ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA TRANSPORTU, BUDOWNICTWA I GOSPODARKI
MORSKIEJ1)
z dnia 25 lipca 2013 r.
w sprawie Krajowego Programu Kontroli Jakości w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego
z dnia 25 lipca 2013 r. (Dz.U. z 2013 r., poz. 1148)
t.j. z dnia 19 września 2016 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 1497)
Na podstawie art. 189 ust. 2 ustawy z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2016 r. poz. 605, 904 i 1361) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. [Zakres regulacji] Rozporządzenie określa Krajowy Program Kontroli Jakości w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego, zwany dalej „Krajowym Programem Kontroli Jakości”, w tym:
1) dodatkowe wymagania, jakie powinien spełniać audytor krajowy kontroli jakości i audytor wewnętrzny kontroli jakości, w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego, dotyczące w szczególności wiedzy i umiejętności przeprowadzania kontroli zgodności przez tych audytorów;
2) szczegółowe warunki uzyskania certyfikatu audytora krajowego kontroli jakości oraz audytora wewnętrznego kontroli jakości, w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego;
3) sposób prowadzenia listy audytorów krajowych kontroli jakości i listy audytorów wewnętrznych kontroli jakości, w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego oraz zakres danych ujętych na listach audytorów;
4) zakres i sposób przeprowadzania egzaminów certyfikujących.
§ 2.[Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) rozporządzeniu (WE) nr 300/2008 – rozumie się przez to rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 300/2008 z dnia 11 marca 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie ochrony lotnictwa cywilnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 2320/2002 (Dz. Urz. UE L 97 z 09.04.2008, str. 72, z późn. zm.);
2) ustawie – rozumie się przez to ustawę z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze;
3) audytorze krajowym – rozumie się przez to audytora krajowego kontroli jakości w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego;
4) audycie ochrony – rozumie się przez to audyt, o którym mowa w pkt 1.1.11 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
5) audytorze wewnętrznym – rozumie się przez to audytora wewnętrznego kontroli jakości w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego;
6) ćwiczeniu ochrony – rozumie się przez to zespół działań przeprowadzanych przez zarządzającego portem lotniczym we współpracy, w zależności od zakresu ćwiczenia, z przewoźnikami lotniczymi, innymi podmiotami prowadzącymi działalność lotniczą oraz służbami ochrony, zmierzający do oceny stopnia przygotowania tych podmiotów do reagowania na akt bezprawnej ingerencji w lotnictwie cywilnym;
7) inspekcji ochrony – rozumie się przez to inspekcję, o której mowa w pkt 1.1.7 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
8) kontroli zgodności – rozumie się przez to wszelkie procedury lub procesy, o których mowa w pkt 1.1.5 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
9) ocenie stanu ochrony – rozumie się przez to kontrolę zgodności, mającą na celu określenie stopnia i zakresu zgodności stosowanych metod i środków z metodami i środkami określonymi w przepisach z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego;
10) ochronie lotnictwa cywilnego – rozumie się przez to działania, o których mowa w art. 3 pkt 2 rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
11) podmiocie prowadzącym działalność lotniczą – rozumie się przez to przewoźników lotniczych, zarządzających lotniskami, instytucje zapewniające służby ruchu lotniczego, zarejestrowanych agentów, znanych nadawców, uznanych nadawców, zarejestrowanych dostawców zaopatrzenia pokładowego, znanych dostawców zaopatrzenia pokładowego oraz znanych dostawców zaopatrzenia portu lotniczego;
12) Prezesie Urzędu – rozumie się przez to Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego;
13) protokole kontroli – rozumie się przez to dokument sporządzany przez przewodniczącego zespołu audytorskiego z przeprowadzonej kontroli zgodności, zawierający co najmniej informacje, o których mowa w pkt 10 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008, do którego stosuje się odpowiednio wzór protokołu określony w przepisach wydanych na podstawie art. 30 ustawy;
14) przeglądzie ochrony – rozumie się przez to weryfikację wybranych elementów w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego, w celu ustalenia potrzeb tej ochrony, obejmującą identyfikację nieprawidłowości, które umożliwiałyby dokonanie aktu bezprawnej ingerencji w lotnictwie cywilnym, pomimo zastosowanych metod, środków i procedur ochrony lotnictwa cywilnego lub innych zalecanych działań zastępczych, adekwatnych do zidentyfikowanego stanu zagrożenia;
15) teście ochrony – rozumie się przez to test, o którym mowa w pkt 1.1.12 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
16) uchybieniu – rozumie się przez to uchybienie, o którym mowa w pkt 1.1.6 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
17) wewnętrznej kontroli zgodności – rozumie się przez to czynności kontroli jakości w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego realizowane na poziomie podmiotu prowadzącego działalność lotniczą, obejmującą audyty ochrony, wewnętrzne testy ochrony, inspekcje ochrony;
18) wewnętrznym teście ochrony – rozumie się przez to sprawdzenie skuteczności stosowania środków ochrony przez podmioty prowadzące działalność lotniczą;
19) zespole z PWMW – rozumie się przez to zespół składający się z psa do wykrywania materiałów wybuchowych i jego przewodnika.
§ 3.[Zadania Krajowego Programu Kontroli Jakości] Krajowy Program Kontroli Jakości ma na celu zapewnienie skutecznego stosowania przepisów w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego przez:
1) sprawdzanie efektywności stosowanych procedur, metod i środków ochrony lotnictwa cywilnego;
2) wskazywanie procedur, metod i środków działania gwarantujących skuteczność systemu ochrony lotnictwa cywilnego;
3) usuwanie stwierdzonych w tym systemie uchybień;
4) wskazywanie niezbędnych zmian w przepisach z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego oraz w programach ochrony podmiotów prowadzących działalność lotniczą;
5) stosowanie środków, o których mowa w pkt 2.3 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
§ 4.[Rodzaje kontroli zgodności objęte Programem Kontroli Jakości] 1. Krajowy Program Kontroli Jakości obejmuje następujące rodzaje kontroli zgodności:
1) audyt ochrony;
2) inspekcję ochrony;
3) test ochrony;
4) przegląd ochrony.
2. Kontrolę zgodności przeprowadza się, uwzględniając w przypadku:
1) audytu ochrony – czynności, o których mowa w pkt 6.1–6.3 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
2) inspekcji ochrony – czynności, o których mowa w pkt 7.1–7.4 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
3) testów ochrony – czynności, o których mowa w pkt 8.1 i 8.2 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
Rozdział 2
Audytorzy krajowi i audytorzy wewnętrzni
§ 5. [Wpisanie na listę audytorów krajowych kontroli jakości] 1. Prezes Urzędu wpisuje osobę na listę audytorów krajowych kontroli jakości, o której mowa w art. 188d ust. 1 ustawy, po spełnieniu przez nią warunków określonych w § 6, z urzędu lub kieruje wniosek o wskazanie kandydatów na audytorów do:
1) Ministra Obrony Narodowej;
2) Komendanta Głównego Straży Granicznej;
3) Komendanta Głównego Policji;
4) Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego.
2. Organy, o których mowa w ust. 1 pkt 1–4, wskazują kandydatów na audytorów w zależności od posiadanych możliwości kadrowych oraz ich kwalifikacji zawodowych.
§ 6.[Wymagania na stanowisko audytora krajowego] 1. Audytorem krajowym może zostać osoba spełniająca wymagania, o których mowa w art. 188d ust. 3 i 6 ustawy, a dodatkowo posiadająca:
1) poświadczenie bezpieczeństwa w zakresie dostępu do informacji niejawnych oznaczonych co najmniej klauzulą „zastrzeżone” lub upoważnienie do dostępu do informacji niejawnych o klauzuli co najmniej „zastrzeżone”;
2) co najmniej roczne doświadczenie na stanowisku związanym z ochroną lotnictwa cywilnego;
3) znajomość krajowych i międzynarodowych uregulowań prawnych z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego oraz znajomość przepisów dotyczących sposobu prowadzenia kontroli zgodności;
4) ukończone szkolenie zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 189 ust. 3 ustawy.
2. Audytorzy krajowi nie mogą posiadać zobowiązań pieniężnych wynikających z zawartych umów wobec portu lotniczego, przewoźnika lotniczego lub innych podmiotów, zgodnie z pkt 15.1 lit. a załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
§ 7.[Wymagania na stanowisko audytora wewnętrznego] Audytorem wewnętrznym może zostać osoba spełniająca wymagania, o których mowa w art. 188d ust. 4 i 7 ustawy, która dodatkowo:
1) posiada obywatelstwo polskie lub obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
2) przedstawi informację z Krajowego Rejestru Karnego, opatrzoną datą nie wcześniejszą niż miesiąc przed jej złożeniem, na potwierdzenie, że nie była skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione umyślnie;
3) ukończyła szkolenia zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 189 ust. 3 ustawy;
4) posiada doświadczenie i znajomość w zakresie funkcjonowania ochrony podmiotów prowadzących działalność lotniczą, uzyskane w wyniku co najmniej rocznego zatrudnienia na stanowisku związanym z ochroną lotnictwa cywilnego;
5) posiada poświadczenie bezpieczeństwa w zakresie dostępu do informacji niejawnych oznaczonych co najmniej klauzulą „zastrzeżone” lub upoważnienie do dostępu do informacji niejawnych o klauzuli co najmniej „zastrzeżone”;
6) posiada znajomość krajowych i międzynarodowych uregulowań prawnych z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego;
7) posiada praktyczne umiejętności przeprowadzania wewnętrznej kontroli zgodności oraz stosowania przepisów w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego;
8) posiada znajomość zadań i procedur związanych z prowadzeniem wewnętrznej kontroli zgodności oraz znajomość uprawnień audytorów wewnętrznych.
§ 8.[Weryfikacja kwalifikacji] 1. Weryfikacja posiadania przez audytora krajowego albo audytora wewnętrznego kwalifikacji, o których mowa w pkt 15.2 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008, § 6 ust. 1 pkt 3 oraz § 7 pkt 6, następuje w drodze egzaminu certyfikującego przeprowadzonego przez komisję egzaminacyjną powołaną przez Prezesa Urzędu.
2. W skład komisji egzaminacyjnej wchodzi co najmniej trzech członków – audytorów krajowych.
3. Członkowie komisji egzaminacyjnej są powoływani przez Prezesa Urzędu na okres roku, z możliwością ponownego powołania.
4. Członkowie komisji egzaminacyjnej pełnią swoje funkcje do czasu powołania ich następców.
5. Udział w pracach komisji egzaminacyjnej jest traktowany na równi z wykonywaniem obowiązków służbowych.
6. Członkostwo w komisji egzaminacyjnej wygasa z chwilą śmierci członka komisji.
7. Prezes Urzędu odwołuje członka komisji egzaminacyjnej w przypadku stwierdzenia:
1) utraty wymaganych kwalifikacji audytora krajowego, o których mowa w art. 188d ust. 6 ustawy;
2) rażącego naruszenia obowiązków służbowych.
8. Prezes Urzędu odwołuje członka komisji egzaminacyjnej w razie złożenia przez niego rezygnacji.
9. W przypadku wygaśnięcia członkostwa w komisji egzaminacyjnej lub odwołania członka komisji przed upływem kadencji, Prezes Urzędu powołuje nowego członka komisji na okres do końca tej kadencji.
§ 9.[Obowiązki osoby ubiegającej się o przystąpienie do egzaminu certyfikującego] 1. Kandydat na audytora krajowego albo audytora wewnętrznego zgłasza się na egzamin certyfikujący, o którym mowa w § 8 ust. 1, w terminie wyznaczonym przez komisję egzaminacyjną.
2. Warunkiem przystąpienia kandydata na audytora krajowego albo audytora wewnętrznego do egzaminu certyfikującego jest ustalenie przez egzaminatora tożsamości osoby zgłaszającej się na ten egzamin na podstawie posiadanego przez nią dowodu osobistego lub paszportu.
3. Osoba ubiegająca się o przystąpienie do egzaminu certyfikującego na audytora krajowego przedstawia dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, nie później niż w terminie 7 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu certyfikującego.
4. Osoba ubiegająca się o przystąpienie do egzaminu certyfikującego na audytora wewnętrznego przedstawia dokumenty potwierdzające spełnienie wymagań, o których mowa w § 7 pkt 1–5, 7 i 8, nie później niż w terminie 7 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu certyfikującego.
5. Członek komisji egzaminacyjnej, o której mowa w § 8 ust. 1, w związku z prowadzeniem egzaminu certyfikującego jest uprawniony do:
1) potwierdzenia tożsamości kandydatów, o których mowa w ust. 1;
2) weryfikacji dokumentów, o których mowa w ust. 3 i 4.
6. Kandydata na audytora krajowego albo audytora wewnętrznego nie dopuszcza się do egzaminu certyfikującego, jeżeli:
1) nie jest możliwe ustalenie jego tożsamości;
2) nie przedstawi dokumentów, o których mowa w ust. 3 i 4.
7. Przed rozpoczęciem egzaminu certyfikującego członek komisji egzaminacyjnej, o której mowa w § 8 ust. 1, informuje kandydata na audytora krajowego albo audytora wewnętrznego o sposobie przeprowadzenia tego egzaminu oraz o sposobie dokonywania oceny udzielonych odpowiedzi.
8. Tryb działania komisji egzaminacyjnej określa regulamin ustalony przez Prezesa Urzędu.
§ 10.[Egzamin certyfikujący] 1. Terminy egzaminów certyfikujących ustala Prezes Urzędu, a informację o tych terminach zamieszcza na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
2. Egzamin certyfikujący, o którym mowa w § 8 ust. 1, przeprowadza się w formie pisemnego testu.
3. Za każde prawidłowo rozwiązane pytanie w teście, o którym mowa w ust. 2, osoba egzaminowana uzyskuje 1 punkt. Pytanie zostaje uznane za prawidłowo rozwiązane, jeżeli zaznaczono prawidłową odpowiedź.
4. Egzamin certyfikujący uznaje się za zaliczony, jeżeli jego uczestnik uzyska nie mniej niż 70% możliwych do uzyskania punktów za udzielenie poprawnych odpowiedzi.
5. W przypadku niezaliczenia egzaminu certyfikującego jego uczestnik powtarza egzamin.
6. Dwukrotne niezaliczenie egzaminu certyfikującego powoduje konieczność powtórzenia szkolenia, o którym mowa w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 189 ust. 3 ustawy.
7. Kandydat na audytora krajowego albo audytora wewnętrznego przedstawia Prezesowi Urzędu potwierdzenie ukończenia szkolenia, o którym mowa w rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 189 ust. 3 ustawy, a następnie komisja egzaminacyjna, o której mowa w § 8 ust. 1, wyznacza nowy termin egzaminu certyfikującego.
8. W przypadku ponownego przystąpienia do egzaminu certyfikującego stosuje się przepisy ust. 1–7.
§ 11.[Protokół z przebiegu egzaminu certyfikującego] 1. Z przebiegu egzaminu certyfikującego, o którym mowa w § 8 ust. 1, sporządza się protokół, który podpisują członkowie wchodzący w skład komisji egzaminacyjnej.
2. Protokół, o którym mowa w ust. 1, zawiera:
1) datę, czas i miejsce egzaminu certyfikującego;
2) imiona i nazwiska członków wchodzących w skład komisji egzaminacyjnej;
3) liczbę uczestników biorących udział w egzaminie certyfikującym;
4) wynik egzaminu certyfikującego poszczególnych jego uczestników, z podaniem liczby uzyskanych punktów;
5) uwagi dotyczące przeprowadzonego egzaminu certyfikującego.
3. Do protokołu, o którym mowa w ust. 1, dołącza się:
1) listę obecności zawierającą imiona i nazwiska z podpisami uczestników egzaminu certyfikującego;
2) wypełnione arkusze odpowiedzi z testu pisemnego.
§ 12.[Zaliczenie egzaminu certyfikującego] W przypadku zaliczenia egzaminu certyfikującego, Prezes Urzędu wydaje jego uczestnikowi odpowiednio certyfikat audytora krajowego albo certyfikat audytora wewnętrznego potwierdzający posiadanie wymaganych kwalifikacji w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego.
§ 13.[Lista audytorów krajowych i lista audytorów wewnętrznych] 1. Lista audytorów krajowych i lista audytorów wewnętrznych zawiera następujące dane:
1) imię i nazwisko audytora krajowego albo audytora wewnętrznego;
2) numer certyfikatu audytora krajowego albo audytora wewnętrznego;
3) datę wydania certyfikatu audytora krajowego albo audytora wewnętrznego.
2. Po sprawdzeniu spełnienia wymagań, o których mowa w § 6 ust. 1 pkt 1 i 4 i ust. 2, osoba posiadająca certyfikat audytora krajowego zostaje wpisana na listę audytorów krajowych.
3. Po sprawdzeniu spełnienia wymagań, o których mowa w § 7 pkt 1–3 i 5, osoba posiadająca certyfikat audytora wewnętrznego zostaje wpisana na listę audytorów wewnętrznych.
4. Lista audytorów krajowych i lista audytorów wewnętrznych jest zamieszczana na stronie internetowej Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
Rozdział 3
Kontrola jakości w odniesieniu do psów do wykrywania materiałów wybuchowych
§ 14. [Wyznaczenie osób przeprowadzających czynności zewnętrznej i wewnętrznej kontroli jakości zespołów z PWMW] 1. Osoby przeprowadzające czynności zewnętrznej kontroli jakości zespołów z PWMW wyznacza Komendant Główny Straży Granicznej.
2. Osoby przeprowadzające czynności wewnętrznej kontroli jakości zespołów z PWMW:
1) w Straży Granicznej wyznacza Komendant Główny Straży Granicznej;
2) w podmiotach prowadzących działalność lotniczą wyznacza Prezes Urzędu.
§ 15.[Osoby przeprowadzające czynności zewnętrznej kontroli jakości zespołów z PWMW] 1. Osoby, o których mowa w § 14 ust. 1, powinny spełniać następujące wymagania:
1) posiadać poświadczenie bezpieczeństwa w zakresie dostępu do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „poufne UE”;
2) posiadać co najmniej roczne doświadczenie w pracy na stanowisku związanym ze szkoleniem lub pracą psów do wykrywania materiałów wybuchowych;
3) posiadać znajomość uregulowań prawnych z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego dotyczących sposobu prowadzenia kontroli zespołów z PWMW.
2. Osoby, o których mowa w § 14 ust. 2 pkt 2, powinny spełniać następujące wymagania:
1) posiadać obywatelstwo polskie lub obywatelstwo innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym;
2) posiadać poświadczenie bezpieczeństwa w zakresie dostępu do informacji niejawnych oznaczonych klauzulą „poufne UE”;
3) posiadać co najmniej sześciomiesięczne doświadczenie w pracy na stanowisku związanym ze szkoleniem lub pracą psów do wykrywania materiałów wybuchowych;
4) posiadać znajomość uregulowań prawnych z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego dotyczących sposobu prowadzenia kontroli zespołów z PWMW;
5) posiadać ukończone szkolenie świadomości w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego.
3. Weryfikacji spełnienia wymagań, o których mowa w ust. 2 pkt 4, dokonuje, na wniosek Prezesa Urzędu, Komendant Główny Straży Granicznej.
§ 16.[Plan testu] 1. Zewnętrzne i wewnętrzne testy zespołów z PWMW są przeprowadzane przez osoby, o których mowa w § 14, zgodnie z planami uzgodnionymi ze Strażą Graniczną oraz zatwierdzonymi przez Prezesa Urzędu.
2. Plan testu zawiera w szczególności:
1) informacje dotyczące zakresu kontroli skuteczności spełniania kryteriów wykrywania materiałów wybuchowych określonych w pkt 12.9.2 załącznika do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 2015/1998 z dnia 5 listopada 2015 r. ustanawiającego szczegółowe środki w celu wprowadzenia w życie wspólnych podstawowych norm ochrony lotnictwa cywilnego (Dz. Urz. UE L 299 z 14.11.2015, str. 1, z późn. zm.);
2) obszary testów;
3) kryteria oceny wyników testu;
4) skład zespołu kontrolnego ze wskazaniem imienia i nazwiska poszczególnych członków.
3. Częstotliwość zewnętrznych testów kontroli jakości zespołów z PWMW w imieniu Prezesa Urzędu, określa Komendant Główny Straży Granicznej.
4. Częstotliwość wewnętrznych testów kontroli jakości zespołów z PWMW określa w programie ochrony podmiot prowadzący działalność lotniczą, wykorzystujący zespół z PWMW.
Rozdział 4
Metodologia prowadzenia kontroli zgodności
§ 17. [Kontrola zgodności] 1. Kontrola zgodności obejmuje zarówno czynności zapowiedziane, jak i niezapowiedziane, zgodnie z pkt 5.3 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
2. Do wykonywania kontroli zgodności stosuje się przepisy art. 27–30 ustawy, o ile przepisy załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008 nie stanowią inaczej.
3. Przebieg kontroli zgodności może być utrwalany w postaci zapisu obrazu i dźwięku, na wszelkich dostępnych nośnikach danych.
§ 18.[Podmioty wykonujące kontrolę zgodności] 1. Kontrola zgodności jest wykonywana przez audytorów krajowych działających w co najmniej dwuosobowych zespołach audytorskich, stosownie do zakresu kontroli zgodności i przewidywanego czasu jej trwania.
2. Audytorom krajowym w trakcie wykonywania kontroli zgodności przysługują uprawnienia, o których mowa w pkt 16 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
3. Zespołem audytorskim, o którym mowa w ust. 1, kieruje przewodniczący zespołu audytorskiego.
§ 19.[Zadania przewodniczącego zespołu audytorskiego] Do zadań przewodniczącego zespołu audytorskiego należy:
1) kierowanie czynnościami kontroli zgodności, a w szczególności:
a) przygotowanie dokumentacji do przeprowadzenia kontroli zgodności,
b) przydzielenie zadań dla poszczególnych członków zespołu audytorskiego, z uwzględnieniem posiadanych przez nich kwalifikacji,
c) nadzorowanie przebiegu kontroli zgodności i przeprowadzenie końcowego spotkania z osobą upoważnioną z ramienia kontrolowanego podmiotu,
d) rozstrzyganie w przypadku wystąpienia różnic zdań wśród członków zespołu audytorskiego zarówno w trakcie trwania kontroli zgodności, jak również podczas sporządzania protokołu kontroli oraz niezwłoczne informowanie o takich sytuacjach Prezesa Urzędu,
e) sporządzanie po przeprowadzonej kontroli zgodności protokołu kontroli,
f) niezwłoczne zgłaszanie do osoby upoważnionej z ramienia kontrolowanego podmiotu informacji o nieprawidłowościach mających istotny wpływ na zapewnienie ochrony w danym podmiocie,
g) zapewnienie poufności wyników przeprowadzonej kontroli zgodności,
h) żądanie od kontrolowanego podmiotu działania, o którym mowa w pkt 16.3 lit. b załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008, w przypadku stwierdzenia rażących uchybień mających negatywny wpływ na poziom ochrony tego podmiotu;
2) nadzorowanie wykonania programu naprawczego.
§ 20.[Zakres działania członka zespołu audytorskiego] Do zakresu działania członka zespołu audytorskiego należy wykonywanie kontroli zgodności, a w szczególności:
1) zapoznanie się z dokumentacją przed planowaną kontrolą zgodności;
2) wykonywanie zadań przydzielonych przez przewodniczącego zespołu audytorskiego;
3) udział w przygotowaniu protokołu kontroli w zakresie przydzielonych przez przewodniczącego zespołu audytorskiego zadań, uzyskanych wyników i sporządzonej na ich podstawie dokumentacji;
4) zapewnienie poufności wyników przeprowadzonej kontroli zgodności.
§ 21.[Częstotliwość przeprowadzania poszczególnych rodzajów kontroli zgodności] 1. Ustala się następującą częstotliwość przeprowadzania poszczególnych rodzajów kontroli zgodności, o których mowa w § 4:
1) dla audytu ochrony:
a) w portach lotniczych o rocznym natężeniu ruchu lotniczego powyżej 10 mln pasażerów – przynajmniej raz w roku,
b) w portach lotniczych o rocznym natężeniu ruchu lotniczego od 5 mln do 10 mln pasażerów – nie rzadziej niż raz na dwa lata,
c) w pozostałych podmiotach prowadzących działalność lotniczą – w zależności od przeprowadzonej oceny ryzyka;
2) dla inspekcji ochrony:
a) w portach lotniczych o rocznym natężeniu ruchu lotniczego powyżej 2 mln pasażerów – zgodnie z pkt 7.5 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008, chyba że w okresie ostatnich 12 miesięcy przeprowadzono w porcie lotniczym audyt ochrony,
b) w portach lotniczych o rocznym natężeniu ruchu lotniczego do 2 mln pasażerów – nie rzadziej niż raz na dwa lata,
c) w pozostałych podmiotach prowadzących działalność lotniczą – w zależności od przeprowadzonej oceny ryzyka;
3) dla testu ochrony – w stosunku do każdego z obszarów środków ochrony, o których mowa w pkt 8.1 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008 – przynajmniej raz w danym roku kalendarzowym;
4) dla przeglądu ochrony – zgodnie z pkt 9.1 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
2. W przypadku gdy żaden port lotniczy nie przekroczy rocznego natężenia ruchu 2 mln pasażerów, pkt 7.6 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008 stosuje się odpowiednio.
3. Inspekcje, testy i przeglądy ochrony przeprowadza się bez obowiązku uprzedniego informowania podmiotu kontrolowanego o zamiarze ich przeprowadzenia.
4. W przypadku wystąpienia aktu bezprawnej ingerencji w lotnictwie cywilnym, Prezes Urzędu przeprowadza dochodzenie, o którym mowa w pkt 3.2 lit. c załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
5. W celu przeprowadzenia dochodzenia, o którym mowa w pkt 3.2 lit. c załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008, wyjaśnienia zaistniałych okoliczności oraz wskazania działań naprawczych Prezes Urzędu powołuje zespół składający się z co najmniej czterech członków, po jednej osobie z organów, o których mowa w ust. 6.
6. Członkowie zespołu wskazywani są przez:
1) Prezesa Urzędu spośród pracowników Urzędu Lotnictwa Cywilnego;
2) Komendanta Głównego Straży Granicznej spośród przedstawicieli Straży Granicznej;
3) Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego spośród funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego;
4) Komendanta Głównego Policji spośród przedstawicieli Policji.
7. Tryb działania zespołu określa regulamin ustalony przez Prezesa Urzędu.
8. Ocena ryzyka, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c i pkt 2 lit. c, jest wykonywana przy uwzględnieniu:
1) wyników kontroli zgodności w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego,
2) wyników kontroli w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego, przeprowadzonych przez audytorów Unii Europejskiej, Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego oraz Europejskiej Konferencji Lotnictwa Cywilnego,
3) konsekwencji zaistniałych uchybień w systemie ochrony podmiotu kontrolowanego,
4) liczby obsłużonych pasażerów,
5) liczby wykonanych operacji lotniczych,
6) ilości odprawionych ładunków,
7) wielkości portu lotniczego,
8) rodzaju wykonywanych operacji lotniczych,
9) ilości wykonywanych rejsów o statusie lotów wysokiego ryzyka,
10) liczby incydentów lotniczych mających wpływ na poziom ochrony lotnictwa cywilnego
– odpowiednio dla danego podmiotu prowadzącego działalność lotniczą.
9. Prezes Urzędu, w terminie do końca listopada każdego roku kalendarzowego, ustala w porozumieniu z Komendantem Głównym Straży Granicznej, Komendantem Głównym Policji, ramowy roczny harmonogram kontroli zgodności, określający nazwę kontrolowanego podmiotu prowadzącego działalność lotniczą oraz rodzaj planowanej kontroli zgodności, mając na względzie kryteria, o których mowa w ust. 8. Ramowy roczny harmonogram kontroli zgodności sporządza się z uwzględnieniem przepisów o ochronie informacji niejawnych oraz oznacza klauzulą „zastrzeżone”.
Rozdział 5
Sprawozdania i działania korygujące
§ 22. [Protokół kontroli] Po przeprowadzonej kontroli zgodności jest sporządzany protokół kontroli zawierający co najmniej informacje, o których mowa w pkt 10 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
§ 23.[Kategorie ocen stanu ochrony] 1. W protokole kontroli zespół audytorski przyznaje następujące kategorie ocen stanu ochrony:
1) kategoria 1 – oznacza, że stosowane metody i środki ochrony są w pełni zgodne z wymaganiami przepisów z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego;
2) kategoria 2 – oznacza, że stosowane metody i środki ochrony są zgodne z wymaganiami przepisów z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego, jednakże pełna skuteczność ich stosowania wymaga wprowadzenia zmian w sposobie ich realizacji;
3) kategoria 3 – oznacza, że stosowane metody i środki ochrony są niezgodne z wymaganiami przepisów z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego, jednakże stwierdzone drobne uchybienia nie mają bezpośredniego wpływu na ochronę kontrolowanego podmiotu;
4) kategoria 4 – oznacza, że stosowane metody i środki ochrony są niezgodne z wymaganiami przepisów z zakresu ochrony lotnictwa cywilnego, a stwierdzone poważne uchybienia mają bezpośredni wpływ na ochronę kontrolowanego podmiotu;
5) kategoria 5 – oznacza, że wymagane zgodnie z przepisami prawa metody i środki ochrony nie znajdują zastosowania w podmiocie kontrolowanym;
6) kategoria 6 – oznacza, że wymagane zgodnie z przepisami prawa metody i środki ochrony nie zostały potwierdzone z przyczyn obiektywnych.
2. W odniesieniu do poszczególnych metod kontroli zgodności zespół audytorski przyznaje następujące kategorie oceny stanu ochrony podmiotu kontrolowanego:
1) w przypadku audytu ochrony – kategorie 1–6;
2) w przypadku inspekcji ochrony – kategorie 1–6;
3) w przypadku testu ochrony – kategorie 1–4 i 6.
3. Zalecenia, w zależności od stopnia stwierdzonych uchybień, klasyfikuje się jako:
1) pilne, których realizację podmiot kontrolowany rozpoczyna z chwilą stwierdzenia uchybienia przez zespół audytorski; jeżeli nie jest możliwe bezzwłoczne skorygowanie uchybień, wdrażane są środki wyrównawcze, zgodnie z pkt 12.1 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
2) planowe, których realizację podmiot kontrolowany rozpoczyna z chwilą zatwierdzenia przez Prezesa Urzędu programu naprawczego, o którym mowa w § 25 ust. 1.
4. W razie stwierdzenia podczas przeglądu ochrony jakiejkolwiek podatności zgodnie z pkt 9.1 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008, zespół audytorski wymaga wdrożenia środków zabezpieczających odpowiednio do zagrożenia. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio.
§ 24.[Rozstrzygnięcia zespołu audytorskiego] 1. Rozstrzygnięcia zespołu audytorskiego podejmowane są większością głosów jego członków.
2. W przypadku równej liczby głosów członków zespołu audytorskiego decydujący jest głos przewodniczącego zespołu audytorskiego.
§ 25.[Program naprawczy] 1. W przypadku otrzymania kategorii oceny 3 lub 4 podmiot kontrolowany jest obowiązany do przygotowania programu naprawczego oraz przesłania go do zatwierdzenia Prezesowi Urzędu, nie później niż w terminie 5 dni roboczych od dnia otrzymania protokołu kontroli.
2. W programie naprawczym, o którym mowa w ust. 1, podmiot kontrolowany jest obowiązany w szczególności do określenia terminu usunięcia poszczególnych nieprawidłowości i uwzględnienia sposobu wykonania przewidywanych działań naprawczych.
3. Termin usunięcia poszczególnych nieprawidłowości oraz sposób wykonania działań naprawczych, o których mowa w ust. 2, mogą zostać zmienione przez Prezesa Urzędu w przypadku, gdy będzie tego wymagał uzasadniony interes ochrony lotnictwa cywilnego.
4. W przypadku nieprzesłania programu naprawczego, o którym mowa w ust. 1, przez podmiot kontrolowany, Prezes Urzędu wyznacza podmiotowi termin usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości.
§ 26.[Kontrola zgodności mająca na celu zweryfikowanie realizacji działań korygujących] 1. Podmiot kontrolowany jest obowiązany przesłać Prezesowi Urzędu powiadomienie o zakończeniu realizacji programu naprawczego, zgodnie z pkt 13.1 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
2. Prezes Urzędu wyznacza termin kontroli zgodności mającej na celu zweryfikowanie realizacji działań korygujących podjętych przez podmiot kontrolowany po:
1) zatwierdzeniu programu naprawczego lub upływie terminu wyznaczonego, zgodnie z § 25 ust. 4, oraz
2) otrzymaniu albo nieotrzymaniu powiadomienia, o którym mowa w ust. 1.
3. W przypadku dostarczenia przez podmiot kontrolowany dokumentacji umożliwiającej potwierdzenie w sposób niebudzący wątpliwości prawidłowej realizacji programu naprawczego oraz usunięcia stwierdzonych niezgodności, Prezes Urzędu może odstąpić od wykonania kontroli zgodności, o której mowa w ust. 2. Informacja na ten temat jest przekazywana do podmiotu przez Prezesa Urzędu w formie pisemnej.
§ 27.[System rejestrujący i analizujący wyniki Krajowego Programu Kontroli Jakości] 1. Prezes Urzędu prowadzi system rejestrujący i analizujący wyniki Krajowego Programu Kontroli Jakości w celu określenia tendencji i ukierunkowania przyszłego rozwoju polityki w zakresie realizacji kontroli zgodności.
2. Prezes Urzędu, mając na uwadze wyniki, o których mowa w ust. 1, oraz sytuację w zakresie ochrony lotnictwa w portach lotniczych znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przedstawia Komisji Europejskiej coroczne sprawozdanie zgodnie z pkt 18.1 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
Rozdział 6
Wewnętrzna kontrola zgodności
§ 28. [Rodzaje wewnętrznej kontroli zgodności] Ustala się następujące rodzaje wewnętrznej kontroli zgodności realizowane przez audytorów wewnętrznych:
1) audyt ochrony;
2) inspekcję ochrony;
3) wewnętrzny test ochrony.
§ 29.[Przeprowadzenie wewnętrznej kontroli zgodności] Wewnętrzną kontrolę zgodności przeprowadza się, uwzględniając odpowiednio:
1) w przypadku audytu ochrony – czynności, o których mowa w pkt 6.1 i 6.3 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
2) w przypadku inspekcji ochrony – czynności, o których mowa w pkt 7.1, 7.2 i 7.4 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008;
3) w przypadku wewnętrznych testów ochrony – czynności, o których mowa w pkt 8.1 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008.
§ 30.[Wewnętrzna kontrola zgodności] 1. Osoby niebędące audytorami wewnętrznymi mogą uczestniczyć w roli obserwatora w czynnościach wewnętrznej kontroli zgodności pod stałym nadzorem audytora wewnętrznego w danym podmiocie prowadzącym działalność lotniczą, w celu zdobycia doświadczenia, znajomości funkcjonowania ochrony podmiotów prowadzących działalność lotniczą oraz praktycznych umiejętności przeprowadzania wewnętrznej kontroli zgodności.
2. Wewnętrznej kontroli zgodności nie mogą przeprowadzać osoby odpowiedzialne za ochronę albo kierujące działalnością podmiotu prowadzącego działalność lotniczą, w szczególności wchodzące w skład organów zarządzających.
§ 31.[Plan wewnętrznego testu ochrony] 1. Wewnętrzny test ochrony przeprowadza się zgodnie z planem wewnętrznego testu ochrony, uzgodnionym ze Strażą Graniczną, jeżeli test ochrony ma być przeprowadzony w portach lotniczych, w których znajduje się lotnicze przejście graniczne, oraz z właściwą miejscowo jednostką Policji, zatwierdzonym przez Prezesa Urzędu przy uwzględnieniu następujących kryteriów:
1) dostosowaniu zakresu wewnętrznego testu ochrony do specyfiki prowadzonej działalności lotniczej;
2) adekwatności stosowania proponowanej metody wewnętrznego testu ochrony do specyfiki kontrolowanego obszaru.
2. Plan wewnętrznego testu ochrony powinien być dostarczony do Prezesa Urzędu nie później niż 14 dni przed planowaną datą jego rozpoczęcia.
§ 32.[Ćwiczenia ochrony] 1. Zarządzający lotniskiem będącym portem lotniczym organizuje raz do roku ćwiczenie ochrony polegające na ocenie stopnia przygotowania do reagowania na akt bezprawnej ingerencji w lotnictwie cywilnym.
2. Ćwiczenie, o którym mowa w ust. 1, w zależności od jego zakresu, przeprowadza się we współpracy z przewoźnikami lotniczymi, innymi podmiotami prowadzącymi działalność lotniczą, służbą ochrony lotniska, Strażą Graniczną, Policją oraz Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, działającymi w danym porcie lotniczym.
§ 33.[Roczny harmonogram wewnętrznej kontroli zgodności] 1. Podmiot prowadzący działalność lotniczą sporządza roczny harmonogram wewnętrznej kontroli zgodności w terminie do końca grudnia każdego roku kalendarzowego na rok następny.
2. Roczny harmonogram, o którym mowa w ust. 1, jest tworzony na podstawie analizy ryzyka wykonywanej przez podmiot prowadzący działalność lotniczą z uwzględnieniem kryteriów, o których mowa w § 21 ust. 8, rodzaju i skali prowadzonej działalności lotniczej oraz liczby lokalizacji, w których jest prowadzona działalność lotnicza.
3. Wewnętrzna kontrola zgodności obejmuje w roku kalendarzowym weryfikację, poprzez inspekcje lub audyty ochrony, wszystkich elementów, o których mowa w dodatku I do załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008 wraz z przepisami krajowymi, w zakresie dotyczącym danego podmiotu.
4. Każdy ze środków ochrony, o których mowa w pkt 8.1 załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 300/2008, w zakresie dotyczącym danego podmiotu podlega testowi ochrony przynajmniej raz na kwartał.
5. Podmiot prowadzący działalność lotniczą prowadzi wewnętrzną kontrolę zgodności w sposób ciągły oraz udokumentowany.
6. Dokumentacja przechowywana jest przez okres co najmniej dwóch lat i zawiera informacje o zakresie, wynikach wewnętrznej kontroli zgodności oraz imionach i nazwiskach osób biorących w niej udział.
7. Podmiot prowadzący działalność lotniczą przesyła Prezesowi Urzędu roczne sprawozdanie z przeprowadzonej wewnętrznej kontroli zgodności w terminie do końca stycznia każdego roku kalendarzowego za rok poprzedni.
8. Zawartość sprawozdania, o którym mowa w ust. 7, określa załącznik do rozporządzenia.
Rozdział 7
Przepisy przejściowe i końcowe
§ 34. [Ważność uprawnień audytorów krajowych i audytorów wewnętrznych] 1. Uprawnienia audytorów krajowych i audytorów wewnętrznych uzyskane przed dniem 18 września 2011 r. na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują ważność przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Uprawnienia audytorów krajowych i audytorów wewnętrznych, którzy uzyskali uprawnienia po dniu 18 września 2011 r., zachowują ważność zgodnie z wymogami określonymi w ustawie.
§ 35.[Termin dostosowania do wymogów przez audytorów krajowych i audytorów wewnętrznych] 1. W okresie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia audytorzy krajowi i audytorzy wewnętrzni, o których mowa w § 34 ust. 1, są obowiązani dostosować się do wymogów określonych w rozporządzeniu.
2. W przypadku niedostosowania się do wymogów w terminie, o którym mowa w ust. 1, skreśla się dotychczasowych audytorów krajowych i audytorów wewnętrznych z listy audytorów krajowych i listy audytorów wewnętrznych.
§ 36.[Obowiązywanie harmonogramów wewnętrznych audytów ochrony] Harmonogramy wewnętrznych audytów ochrony zatwierdzone na podstawie dotychczasowych przepisów zachowują moc.
§ 37.[Sprawozdania z przeprowadzonych wewnętrznych audytów za rok 2012] Sprawozdania z przeprowadzonych wewnętrznych audytów za rok 2012 sporządza się na podstawie dotychczasowych przepisów.
§ 38.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.2)
1) Obecnie działem administracji rządowej - transport kieruje Minister Infrastruktury i Budownictwa, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury i Budownictwa (Dz. U. poz. 1907 i 2094).
2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 10 stycznia 2005 r. w sprawie Krajowego Programu Kontroli Jakości w zakresie ochrony lotnictwa cywilnego (Dz. U. poz. 208), które na podstawie art. 18 ustawy z dnia 30 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy - Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1015) utraciło moc z dniem 19 marca 2013 r.
Załącznik do rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej
z dnia 25 lipca 2013 r.
SPRAWOZDANIE Z PRZEPROWADZONEJ WEWNĘTRZNEJ KONTROLI ZGODNOŚCI
1. Struktura organizacyjna, obowiązki i zasoby w podmiocie prowadzącym działalność lotniczą:
1.1. Struktura organizacji zajmującej się wewnętrzną kontrolą zgodności, obowiązki i zasoby.
1.2. Liczba audytorów wewnętrznych – obecna i planowana.
1.3. Udział obserwatorów w czynnościach wewnętrznej kontroli zgodności z podaniem ich imienia i nazwiska.
1.4. Szkolenia odbyte przez audytorów wewnętrznych w danym roku kalendarzowym.
2. Operacyjne czynności wewnętrznej kontroli zgodności:
2.1. Wszystkie czynności kontrolne, z wyszczególnieniem:
2.1.1. Liczby zaplanowanych czynności wewnętrznej kontroli zgodności zadeklarowanych w harmonogramie wewnętrznej kontroli zgodności na dany rok kalendarzowy, z podziałem na poszczególne rodzaje: audyty ochrony, inspekcje ochrony, wewnętrzny test ochrony, ćwiczenie ochrony*).i
2.1.2. Liczby faktycznie przeprowadzonych czynności wewnętrznej kontroli zgodności w danym roku kalendarzowym, z podziałem na poszczególne rodzaje: audyty ochrony, inspekcje ochrony, wewnętrzny test ochrony, ćwiczenie ochrony*).
2.1.3. Zakresu i wyników.
2.1.4. Całkowitej liczby roboczodni dla każdego z rodzajów wewnętrznej kontroli zgodności.
3. Stan realizacji działań korygujących uchybienia stwierdzone podczas przeprowadzonych wewnętrznych czynności kontroli zgodności.
*) Ćwiczenie ochrony dotyczy zarządzającego lotniskiem będącego portem lotniczym.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00