Na podstawie art. 94 ust. 8 i 9 oraz art. 104 ust. 1 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2016 r. poz. 605, 904 i 1361) zarządza się, co następuje:

Załączniki do rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa
z dnia 19 września 2016 r. (poz. 1630)

Załącznik nr 1

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DOTYCZĄCE KWALIFIKACJI LOTNICZYCH W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I PRAKTYKI DLA ŚWIADECTWA KWALIFIKACJI OPERATORA BEZZAŁOGOWEGO STATKU POWIETRZNEGO UŻYWANEGO W CELACH INNYCH NIŻ REKREACYJNE LUB SPORTOWE (UAVO)

1.1. Przepisy ogólne

1.1.1. Świadectwo kwalifikacji operatora bezzałogowego statku powietrznego używanego w celach innych niż rekreacyjne lub sportowe, zwane dalej „świadectwem kwalifikacji operatora (UAVO)”, upoważnia do samodzielnego wykonywania czynności lotniczych w zakresie wynikającym z uprawnień wpisanych do tego świadectwa, o których mowa w pkt 1.2.1 i 1.2.2.

1.2. Uprawnienia wpisywane do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO)

1.2.1. Do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) są wpisywane następujące uprawnienia podstawowe:

1) uprawnienie do wykonywania lotów jedynie w zasięgu wzroku, zwane dalej „uprawnieniem VLOS”;

2) uprawnienie do wykonywania lotów w zasięgu i poza zasięgiem wzroku, zwane dalej „uprawnieniem BVLOS”.

1.2.1.1. Do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) wraz z uprawnieniem VLOS wpisuje się co najmniej jedno uprawnienie dodatkowe, o którym mowa w pkt 1.2.2 ppkt 1.

1.2.1.2. Do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) wraz z uprawnieniem BVLOS wpisuje się co najmniej jedno uprawnienie dodatkowe, o którym mowa w pkt 1.2.2 ppkt 1, o ile nie było ono już wpisane do świadectwa.

1.2.2. Do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) mogą być wpisane uprawnienia dodatkowe:

1) określające kategorię oraz masę startową statku powietrznego, zwane dalej „uprawnieniem na kategorię statku powietrznego”:

a) bezzałogowy statek powietrzny o masie startowej nie większej niż 5 kg (UAV < 5 kg),

b) samolot bezzałogowy o masie startowej nie większej niż 25 kg (UAV(A) < 25 kg),

c) samolot bezzałogowy o masie startowej nie większej niż 150 kg (UAV(A) < 150 kg),

d) śmigłowiec bezzałogowy o masie startowej nie większej niż 25 kg (UAV(H) < 25 kg),

e) śmigłowiec bezzałogowy o masie startowej nie większej niż 150 kg (UAV(H) < 150 kg),

f) aerostat bezzałogowy o masie startowej nie większej niż 25 kg (UAV(AS) < 25 kg),

g) aerostat bezzałogowy o masie startowej nie większej niż 150 kg (UAV(AS) < 150 kg),

h) wielowirnikowiec bezzałogowy o masie startowej nie większej niż 25 kg (UAV(MR) < 25 kg),

i) wielowirnikowiec bezzałogowy o masie startowej nie większej niż 150 kg (UAV(MR) < 150 kg);

2) uprawnienie instruktora INS.

1.2.2.1. Uprawnienie na kategorię statku powietrznego upoważnia do wykonywania lotów tą kategorią i w zakresie masy startowej bezzałogowego statku powietrznego, którą określa to uprawnienie.

1.2.2.2. Wraz z uprawnieniem, o którym mowa w pkt 1.2.2 ppkt 1 lit. b–i, wpisuje się uprawnienie, o którym mowa w pkt 1.2.2 ppkt 1 lit. a, o ile nie było ono już wpisane do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO).

1.2.2.3. Uprawnienie instruktora INS upoważnia do prowadzenia szkolenia lotniczego do uzyskania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) i w zakresie posiadanych przez instruktora INS uprawnień podstawowych i dodatkowych, o których mowa w pkt 1.2.1 i 1.2.2. Uprawnienie instruktora INS upoważnia do prowadzenia szkolenia lotniczego do uzyskania uprawnienia instruktora INS pod warunkiem wyszkolenia co najmniej 10 kandydatów do poziomu umożliwiającego uzyskanie przez nich świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO).

1.2.2.4. Posiadacz uprawnienia, o którym mowa w pkt 1.2.2 ppkt 1 lit. b, d, f lub h, może wykonywać loty próbne albo próby w locie daną kategorią bezzałogowego statku powietrznego o masie startowej większej niż 25 kg i nie większej niż 150 kg wpisaną do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO), realizowane na potrzeby jednostek naukowych, podmiotów projektujących lub produkujących bezzałogowe statki powietrzne, jeżeli loty te nie są lotami polegającymi na świadczeniu usług lotniczych.

1.2.2.5. Posiadacz uprawnienia, o którym mowa w pkt 1.2.2 ppkt 1 lit. c, e, g lub i, może wykonywać loty próbne albo próby w locie daną kategorią bezzałogowego statku powietrznego o masie startowej większej niż 150 kg wpisaną do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO), realizowane na potrzeby jednostek naukowych, podmiotów projektujących lub produkujących bezzałogowe statki powietrzne, jeżeli loty te nie są lotami polegającymi na świadczeniu usług lotniczych.

1.3. Szczegółowe wymagania dotyczące kwalifikacji lotniczych w zakresie wiedzy, umiejętności i praktyki oraz zakres szkolenia lotniczego niezbędnego do uzyskania tych kwalifikacji dla świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) i uprawnień podstawowych

1.3.1. Uprawnienie VLOS

1.3.1.1. Uprawnienie VLOS wpisuje się do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) po ukończeniu szkolenia teoretycznego i szkolenia praktycznego oraz zdaniu egzaminu państwowego przed egzaminatorem komisji egzaminacyjnej w zakresie wymaganym dla tego uprawnienia.

1.3.1.2. Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne do uzyskania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem VLOS powinno zagwarantować kandydatowi nabycie wiedzy z następujących przedmiotów:

1) prawo lotnicze: przepisy dotyczące uzyskiwania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO), przepisy i procedury ruchu lotniczego, służby i organy ruchu lotniczego, klasyfikacja przestrzeni powietrznej, skutki naruszenia przepisów lotniczych;

2) człowiek jako operator bezzałogowego statku powietrznego;

3) zasady wykonywania lotów w zasięgu wzroku (VLOS);

4) bezpieczeństwo wykonywania lotów i sytuacje niebezpieczne;

5) obsługa, budowa i działanie systemów, podzespołów bezzałogowego statku powietrznego oraz zasady wykonywania lotów bezzałogowego statku powietrznego.

1.3.1.3. Szkolenie praktyczne.

Szkolenie praktyczne do uzyskania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem VLOS powinno zagwarantować kandydatowi nabycie umiejętności w zakresie:

1) przygotowania do lotu bezzałogowego statku powietrznego;

2) obsługi naziemnej i oceny jego zdatności do lotu;

3) bezpiecznego wykonywania czynności lotniczych;

4) wykonywania procedur pilotażowych normalnych oraz procedur mających zastosowanie w sytuacjach niebezpiecznych i awaryjnych.

1.3.1.4. Szkolenie teoretyczne i szkolenie praktyczne powinno uwzględniać różnorodność bezzałogowych statków powietrznych, na których będą one prowadzone, oraz zróżnicowany stopień wiedzy, umiejętności i praktyki osób przystępujących do takich szkoleń.

1.3.1.5. Egzamin teoretyczny. Kandydat ubiegający się o świadectwo kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem VLOS powinien wykazać przed egzaminatorem teoretycznym podczas egzaminu teoretycznego, że posiada wiedzę niezbędną dla świadectwa kwalifikacji i uprawnienia, o które się ubiega, w zakresie przedmiotów, o których mowa w pkt 1.3.1.2.

1.3.1.6. Egzamin praktyczny. Kandydat ubiegający się o świadectwo kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem VLOS powinien wykazać przed egzaminatorem praktycznym podczas egzaminu praktycznego, że posiada umiejętności niezbędne dla świadectwa kwalifikacji i uprawnienia, o które się ubiega, w zakresie, o którym mowa w pkt 1.3.1.3.

1.3.2. Uprawnienie BVLOS

1.3.2.1. Uprawnienie BVLOS wpisuje się do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) po ukończeniu szkolenia teoretycznego i szkolenia praktycznego oraz zdaniu egzaminu państwowego przed egzaminatorem komisji egzaminacyjnej w zakresie wymaganym dla tego uprawnienia.

1.3.2.2. Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne do uzyskania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem BVLOS albo do uzyskania uprawnienia BVLOS w przypadku posiadania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem VLOS powinno zagwarantować kandydatowi nabycie wiedzy z następujących przedmiotów:

1) prawo lotnicze: przepisy dotyczące uzyskiwania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO), przepisy i procedury ruchu lotniczego, służby i organy ruchu lotniczego, klasyfikacja przestrzeni powietrznej, skutki naruszenia przepisów lotniczych;

2) meteorologia;

3) człowiek jako operator bezzałogowego statku powietrznego;

4) nawigacja;

5) procedury operacyjne;

6) osiągi i planowanie lotu;

7) obsługa, budowa i działanie systemów, podzespołów bezzałogowego statku powietrznego oraz zasady wykonywania lotów bezzałogowego statku powietrznego;

8) zasady wykonywania lotów w zasięgu wzroku (VLOS) i poza zasięgiem wzroku (BVLOS);

9) bezpieczeństwo wykonywania lotów, sytuacje i procedury awaryjne.

1.3.2.3. Szkolenie praktyczne. Szkolenie praktyczne do uzyskania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem BVLOS albo do uzyskania uprawnienia BVLOS w przypadku posiadania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem VLOS powinno zagwarantować kandydatowi nabycie umiejętności w zakresie:

1) przygotowania do lotu bezzałogowego statku powietrznego;

2) obsługi naziemnej i oceny jego zdatności do lotu;

3) bezpiecznego wykonywania czynności lotniczych;

4) wykonywania procedur pilotażowych normalnych oraz procedur mających zastosowanie w sytuacjach niebezpiecznych i awaryjnych.

1.3.2.4. Szkolenie teoretyczne i szkolenie praktyczne powinno uwzględniać różnorodność bezzałogowych statków powietrznych, na których będą one prowadzone, oraz zróżnicowany stopień wiedzy, umiejętności i praktyki osób przystępujących do takich szkoleń.

1.3.2.5. Egzamin teoretyczny. Kandydat ubiegający się o świadectwo kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem BVLOS albo o uzyskanie uprawnienia BVLOS w przypadku posiadania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem VLOS powinien wykazać przed egzaminatorem teoretycznym podczas egzaminu teoretycznego, że posiada wiedzę niezbędną dla świadectwa kwalifikacji i uprawnienia, o które się ubiega, w zakresie przedmiotów, o których mowa w pkt 1.3.2.2.

1.3.2.6. Egzamin praktyczny. Kandydat ubiegający się o świadectwo kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem BVLOS albo o uzyskanie uprawnienia BVLOS w przypadku posiadania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) z uprawnieniem VLOS powinien wykazać przed egzaminatorem praktycznym podczas egzaminu praktycznego, że posiada umiejętności niezbędne dla świadectwa kwalifikacji i uprawnienia, o które się ubiega, w zakresie, o którym mowa w pkt 1.3.2.3.

1.4. Szczegółowe wymagania dotyczące kwalifikacji lotniczych w zakresie wiedzy, umiejętności i praktyki oraz zakres szkolenia lotniczego niezbędnego do uzyskania tych kwalifikacji dla uprawnień dodatkowych

1.4.1. Uprawnienie na kategorię statku powietrznego

1.4.1.1. W przypadku ubiegania się o świadectwo kwalifikacji operatora (UAVO) po raz pierwszy uprawnienie na kategorię statku powietrznego wpisuje się do świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO) wraz z uprawnieniem VLOS lub wraz z uprawnieniem BVLOS.

1.4.1.2. W przypadku posiadania co najmniej jednego uprawnienia na kategorię statku powietrznego kolejne uprawnienie na kategorię statku powietrznego wpisuje się po zdaniu egzaminu praktycznego w zakresie:

1) przygotowania do lotu bezzałogowego statku powietrznego danej kategorii;

2) obsługi naziemnej i oceny jego zdatności do lotu;

3) umiejętności bezpiecznego wykonywania czynności lotniczych;

4) wykonywania procedur pilotażowych normalnych oraz procedur mających zastosowanie w sytuacjach niebezpiecznych i awaryjnych.

1.4.2. Uprawnienie instruktora INS

1.4.2.1. Warunkiem wydania uprawnienia instruktora INS jest posiadanie ważnego uprawnienia VLOS lub uprawnienia BVLOS, ukończenie szkolenia teoretycznego i szkolenia praktycznego lub spełnienie warunków, o których mowa w pkt 1.4.2.8, a także zdanie przed komisją egzaminacyjną egzaminu państwowego w zakresie uprawnienia instruktora INS oraz odbycie z wynikiem pozytywnym nadzorowanej praktyki instruktorskiej lub spełnienie warunków, o których mowa w pkt 1.4.2.8.

1.4.2.2. Szkolenie teoretyczne. Szkolenie teoretyczne do uzyskania uprawnienia instruktora INS obejmuje co najmniej 25 godzin wykładów i ćwiczeń z następujących przedmiotów:

1) pedagogika;

2) prawo lotnicze;

3) metodyka szkolenia;

4) zasady wykonywania lotów;

5) bezpieczeństwo wykonywania lotów;

6) pierwsza pomoc w nagłych wypadkach;

7) człowiek – możliwości i ograniczenia;

8) szczególne przypadki w locie – zagadnienia bezpieczeństwa wykonywania lotów.

1.4.2.3. Szkolenie praktyczne. Szkolenie praktyczne do uzyskania uprawnienia instruktora INS może być rozpoczęte po ukończeniu szkolenia lotniczego teoretycznego i obejmuje co najmniej 4 godziny ćwiczeń w ramach szkolenia naziemnego oraz co najmniej 10 lotów metodycznych w ramach szkolenia w powietrzu.

1.4.2.4. Szkolenie teoretyczne i szkolenie praktyczne powinno uwzględniać różnorodność bezzałogowych statków powietrznych, na których będą one prowadzone, oraz zróżnicowany stopień wiedzy, umiejętności i praktyki osób przystępujących do takich szkoleń.

1.4.2.5. Egzamin teoretyczny. Kandydat ubiegający się o uprawnienie instruktora INS powinien wykazać przed komisją egzaminacyjną podczas egzaminu teoretycznego, że posiada wiedzę w zakresie przedmiotów, o których mowa w pkt 1.4.2.2.

1.4.2.6. Egzamin praktyczny. Kandydat ubiegający się o uprawnienie instruktora INS powinien wykazać przed egzaminatorem praktycznym podczas egzaminu praktycznego, że posiada umiejętności niezbędne do prowadzenia szkolenia lotniczego do uzyskania świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO).

1.4.2.7. Nadzorowana praktyka instruktorska obejmuje wyszkolenie co najmniej 2 kandydatów do poziomu umożliwiającego uzyskanie przez nich świadectwa kwalifikacji operatora (UAVO).

1.4.2.8. Wymagania w zakresie ukończenia szkolenia teoretycznego, o których mowa w pkt 1.4.2.2, i wymagania w zakresie ukończenia szkolenia praktycznego, o których mowa w pkt 1.4.2.3, oraz odbycia z wynikiem pozytywnym nadzorowanej praktyki instruktorskiej, o której mowa w pkt 1.4.2.7, uważa się za spełnione w przypadku, gdy osoba ubiegająca się o uprawnienie instruktora INS posiada:

1) ważne uprawnienie instruktora INS wpisane do innego świadectwa kwalifikacji, o którym mowa w § 4 ust. 1 pkt 1–4 i 6 oraz ust. 2 pkt 1;

2) ważne uprawnienie instruktora (FI) wpisane do licencji, o której mowa w art. 94 ust. 6 pkt 1 lit. a–p ustawy.

Załącznik nr 2

SKRÓTY NAZW SPECJALNOŚCI CZŁONKÓW PERSONELU LOTNICZEGO I SYMBOLE ŚWIADECTW KWALIFIKACJI ORAZ UPRAWNIEŃ DO NICH WPISYWANYCH

Tabela nr 1

Tabela nr 2

Tabela nr 3