§ 1.[Sposób prowadzenia gospodarki finansowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego] Rozporządzenie określa sposób prowadzenia gospodarki finansowej Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, zwanej dalej „Kasą”, w tym tryb sporządzania planu rzeczowo-finansowego Kasy, państwowych funduszy celowych i Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników, zwanego dalej „funduszem składkowym”, będących w dyspozycji Prezesa Kasy, i dokonywania w nich zmian oraz gromadzenia i wydatkowania środków z tych funduszy, jak również lokowania wolnych środków funduszu administracyjnego oraz funduszu prewencji i rehabilitacji.

§ 2.[Podstawy prowadzenia gospodarki finansowej Kasy] Gospodarka finansowa Kasy jest prowadzona na podstawie rocznego planu rzeczowo-finansowego Kasy oraz rocznego planu rzeczowo-finansowego funduszu składkowego, sporządzanych na dany rok budżetowy.

§ 3.[Roczny plan rzeczowo-finansowy Kasy] 1. Prezes Kasy opracowuje roczny plan rzeczowo-finansowy Kasy i przekazuje go do wiadomości ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej.

2. Roczny plan rzeczowo-finansowy Kasy obejmuje co najmniej:

1) szczegółowe plany przychodów i kosztów funduszy: emerytalno-rentowego, prewencji i rehabilitacji oraz administracyjnego;

2) szczegółowy plan dochodów i wydatków na wypłatę świadczeń zleconych na podstawie odrębnych przepisów;

3) prognozowaną liczbę ubezpieczonych ze wszystkich tytułów ubezpieczenia emerytalno-rentowego;

4) prognozowaną liczbę świadczeń ze wszystkich tytułów świadczeń z ubezpieczenia emerytalno-rentowego przewidzianych w przepisach ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, zwanej dalej „ustawą”, oraz świadczeń i dodatków do świadczeń wypłacanych na podstawie odrębnych przepisów;

5) prognozowaną liczbę świadczeń zdrowotnych z funduszu prewencji i rehabilitacji;

6) prognozowane przeciętne zatrudnienie i kwotę wynagrodzeń pracowników Kasy;

7) wykaz planowanych do realizacji w danym roku budżetowym inwestycji budowlanych w jednostkach organizacyjnych Kasy – w przypadku gdy ze względu na wartość inwestycji powstanie obowiązek stosowania przepisów o zamówieniach publicznych.

§ 4.[Zmiany w rocznym planie rzeczowo-finansowym Kasy] 1. Prezes Kasy może dokonywać zmian w rocznym planie rzeczowo-finansowym Kasy w trakcie roku budżetowego, polegających na dokonywaniu przeniesień pomiędzy pozycjami tego planu przy zachowaniu łącznych kwot wydatków określonych ustawą budżetową.

2. O dokonanych zmianach w rocznym planie rzeczowo-finansowym Kasy Prezes Kasy informuje ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.

§ 5.[Obowiązki Prezesa Kasy] 1. Prezes Kasy sporządza:

1) roczne sprawozdanie z wykonania planu rzeczowo-finansowego Kasy i przekazuje je do wiadomości ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych;

2) sprawozdania budżetowe na zasadach określonych w przepisach o sprawozdawczości budżetowej;

3) roczne sprawozdanie finansowe Kasy na zasadach określonych w przepisach o rachunkowości.

2. Roczne sprawozdanie finansowe Kasy podlega badaniu przez firmę audytorską, o której mowa w art. 46 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. poz. 1089 oraz z 2018 r. poz. 398, 1669, 2193 i 2243), wybraną przez ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.

3. Minister właściwy do spraw rozwoju wsi zatwierdza roczne sprawozdanie finansowe Kasy, na wniosek Prezesa Kasy.

§ 6.[Prowadzenie przez Kasę rachunkowości] Kasa prowadzi rachunkowość na zasadach określonych w przepisach o rachunkowości.

§ 7.[Finansowanie ze środków funduszu emerytalno-rentowego] 1. Ze środków funduszu emerytalno-rentowego są finansowane:

1) koszty określone w art. 78 ust. 1 i art. 79 ust. 2 pkt 1 ustawy;

2) odsetki za nieterminowe wypłaty świadczeń;

3) dodatki do świadczeń z ubezpieczenia emerytalno-rentowego wypłacane na podstawie odrębnych przepisów;

4) inne koszty wynikające z odrębnych przepisów.

2. Środki funduszu emerytalno-rentowego pochodzą:

1) ze źródeł określonych w art. 78 ust. 2 ustawy;

2) z odsetek z tytułu zwłoki w opłaceniu składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe;

3) ze zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia emerytalno-rentowego wraz z odsetkami;

4) ze zwrotu wydatków na świadczenia z ubezpieczenia emerytalno-rentowego uzyskanych w trybie określonym w art. 56 ustawy;

5) z odsetek od środków na rachunkach bankowych;

6) z innych niż określone w pkt 1–5 źródeł.

§ 8.[Finansowanie ze środków funduszu prewencji i rehabilitacji] 1. Ze środków funduszu prewencji i rehabilitacji są finansowane:

1) koszty określone w art. 80 ust. 1 ustawy;

2) dotacje inwestycyjne na rzecz zakładów rehabilitacji leczniczej;

3) inne koszty wynikające z odrębnych przepisów.

2. Środki funduszu prewencji i rehabilitacji pochodzą:

1) ze źródeł określonych w art. 80 ust. 2 ustawy;

2) z odsetek od środków na rachunkach bankowych;

3) z innych niż określone w pkt 1 i 2 źródeł.

§ 9.[Finansowanie ze środków funduszu administracyjnego] 1. Ze środków funduszu administracyjnego są finansowane:

1) koszty poboru i dochodzenia należności z tytułu składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie, ubezpieczenie emerytalno-rentowe, a także ubezpieczenie zdrowotne;

2) koszty obsługi w zakresie przyznawania i wypłaty świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz ubezpieczenia emerytalno-rentowego;

3) koszty obsługi w zakresie przyznawania i wypłaty przez Kasę świadczeń na podstawie odrębnych przepisów;

4) wynagrodzenia pracowników Kasy i pochodne od tych wynagrodzeń;

5) koszty obsługi systemu orzecznictwa lekarskiego Kasy;

6) koszty związane z obsługą administracyjno-księgową funduszy i utrzymania jednostek organizacyjnych Kasy;

7) wydatki inwestycyjne oraz zakup środków trwałych i wartości niematerialnych oraz prawnych, a także usług służących realizacji zadań w zakresie obsługi ubezpieczenia społecznego rolników i zadań powierzonych na podstawie odrębnych przepisów;

8) koszty wynikające z art. 43 ust. 1 ustawy;

9) opłaty z tytułu członkostwa w międzynarodowych organizacjach zabezpieczenia społecznego;

10) koszty dotyczące informowania ubezpieczonych i świadczeniobiorców o prawach i obowiązkach wynikających z przepisów ustawy oraz o formach zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej, a także koszty propagowania działalności Kasy;

11) koszty dochodzenia zwrotu wydatków, o których mowa w art. 56 ustawy;

12) inne koszty wynikające z odrębnych przepisów.

2. Środki funduszu administracyjnego pochodzą:

1) ze źródeł określonych w art. 79 ust. 2 ustawy;

2) z odsetek od środków na rachunkach bankowych;

3) z innych niż określone w pkt 1 i 2 źródeł.

§ 10.[Lokowanie wolnych środków funduszu prewencji i rehabilitacji oraz wolnych środków funduszu administracyjnego] 1. Wolne środki funduszu prewencji i rehabilitacji, z wyjątkiem środków pochodzących z dotacji z budżetu państwa, oraz wolne środki funduszu administracyjnego, z wyjątkiem środków pochodzących z dotacji z budżetu państwa i otrzymanych w ramach odpisu od funduszu emerytalno-rentowego, o którym mowa w art. 79 ust. 2 pkt 1 ustawy, są lokowane:

1) na rachunku w banku prowadzącym obsługę bankową Kasy;

2) na rachunku lokat terminowych w banku mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, spełniającym warunki określone w ust. 2;

3) w formie depozytu u Ministra Finansów, o którym mowa w przepisach o finansach publicznych, na zasadach określonych w tych przepisach.

2. Bank, w którym mogą być lokowane wolne środki funduszu prewencji i rehabilitacji oraz funduszu administracyjnego, posiada fundusze własne w wysokości co najmniej 50 mln euro albo równowartości tej kwoty w złotych, ustalonej przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w ostatnim dniu roboczym miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym są lokowane środki, a jego współczynnik wypłacalności wynosi co najmniej 8%.

3. Bank, o którym mowa w ust. 2, który ubiega się o lokowanie wolnych środków funduszu prewencji i rehabilitacji oraz funduszu administracyjnego przekazuje Prezesowi Kasy pisemną informację o wysokości funduszy własnych oraz o jego współczynniku wypłacalności za poprzedni kwartał.

4. Bank, w którym są lokowane wolne środki funduszu prewencji i rehabilitacji oraz funduszu administracyjnego, nie później niż do końca pierwszego miesiąca każdego kwartału przedkłada Prezesowi Kasy pisemne informacje o wysokości funduszy własnych oraz o jego współczynniku wypłacalności za poprzedni kwartał.

5. Lokowanie wolnych środków funduszu:

1) prewencji i rehabilitacji nie może zagrażać realizacji wydatków, o których mowa w § 8 ust. 1;

2) administracyjnego nie może zagrażać realizacji wydatków, o których mowa w § 9 ust. 1.

§ 11.[Podstawa prowadzenia gospodarki finansowej funduszu składkowego] 1. Gospodarka finansowa funduszu składkowego jest prowadzona na podstawie rocznego planu rzeczowo-finansowego tego funduszu sporządzanego przez Zarząd funduszu składkowego i zatwierdzanego przez Radę Nadzorczą Funduszu Składkowego.

2. Zarząd funduszu składkowego przedstawia do wiadomości ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych zatwierdzony roczny plan rzeczowo-finansowy funduszu składkowego wraz z planem, o którym mowa w § 3 ust. 1.

3. Plan rzeczowo-finansowy funduszu składkowego obejmuje co najmniej:

1) szczegółowy plan przychodów i wydatków funduszu składkowego;

2) stan finansowy funduszu składkowego na początek i koniec danego roku obrachunkowego;

3) prognozowaną liczbę ubezpieczonych ze wszystkich tytułów ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego;

4) prognozowaną liczbę świadczeń ze wszystkich tytułów świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego.

4. Zarząd funduszu składkowego może dokonywać zmian w rocznym planie rzeczowo-finansowym funduszu składkowego w trakcie roku budżetowego pod warunkiem, że zmiany te:

1) nie spowodują utraty płynności finansowej funduszu składkowego;

2) zostały zatwierdzone przez Radę Nadzorczą Funduszu Składkowego.

5. Zarząd funduszu składkowego:

1) informuje w formie pisemnej ministra właściwego do spraw rozwoju wsi oraz ministra właściwego do spraw finansów publicznych o dokonaniu i zakresie zmian w planie rzeczowo-finansowym funduszu składkowego;

2) przedstawia do wiadomości ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi oraz ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych roczne sprawozdanie z wykonania planu rzeczowo-finansowego funduszu składkowego.

§ 12.[Warunki lokowania wolnych środków przez fundusz składkowy] 1. Fundusz składkowy lokuje wolne środki na następujących warunkach:

1) lokowania wolnych środków dokonuje się przy zapewnieniu rentowności i bezpieczeństwa lokat;

2) wolne środki mogą być lokowane na rachunkach lokat terminowych w banku, którego fundusze własne wynoszą co najmniej 130 mln złotych;

3) maksymalna kwota aktywów funduszu składkowego w jednym banku nie przekracza wartości 130 mln złotych.

2. Fundusz składkowy może lokować wolne środki w papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa.

3. Lokowanie wolnych środków funduszu składkowego nie może powodować opóźnień w realizacji wydatków na świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego oraz odpisów na fundusz prewencji i rehabilitacji oraz na fundusz administracyjny.

§ 13.[Roczne sprawozdanie finansowe funduszu składkowego] 1. Zarząd funduszu składkowego sporządza roczne sprawozdanie finansowe funduszu składkowego i przekazuje je do zatwierdzenia Radzie Nadzorczej Funduszu Składkowego.

2. Zysk netto za dany rok obrotowy zwiększa stan funduszu składkowego, a strata netto pomniejsza stan tego funduszu.

3. Roczne sprawozdanie finansowe funduszu składkowego podlega badaniu przez firmę audytorską, o której mowa w art. 46 ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.

4. Zarząd funduszu składkowego przedstawia do wiadomości ministrowi właściwemu do spraw rozwoju wsi zatwierdzone przez Radę Nadzorczą Funduszu Składkowego roczne sprawozdanie finansowe funduszu składkowego.

§ 14.[Prowadzenie rachunkowości przez fundusz składkowy] Fundusz składkowy prowadzi rachunkowość na zasadach określonych w przepisach o rachunkowości.

§ 16.[Obowiązek Prezesa Kasy] Prezes Kasy prowadzi sprawozdawczość niezbędną do administrowania funduszami Kasy w trybie określonym przepisami o statystyce publicznej.

§ 17.[Stosowanie przepisów rozporządzenia] Do sporządzania, badania i zatwierdzenia rocznych sprawozdań finansowych, które nie zostały sporządzone, zbadane lub zatwierdzone przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, stosuje się przepisy tego rozporządzenia.

§ 18.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.²⁾