Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. [Zakres regulacji] 1. Ustawa reguluje udzielanie pomocy przedsiębiorcom, w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584, z późn. zm.), którzy ponieśli szkodę w wyniku powodzi z 2010 r., zwanej dalej „powodzią”, z wyłączeniem przedsiębiorców wykonujących działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego.

2. Przepisy ustawy stosuje się również w przypadkach poniesienia szkody w wyniku osunięć ziemi wywołanych opadami atmosferycznymi, które miały miejsce w 2010 r.

Art. 2.[Pożyczka dla przedsiębiorcy na usuwanie szkód powstałych w wyniku powodzi] 1. Pomoc, o której mowa w art. 1, polega na udzieleniu pożyczki na zasadach określonych w ustawie.

2. Pożyczkę przedsiębiorca przeznacza na usuwanie szkód w rzeczowych aktywach trwałych lub obrotowych powstałych w wyniku powodzi w miejscu faktycznego wykonywania działalności gospodarczej.

Art. 3.[Przedsiębiorcy uprawnieni do ubiegania się o udzielenie pożyczki] 1. O udzielenie pożyczki ubiegać się może przedsiębiorca, który w dniu wystąpienia powodzi:

1) wykonywał działalność gospodarczą na obszarze gmin lub miejscowości określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 2 ustawy z dnia 11 sierpnia 2001 r. o szczególnych zasadach odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych zniszczonych lub uszkodzonych w wyniku działania żywiołu (Dz. U. poz. 906, z 2010 r. poz. 996, z 2014 r. poz. 768 oraz z 2015 r. poz. 1830);

2) zatrudniał nie więcej niż 50 pracowników;

3) nie spełniał kryteriów przedsiębiorstwa zagrożonego w rozumieniu pkt 9–11 Komunikatu Komisji Wytyczne wspólnotowe dotyczące pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz. Urz. UE C 244 z 01.10.2004, str. 2, z późn. zm.);

4) nie korzystał z innej pomocy udzielanej ze środków publicznych na pokrycie tych samych szkód powstałych w wyniku powodzi.

2. O udzielenie pożyczki ubiegać się może również przedsiębiorca, który zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej.

Art. 4.[Ograniczenia dotyczące udzielania pożyczki] Pomoc, o której mowa w art. 1, nie może być udzielana przedsiębiorcom, na których ciąży obowiązek zwrotu uzyskanej przez nich wcześniej pomocy publicznej, wynikający z decyzji Komisji Europejskiej uznającej tę pomoc za niezgodną z prawem lub ze wspólnym rynkiem.

Art. 5.[Pochodzenie środków finansowych przeznaczonych na realizację ustawy] 1. Pożyczek udzielają wybrane fundusze pożyczkowe.

2. Środki finansowe na realizację ustawy pochodzą ze środków rezerwy celowej budżetu państwa przeznaczonej na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych.

Rozdział 2

Zasady udzielania pożyczek

Art. 6. [Wysokość pożyczki] 1. Pożyczka może być udzielona przedsiębiorcy jednokrotnie do wysokości poniesionej szkody, lecz nie więcej niż 50 000 zł.

2. W przypadku, gdy przedsiębiorca posiadał w dniu wystąpienia powodzi umowę ubezpieczenia przedsiębiorstwa od następstw klęsk żywiołowych, kwota pożyczki nie może przekraczać różnicy między wysokością poniesionych szkód a wysokością odszkodowania określoną w umowie ubezpieczenia.

Art. 7.[Wniosek o udzielenie pożyczki] 1. Wniosek o udzielenie pożyczki przedsiębiorca składa do funduszu pożyczkowego, w terminie 6 miesięcy od dnia wystąpienia szkody powstałej w wyniku powodzi.

2. W przypadku przedsiębiorcy, który poniósł szkodę przed dniem wejścia w życie ustawy, termin, o którym mowa w ust. 1, liczy się od dnia jej wejścia w życie.

3. Do wniosku o udzielenie pożyczki przedsiębiorca dołącza:

1) zaświadczenie wydane przez wójta gminy, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwego dla miejsca faktycznego wykonywania przez poszkodowanego przedsiębiorcę działalności gospodarczej, potwierdzające, że w okresie wskazanym w zaświadczeniu przedsiębiorca poniósł szkodę w wyniku powodzi;

2) oświadczenie przedsiębiorcy o:

a) spełnianiu warunków, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 2–4,

b) faktycznym wykonywaniu działalności gospodarczej w dniu wystąpienia powodzi albo jej zawieszeniu,

c) tym, czy w dniu wystąpienia powodzi posiadał umowę ubezpieczenia przedsiębiorstwa od następstw klęsk żywiołowych.

4. W przypadku posiadania przez przedsiębiorcę w dniu wystąpienia powodzi umowy ubezpieczenia przedsiębiorstwa od następstw klęsk żywiołowych przedsiębiorca dołącza jej kopię do wniosku o udzielenie pożyczki.

5. Wzór zaświadczenia, o którym mowa w ust. 3 pkt 1, stanowi załącznik do ustawy.

Art. 8.[Rozpatrywanie wniosków o udzielenie pożyczki przez fundusz pożyczkowy] 1. Fundusz pożyczkowy jest obowiązany do zawarcia umowy pożyczki z przedsiębiorcą spełniającym warunki, o których mowa w art. 3, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia złożenia kompletnego wniosku o udzielenie pożyczki przez przedsiębiorcę, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. W przypadku wniosków złożonych przed dniem ogłoszenia pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej przewidzianej w ustawie z rynkiem wewnętrznym, termin, o którym mowa w ust. 1, biegnie od dnia ogłoszenia tej decyzji.

3. W przypadku braków formalnych we wniosku złożonym przez przedsiębiorcę fundusz pożyczkowy, w terminie 3 dni od dnia jego złożenia, informuje przedsiębiorcę o konieczności uzupełnienia tego wniosku.

4. Wnioski o udzielenie pożyczki fundusz pożyczkowy rozpatruje w kolejności ich złożenia. W przypadku konieczności uzupełnienia wniosku za datę jego złożenia przyjmuje się datę złożenia uzupełnionego kompletnego wniosku.

5. Wypłata pożyczki następuje niezwłocznie po zawarciu umowy pożyczki.

Art. 9.[Oszacowanie szkód poniesionych przez przedsiębiorcę] 1. Oszacowania szkód poniesionych przez przedsiębiorcę dokonuje rzeczoznawca majątkowy lub komisja powołana przez fundusz pożyczkowy. Koszt związany z oszacowaniem tych szkód może zostać pokryty ze środków finansowych uzyskanych w ramach pożyczki.

2. W przypadku przedsiębiorcy posiadającego umowę ubezpieczenia przedsiębiorstwa od następstw klęsk żywiołowych podstawę oszacowania szkody może stanowić oszacowanie dokonane przez ubezpieczyciela, doręczone funduszowi pożyczkowemu.

Art. 10.[Obowiązki przedsiębiorcy dotyczące wykorzystania i przedstawienia rozliczenia otrzymanej pożyczki] 1. Przedsiębiorca przed upływem 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy z funduszem pożyczkowym jest obowiązany do wykorzystania i przedstawienia rozliczenia otrzymanej pożyczki. W uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony przez fundusz pożyczkowy o kolejne 3 miesiące.

2. Za wykorzystanie pożyczki uznaje się również wydatki na cele określone w art. 2 ust. 2 poniesione przez przedsiębiorców przed udzieleniem pożyczki.

3. Podstawę rozliczenia otrzymanej pożyczki stanowią rachunki lub faktury wystawione na przedsiębiorcę.

Art. 11.[Umorzenie pożyczki oraz odmowa jej umorzenia] 1. Pożyczka wykorzystana i rozliczona zgodnie z ustawą podlega umorzeniu z dniem złożenia do funduszu pożyczkowego rozliczenia, o którym mowa w art. 10 ust. 1.

2. Decyzję o umorzeniu wydaje fundusz pożyczkowy po dokonaniu kontroli poniesionych przez przedsiębiorcę wydatków.

3. W przypadku przedsiębiorcy nieposiadającego w dniu wystąpienia powodzi umowy ubezpieczenia przedsiębiorstwa od następstw klęsk żywiołowych, który wykorzystał otrzymaną pożyczkę zgodnie z celem określonym w art. 2 ust. 2, umorzeniu podlega 75% udzielonej pożyczki. Pozostałe do spłaty 25% kwoty pożyczki nie podlega oprocentowaniu.

4. Fundusz pożyczkowy odmawia umorzenia pożyczki:

1) niewykorzystanej lub nierozliczonej w sposób oraz w terminach określonych w art. 10;

2) w przypadkach, o których mowa w art. 13 ust. 2–4.

5. Od decyzji o odmowie umorzenia pożyczki przedsiębiorcy, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia, przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw gospodarki.

Art. 12.[Spłata pożyczki] 1. Okres spłaty pożyczki przez przedsiębiorcę nie może przekroczyć 3 lat od dnia zawarcia umowy pożyczki.

2. Okres karencji spłaty pożyczki wynosi 9 miesięcy i jest liczony od dnia zawarcia umowy pożyczki.

Art. 13.[Zwrot otrzymanej pożyczki] 1. W ramach kontroli, o której mowa w art. 11 ust. 2, przedsiębiorca jest obowiązany, na wniosek funduszu pożyczkowego, udostępnić dokumentację związaną z wykorzystaniem udzielonej pożyczki oraz umożliwić funduszowi dokonanie czynności niezbędnych do ustalenia prawidłowości wykorzystania pożyczki.

2. W przypadku odmowy umożliwienia funduszowi pożyczkowemu przeprowadzenia czynności, o których mowa w ust. 1, przedsiębiorca jest obowiązany do zwrotu otrzymanej pożyczki wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia zawarcia umowy pożyczki.

3. W przypadku stwierdzenia w ramach kontroli przez fundusz pożyczkowy, że pożyczka lub jej część została wykorzystana niezgodnie z celem określonym w art. 2 ust. 2, przedsiębiorca jest obowiązany do spłaty wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem kwoty pożyczki powiększonej o odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od dnia zawarcia umowy pożyczki.

4. W przypadku złożenia nieprawdziwego oświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust. 3 pkt 2, przedsiębiorca jest obowiązany do zwrotu otrzymanej pożyczki wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia zawarcia umowy pożyczki.

5. Zwrotu otrzymanej pożyczki, o którym mowa w ust. 2 i 4, przedsiębiorca dokonuje w terminie 14 dni od dnia doręczenia mu decyzji funduszu pożyczkowego.

Art. 13a.[Umorzenie należności funduszu pożyczkowego z tytułu niespłaconych lub niezwróconych pożyczek] 1. Należności funduszu pożyczkowego z tytułu niespłaconych lub niezwróconych pożyczek mogą zostać umorzone w całości lub w części, jeżeli:

1) przedsiębiorca będący osobą fizyczną zmarł, nie pozostawiając żadnego majątku albo majątek pozostawiony nie podlega egzekucji na podstawie ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2014 r. poz. 1619, z późn. zm.) lub ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.), albo pozostawił jedynie przedmioty codziennego użytku domowego;

2) przedsiębiorca będący osobą prawną został wykreślony z właściwego rejestru osób prawnych przy jednoczesnym braku majątku, z którego można by egzekwować należność, a odpowiedzialność z tytułu należności nie przechodzi z mocy prawa na osoby trzecie;

3) zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne;

4) przedsiębiorca będący jednostką organizacyjną niebędącą osobą prawną uległ likwidacji;

5) zachodzi ważny interes dłużnika lub interes publiczny.

2. Decyzję w sprawie umorzenia należności, o których mowa w ust. 1, wydaje fundusz pożyczkowy. W przypadku gdy należność funduszu pożyczkowego przekracza 5000 zł, decyzja w sprawie jej umorzenia wymaga zgody ministra właściwego do spraw gospodarki.

3. Do decyzji w sprawie umorzenia należności, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23). Od decyzji wydanej przez fundusz pożyczkowy przysługuje odwołanie do ministra właściwego do spraw gospodarki.

4. Umorzenie należności funduszu pożyczkowego na podstawie ust. 1 pkt 5 stanowi pomoc dla przedsiębiorcy i jest dokonywane zgodnie z rozporządzeniem Komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str. 1).

Art. 13b.[Przedłożenie dokumentacji] Przed wydaniem decyzji o umorzeniu należności funduszu pożyczkowego na podstawie art. 13a ust. 1 pkt 5 fundusz pożyczkowy jest obowiązany wystąpić do przedsiębiorcy o przedłożenie dokumentacji, o której mowa w art. 37 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2007 r. poz. 404, z 2008 r. poz. 585, z 2010 r. poz. 99, z 2011 r. poz. 1381 oraz z 2015 r. poz. 1830).

Art. 14.[Sposób spłaty oraz zwrotu pożyczki] Spłata, o której mowa w art. 11 ust. 3 i art. 13 ust. 3, oraz zwrot, o którym mowa w art. 13 ust. 2 i 4, są dokonywane na rachunek bankowy funduszu pożyczkowego.

Art. 14a.[Stosowanie przepisów działu III Ordynacji podatkowej oraz przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji] 1. Do należności funduszu pożyczkowego z tytułu spłaty lub zwrotu pożyczki lub jej części, w zakresie nieuregulowanym w niniejszej ustawie, stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.).

2. Do dochodzenia należności funduszu pożyczkowego z tytułu spłaty lub zwrotu pożyczki lub jej części, stosuje się przepisy ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 14b.[Przedawnienie zobowiązania przedsiębiorcy do spłaty lub zwrotu pożyczki] 1. Zobowiązanie przedsiębiorcy do spłaty lub zwrotu pożyczki w całości lub w części przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od pierwszego dnia roku następującego po roku, w którym pożyczka powinna zostać spłacona lub w którym powinien nastąpić zwrot pożyczki.

2. Bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu z dniem:

1) wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję wydaną w trybie art. 11 ust. 5;

2) wszczęcia administracyjnego postępowania egzekucyjnego, mającego na celu egzekucję należności funduszu pożyczkowego.

Art. 15.[Zabezpieczenie pożyczki] Zabezpieczeniem zaciąganej pożyczki jest weksel in blanco.

Rozdział 3

Fundusz pożyczkowy

Art. 16. [Fundusz pożyczkowy ubiegający się o udzielanie pożyczek przedsiębiorcom dotkniętym skutkami powodzi] 1. Przez fundusz pożyczkowy rozumie się osobę prawną, która:

1) nie działa w celu osiągnięcia zysku lub przeznacza zysk na cele statutowe;

2) uchwałą właściwego organu utworzyła fundusz pożyczkowy przeznaczony wyłącznie na udzielanie pożyczek przedsiębiorcom.

2. O udzielanie pożyczek przedsiębiorcom dotkniętym skutkami powodzi może ubiegać się fundusz pożyczkowy, który:

1) w poprzednim roku rozliczeniowym nie poniósł straty;

2) na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego wystąpienie powodzi nie zalegał ze zobowiązaniami publicznoprawnymi.

Art. 17.[Wybór funduszu pożyczkowego] 1. Wyboru funduszu pożyczkowego minister właściwy do spraw gospodarki dokonuje w drodze konkursu.

2. Informacja o konkursie jest zamieszczana na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej oraz urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw gospodarki.

3. W informacji, o której mowa w ust. 2, minister właściwy do spraw gospodarki podaje obszar, na którym mają być udzielane pożyczki, szacunkową liczbę przedsiębiorców dotkniętych powodzią oraz zasady oceny ofert składanych przez fundusze pożyczkowe.

4. Termin składania ofert przez fundusze pożyczkowe wynosi 5 dni roboczych od dnia zamieszczenia informacji, o której mowa w ust. 2.

Art. 18.[Kryteria wyboru funduszu pożyczkowego] 1. Wybór funduszu pożyczkowego jest dokonywany na podstawie następujących kryteriów:

1) zaproponowanego terminu rozpoczęcia udzielania pożyczek;

2) organizacji udzielania pożyczek;

3) zasobów kadrowych przewidzianych do udzielania pożyczek;

4) wysokości kosztów operacyjnych związanych z obsługą pożyczek;

5) miejsca prowadzenia działalności statutowej przez fundusz pożyczkowy.

2. Do oferty fundusz pożyczkowy dołącza:

1) kopię sprawozdania finansowego za ostatni zamknięty rok bilansowy;

2) odpis z Krajowego Rejestru Sądowego lub innego równoważnego rejestru;

3) oświadczenie o spełnieniu warunku, o którym mowa w art. 16 ust. 2 pkt 2.

3. Minister właściwy do spraw gospodarki, na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej oraz urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw gospodarki, ogłasza wynik konkursu. Ogłoszenie zawiera listę funduszy pożyczkowych, które złożyły ofertę, wraz z danymi teleadresowymi. Odwołanie od wyników konkursu nie przysługuje.

Art. 19.[Umowa zawierana z funduszem pożyczkowym] 1. Z funduszem pożyczkowym, który wygrał konkurs, o którym mowa w art. 17, minister właściwy do spraw gospodarki zawiera umowę określającą termin przekazania i rozliczenia dotacji oraz sposób i tryb informowania o wykorzystaniu środków dotacji.

2. W przypadku niepodpisania z wybranym na podstawie przeprowadzonego konkursu funduszem pożyczkowym umowy, o której mowa w ust. 1, jest ona podpisywana z kolejnym funduszem pożyczkowym spełniającym kryteria, o których mowa w art. 18, bez konieczności powtórnego ogłaszania konkursu.

3. Umowa, o której mowa w ust. 1, określa zasady składania przez fundusz pożyczkowy ministrowi właściwemu do spraw gospodarki sprawozdania o wykorzystaniu dotacji przekazanej funduszowi pożyczkowemu i o realizacji umów z przedsiębiorcami.

Art. 20.[Dotacja] 1. Dotacja jest gromadzona na wyodrębnionym rachunku funduszu pożyczkowego i podlega rozliczeniu po upływie terminu określonego w umowie, o której mowa w art. 19 ust. 1.

2. Kwota dotacji niewypłacona przedsiębiorcom oraz odsetki powstające na rachunku, o którym mowa w ust. 1, podlegają zwrotowi do budżetu państwa.

Art. 21.[Koszty operacyjne funduszu pożyczkowego] 1. Część dotacji przekazanej funduszowi pożyczkowemu może być przeznaczona na pokrycie kosztów operacyjnych tego funduszu ponoszonych w związku z udzielaniem pożyczek realizowanym na podstawie umowy, o której mowa w art. 19.

2. Kosztami operacyjnymi są:

1) wynagrodzenia ogółem pracowników funduszu pożyczkowego;

2) zakup materiałów i artykułów biurowych;

3) zakup usług zewnętrznych związanych z obsługą udzielanych pożyczek;

4) koszty działalności komisji, o której mowa w art. 9 ust. 1.

3. Środki dotacji przeznaczane na pokrycie kosztów operacyjnych funduszu pożyczkowego nie mogą przekraczać wysokości 5% kwoty wypłaconych przez ten fundusz pożyczek.

Art. 22.[Zwrot środków otrzymanych ze spłaty i zwrotu pożyczek oraz odsetek spłacanych przez przedsiębiorców] Środki otrzymane przez fundusze pożyczkowe ze spłaty i zwrotu pożyczek oraz odsetki spłacane przez przedsiębiorców podlegają zwrotowi do budżetu państwa.

Rozdział 4

Szczególne rozwiązania podatkowe

Art. 23. [Zwolnienie z podatku dochodowego] 1. Zwalnia się od podatku dochodowego:

1) kwoty umorzonych pożyczek przyznanych przedsiębiorcom, o których mowa w art. 1, w trybie i na zasadach określonych ustawą;

2) dotacje, o których mowa w art. 19, otrzymane przez fundusze pożyczkowe.

2. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.) wydatków i kosztów bezpośrednio sfinansowanych z dotacji, o których mowa w art. 19, otrzymanych przez fundusze pożyczkowe.

3. Do zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, przepisy art. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) oraz art. 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych stosuje się odpowiednio.

Rozdział 5

Przepis końcowy

Art. 24. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.