Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 2017-02-27 do 2018-12-31
Wersja archiwalna od 2017-02-27 do 2018-12-31
archiwalny
USTAWA
z dnia 17 lipca 1998 r.
o pożyczkach i kredytach studenckich
z dnia 17 lipca 1998 r. (Dz.U. z 1998 r., Nr 108, poz. 685)
t.j. z dnia 1 sierpnia 2014 r. (Dz.U. z 2014 r., poz. 1026)
t.j. z dnia 27 lutego 2017 r. (Dz.U. z 2017 r., poz. 357)
Art. 1. [Zakres regulacji] 1. Prawo do otrzymania pożyczek i kredytów, zwanych dalej „pożyczkami studenckimi” i „kredytami studenckimi”, na zasadach określonych w ustawie mają studenci i doktoranci, o których mowa w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2016 r. poz. 1842, 1933, 2169 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 60), będący osobami cywilnymi, zwani dalej „studentami”.
2. Pożyczki studenckie udzielane są ze środków Funduszu, o którym mowa w art. 2.
3. Kredyty studenckie udzielane są przez banki.
Art. 2. [Fundusz Pożyczek i Kredytów Studenckich] Tworzy się Fundusz Pożyczek i Kredytów Studenckich, zwany dalej „Funduszem”, który ulokowany jest w Banku Gospodarstwa Krajowego.
Art. 3. [Przychody Funduszu] 1. Przychodami Funduszu są:
1) dotacje z budżetu państwa określane corocznie w ustawie budżetowej;
2) odsetki od lokat środków Funduszu w bankach;
3) wpływy z inwestycji środków Funduszu w papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa lub w jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego, o których mowa w art. 178 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1896, 1948 i 2260);
4) spłaty rat udzielonych pożyczek studenckich wraz z odsetkami;
5) spadki, zapisy i darowizny;
6) środki uzyskane w ramach bezzwrotnej pomocy zagranicznej;
7) inne dochody.
2. Suma lokat, o których mowa w ust. 1 pkt 2, w jednym banku lub grupie banków powiązanych ze sobą kapitałowo lub organizacyjnie, nie może przekroczyć 15% środków Funduszu niezaangażowanych w pożyczki.
3. Suma środków zaangażowanych w jednostki uczestnictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 3, w jednym funduszu inwestycyjnym lub w kilku funduszach inwestycyjnych zarządzanych przez to samo towarzystwo, nie może przekroczyć 15% środków Funduszu niezaangażowanych w pożyczki.
Art. 4. [Przeznaczenie środków Funduszu] Środki Funduszu przeznacza się na:
1) udzielanie pożyczek studenckich;
2) spłatę, zgodnie z przepisami ustawy, części należnej kwoty odsetek od kredytów pobranych przez studentów;
3) pokrywanie skutków finansowych umorzeń spłaty kredytów studenckich;
4) nabywanie papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa;
5) pokrywanie kosztów egzekucji roszczeń wynikających z niespłaconych pożyczek studenckich;
6) pokrywanie kosztów realizacji zadań wymienionych w pkt 1–5 ponoszonych przez Bank Gospodarstwa Krajowego.
Art. 5. [Warunki wykorzystania środków Funduszu na obsługę pożyczek studenckich] 1. Wykorzystanie środków Funduszu na cele, o których mowa w art. 4 pkt 2 i 3, dotyczy kredytów studenckich udzielanych przez banki, które podpiszą z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowę określającą zasady korzystania ze środków Funduszu.
2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia, zasady zawierania umów, o których mowa w ust. 1, mając na uwadze konieczność zapewnienia sprawnego udzielania kredytów.
Art. 6. [Warunki uzyskania pożyczki lub kredytu studenckiego] 1. Pożyczki studenckie i kredyty studenckie mogą otrzymać studenci, którzy są obywatelami polskimi, z zastrzeżeniem ust. 3, i rozpoczęli studia przed ukończeniem 25. roku życia.
2. Pierwszeństwo w otrzymaniu pożyczki studenckiej lub kredytu studenckiego mają studenci o niskich dochodach na osobę w rodzinie.
3. Warunku posiadania obywatelstwa polskiego nie stosuje się, jeżeli odrębne przepisy lub umowy międzynarodowe stanowią inaczej, a także wobec:
1) cudzoziemców, którym udzielono zezwolenia na pobyt stały;
2) cudzoziemców posiadających status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej;
3) cudzoziemców korzystających z ochrony czasowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
4) pracowników migrujących, będących obywatelami państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, a także członków ich rodzin, jeżeli mieszkają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
5) cudzoziemców, którym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielono zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej;
6) cudzoziemców, którym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielono zezwolenia na pobyt czasowy w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 lub 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2016 r. poz. 1990, 1948 i 2066 oraz z 2017 r. poz. 60);
7) cudzoziemców, którym udzielono ochrony uzupełniającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
8) obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej i członków ich rodzin, posiadających prawo stałego pobytu.
Art. 7. [Maksymalna wysokość, termin udzielenia i sposób wypłaty kredytów i pożyczek studenckich] 1. Kwota kredytu studenckiego lub pożyczki studenckiej nie może przekroczyć w ciągu jednego roku studiów 6-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za kwartał poprzedzający kwartał, w którym dokonano ustalenia wysokości miesięcznych rat kredytu studenckiego i pożyczki studenckiej, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2.
2. Pożyczki studenckie i kredyty studenckie udzielane są na okres nie dłuższy niż okres studiów, przy czym okres ten nie może przekroczyć łącznie 6 lat, z zastrzeżeniem ust. 2a.
2a. Pożyczki studenckie i kredyty studenckie są udzielane także na okres studiów doktoranckich, nie dłuższy jednak niż 4 lata.
3. Pożyczki studenckie i kredyty studenckie są wypłacane w ratach miesięcznych nie dłużej niż przez 10 miesięcy w roku, z wyłączeniem okresów urlopów oraz innych przerw w odbywaniu studiów, udzielonych zgodnie z regulaminem studiów.
Art. 8. [Spłata odsetek] 1. Spłata należnych odsetek, o których mowa w art. 4 pkt 2, obejmuje:
1) całą kwotę odsetek należnych w okresie studiów, w tym również studiów doktoranckich, oraz w okresie ustalonym zgodnie z art. 9 ust. 1;
2) kwotę odsetek stanowiącą różnicę między kwotą odsetek wyliczoną przy zastosowaniu stopy procentowej określonej w umowie a kwotą odsetek spłaconych bankom przez kredytobiorców po okresie, o którym mowa w pkt 1.
2. Odsetki należne od kredytów studenckich pokrywane są z Funduszu w okresie odbywania przez kredytobiorcę służby wojskowej.
3. Wysokość odsetek spłacanych przez kredytobiorcę od zaciągniętego kredytu studenckiego wynosi nie mniej niż połowę stopy redyskontowej Narodowego Banku Polskiego.
4. Stopę oprocentowania kredytów studenckich określa umowa, o której mowa w art. 5.
5. Stopa oprocentowania pożyczki studenckiej wynosi nie mniej niż połowę stopy redyskontowej Narodowego Banku Polskiego.
6. Odsetki od udzielonej pożyczki studenckiej płacone są przez pożyczkobiorcę od momentu rozpoczęcia spłaty pożyczki, z wyjątkiem okresu odbywania przez pożyczkobiorcę służby wojskowej.
Art. 9. [Spłata kredytu lub pożyczki] 1. Spłata kredytu studenckiego lub pożyczki studenckiej przez kredytobiorcę lub pożyczkobiorcę rozpoczyna się nie później niż po upływie 2 lat od zakończenia studiów, w tym również studiów doktoranckich, i trwa nie krócej niż dwukrotność okresu, na jaki zostały udzielone, chyba że kredytobiorca lub pożyczkobiorca wnioskuje o krótszy termin spłaty.
2. Wysokość raty spłat kredytu studenckiego lub pożyczki studenckiej nie może przekroczyć 20% miesięcznego dochodu pożyczkobiorcy lub kredytobiorcy.
3. Szczegółowe warunki spłaty kredytu studenckiego określa umowa, o której mowa w art. 5.
Art. 10. [Umarzanie kredytów i pożyczek] 1. Pożyczki studenckie i kredyty studenckie mogą być częściowo lub w całości umorzone. 2. Podstawą umorzenia pożyczek studenckich i kredytów studenckich są w szczególności:
1) trudna sytuacja życiowa pożyczkobiorcy lub kredytobiorcy;
2) trwała utrata zdolności do spłaty zobowiązań;
3) brak prawnych możliwości dochodzenia roszczeń;
4) dobre wyniki ukończenia studiów;
5) śmierć kredytobiorcy.
Art. 13. [Roczny plan finansowy Funduszu] 1. Fundusz działa na podstawie rocznego planu finansowego, wyodrębnionego w planie finansowym Banku Gospodarstwa Krajowego, ustalonego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw szkolnictwa wyższego i ministrem właściwym do spraw finansów publicznych do dnia 31 lipca roku poprzedzającego rok, na który plan jest ustalany.
1a. Projekt planu finansowego Funduszu podlega uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw rozwoju regionalnego w trybie określonym w ustawie z dnia 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju regionalnego (Dz. U. poz. 550, z późn. zm.) [1].
1b. Projekt planu finansowego Funduszu na dany rok jest przekazywany organom, o których mowa w ust. 1, do dnia 15 czerwca roku poprzedniego.
2. Roczny plan finansowy zawiera w szczególności:
1) podział środków na fundusz obsługi odsetek, z którego dokonywane będą wypłaty zgodnie z art. 4 pkt 2, fundusz rezerwowy, z którego dokonywane będą wypłaty umorzeń spłaty kredytów studenckich zgodnie z art. 4 pkt 3, oraz fundusz pożyczek, z którego dokonywane będą wypłaty zgodnie z art. 4 pkt 1;
2) wysokość kosztów, o których mowa w art. 4 pkt 6.
3. Bank Gospodarstwa Krajowego sporządza dla Funduszu odrębny bilans oraz rachunek zysków i strat.
Art. 13a. [Sprawozdanie z realizacji planu finansowego Funduszu w danym roku] Bank Gospodarstwa Krajowego przedstawia ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych sprawozdanie z realizacji planu finansowego Funduszu w danym roku do dnia 30 kwietnia roku następnego.
Art. 14. [Sprawozdanie z działalności oraz wyników Funduszu] 1. Bank Gospodarstwa Krajowego przedstawia ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego, nie później niż do dnia 31 maja, sprawozdanie z działalności oraz wyników Funduszu, obejmujące także bilans i rachunek wyników za poprzedni rok obrotowy, wraz z wnioskami co do wysokości dotacji budżetowej, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 1.
2. (uchylony)
Art. 15. [Delegacja] 1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowe zasady, tryb i kryteria udzielania, spłacania oraz umarzania kredytów studenckich i pożyczek studenckich;
2) wysokość miesięcznych rat kredytu studenckiego i pożyczki studenckiej;
3) warunki i tryb rozliczeń z tytułu pokrywania odsetek należnych bankom od kredytów studenckich;
4) wysokość oprocentowania pożyczki i kredytu spłacanego przez pożyczkobiorcę lub kredytobiorcę;
5) (uchylony)
2. Rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, uwzględni w szczególności:
1) okres, na jaki może być udzielony kredyt studencki lub pożyczka studencka, nie dłuższy niż 6 lat, a w przypadku studentów studiów doktoranckich nie dłuższy niż łącznie 10 lat;
2) wypłacanie kredytu studenckiego lub pożyczki studenckiej w ratach miesięcznych przez 10 miesięcy w roku;
3) rozpoczęcie spłaty kredytu studenckiego lub pożyczki studenckiej nie później niż 2 lata od daty ukończenia studiów;
4) minimalną liczbę rat spłaty nie mniejszą niż dwukrotność otrzymanych rat kredytu studenckiego lub pożyczki studenckiej;
5) wysokość raty spłat kredytu studenckiego lub pożyczki studenckiej, która nie może przekroczyć 20% miesięcznego dochodu pożyczkobiorcy lub kredytobiorcy;
6) podstawy umarzania całości lub części kredytu studenckiego lub pożyczki studenckiej za ukończenie studiów z dobrym wynikiem, a także wynikające z trudnej sytuacji życiowej absolwenta, z trwałej niezdolności do pracy lub braku prawnych możliwości dochodzenia roszczeń;
7) warunki i tryb zawieszania spłaty pożyczki studenckiej i kredytu studenckiego;
8) wzory zaświadczeń szkół wyższych, a w przypadku studiów doktoranckich szkół wyższych lub innych jednostek organizacyjnych prowadzących studia doktoranckie, potwierdzające, że osoba ubiegająca się o pożyczkę studencką lub kredyt studencki jest studentem.
Art. 20. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
[1] Utraciła moc z dniem 8 czerwca 2004 r. na podstawie art. 70 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. poz. 1206), która weszła w życie z dniem 8 czerwca 2004 r.
[2] Dział administracji rządowej – Skarb Państwa został zniesiony na podstawie art. 23 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. poz. 2260), która weszła w życie 1 stycznia 2017 r.
[3] Obecnie minister właściwy do spraw instytucji finansowych, stosownie do art. 4 ust. 1, art. 5 pkt 7 i art. 12 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2016 r. poz. 543; ost. zm.: Dz.U. z 2016 r. poz. 2260), która weszła w życie 1 kwietnia 1999 r.
[4] Zniesiona z dniem 31 grudnia 2007 r. na podstawie art. 66 pkt 1 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1149), która weszła w życie 19 września 2006 r.