§ 1.[Zakres regulacji] 1. Rozporządzenie określa:

1) szczegółowy tryb dokonywania kontroli granicznej przez funkcjonariuszy Straży Granicznej, zwanych dalej „funkcjonariuszami”, a także poświadczania w dokumentach podróży przekroczenia granicy państwowej;

2) wzory dokumentów wykorzystywanych w celu potwierdzenia wjazdu lub wyjazdu oraz poświadczających zatrzymanie dokumentu podczas kontroli granicznej;

3) wzór pieczęci poświadczającej daty i miejsca przekroczenia granicy.

2. Warunki dokonywania kontroli granicznej, uwzględniające formy kontroli granicznej, sposoby jej przeprowadzania i poświadczania w dokumentach uprawniających do przekraczania granicy państwowej określa rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granice (kodeks graniczny Schengen) (Dz. Urz. UE L 77 z 23.03.2016, str. 1, z późn. zm.²⁾), zwane dalej „kodeksem granicznym Schengen”.

§ 2.[Wykorzystanie w toku kontroli granicznej urządzeń technicznych oraz psów służbowych] 1. W toku kontroli granicznej funkcjonariusze wykorzystują urządzenia techniczne oraz psy służbowe.

2. Wykorzystanie w toku kontroli granicznej stacjonarnych lub mobilnych urządzeń technicznych służy weryfikacji ważności i autentyczności dokumentów podróży oraz wykluczeniu posiadania substancji, środków, materiałów oraz innych przedmiotów, których przemieszczanie przez granicę państwową jest zabronione.

3. Wykorzystanie w toku kontroli granicznej psów służbowych służy wykluczeniu posiadania substancji, środków, materiałów oraz innych przedmiotów, których przemieszczanie przez granicę państwową jest zabronione.

4. Kontrola graniczna może być dokonywana przy wykorzystaniu nadzorowanego przez funkcjonariusza systemu zautomatyzowanej kontroli granicznej.

§ 3.[Sposoby przeprowadzenia kontroli granicznej] Kontroli granicznej osób, przedmiotów i środków transportu, w przypadku wykorzystania urządzeń technicznych lub psów służbowych, dokonuje się w sposób, który nie powoduje zagrożenia dla życia lub zdrowia osób oraz uszkodzenia przedmiotów i środków transportu.

§ 4.[Potwierdzenie przekroczenia granicy zewnętrznej] 1. Potwierdzenie przekroczenia granicy zewnętrznej, o której mowa w art. 2 pkt 2 kodeksu granicznego Schengen, polega na tym, że funkcjonariusz, na zasadach określonych w kodeksie granicznym Schengen, zamieszcza w dokumencie podróży odbitkę stempla kontroli granicznej.

2. W przypadku określonym w art. 11 ust. 3 kodeksu granicznego Schengen funkcjonariusz potwierdza wjazd lub wyjazd na osobnym arkuszu, którego wzór jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

3. Poświadczenie przez funkcjonariusza daty i miejsca przekroczenia granicy zewnętrznej, w przypadku określonym w art. 12 ust. 2 kodeksu granicznego Schengen, polega na zamieszczeniu w dokumencie podróży pieczęci, której wzór jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

4. Zamieszczenie poświadczenia, o którym mowa w ust. 3, oraz wydanie formularza określonego w załączniku VIII kodeksu granicznego Schengen odnotowuje się każdorazowo w dokumentacji służbowej.

§ 5.[Zaświadczenie o zatrzymaniu dokumentu] 1. Funkcjonariusz w trakcie dokonywania kontroli granicznej wykonuje czynności zlecone przez sąd, prokuraturę oraz inne właściwe organy państwowe, a także podejmuje działania na skutek wglądu do Systemu Informacyjnego Schengen oraz innych baz danych zgodnie z odrębnymi przepisami.

2. Jeżeli w związku z realizacją czynności, o których mowa w ust. 1, funkcjonariusz zatrzymuje dokument, w tym dokument podróży, w przypadkach nieuregulowanych innymi przepisami wystawia zaświadczenie o zatrzymaniu dokumentu, którego wzór jest określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia.

3. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 2, jest wystawiane w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden jest wręczany osobie, której zatrzymano dokument, a drugi dołącza się do dokumentacji służbowej.

§ 6.[Kontrola graniczna poza kolejnością] 1. Poza kolejnością dokonuje się kontroli granicznej:

1) członków grup ratowniczych i ekspertów, a także ich wyposażenia i środków pomocy;

2) członków załóg pojazdów straży pożarnej, sanitarnych oraz osób uczestniczących w akcjach ratowniczych;

3) autobusów w komunikacji międzynarodowej dokonujących regularnych przewozów osób;

4) środków transportu przewożących:

a) żywe zwierzęta, towary szybko psujące się, w szczególności świeże mleko i świeże produkty przetwórstwa mlecznego, świeże mięso i świeże produkty przetwórstwa mięsnego, świeże lub żywe ryby oraz świeże produkty przetwórstwa rybnego, owoce i warzywa, kwiaty cięte, a także krew, osocze i materiały biologiczne,

b) towary niebezpieczne,

c) pomoc humanitarną.

2. Kontroli granicznej poza kolejnością można dokonać również w innych, szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek osoby zainteresowanej, za zgodą wyrażoną ustnie lub pisemnie, każdorazowo, przez właściwego miejscowo komendanta placówki Straży Granicznej lub upoważnionego przez niego funkcjonariusza. Fakt udzielenia zgody w tym przypadku należy odnotować w dokumentacji służbowej.

§ 7.[Kontrola graniczna żołnierzy i funkcjonariuszy jednostek organizacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji oraz Straży Granicznej] Kontrola graniczna żołnierzy i funkcjonariuszy jednostek organizacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Policji oraz Straży Granicznej może być ograniczona do odebrania listy żołnierzy lub funkcjonariuszy, zawierającej następujące dane: imię i nazwisko w pełnym brzmieniu, datę i miejsce urodzenia oraz numery dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy państwowej, poświadczonej przez uprawniony organ wojskowy, Policji lub Straży Granicznej.

§ 8.[Odstąpienie od kontroli granicznej] Można odstąpić od kontroli granicznej lub dokonać jej w sposób ograniczony do przyjęcia zgłoszenia zamiaru przekroczenia granicy państwowej przez:

1) członków załóg pojazdów, statków morskich i śródlądowych oraz statków powietrznych służb państwowych polskich i obcych uczestniczących w akcjach ratowniczych lub innych, których celem jest ochrona życia lub zdrowia;

2) członków załóg i osoby podróżujące statkami rybackimi o polskiej przynależności, pasażerskimi i specjalnymi między portami polskimi oraz po Morzu Bałtyckim bez zawijania do obcych portów;

3) członków załóg i osób zatrudnionych przy budowie lub remoncie statków przeprowadzanych przez stocznie znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, odbywających próbne rejsy bez zawijania do obcych portów;

4) członków załóg i pasażerów statków obcych podróżujących między portami polskimi;

5) członków załóg okrętów wojennych i statków powietrznych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz znajdujących się na ich pokładzie żołnierzy, którzy nie są członkami załóg okrętów wojennych i statków powietrznych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;

6) członków załóg okrętów wojennych i statków powietrznych państw obcych oraz znajdujących się na ich pokładzie żołnierzy, którzy nie są członkami załóg okrętów wojennych i statków powietrznych państw obcych, wykonujących zadania w ramach wiążących Rzeczpospolitą Polską umów międzynarodowych i porozumień;

7) członków załóg jednostek pływających służb odpowiedzialnych za ochronę granicy innych państw, które przypływają do Rzeczypospolitej Polskiej celem udziału we wspólnych ćwiczeniach lub na zaproszenie Straży Granicznej.

§ 9.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.³⁾