Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. [Zakres regulacji] [1] 1. Rozporządzenie określa:

1) wymagania w zakresie charakterystyk metrologicznych taksometrów;

2) szczegółowy zakres sprawdzeń wykonywanych podczas legalizacji ponownej taksometrów.

2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o taksometrach należy przez to rozumieć taksometry i taksometry elektroniczne.

§ 2.[Definicje] Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) stała taksometru k – wielkość, wyrażoną w impulsach na kilometr drogi (imp/km), określającą rodzaj i liczbę sygnałów, które powinien przyjąć taksometr, aby poprawnie wskazać długość przebytej drogi równą 1 km;

2) współczynnik charakterystyczny w – wielkość, wyrażoną w obrotach na kilometr drogi (obr/km) lub w impulsach na kilometr drogi (imp/km), określającą rodzaj i liczbę sygnałów elementu taksówki przeznaczonego do napędu taksometru (obrotów lub impulsów) przypadających na 1 km drogi przebytej przez taksówkę;

3) stała taryf c – wielkość określającą stosunek długości pierwszego odcinka drogi do następnego odcinka drogi i pierwszego okresu czasu do następnego okresu czasu;

4) opłata – całkowitą wartość należności za kurs wynikającą z ustalonej opłaty początkowej za wynajęcie taksówki i długości przebytej drogi lub czasu trwania kursu, bez dopłaty;

5) opłata początkowa – minimalną wartość należności wskazywaną po włączeniu taksometru;

6) dopłata – opłatę za dodatkową usługę;

7) jednostka taryfowa – wartość, o jaką zmienia się opłata w położeniu taryfowym.

Rozdział 2

Wymagania w zakresie charakterystyk metrologicznych taksometrów

§ 3. (uchylony).

§ 4.(uchylony).

§ 5.(uchylony).

§ 6.(uchylony).

§ 7.(uchylony).

§ 8.(uchylony).

§ 9.(uchylony).

§ 10.(uchylony).

§ 11.(uchylony).

§ 12.(uchylony).

§ 13.[Dopuszczalne błędy graniczne taksometru] Błędy graniczne dopuszczalne przy legalizacji ponownej taksometru niezainstalowanego w taksówce wynoszą dla:

1) przedziału czasu: +/– 0,1%, lecz nie mniej niż 0,2 s;

2) długości przebytej drogi: +/– 0,2%, lecz nie mniej niż 4 m;

3) obliczenia opłaty: +/– 0,1%, lecz nie mniej niż wartość minimalna, z uwzględnieniem zaokrąglenia, odpowiadająca najmniej znaczącej cyfrze wskazania opłaty.

§ 14.[Dopuszczalne błędy graniczne taksometru] Błędy graniczne dopuszczalne przy legalizacji ponownej taksometru zainstalowanego w taksówce wynoszą dla:

1) przedziału czasu: +/– 0,2%;

2) długości przebytej drogi: +/– 2%;

3) różnicy między wartością stałej taksometru k a wartością współczynnika charakterystycznego w: 1% w odniesieniu do wartości w.

Rozdział 3

Szczegółowy zakres sprawdzeń wykonywanych podczas legalizacji ponownej taksometrów objętych zatwierdzeniem typu

§ 15. [Czynności legalizacji ponownej taksometru] Podczas legalizacji ponownej taksometru należy dokonać:

1) oględzin zewnętrznych;

2) sprawdzenia działania taksometru;

3) wyznaczenia błędów wskazań taksometru.

§ 16.[Oględziny zewnętrzne taksometru] Podczas oględzin zewnętrznych taksometru należy sprawdzić:

1) (uchylony);

2) czy w widocznym miejscu na wewnętrznej lub zewnętrznej stronie przedniej ścianki taksometru zamieszczone są w sposób trwały wymagane oznaczenia;

3) czy na przedniej ściance taksometru znajdują się następujące oznaczenia, umowne symbole lub znaki:

a) opłata złotych (zł),

b) taryfa – przy okienku taryf,

c) km ogólne, km płatne, kursy, jednostki taryfowe – przy okienku liczników lub przy okienkach odpowiednich liczników, jeżeli występują one oddzielnie,

d) dopłata złotych (zł) – przy okienku dopłat;

4) czy wysokość liter napisów OPŁATA, DOPŁATA, TARYFA, WOLNY, KASA i cyfr nie jest mniejsza niż 4 mm, a wysokość pozostałych napisów i oznaczeń nie jest mniejsza niż 2,5 mm;

5) czy litery i cyfry oznaczeń, o których mowa w pkt 4, wykonane są w sposób trwały i czytelny;

6) czy taksometr posiada możliwość nałożenia cech zabezpieczających dostęp do:

a) wnętrza taksometru,

b) urządzeń przeznaczonych do regulacji lub dopasowania taksometru do taksówki,

c) urządzenia programującego;

7) czy obudowa taksometru chroni jego zespoły przed pyłem i wilgocią.

§ 17.(uchylony).

§ 18.[Sprawdzanie działania taksometru] Podczas sprawdzenia działania taksometru zgłoszonego do legalizacji ponownej, naprawionego lub z uszkodzoną cechą zabezpieczającą, sprawdza się, czy:

1) taksometr jest napędzany wałkiem giętkim lub impulsami przekazywanymi przez przetwornik przewodem elektrycznym bezpośrednio od kół napędowych taksówki lub za pośrednictwem przekładni i reduktora;

2) wałek giętki ma średnicę co najmniej 3,3 mm i jest osłonięty pancerzem;

3) przewód elektryczny jest ekranowany i osłonięty na zewnątrz powłoką izolującą;

4) taksometr wyświetla lub drukuje informacje o układzie taryf tylko w położeniu zespołu przełącznika WOLNY;

5) informacja o układzie taryf zawiera wartości:

a) opłaty początkowej,

b) opłaty za jeden kilometr drogi przebytej we wszystkich położeniach taryfowych zespołu przełącznika,

c) opłaty za jedną godzinę postoju we wszystkich położeniach taryfowych zespołu przełącznika,

d) jednostki taryfowej,

e) stałej taryf c,

f) jednostki dopłaty w przypadku stosowania zespołu dopłat;

6) po włączeniu taksometru zespół opłat wskazuje opłatę początkową;

7) licznik kursów oraz licznik jednostek taryfowych zwiększają swoje wskazania skokowo o jednostkę;

8) licznik kursów jest napędzany od zespołu przełącznika, a na pełny cykl pracy tego zespołu przypada przyrost wskazania licznika o jednostkę;

9) wskazania liczników kilometrów ogólnych i płatnych oraz liczników kursów i jednostek taryfowych są wyświetlane w zespole opłat lub w zespole dopłat w położeniu zespołu przełącznika WOLNY i czy jest jednoznacznie określone, któremu z liczników odpowiada wyświetlona wartość;

10) przy wyświetlaniu wskazań, o których mowa w pkt 9, określone są jednostki wyświetlanych wartości liczbowych i wyjaśnione symbole lub znaki zastosowane w poszczególnych licznikach;

11) taksometr jest uruchamiany przez zespół przełącznika po wprowadzeniu tego zespołu w jedno z następujących położeń, odpowiadających stanom pracy:

a) WOLNY, gdy taksówka nie jest wynajęta,

b) TARYFA, gdy taksówka jest wynajęta,

c) KASA, gdy następuje rozliczenie kursu między kierowcą a pasażerem;

12) w położeniu zespołu przełącznika WOLNY:

a) w okienku taryf jest widoczny napis WOLNY lub umowny symbol tego położenia,

b) istnieje możliwość skasowania lub nastawienia na zero wskazania opłaty i dopłaty,

c) działa tylko licznik kilometrów ogólnych,

d) wyłączony jest zespół czasu i zespół drogi;

13) w położeniu zespołu przełącznika WOLNY jest zapewnione:

a) sprawdzanie poprawności działania wszystkich elementów wskazujących,

b) wyświetlenie oraz dodatkowe drukowanie wartości liczbowych wskazywanych przez liczniki kilometrów ogólnych i płatnych oraz liczniki kursów i jednostek taryfowych,

c) wyświetlenie wartości stałej taksometru k,

d) wyświetlenie danych dotyczących taryf,

e) wyświetlenie wartości wielkości mierzonych za pomocą elektronicznego urządzenia zabezpieczającego;

14) w taksometrze są co najmniej dwa położenia zespołu przełącznika TARYFA odpowiadające kolejnym coraz wyższym taryfom;

15) położenia zespołu przełącznika TARYFA są oznaczone numerami widocznymi w okienku taryf, przy czym numer o większej wartości odpowiada taryfie wyższej;

16) przy wszystkich położeniach TARYFA działają zespoły i urządzenia taksometru, z wyjątkiem licznika kursów;

17) istnieje możliwość blokowania taryf zapasowych, jeżeli liczba położeń zespołu przełącznika odpowiadających taryfom jest większa od liczby zastosowanych taryf;

18) blokada, o której mowa w pkt 17, jest zabezpieczona w sposób uniemożliwiający jej odblokowanie przez użytkownika;

19) w położeniu zespołu przełącznika KASA:

a) wyświetla się w okienku taryf napis KASA lub umowny symbol tego położenia oraz numer taryfy, według której taksometr działa,

b) działają zespoły i urządzenia taksometru, z wyjątkiem zespołu czasu i licznika kursów;

20) jest możliwe przestawianie zespołu przełącznika:

a) z położenia WOLNY bezpośrednio do położenia odpowiadającego pierwszej taryfie,

b) z dowolnego położenia odpowiadającego określonej taryfie do położenia odpowiadającego następnej lub poprzedniej taryfie,

c) z każdego położenia odpowiadającego taryfie do położenia KASA,

d) z położenia KASA tylko do położenia WOLNY;

21) taksometr jest wyposażony w zespół dopłat wraz z licznikiem dopłat;

22) konstrukcja zespołu dopłat wraz z licznikiem dopłat umożliwia jego uruchomienie jedynie z chwilą wynajęcia taksówki;

23) uruchomienie przycisku zespołu dopłat powoduje dodanie kolejnej jednostki dopłaty w położeniu zespołu przełącznika TARYFA, a każde następne uruchomienie przycisku zwiększa wskazanie licznika dopłat o jednostkę dopłaty;

24) sterowanie urządzeniami informacyjnymi odbywa się za pomocą zespołu przełącznika;

25) przy położeniu TARYFA na nieruchomej tabliczce świetlnej wyświetlany jest kod sygnalizacji działania taksometru odpowiadający wyświetlanym przez taksometr taryfom;

26) wskazania liczników kilometrów ogólnych i płatnych oraz liczników kursów jednostek taryfowych oraz dane o układzie taryf są zgodne z danymi wskazywanymi przez taksometr i mogą być drukowane;

27) wydruki są czytelne i jednoznaczne.

§ 19.[Czynności przy sprawdzeniu działania taksometru] Podczas sprawdzenia działania taksometru zgłoszonego do legalizacji ponownej, nienaprawianego i z nieuszkodzonymi cechami zabezpieczającymi, sprawdza się, czy:

1) taksometr jest napędzany wałkiem giętkim lub impulsami przekazywanymi przez przetwornik przewodem elektrycznym bezpośrednio od kół napędowych taksówki lub za pośrednictwem przekładni i reduktora;

2) wałek giętki ma średnicę co najmniej 3,3 mm i jest osłonięty pancerzem;

3) przewód elektryczny jest ekranowany i osłonięty na zewnątrz powłoką izolującą;

4) taksometr wyświetla lub drukuje informacje o układzie taryf tylko w położeniu zespołu przełącznika WOLNY;

5) informacja o układzie taryf zawiera wartości:

a) opłaty początkowej,

b) opłaty za jeden kilometr drogi przebytej we wszystkich położeniach taryfowych zespołu przełącznika,

c) opłaty za jedną godzinę postoju we wszystkich położeniach taryfowych zespołu przełącznika,

d) jednostki taryfowej,

e) stałej taryf c,

f) jednostki dopłaty w przypadku stosowania zespołu dopłat;

6) taksometr jest uruchamiany przez zespół przełącznika po wprowadzeniu tego zespołu w jedno z następujących położeń, odpowiadających stanom pracy:

a) WOLNY, gdy taksówka nie jest wynajęta,

b) TARYFA, gdy taksówka jest wynajęta,

c) KASA, gdy następuje rozliczenie kursu między kierowcą a pasażerem;

7) w taksometrze są co najmniej dwa położenia zespołu przełącznika TARYFA odpowiadające kolejnym coraz wyższym taryfom;

8) taksometr jest wyposażony w zespół dopłat wraz z licznikiem dopłat;

9) konstrukcja zespołu dopłat wraz z licznikiem dopłat umożliwia jego uruchomienie jedynie z chwilą wynajęcia taksówki;

10) uruchomienie przycisku zespołu dopłat powoduje dodanie kolejnej jednostki dopłaty w położeniu zespołu przełącznika TARYFA, a każde następne uruchomienie przycisku zwiększa wskazanie licznika dopłat o jednostkę dopłaty;

11) zewnętrznymi urządzeniami informacyjnymi taksometru są nieruchome tabliczki świetlne;

12) sterowanie urządzeniami informacyjnymi odbywa się za pomocą zespołu przełącznika;

13) przy położeniu TARYFA na nieruchomej tabliczce świetlnej wyświetlany jest kod sygnalizacji działania taksometru odpowiadający wyświetlanym przez taksometr taryfom.

§ 20.[Czynności dodatkowe przy sprawdzeniu działania taksometru] Podczas legalizacji ponownej taksometru naprawianego lub z uszkodzoną cechą zabezpieczającą, współpracującego z kasą rejestrującą, sprawdza się dodatkowo, czy:

1) na wewnętrznej lub zewnętrznej stronie przedniej ścianki taksometru, w widocznym miejscu, zamieszczony jest, w sposób trwały i czytelny, napis „fiskalny”;

2) zespół opłat lub zespół dopłat taksometru umożliwia wyświetlanie informacji o stosowaniu upustu podczas realizacji kursu poprzez wyświetlenie wyrazu „rabat”;

3) wyświetlanie należności uwzględniającej zastosowanie upustu następuje najpóźniej w położeniu KASA;

4) przestawienie zespołu przełącznika z położenia KASA do położenia WOLNY możliwe jest dopiero po wydrukowaniu przez kasę rejestrującą paragonu.

§ 21.(uchylony).

§ 22.[Wyznaczanie błędów wskazań] Podczas legalizacji ponownej taksometru naprawianego lub z uszkodzoną cechą zabezpieczającą błędy wskazań wyznacza się dla:

1) zespołu drogi – dla pierwszego i następnych odcinków drogi;

2) zespołu czasu – dla pierwszego i następnych okresów czasu;

3) liczników kilometrów ogólnych i kilometrów płatnych;

4) licznika kursów, licznika jednostek taryfowych i licznika dopłat;

5) pierwszego i następnych odcinków drogi taksometru zainstalowanego w taksówce.

§ 23.[Wyznaczanie błędów wskazań] Podczas legalizacji ponownej taksometru nienaprawianego i z nieuszkodzoną cechą zabezpieczającą błędy wskazań wyznacza się dla:

1) zespołu czasu – dla pierwszego i następnych okresów czasu;

2) pierwszego i następnych odcinków drogi taksometru zainstalowanego w taksówce.

§ 23a.[Sprawdzanie taksometru w związku ze zmianą układu taryf] Podczas sprawdzenia taksometru w związku ze zmianą układu taryf sprawdza się nowy układ taryf oraz zgodność świadectwa legalizacji ze stanem faktycznym.

§ 24.[Dopuszczalne błędy wskazań zespołu czasu w taksometrze] 1. Dopuszcza się wyznaczanie błędów wskazań zespołu czasu bez demontażu taksometru z taksówki. W tym przypadku wartości błędów granicznych dopuszczalnych przyjmuje się takie, jak przy legalizacji ponownej taksometru niezainstalowanego w taksówce.

2. Dopuszcza się wyznaczanie błędów wskazań długości drogi poprzez porównanie wartości stałej taksometru k z wartością współczynnika charakterystycznego w.

Rozdział 4

Szczegółowy zakres sprawdzeń wykonywanych podczas legalizacji ponownej taksometrów objętych oceną zgodności

§ 25. [Czynności przy legalizacji ponownej taksometru] Podczas legalizacji ponownej taksometru należy dokonać:

1) oględzin zewnętrznych;

1a) sprawdzenia działania taksometru;

2) wyznaczenia błędów wskazań taksometru.

§ 26.[Oględziny zewnętrzne taksometru] Podczas oględzin zewnętrznych i sprawdzenia działania taksometru należy sprawdzić, czy:

1) na taksometrze znajdują się wymagane oznaczenia;

2) wszelkie oznakowania i napisy są wyraźnie widoczne lub łatwo dostępne, trwałe, jednoznaczne i niemożliwe do przeniesienia na inny obiekt;

3) wszystkie wyświetlane dla pasażera wartości są możliwe do właściwego zidentyfikowania, a ich odczyt, jak również ich identyfikacja są łatwe zarówno w dzień, jak i w nocy;

4) wskazania taksometru są wyrażone w legalnych jednostkach miary, a jednostki te lub ich symbole są umieszczone obok odpowiednich wartości liczbowych;

5) położenia pracy są rozróżnialne za pomocą następujących wskazań:

a) WOLNY – położenie pracy, w którym wyłączone jest obliczanie opłaty,

b) TARYFA – położenie pracy, w którym ma miejsce obliczanie opłaty na podstawie ewentualnej opłaty początkowej oraz taryfy za przebytą długość drogi lub czas trwania kursu,

c) KASA – położenie pracy, w którym jest wskazywana opłata i jest wyłączone co najmniej obliczanie opłaty na podstawie czasu trwania kursu;

6) taksometr w położeniu pracy:

a) TARYFA oblicza i wyświetla opłatę wzrastającą skokowo o określoną wartość,

b) KASA wyświetla wartość opłaty;

7) w przypadku stosowania dopłaty, wprowadzonej ręcznie przez kierowcę, jest ona wyłączona z wyświetlanej opłaty oraz czy w tym przypadku taksometr może chwilowo wyświetlać opłatę łącznie z tą wartością dopłaty;

8) taksometr ma ustawiony jeden zwykły tryb obliczania;

9) taksometr jest właściwie przygotowany do nałożenia cech zabezpieczających w miejscach określonych w certyfikacie badania typu WE lub UE albo certyfikacie badania projektu WE lub UE;

10) istotne dla charakterystyk metrologicznych oprogramowanie jest identyfikowane przez taksometr;

11) taksometr zapewnia przekazywanie przez właściwie zabezpieczony interfejs lub interfejsy informacji i danych;

12) w przypadku podłączenia do interfejsu lub interfejsów taksometru innych urządzeń:

a) nie zakłócają one jego działania,

b) istnieje możliwość, aby praca taksometru była automatycznie blokowana w przypadku, gdy nie ma tego urządzenia lub gdy działa ono nieprawidłowo;

13) wskazanie zegara czasu rzeczywistego taksometru nie różni się od czasu urzędowego więcej niż o 2 minuty i data wskazana na taksometrze nie różni się od daty rzeczywistej.

§ 27.[Wyznaczanie błędów wskazań taksometru niezainstalowanego] Błędy wskazań taksometru niezainstalowanego w taksówce wyznacza się dla:

1) przedziału czasu;

2) długości przebytej drogi;

3) obliczania opłaty.

§ 28.[Błędy wskazań taksometru niezainstalowanego] Błędy wskazań taksometru zainstalowanego w taksówce wyznacza się dla przedziału czasu, długości przebytej drogi przez taksówkę poprzez wyznaczenie wartości błędu i poprzez porównanie wartości stałej taksometru k z wartością współczynnika charakterystycznego w.

§ 28a.[Sposób wyznaczania błędów wskazań taksometru niezainstalowanego] Wyznaczenia błędów wskazań taksometru dokonuje się co najmniej dla jednej taryfy.

§ 28b.[Sprawdzanie taksometru w związku ze zmianą układu taryf] Podczas sprawdzenia taksometru w związku ze zmianą układu taryf sprawdza się nowy układ taryf oraz zgodność świadectwa legalizacji ze stanem faktycznym.

§ 29.[Cechy zabezpieczające taksometr] Cechy zabezpieczające taksometr należy nałożyć w miejscach określonych w certyfikacie badania typu WE lub UE albo certyfikacie badania projektu WE lub UE.

Rozdział 5

Przepis końcowy

§ 30. [Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.³⁾