Przedmiot

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

I

II

III

IV

V

VI

VII

7a.1

MECHANIKA I WYTRZYMAŁOŚĆ MATERIAŁÓW

10

10

7a.2

TERMODYNAMIKA

8

2

10

7a.3

TEORIA I BUDOWA OKRĘTU

10

10

7a.4

OKRĘTOWE SILNIKI TŁOKOWE

30

30

7a.5

SIŁOWNIE OKRĘTOWE

20

3

15

38

7a.6

MASZYNY I URZĄDZENIA OKRĘTOWE

20

20

7a.7

KOTŁY OKRĘTOWE

10

10

7a.8

CHŁODNICTWO, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA OKRĘTOWA

8

8

7a.9

PŁYNY EKSPLOATACYJNE

7

7

7a.10

TECHNOLOGIA REMONTÓW

20

20

7a.11

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA OKRĘTOWA

20

20

7a.12

AUTOMATYKA OKRĘTOWA

16

16

7a.13

OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO

10

10

7a.14

JĘZYK ANGIELSKI

20

20

7a.15

BEZPIECZNA EKSPLOATACJA STATKU

14

14

7a.16

PRAWO I UBEZPIECZENIA MORSKIE

10

10

Razem

213

25

15

253

7a.1

Przedmiot:

MECHANIKA I WYTRZYMAŁOŚĆ MATERIAŁÓW

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Rodzaje tarcia ślizgowego (suche, lepkie) i warunki ich występowania.

10

10

2

Prawa Coulomba-Morena tarcia ślizgowego suchego i jego znaczenie praktyczne. Współczynnik tarcia ślizgowego suchego.

3

Tarcie toczne. Tarcie w łożyskach tocznych. Współczynnik tarcia tocznego.

4

Ruch harmoniczny punktu materialnego. Amplituda, okres i częstotliwość. Maksymalna i minimalna wartość prędkości i przyspieszenia punktu.

5

Kinematyka tłoka mechanizmu korbowo-tłokowego typowego silnika spalinowego podczas jednostajnego ruchu obrotowego wału korbowego. Maksymalne wartości prędkości i przyspieszenia tłoka. Siły bezwładności tłoka.

6

Masowy moment bezwładności ciała (punkt materialny, koło materialne, walec, pierścień).

7

Ruch postępowy (np. tłoka) i obrotowy (np. wirnika) ciała sztywnego.

8

Energia kinetyczna punktu materialnego i ciała sztywnego w ruchu postępowym i obrotowym.

9

Koło zamachowe; jego funkcja i dobór wielkości momentu zamachowego koła.

10

Pojęcie niewyważenia wirnika sztywnego (np. wirnika elektrycznego, koła jezdnego lub zębatego, pędnika itp.). Obciążenia łożysk niewyważonego wirnika.

11

Pojęcie naprężenia normalnego i stycznego w przekroju poprzecznym wału.

12

Wyważanie statyczne i dynamiczne wirników sztywnych.

13

Pomiar metodą tensometrii elektrooporowej naprężeń tnących i momentu skręcającego w wale napędowym.

Razem

10

10

7a.2

Przedmiot:

TERMODYNAMIKA

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

8

2

10

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Prawa gazów doskonałych. Gaz doskonały, gaz półdoskonały, gaz rzeczywisty. Prawo Boyle'a-Mariotte'a, prawo Gay-Lussaca, prawo Charlesa. Równanie stanu gazu (Clapeyrona).

8

10

2

I zasada termodynamiki. Praca bezwzględna, użyteczna i techniczna. Sformułowanie i równania pierwszej zasady termodynamiki.

3

II zasada termodynamiki. Sformułowania drugiej zasady termodynamiki. Obiegi termodynamiczne. Obieg Carnota.

4

Obiegi porównawcze tłokowych silników spalinowych. Obieg Otto, Diesla, Sabathe'a. Wykresy pracy sprężarek jedno- i wielostopniowych.

5

Obiegi chłodnicze. Bilans obiegu chłodniczego.

6

Równanie ciągłości strugi, kryteria przepływu uwarstwionego i burzliwego, liczba Reynolds'a, opory przepływu przez elementy hydrauliczne, charakterystyka rurociągu.

1

7

Ruch ciepła. Charakterystyka rodzajów ruchu ciepła: przewodzenie, przejmowanie, przenikanie, ruch ciepła przy zmianie stanu skupienia, wpływ zanieczyszczeń powierzchni na ruch ciepła, sposoby intensyfikacji ruchu ciepła.

1

Razem

8

2

10

7a.3

Przedmiot:

TEORIA I BUDOWA OKRĘTU

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Geometria kadłuba statku:

a) wymiary główne i przekroje,

b) linie teoretyczne,

c) stosunki wymiarów głównych, współczynniki pełnotliwości kadłuba,

d) wolna burta, linie ładunkowe.

10

10

2

Opory kadłuba:

a) rodzaje oporów; w części zanurzonej – tarcia, hydrodynamiczny, falowy i pozostałościowy, powietrza,

b) charakterystyka oporowa; opór konstrukcyjny, zmiany oporu kadłuba w czasie eksploatacji, metody oceny.

3

Moc napędu głównego.

4

Konstrukcja kadłuba:

a) rysunki konstrukcyjne kadłuba,

b) wiązania wewnętrzne,

c) połączenia elementów wiązań,

d) konstrukcja dna,

e) konstrukcja burt,

f) konstrukcja pokładów,

g) grodzie wodoszczelne,

h) ładownie,

i) konstrukcje rufy i dziobu,

j) zbiorniki (denne, burtowe, balastowe, paliwowe itd.), typowe wyposażenie,

k) poszycie kadłuba.

5

Materiały konstrukcyjne kadłuba, korozja, zabezpieczenie przeciwkorozyjne.

6

Środek ciężkości i środek wyporu statku:

a) operacje masowe,

b) wzniesienie środka wyporu nad stępkę,

c) położenie środka wyporu względem środka ciężkości,

d) warunki zachowania równowagi statku.

7

Pływalność i niezatapialność.

8

Stateczność poprzeczna:

a) metacentrum poprzeczne,

b) mały promień metacentryczny,

c) wysokość metacentryczna.

9

Stateczność wzdłużna:

a) metacentrum wzdłużne,

b) duży promień metacentryczny,

c) wzdłużna wysokość metacentryczna,

d) przegłębienie,

e) zmiana zanurzenia wskutek zmiany przegłębienia.

10

Stateczność statku podpartego:

a) w doku,

b) na mieliźnie.

11

Stateczność dynamiczna:

a) kąt przechyłu dynamicznego,

b) kryteria stateczności,

c) wpływ swobodnych powierzchni cieczy na zachowanie się statku.

12

Balastowanie statku – cel i skutki.

13

Zasady przeglądu kadłuba, pędników i zaworów dennych.

14

Statkowe plany awaryjne.

15

Korzystanie z dokumentacji konstrukcyjnej i statecznościowej statku.

Razem

10

10

7a.4

Przedmiot:

OKRĘTOWE SILNIKI TŁOKOWE

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

30

30

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Doładowanie:

a) podstawy termodynamiczne procesów doładowania,

b) cel i sposoby realizacji procesów doładowania,

c) wykorzystanie energii spalin wylotowych: system pulsacyjny i stałociśnieniowy,

d) parametry powietrza doładowującego, chłodzenie, wykraplanie pary wodnej,

e) wpływ czynników eksploatacyjnych na parametry pracy układów doładowania,

f) współpraca turbosprężarki z instalacją powietrza doładowania,

g) warunki wystąpienia zjawiska pompowania turbosprężarki, sposoby zapobiegania i usuwania ich przyczyn,

h) praca silnika z odłączoną turbosprężarką,

i) diagnostyka procesu doładowania.

30

30

2

Wytwarzanie, zapłon i spalanie mieszaniny paliwowo-powietrznej:

a) proces wtrysku paliwa, optymalizacja procesu rozpylania paliwa,

b) tworzenie mieszaniny paliwowo-powietrznej, makro- i mikrostruktura strugi, parametry rozpylania paliwa,

c) przebieg procesu spalania,

d) wpływ przebiegu wtrysku i spalania na sprawność silnika,

e) wpływ przebiegu wtrysku i spalania na skład spalin, toksyczne składniki spalin,

f) wpływ parametrów paliwa na proces tworzenia mieszaniny paliwowo-powietrznej i spalanie,

g) wpływ parametrów eksploatacyjnych na proces tworzenia mieszaniny paliwowo-powietrznej i spalanie,

h) diagnostyka procesu wtrysku i spalania.

3

Charakterystyki silników okrętowych:

a) charakterystyki w funkcji prędkości obrotowej,

b) charakterystyki w funkcji obciążenia,

c) charakterystyki regulacyjne,

d) charakterystyki specjalne,

e) wyznaczanie charakterystyk silników.

4

Układ regulacji prędkości obrotowej spalinowego silnika tłokowego:

a) cel stosowania,

b) typy, zasada działania i budowa regulatorów prędkości obrotowej,

c) działanie układu sterowania prędkością obrotową silnika w warunkach eksploatacyjnych.

5

Instalacje bezpieczeństwa:

a) wykrywcza mgły olejowej,

b) gaszenia przestrzeni podtłokowej.

6

Mechanika układu korbowego:

a) równanie ruchu elementów układu korbowego,

b) siły bezwładności i zasada ich wyrównoważenia,

c) przykłady wyrównoważenia sił i momentów bezwładności w silnikach wielocylindrowych,

d) nierównomierność biegu silnika,

e) przyczyny niewyrównoważenia silnika,

f) budowa i działanie koła zamachowego,

g) drgania skrętne wału korbowego – określenie stopnia bezpieczeństwa określonego przypadku rezonansu drgań skrętnych,

h) tłumiki drgań skrętnych – budowa, działanie i zalecenia eksploatacyjne.

7

Obciążenia cieplne silnika.

8

Wybrane zagadnienia eksploatacyjne okrętowego spalinowego silnika tłokowego:

a) układ tłokowo-korbowy,

b) układ wtryskowy,

c) układ smarowania,

d) układ smarowania gładzi cylindrowej,

e) układ rozruchowy i rozruchowo-nawrotny,

f) układ doładowania silnika.

9

Awaryjne stany pracy silnika okrętowego.

10

Regulatory prędkości obrotowej spalinowych silników tłokowych:

a) nastawy regulatorów napędu głównego i zespołów prądotwórczych,

b) dobór nastaw regulatorów: fabryczne i obsługowe,

c) naprawy regulatorów.

11

Pomiar lub wyznaczanie podstawowych wskaźników pracy silnika:

a) momentu obrotowego na wale śrubowym,

b) zużycia paliwa,

c) jednostkowego zużycia paliwa,

d) sprawności ogólnej silnika.

Razem

30

30

7a.5

Przedmiot:

SIŁOWNIE OKRĘTOWE

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

20

3

15

38

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Bilans energetyczny siłowni okrętowej; układy energetyczne, sprawność energetyczna siłowni i możliwości jej zwiększenia, sprawność ogólna napędu głównego i jej części składowe.

20

23

2

Napęd główny statków:

a) opór kadłuba statku,

b) okrętowe pędniki śrubowe,

c) charakterystyki obrotowe i hydrodynamiczne śrub,

d) sprawność śruby i kadłuba,

e) współpraca śruby z kadłubem statku,

f) kawitacja,

g) siła naporu i moc zapotrzebowana napędu,

h) układy napędowe,

i) silniki napędów głównych i pomocniczych, rodzaje i charakterystyki podstawowe,

j) przegląd współczesnych układów napędowych głównych,

k) pojęcie osiągów znamionowych silnika,

l) podstawy doboru silników napędu głównego,

m) deklarowane pola obciążeń silników,

n) ograniczenia eksploatacyjne minimalnych i maksymalnych obciążeń silników, czynniki eksploatacyjne wpływające na te ograniczenia, dopuszczalne przeciążenia silników głównych,

o) podstawy współpracy silnika, śruby i kadłuba w stanach ustalonych i przejściowych, w różnych warunkach pływania,

p) charakterystyki napędowe statku,

q) dopasowanie układu silnik tłokowy – śruba stała,

r) rezerwy konstrukcyjne mocy silnika i prędkości obrotowej silnika w układzie bezpośrednim napędu śruby,

s) dobór obciążenia użytecznego silnika,

t) praca układu napędowego przy manewrowaniu – krzywe Robinsona,

u) sprawność napędowa, możliwości poprawy współpracy układu silnik – śruba,

v) układy przekładniowe, wpływ stopnia przełożenia na eksploatację układu,

w) układy ze śrubą nastawną,

x) pole współpracy układu silnik tłokowy – śruba nastawna,

y) charakterystyka optymalnej sprawności układu napędowego ze śrubą nastawną i wpływ warunków pływania na przebieg tej charakterystyki,

z) współczesne rozwiązania układów napędowych z prądnicami wałowymi i sposoby ich eksploatacji,

za) zasady eksploatacji układów pto i pti,

zb) zasady eksploatacji turbogeneratorów,

zc) próby morskie, na uwięzi, sposób prowadzenia i ocena wyników,

zd) ocena doboru układu silnik – śruba na podstawie prób morskich i prognozy modelowej, wpływ doboru tego układu na jego eksploatację,

ze) awarie silników napędu głównego, zasady postępowania.

3

Planowanie zapasów niezbędnego paliwa, olejów smarowych, wody i innych czynników eksploatacyjnych siłowni i statku.

1

4

Planowanie przeglądów i sprawdzeń wszystkich silników i urządzeń statku.

1

5

Opracowywanie dokumentacji eksploatacyjnej statku: raporty, rozliczenia paliwowe, specyfikacje serwisowe i remontowe.

1

6

Wpływ warunków pływania na wydolność i aktywność człowieka.

7

Podstawowe pojęcia diagnostyki technicznej (struktura obiektu, parametry struktury, parametry pracy, parametry diagnostyczne, stan sprawności, niesprawności, zdatności i niezdatności).

8

Modele diagnostyczne (analityczne, funkcjonalne, topologiczne). Metody diagnostyczne (parametryczna, wibroakustyczna, zanieczyszczeniowa).

9

Diagnostyka okrętowego silnika spalinowego:

a) ocena obciążenia mechanicznego i cieplnego grupy tłokowo-cylindrowej, ocena szczelności komory spalania, ocena warunków współpracy tłoka i tulei, ocena zużycia tulei cylindrowej, ocena stanu pierścieni tłokowych; diagnostyka układu doładowania, ocena stanu filtra powietrza, ocena stanu sprężarki powietrza, ocena stanu chłodnicy powietrza, ocena stanu turbodoładowarki,

b) diagnostyka procesu wtrysku paliwa i ocena procesu spalania,

c) diagnostyka łożysk, pomiary temperatury łożysk i trajektorii czopa.

10

Diagnostyka kotłów i turbin parowych.

11

Diagnostyka pomp i urządzeń hydraulicznych.

12

Stosowane systemy diagnostyczne – przegląd.

13

Budowa i działanie symulatora siłowni okrętowej – wprowadzenie.

14

Współpraca układu głównego napędowego silnik – śruba – kadłub:

a) dobór obciążenia eksploatacyjnego silnika,

b) ocena pracy układu napędowego silnik – śruba na podstawie parametrów i wskaźników pracy silnika,

c) możliwości kształtowania charakterystyk współpracy układu napędowego w jego eksploatacji,

d) charakterystyka optymalnej sprawności układu napędowego ze śrubą nastawną i stałą,

e) wpływ warunków pływania na przebieg charakterystyki napędowej statku,

f) praca głównego układu napędowego w stanach ustalonych i nieustalonych,

g) manewrowanie statkiem:

– ruszanie z miejsca,

– przyśpieszanie,

– zwalnianie,

– hamowanie,

– zmiana kierunku ruchu.

15

15

15

Wykrywanie niesprawności silnika głównego, silników pomocniczych, kotłów i innych urządzeń siłowni:

a) zastosowanie nowoczesnych technik diagnostycznych i analizy trendu zmian rejestrowanych parametrów pracy urządzeń,

b) identyfikacja i lokalizacja niesprawności silnika głównego: aparatura paliwowa, grupa tłokowo-cylindrowa, układ wymiany ładunku i doładowania, układ tłokowo-korbowy,

c) identyfikacja i usuwanie niesprawności silników pomocniczych (silnik tłokowy, turbina parowa),

d) identyfikacja i usuwanie niesprawności kotłów i instalacji parowo-wodnej,

e) identyfikacja i usuwanie niesprawności urządzeń roboczych instalacji okrętowych: wirówek paliwa i oleju, sprężarek, pomp, wymienników ciepła, filtrów itp.

16

Eksploatacja układów napędowych siłowni okrętowych. Metodyka postępowania w przypadku ograniczonej zdatności głównego układu napędowego statku, silników pomocniczych i innych ważnych układów funkcjonalnych instalacji. Ograniczenia mocy użytecznej silników napędowych w różnych warunkach i sytuacjach eksploatacyjnych. Eksploatacja siłowni okrętowych w warunkach klimatycznych szczególnie odbiegających od normalnych.

17

Eksploatacja siłowni okrętowej w stanach awaryjnych:

a) praca silnika napędu głównego w stanach awaryjnych,

b) wyłączenie z ruchu cylindra silnika napędu głównego,

c) wyłączenie z ruchu turbosprężarki.

Razem

20

3

15

38

7a.6

Przedmiot:

MASZYNY I URZĄDZENIA OKRĘTOWE

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

20

20

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Urządzenia do oczyszczania paliw i olejów:

a) rodzaje zanieczyszczeń paliw i olejów, wpływ na eksploatację urządzeń i instalacji okrętowych,

b) wirowanie:

– dobór wirówek pod kątem wydajności dla różnych instalacji siłowni,

– dobór metod i parametrów wirowania paliw okrętowych,

– dobór metod i parametrów wirowania olejów smarowych,

c) filtrowanie:

– podstawy teoretyczne,

– przegrody filtracyjne, wielkości charakterystyczne przegród,

– obsługa filtrów paliwowych i olejowych.

20

20

2

Instalacje i urządzenia do regulacji lepkości paliwa przed silnikiem:

a) metody pomiaru lepkości w okrętowych instalacjach paliwowych,

b) elementy i nastawy urządzeń instalacji regulacji lepkości paliwa,

c) rodzaje mieszalników i homogenizatorów,

d) zastosowanie układów regulacji lepkości w instalacjach mieszania paliw,

e) procedury zamiany rodzaju paliwa zasilającego silnik: HFO/MDO i MDO/HFO,

f) najczęstsze usterki w czasie pracy, objawy i sposoby ich usuwania.

3

Hydrauliczne instalacje okrętowe: zasady obsługiwania instalacji hydraulicznych, procedury nadzoru w czasie pracy, procedury demontażu, montażu, płukania, zamiany płynu hydraulicznego.

4

Urządzenia sterowe statku:

a) budowa i obsługa elektrohydraulicznych maszyn sterowych (tłokowej, nurnikowej, łopatkowej, toroidalnej),

b) zasady regulacji elektrohydraulicznych maszyn sterowych,

c) awaryjna procedura obsługi maszyny sterowej.

5

Śruby nastawne: budowa, zasada działania i obsługa.

6

Instalacje hydrauliczne drzwi wodoszczelnych:

a) budowa i obsługa drzwi przedziałów wodoszczelnych,

b) budowa i obsługa furt dziobowych i rufowych.

7

Urządzenia przeładunkowe i pokładowe:

a) obsługa bomów ładunkowych,

b) obsługa wind topenantowych i gajowych,

c) obsługa dźwigów elektrycznych,

d) obsługa dźwigów hydraulicznych.

8

Linie wałów:

a) linie wałów: wały śrubowe, pośrednie, oporowe, zasady montażu śruby z silnikiem,

b) budowa, instalacje smarowania i obsługa łożysk wałów okrętowych (rufowe, pośrednie, oporowe), uszczelnienia linii wałów,

c) budowa i obsługa sprzęgieł,

d) budowa i obsługa przekładni okrętowych.

9

Regulacja lepkości paliwa:

a) przygotowanie instalacji automatycznej regulacji lepkości paliwa do pracy,

b) sprawdzenie poprawności parametrów pracy,

c) dokonywanie nastaw,

d) wyłączenie instalacji z pracy,

e) kalibracja elementów instalacji automatycznej regulacji lepkości paliwa.

Razem

20

20

7a.7

Przedmiot:

KOTŁY OKRĘTOWE

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Procesy robocze zachodzące w kotle:

a) spalanie:

– wpływ parametrów paliwa i powietrza oraz stanu technicznego palnika na jakość procesu spalania,

b) wymiana ciepła:

– promieniowanie,

– konwekcja,

– rodzaje zanieczyszczeń i ich wpływ na wymianę ciepła,

c) aerodynamika:

– wpływ konstrukcji kotła na opory przepływu spalin,

– wpływ zanieczyszczeń na opory przepływu spalin,

– wentylatory wyciągowe,

d) cyrkulacja wody w kotle – naturalna i jej zaburzenia,

e) cyrkulacja wymuszona.

10

10

2

Wielkości charakterystyczne, parametry i wskaźniki współczesnych kotłów okrętowych pomocniczych:

a) jednostkowa pojemność wodna,

b) obciążenie cieplne komory paleniskowej,

c) obciążenie cieplne powierzchni wymiany ciepła,

d) zakresy ciśnień występujących w kotle,

e) zakresy temperatur występujących w kotle,

f) zdolności akumulacyjne.

3

Bilans cieplny kotła – sprawność:

a) bilans cieplny po stronie parowo-wodnej,

b) bilans cieplny po stronie paliwowej,

c) metody wyznaczania sprawności (bezpośrednia i pośrednia),

d) wpływ parametrów eksploatacyjnych na sprawność kotła.

4

Armatura i osprzęt kotłowy:

a) zawory odcinające, bezpieczeństwa, zwrotne,

b) wodowskazy,

c) zdmuchiwacze sadzy,

d) regulatory poziomu, pływakowe, sondy pojemnościowe,

e) presostaty, termometry, termopary, manometry,

f) instalacja do mycia kotłów po stronie spalinowej,

g) instalacje do szumowania kotłów,

h) wymogi techniczne.

5

Instalacje kotłowe:

a) systemy zasilania wodą (zasilanie ciągłe i okresowe),

b) systemy parowe,

c) systemy szumowania i odmulania,

d) automatyka kotła.

6

Instalacje zasilania paliwem:

a) pozostałościowym,

b) destylacyjnym,

c) odpadami ropopochodnymi.

7

Palniki kotłowe:

a) ciśnieniowe z rozpylaniem mechanicznym,

b) rotacyjne,

c) dwupaliwowe,

d) z rozpylaniem parowym,

e) z rozpylaniem powietrznym.

8

Automatyka kotłów pomocniczych i utylizacyjnych.

9

Obsługa kotłów okrętowych:

a) włączanie kotłów do pracy,

b) obsługa kotłów podczas pracy (przygotowanie wody w czasie pracy kotłów, kontrola poziomu wody, obsługa codzienna, szumowanie wodowskazów i regulatorów poziomu),

c) obsługa systemu paliwowego, wodnego, parowego (obsługa filtrów i podgrzewaczy, obsługa odwadniaczy termodynamicznych, skrzyni cieplnej, zbiornika obserwacyjnego, skroplin chłodnicy, skroplin skraplacza nadmiarowego),

d) wygaszanie kotłów,

e) odstawienie palnika,

f) obniżanie ciśnienia, szumowanie kotłów,

g) uzupełnianie wody,

h) regulacja wydajności kotła utylizacyjnego,

i) współpraca kotła utylizacyjnego i opalanego.

10

Instalacje bezpieczeństwa kotłów okrętowych i procedury awaryjne.

11

Woda kotłowa:

a) woda techniczna w obiegu parowo-skroplinowym,

b) wymagane własności wody w instalacji kotła:

– niskoprężnego,

– wysokoprężnego,

– przepływowego,

c) analiza wody kotłowej – pobór próbek, interpretacja wyników i decyzje eksploatacyjne,

d) chemiczne metody czyszczenia kotłów,

e) wymagania praktyczne – wykorzystanie firmowych instrukcji producentów środków chemicznych do obróbki wody kotłowej na statkach.

12

Wymagania stawiane olejom diatermicznym stosowanym w siłowniach okrętowych.

Razem

10

10

7a.8

Przedmiot:

CHŁODNICTWO, WENTYLACJA I KLIMATYZACJA OKRĘTOWA

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

8

8

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Podstawy technologii chłodniczej:

a) przechowywanie i transport żywności,

b) przechowywanie i transport innych ładunków chłodzonych.

8

8

2

Podstawy termodynamiczne obiegów chłodniczych.

3

Obiegi chłodnicze stosowane na statkach:

a) oznaczenia i symbole stosowane w schematach chłodniczych,

b) klasyfikacja i zastosowanie obiegów chłodniczych,

c) czynniki chłodnicze, właściwości, oznaczenia, zastosowanie, zamienność czynników chłodniczych,

d) chłodziarki i zamrażarki domowe,

e) chłodnie prowiantowe,

f) ładownie chłodzone,

g) kontenery chłodzone,

h) klimatyzacja pomieszczeń,

i) parametry pracy obiegów chłodniczych.

4

Aparatura chłodnicza:

a) wymienniki ciepła (skraplacze, chłodnice, podgrzewacze, parowniki),

b) osuszacze,

c) odolejacze,

d) odgazowywacze,

e) odpowietrzacze,

f) pompy ziębnika,

g) zbiorniki ziębnika i oleju.

5

Automatyzacja nadzoru urządzeń i instalacji chłodniczych:

a) przyrządy pomiarowo-kontrolne,

b) zabezpieczenia instalacji chłodniczych,

c) układy regulacji ciśnień, temperatur, poziomów.

6

Wentylacja i klimatyzacja pomieszczeń – regulacja temperatury i wilgotności powietrza.

7

Wentylacja ładowni chłodzonych – regulacja temperatury i wilgotności powietrza.

8

Bilans cieplny komory chłodzonej i wpływ warunków zewnętrznych na składowe bilansu.

9

Bezpieczeństwo pracy w obsłudze instalacji chłodniczych.

10

Czynności obsługowe w stanach awaryjnych.

Razem

8

8

7a.9

Przedmiot:

PŁYNY EKSPLOATACYJNE

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

7

7

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Zasady pobierania próbek płynów eksploatacyjnych do analiz, wpływ miejsca i sposobu poboru próbki na wyniki.

7

7

2

Analizy wybranych płynów eksploatacyjnych:

a) paliwo,

b) oleje smarowe,

c) ciecze hydrauliczne,

d) oleje termiczne.

3

Etapy użytkowania płynów eksploatacyjnych:

a) dobór,

b) zamówienie,

c) odbiór,

d) magazynowanie,

e) kontrola własności użytkowych,

f) wartości ostrzegawcze i graniczne parametrów płynów eksploatacyjnych,

g) przywracanie właściwości użytkowych,

h) wymiana,

i) utylizacja.

4

Zagadnienia dotyczące zamienności i mieszalności wybranych płynów eksploatacyjnych.

5

Zasady bezpiecznej pracy z wybranymi płynami eksploatacyjnymi

i chemikaliami stosowanymi na statku, podstawowe informacje zawarte

w MSDS (Material Safety Data Sheet).

6

Interpretacja wyników podstawowych analiz próbek wybranych płynów eksploatacyjnych.

7

Podejmowanie decyzji eksploatacyjnych w oparciu o wyniki analiz wybranych płynów, posługiwanie się instrukcjami:

a) paliwo,

b) oleje smarowe,

c) ciecze hydrauliczne,

d) oleje termiczne.

8

Dobór zamienników wybranych płynów eksploatacyjnych:

a) paliwo,

b) oleje smarowe,

c) ciecze hydrauliczne,

d) smary plastyczne,

e) oleje termiczne.

9

Dobór środków ochrony osobistej i niezbędne środki bezpieczeństwa przy używaniu lub kontakcie z wybranymi płynami eksploatacyjnymi lub chemikaliami, korzystanie z kart MSDS (Material Safety Data Sheet).

Razem

7

7

7a.10

Przedmiot:

TECHNOLOGIA REMONTÓW

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

20

20

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Zasady bezpieczeństwa przy pracach demontażowych i montażowych.

20

20

2

Regeneracja elementów maszyn i urządzeń:

a) przy pomocy napawania,

b) z wykorzystaniem żywic epoksydowych,

c) z wykorzystaniem tworzyw sztucznych,

d) z wykorzystaniem kompozytów.

3

Technologia remontu okrętowych tłokowych silników spalinowych:

a) przygotowanie i organizacja remontu silnika,

b) pomiary przed rozpoczęciem demontażu,

c) demontaż podstawowych zespołów silnika,

d) weryfikacja i naprawa elementów silnika,

e) próby silnika po remoncie.

4

Technologia remontu turbosprężarek.

5

Remonty i odbiory:

a) kadłubów,

b) zbiorników,

c) kotłów i zbiorników ciśnieniowych,

d) przekładni,

e) linii wałów i pędników,

f) urządzeń pokładowych,

g) urządzeń ochrony środowiska morskiego,

h) urządzeń automatyki i sterowania.

6

Zarządzanie remontami na statkach:

a) procesy starzenia kadłuba i wyposażenia statku,

b) organizacja remontu statku (rodzaje remontów: klasowy, roczny, awaryjny itd.),

c) planowanie przeglądów i remontów,

d) zarządzanie częściami zamiennymi.

7

Badania nieniszczące.

Razem

20

20

7a.11

Przedmiot:

ELEKTROTECHNIKA I ELEKTRONIKA OKRĘTOWA

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

20

20

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Podstawowe pojęcia i prawa elektrotechniki.

20

20

2

Elektryczne napędy urządzeń okrętowych:

a) cele i struktura układu napędowego, charakterystyki napędowe silnika i obciążenia, punkt pracy ustalonej napędu, charakterystyki dynamiczne napędu, zadania sterowania napędem, rodzaje sterowania: przekaźnikowo-stycznikowe, elektroniczne, komputerowe,

b) napędy z silnikiem prądu stałego, charakterystyki napędowe silnika prądu stałego, zmiana prędkości kątowej, zagadnienie rozruchu, praca nawrotna, typy sterowania,

c) przykłady okrętowych napędów z silnikiem prądu stałego, proste napędy pomp i wentylatorów, regulowany napęd tyrystorowy,

d) napędy z silnikiem klatkowym, charakterystyki napędowe silnika klatkowego, sposoby sterowania silnika klatkowego, rozruch i zabezpieczenia, sterowanie częstotliwościowe, silniki wielobiegowe,

e) częstotliwościowe napędy z silnikiem klatkowym, budowa przemiennika częstotliwości, charakterystyki regulacyjne, startowe i rozruchowe, sterowanie i zabezpieczenia.

3

Elementy i układy elektroniczne i energoelektroniczne, obsługa i wymiana:

a) elementy półprzewodnikowe,

b) diody,

c) tranzystory,

d) tyrystory,

e) tranzystory mocy,

f) oporniki,

g) kondensatory,

h) filtry,

i) układy scalone,

j) mikroprocesory,

k) wzmacniacze,

l) zasilacze,

m) prostowniki niesterowane,

n) stabilizatory,

o) prostowniki sterowane,

p) falowniki,

q) sterowniki prądu przemiennego,

r) przemienniki częstotliwości pośrednie i bezpośrednie,

s) cyklokonwertery.

4

Oprogramowanie układów sterowania urządzeń siłowni.

5

Instalacje wysokiego napięcia na statkach:

a) technologia wysokich napięć,

b) kable, aparatura łączeniowa i zabezpieczenia w instalacjach wysokiego napięcia,

c) elementy energoelektroniczne wysokonapięciowe,

d) bezpieczna obsługa instalacji wysokiego napięcia.

6

Dokumentacja techniczna – schematy elektryczne, symbole, interpretacja, lokalizacja usterek.

7

Dokumentacja techniczna – schematy elektroniczne, symbole, interpretacja, lokalizacja usterek.

8

Pomiary i dokumentacja stanu izolacji:

a) materiały izolacyjne,

b) klasy izolacji,

c) stopień ochrony maszyn elektrycznych.

9

Instalacje sygnalizacyjne i alarmowe na statku.

10

Wpływ pracy urządzeń energoelektronicznych na zakłócenia w sieci elektrycznej.

11

Eksploatacja okrętowych urządzeń elektrycznych:

a) nadzór pracy wyposażenia elektrycznego i elektronicznego,

b) nadzorowanie po wystąpieniu awarii prac remontowych, przywracających do ruchu układy sterowania elektryczne i elektroniczne, zgodnie z procedurami technicznymi, prawnymi i bezpieczeństwa.

12

Zasady bezpiecznej pracy z urządzeniami elektrycznymi na statku.

Razem

20

20

7a.12

Przedmiot:

AUTOMATYKA OKRĘTOWA

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

16

16

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Struktura układu sterowania i regulacji, podstawowe człony.

16

16

2

Przetworniki pomiarowe stosowane w systemach automatyki okrętowej.

3

Transmisje sygnałów.

4

Podstawowe człony automatyki oraz ich charakterystyki:

a) człony proporcjonalne i ich przykłady,

b) człony inercyjne i ich przykłady,

c) człony oscylacyjne i ich przykłady,

d) człony różniczkujące i ich przykłady,

e) charakterystyki statyczne i dynamiczne.

5

Regulatory PID – pełnione funkcje, dobór nastaw.

6

Układy sterowania tłokowymi silnikami spalinowymi napędzającymi śruby okrętowe o skoku stałym.

7

Układy sterowania tłokowymi silnikami spalinowymi napędzającymi śruby okrętowe o skoku nastawnym.

8

Zintegrowane systemy sterowania procesami wytwarzania i rozdziału energii elektrycznej na statku.

9

Komputerowe systemy sterowania oraz kontrola ich działania (testowanie).

10

Komputerowe systemy sygnalizacyjno-alarmowe oraz kontrola ich działania (testowanie).

11

Sterowniki PLC stosowane w systemach okrętowych.

12

Systemy sterowania urządzeniami przeładunkowymi.

Razem

16

16

7a.13

Przedmiot:

OCHRONA ŚRODOWISKA MORSKIEGO

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Międzynarodowe i lokalne przepisy ochrony środowiska w eksploatacji statku.

10

10

2

Metody i środki zapobiegania zanieczyszczeniom środowiska przez statek:

a) odolejacze wód zęzowych,

b) oczyszczalnie ścieków sanitarnych,

c) spalarki śmieci,

d) kontrola spalin,

e) kontrola odpadów płynów eksploatacyjnych,

f) kontrola wód balastowych,

g) inne.

3

Rodzaje dokumentacji i odpowiedzialność za nadzór nad dokumentacją.

4

Rodzaje i zasady inspekcji w zakresie przepisów ochrony środowiska.

5

Prawne aspekty odpowiedzialności za zanieczyszczanie środowiska w eksploatacji statku.

6

Rola armatora i członków załogi w proaktywnej działalności zapobiegania zanieczyszczeniom morza.

Razem

10

10

7a.14

Przedmiot:

JĘZYK ANGIELSKI

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

20

20

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Terminologia w zakresie:

a) budowy kadłuba statku,

b) urządzeń pokładowych,

c) spalinowych silników tłokowych: typy, budowa, zasada działania, systemy funkcjonalne, elementy, parametry pracy,

d) urządzeń i instalacji elektrycznych,

e) układów automatyki okrętowej,

f) urządzeń i instalacji hydraulicznych,

g) urządzeń i instalacji pneumatycznych,

h) kotłów okrętowych i instalacji parowych,

i) pomp i układów pompowych,

j) sprężarek,

k) wirówek,

l) urządzeń do produkcji wody słodkiej,

m) urządzeń sterowych,

n) pędników,

o) urządzeń do oczyszczania wód zęzowych,

p) urządzeń do oczyszczania ścieków sanitarnych,

q) spalarek odpadów,

r) instalacji statkowych: balastowa, bunkrowania i transportu paliwa, wody morskiej, wody chłodzącej, wody pitnej, zęzowa, pożarowa,

s) płynów eksploatacyjnych stosowanych na statku,

t) materiałów konstrukcyjnych.

20

20

2

Terminologia w zakresie remontów:

a) procedury,

b) procesy technologiczne,

c) narzędzia,

d) urządzenia,

e) dokumenty.

3

Korespondencja w zakresie:

a) zamówień,

b) zakresu remontów,

c) reklamacji,

d) opisu awarii,

e) protokołu powypadkowego,

f) raportu,

g) opinii zawodowej,

h) zamówień,

i) zakresu remontów,

j) reklamacji,

k) zezwoleń na prace specjalne.

4

Listy kontrolne.

5

Komunikacja w zakresie obsługi siłowni okrętowej:

a) komunikaty urządzeń monitorujących pracę siłowni,

b) porozumiewanie się z członkami załogi.

6

Komunikacja w zakresie obsługi statku.

7

Komunikacja w stanach alarmowych i awaryjnych.

8

Procedury ISM i ISPS.

Razem

20

20

7a.15

Przedmiot:

BEZPIECZNA EKSPLOATACJA STATKU

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

14

14

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Ustawy, konwencje oraz inne dokumenty dotyczące bezpiecznej eksploatacji statku:

a) konwencja SOLAS,

b) konwencja MARPOL,

c) standardy ISO,

d) najnowsze akty prawne dotyczące bezpiecznej eksploatacji statku, wytyczne IMO, wytyczne MEPC.

14

14

2

Kodeks ISM na statkach morskich:

a) SMS na statkach morskich,

b) rola DP (Designated Person) w systemie ISM,

c) procedury czynności i operacji wykonywanych na statkach,

d) listy kontrolne (check lists),

e) audyty dla potwierdzenia działania SMS na statku,

f) procedury zgłaszania niezgodności z SMS (NCR – Non Conformance Report , TLC – Total Lost Control, NM – Near Miss),

g) procedury postępowania na wypadek awarii.

3

Kodeks ISPS na statkach morskich:

a) ISPS na statkach morskich,

b) rola CSO i SSO w systemie,

c) procedury czynności członków załogi statku w ramach ISPS,

d) listy sprawdzające,

e) audyty dla potwierdzenia działania ISPS na statku.

4

Organizacja nadzoru technicznego statków morskich:

a) system PMS (planned maintenance system),

b) zasady nadzoru instytucji klasyfikacyjnych nad techniczną eksploatacją statku,

c) reguły dotyczące planowych i awaryjnych przeglądów technicznych maszyn i urządzeń okrętowych.

5

Zasady organizacji i nadzoru bezpieczeństwa żeglugi i ratowania życia na morzu w sytuacjach awaryjnych:

a) statkowe plany postępowania na wypadek awarii,

b) zasady zachowania członków załóg statkowych podczas alarmów i sytuacji awaryjnych,

c) obowiązki członków załogi statku w sytuacjach awaryjnych,

d) zasady postępowania członków załogi maszynowej w przypadkach szczególnych, np. black out, awaria sterowania napędu głównego statku, awaria sterowania urządzenia sterowego.

6

Analiza ryzyka w technicznej eksploatacji statku:

a) podstawy analizy ryzyka (RA – Risk Assessement),

b) procedury dotyczące wykonywania RA,

c) analizy przyczyn wypadków na statkach.

7

Zdolność statku i załogi do bezpiecznej żeglugi morskiej:

a) certyfikaty statkowe,

b) wymagania inspekcji: PSC (Port State Control), FSC (Flag State Control), OCIMF, USCG (US Coast Guard),

c) przygotowanie statku do inspekcji.

Razem

14

14

7a.16

Przedmiot:

PRAWO I UBEZPIECZENIA MORSKIE

Zakres szkolenia:

poziom zarządzania

Forma zajęć:

W

C

L

S

Σ

Liczba godzin:

10

10

Lp.

Treści programu

Liczba godzin

W

C

L

S

Σ

1

Pojęcia podstawowe, zakres regulacji i źródła prawa morskiego.

10

10

2

Pojęcie statku morskiego:

a) przynależność państwowa,

b) rejestr okrętowy,

c) właściciel statku,

d) armator,

e) umowy o korzystanie ze statku.

3

Administracja morska: kompetencje, inspekcje, dokumenty:

a) kontrola zdatności statku do żeglugi,

b) odpowiedzialność za naruszenie prawa.

4

Odprawa statku: sanitarna, celna, paszportowa.

5

Sytuacja prawna statku na wodach morskich:

a) podział wód morskich,

b) skutki naruszania przepisów dla statku i odpowiedzialność załogi.

6

Certyfikaty i dokumenty statku i załogi wymagane konwencjami międzynarodowymi (wymienionymi w lp. 7 i 8).

7

Międzynarodowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa żeglugi:

a) regulacje prawne dotyczące stanu załadowania statku,

b) regulacje prawne dotyczące bezpieczeństwa życia na morzu – konwencja SOLAS,

c) regulacje prawne dotyczące standardów szkolenia, certyfikacji i pełnienia służby na statku – Konwencja STCW.

8

Międzynarodowe konwencje i regulacje dotyczące ochrony środowiska oraz zdrowia.

9

Regulacje prawne dotyczące prawa pracy – krajowe i zagraniczne.

10

Ubezpieczenia morskie:

a) przedmiot ubezpieczenia morskiego,

b) ryzyko ubezpieczeniowe,

c) wyłączenia,

d) sporządzenie dokumentacji powypadkowej.

Razem

10

10