§ 1.[Uprawnienia Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa dotyczące należności] 1. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, zwany dalej „Krajowym Ośrodkiem”, może odroczyć termin zapłaty należności lub rozłożyć ją na raty w przypadku gwałtownego załamania się rynku zbytu lub gwałtownego spadku cen produktów wytwarzanych w gospodarstwie lub przedsiębiorstwie dłużnika albo w przypadku wystąpienia innych nadzwyczajnych zjawisk gospodarczych lub wystąpienia zdarzeń losowych, jeżeli ich skutkiem jest pogorszenie się sytuacji płatniczej w stopniu uniemożliwiającym terminową zapłatę należności Krajowego Ośrodka, a których dłużnik nie mógł przewidzieć w ramach racjonalnie prowadzonej działalności gospodarczej.

2. Krajowy Ośrodek może umorzyć, odroczyć termin zapłaty lub rozłożyć na raty należności z tytułu czynszu za najem mieszkania albo należności za użytkowanie lokalu wykorzystywanego na cele mieszkaniowe w przypadku pozostawania dłużnika oraz osób będących z nim we wspólnym gospodarstwie bez pracy oraz innych stałych przychodów lub w szczególnie trudnej sytuacji materialnej.

§ 2.[Umorzenie należności w całości lub części] 1. Należności mogą być umorzone w całości lub w części z powodu ich nieściągalności, jeżeli zachodzi co najmniej jedna z następujących przesłanek:

1) dłużnik zmarł, nie pozostawiając żadnego majątku lub pozostawił ruchomości niepodlegające egzekucji na podstawie odrębnych przepisów albo pozostawił przedmioty codziennego użytku domowego, których łączna wartość nie przekracza kwoty stanowiącej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym umorzenie, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” do celów naliczania odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych;

2) dłużnik będący osobą prawną został wykreślony z właściwego rejestru osób prawnych przy jednoczesnym braku majątku, z którego można by egzekwować należność;

3) należności nie odzyskano w wyniku zakończonego postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego albo postępowanie upadłościowe zostało umorzone w związku z brakiem majątku upadłego;

4) dokonywane w ramach postępowania egzekucyjnego potrącenia z wynagrodzenia za pracę, emerytury lub renty dłużnika, stanowiących jedyne źródło zaspokojenia należności, są na tyle małe, że nie rokują spłaty istniejącego zadłużenia, a pomniejszają jedynie koszty egzekucji tego zadłużenia;

5) egzekucja z majątku dłużnika okazała się bezskuteczna;

6) zostały zastosowane umorzenia w ramach prowadzonego postępowania ugodowego albo zawartego układu na podstawie przepisów Prawa upadłościowego lub Prawa restrukturyzacyjnego.

2. Krajowy Ośrodek dokonuje umorzenia należności, w przypadku gdy jej wysokość nie przekracza pięciokrotności wartości kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym.

3. Nie mogą być umorzone należności, jeżeli odpowiedzialność za zobowiązania dłużnika przeszła na osoby trzecie.

4. Należność może być umorzona w całości lub w części również wtedy, gdy prowadzone przez Krajowy Ośrodek postępowanie wyjaśniające wykaże, że:

1) dłużnik nie ma możliwości uzyskiwania dochodu z powodu przewlekłej choroby potwierdzonej zaświadczeniem lekarskim lub orzeczeniem ustalającym stopień niepełnosprawności albo konieczności sprawowania przez niego osobistej opieki nad przewlekle chorym małżonkiem, rodzicem lub dzieckiem, którego choroba jest potwierdzona zaświadczeniem lekarskim lub orzeczeniem ustalającym stopień niepełnosprawności;

2) w terminie zapłaty należności dłużnik ma ustalone przez właściwy organ prawo do świadczeń z pomocy społecznej;

3) na skutek okoliczności, za które dzierżawca nie ponosi odpowiedzialności i które nie dotyczą jego osoby, zwykły przychód z przedmiotu dzierżawy uległ znacznemu zmniejszeniu w stopniu znacznie przewyższającym obniżenie wysokości czynszu dokonane na podstawie art. 700 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, 933 i 1132), a zapłata należności byłaby związana z nadmiernymi trudnościami w odtworzeniu produkcji rolnej;

4) dłużnik poniósł szkody spowodowane klęską suszy, gradobicia, nadmiernych opadów atmosferycznych, wymarznięcia, powodzi, osuwisk ziemi, huraganu, pożaru, chorób zakaźnych zwierząt, plagą szkodników lub niedoborem tlenu w użytkowanych rybacko wodach.

5. Krajowy Ośrodek może, po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, umorzyć w całości lub w części należności przysługujące od jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli przemawiają za tym szczególne względy społeczne związane z realizacją ustawowych zadań nałożonych na jednostki samorządu terytorialnego.

6. Krajowy Ośrodek może, po uzyskaniu opinii właściwej jednostki samorządu terytorialnego oraz przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, umorzyć w całości lub w części należności przysługujące od dłużnika o szczególnym znaczeniu dla lokalnego rynku pracy, jeżeli egzekucja tych należności doprowadziłaby do rozwiązania z pracownikami stosunków pracy w trybie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników albo likwidacji dłużnika.

§ 3.[Wniosek dłużnika] 1. Umorzenie całości lub części należności, odroczenie terminu zapłaty należności lub rozłożenie jej na raty jest dokonywane na uzasadniony i udokumentowany wniosek dłużnika. Wniosek powinien zawierać co najmniej:

1) imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres dłużnika;

2) kwotę zadłużenia w podziale na poszczególne składniki;

3) informacje dotyczące przesłanek umorzenia, odroczenia lub rozłożenia na raty całości lub części należności;

4) proponowane terminy i kwoty spłaty oraz źródła pokrycia zadłużenia;

5) informację o aktualnej sytuacji finansowej i majątkowej dłużnika, w tym o jego zobowiązaniach, wraz z dokumentami uzasadniającymi wniosek.

2. Wniosek o odroczenie, rozłożenie na raty lub umorzenie należności składa się do oddziału terenowego Krajowego Ośrodka właściwego ze względu na położenie nieruchomości będącej przedmiotem umowy, z której wynikają te należności.

3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, dotyczący należności wynikających z umów zawartych z Krajowym Ośrodkiem reprezentowanym przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka lub zastępcę Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka, składa się w biurze Krajowego Ośrodka.

4. Wniosek o odroczenie lub rozłożenie na raty należności wniesiony po upływie terminu płatności należności pozostawia się bez rozpatrzenia. Wniosek rozpatruje się w przypadku, gdy wnioskodawca uprawdopodobni, że uchybienie terminu nastąpiło nie z jego winy.

5. Nadanie wniosku przesyłką rejestrowaną nadaną w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1481) jest równoznaczne z wniesieniem go do właściwego oddziału terenowego Krajowego Ośrodka lub biura Krajowego Ośrodka.

6. Obliczania terminów dokonuje się zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

7. W przypadku stwierdzenia przez Krajowy Ośrodek, że wniosek jest niekompletny, Krajowy Ośrodek wzywa na piśmie wnioskodawcę do uzupełnienia tego wniosku w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania. W przypadku gdy wnioskodawca nie uzupełni wniosku w wyznaczonym terminie, wniosek ten pozostawia się bez rozpatrzenia.

§ 4.[Umowa w formie pisemnej] 1. Umorzenie całości lub części należności, odroczenie terminu zapłaty należności lub rozłożenie jej na raty może nastąpić przez zawarcie umowy w formie pisemnej.

2. Umorzenie należności, za którą dłużnicy są odpowiedzialni solidarnie, może nastąpić, jeżeli okoliczności uzasadniające umorzenie zachodzą co do wszystkich dłużników.

3. Umorzenie należności w wysokości powyżej 100 tys. złotych wymaga uzyskania wcześniejszej zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Informacja o takim umorzeniu każdorazowo podlega ogłoszeniu w Biuletynie Informacji Publicznej Krajowego Ośrodka.

4. W informacji, o której mowa w ust. 3, podaje się podstawę prawną umorzenia oraz wysokość umorzonej należności.

5. W przypadku ujawnienia, że dowody, na podstawie których dokonano umorzenia całości lub części należności, odroczono termin zapłaty należności lub rozłożono ją na raty, są nieprawdziwe albo decyzja została wydana w wyniku popełnienia przestępstwa, albo dłużnik wprowadził Krajowy Ośrodek w błąd, umowę, o której mowa w ust. 1, uważa się za niezawartą.

6. W przypadkach, o których mowa w § 2 ust. 1 i 2, umorzenie należności następuje w drodze oświadczenia złożonego przez Krajowy Ośrodek, bez wniosku dłużnika.

§ 5.[Stosowanie przepisów niniejszego rozporządzenia] Do postępowań w sprawach umarzania, odraczania lub rozkładania na raty należności przypadających Agencji Nieruchomości Rolnych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia stosuje się przepisy niniejszego rozporządzenia.

§ 6.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.²⁾