Art. 1. [Ustawa o lasach] W ustawie z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2015 r. poz. 2100 oraz z 2016 r. poz. 422) wprowadza się następujące zmiany:

1) art. 37 otrzymuje brzmienie:

„Art. 37. 1. Kierownik jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych, z wyjątkiem kierownika jednostki organizacyjnej, o której mowa w art. 32 ust. 2 pkt 4, za zgodą Dyrektora Generalnego, może nabywać stanowiące własność osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, lasy, grunty przeznaczone do zalesienia lub inne grunty lub nieruchomości, jeżeli jest to uzasadnione potrzebami gospodarki leśnej i nie narusza interesu Skarbu Państwa.

2. Las lub grunt przeznaczony do zalesienia może być nabyty w szczególności w przypadku:

1) jego bezpośredniej przyległości do gruntu pozostającego w zarządzie Lasów Państwowych;

2) zniesienia współwłasności lasu, gruntu przeznaczonego do zalesienia lub innego gruntu lub nieruchomości;

3) regulacji przebiegu granicy polno-leśnej.

3. Nabycie lasu, gruntu przeznaczonego do zalesienia lub innego gruntu lub nieruchomości może nastąpić po uzyskaniu pisemnej zgody Dyrektora Generalnego, wyrażonej na pisemny wniosek kierownika jednostki organizacyjnej Lasów Państwowych.

4. Wniosek zawiera:

1) uzasadnienie nabycia;

2) oznaczenie lasu, gruntu przeznaczonego do zalesienia lub innego gruntu lub nieruchomości według danych z ewidencji gruntów i budynków;

3) oznaczenie księgi wieczystej prowadzonej dla lasu, gruntu przeznaczonego do zalesienia lub innego gruntu lub nieruchomości;

4) aktualny opis stanu prawnego lasu, gruntu przeznaczonego do zalesienia lub innego gruntu lub nieruchomości, a w szczególności obciążeń i sporów granicznych;

5) informację o częściach składowych oraz przynależnościach;

6) informację o przeznaczeniu gruntu lub nieruchomości w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub informację o braku takiego planu.

5. Las, grunt przeznaczony do zalesienia lub inny grunt lub nieruchomość mogą być nabyte za cenę nie wyższą od wartości określonej przez rzeczoznawcę majątkowego.”;

2) po art. 37 dodaje się art. 37a–37k w brzmieniu:

„Art. 37a. 1. W przypadku sprzedaży przez osobę fizyczną, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną, niestanowiącego własności Skarbu Państwa gruntu:

1) oznaczonego jako las w ewidencji gruntów i budynków lub

2) przeznaczonego do zalesienia określonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, lub

3) o którym mowa w art. 3, objętego uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją, o której mowa w art. 19 ust. 3

– Skarbowi Państwa, reprezentowanemu przez Lasy Państwowe, przysługuje z mocy prawa prawo pierwokupu tego gruntu.

2. Jeżeli nabycie gruntu, o którym mowa w ust. 1, następuje w wyniku:

1) zawarcia umowy innej niż umowa sprzedaży lub

2) jednostronnej czynności prawnej

– Lasy Państwowe reprezentujące Skarb Państwa mogą złożyć oświadczenie o nabyciu tego gruntu za zapłatą równowartości pieniężnej.

3. Jeżeli równowartość pieniężna, o której mowa w ust. 2, nie wynika z treści czynności prawnej, Lasy Państwowe reprezentowane przez nadleśniczego ustalają ją w oparciu o wartość nieruchomości określoną zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami. Jeżeli podmiot, który dokonuje zbycia gruntów w przypadkach, o których mowa w ust. 2, nie zgadza się na równowartość pieniężną ustaloną przez Lasy Państwowe reprezentowane przez nadleśniczego w oparciu o wartość nieruchomości określoną zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami, może, w terminie 14 dni od dnia doręczenia oświadczenia, o którym mowa w art. 37d, wystąpić do sądu o jej ustalenie. Sąd ustala równowartość pieniężną w oparciu o wartość nieruchomości określoną zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami.

4. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się:

1) jeżeli nabywcami są:

a) małżonek zbywcy,

b) krewni lub powinowaci zbywcy w linii prostej bez ograniczenia stopnia,

c) krewni lub powinowaci zbywcy w linii bocznej do trzeciego stopnia,

d) osoba związana ze zbywcą z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,

e) jednostka samorządu terytorialnego;

2) w przypadku dziedziczenia;

3) w przypadku zbycia gospodarstwa rolnego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. z 2012 r. poz. 803 oraz z 2016 r. poz. 585).

5. W przypadku gdy prawo pierwokupu gruntu, o którym mowa w ust. 1, z mocy prawa przysługuje kilku podmiotom, pierwszeństwo w wykonaniu prawa pierwokupu przysługuje Lasom Państwowym.

6. Przepisu ust. 5 nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w art. 10 ust. 5i ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2015 r. poz. 1651, 1688 i 1936 oraz z 2016 r. poz. 422).

Art. 37b. 1. O treści umowy sprzedaży lub umowy, o której mowa w art. 37a ust. 2 pkt 1, notariusz niezwłocznie zawiadamia nadleśniczego właściwego ze względu na miejsce położenia gruntu.

2. W przypadku, o którym mowa w art. 37a ust. 2 pkt 2, niezwłocznego zawiadomienia dokonuje zbywca.

Art. 37c. Prawo pierwokupu oraz uprawnienie, o którym mowa w art. 37a ust. 2, może być wykonane w terminie miesiąca od dnia otrzymania przez nadleśniczego odpowiednio zawiadomienia o treści umowy lub zawiadomienia o treści jednostronnej czynności prawnej.

Art. 37d. 1. Lasy Państwowe wykonują prawo pierwokupu oraz uprawnienie, o którym mowa w art. 37a ust. 2 pkt 1, przez złożenie oświadczenia w formie aktu notarialnego u notariusza, o którym mowa w art. 37b, z zastrzeżeniem ust. 3. W przypadku gdyby złożenie oświadczenia u tego notariusza było niemożliwe lub napotykało poważne trudności, może być ono złożone u innego notariusza.

2. Notariusz doręcza oświadczenie sprzedawcy albo stronie dokonującej przeniesienia własności, o którym mowa w art. 37a ust. 2 pkt 1.

3. W przypadku, o którym mowa w art. 37a ust. 2 pkt 2, oświadczenie składa się u dowolnego notariusza. Nadleśniczy doręcza oświadczenie zbywcy.

Art. 37e. 1. Jeżeli nadleśniczy, o którym mowa w art. 37b, stwierdzi zasadność nabycia gruntu, o którym mowa w art. 37a ust. 1, kieruje do Dyrektora Generalnego, za pośrednictwem właściwego dyrektora regionalnej dyrekcji Lasów Państwowych, pisemny wniosek o wyrażenie zgody na nabycie tego gruntu.

2. Przed wystąpieniem z wnioskiem nadleśniczy może zlecić określenie wartości tego gruntu przez rzeczoznawcę majątkowego.

3. Wniosek kieruje się w terminie 10 dni od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w art. 37b.

4. Wniosek zawiera:

1) uzasadnienie nabycia gruntu;

2) opis stanu prawnego gruntu;

3) oznaczenie gruntu w ewidencji gruntów i budynków;

4) oznaczenie księgi wieczystej, jeżeli jest prowadzona;

5) informację o przeznaczeniu gruntu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego;

6) informację o częściach składowych oraz przynależnościach;

7) dokumentację zawierającą określenie wartości gruntu przez rzeczoznawcę majątkowego – w przypadku, o którym mowa w ust. 2.

Art. 37f. Dyrektor Generalny wyraża, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w art. 37e ust. 1, pisemną zgodę na nabycie gruntu na rzecz Skarbu Państwa lub odmawia wyrażenia takiej zgody. Zgoda jest podstawą do złożenia odpowiedniego oświadczenia, o którym mowa w art. 37d.

Art. 37g. 1. Jeżeli nadleśniczy uzna, że cena określona w umowie sprzedaży lub odpowiednio w umowie, o której mowa w art. 37a ust. 2 pkt 1, lub jednostronnej czynności prawnej, o której mowa w art. 37a ust. 2 pkt 2, rażąco odbiega od wartości rynkowej gruntu, w szczególności przekracza jej wartość określoną przez rzeczoznawcę majątkowego, o której mowa w art. 37e ust. 2, może w terminie 14 dni od dnia złożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 37d, wystąpić do sądu o ustalenie ceny tego gruntu.

2. Sąd ustala cenę w oparciu o wartość nieruchomości określoną zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami.

Art. 37h. Czynność prawna dokonana niezgodnie z art. 37a lub art. 37b, w szczególności bez zawiadomienia nadleśniczego, właściwego ze względu na miejsce położenia gruntu, jest nieważna.

Art. 37i. Dyrektor Generalny ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej informacje o wykonaniu przez Lasy Państwowe prawa pierwokupu lub uprawnienia, o którym mowa w art. 37a ust. 2, wraz z podaniem danych dotyczących nabytego gruntu (województwo, powiat, gmina, nazwa oraz numer obrębu ewidencyjnego, a także numer działki ewidencyjnej), odpowiednio ceny lub równowartości pieniężnej, za jaką nastąpiło nabycie, oraz oznaczenia księgi wieczystej, jeżeli jest prowadzona.

Art. 37j. Gruntami, o których mowa w art. 37a ust. 1, nabytymi na rzecz Skarbu Państwa w wykonaniu prawa pierwokupu lub uprawnienia, o którym mowa w art. 37a ust. 2, zarządzają Lasy Państwowe.

Art. 37k. 1. W sprawach nieuregulowanych w art. 37a–37h dotyczących wykonywania prawa pierwokupu stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące prawa pierwokupu.

2. W sprawach nieuregulowanych w art. 37a–37h dotyczących wykonywania uprawnienia, o którym mowa w art. 37a ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące prawa pierwokupu.”;

3) w art. 58:

a) w ust. 2 po pkt 5a dodaje się pkt 5b w brzmieniu:

„5b) nabywanie przez Skarb Państwa gruntów, o których mowa w art. 37a, oraz lasów lub gruntów przeznaczonych do zalesiania, o których mowa w art. 37;”,

b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Środki funduszu leśnego, o których mowa w art. 57 ust. 2, przeznacza się na:

1) zalesianie gruntów niestanowiących własności Skarbu Państwa;

2) realizację zadrzewień na gruntach niestanowiących własności Skarbu Państwa;

3) inne prace związane z usuwaniem skutków klęsk i prowadzeniem gospodarki w lasach niepaństwowych;

4) cele określone w ust. 2 pkt 2, 3, 5a i 6 w lasach znajdujących się w użytkowaniu wieczystym parków narodowych;

5) cele określone w art. 13a ust. 1.”.

Art. 2. [Umowa sprzedaży oraz umowa inna niż umowa sprzedaży, jednostronne czynności prawne] 1. Do umowy sprzedaży oraz umowy innej niż umowa sprzedaży, w wyniku której następuje zbycie gruntu, o którym mowa w art. 37a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, w tym umowy zobowiązującej do przeniesienia własności zawartej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, przepisów art. 37a ustawy zmienianej w art. 1 nie stosuje się.

2. Do jednostronnych czynności prawnych dokonanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy przepisów art. 37a ustawy zmienianej w art. 1 nie stosuje się.

Art. 3. [Nierozpatrzone wnioski] Do nierozpatrzonych wniosków w sprawie wyrażenia zgody przez Dyrektora Generalnego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasów Państwowych na nabycie na rzecz Skarbu Państwa przez kierownika jednostki organizacyjnej Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasów Państwowych lasu, gruntu przeznaczonego do zalesienia, lub innego gruntu lub innej nieruchomości, o których mowa w art. 37 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Art. 4. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie z dniem 30 kwietnia 2016 r.