ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ŚRODOWISKA1)
z dnia 8 czerwca 2016 r.
w sprawie warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów2)
Na podstawie art. 159 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21, z późn. zm.3)) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa warunki techniczne kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów jako energii z odnawialnego źródła energii.
§ 2.[Wyłączenie stosowania przepisów rozporządzenia] Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do odpadów stanowiących biomasę pochodzenia zwierzęcego lub roślinnego niezanieczyszczoną substancjami niewystępującymi naturalnie w danym rodzaju biomasy.
§ 3.[Definicje] Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1) frakcje biodegradowalne – ulegającą biodegradacji część odpadów przemysłowych i komunalnych, pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego, w tym odpadów z instalacji do przetwarzania odpadów oraz odpadów z uzdatniania wody i oczyszczania ścieków, w szczególności osadów ściekowych;
2) instalacja termicznego przekształcania odpadów – instalację termicznego przekształcania odpadów w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. poz. 478 i 2365);
3) partia odpadów – odpady tego samego rodzaju, pochodzące od tego samego wytwórcy odpadów, dostarczone w ilości nie większej niż 500 Mg;
4) paliwo – paliwo w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059, z późn. zm.4)), w tym odpady w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach przetwarzane w instalacji termicznego przekształcania odpadów.
§ 4.[Kwalifikacja części energii wytworzonej w instalacji termicznego przekształcania odpadów] Do energii wytworzonej z odnawialnego źródła energii kwalifikuje się część energii wytworzonej w instalacji termicznego przekształcania odpadów odpowiadającą udziałowi energii chemicznej frakcji biodegradowalnych w całkowitej energii chemicznej paliw dostarczonych do procesu termicznego przekształcania, zwanemu dalej „udziałem OZE”, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
1) prowadzone są pomiary masy oraz badania właściwości fizykochemicznych poszczególnych rodzajów paliw obejmujące w szczególności oznaczenie wartości opałowej oraz oznaczenie zawartości frakcji biodegradowalnych w odpadach, zgodnie z referencyjnymi metodami badań określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia; badania te są prowadzone zgodnie z normami określającymi wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów badawczych lub wzorcujących, zgodnie z którymi badania te będą wykonywane w laboratoriach wykazujących się kompetencją techniczną i biegłością w zakresie procedur rozliczeń i badań, udokumentowaną w rozumieniu tych norm, z zastrzeżeniem § 5 ust. 2 i 3;
2) dokonuje się obliczenia udziału OZE zgodnie z wymaganiami określonymi w § 5 oraz według metodyki określonej w załączniku nr 2 do rozporządzenia;
3) termiczne przekształcenie odpadów odbywa się zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach dotyczących termicznego przekształcania odpadów, w tym w zakresie emisji zanieczyszczeń do powietrza;
4) prowadzona jest dokumentacja dotycząca ilości energii elektrycznej lub ciepła wytwarzanych w instalacji termicznego przekształcania odpadów oraz wyników badań właściwości fizykochemicznych poszczególnych rodzajów paliw, o których mowa w § 6, niezbędnych do obliczenia udziału OZE.
§ 5.[Obliczenie udziału OZE] 1. Obliczenia udziału OZE dokonuje się na podstawie wyników badań poszczególnych rodzajów paliw dostarczonych do procesu termicznego przekształcania w instalacji termicznego przekształcania odpadów zgodnie z odpowiednią metodyką obliczania udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, określoną w pkt 1 załącznika nr 2 do rozporządzenia.
2. W przypadku gdy w instalacjach termicznego przekształcania odpadów przetwarza się odpady, o których mowa w załączniku nr 3 do rozporządzenia, przy obliczaniu udziału OZE uwzględnia się odpowiednią wartość ryczałtową udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, określoną dla tych odpadów w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
3. W przypadku spalarni odpadów termicznie przekształcającej wyłącznie jeden rodzaj odpadów określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia oraz paliwo wspomagające dopuszcza się obliczenie udziału OZE zgodnie z metodyką obliczania udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, określoną w pkt 2 załącznika nr 2 do rozporządzenia.
4. W przypadku gdy wartość ryczałtowa dla danego rodzaju odpadów wskazana w załączniku nr 3 do rozporządzenia jest niższa niż rzeczywista wartość udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych dla tego rodzaju odpadów, dopuszcza się możliwość określania zawartości frakcji biodegradowalnych w tych odpadach na podstawie badań, o których mowa w § 4 pkt 1, z wyłączeniem zmieszanych odpadów komunalnych.
§ 6.[Badania poszczególnych rodzajów paliw] 1. Badania poszczególnych rodzajów paliw, w tym odpadów, dostarczonych do procesu termicznego przekształcania, o których mowa w § 4 pkt 1, dokonuje się:
1) w przypadku oznaczenia zawartości frakcji biodegradowalnych w odpadach oraz oznaczenia wartości opałowej tej frakcji – co najmniej raz dla każdej partii odpadów;
2) w przypadku wartości opałowej poszczególnych rodzajów paliw, w tym odpadów, dostarczonych do procesu termicznego przekształcania – co najmniej co 24 godziny z uśrednionej próby, z próbek pobieranych nie rzadziej niż:
a) co 8 godzin – dla spalarni odpadów oraz dla współspalarni o całkowitej zainstalowanej mocy cieplnej poniżej 50 MW,
b) co 4 godziny – dla współspalarni o całkowitej zainstalowanej mocy cieplnej w zakresie od 50 MW do 250 MW,
c) co 2 godziny – dla współspalarni o całkowitej zainstalowanej mocy cieplnej wyższej od 250 MW;
3) w przypadku pomiaru masy poszczególnych rodzajów paliw, w tym odpadów, dostarczonych do procesu termicznego przekształcania – w sposób ciągły;
4) w przypadku pomiarów paliwa w postaci ciekłej lub gazowej innego niż biomasa lub biogaz – przez pomiary masy każdego z tych paliw dostarczonych do procesu spalania, wykonywane metodą bezpośrednią za pomocą pomiaru masy (przepływomierze masowe) lub metodą pośrednią za pomocą pomiaru objętości z korekcją temperatury, a w przypadku paliw gazowych także ciśnienia tych paliw;
5) w przypadku zmiany rodzaju paliwa lub partii odpadów – próbki pobiera się wraz z tą zmianą.
2. Pomiary masy poszczególnych rodzajów paliw, w tym odpadów, dostarczonych do procesu termicznego przekształcania w instalacji termicznego przekształcania odpadów wykonuje się przy pomocy urządzeń spełniających wymagania ustawy z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach (Dz. U. z 2013 r. poz. 1069, z 2015 r. poz. 978 oraz z 2016 r. poz. 542).
3. Pobieranie próbek do badania właściwości fizykochemicznych poszczególnych rodzajów paliw, w tym odpadów, niezbędnych do obliczenia ich wartości opałowej i pomiar masy tych paliw, w tym odpadów, wykonuje się w tym samym miejscu i czasie.
4. W przypadku stosowania w spalarni odpadów jako paliwa wspomagającego paliw takich jak gaz płynny, gaz ziemny, olej napędowy lub olej opałowy, dopuszcza się wykorzystanie wartości opałowych tych paliw, podanych w dokumentach potwierdzających jakość i właściwości tej partii paliwa, dostarczonych przez dostawcę paliwa.
5. W przypadku, o którym mowa w § 5 ust. 3, nie ma konieczności wykonywania badań właściwości fizykochemicznych poszczególnych rodzajów paliw.
§ 7.[Instalacje termicznego przekształcania odpadów, w których rozpoczęto produkcję energii przed 1 stycznia 2016 r.] W przypadku instalacji termicznego przekształcania odpadów, w której przed dniem 1 stycznia 2016 r. rozpoczęto produkcję energii, część energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych może być zakwalifikowana jako energia z odnawialnego źródła energii, jeżeli badania udziału energii chemicznej frakcji biodegradowalnych w energii chemicznej całej masy zmieszanych odpadów komunalnych kierowanych do termicznego przekształcania wykonywane na podstawie metodyki badań potwierdzających rzeczywisty udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych w całkowitej energii z termicznego przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych, określonej w załączniku do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych (Dz. U. poz. 788), były prowadzone przez okres co najmniej jednego miesiąca.
§ 8.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.5)
Minister Środowiska: J. Szyszko
1) Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 listopada 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. poz. 1904 i 2095).
2) Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 18 grudnia 2015 r. pod numerem 2015/0713/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597), które wdraża postanowienia dyrektywy (UE) 2015/1535 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 września 2015 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (ujednolicenie) (Dz. Urz. UE L 241 z 17.09.2015, str. 1).
3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 888 i 1238, z 2014 r. poz. 695, 1101 i 1322 oraz z 2015 r. poz. 87, 122, 933, 1045, 1688, 1936 i 2281.
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2013 r. poz. 984 i 1238, z 2014 r. poz. 457, 490, 900, 942, 1101 i 1662, z 2015 r. poz. 151, 478, 942, 1618, 1893, 1960 i 2365 oraz z 2016 r. poz. 266 i 831.
5) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych kwalifikowania części energii odzyskanej z termicznego przekształcania odpadów komunalnych (Dz. U. poz. 788), które zgodnie z art. 250 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z 2013 r. poz. 21, 888 i 1238, z 2014 r. poz. 695, 1101 i 1322 oraz z 2015 r. poz. 87, 122, 933, 1045, 1688, 1936 i 2281) utraciło moc z dniem 23 stycznia 2016 r.
Załączniki do rozporządzenia Ministra Środowiska
z dnia 8 czerwca 2016 r. (poz. 847)
Załącznik nr 1
REFERENCYJNE METODY BADAŃ
Oznaczenie fizykochemicznych właściwości poszczególnych rodzajów paliw innych niż odpady powinno się odbywać zgodnie z normami dotyczącymi właściwości tych paliw.
Badania odpadów wykonuje się zgodnie z metodami referencyjnymi określonymi w tabeli.
Tabela. Referencyjne metody badań odpadów
Lp. | Wskaźnik | Metoda referencyjna | Norma |
1 | zawartość wilgoci całkowitej | metoda wagowa, suszenie w temperaturze 105°C | norma przenosząca normę CEN/TS 15414-1:2010 |
2 | zawartość wilgoci w ogólnej próbce analitycznej | metoda wagowa, suszenie w temperaturze 105°C | norma przenosząca normę EN 15414-3:2011 |
3 | zawartość popiołu | metoda wagowa, prażenie w piecu muflowym w temperaturze 550°C | norma przenosząca normę EN 15403:2011 |
4 | ciepło spalania | metoda kalorymetryczna | norma przenosząca normę EN 15400:2011 |
5 | zawartość siarki całkowitej | metoda z zastosowaniem automatycznego analizatora z detekcją IR | norma przenosząca normę EN 15408:2011 |
6 | zawartość węgla całkowitego i wodoru | metoda z zastosowaniem automatycznego analizatora z detekcją IR | norma przenosząca normę EN 15407:2011 |
7 | strata prażenia | metoda wagowa, prażenie wysuszonej próbki w temperaturze 550°C | norma przenosząca normę EN 15169:2011 norma przenosząca normę EN 15935:2013-02 |
8 | zawartość biomasy | metoda selektywnego rozpuszczania lub izotopu węgla 14C | norma przenosząca normę EN 15440: 2011 |
9 | zawartość węgla organicznego | dwie metody: bezpośrednia i pośrednia | norma przenosząca normę EN 13137:2004 |
Pobieranie i przygotowanie próbek do badań odpadów odbywa się zgodnie z procedurami ustanowionymi odpowiednio w normach przenoszących normę EN 15442:2011 Stałe paliwa wtórne – Metody pobierania próbek i normę EN 15443:2011 Stałe paliwa wtórne – Metody przygotowywania próbki laboratoryjnej.
Załącznik nr 2
METODYKA OBLICZANIA UDZIAŁU ENERGII CHEMICZNEJ FRAKCJI BIODEGRADOWALNEJ
1. Na podstawie badań właściwości fizykochemicznych odpadów dostarczonych do procesu termicznego przekształcania, wykonanych zgodnie z referencyjnymi metodami badań określonymi w załączniku nr 1 do rozporządzenia oraz w zależności od stosowanych rodzajów paliw w instalacji termicznego przekształcania odpadów, oblicza się średni udział energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z OZE, według wzoru:
gdzie:
EOZE – ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z odnawialnych źródeł energii, w [MWh lub GJ];
E – ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych w instalacji termicznego przekształcania odpadów, w [MWh lub GJ];
MfBOi – masa frakcji biodegradowalnych zawartych w odpadach przekształconych termicznie, dla których przyjęto oznaczanie zawartości frakcji biodegradowalnych metodą badań (obliczona z wykorzystaniem wyniku oznaczania frakcji biodegradowalnej według normy przenoszącej normę EN 15440), w [Mg];
qfBOi – wartość opałowa (w stanie roboczym) frakcji biodegradowalnych odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto oznaczanie zawartości frakcji biodegradowalnych metodą badań (obliczona z wykorzystaniem wyniku oznaczania frakcji biodegradowalnej według normy przenoszącej normę EN 15440:2011), w [MJ/Mg];
n – liczba rodzajów odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto oznaczanie zawartości frakcji biodegradowalnych metodą badań;
ROj – udział ryczałtowy (0-1) dla odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych;
MORj – masa całkowita odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, w [Mg];
qORj – wartość opałowa (w stanie roboczym) odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych, w [MJ/Mg];
m – liczba rodzajów odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych;
MKk – masa paliwa innego niż odpady zawierające frakcje biodegradowalne, przekształconego termicznie w instalacji termicznego przekształcania odpadów, w [Mg];
qKk – wartość opałowa (w stanie roboczym) paliwa innego niż odpady zawierające frakcje biodegradowalne, przekształconego termicznie w instalacji termicznego przekształcania odpadów, w [MJ/Mg];
o – liczba rodzajów paliw innych niż odpady zawierające frakcje biodegradowalne, przekształconych termicznie w instalacji termicznego przekształcania odpadów;
MOi – masa całkowita odpadów, dla których przyjęto oznaczanie udziału frakcji biodegradowalnych metodą badań, w [Mg];
qOi – wartość opałowa (w stanie roboczym) odpadów, dla których przyjęto oznaczanie udziału frakcji biodegradowalnych metodą badań, w [MJ/Mg]
Masa frakcji biodegradowalnych:
MfBOi = MOi × YBOi
gdzie:
YBOi – udział frakcji biodegradowalnych określonych na podstawie badań
Objaśnienie: Przy symbolach poszczególnych parametrów nie określano stanu, przyjmując jako domyślny – stan roboczy – ar (po oznaczeniu zawartości wilgoci i popiołu).
2. W przypadku spalarni odpadów termicznie przekształcającej wyłącznie jeden rodzaj odpadów określonych w załączniku nr 3 do rozporządzenia oraz paliwo wspomagające oblicza się średni udział energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z OZE, według wzoru:
EOZE = ROj × (E – Epws)
gdzie:
EOZE – ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych z odnawialnych źródeł energii, w [MWh lub GJ];
E – ilość energii elektrycznej lub ciepła wytworzonych w instalacji termicznego przekształcania odpadów, w [MWh lub GJ];
ROj – udział ryczałtowy (0-1) dla odpadów przekształconych termicznie, dla których przyjęto ryczałtowy udział energii chemicznej frakcji biodegradowalnych;
Epws – ilość energii elektrycznej lub ciepła ustalonej metodą pośrednią, odpowiadająca energii chemicznej spalonego paliwa wspomagającego.
Załącznik nr 3
WARTOŚĆ RYCZAŁTOWA UDZIAŁU ENERGII CHEMICZNEJ FRAKCJI BIODEGRADOWALNYCH ODPADÓW
Lp. | Rodzaj odpadów | Kod odpadu1) | ROj2) |
Osady ściekowe | |||
1 | Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków | 02 02 04 | 0,90 |
2 | Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków | 02 03 05 | 0,90 |
3 | Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków | 02 04 03 | 0,90 |
4 | Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków | 02 05 02 | 0,90 |
5 | Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków | 02 06 03 | 0,90 |
6 | Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków | 02 07 05 | 0,90 |
7 | Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków | 03 01 82 | 0,90 |
8 | Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 03 03 10 | 03 03 11 | 0,90 |
9 | Odpady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione w 04 02 19 | 04 02 20 | 0,90 |
10 | Ustabilizowane komunalne osady ściekowe | 19 08 05 | 0,90 |
11 | Szlamy z biologicznego oczyszczania ścieków przemysłowych inne niż wymienione w 19 08 11 | 19 08 12 | 0,90 |
Odpady papieru i tektury | |||
12 | Papier i tektura | 19 12 01 | 0,90 |
Odpady drzewne | |||
13 | Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir inne niż wymienione w 03 01 04 – z wyjątkiem czystego drewna bez powłok lakierniczych | ex 03 01 05 | 0,90 |
14 | Odpady z chemicznej przeróbki drewna inne niż wymienione w 03 01 80 – z wyjątkiem drewna poddawanego procesowi hydrolizy | ex 03 01 81 | 0,90 |
15 | Opakowania z drewna – z wyjątkiem czystego drewna bez powłok lakierniczych | ex 15 01 03 | 0,90 |
16 | Drewno – z wyjątkiem czystego drewna bez powłok lakierniczych | ex 17 02 01 | 0,90 |
17 | Drewno inne niż wymienione w 19 12 06 – z wyjątkiem czystego drewna bez powłok lakierniczych | ex 19 12 07 | 0,90 |
18 | Drewno inne niż wymienione w 20 01 37 | ex 20 01 38 | 0,90 |
Tkaniny i odpady włókien | |||
19 | Odpady z wykańczania inne niż wymienione w 04 02 14 | 04 02 15 | 0,50 |
20 | Odpady z nieprzetworzonych włókien tekstylnych – z wyjątkiem jednorodnych włókien naturalnych | ex 04 02 21 | 0,50 |
21 | Odpady z przetworzonych włókien tekstylnych – z wyjątkiem jednorodnych włókien naturalnych | ex 04 02 22 | 0,50 |
22 | Odpady z mokrej obróbki wyrobów tekstylnych | 04 02 80 | 0,50 |
23 | Opakowania z tekstyliów | 15 01 09 | 0,50 |
24 | Tekstylia | 19 12 08 | 0,50 |
25 | Odzież | 20 01 10 | 0,50 |
26 | Tekstylia | 20 01 11 | 0,50 |
Odpady skóry | |||
27 | Odpady skóry wygarbowanej zawierające chrom (wióry, obcinki, pył ze szlifowania skór) | 04 01 08 | 0,50 |
28 | Odpady z polerowania i wykańczania | 04 01 09 | 0,50 |
Inne odpady | |||
29 | Produkty spożywcze przeterminowane lub nieprzydatne do spożycia – z wyjątkiem produktów pozbawionych opakowań | ex 16 03 80 | 0,90 |
30 | Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne | 20 03 01 | 0,42 |
Objaśnienia:
1) Podany zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. poz. 1923).
2) Udział ryczałtowy dla odpadów przekształconych termicznie.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00