którym mowa w art. 39 ust. 1 dyrektywy 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylającej dyrektywę Rady 84/253/EWG (Dz. Urz. UE L 157 z 09.06.2006, str. 87, z późn. zm.3)). Przepisów art. 129 oraz art. 130 nie stosuje się.”;
76) w art. 129 uchyla się ust. 2;
77) po art. 130 dodaje się art. 130a w brzmieniu:
„Art. 130a. Do spółek, które nie posiadają statusu spółki publicznej zamierzających ubiegać się o dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym przepisy art. 128 ust. 1 i ust. 4 pkt 4 oraz ust. 5, art. 129 oraz art. 130 ust. 1 i 8 stosuje się.”;
78) w art. 148:
a) w ust. 1 dodaje się zdanie drugie w brzmieniu:
„Wszczęcie postępowania wyjaśniającego następuje w drodze postanowienia.”,
b) w ust. 2:
– uchyla się pkt 2,
– w pkt 5 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 6 w brzmieniu:
„6) minister właściwy do spraw finansów publicznych.”,
c) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Postępowanie wyjaśniające trwa nie dłużej niż 2 miesiące od dnia jego wszczęcia i nie może zostać przedłużone.”;
79) w art. 152 dotychczasową treść oznacza się jako ust. 1 i dodaje się ust. 2 w brzmieniu:
„2. Jeżeli dochodzenie dyscyplinarne nie dostarczyło podstaw do wniesienia wniosku o ukaranie, Krajowy Rzecznik Dyscyplinarny przekazuje Agencji odpis postanowienia o umorzeniu dochodzenia dyscyplinarnego niezwłocznie po jego wydaniu.”;
80) po art. 152 dodaje się art. 152a w brzmieniu:
„Art. 152a. Agencja może wnieść zażalenie na postanowienie kończące dochodzenie dyscyplinarne, wydane przez Krajowego Rzecznika Dyscyplinarnego, także w przypadku, gdy nie przystąpiła do postępowania w charakterze strony. Wnosząc zażalenie, Agencja przystępuje do postępowania dyscyplinarnego w charakterze strony.”;
81) w art. 157:
a) ust. 1–3 otrzymują brzmienie:
„1. Niestawiennictwo obwinionego lub jego obrońcy na rozprawę lub posiedzenie Krajowego Sądu Dyscyplinarnego lub wezwanie Krajowego Rzecznika Dyscyplinarnego w trakcie dochodzenia dyscyplinarnego nie wstrzymuje rozpoznania sprawy lub przeprowadzenia czynności, chyba że należycie usprawiedliwią oni swoją nieobecność, jednocześnie wnosząc o odroczenie lub przerwanie rozprawy lub posiedzenia, lub nieprzeprowadzanie czynności przed Krajowym Rzecznikiem Dyscyplinarnym, albo Krajowy Sąd Dyscyplinarny lub Krajowy Rzecznik Dyscyplinarny z ważnych przyczyn uzna ich obecność za konieczną.
2. Za należyte usprawiedliwienie niestawiennictwa obwinionego lub jego obrońcy na rozprawę przed Krajowym Sądem Dyscyplinarnym lub wezwanie Krajowego Rzecznika Dyscyplinarnego rozumie się wskazanie i uprawdopodobnienie wyjątkowych przyczyn, zaś w przypadku choroby, przedstawienie zaświadczenia lekarskiego wystawionego przez lekarza sądowego, potwierdzającego niemożność stawienia się na rozprawę przed Krajowym Sądem Dyscyplinarnym lub wezwanie Krajowego Rzecznika Dyscyplinarnego.
3. Za nieusprawiedliwione niestawiennictwo, odmowę złożenia zeznań lub przyrzeczenia przez świadka lub biegłego, Krajowy Sąd Dyscyplinarny lub Krajowy Rzecznik Dyscyplinarny może nałożyć karę porządkową w wysokości do 5000 zł. Świadek lub biegły nie podlega karze, jeżeli nie był uprzedzony o skutkach niestawiennictwa, odmowy złożenia zeznań lub przyrzeczenia.”,
b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu:
„3a. Na kierownika firmy audytorskiej, innej osoby prawnej, jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej lub osobę fizyczną, którzy bez należytego usprawiedliwienia nie wykonali obowiązku udzielenia informacji lub przekazania poświadczonych za zgodność z oryginałem dokumentów, Krajowy Sąd Dyscyplinarny lub Krajowy Rzecznik Dyscyplinarny może nałożyć karę porządkową w wysokości do 5000 zł. Kierownik podmiotu zobowiązanego lub zobowiązana osoba fizyczna nie podlegają karze, jeżeli nie byli uprzedzeni o skutkach niewykonania zobowiązania.”,
c) ust. 4 otrzymuje brzmienie:
„4. Przymusowe doprowadzenie świadka lub biegłego zarządza, na wniosek Krajowego Sądu Dyscyplinarnego lub Krajowego Rzecznika Dyscyplinarnego, sąd rejonowy właściwy według miejsca zamieszkania świadka albo biegłego.”,
d) dodaje się ust. 5–7 w brzmieniu:
„5. W przypadkach, o których mowa w ust. 3–4, na postanowienie przysługuje zażalenie.
6. Zażalenie na postanowienie o nałożeniu kary, o której mowa w ust. 3 albo 3a, przez:
1) Krajowego Rzecznika Dyscyplinarnego – rozpoznaje sąd rejonowy właściwy według miejsca zamieszkania świadka albo biegłego;
2) Krajowy Sąd Dyscyplinarny – rozpoznaje sąd właściwy do rozpoznania sprawy w drugiej instancji.
7. Zażalenie na postanowienie o przymusowym doprowadzeniu świadka lub biegłego rozpoznaje sąd, który zarządził to przymusowe doprowadzenie, w składzie trzech sędziów.”;
82) po art. 157 dodaje się art. 157a–157c w brzmieniu:
„Art. 157a. 1. W toku prowadzonego postępowania dyscyplinarnego organ prowadzący to postępowanie może żądać od banku, osób zatrudnionych w banku oraz osób, za pośrednictwem których bank wykonuje czynności bankowe, udzielenia informacji stanowiących tajemnicę bankową na podstawie postanowienia wydanego na jego wniosek przez sąd okręgowy właściwy według siedziby tego organu.
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) numer lub sygnaturę sprawy;
2) opis przewinienia wraz z kwalifikacją prawną, którego dotyczy postępowanie dyscyplinarne;
3) okoliczności uzasadniające potrzebę udzielenia informacji;
4) wskazanie osoby lub jednostki organizacyjnej, której dotyczą informacje;
5) podmiot zobowiązany do udzielenia informacji;
6) rodzaj i zakres informacji.
3. Po rozpatrzeniu wniosku, o którym mowa w ust. 1, sąd, w drodze postanowienia, wyraża zgodę na udzielenie informacji, określając ich rodzaj i zakres, osobę lub jednostkę organizacyjną, których one dotyczą, oraz podmiot zobowiązany do ich udzielenia, albo odmawia wyrażenia zgody na udzielenie informacji.
4. Na postanowienie, o którym mowa w ust. 3, organowi prowadzącemu postępowanie dyscyplinarne wnioskującemu o wydanie postanowienia przysługuje zażalenie.
5. Uprawniony przez sąd organ prowadzący postępowanie dyscyplinarne pisemnie informuje podmiot zobowiązany do udzielenia informacji o treści postanowienia sądu, osobie lub jednostce organizacyjnej, której mają dotyczyć informacje, oraz rodzaju i zakresie tych informacji.
Art. 157b. W toku prowadzonego postępowania dyscyplinarnego organ prowadzący to postępowanie może żądać od podmiotów, którym bank ujawnił informacje stanowiące tajemnicę bankową, udzielenia tych informacji, na podstawie postanowienia wydanego na jego wniosek przez sąd okręgowy właściwy według siedziby tego organu. Przepisy art. 157a ust. 2–5 stosuje się.
Art. 157c. Przepisy art. 157a i art. 157b stosuje się odpowiednio do informacji stanowiących tajemnicę zawodową, o której mowa w art. 9e ust. 1 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo–kredytowych.”;
83) w art. 159 dodaje się ust. 9 w brzmieniu:
„9. Krajowy Sąd Dyscyplinarny przesyła ujawnionemu pokrzywdzonemu informację o wydaniu orzeczenia skazującego biegłego rewidenta za zarzucany mu czyn, jeżeli postępowanie dyscyplinarne toczyło się w związku z usługą atestacyjną lub usługą pokrewną, wykonaną u tego pokrzywdzonego. Jeżeli przewinienie dyscyplinarne związane było z badaniem ustawowym, Krajowy Sąd Dyscyplinarny przesyła ujawnionemu pokrzywdzonemu również informacje o sprawozdaniu z badania w zakresie, o którym mowa w ust. 8. Informacji tych nie przesyła się, jeżeli pokrzywdzony przystąpił do toczącego się postępowania dyscyplinarnego w charakterze strony.”;
84) w art. 160:
a) po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:
„1a) rodzaj i stopień naruszenia ciążących na obwinionym obowiązków;”,
b) po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:
„3a) skutki popełnionego przewinienia dyscyplinarnego dla pokrzywdzonego lub uczestników obrotu gospodarczego;”,
c) pkt 4 otrzymuje brzmienie:
„4) kwotę zysków osiągniętych lub strat unikniętych przez obwinionego, w zakresie, w jakim można je ustalić;”,
d) po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:
„4a) przebieg dotychczasowej pracy zawodowej obwinionego;”,
e) w pkt 5 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 6 w brzmieniu:
„6) popełnione dotychczas przewinienia dyscyplinarne.”;
85) w art. 162 dodaje się ust. 7 w brzmieniu:
„7. Jeżeli podlegające łączeniu kary zostały orzeczone w pierwszej instancji przez sąd powszechny oraz Krajowy Sąd Dyscyplinarny, orzeczenie łączne wydaje sąd powszechny.”;
86) w art. 168:
a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Koszty postępowania dyscyplinarnego mają charakter zryczałtowany.”,
b) dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3. Wysokość zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego określa, w drodze uchwały, Krajowa Rada Biegłych Rewidentów, mając na względzie przeciętne koszty postępowania dyscyplinarnego.”;
87) w art. 170:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów i Agencja, po uprawomocnieniu się orzeczenia nakładającego karę, podają do publicznej wiadomości, bez zbędnej zwłoki, publikując na swoich stronach internetowych, informację o popełnionym przez biegłego rewidenta przewinieniu dyscyplinarnym oraz orzeczonej za to przewinienie karze.”,
b) uchyla się ust. 4;
88) w rozdziale 9 tytuł oddziału 2 otrzymuje brzmienie:
„Postępowanie w sprawach przewinień dyscyplinarnych popełnionych przy wykonywaniu usług atestacyjnych i usług pokrewnych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu”;
89) w art. 172:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Przepisy niniejszego oddziału stosuje się w sprawach przewinień dyscyplinarnych popełnionych przez biegłego rewidenta przy wykonywaniu usług atestacyjnych lub usług pokrewnych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu.”,
b) w ust. 3 w pkt 2 wyrazy „art. 157” zastępuje się wyrazami „art. 157–157c”;
90) w art. 174:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Agencja może upoważnić pracowników Agencji do podejmowania w jej imieniu i ustalonym zakresie działań w toku dochodzenia dyscyplinarnego oraz reprezentowania Agencji w postępowaniu przed sądem.”,
b) uchyla się ust. 2;
91) w art. 177 wyrazy „ust. 3 i 4” zastępuje się wyrazami „ust. 3–4”;
92) w art. 180:
a) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Koszty postępowania dyscyplinarnego mają charakter zryczałtowany.”,
b) dodaje się ust. 3 w brzmieniu:
„3. Wysokość zryczałtowanych kosztów postępowania dyscyplinarnego określa, w drodze uchwały, Rada Agencji, mając na względzie przeciętne koszty postępowania dyscyplinarnego.”;
93) w art. 181:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Agencja i Krajowa Rada Biegłych Rewidentów po uprawomocnieniu się orzeczenia nakładającego karę podają do publicznej wiadomości, bez zbędnej zwłoki, publikując na swoich stronach internetowych, informację o popełnionym przez biegłego rewidenta przewinieniu dyscyplinarnym, o którym mowa w art. 172 ust. 1, oraz orzeczonej za to przewinienie karze.”,
b) uchyla się ust. 4;
94) w art. 182 w ust. 1:
a) pkt 15 otrzymuje brzmienie:
„15) nie przestrzega przepisu art. 13 rozporządzenia nr 537/2014, dotyczącego sporządzania, publikowania i aktualizowania sprawozdania z przejrzystości oraz informowania właściwego organu o publikacji sprawozdania z przejrzystości;”,
b) pkt 23 otrzymuje brzmienie:
„23) nie przestrzega obowiązków dotyczących wnoszenia opłat z tytułu nadzoru, o których mowa w art. 55;”,
c) pkt 26 otrzymuje brzmienie:
„26) nie przestrzega przepisów dotyczących poddania się kontroli, o których mowa w art. 106 ust. 1, art. 123 ust. 1, art. 123a ust. 1 i art. 124 ust. 1, w tym nie stosuje się do żądania Agencji, o którym mowa w art. 111 ust. 3, lub nie stosuje się do żądania okazania dokumentów, przekazania poświadczonych przez pracownika firmy audytorskiej kopii dokumentów lub udzielenia informacji i wyjaśnień w zakresie objętym kontrolą, o której mowa w art. 106 ust. 1, art. 123 ust. 1, art. 123a ust. 1 lub art. 124 ust. 1;”,
d) pkt 28 otrzymuje brzmienie:
„28) nie wypełnia obowiązków informacyjnych, o których mowa w art. 51 oraz art. 14 rozporządzenia nr 537/2014;”,
e) dodaje się pkt 29 i 30 w brzmieniu:
„29) nie świadczy usług atestacyjnych innych niż badanie lub usług pokrewnych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu;
30) nie wypełnia obowiązku w zakresie przekazywania informacji, o którym mowa w art. 90 ust. 6a.”;
95) w art. 183 w ust. 6 w pkt 5 wyrazy „Krajową Radą Biegłych Rewidentów lub Komisją Nadzoru Audytowego” zastępuje się wyrazem „Agencją”;
96) art. 185 otrzymuje brzmienie:
„Art. 185. Kary administracyjne, o których mowa w art. 183 ust. 1, nakłada Agencja.”;
97) w art. 187:
a) uchyla się ust. 1,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Do decyzji w sprawie nałożenia kar administracyjnych, o których mowa w art. 183 ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.”;
98) w art. 188 uchyla się ust. 1;
99) w art. 189:
a) uchyla się ust. 1,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Wpływy z tytułu kar pieniężnych stanowią dochód budżetu państwa, a w przypadkach, o których mowa w art. 183 ust. 4a – przychód Funduszu Edukacji Finansowej, o którym mowa w ustawie z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym.”;
100) w art. 191 w ust. 1 wyrazy „Krajowa Rada Biegłych Rewidentów albo Komisja Nadzoru Audytowego” zastępuje się wyrazem „Agencja”;
101) po art. 191 dodaje się art. 191a w brzmieniu:
„Art. 191a. W sprawach nieuregulowanych w niniejszej ustawie do kar administracyjnych, o których mowa w art. 183 ust. 1, stosuje się przepisy działu IVa ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego.”;
102) w art. 194 po ust. 5 dodaje się ust. 5a w brzmieniu:
„5a. Komisja Nadzoru Finansowego przekazuje Agencji informację o nałożonych karach, o których mowa w art. 193 ust. 1, niezwłocznie po ich uprawomocnieniu się.”;
103) art. 196 otrzymuje brzmienie:
„Art. 196. Agencja może przeprowadzić kontrolę doraźną w firmie audytorskiej w celu wyjaśnienia okoliczności podniesionych w zawiadomieniu.”;
104) w art. 200 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, w szczególności w związku z kontrolami doraźnymi dotyczącymi przeprowadzania badań ustawowych, Agencja lub Komisja Nadzoru Finansowego mogą udzielać informacji i przekazywać dokumenty, w tym objęte obowiązkiem zachowania tajemnicy.”;
105) w art. 202 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Realizując wniosek właściwego organu nadzoru publicznego z państwa Unii Europejskiej, Agencja może podjąć odpowiednie działania, w tym przeprowadzić kontrolę doraźną.”;
106) w art. 203 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Biegły rewident lub firma audytorska, przeprowadzający obowiązkowe badanie sprawozdania finansowego jednostki zarejestrowanej w państwie trzecim, której papiery wartościowe są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej, podlegają nadzorowi sprawowanemu przez Agencję, w tym kontrolom, o których mowa w art. 106 ust. 1 i art. 124 ust. 1, oraz karom obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach przewidzianych w niniejszej ustawie dla biegłych rewidentów lub firm audytorskich przeprowadzających badania sprawozdań finansowych.”;
107) w art. 205 ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Za rozpatrzenie wniosku o wpis na listę, o którym mowa w ust. 1, jednostka audytorska pochodząca z państwa trzeciego wnosi opłatę w wysokości określonej w art. 60 ust. 1. Opłata jest wnoszona wraz ze złożeniem wniosku o wpis na tę listę. Przepisy art. 60 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.”;
108) w art. 206:
a) w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„Agencja może uznać, że:”,
b) w ust. 2 wyrazy „Komisja Nadzoru Audytowego, podejmując uchwałę, o której mowa w ust. 1” zastępuje się wyrazami „Agencja, w przypadku, o którym mowa w ust. 1”;
109) w art. 207 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Jednostka audytorska pochodząca z państwa trzeciego, wpisana na listę na podstawie art. 205 ust. 1, lub biegły rewident, o którym mowa w art. 204 ust. 2 pkt 6, podlega nadzorowi sprawowanemu przez Agencję, w tym kontrolom, o których mowa w art. 106 ust. 1 i art. 124 ust. 1, oraz karom obowiązującym w Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach przewidzianych w niniejszej ustawie dla biegłych rewidentów lub firm audytorskich przeprowadzających badania sprawozdań finansowych.”;
110) w art. 208 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Opłata, o której mowa w ust. 1, stanowi przychód Agencji.”;
111) w art. 299 w ust. 1 pkt 4–10 otrzymują brzmienie:
„4) 2020 r. – 0 zł;
5) 2021 r. – 0 zł;
6) 2022 r. – 0 zł;
7) 2023 r. – 0 zł;
8) 2024 r. – 0 zł;
9) 2025 r. – 0 zł;
10) 2026 r. – 0 zł.”.
Art. 2.[Ustawa o samorządzie gminnym] W ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 506 i 1309) w art. 25 po ust. 8 dodaje się ust. 8a w brzmieniu:
„8a. W gminie będącej jednostką zainteresowania publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1421 i 1571) za funkcję pełnioną przez radnego uważa się również członkostwo w komitecie audytu.”.
Art. 3.[Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych] W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 865, 1018, 1309, 1358 i 1495) w art. 6 w ust. 1 w pkt 21 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 22 w brzmieniu:
„22) Polską Agencję Nadzoru Audytowego, o której mowa w ustawie z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1421 i 1571).”.
Art. 4.[Ustawa o rachunkowości] W ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351 i 1495) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 66 ust. 9 otrzymuje brzmienie:
„9. O rozwiązaniu umowy o badanie sprawozdania finansowego kierownik jednostki oraz firma audytorska informują niezwłocznie, wraz z podaniem stosownego wyjaśnienia przyczyn rozwiązania umowy, Polską Agencję Nadzoru Audytowego, a w przypadku jednostki zainteresowania publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy o biegłych rewidentach – także Komisję Nadzoru Finansowego.”;
2) w art. 79 pkt 8 otrzymuje brzmienie:
„8) rozwiązuje umowę o badanie sprawozdania finansowego, bez uzasadnionej podstawy, lub nie informuje Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, a w odpowiednich przypadkach – Komisji Nadzoru Finansowego, o rozwiązaniu tej umowy,”.
Art. 5.[Ustawa o Najwyższej Izbie Kontroli] W ustawie z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2019 r. poz. 489) po art. 4 dodaje się art. 4a w brzmieniu:
„Art. 4a. 1. Najwyższa Izba Kontroli bada roczne sprawozdanie finansowe Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego. Badanie przeprowadza kontroler, o którym mowa w art. 66a, wpisany do rejestru biegłych rewidentów.
2. Badanie, o którym mowa w ust. 1, nie stanowi wykonywania zawodu biegłego rewidenta.”.
Art. 6.[Ustawa o samorządzie powiatowym] W ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 511) w art. 21 po ust. 4a dodaje się ust. 4b w brzmieniu:
„4b. W powiecie będącym jednostką zainteresowania publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1421 i 1571) za funkcję pełnioną przez radnego uważa się również członkostwo w komitecie audytu.”.
Art. 7.[Ustawa o samorządzie województwa] W ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2019 r. poz. 512) w art. 24 po ust. 6 dodaje się ust. 6a w brzmieniu:
„6a. W województwie będącym jednostką zainteresowania publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1421 i 1571) za funkcję pełnioną przez radnego uważa się również członkostwo w komitecie audytu.”.
Art. 8.[Ustawa o nadzorze nad rynkiem finansowym] W ustawie z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 298, 326, 730 i 875) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 4 w ust. 1 w pkt 6a wyrazy „Komisją Nadzoru Audytowego” zastępuje się wyrazami „Polską Agencją Nadzoru Audytowego”;
2) art. 17b otrzymuje brzmienie:
„Art. 17b. Przewodniczący Komisji i Prezes Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, o której mowa w ustawie z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, dokonują wzajemnej wymiany informacji lub dokumentów, w tym informacji chronionych na podstawie odrębnych ustaw, w zakresie niezbędnym do wykonywania ich ustawowo określonych zadań.”.
Art. 9.[Ustawa o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów] W ustawie z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 430, 399, 447 i 534) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 4 w pkt 67 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 68 w brzmieniu:
„68) Prezes Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego, Zastępca Prezesa Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego oraz członkowie Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego.”;
2) w art. 8 w pkt 62 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 63 w brzmieniu:
„63) pkt 68 – właściwy organ powołujący.”.
Art. 10.[Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów] W ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2019 r. poz. 369) w art. 31 w pkt 16b wyrazy „Komisją Nadzoru Audytowego” zastępuje się wyrazami „Polską Agencją Nadzoru Audytowego”.
Art. 11.[Ustawa o zasadach zarządzania mieniem państwowym] W ustawie z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. z 2019 r. poz. 1302 i 1309) w art. 3 w ust. 1 w pkt 32 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 33 w brzmieniu:
„33) Polska Agencja Nadzoru Audytowego.”.
Art. 12.[Polska Agencja Nadzoru Audytowego] Tworzy się Polską Agencję Nadzoru Audytowego, zwaną dalej „Agencją”.
Art. 13.[Organy zniesione] Znosi się:
1) Komisję Nadzoru Audytowego, zwaną dalej „KNA”;
2) Krajową Komisję Nadzoru.
Art. 14.[Należności i zobowiązania urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych] 1. Należności i zobowiązania urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych w zakresie realizacji zadań KNA stają się należnościami i zobowiązaniami Agencji.
2. Agencja wstępuje w prawa i obowiązki KNA.
Art. 15.[Pracownicy zatrudnieni w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych] 1. Pracownicy zatrudnieni w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych, niebędący urzędnikami służby cywilnej, wykonujący zadania w zakresie obsługi KNA stają się z dniem 1 stycznia 2020 r. pracownikami zatrudnionymi w Agencji. Przepis art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, 1043 i 1495) stosuje się odpowiednio.
2. Urzędnicy służby cywilnej zatrudnieni w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych, wykonujący zadania w zakresie obsługi KNA stają się z dniem 1 stycznia 2020 r., za ich zgodą, pracownikami zatrudnionymi w Agencji. Przepis art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy stosuje się odpowiednio.
3. W przypadku niewyrażenia zgody, o której mowa w ust. 2, przez urzędnika służby cywilnej przepisy art. 62 oraz art. 66 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1559 oraz z 2019 r. poz. 730) stosuje się.
Art. 16.[Powołanie Prezesa Agencji i Zastępcy Prezesa Agencji] 1. Prezesa Agencji i Zastępcę Prezesa Agencji oraz członków pierwszego składu Rady Agencji minister właściwy do spraw finansów publicznych powołuje z dniem 1 stycznia 2020 r.
2. Nie później niż 60 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy kandydatów na członków Rady Agencji rekomendują:
1) Komisja Nadzoru Finansowego – 4 kandydatów;
2) Minister Sprawiedliwości – 2 kandydatów;
3) Krajowa Rada Biegłych Rewidentów – 2 kandydatów;
4) organizacje pracodawców – 2 kandydatów;
5) Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. – 2 kandydatów.
3. Na stanowisko Prezesa Agencji, Zastępcy Prezesa Agencji ani członka Rady Agencji nie może być powołana osoba, która w okresie trzech lat poprzedzających powołanie wchodziła w skład Krajowej Komisji Nadzoru.
Art. 17.[Delegacja] 1. Minister właściwy do spraw finansów publicznych z dniem utworzenia Agencji powołuje Pełnomocnika do spraw organizacji Agencji, zwanego dalej „Pełnomocnikiem”. Powołanie stanowi nawiązanie stosunku pracy na podstawie powołania w rozumieniu ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
2. Pełnomocnikiem może być osoba spełniająca warunki, o których mowa w art. 94d ust. 2 pkt 1–4 oraz 7 ustawy zmienianej w art. 1.
3. Właściwym organem do przedłożenia oświadczenia lustracyjnego w stosunku do Pełnomocnika jest minister właściwy do spraw finansów publicznych. Przepisy ustawy zmienianej w art. 9 stosuje się.
4. Koszty związane z wynagrodzeniem Pełnomocnika i jego działalnością pokrywa Agencja.
5. Pełnomocnik podejmuje działania przygotowawcze i organizacyjne niezbędne do rozpoczęcia przez Agencję realizacji jej zadań z dniem 1 stycznia 2020 r.
6. Pełnomocnik wykonuje zadania Prezesa Agencji, o których mowa w art. 94c ust. 1 i ust. 2 pkt 2, 5 i 6 ustawy zmienianej w art. 1, do czasu powołania Prezesa Agencji.
7. Obsługę administracyjną, organizacyjną i księgową Pełnomocnika zapewnia urząd obsługujący ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
8. Pełnomocnik przedstawi ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych oraz Prezesowi Agencji sprawozdanie z wykonania przez niego zadań, w terminie 30 dni od dnia powołania Prezesa Agencji.
9. Pełnomocnik kończy swoją działalność z dniem złożenia sprawozdania, o którym mowa w ust. 8, jednak nie później niż z dniem 31 stycznia 2020 r.
Art. 18.[Plany finansowe Agencji] 1. Pełnomocnik sporządza i przedstawia ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych do zatwierdzenia:
1) projekt planu finansowego Agencji na okres od dnia utworzenia Agencji do dnia 31 grudnia 2019 r. – nie później niż w terminie 30 dni od dnia jego powołania;
2) projekt rocznego planu finansowego na rok 2020 – nie później niż do dnia 30 listopada 2019 r.
2. Polska Izba Biegłych Rewidentów w terminie do dnia 30 września 2019 r. przekazuje Pełnomocnikowi informacje o planowanych kosztach nadzoru na rok 2020.
Art. 19.[Dotacje z budżetu państwa] 1. W latach 2019 i 2020 minister właściwy do spraw finansów publicznych przekazuje Agencji dotacje z budżetu państwa.
1a. [1] Dotacje, o których mowa w ust. 1, udzielane są w formie dotacji:
1) podmiotowej – na pokrycie bieżących kosztów organizacji i działalności Agencji;
2) celowej – na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji.
2. Dotacje, o których mowa w ust. 1, zwiększają fundusz podstawowy Agencji.
Art. 20.[Plan działania na rok 2020] Plan działania, o którym mowa w art. 90 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, na rok 2020, przygotowuje Prezes Agencji i publikuje na stronie internetowej Agencji, w terminie do dnia 31 marca 2020 r.
Art. 21.[Roczne sprawozdanie za rok 2019] 1. KNA przekazuje Pełnomocnikowi w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r. roczne sprawozdanie, o którym mowa w art. 90 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, za rok 2019 w zakresie działań KNA.
2. Krajowa Komisja Nadzoru przekazuje Pełnomocnikowi w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r. sprawozdanie, o którym mowa w art. 35 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1, za rok 2019.
3. Sprawozdanie z działalności za 2019 r. sporządzone zgodnie z art. 30 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, jest przekazywane Agencji w terminie do dnia 31 marca 2020 r.
Art. 22.[Roczne sprawozdanie sporządzone przez Prezesa Agencji] Prezes Agencji, sporządzając roczne sprawozdanie, o którym mowa w art. 90 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, za rok 2019, uwzględnia dane wynikające ze sprawozdań przekazanych zgodnie z art. 21.
Art. 23.[Uchwały organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów] Uchwały organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, o których mowa w art. 30 ust. 2 pkt 3 lit. a–f ustawy zmienianej w art. 1, oraz statut, o którym mowa w art. 45 tej ustawy, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują moc.
Art. 24.[Lista prowadzona przez Agencję] 1. Lista, o której mowa w art. 57 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, od dnia 1 stycznia 2020 r. jest prowadzona przez Agencję.
2. Krajowa Rada Biegłych Rewidentów w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r. przekazuje Agencji zasoby elektroniczne i dokumenty niezbędne do prowadzenia listy, o której mowa w art. 57 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w sposób zapewniający bezpieczeństwo i integralność danych.
Art. 25.[Wnioski o wpis na listę prowadzoną przez Agencję] 1. Lista, o której mowa w art. 204 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, od dnia 1 stycznia 2020 r. jest prowadzona przez Agencję.
2. Do wniosków o wpis na listę, o której mowa w art. 204 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, złożonych i nierozpatrzonych przed dniem 1 stycznia 2020 r. stosuje się przepisy dotychczasowe.
Art. 26.[Stosowanie przepisów dotychczasowych] 1. Do postępowań administracyjnych prowadzonych przez organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2020 r., stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. W postępowaniach administracyjnych, o których mowa w ust. 1, w których stroną jest lub mogłaby być KNA, prawa i obowiązki strony przejmuje Agencja.
Art. 27.[Stosowanie przepisów dotychczasowych] 1. Do postępowań administracyjnych i sądowoadministracyjnych, wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2020 r., stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. W postępowaniach, o których mowa w ust. 1, w których stroną jest lub mogłaby być KNA, prawa i obowiązki strony przejmuje Agencja.
Art. 28.[Delegacja] Minister właściwy do spraw finansów publicznych oraz KNA, w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r., przekazują Agencji zasoby elektroniczne i dokumenty dotyczące realizacji zadań KNA, w tym akta postępowań, niezbędne do prawidłowego działania Agencji i wykonywania jej zadań, w sposób zapewniający ochronę informacji objętych tajemnicą oraz bezpieczeństwo i integralność danych.
Art. 29.[Zalecenia skierowane do firmy audytorskiej] 1. W przypadku kontroli, o których mowa w art. 36 ust. 1 lub art. 39 ustawy zmienianej w art. 1, rozpoczętych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy:
1) zakończenie tych kontroli oraz
2) skierowanie raportu z kontroli, o którym mowa w art. 122 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, do kontrolowanej firmy audytorskiej
– następuje w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r.
2. Do postępowań o nałożenie kar oraz postępowań dyscyplinarnych, wszczętych w związku z kontrolą, o której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, chyba że przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, są względniejsze dla obwinionego.
3. Jeżeli z przyczyn niezależnych od Krajowej Komisji Nadzoru czynności, o których mowa w ust. 1, nie zostały wykonane w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r., Krajowa Komisja Nadzoru przekazuje niezwłocznie do Agencji dokumentację kontroli, o których mowa w ust. 1, wraz z pisemnym uzasadnieniem przyczyn niewykonania tych czynności w terminie. Agencja uwzględnia kontrolę firmy audytorskiej w pierwszym rocznym planie kontroli obejmującym rok przypadający po dniu 31 grudnia 2019 r.
4. W przypadku skierowania przez Krajową Komisję Nadzoru do firmy audytorskiej zaleceń, o których mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, co do których termin ich realizacji upłynął do dnia 30 listopada 2019 r., Krajowa Komisja Nadzoru dokonuje weryfikacji realizacji zaleceń w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.
5. W przypadku niewykonania przez Krajową Komisję Nadzoru obowiązku, o którym mowa w:
1) ust. 1, z przyczyn innych niż wskazane w ust. 3, w terminie do dnia 31 grudnia 2019 r.,
2) ust. 3 lub 4
– Agencja może nałożyć na Polską Izbę Biegłych Rewidentów karę pieniężną w wysokości 10 000 zł.
6. Do kary pieniężnej, o której mowa w ust. 5, stosuje się przepisy art. 127 ust. 3–8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
7. W przypadku skierowania przez Krajową Komisję Nadzoru do firmy audytorskiej zaleceń, o których mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, co do których termin ich realizacji upływa po dniu 30 listopada 2019 r., Krajowa Komisja Nadzoru oraz kontrolowana firma audytorska przekazują niezwłocznie Agencji raport z kontroli, o którym mowa w art. 122 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, oraz informacje o sposobie realizacji zaleceń. Przepis art. 121 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio.
Art. 30.[Kompetencje Krajowej Komisji Nadzoru] Krajowa Komisja Nadzoru od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy:
1) nie wszczyna kontroli, o których mowa w art. 36 ust. 1 lub art. 39 ustawy zmienianej w art. 1;
2) nie opracowuje rocznych planów kontroli, o których mowa w art. 36 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1.
Art. 31.[Stosowanie przepisów dotychczasowych] 1. Do kontroli, o których mowa w art. 106 ust. 1 lub art. 124 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, rozpoczętych przed dniem 1 stycznia 2020 r. oraz:
1) niezakończonych przed tym dniem albo
2) zakończonych przed tym dniem, z tym że do kontrolowanej firmy audytorskiej nie skierowano do tego dnia raportu z kontroli, o którym mowa w art. 122 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym
– stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1, czynności:
1) podjęte w toku kontroli pozostają w mocy;
2) wykonywane przez KNA są wykonywane przez Agencję.
3. W przypadku skierowania przez KNA do firmy audytorskiej zaleceń, o których mowa w art. 121 ust. 1 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, co do których do dnia 31 grudnia 2019 r. nie upłynął termin ich realizacji, weryfikacji realizacji zaleceń dokonuje Agencja.
Art. 32.[Kontrola doraźna] 1. W przypadku powzięcia informacji o nieprawidłowościach w:
1) przeprowadzaniu badań ustawowych jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego lub
2) świadczeniu usług atestacyjnych innych niż badanie ustawowe lub usług pokrewnych
– KNA może przeprowadzić w firmie audytorskiej kontrolę doraźną.
2. Do kontroli doraźnej w zakresie badań, o których mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje się przepisy art. 124 ust. 2–6 i 7 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.
3. Przedmiotem kontroli doraźnej w zakresie świadczenia usług, o których mowa w ust. 1 pkt 2, jest wyjaśnienie, czy nieprawidłowości, o których powzięto informację, mają miejsce. Zakres kontroli może obejmować ocenę:
1) systemu wewnętrznej kontroli jakości w kontrolowanej firmie audytorskiej, w tym ocenę polityk i procedur wewnętrznej kontroli jakości tej firmy zapewniających przestrzeganie przez biegłych rewidentów i firmę audytorską:
a) mających zastosowanie krajowych standardów wykonywania zawodu i krajowych standardów kontroli jakości,
b) wymogów w zakresie etyki i niezależności określonych w zasadach etyki zawodowej,
c) innych mających zastosowanie przepisów prawa i wynikających z nich obowiązków;
2) zgodności wybranej do kontroli dokumentacji świadczonej usługi z obowiązującymi przepisami prawa, krajowymi standardami wykonywania zawodu i krajowymi standardami kontroli jakości oraz wymogami w zakresie etyki i niezależności.
4. Do kontroli doraźnej w zakresie świadczenia usług, o których mowa w ust. 1 pkt 2, stosuje się przepisy art. 124 ust. 3–6 i 7 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.
5. KNA prowadzi postępowania o nałożenie kar oraz postępowania dyscyplinarne wszczęte w związku z kontrolami doraźnymi, o których mowa w ust. 1. Do tych postępowań stosuje się odpowiednio przepisy rozdziałów 9 i 10 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.
6. Kontrole doraźne, o których mowa w ust. 1, rozpoczęte przed dniem 1 stycznia 2020 r. oraz niezakończone przed tym dniem, od dnia 1 stycznia 2020 r. są prowadzone przez Agencję. Podjęte w toku tych kontroli czynności pozostają w mocy. Przepisy ust. 1–5 stosuje się.
7. W przypadku kontroli doraźnych, o których mowa w ust. 1, rozpoczętych oraz zakończonych przed dniem 1 stycznia 2020 r., czynności, o których mowa w art. 118 ust. 2 i art. 119–122 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, wykonywane przez KNA są wykonywane przez Agencję, jeżeli do kontrolowanej firmy audytorskiej nie skierowano przed tym dniem raportu z kontroli, o którym mowa w art. 122 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym.
8. W przypadku skierowania przez KNA do firmy audytorskiej zaleceń z kontroli doraźnych, o których mowa w ust. 1, co do których do dnia 31 grudnia 2019 r. nie upłynął termin ich realizacji, weryfikacji realizacji zaleceń dokonuje Agencja.
Art. 33.[Plan kontroli na pierwsze półrocze 2020 r.] 1. KNA ustala plan kontroli na pierwsze półrocze 2020 r. w zakresie dotyczącym badań ustawowych jednostek innych niż jednostki zainteresowania publicznego, a także w zakresie usług atestacyjnych innych niż badanie ustawowe lub usług pokrewnych, jeżeli potrzeba takich kontroli wynika z analizy ryzyka przeprowadzonej przez KNA.
2. Plan kontroli, o którym mowa w ust. 1, jest realizowany przez Agencję.
3. Kontrola, o której mowa w art. 106 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, zaplanowana na 2019 r. i nierozpoczęta przed dniem 1 stycznia 2020 r., jest przeprowadzana przez Agencję.
Art. 34.[Postępowania dyscyplinarne prowadzone przez organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów] 1. Do postępowań dyscyplinarnych prowadzonych przez organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów, wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2020 r., stosuje się przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, chyba że przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, są względniejsze dla obwinionego.
2. W postępowaniach, o których mowa w ust. 1, w których stroną jest lub mogłaby być KNA, prawa i obowiązki strony przejmuje Agencja.
Art. 35.[Postępowania dyscyplinarne wszczęte i niezakończone przed dniem 1 stycznia 2020 r] Postępowania dyscyplinarne wszczęte i niezakończone przed dniem 1 stycznia 2020 r., w przypadku których KNA prowadzi postępowanie wyjaśniające, dochodzenie dyscyplinarne albo jest oskarżycielem przed sądem, są prowadzone na podstawie przepisów dotychczasowych. W tym przypadku od dnia 1 stycznia 2020 r. prawa i obowiązki KNA przejmuje Agencja.
Art. 36.[Kary pieniężne] Do kar pieniężnych nałożonych do dnia 31 grudnia 2019 r. w postępowaniu administracyjnym lub postępowaniu dyscyplinarnym, o których mowa w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, w tym do wpływów z tych kar, stosuje się przepisy dotychczasowe, chyba że przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, są względniejsze dla strony lub obwinionego.
Art. 37.[Opłaty z tytułu nadzoru] 1. Do opłat z tytułu nadzoru, o których mowa w art. 55 i art. 56 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, należnych za lata 2018 i 2019, stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. Należne za rok 2019 opłaty z tytułu nadzoru, o których mowa w:
1) art. 55 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym – rozlicza minister właściwy do spraw finansów publicznych;
2) art. 56 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym – rozlicza Polska Izba Biegłych Rewidentów.
3. Firmy audytorskie przekazują do KNA, w terminie do dnia 20 października 2019 r., informację o przychodach z tytułu usług atestacyjnych oraz usług pokrewnych wykonywanych zgodnie z krajowymi standardami wykonywania zawodu, prognozowanych do osiągnięcia w latach 2019 i 2020.
4. Informacje, o których mowa w ust. 3, KNA przekazuje, w terminie do dnia 10 listopada 2019 r., ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych oraz Pełnomocnikowi.
5. Informacje, o których mowa w ust. 3, uwzględnia się przy wyliczeniu na rok 2020 wysokości stawki procentowej opłat, o których mowa w art. 55 ust. 1 i 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
6. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, wyliczając wysokość stawki procentowej opłat, o których mowa w art. 55 ust. 1 i 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie uwzględnia niedoborów i nadwyżek opłat z tytułu nadzoru powstałych przed dniem 1 stycznia 2020 r.
7. Przepisy art. 55 ust. 10a i 10b ustawy zmienianej w art. 1 stosuje się do opłat z tytułu nadzoru należnych za rok 2020.
8. Przepis art. 55a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 stosuje się po raz pierwszy do kwoty przekazanej Polskiej Izbie Biegłych Rewidentów w 2020 r.
Art. 38.[Zachowanie mandatu przez osoby wybrane do organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów] Osoby wybrane do organów Polskiej Izby Biegłych Rewidentów zachowują mandat do następnych wyborów, które odbędą się na pierwszym Krajowym Zjeździe Biegłych Rewidentów po dniu 1 stycznia 2020 r.
Art. 39.[Organizacja wewnętrzna firm audytorskich] Firmy audytorskie dostosują organizację wewnętrzną, system wewnętrznej kontroli jakości oraz dokumentację do wymogów określonych w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w terminie do dnia 31 sierpnia 2020 r.
Art. 40.[Termin złożenia sprawozdań] W terminie do dnia 29 lutego 2020 r. sprawozdania za 2019 r. sporządzone i przekazane zgodnie z:
1) art. 51 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, są przekazywane Agencji;
2) art. 52 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, są przekazywane Krajowej Radzie Biegłych Rewidentów i Agencji.
Art. 41.[Skreślenie firmy audytorskiej z listy firm audytorskich] Agencja skreśla firmę audytorską z listy firm audytorskich na podstawie przepisów dotychczasowych, jeżeli przypadki, o których mowa w art. 61 ust. 1 pkt 2, 3 i 7 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, wystąpiły przed dniem 1 stycznia 2020 r.
Art. 42.[Osoby posiadające uprawnienia do przeprowadzania obowiązkowych badań sprawozdań finansowych] 1. Do osób posiadających uprawnienia do przeprowadzania obowiązkowych badań sprawozdań finansowych uzyskane w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej ubiegających się o wpis do rejestru biegłych rewidentów, które przystąpiły do postępowania kwalifikacyjnego:
1) przed dniem wystąpienia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 zdanie drugie Traktatu o Unii Europejskiej (Dz. U. z 2004 r. poz. 864), stosuje się przepisy dotyczące osób, które posiadają uprawnienia do przeprowadzania obowiązkowych badań sprawozdań finansowych, uzyskane w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie Unii Europejskiej;
2) od dnia, o którym mowa w pkt 1, stosuje się przepisy dotyczące osób, które posiadają uprawnienia do przeprowadzania obowiązkowych badań sprawozdań finansowych, uzyskane w państwie trzecim.
2. Przepis ust. 1 pkt 1 stosuje się odpowiednio do kandydata na biegłego rewidenta, o którym mowa w art. 15 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1.
Art. 43.[Delegacja] Minister właściwy do spraw członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej ogłosi, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, dzień wystąpienia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 zdanie drugie Traktatu o Unii Europejskiej.
Art. 44.[Skutki finansowe ustawy] 1. W latach 2019–2028 maksymalny limit wydatków ministra właściwego do spraw finansów publicznych z tytułu dotacji przekazanych Agencji, o których mowa w art. 19, będących skutkiem finansowym niniejszej ustawy, wynosi w:
1) 2019 r. – 4,2 mln zł;
2) 2020 r. – 6 mln zł;
3) 2021 r. – 0 zł;
4) 2022 r. – 0 zł;
5) 2023 r. – 0 zł;
6) 2024 r. – 0 zł;
7) 2025 r. – 0 zł;
8) 2026 r. – 0 zł;
9) 2027 r. – 0 zł;
10) 2028 r. – 0 zł.
2. W przypadku zagrożenia przekroczeniem limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1, na dany rok budżetowy, wdrożony zostanie mechanizm korygujący polegający na ograniczeniu wydatków Agencji pokrywanych z dotacji, o których mowa w ust. 1.
3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych jest organem właściwym do:
1) monitorowania wykorzystania limitu wydatków, o którym mowa w ust. 1;
2) wdrożenia mechanizmu korygującego, o którym mowa w ust. 2.
Art. 45.[Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:
1) art. 1 pkt 1 lit. a, pkt 45, 50 i 52, art. 3, art. 5, art. 9, art. 11, art. 12, art. 19 i art. 28, które wchodzą w życie po upływie 21 dni od dnia ogłoszenia;
2) art. 1 pkt 2–23, 26–44, 46–49, 51 i 53–110, art. 2, art. 4, art. 6–8, art. 10, art. 13, art. 14, art. 20, art. 22, art. 23, art. 26, art. 27, art. 31, art. 34–36, art. 38, art. 39 i art. 41, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2020 r.;
3) art. 42 i art. 43, które wchodzą w życie z dniem wystąpienia Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 zdanie drugie Traktatu o Unii Europejskiej.
|
1) Niniejsza ustawa w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniającą dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylającą dyrektywę Rady 84/253/EWG (Dz. Urz. UE L 157 z 09.06.2006, str. 87, Dz. Urz. UE L 81 z 11.03.2008, str. 53, Dz. Urz. UE L 182 z 29.06.2013, str. 19, Dz. Urz. UE L 158 z 27.05.2014, str. 196 oraz Dz. Urz. UE L 24 z 30.01.2016, str. 1).
2) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, ustawę z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, ustawę z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli, ustawę z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, ustawę z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, ustawę z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym, ustawę z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, ustawę z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawę z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym.
3) Zmiany wymienionej dyrektywy zostały ogłoszone w Dz. Urz. UE L 81 z 11.03.2008, str. 53, Dz. Urz. UE L 182 z 29.06.2013, str. 19, Dz. Urz. UE L 158 z 27.05.2014, str. 196 oraz w Dz. Urz. UE L 24 z 30.01.2016, str. 1.
[1] Art. 19 ust. 1a dodany przez art. 119 ustawy z dnia 16 października 2019 r. o rozstrzyganiu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania oraz zawieraniu uprzednich porozumień cenowych (Dz.U. poz. 2200). Zmiana weszła w życie 15 listopada 2019 r.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00