Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1.[Zakres przedmiotowy] Rozporządzenie określa:

1) rodzaje zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich;

2) organizację zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich;

3) szczegółowe zasady kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich;

4) sposób wykonywania nadzoru nad zakładami poprawczymi i schroniskami dla nieletnich;

5) sposób wykonywania nadzoru pedagogicznego w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich;

6) sposoby zapewnienia bezpieczeństwa w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich.

§ 2.[Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) ustawie – należy przez to rozumieć ustawę z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich;

2) zakładzie – należy przez to rozumieć zakład poprawczy;

3) schronisku – należy przez to rozumieć schronisko dla nieletnich;

4) hostelu – należy przez to rozumieć dział zakładu poprawczego, czynny przez całą dobę, zapewniający opiekę wychowawczą i dający nieletniemu czasowo możliwość zamieszkania przed usamodzielnieniem się, w przypadku gdy jego powrót do środowiska jest niewskazany;

5) kwocie bazowej – należy przez to rozumieć kwotę bazową dla sądowych kuratorów zawodowych, której wysokość określa ustawa budżetowa na dany rok;

6) prezesie sądu okręgowego – należy przez to rozumieć prezesa sądu okręgowego właściwego ze względu na siedzibę schroniska dla nieletnich lub zakładu poprawczego;

7) sądzie rodzinnym – należy przez to rozumieć sąd rodzinny wykonujący orzeczenie;

7¹) Ministerstwie Sprawiedliwości – należy przez to rozumieć komórkę organizacyjną Ministerstwa Sprawiedliwości prowadzącą sprawy z zakresu sprawowanego przez Ministra Sprawiedliwości zwierzchniego nadzoru oraz nadzoru pedagogicznego nad zakładami poprawczymi i schroniskami dla nieletnich;

8) (uchylony);

9) ochronie wewnętrznej – należy przez to rozumieć realizację systemu ochrony na terenie zakładu lub schroniska w celu zapewnienia bezpieczeństwa pracownikom, nieletnim i innym osobom oraz w celu realizacji ustalonego porządku wewnętrznego;

10) ochronie zewnętrznej – należy przez to rozumieć realizację systemu ochrony wzdłuż zewnętrznej linii ogrodzenia ochronnego lub innego oznaczenia granic terenu zakładu lub schroniska – w celu niedopuszczenia do wydarzenia nadzwyczajnego, w szczególności ucieczki nieletniego lub napadu na zakład lub schronisko;

11) posterunku – należy przez to rozumieć miejsce, odcinek lub rejon, powierzone pracownikowi zakładu lub schroniska celem realizacji zadań związanych z ochroną;

12) wydarzeniu nadzwyczajnym – należy przez to rozumieć:

a) bunt wychowanków,

b) ucieczkę wychowanka z terenu zakładu lub schroniska,

c) ucieczkę zbiorową (min. 2 wychowanków) z terenu zakładu lub schroniska,

d) ucieczkę wychowanka spoza zakładu lub schroniska,

e) ucieczkę zbiorową (min. 2 wychowanków) spoza zakładu lub schroniska,

f) pobicie wychowanka,

g) pobicie pracownika zakładu lub schroniska lub innej osoby przez wychowanka,

h) bójkę z udziałem wychowanka,

i) pożar, katastrofę lub klęskę żywiołową,

j) zamach terrorystyczny lub napaść na placówkę,

k) groźne zakłócenie bezpieczeństwa lub porządku w zakładzie lub schronisku,

l) autoagresję wychowanka powodującą konieczność hospitalizacji lub udzielenia specjalistycznej pomocy medycznej,

m) samobójstwo wychowanka albo usiłowanie jego dokonania,

n) śmierć wychowanka,

o) śmierć pracownika lub innej osoby na terenie zakładu lub schroniska,

p) użycie przez wychowanka substancji psychoaktywnej,

r) zgwałcenie wychowanka lub inny czyn noszący znamiona przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności z udziałem wychowanka,

s) znęcanie się nad wychowankiem,

t) chorobę nieletnich na jednakową jednostkę chorobową, jeżeli jednocześnie choruje co najmniej 10 osób,

u) podejrzenie popełnienia przez pracownika, w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych, czynu noszącego znamiona przestępstwa ściganego z urzędu,

w) odmowę przyjmowania posiłków przez nieletniego, jeżeli trwa dłużej niż 24 godziny,

y) inne zdarzenia, które spowodowały zagrożenie lub naruszenie bezpieczeństwa zakładu lub schroniska, zagrożenie dla zdrowia lub życia nieletniego lub pracownika zakładu lub schroniska lub naruszenie prawa przez wychowanka ścigane z urzędu albo stan, w którym istnieje takie zagrożenie;

13) terenie zakładu lub schroniska – należy przez to rozumieć teren, który ogranicza zewnętrzna linia ogrodzenia ochronnego lub innego oznaczenia granic zakładu lub schroniska;

14) zabezpieczeniach techniczno-ochronnych – należy przez to rozumieć zabezpieczenia mechaniczne, elektryczne i elektroniczne oraz budowlane, stosowane w systemie ochrony zakładu lub schroniska;

15) zmianie – należy przez to rozumieć grupę pracowników powołaną do wykonywania w jednym czasie zadań z zakresu ochrony wewnętrznej i zewnętrznej zakładu lub schroniska;

16) przedmiotach niebezpiecznych – należy przez to rozumieć przedmioty, które mogą stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa i porządku w zakładzie lub schronisku, w szczególności: broń palną i białą, amunicję, narzędzia do cięcia metalu, środki służące do obezwładniania, środki odurzające i substancje psychotropowe;

17) przedmiotach niedozwolonych – należy przez to rozumieć przedmioty, które mogą utrudniać prawidłowy tok postępowania w sprawach nieletnich, w szczególności: sprzęt łączności i urządzenia techniczne służące do rejestrowania oraz odtwarzania informacji;

18) odkosach – należy przez to rozumieć kraty metalowe lub pręty metalowe połączone drutem ostrzowym lub kolczastym, instalowane na murach bądź przed otworami okiennymi;

19) kontroli pobieżnej – należy przez to rozumieć powierzchowne sprawdzenie odzieży, obuwia i innych przedmiotów posiadanych przez nieletniego;

20) kontroli osobistej – należy przez to rozumieć oględziny ciała oraz sprawdzenie odzieży, bielizny i obuwia, a także przedmiotów posiadanych przez nieletniego, przeprowadzone w pomieszczeniu podczas nieobecności osób postronnych oraz osób odmiennej płci i dokonywane przez osobę tej samej płci co nieletni poddany kontroli;

21) kontroli pomieszczeń – należy przez to rozumieć oględziny izb znajdujących się na terenie zakładu lub schroniska oraz znajdujących się w nich elementów wyposażenia, których celem jest ujawnienie przedmiotów niebezpiecznych lub niedozwolonych oraz ujawnienie sytuacji mogących wpływać na powstanie zagrożeń dla bezpieczeństwa zakładu lub schroniska.

Rozdział 2

Rodzaje i organizacja zakładów

§ 3.[Rodzaje zakładów] Zakłady dzielą się na:

1) resocjalizacyjne:

a) otwarte – młodzieżowe ośrodki adaptacji społecznej,

b) półotwarte,

c) zamknięte,

d) o wzmożonym nadzorze wychowawczym;

2) resocjalizacyjno-rewalidacyjne;

3) resocjalizacyjno-terapeutyczne;

4) (uchylony).

§ 4.[Zakłady resocjalizacyjne otwarte] 1. Zakłady resocjalizacyjne otwarte są przeznaczone dla nieletnich, którzy:

1) (uchylony);

2) (uchylony);

3) wyrażają wolę uczestniczenia w procesie resocjalizacji i których postawa oraz zachowanie w schronisku za tym przemawia;

4) swoją dotychczasową postawą oraz zachowaniem po orzeczeniu środka poprawczego wskazują na duże prawdopodobieństwo, że będą poddawać się procesowi resocjalizacji.

2. W zakładach, o których mowa w ust. 1, mogą być umieszczani wychowankowie z innych zakładów resocjalizacyjnych, jeżeli przemawiają za tym ich zachowanie, postawy lub wskazania zespołu diagnostyczno-korekcyjnego.

3. W zakładach, o których mowa w ust. 1:

1) kształcenie ogólne i zawodowe oraz zatrudnianie prowadzi się na terenie zakładu lub poza zakładem, z uwzględnieniem postaw, potrzeb, uzdolnień i zainteresowań wychowanków;

2) praktyczna nauka zawodu wychowanków może odbywać się poza zakładem;

3) zajęcia o charakterze kulturalnym, oświatowym, sportowym i rekreacyjnym, w czasie wolnym od nauki i pracy, prowadzi się na terenie zakładu lub poza zakładem.

4. W zakładach, o których mowa w ust. 1, liczba wychowanków w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie powinna przekraczać 12.

§ 5.[Zakłady resocjalizacyjne półotwarte] 1. Zakłady resocjalizacyjne półotwarte są przeznaczone dla nieletnich, których popełnione czyny karalne i niekorzystne zmiany zachowania nie dają podstaw do umieszczenia ich w zakładach resocjalizacyjnych otwartych.

2. W zakładach, o których mowa w ust. 1, mogą być umieszczani wychowankowie z zakładów:

1) resocjalizacyjnych otwartych, których zachowanie nie uzasadnia dalszego pobytu w tych zakładach;

2) resocjalizacyjnych zamkniętych i o wzmożonym nadzorze wychowawczym, co do których istnieje przekonanie, że dalszy proces resocjalizacji może przebiegać w zakładach resocjalizacyjnych półotwartych.

3. W zakładach, o których mowa w ust. 1:

1) kształcenie ogólne i zawodowe oraz zatrudnianie wychowanków prowadzi się na terenie zakładu;

2) zajęcia w czasie wolnym od pracy prowadzi się na terenie zakładu lub poza zakładem pod bezpośrednim nadzorem pracowników zakładu.

4. W uzasadnionych przypadkach można wyrazić zgodę na kształcenie ogólne i zawodowe oraz zatrudnienie poza zakładem.

5. W zakładach, o których mowa w ust. 1, liczba wychowanków w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie powinna przekraczać 10.

§ 6.[Zakłady resocjalizacyjne zamknięte] 1. Zakłady resocjalizacyjne zamknięte są przeznaczone dla wychowanków, których postawa lub zachowanie podczas pobytu w zakładzie innego rodzaju przemawiają za umieszczeniem w zakładzie zamkniętym, lub którzy co najmniej dwukrotnie uciekali z zakładów resocjalizacyjnych innego rodzaju lub schroniska.

2. Kształcenie ogólne i zawodowe, zatrudnianie oraz zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie zakładu.

3. (uchylony).

4. W zakładach, o których mowa w ust. 1, liczba wychowanków w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie powinna przekraczać 8.

§ 7.[Zakłady resocjalizacyjne o wzmożonym nadzorze wychowawczym] 1. Zakłady resocjalizacyjne o wzmożonym nadzorze wychowawczym są przeznaczone dla nieletnich, wobec których sąd orzekł umieszczenie w tego rodzaju zakładzie.

2. W zakładach, o których mowa w ust. 1, mogą być umieszczeni, na zasadach określonych w art. 85 albo art. 91 § 2 ustawy, wychowankowie, którzy ukończyli 16 lat, a w wyjątkowych przypadkach – lat 15, i u których stwierdzono zaburzenia lub dysfunkcje wymagające wzmożonej pracy wychowawczej i terapeutycznej.

3. W zakładach, o których mowa w ust. 1, praca resocjalizacyjna w warunkach wzmożonego nadzoru wychowawczego polega w szczególności na:

1) zaplanowaniu indywidualnych oddziaływań wychowawczych, w tym zajęć edukacyjnych, korekcyjnych i terapeutycznych, z możliwością czasowego ograniczenia kontaktów z grupą wychowawczą;

2) określeniu porządku dla poszczególnych grup wychowawczych, oddziałów szkolnych, grup warsztatowych oraz możliwości czasowego ograniczenia kontaktów z innymi wychowankami.

4. W zakładach, o których mowa w ust. 1, kształcenie ogólne, zawodowe i zatrudnianie oraz zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie zakładu.

5. W szczególnie uzasadnionych przypadkach dla wychowanków wykazujących poprawę w zachowaniu mogą być organizowane zajęcia poza zakładem pod bezpośrednim i stałym nadzorem pracowników zakładu.

6. W zakładach, o których mowa w ust. 1, liczba wychowanków w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie powinna przekraczać 4.

§ 7¹.[Nieletni, którzy dopuścili się czynu karalnego] Nieletnich, którzy:

1) przebywali w aresztach śledczych lub zakładach karnych,

2) dopuścili się czynu karalnego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 3 lub 4, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 oraz w art. 280 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2016 r. poz. 1137 i 2138 oraz z 2017 r. poz. 244)

– umieszcza się w zakładach resocjalizacyjnych półotwartych, zamkniętych, o wzmożonym nadzorze wychowawczym, zakładach resocjalizacyjno-rewalidacyjnych lub zakładach resocjalizacyjno-terapeutycznych, chyba że szczególne względy resocjalizacyjne, ich postawa, zachowanie lub wskazania zespołu diagnostycznego, zespołu diagnostyczno-korekcyjnego albo opiniodawczego zespołu sądowych specjalistów przemawiają za umieszczeniem ich w zakładzie resocjalizacyjnym otwartym.

§ 8.[Zakłady resocjalizacyjno-rewalidacyjne] 1. Zakłady resocjalizacyjno-rewalidacyjne są przeznaczone dla nieletnich z niepełnosprawnością intelektualną.

2. W zakładach, o których mowa w ust. 1, pracę resocjalizacyjną prowadzi się na terenie zakładu lub poza zakładem, z zastosowaniem środków, form, metod wychowania i nauczania przewidzianych dla młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną.

3. W zakładach, o których mowa w ust. 1, liczba wychowanków w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie powinna przekraczać 8.

§ 9.[Zakłady resocjalizacyjno-terapeutyczne] 1. Zakłady resocjalizacyjno-terapeutyczne są przeznaczone dla nieletnich:

1) z zaburzeniami rozwoju osobowości na tle organicznego uszkodzenia centralnego układu nerwowego;

2) z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi;

3) z zaburzeniami zachowania wymagającymi stałej opieki psychiatrycznej;

4) uzależnionych od środków psychoaktywnych.

2. W zakładach, o których mowa w ust. 1, pracę resocjalizacyjną prowadzi się ze szczególnym uwzględnieniem zajęć terapeutyczno-korekcyjnych.

3. Kształcenie ogólne oraz zawodowe prowadzi się na terenie zakładu, a zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy mogą odbywać się na terenie zakładu lub poza zakładem.

4. W zakładach, o których mowa w ust. 1, liczba wychowanków w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym nie powinna przekraczać 6.

§ 9¹. (uchylony).

§ 10.[Liczba wychowanków w grupach warsztatowych] Liczba wychowanków w grupach warsztatowych powinna wynosić połowę liczby wychowanków w oddziale szkolnym określonej dla każdego rodzaju zakładu.

§ 11.[Przesłanki zwiększenia liczby wychowanków w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym] W przypadkach uzasadnionych względami wychowawczymi lub organizacyjnymi Minister Sprawiedliwości, na wniosek dyrektora zakładu poprawczego, może okresowo, nie dłużej jednak niż na okres 6 miesięcy, zwiększyć liczbę wychowanków w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym, nie więcej jednak niż o 3 wychowanków, z zachowaniem liczby grup w zakładzie.

§ 12.[Roczny plan pracy] 1. W zakładzie prowadzi się działalność resocjalizacyjną na podstawie rocznego planu pracy.

2. Plan, o którym mowa w ust. 1, opracowuje dyrektor zakładu przy współpracy z nauczycielami zajmującymi stanowiska kierownicze w zakładzie.

3. W planie, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia się:

1) udzielanie wychowankowi pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz psychiatrycznej, która może być organizowana w formie:

a) zajęć psychoedukacyjnych,

b) zajęć specjalistycznych: korekcyjnych, wyrównawczych, rewalidacyjnych, socjoterapeutycznych oraz innych zajęć o charakterze terapeutycznym,

c) porad dla wychowanków, konsultacji i warsztatów,

d) działań mediacyjnych i interwencyjnych w sytuacjach zagrożeń i kryzysowych;

2) udzielanie rodzicom wychowanków pomocy psychologiczno-pedagogicznej polegającej na wspieraniu ich w rozwiązywaniu problemów wychowawczych i dydaktycznych oraz rozwijaniu ich umiejętności wychowawczych w celu zwiększania efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej dla wychowanków.

§ 13.[Arkusz organizacji pracy zakładu] 1. Podstawą organizacji pracy zakładu w roku szkolnym jest arkusz organizacji pracy zakładu, który określa formy jego działalności.

2. Arkusz organizacji pracy zakładu opracowuje dyrektor zakładu przy współpracy z nauczycielami zajmującymi stanowiska kierownicze w zakładzie i przedkłada do zatwierdzenia Ministrowi Sprawiedliwości w terminie do dnia 31 maja każdego roku.

3. Minister Sprawiedliwości zatwierdza arkusz organizacji pracy zakładu w terminie do dnia 15 sierpnia każdego roku.

4. Zmiany w organizacji pracy zakładu w ciągu roku wprowadza się aneksem do arkusza organizacji pracy zakładu, z zachowaniem odpowiednio procedury określonej w ust. 2, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od chwili faktycznego powstania zmiany.

§ 14.[Regulamin] 1. Wewnętrzny porządek funkcjonowania zakładu określa regulamin.

2. Dyrektor zakładu przedstawia regulamin zakładu do zatwierdzenia Ministrowi Sprawiedliwości.

§ 15.[Skład zakładu] 1. W skład zakładu wchodzą:

1) internat;

2) szkoła albo szkoły i warsztaty szkolne;

3) (uchylony);

4) zespół diagnostyczno-korekcyjny;

5) inne działy zapewniające realizację zadań zakładu.

2. Dla zapewnienia prawidłowej realizacji zadań zakład powinien posiadać:

1) pomieszczenia mieszkalne oraz higieniczno-sanitarne;

2) pomieszczenia do zajęć edukacyjnych (pracownie przedmiotowe) z zapleczem na środki dydaktyczne;

3) salę gimnastyczną;

4) bibliotekę z czytelnią;

5) pomieszczenia warsztatowe odpowiednie do kierunków prowadzonego szkolenia zawodowego oraz szkolenia kursowego;

6) gabinet lekarski i stomatologiczny oraz izbę chorych;

7) gabinet psychologiczno-pedagogiczny;

8) izby przejściowe;

9) izby izolacyjne;

10) pomieszczenia przeznaczone na hostele poza zakładem lub w zakładzie;

11) tereny i urządzenia do zajęć rekreacyjnych i sportowych.

3. Organizację i funkcjonowanie szkół i warsztatów szkolnych określają odrębne przepisy.

4. Organizację i funkcjonowanie internatu, zespołu diagnostyczno-korekcyjnego i innych działów realizujących zadania zakładu określa regulamin.

§ 16.[Osoby zatrudnione w zakładzie] 1. W zakładzie zatrudnia się w szczególności:

1) pracowników pedagogicznych, w tym nauczycieli, wychowawców, psychologów, pedagogów;

2) pracowników administracyjnych i obsługi;

3) pracowników medycznych;

4) pracowników ochrony.

2. Każdy pracownik zakładu przestrzega praw nieletnich i odpowiednio do zajmowanego stanowiska bierze udział w ich resocjalizacji oraz jest dla nich pozytywnym przykładem.

§ 17.[Organy zakładu] Organami zakładu są:

1) dyrektor zakładu;

2) rada zakładu.

§ 18.[Wymogi dotyczące dyrektora zakładu] 1. Stanowisko dyrektora zakładu może zajmować nauczyciel mianowany lub dyplomowany, który:

1) ukończył studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie i posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym zakładzie;

2) ukończył studia wyższe lub studia podyplomowe z zakresu zarządzania albo kurs kwalifikacyjny z zakresu zarządzania oświatą, prowadzony na podstawie przepisów w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli;

3) posiada co najmniej pięcioletni staż pracy pedagogicznej na stanowisku nauczyciela;

4) w okresie trzech lat poprzedzających powierzenie stanowiska dyrektora zakładu uzyskał co najmniej dobrą ocenę pracy lub pozytywną ocenę dorobku zawodowego;

5) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania pracy na stanowisku kierowniczym;

6) nie był karany karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 76 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2016 r. poz. 1379 oraz z 2017 r. poz. 60) lub w art. 140 ust. 1 pkt 2–4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1842, 1933, 2169 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 60), oraz nie toczy się przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne;

7) nie był prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe oraz nie toczy się przeciwko niemu postępowanie karne lub postępowanie karne skarbowe w sprawie o umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;

8) nie był karany zakazem pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi;

9) w okresie pięciu lat poprzedzających powierzenie stanowiska dyrektora zakładu nie został odwołany przez organ prowadzący lub nie został skutecznie odwołany na podstawie art. 70 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666, 2138 i 2255 oraz z 2017 r. poz. 60) ze stanowiska dyrektora zakładu, schroniska albo szkoły lub placówki, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2016 r. poz. 1943, 1954, 1985 i 2169 oraz z 2017 r. poz. 60), albo dyrektora placówki lub ośrodka, o których mowa w art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 575, 1583 i 1860 oraz z 2017 r. poz. 60), chyba że odwołanie nastąpiło w wyniku przekształceń organizacyjnych lub likwidacji poprzedniego miejsca pracy albo złożenia przez kandydata rezygnacji ze stanowiska.

2. Stanowisko dyrektora zakładu może zajmować również nauczyciel mianowany lub dyplomowany zatrudniony na stanowisku wymagającym kwalifikacji pedagogicznych w urzędzie organu administracji rządowej, kuratorium oświaty, Centrum Edukacji Artystycznej, Centralnej Komisji Egzaminacyjnej lub okręgowych komisjach egzaminacyjnych oraz nauczyciel mianowany lub dyplomowany urlopowany lub zwolniony z obowiązku świadczenia pracy na podstawie przepisów ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 1881), spełniający wymagania, o których mowa w ust. 1 pkt 1–3 i 5–9.

§ 18¹.[Wymogi na stanowisko dyrektora zakładu] Stanowisko dyrektora zakładu może zajmować osoba, która:

1) posiada obywatelstwo polskie, obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej albo obywatelstwo innego państwa, jeżeli na podstawie przepisów prawa Unii Europejskiej przysługuje jej prawo podjęcia zatrudnienia lub samozatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w tych przepisach;

2) posiada przygotowanie pedagogiczne;

3) posiada co najmniej trzyletni staż pracy dydaktycznej na stanowisku nauczyciela akademickiego;

4) w okresie trzech lat poprzedzających powołanie na stanowisko dyrektora zakładu uzyskała pozytywną ocenę pracy na uczelni;

5) nie była karana zakazem zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania określonego zawodu związanych z wychowywaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi;

6) spełnia wymagania, o których mowa w § 18 ust. 1 pkt 2 i 5–9.

§ 18².[Inne wymogi na stanowisko dyrektora zakładu] Stanowisko dyrektora zakładu może zajmować osoba, która:

1) posiada obywatelstwo polskie, obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej albo obywatelstwo innego państwa, jeżeli na podstawie przepisów prawa Unii Europejskiej przysługuje jej prawo podjęcia zatrudnienia lub samozatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w tych przepisach;

2) korzysta w pełni z praw publicznych i ma pełną zdolność do czynności prawnych;

3) ukończyła studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie;

4) posiada co najmniej pięcioletni staż pracy, w tym co najmniej dwuletni staż pracy na stanowisku kierowniczym;

5) nie była karana zakazem zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania określonego zawodu związanych z wychowywaniem, edukacją, leczeniem małoletnich lub z opieką nad nimi;

6) spełnia wymagania, o których mowa w § 18 ust. 1 pkt 2 i 5–9.

§ 19. (uchylony).

§ 20.[Powierzenie stanowiska dyrektora zakładu] 1. Minister Sprawiedliwości, na wniosek dyrektora komórki organizacyjnej Ministerstwa Sprawiedliwości prowadzącej sprawy z zakresu sprawowanego przez Ministra Sprawiedliwości nadzoru nad zakładami:

1) powierza stanowisko dyrektora zakładu osobie, o której mowa w § 18 ust. 1 albo ust. 2, na czas nieokreślony w formie aktu wewnętrznego o charakterze organizacyjnym, do którego nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23, 868, 996, 1579 i 2138);

2) powołuje, na podstawie art. 68 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, na stanowisko dyrektora zakładu osobę, o której mowa w § 18¹ albo w § 18², na czas nieokreślony.

2. Czynności z zakresu prawa pracy wobec dyrektora zakładu wykonuje Minister Sprawiedliwości za pośrednictwem komórek organizacyjnych Ministerstwa Sprawiedliwości.

§ 20¹.[Odwołanie dyrektora zakładu] 1. Minister Sprawiedliwości może w każdym czasie odwołać dyrektora zakładu, o którym mowa w § 20 ust. 1 pkt 1, w razie stwierdzenia:

1) zaniedbań w zakresie realizacji zadań zakładu;

2) uchybień w wykonywaniu obowiązków służbowych, w szczególności nierealizowania zadań wyznaczonych przez Ministra Sprawiedliwości.

2. Minister Sprawiedliwości odwołuje dyrektora zakładu, o którym mowa w § 20 ust. 1 pkt 1, w razie:

1) złożenia przez dyrektora rezygnacji ze stanowiska, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem;

2) ustalenia negatywnej oceny pracy;

3) zawieszenia, o którym mowa w § 20², trwającego nieprzerwanie co najmniej 6 miesięcy;

4) utraty wymagań niezbędnych do zajmowania stanowiska dyrektora zakładu.

3. Minister Sprawiedliwości, w przypadku odwołania dyrektora zakładu, przed powołaniem na stanowisko nowego dyrektora lub przed powierzeniem stanowiska nowemu dyrektorowi, powierza pełnienie obowiązków dyrektora zakładu wyznaczonej przez siebie osobie:

1) nauczycielowi posiadającemu kwalifikacje, o których mowa w § 17, § 18, § 20 ust. 3 lub § 22 ust. 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli (Dz. U. z 2015 r. poz. 1264),

2) wizytatorowi, starszemu wizytatorowi lub głównemu wizytatorowi wykonującemu zadania nadzoru pedagogicznego Ministra Sprawiedliwości nad zakładami,

3) posiadającej kwalifikacje do zajmowania stanowiska dyrektora zakładu, o których mowa w § 18¹ albo w § 18²

– na czas określony, jednak nie dłużej niż na 6 miesięcy.

§ 20².[Zawieszenie dyrektora zakładu] 1. Minister Sprawiedliwości może zawiesić dyrektora zakładu w pełnieniu przez niego obowiązków w przypadku:

1) wszczęcia przeciwko dyrektorowi zakładu postępowania o przestępstwo umyślne;

2) zaniedbań w realizacji zadań zakładu – na czas prowadzonego w tym zakresie przez organ nadzoru zwierzchniego postępowania wyjaśniającego.

2. Minister Sprawiedliwości, w przypadku zawieszenia dyrektora zakładu, powierza pełnienie obowiązków dyrektora zakładu wyznaczonej przez siebie osobie:

1) nauczycielowi posiadającemu kwalifikacje, o których mowa w § 17, § 18, § 20 ust. 3 lub § 22 ust. 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli niemających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli,

2) wizytatorowi, starszemu wizytatorowi lub głównemu wizytatorowi wykonującemu zadania nadzoru pedagogicznego Ministra Sprawiedliwości nad zakładami,

3) posiadającej kwalifikacje do zajmowania stanowiska dyrektora zakładu, o których mowa w § 18¹ albo w § 18²

– na czas określony, jednak nie dłużej niż na 6 miesięcy.

3. Postępowanie wyjaśniające jest wszczynane na podstawie zarządzenia Ministra Sprawiedliwości, w przypadku ujawnienia okoliczności uprawdopodabniających istnienie przesłanek, o których mowa w ust. 1. Postępowanie wyjaśniające może trwać nie dłużej niż 30 dni od dnia zakończenia związanej z nim kontroli lub lustracji.

§ 21.[Obowiązki dyrektora zakładu] 1. Dyrektor zakładu kieruje zakładem, sprawuje nadzór pedagogiczny, zapewnia warunki niezbędne do realizacji zadań zakładu oraz ponosi odpowiedzialność za działalność zakładu.

1¹. W przypadku powołania na stanowisko dyrektora osoby, o której mowa w § 18², nieposiadającej przygotowania pedagogicznego, nadzór pedagogiczny sprawuje nauczyciel zajmujący inne stanowisko kierownicze w zakładzie.

2. Dyrektor zakładu w szczególności:

1) organizuje pracę w działach zakładu przy współpracy z osobą sprawującą nadzór pedagogiczny, o której mowa w ust. 1¹;

2) dysponuje przyznanymi zakładowi środkami finansowymi i odpowiada za ich prawidłowe wykorzystanie;

3) wykonuje czynności wynikające ze stosunku pracy wobec pracowników zakładu;

4) opracowuje zakres pracy i czynności służbowych pracowników;

5) prowadzi nabór kandydatów na pracowników uwzględniający kompetencje i umiejętność postępowania z nieletnimi oraz osobistą przydatność do pracy;

6) reprezentuje zakład na zewnątrz.

3. Realizując zadania, o których mowa w ust. 1 i 2, dyrektor zakładu uwzględnia:

1) możliwość tworzenia w zakładzie warunków indywidualnego oddziaływania na nieletnich;

2) konieczność utrzymania bezpieczeństwa i porządku, w tym zabezpieczenia zakładu w sposób uniemożliwiający samowolne oddalenie się wychowanków z zakładu lub ich uwolnienie przez osoby z zewnątrz oraz inne bezprawne działania;

3) konieczność zapewnienia właściwych warunków bytowych, sanitarnych i zdrowotnych.

4. W razie nieobecności dyrektora zakładu jego obowiązki pełni upoważniony pracownik pedagogiczny.

§ 22.[Rada zakładu] 1. Rada zakładu, jako organ kolegialny, współdziała z dyrektorem zakładu w wykonywaniu zadań zakładu i podnoszeniu jakości pracy zakładu.

2. W skład rady zakładu wchodzą wszyscy pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w zakładzie.

3. Przewodniczącym rady zakładu jest dyrektor zakładu.

4. W posiedzeniach rady zakładu mogą także brać udział, z głosem doradczym, osoby zaproszone przez jej przewodniczącego lub na wniosek rady zakładu oraz przedstawiciele organu wykonującego nadzór zwierzchni i przedstawiciele organu sprawującego nadzór pedagogiczny.

5. Posiedzenia rady zakładu odbywają się z inicjatywy przewodniczącego lub na wniosek organu wykonującego nadzór zwierzchni nad zakładem albo na wniosek co najmniej połowy składu rady zakładu.

6. Rada zakładu ustala regulamin swojej działalności.

7. Przewodniczący przygotowuje posiedzenia rady zakładu, zawiadamia jej członków o terminie i porządku zebrania i prowadzi posiedzenia rady zakładu zgodnie z regulaminem.

8. Dyrektor zakładu, nie rzadziej niż dwa razy w roku, przedstawia radzie zakładu wnioski wynikające z realizacji zadań zakładu.

§ 23.[Zadania Rady] Rada zakładu opiniuje w szczególności:

1) roczny plan pracy;

2) organizację pracy zakładu na dany rok;

3) wyniki zachowania nieletnich;

4) organizację doskonalenia zawodowego pracowników pedagogicznych;

5) rozkład dnia i porządek zajęć w zakładzie;

6) (uchylony);

7) (uchylony);

8) wnioski dyrektora o przyznanie nauczycielom nagród, odznaczeń i innych wyróżnień.

§ 24.[Inne stanowiska kierownicze] 1. W zakładzie mogą być tworzone inne stanowiska kierownicze. Liczbę i rodzaj stanowisk kierowniczych w zakładzie zatwierdza Minister Sprawiedliwości na wniosek dyrektora zakładu.

2. Dyrektor zakładu, za zgodą Ministra Sprawiedliwości, powierza stanowiska kierownicze w zakładzie i odwołuje z nich.

§ 25.[Czynności dokonywane na czas określony w razie potrzeby zapewnienia bezpieczeństwa i porządku w zakładzie] 1. Dyrektor zakładu dla zapewnienia bezpieczeństwa lub porządku w zakładzie może na czas określony:

1) zarządzić zamykanie pomieszczeń, w których wychowankowie przebywają, uczą się lub pracują;

2) zwiększyć liczbę pracowników prowadzących zajęcia zespołowe;

3) wstrzymać lub ograniczyć zajęcia zespołowe;

4) (uchylony).

2. Prawo wstępu na teren zakładu, poza pracownikami w nim zatrudnionymi, mają osoby sprawujące nadzór nad zakładem, osoby, którym została udzielona zgoda przez dyrektora zakładu, oraz inne osoby uprawnione na podstawie odrębnych przepisów.

§ 26.[Dokumentacja pobytu wychowanków] 1. W zakładzie prowadzi się dokumentację pobytu wychowanków oraz dokumentację przebiegu nauczania wraz z danymi dotyczącymi zatrudnienia wychowanków.

2. Dokumentację pobytu wychowanków w zakładzie stanowią w szczególności:

1) księga ewidencji wychowanków;

2) akta osobowe wychowanka wraz z dokumentacją procesu resocjalizacji;

3) wykaz osób podlegających zameldowaniu;

4) karta wyposażenia wychowanka;

5) księga ewidencji nagród i środków dyscyplinarnych;

6) księga ewidencji wychowanków umieszczonych w izbie przejściowej;

7) księga ewidencji wychowanków umieszczonych w izbie izolacyjnej;

8) księga ewidencji przepustek i urlopów;

9) dzienniki zajęć wychowawczych;

10) księga przebiegu służby nocnej;

11) księga ewidencji wydarzeń nadzwyczajnych;

12) dokumentacja użycia środków przymusu bezpośredniego;

13) protokoły rady zakładu.

3. Sposób prowadzenia dokumentacji pobytu określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

4. Dokumentację przebiegu nauczania wraz z danymi dotyczącymi zatrudnienia wychowanków prowadzi się i przechowuje według odrębnych przepisów.

5. Akta osobowe wychowanka i dokumentację procesu jego resocjalizacji przechowuje się w zakładzie przez okres 3 lat, licząc od daty ukończenia przez wychowanka 21 lat.

Rozdział 2a

(uchylony)

§ 26¹. (uchylony)

§ 26². (uchylony)

§ 26³. (uchylony)

§ 26⁴. (uchylony)

§ 26⁵. (uchylony)

§ 26⁶. (uchylony)

§ 26⁷. (uchylony)

§ 26⁸. (uchylony)

§ 26⁹. (uchylony)

§ 26¹⁰. (uchylony)

§ 26¹¹. (uchylony)

§ 26¹². (uchylony)

§ 26¹³. (uchylony)

§ 26¹⁴. (uchylony)

§ 26¹⁵. (uchylony)

§ 26¹⁶. (uchylony)

§ 26¹⁷. (uchylony)

§ 26¹⁸. (uchylony)

Rozdział 3

Rodzaje i organizacja schronisk

§ 27.[Rodzaje schronisk] Schroniska dzielą się na:

1) zwykłe;

2) interwencyjne.

§ 28.[Schroniska zwykłe] Schroniska zwykłe są przeznaczone dla nieletnich umieszczonych w schronisku na podstawie art. 27 § 1 lub art. 74 § 2 ustawy.

§ 29.[Schroniska interwencyjne] 1. Schroniska interwencyjne są przeznaczone dla nieletnich:

1) umieszczonych w schronisku na podstawie art. 27 § 2 ustawy;

2) stwarzających poważne zagrożenie społeczne albo dla bezpieczeństwa schroniska zwykłego.

2. Praca wychowawcza wobec nieletnich umieszczonych w schroniskach interwencyjnych jest ukierunkowana w szczególności na eliminowanie przyczyn zachowań agresywnych.

§ 30.[Kształcenie i zatrudnianie] 1. Kształcenie ogólne i zawodowe, zatrudnianie oraz zajęcia w czasie wolnym od nauki i pracy prowadzi się na terenie schroniska.

2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach kształcenie i zatrudnianie może odbywać się poza schroniskiem za zgodą organu, do którego dyspozycji pozostaje nieletni.

§ 31.[Liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym w schroniskach zwykłych] 1. W schroniskach zwykłych liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym powinna wynosić 10.

2. W schroniskach interwencyjnych liczba nieletnich w grupie wychowawczej i oddziale szkolnym powinna wynosić 6.

§ 32.[Skład schroniska] W skład schroniska wchodzą:

1) internat;

2) szkoła albo szkoły i warsztaty szkolne;

3) (uchylony);

4) zespół diagnostyczny.

§ 33.[Rada schroniska] Rada schroniska opiniuje w szczególności:

1) roczny plan pracy;

2) organizację doskonalenia zawodowego pracowników pedagogicznych;

3) organizację pracy schroniska na dany rok;

4) rozkład dnia i porządek zajęć w schronisku;

5) wnioski dyrektora o przyznanie nauczycielom nagród, odznaczeń i innych wyróżnień.

§ 34.[Odpowiednie stosowanie przepisów rozporządzenia] Do organizacji schronisk przepisy § 10, § 11, § 13, § 14, § 15 ust. 2, § 16–22 i § 24–26 stosuje się odpowiednio.

Rozdział 4

Szczegółowe zasady kierowania, przyjmowania, przenoszenia i zwalniania nieletnich w zakładach

§ 35.[Wniosek o skierowanie nieletniego do zakładu] 1. Niezwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia o umieszczeniu w zakładzie sędzia przesyła do Ministerstwa Sprawiedliwości wniosek o skierowanie nieletniego do zakładu, do którego dołącza:

1) odpis prawomocnego orzeczenia o umieszczeniu w zakładzie;

2) opinię o nieletnim opracowaną w opiniodawczym zespole sądowych specjalistów, w schronisku dla nieletnich lub innej specjalistycznej placówce;

3) aktualny wywiad środowiskowy oraz inne informacje umożliwiające skierowanie nieletniego do odpowiedniego rodzaju zakładu.

2. W przypadku braku dokumentów, o których mowa w ust. 1, Ministerstwo Sprawiedliwości występuje o ich uzupełnienie.

§ 36.[Opinia specjalistów] 1. Nieletniego kieruje się i przenosi do odpowiedniego zakładu, po zasięgnięciu opinii zespołu specjalistów, w skład którego wchodzą w szczególności pedagog i psycholog.

2. Organizację pracy zespołu, o którym mowa w ust. 1, określają odrębne przepisy.

§ 37.[Skierowanie nieletniego do zakładu położonego najbliżej miejsca stałego zamieszkania] Nieletniego kieruje się do zakładu położonego najbliżej miejsca stałego zamieszkania, chyba że ze względów wychowawczych lub organizacyjnych jest to niemożliwe.

§ 38.[Zawiadomienie o skierowaniu nieletniego do zakładu] 1. O skierowaniu nieletniego do zakładu zawiadamia się:

1) sąd rodzinny;

2) zakład, do którego nieletni został skierowany;

3) schronisko dla nieletnich, w którym nieletni przebywa.

2. (uchylony).

3. Niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o skierowaniu, o którym mowa w ust. 1, sędzia zwraca się do rodziców (opiekunów) lub Policji o doprowadzenie nieletniego do zakładu.

4. W wyjątkowych przypadkach sędzia może zezwolić nieletniemu na udanie się do zakładu bez udziału rodziców (opiekunów) lub Policji.

§ 39.[Przeniesienie wychowanka do innego zakładu] 1. Przeniesienie wychowanka do innego zakładu może nastąpić ze względów wychowawczych lub organizacyjnych na wniosek sądu rodzinnego, dyrektora zakładu, wychowanka lub jego rodziców (opiekunów), skierowany do Ministerstwa Sprawiedliwości.

2. Do wniosku o przeniesienie wychowanka do innego zakładu dyrektor zakładu dołącza aktualną opinię psychologiczno-pedagogiczną.

3. Przeniesienie wychowanka do innego zakładu na wniosek dyrektora zakładu, wychowanka lub jego rodziców (opiekunów) wymaga zgody Ministerstwa Sprawiedliwości.

4. Przed przeniesieniem wychowanka do zakładu o wzmożonym nadzorze wychowawczym sąd rodzinny zasięga opinii Ministerstwa Sprawiedliwości.

5. Przeniesienie wychowanka do innego zakładu, w przypadkach, o których mowa w art. 85 § 2 ustawy, następuje na podstawie postanowienia sądu rodzinnego.

§ 40.[Zawiadomienie o przeniesieniu wychowanka do innego zakładu] 1. O przeniesieniu wychowanka zawiadamia się:

1) sąd rodzinny;

2) zakład, do którego nieletni ma zostać przeniesiony;

3) zakład, z którego nieletni ma zostać przeniesiony;

4) rodziców (opiekunów) nieletniego.

2. (uchylony).

§ 41.[Przyjęcie nieletniego do zakładu] 1. Dyrektor zakładu jest obowiązany przyjąć nieletniego do zakładu na podstawie:

1) prawomocnego orzeczenia o umieszczeniu w zakładzie;

2) nakazu przyjęcia i skierowania lub przeniesienia do zakładu.

2. Jeżeli przyjęcie nieletniego powoduje przekroczenie limitu miejsc w zakładzie, dyrektor zakładu przyjmuje nieletniego i zawiadamia o tym Ministerstwo Sprawiedliwości.

3. W przypadku niedoprowadzenia nieletniego do zakładu w ciągu 3 miesięcy od daty skierowania lub przeniesienia, dyrektor zakładu odsyła dokumentację nieletniego sądowi rodzinnemu.

§ 42.[Zawiadomienie o doprowadzeniu nieletniego do zakładu] Dyrektor zakładu, niezwłocznie po doprowadzeniu nieletniego do zakładu, zawiadamia sąd rodzinny i rodziców (opiekunów) o jego przyjęciu.

§ 43.[Czynności podejmowane wobec nieletniego po jego przyjęciu do zakładu] Nieletniego przyjmuje do zakładu dyrektor zakładu i przeprowadza z nim rozmowę, zapoznaje nieletniego z jego prawami i obowiązkami oraz zasadami pobytu w zakładzie, co nieletni potwierdza własnoręcznym podpisem.

§ 44.[Umieszczenie nieletniego w izbie przejściowej lub grupie wychowawczej] 1. Po przyjęciu do zakładu nieletniego umieszcza się w izbie przejściowej lub w grupie wychowawczej.

2. Umieszczenie nieletniego w izbie przejściowej może nastąpić, na okres nie dłuższy niż 14 dni, w celu:

1) przeprowadzenia rozmowy wstępnej;

2) poddania go wstępnym badaniom lekarskim i zabiegom higieniczno-sanitarnym;

3) poddania go badaniom osobopoznawczym.

3. Umieszczenie w grupie wychowawczej może nastąpić w przypadku, gdy nieletni został przeniesiony z innego zakładu i nie zachodzi konieczność umieszczenia go w izbie przejściowej w celu, o którym mowa w ust. 2.

4. Izbą przejściową w zakładzie jest wyodrębnione pomieszczenie urządzone w sposób odpowiadający warunkom pomieszczenia mieszkalnego, pozostające pod stałym nadzorem, które powinno posiadać urządzenia pozwalające monitorować w nim pobyt nieletniego.

§ 45.[Przewiezienie wychowanka do innego zakładu] 1. Przed przewiezieniem do innego zakładu wychowanek jest poddawany badaniom lekarskim w celu ustalenia, czy jego stan zdrowia pozwala na przewiezienie.

2. Zakładowi, do którego wychowanek zostaje przewieziony, przekazuje się aktualną opinię psychologiczno-pedagogiczną, akta osobowe i depozyt wychowanka.

3. Do akt osobowych wychowanka załącza się informację o zachowaniu wychowanka w okresie od wydania opinii psychologiczno-pedagogicznej do chwili opuszczenia zakładu.

§ 46.[Zwolnienie wychowanka z zakładu] 1. Zwolnienie wychowanka z zakładu następuje na podstawie orzeczenia sądu i nakazu zwolnienia, chyba że zwolnienie następuje w związku z ustaniem wykonywania środka poprawczego z mocy prawa.

2. O terminie zwolnienia wychowanka zawiadamia się jego rodziców (opiekunów). W uzasadnionych przypadkach uzgadnia się z nimi także sposób przekazania zwalnianego wychowanka.

Rozdział 5

Szczegółowe zasady kierowania, przyjmowania, przenoszenia i zwalniania nieletnich w schroniskach

§ 47.[Wskazanie właściwego schroniska] W przypadku wydania orzeczenia o umieszczeniu nieletniego w schronisku Ministerstwo Sprawiedliwości niezwłocznie na pisemny wniosek sędziego wskazuje schronisko, w którym nieletni ma zostać umieszczony.

§ 48.[Wskazanie schroniska położonego najbliżej miejsca stałego zamieszkania nieletniego] 1. Ministerstwo Sprawiedliwości wskazuje schronisko położone najbliżej miejsca stałego zamieszkania nieletniego, chyba że ze względów wychowawczych lub organizacyjnych jest to niemożliwe.

2. Wskazanie schroniska, w którym ma zostać umieszczony nieletni, powinno nastąpić w terminie 72 godzin od chwili przyjęcia zgłoszenia przez Ministerstwo Sprawiedliwości.

3. Niezwłocznie po wskazaniu schroniska, w którym ma zostać umieszczony nieletni, sędzia zwraca się do rodziców (opiekunów) lub Policji o doprowadzenie nieletniego do schroniska.

§ 49.[Obowiązek przyjęcia nieletniego do schroniska] 1. Dyrektor schroniska jest obowiązany przyjąć nieletniego do schroniska na podstawie:

1) odpisu orzeczenia o umieszczeniu w schronisku;

2) nakazu przyjęcia.

2. Jeżeli przyjęcie nieletniego powoduje przekroczenie limitu miejsc w schronisku, dyrektor schroniska przyjmuje nieletniego i zawiadamia Ministerstwo Sprawiedliwości.

§ 50.[Odpowiednie stosowanie przepisów § 42 i § 43] Przepisy § 42 i § 43 stosuje się odpowiednio.

§ 51.[Umieszczenie nieletniego w izbie przejściowej] 1. Po przyjęciu do schroniska nieletniego umieszcza się w izbie przejściowej, na okres nie dłuższy niż 14 dni, w celu:

1) przeprowadzenia rozmowy wstępnej i sporządzenia podstawowej informacji o nieletnim;

2) poddania go wstępnym badaniom lekarskim i zabiegom higieniczno-sanitarnym;

3) poddania go badaniom osobopoznawczym.

2. Rozmowę, o której mowa w ust. 1 pkt 1, przeprowadza psycholog lub pedagog.

3. Nieletni przebywający w izbie przejściowej schroniska może brać udział w niektórych zajęciach dydaktycznych i wychowawczych, według programu opracowanego przez psychologa lub pedagoga i zaakceptowanego przez dyrektora schroniska.

4. Nieletni umieszczony w schronisku po raz pierwszy nie powinien przebywać w izbie przejściowej z nieletnim (nieletnimi) umieszczonym w niej po samowolnie przedłużonej przepustce, po ucieczce lub z nieletnim przeniesionym z innego schroniska.

5. Izbą przejściową w schronisku jest wyodrębnione pomieszczenie urządzone w sposób odpowiadający warunkom pomieszczenia mieszkalnego, pozostające pod stałym nadzorem, które powinno posiadać urządzenia pozwalające monitorować w niej pobyt nieletniego.

§ 52.[Przeniesienie nieletniego do schroniska interwencyjnego] 1. Przeniesienie nieletniego, którego zachowanie zagraża bezpieczeństwu schroniska zwykłego, do schroniska interwencyjnego może nastąpić na uzasadniony wniosek dyrektora schroniska zwykłego do sądu, który orzekł o umieszczeniu w tym schronisku.

2. Przeniesienie nieletniego ze schroniska zwykłego do schroniska interwencyjnego następuje na podstawie postanowienia sądu o przeniesieniu, nakazu zwolnienia nieletniego ze schroniska, w którym nieletni przebywa, i nakazu przyjęcia do schroniska, w którym nieletni ma zostać umieszczony.

§ 53.[Przeniesienie nieletniego do innego schroniska] 1. Przeniesienie nieletniego do innego schroniska może nastąpić za zgodą sędziego prowadzącego postępowanie, jeżeli wymagają tego względy wychowawcze lub organizacyjne, w szczególności jeśli usprawniłoby to postępowanie w sprawie nieletniego.

2. Przeniesienie nieletniego do innego schroniska tego samego rodzaju następuje na podstawie nakazu zwolnienia nieletniego ze schroniska, w którym nieletni przebywa, i nakazu przyjęcia do schroniska, w którym nieletni ma zostać umieszczony.

§ 54.[Czynności podejmowane przed przeniesieniem nieletniego do innego zakładu lub schroniska] 1. Przed przewiezieniem do innego schroniska lub zakładu nieletni jest poddawany badaniom lekarskim w celu ustalenia, czy jego stan zdrowia pozwala na przewiezienie.

2. Do schroniska lub zakładu, do którego wychowanek zostaje przewieziony, przekazuje się aktualną opinię psychologiczno-pedagogiczną, akta osobowe i depozyt nieletniego.

3. Do akt osobowych załącza się informację o zachowaniu nieletniego w okresie od jego przyjęcia do schroniska do chwili jego opuszczenia.

§ 55.[Zwolnienie nieletniego ze schroniska] 1. Zwolnienie nieletniego ze schroniska następuje na podstawie orzeczenia sądu i nakazu zwolnienia, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Zwolnienie nieletniego ze schroniska w celu wykonania orzeczenia o umieszczeniu w zakładzie następuje na podstawie nakazu zwolnienia i zawiadomienia o skierowaniu, o którym mowa w § 38 ust. 1 pkt 3.

3. Zwalnianemu nieletniemu wydaje się za pokwitowaniem pozostające w depozycie przedmioty wartościowe, inne przedmioty i pieniądze stanowiące jego własność oraz, w razie potrzeby, zaświadczenie o stanie zdrowia.

§ 56.[Zawiadomienie o terminie zwolnienia nieletniego ze schroniska] O terminie zwolnienia nieletniego ze schroniska zawiadamia się jego rodziców (opiekunów).

Rozdział 6

Szczegółowe zasady pobytu nieletnich w zakładzie

§ 57.[Uprawnienia wychowanka] 1. Wychowankowi w trakcie pobytu w zakładzie zapewnia się:

1) poszanowanie godności osobistej;

2) ochronę przed przemocą fizyczną, psychiczną, wyzyskiem i nadużyciami oraz wszelkimi przejawami okrucieństwa;

3) dostęp do informacji o obowiązującym w zakładzie regulaminie, nagrodach i środkach dyscyplinarnych, ofercie resocjalizacyjnej zakładu;

4) informację o przebiegu procesu resocjalizacyjnego;

5) wyżywienie dostosowane do potrzeb rozwojowych;

6) odzież, bieliznę, obuwie, materiały szkolne i podręczniki, sprzęt i środki czystości;

7) dostęp do świadczeń zdrowotnych i rehabilitacyjnych, w tym w szczególności wychowance w ciąży, w czasie porodu i po porodzie;

8) ochronę więzi rodzinnych;

9) wysyłanie i doręczanie korespondencji, z ograniczeniami wynikającymi z przepisów prawa;

10) możliwość kontaktu z obrońcą lub pełnomocnikiem wychowanka, na terenie zakładu bez udziału innych osób;

11) opiekę i pomoc psychologiczno-pedagogiczną;

12) możliwość składania skarg, próśb i wniosków;

13) co najmniej godzinny pobyt w ciągu doby na świeżym powietrzu, o ile warunki atmosferyczne na to pozwalają.

2. W uzasadnionych przypadkach, za zgodą dyrektora zakładu, wychowanek może nosić własną odzież, bieliznę i obuwie.

3. Dyrektor zakładu zawiadamia rodziców (opiekunów) wychowanka i sąd rodzinny o przypadkach zachorowań wychowanka wymagających interwencji specjalistycznej lub hospitalizacji.

4. O stanie ciąży wychowanki i urodzeniu przez nią dziecka dyrektor zakładu zawiadamia jej rodziców (opiekunów), sąd rodzinny i właściwy sąd opiekuńczy.

5. Wychowance w ciąży zapewnia się wzmożoną opiekę, przygotowując ją jednocześnie do pełnienia roli matki.

§ 58.[Obowiązki zakładu] Zakład, w ramach prowadzonej działalności resocjalizacyjnej wobec wychowanka, zapobiega i przeciwdziała:

1) nabywaniu i spożywaniu napojów alkoholowych przez wychowanków oraz środków odurzających i psychotropowych, i udziela im oraz ich rodzinom pomocy w rozwiązywaniu problemów uzależnienia od tych środków, współpracując z instytucjami i organizacjami świadczącymi specjalistyczną pomoc;

2) posługiwaniu się wyrazami lub zwrotami wulgarnymi, obelżywymi albo gwarą używaną w podkulturach o charakterze przestępczym;

3) wykonywaniu tatuaży;

4) samowolnej wymianie z innymi wychowankami odzieży, obuwia oraz innych przedmiotów;

5) posiadaniu przedmiotów niebezpiecznych, w szczególności narzędzi do cięcia metalu, środków służących do obezwładniania, broni, środków odurzających, substancji psychotropowych oraz alkoholu;

6) namowom do buntu, nieprzestrzegania regulaminu zakładu oraz zachowań agresywnych;

7) tworzeniu się grup podkultury o charakterze przestępczym.

§ 59.[Indywidualny plan resocjalizacji] 1. W zakładzie prowadzi się proces resocjalizacji wychowanka w oparciu o indywidualną diagnozę i indywidualny plan resocjalizacji, opracowany przez pedagoga i psychologa z udziałem wychowanka i innych pracowników zakładu.

2. (uchylony).

3. Indywidualny plan resocjalizacji obejmuje w szczególności:

1) rodzaje i formy oddziaływań resocjalizacyjnych i terapeutycznych, do których wychowanek zostanie włączony, z podaniem przewidywanego czasu ich trwania;

2) zakres, kierunki i formy nauczania, kształcenia zawodowego, jakimi wychowanek ma zostać objęty, oraz jego indywidualne obowiązki wiążące się z przebiegiem nauczania;

3) zakres i sposób współpracy z rodziną i innymi osobami w celu doprowadzenia do integracji społecznej oraz do usamodzielnienia się;

4) sposób i kryteria oceny przebiegu procesu resocjalizacji;

5) program przygotowań wychowanka do życia po zwolnieniu z zakładu;

6) pobyt w hostelu od 3 do 6 miesięcy przed zwolnieniem z zakładu lub warunkowym zwolnieniem z zakładu.

4. W przypadku gdy wychowanek odmawia współudziału w opracowaniu indywidualnego planu resocjalizacji, plan ten opracowuje pedagog i psycholog z udziałem innych pracowników zakładu.

5. Indywidualny plan resocjalizacji modyfikuje się wraz z przebiegiem procesu resocjalizacji wychowanka, nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy.

§ 60.[Informacja o postępach w procesie resocjalizacji] Zakład informuje rodziców (opiekunów) co najmniej dwa razy w roku o postępach w resocjalizacji wychowanka.

§ 61.[Obowiązki wychowanka] Wychowanek zakładu w czasie pobytu w zakładzie powinien:

1) przestrzegać regulaminu i rozkładu zajęć w zakładzie;

2) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i powiadamiać przełożonych o zagrożeniach dla bezpieczeństwa osób, dla porządku, środowiska, zdrowia lub mienia;

3) uczestniczyć w procesie resocjalizacji;

4) wykonywać polecenia przełożonych;

5) odnosić się do wychowanków oraz innych osób z poszanowaniem ich godności;

6) dbać o stan zdrowia i higienę osobistą;

7) dbać o schludny wygląd i kulturę słowa;

8) utrzymywać czystość i porządek w pomieszczeniach, w których przebywa;

9) przekazać do depozytu przedmioty, których posiadanie jest niezgodne z regulaminem, dokumenty i przedmioty wartościowe;

10) wykonywać prace pomocnicze o charakterze porządkowym związane z funkcjonowaniem zakładu;

11) (uchylony);

12) powracać z urlopów i przepustek w terminie ustalonym przez dyrektora zakładu.

§ 62.[Kieszonkowe] 1. Wychowanek otrzymuje na własne wydatki kieszonkowe, wypłacane ze środków finansowych przeznaczonych na utrzymanie zakładu. Przepis § 63 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

2. Wysokość kieszonkowego dla wychowanka wynosi miesięcznie 1,1% kwoty bazowej.

3. Limit środków na wypłatę kieszonkowego ustala się odrębnie na każdy miesiąc w wysokości 2,8% kwoty bazowej na wychowanka z uwzględnieniem średniej liczby wychowanków faktycznie przebywających w zakładzie w danym miesiącu.

4. Dyrektor zakładu może podwyższyć kieszonkowe do wysokości 6% kwoty bazowej wychowankowi znajdującemu się w trudnej sytuacji materialnej.

5. Wychowankowi, którego okres pobytu w zakładzie nie przekracza miesiąca, kieszonkowe przysługuje w wysokości proporcjonalnej do okresu jego pobytu w zakładzie w danym miesiącu. Kieszonkowe wypłaca się z dołu.

§ 63.[Prawo do otrzymywania pieniędzy z innych źródeł] 1. Wychowanek może otrzymywać pieniądze od osób, instytucji lub organizacji.

2. Pieniądze otrzymane od osób, instytucji lub organizacji wychowanek powinien przekazać, za pokwitowaniem, do depozytu; może nimi dysponować za zgodą wychowawcy.

§ 64.[Prawo do otrzymywania paczek] 1. Wychowanek może otrzymywać paczki z żywnością, książkami, ubraniem, obuwiem i innymi przedmiotami osobistego użytku, z zastrzeżeniem § 61 pkt 9.

2. Paczki doręcza się wychowankowi niezwłocznie za pokwitowaniem.

3. Osoba doręczająca paczkę wychowankowi sporządza w jego obecności spis jej zawartości.

§ 65. (utracił moc).

§ 66. (utracił moc).

§ 67.[Uzależnienie udzielenia przepustki lub urlopu od zgody sądu oraz wymogi dotyczące sporządzania decyzji o przyznaniu nagrody] 1. Sąd rodzinny może zastrzec, że udzielenie przepustki lub urlopu wymaga jego zgody.

2. Decyzję o przyznaniu nagrody sporządza się na piśmie i podaje do wiadomości wychowankowi.

3. Decyzję o przyznaniu nagrody włącza się do akt osobowych wychowanka.

§ 68.[Udzielenie przepustki lub urlopu] 1. Pierwsza przepustka może być udzielona wychowankowi zakładu:

1) otwartego – po upływie 2 miesięcy pobytu w zakładzie;

2) półotwartego – po upływie 3 miesięcy pobytu w zakładzie;

3) zamkniętego – po upływie 4 miesięcy pobytu w zakładzie;

4) o wzmożonym nadzorze wychowawczym – po upływie 5 miesięcy pobytu w zakładzie;

5) resocjalizacyjno-rewalidacyjnego – po upływie 3 miesięcy pobytu w zakładzie;

6) resocjalizacyjno-terapeutycznego – po upływie 3 miesięcy pobytu w zakładzie;

7) (uchylony).

2. W przypadkach losowych dyrektor zakładu może udzielić przepustki wychowankowi przed upływem terminów, o których mowa w ust. 1. W takim przypadku wychowanek zakładu, o którym mowa w ust. 1 pkt 3–4, korzysta z przepustki pod opieką pracownika.

3. Urlop, w danym roku kalendarzowym, może być udzielony wychowankowi zakładu:

1) otwartego – po upływie 2 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 65 dni;

2) półotwartego – po upływie 3 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 55 dni;

3) zamkniętego – po upływie 4 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 30 dni;

4) o wzmożonym nadzorze wychowawczym – po upływie 6 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 21 dni;

5) resocjalizacyjno-rewalidacyjnego – po upływie 3 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 55 dni;

6) resocjalizacyjno-terapeutycznego – po upływie 3 miesięcy pobytu w zakładzie, w wymiarze do 55 dni;

7) (uchylony).

4. W zakładach zamkniętych i o wzmożonym nadzorze wychowawczym wymiar pierwszego urlopu nie może być dłuższy niż 7 dni.

5. Dyrektor zakładu może w przypadkach uzasadnionych wychowawczo, po zasięgnięciu opinii psychologa lub pedagoga i wychowawcy nieletniego, zaliczyć okres pozostawania nieletniego w schronisku dla nieletnich do okresu uprawniającego do otrzymania urlopu lub przepustki.

§ 69.[Program pobytu wychowanka na urlopie] 1. Przed udzieleniem urlopu opracowuje się program pobytu wychowanka zakładu na urlopie.

2. Wychowawca po powrocie wychowanka z urlopu sprawdza zachowanie wychowanka podczas urlopu i sporządza stosowny wpis do akt osobowych.

§ 70. (utracił moc).

§ 71. (utracił moc).

§ 72. (utracił moc).

§ 73. (utracił moc).

§ 74. (utracił moc).

§ 75.[Doprowadzenie wychowanka na specjalistyczne badania lekarskie lub leczenie szpitalne] Dyrektor zakładu, ze względu na potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa wychowanka lub innych osób, może zwrócić się z wnioskiem do sędziego rodzinnego sprawującego nadzór nad zakładem o wydanie nakazu doprowadzenia wychowanka przez Policję na specjalistyczne badania lekarskie lub leczenie szpitalne, w szczególności wychowanka, który dopuścił się czynu zabronionego, określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 3 lub 4, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 oraz w art. 280 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny.

§ 76.[Zawiadomienie o potrzebie zastosowania środka zapobiegawczego] Jeżeli przeciwko wychowankowi toczy się postępowanie karne, a jego pobyt w zakładzie stwarzałby poważne zagrożenie bezpieczeństwa zakładu, dyrektor zakładu niezwłocznie zawiadamia organ prowadzący postępowanie o potrzebie zastosowania środka zapobiegawczego.

§ 77.[Obowiązki informacyjne dyrektora zakładu] Dyrektor zakładu zawiadamia niezwłocznie:

1) Ministerstwo Sprawiedliwości – o wydarzeniach nadzwyczajnych w zakładzie;

2) prezesa sądu okręgowego – w razie zaistnienia wydarzeń określonych w § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 września 2001 r. w sprawie zakresu i trybu współdziałania zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich z Policją w wypadku zagrożenia bezpieczeństwa tych placówek (Dz. U. poz. 1205);

3) sąd rodzinny – o samowolnym przedłużeniu przez wychowanka pobytu poza zakładem.

§ 78.[Skreślenie wychowanka z ewidencji zakładu] 1. Wychowanka skreśla się z ewidencji zakładu w przypadku:

1) przeniesienia do innego zakładu;

2) zwolnienia z zakładu w związku z ustaniem wykonywania środka poprawczego;

3) warunkowego zwolnienia z zakładu;

4) umieszczenia w schronisku, areszcie śledczym lub zakładzie karnym;

5) upływu 3 miesięcy nieobecności w zakładzie spowodowanej ucieczką, samowolnym przedłużeniem urlopu lub przepustki.

2. O skreśleniu wychowanka z ewidencji zakładu dyrektor zakładu niezwłocznie zawiadamia sąd rodzinny oraz Ministerstwo Sprawiedliwości.

3. Ponowne umieszczenie w zakładzie wychowanka skreślonego z ewidencji zakładu z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 3–5, wymaga zwrócenia się do Ministerstwa Sprawiedliwości z wnioskiem o skierowanie do zakładu. Do czasu wydania skierowania wychowanka umieszcza się w zakładzie, z którego ewidencji został skreślony.

§ 79.[Zlecenie przeprowadzenia wywiadu środowiskowego] Przed umieszczeniem wychowanka na czas określony poza zakładem na podstawie art. 90 ustawy, dyrektor zakładu występuje do sądu rodzinnego o zlecenie przeprowadzenia wywiadu środowiskowego.

§ 80.[Czynności podejmowane w celu przygotowania wychowanka do zwolnienia z zakładu] 1. W celu przygotowania wychowanka do zwolnienia zakład, co najmniej 6 miesięcy przed zwolnieniem wychowanka, powinien:

1) zgromadzić informacje o potrzebach wychowanka po zwolnieniu;

2) udzielić wychowankowi informacji:

a) dotyczących wyrobienia niezbędnych dokumentów,

b) o przysługującej wychowankowi pomocy w usamodzielnianiu,

c) o sposobie nawiązania i utrzymywania kontaktów z kuratorem sądowym;

3) udzielić pomocy w podjęciu zatrudnienia i zamieszkania.

2. Przygotowanie wychowanka do zwolnienia z zakładu oraz warunkowego zwolnienia z zakładu może odbywać się w hostelu.

§ 81.[Czynności towarzyszące zwolnieniu wychowanka z zakładu] 1. Jeżeli zwalniany wychowanek nie posiada własnych pieniędzy i nie może uzyskać potrzebnej pomocy od rodziców (opiekunów) lub z innych źródeł, dyrektor zakładu może udzielić mu pomocy finansowej lub materialnej w kwocie do wysokości kwoty bazowej.

2. Zwalnianemu wychowankowi wydaje się za pokwitowaniem pozostające w depozycie przedmioty wartościowe, inne przedmioty i pieniądze stanowiące jego własność oraz, w razie potrzeby, zaświadczenie o stanie zdrowia.

3. Wychowanek otrzymuje dokumenty, a w razie potrzeby bilet na przejazd, artykuły żywnościowe na czas podróży oraz skierowanie na leczenie, jeśli takie jest zalecenie lekarskie.

§ 82.[Pozwolenie na pozostanie wychowanka w zakładzie na czas określony] W szczególnie uzasadnionych przypadkach, na pisemny wniosek wychowanka zwalnianego z zakładu, dyrektor zakładu może pozwolić na pozostanie wychowanka w zakładzie na czas określony.

Rozdział 7

Szczegółowe zasady pobytu nieletnich w schronisku

§ 83.[Opinia psychologiczno-pedagogiczna] 1. Schronisko opracowuje opinię psychologiczno-pedagogiczną o nieletnim, która obejmuje:

1) określenie stanu zdrowia fizycznego, a w tym:

a) uwarunkowania biologiczne stanu zdrowia, przebiegu ciąży, choroby wieku dziecięcego,

b) przebyte choroby, urazy, operacje,

c) aktualny stan zdrowia, w tym sprawność fizyczną, sprawność analizatorów, kontakt ze środkami psychoaktywnymi;

2) określenie poziomu rozwoju psychicznego, w szczególności:

a) poziom rozwoju poznawczego, w tym przebieg nauki szkolnej z uwzględnieniem opóźnień w nauce i braków w wiadomościach szkolnych oraz z uwzględnieniem zainteresowań i predyspozycji zawodowych,

b) charakterystykę osobowości nieletniego, w tym cechy temperamentu, uczucia, potrzeby, wartości, zainteresowania, zdolności oraz pozytywne aspekty osobowości;

3) charakterystykę środowiska rodzinnego i rówieśniczego, uwarunkowania psychospołeczne, więzi emocjonalne, system wartości, system wychowawczy;

4) analizę procesu nieprzystosowania społecznego;

5) wnioski określające kierunki oddziaływań resocjalizacyjnych;

6) propozycje dotyczące rodzaju środka wychowawczego lub poprawczego.

2. Opinię sporządza się w terminie nie dłuższym niż do 6 tygodni od przyjęcia wychowanka. Opinia zawiera datę i podpisy osób biorących udział w jej wydaniu oraz dyrektora schroniska.

§ 84.[Resocjalizacja] 1. W schronisku prowadzi się oddziaływania wychowawcze ukierunkowane na rozpoczęcie procesu resocjalizacji.

2. W procesie resocjalizacji uwzględnia się udzielanie nieletniemu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, terapeutycznej i psychiatrycznej oraz udzielanie rodzinie nieletniego pomocy psychologiczno-pedagogicznej, o której mowa w § 12 ust. 3.

§ 85.[Udzielanie pomocy w nawiązaniu kontaktów z rodzicami] Schronisko udziela nieletniemu pomocy w nawiązaniu kontaktów z rodzicami (opiekunami) i informuje ich o zachowaniu nieletniego.

§ 86.[Odpowiednie stosowanie przepisów § 57 i § 58] Przepisy § 57 i § 58 stosuje się odpowiednio.

§ 87.[Obowiązki nieletniego w czasie pobytu w schronisku] Nieletni w czasie pobytu w schronisku powinien:

1) przestrzegać regulaminu i rozkładu zajęć w schronisku;

2) przestrzegać zasad bezpieczeństwa i powiadamiać przełożonych o zagrożeniach dla bezpieczeństwa osób, dla porządku, środowiska, zdrowia lub mienia;

3) wykonywać polecenia przełożonych;

4) odnosić się do nieletnich oraz innych osób z poszanowaniem ich godności;

5) dbać o stan zdrowia i higienę osobistą;

6) dbać o schludny wygląd i kulturę słowa;

7) utrzymywać czystość i porządek w pomieszczeniach, w których przebywa;

8) przekazać do depozytu przedmioty, których posiadanie jest niezgodne z regulaminem, dokumenty i przedmioty wartościowe;

9) wykonywać prace pomocnicze o charakterze porządkowym związane z funkcjonowaniem schroniska;

10) powracać z przepustek w terminie ustalonym przez dyrektora schroniska.

§ 88.[Kieszonkowe dla nieletniego znajdującego się w trudnej sytuacji materialnej] 1. Dyrektor schroniska może przyznać nieletniemu znajdującemu się w trudnej sytuacji materialnej kieszonkowe na własne wydatki, w wysokości od 1,1% do 6% kwoty bazowej.

2. Kieszonkowe jest wypłacane ze środków przeznaczonych na utrzymanie schroniska.

3. Przepisy § 62 ust. 3 i 5 oraz § 63 stosuje się odpowiednio.

§ 89.[Prawo do otrzymywania paczek] 1. Nieletni może otrzymywać paczki z żywnością, książkami, ubraniem, obuwiem i innymi przedmiotami osobistego użytku, z zastrzeżeniem § 87 pkt 8.

2. Paczki doręcza się nieletniemu niezwłocznie za pokwitowaniem.

3. Osoba doręczająca paczkę nieletniemu sporządza w jego obecności spis jej zawartości.

§ 90. (utracił moc).

§ 91. (utracił moc).

§ 92.[Odpowiednie stosowanie przepisów § 67 ust. 2 i 3] Przepisy § 67 ust. 2 i 3 stosuje się odpowiednio.

§ 93. (utracił moc).

§ 94. (utracił moc).

§ 95. (utracił moc).

§ 96.[Odpowiednie stosowanie przepisów § 73 i § 74] Przepisy § 73 [1] i § 74 [2] stosuje się odpowiednio.

§ 97.[Obowiązki informacyjne dyrektora schroniska] Dyrektor schroniska zawiadamia niezwłocznie:

1) Ministerstwo Sprawiedliwości – o wydarzeniach nadzwyczajnych w schronisku;

2) prezesa sądu okręgowego – w razie zaistnienia wydarzeń określonych w § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 września 2001 r. w sprawie zakresu i trybu współdziałania zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich z Policją w wypadku zagrożenia bezpieczeństwa tych placówek;

3) organ, do dyspozycji którego nieletni pozostaje – o samowolnym przedłużeniu przez nieletniego pobytu poza schroniskiem.

§ 98.[Zawiadomienie sądu o braku dokumentu o przedłużeniu pobytu nieletniego w schronisku] W przypadku braku dokumentu o przedłużeniu pobytu nieletniego w schronisku na 7 dni przed upływem terminu umieszczenia, dyrektor schroniska zawiadamia o tym sąd, który orzekł o umieszczeniu nieletniego w schronisku.

§ 99.[Skreślenie nieletniego z ewidencji schroniska] 1. Nieletniego skreśla się z ewidencji schroniska w przypadku:

1) zwolnienia ze schroniska;

2) przeniesienia do innego schroniska;

3) umieszczenia w zakładzie, areszcie śledczym lub zakładzie karnym.

2. O skreśleniu nieletniego z ewidencji schroniska dyrektor schroniska niezwłocznie zawiadamia sąd rodzinny oraz Ministerstwo Sprawiedliwości.

Rozdział 8

Sposób wykonywania nadzoru nad zakładami i schroniskami

§ 100.[Nadzór zwierzchni] 1. Minister Sprawiedliwości wykonuje nadzór zwierzchni nad zakładami i schroniskami poprzez prezesów sądów okręgowych oraz wyznaczone osoby.

2. Zadania nadzoru zwierzchniego polegają na:

1) ocenie stanu i warunków działalności zakładów i schronisk;

2) ustalaniu potrzeb i standardów w zakresie realizacji procesu wychowania i kształcenia;

3) planowaniu i opiniowaniu wielkości nakładów osobowych i finansowych niezbędnych do działalności zakładów i schronisk;

4) badaniu stanu przestrzegania prawa, w tym w zakresie awansu zawodowego nauczycieli;

5) diagnozowaniu stanu realizacji zadań i podejmowaniu działań skutkujących usunięciem stwierdzonych uchybień w pracy zakładów i schronisk;

6) zapewnianiu bezpiecznych warunków w zakresie działania zakładów i schronisk;

7) zapewnianiu obsługi administracyjnej, organizacyjnej i finansowej zakładów i schronisk;

8) badaniu prawidłowości dysponowania przyznanymi zakładowi lub schronisku środkami budżetowymi oraz pozyskanymi przez zakład lub schronisko środkami pochodzącymi z innych źródeł, a także gospodarowania mieniem.