§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:

1) sposób i tryb postępowania przy:

a) wykrywaniu i zapobieganiu rozwojowi zgnilca amerykańskiego pszczół, zwanego dalej „chorobą”,

b) podejrzeniu choroby,

c) stwierdzeniu choroby,

d) wygaszaniu ogniska choroby;

2) środki stosowane przy zwalczaniu choroby;

3) rodzaj próbek pobieranych do badań diagnostycznych oraz sposób ich pobierania i wysyłania;

4) sposób przeprowadzenia oczyszczania i odkażania.

§ 2.[Definicje] Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:

1) rodzina pszczela – zorganizowane zbiorowisko osobników pszczoły miodnej, złożone zwykle z jednej matki pszczelej, pszczół robotnic i trutni oraz czerwia;

2) czerw – łączną nazwę stadiów rozwojowych pszczoły miodnej od jaja do poczwarki;

3) pień pszczeli – ul wraz z zasiedlającą go rodziną pszczelą i plastrami stanowiącymi gniazdo;

4) gniazdo – zabudowaną plastrami część ula składającą się z:

a) rodni przeznaczonej do składania jaj przez matkę pszczelą i do wychowu czerwia oraz gromadzenia pierzgi i części miodu,

b) miodni przeznaczonej do gromadzenia miodu, zwykle oddzielonej od rodni kratą odgrodową;

5) pasieka – nieograniczony lub ograniczony teren wraz ze znajdującymi się na nim pniami pszczelimi, budowlami i urządzeniami pasiecznymi;

6) ul – pomieszczenie dla pszczół wraz z wyposażeniem zwykle składającym się z ramek, beleczek, zatworów, mat ocieplających i nadstawek, zbudowane z drewna lub innych materiałów;

7) plaster – woskową dwustronną konstrukcję sześciokątnych komórek, zbudowaną przez pszczoły robotnice;

8) stwierdzenie przetrwalników w pasiece – stwierdzenie w wyniku badań laboratoryjnych czynnika zakaźnego choroby w pobranym z rodziny pszczelej materiale innym niż chorobowo zmieniony lub martwy czerw;

9) stwierdzenie choroby w pasiece – stwierdzenie objawów klinicznych choroby w rodzinie pszczelej potwierdzone dodatnim wynikiem badań laboratoryjnych;

10) rabunek – odbieranie przez pszczoły robotnice miodu lub zapasów pokarmu obcym rodzinom pszczelim, w szczególności w okresie bezpożytkowym;

11) przesiedlenie pszczół – oddzielenie dorosłych pszczół od czerwia oraz zakażonego drobnoustrojami środowiska ulowego przez:

a) przeniesienie dorosłych pszczół wraz z matką pszczelą do nowego lub odkażonego ula, wyposażonego w ramki z węzą i poddanie ich 24-godzinnemu głodzeniu albo

b) przeniesienie dorosłych pszczół wraz z matką pszczelą do rojnicy (transportówki), poddanie ich 24-godzinnemu głodzeniu, a następnie osadzenie w nowym lub odkażonym ulu, wyposażonym w ramki z węzą.

§ 3.[Przegląd rodzin pszczelich] 1. Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku stwierdzenia przetrwalników w pasiece dokonuje przeglądu rodzin pszczelich.

2. W ramach przeglądu, o którym mowa w ust. 1, powiatowy lekarz weterynarii przeprowadza badanie kliniczne wszystkich rodzin pszczelich znajdujących się w pasiece.

3. Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku braku podejrzenia wystąpienia choroby informuje posiadacza pszczół o działaniach mogących zredukować obecność czynnika zakaźnego choroby i zapobiegających dalszemu jego rozwojowi, w szczególności:

1) regularnej i sukcesywnej wymianie plastrów na ramki z węzą wytworzoną z wosku poddanego procesowi sterylizacji;

2) przesiedlaniu pszczół;

3) poddawaniu procesowi sterylizacji wosku pozyskanego z plastrów;

4) niepozostawianiu w pasiece niezabezpieczonych przed dostępem pszczół pustych uli, sprzętu pszczelarskiego i plastrów;

5) kontroli plastrów z czerwiem podczas przeglądu rodziny pszczelej;

6) bieżącym oczyszczaniu i odkażaniu wyposażenia, sprzętu i urządzeń pasiecznych oraz wycofanych z użytkowania uli, w sposób określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia;

7) niewprowadzaniu do pasieki rodzin pszczelich o nieznanym stanie zdrowotnym;

8) ograniczeniu okoliczności sprzyjających rabunkom, w szczególności przez:

a) dokarmianie rodzin pszczelich po ustaniu lotów pszczół,

b) zabezpieczenie plastrów z miodem lub z zapasami pokarmu przed dostępem pszczół,

c) ograniczenie czasu przeglądu rodzin pszczelich,

d) niepozostawianie otwartych gniazd,

e) zmniejszenie wylotu ula rabowanej rodziny pszczelej,

f) uszczelnienie pni pszczelich,

g) utrzymywanie w pasiece tylko silnych rodzin pszczelich.

§ 4.[Czynności mające na celu wykrycie lub wykluczenie choroby] 1. Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku podejrzenia wystąpienia choroby niezwłocznie podejmuje czynności mające na celu wykrycie lub wykluczenie choroby.

2. Czynności, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:

1) dochodzenie epizootyczne;

2) badanie kliniczne wszystkich rodzin pszczelich znajdujących się w pasiece.

3. Powiatowy lekarz weterynarii w przypadku stwierdzenia objawów klinicznych choroby wskazujących na wystąpienie choroby w rodzinach pszczelich pobiera od każdej z nich próbki do badań diagnostycznych, zabezpiecza je, znakuje i przesyła do laboratorium, o którym mowa w art. 25 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 1077).

4. Rodzaj próbek pobieranych do badań diagnostycznych od rodzin pszczelich wykazujących objawy kliniczne choroby oraz sposób ich pobierania i wysyłania jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

5. Powiatowy lekarz weterynarii w okresie oczekiwania na wyniki badań diagnostycznych:

1) w przypadku ustalenia w ramach dochodzenia epizootycznego, że czynnik zakaźny choroby mógł być przeniesiony do innej pasieki lub z innej pasieki, informuje o podejrzeniu wystąpienia choroby powiatowych lekarzy weterynarii właściwych ze względu na miejsce położenia tych pasiek;

2) nakazuje oznakowanie pni pszczelich, w których znajdują się rodziny pszczele podejrzane o chorobę;

3) zakazuje:

a) przemieszczania z pasieki oraz do pasieki:

– pni pszczelich, rodzin pszczelich, pszczół, matek pszczelich, plastrów,

– uli i ich wyposażenia,

– sprzętu i narzędzi używanych do pracy w pasiece,

– produktów pszczelich,

b) pozyskiwania produktów pszczelich od rodzin pszczelich podejrzanych o chorobę.

§ 5.[Przeprowadzenie badania klinicznego rodzin pszczelich] Powiatowi lekarze weterynarii, o których mowa w § 4 ust. 5 pkt 1, po otrzymaniu informacji o podejrzeniu wystąpienia choroby oraz na podstawie przeprowadzonej analizy ryzyka mogą przeprowadzić badanie kliniczne rodzin pszczelich znajdujących się w pasiece, której dotyczy ta informacja.

§ 6.[Wyznaczenie pasieki jako ogniska choroby] 1. Powiatowy lekarz weterynarii, w przypadku stwierdzenia choroby w pasiece, wyznacza pasiekę jako ognisko choroby oraz:

1) stosuje środki, o których mowa w § 4 ust. 5 pkt 3 lit. a;

2) zakazuje pozyskiwania produktów pszczelich od rodzin pszczelich, w których stwierdzono chorobę;

3) nakazuje:

a) spalenie chorego pnia pszczelego po uprzednim zabiciu pszczół lub

b) spalenie chorej rodziny pszczelej i jej gniazda po uprzednim zabiciu pszczół, lub

c) przesiedlenie pszczół z chorej rodziny pszczelej oraz spalenie jej gniazda,

d) przeprowadzenie oczyszczania i odkażania:

– pozostałych po chorych rodzinach pszczelich uli, w przypadku gdy ule nie zostały unieszkodliwione przez spalenie,

– sprzętu, narzędzi oraz odzieży ochronnej, używanych przy utrzymywaniu rodzin pszczelich,

– sprzętu, narzędzi oraz odzieży ochronnej, używanych do pozyskiwania produktów pszczelich,

– miejsc dotychczasowego utrzymywania chorych rodzin pszczelich,

– w sposób określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia;

4) pobiera od każdej z rodzin pszczelich niewykazującej objawów klinicznych choroby próbki do badań diagnostycznych, zabezpiecza je, znakuje i przesyła do laboratorium, o którym mowa w art. 25 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej.

2. Rodzaj próbek pobieranych do badań diagnostycznych od rodzin pszczelich niewykazujących objawów klinicznych choroby w pasiekach wyznaczonych jako ognisko choroby oraz sposób ich pobierania i wysyłania jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

3. Nakazy, o których mowa w ust. 1 pkt 3 lit. a–c, powiatowy lekarz weterynarii stosuje w zależności od jego oceny, uwzględniającej porę roku, liczbę rodzin pszczelich w pasiece, zaawansowanie rozwoju choroby, kondycję i wielkość rodzin pszczelich oraz stan techniczny uli i rodzaj materiału, z którego zostały one wykonane.

4. Po przeprowadzeniu analizy ryzyka powiatowy lekarz weterynarii może zezwolić na przemieszczenie z ogniska choroby produktów pszczelich pozyskanych od rodzin pszczelich niewykazujących objawów klinicznych choroby, w ramach sprzedaży bezpośredniej lub do zastosowania związanego z obróbką zapewniającą inaktywację przetrwalników.

5. Powiatowy lekarz weterynarii, w przypadku stwierdzenia w próbkach pobranych zgodnie z ust. 1 pkt 4 przetrwalników w pasiece wyznaczonej jako ognisko choroby, nakazuje:

1) przesiedlenie pszczół oraz spalenie gniazda każdej z rodzin pszczelich, w których wykryto czynnik zakaźny choroby;

2) przeprowadzenie oczyszczania i odkażania uli pozostałych po rodzinach pszczelich, w których wykryto czynnik zakaźny choroby, w sposób określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

6. Czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i ust. 5, przeprowadza się pod nadzorem powiatowego lekarza weterynarii.

§ 7.[Obszar zapowietrzony] 1. W przypadku wyznaczenia ogniska choroby przez powiatowego lekarza weterynarii określa się:

1) obszar zapowietrzony sięgający co najmniej 6 km od ogniska choroby, uwzględniając czynniki geograficzne, administracyjne, ekologiczne i epizootyczne odnoszące się do choroby oraz kontrolowanych obiektów;

2) sposób oznakowania obszaru zapowietrzonego.

2. W obszarze zapowietrzonym można stosować środki określone w art. 45 ust. 1 pkt 3 lit. b oraz pkt 4–7 i 9 lub w art. 46 ust. 3 pkt 1 i pkt 3 lit. b oraz pkt 4–7 i 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

3. W obszarze zapowietrzonym powiatowy lekarz weterynarii dokonuje przeglądu rodzin pszczelich w pasiekach.

§ 8.[Uznanie ogniska choroby za wygasłe] Powiatowy lekarz weterynarii uznaje ognisko choroby za wygasłe, jeżeli:

1) co najmniej po 6 tygodniach od zastosowania środków, o których mowa w § 6 ust. 1 i 5, przeprowadził badanie kliniczne wszystkich rodzin pszczelich pozostałych w ognisku choroby i nie stwierdził objawów klinicznych choroby oraz oczyszczanie i odkażanie zostało przeprowadzone w sposób określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia lub

2) znajdujące się w ognisku choroby wszystkie rodziny pszczele lub pnie pszczele zostały unieszkodliwione oraz oczyszczenie i odkażanie zostało przeprowadzone w sposób określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

§ 9.[Przepisy uchylone] Traci moc rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 września 2005 r. w sprawie zwalczania zgnilca amerykańskiego pszczół (Dz. U. poz. 1574).

§ 10.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.