Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:

1) tryb i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji egzaminacyjnej do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego, zwanej dalej „komisją egzaminacyjną", oraz powoływania i odwoływania członków komisji egzaminacyjnej;

2) rodzaj dokumentów, o których mowa w art. 36² ust. 4 pkt 3 i 5-9 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, zwanej dalej „ustawą";

3) wysokość oraz tryb wypłacania wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji egzaminacyjnej;

4) szczegółowy tryb i sposób przeprowadzania egzaminu radcowskiego, w szczególności:

a) sposób działania komisji egzaminacyjnej,

b) czas trwania poszczególnych części egzaminu radcowskiego,

c) sposób zorganizowania obsługi administracyjnej i technicznej komisji egzaminacyjnej przez okręgowe izby radców prawnych, w tym przekazywania środków, sprawowania nadzoru nad ich wydatkowaniem i rozliczania wydatków związanych z tą obsługą.

Rozdział 2

Tryb i termin zgłaszania kandydatów na członków komisji egzaminacyjnej, powoływania i odwoływania członków komisji egzaminacyjnej oraz wysokość ich wynagrodzenia

§ 2.[Powołanie komisji egzaminacyjnej] 1. Minister Sprawiedliwości powołuje członków komisji egzaminacyjnej nie później niż 2 miesiące przed terminem egzaminu radcowskiego.

2. Krajowa Rada Radców Prawnych do każdej komisji egzaminacyjnej powoływanej przez Ministra Sprawiedliwości wskazuje czterech radców prawnych jako egzaminatorów w terminie 14 dni od otrzymania informacji, w której Minister Sprawiedliwości występuje o wskazanie kandydatów, jednak nie później niż 7 dni przed upływem terminu powołania członków komisji egzaminacyjnej, o którym mowa w ust. 1.

3. Wskazując osoby, o których mowa w ust. 2, Krajowa Rada Radców Prawnych określa jednocześnie, z których dziedzin prawa objętych egzaminem radcowskim osoby te są specjalistami, oraz dołącza formularz, którego wzór stanowi załącznik do rozporządzenia.

§ 3.[Odwołanie członka komisji egzaminacyjnej] Minister Sprawiedliwości:

1) odwołuje członka komisji egzaminacyjnej w przypadku, o którym mowa w art. 33⁶ ust. 2 ustawy,

2) może odwołać członka komisji egzaminacyjnej w przypadku, o którym mowa w art. 33⁶ ust. 3 ustawy

- niezwłocznie po uzyskaniu informacji o zaistnieniu przesłanek wskazanych w tych przepisach, o czym zawiadamia Krajową Radę Radców Prawnych i przewodniczącego właściwej komisji egzaminacyjnej.

§ 4.[Wynagrodzenie członków komisji egzaminacyjnej] 1. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej niebędący pracownikiem administracji rządowej z tytułu każdorazowego przeprowadzenia egzaminu radcowskiego otrzymuje wynagrodzenie w łącznej wysokości:

1) miesięcznego ryczałtu w wysokości 3200 zł, wypłacanego jednorazowo w miesiącu przeprowadzenia egzaminu radcowskiego;

2) 120 zł za każdego zdającego, nie mniej niż 3200 zł i nie więcej niż 12 800 zł.

2. W przypadku gdy wniosek o dopuszczenie do egzaminu radcowskiego na obszarze właściwości komisji egzaminacyjnej złoży mniej niż 50 osób, wysokość miesięcznego ryczałtu przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wynosi 1920 zł.

3. Członek komisji egzaminacyjnej niebędący pracownikiem administracji rządowej, który został wskazany przez Ministra Sprawiedliwości na zastępcę przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, z tytułu każdorazowego przeprowadzenia egzaminu radcowskiego otrzymuje wynagrodzenie w łącznej wysokości:

1) miesięcznego ryczałtu w wysokości 1600 zł, wypłacanego jednorazowo w miesiącu przeprowadzenia egzaminu radcowskiego, a w przypadku gdy wniosek o dopuszczenie do egzaminu radcowskiego na obszarze właściwości komisji egzaminacyjnej złoży mniej niż 50 osób, wysokość miesięcznego ryczałtu wynosi 960 zł;

2) 120 zł za każdego zdającego, nie mniej niż 3200 zł i nie więcej niż 12 800 zł.

4. W razie odwołania dotychczasowego albo wygaśnięcia członkostwa, i powołania nowego przewodniczącego komisji egzaminacyjnej albo zastępcy przewodniczącego, niebędącego pracownikiem administracji rządowej, wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ust. 2 oraz ust. 3 pkt 1, przysługuje w wysokości proporcjonalnej do okresu pełnienia funkcji.

5. Członkowie komisji egzaminacyjnej niebędący pracownikami administracji rządowej z tytułu każdorazowego przeprowadzenia egzaminu radcowskiego otrzymują wynagrodzenie w wysokości 120 zł za każdego zdającego, nie mniej niż 3200 zł i nie więcej niż 12 800 zł.

6. Wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1-5, wypłaca się po przeprowadzeniu egzaminu radcowskiego, na pisemny wniosek przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy dołączony do protokołu przebiegu egzaminu radcowskiego.

Rozdział 3

Dokumenty składane w przypadku przystępowania do egzaminu radcowskiego bez obowiązku odbycia aplikacji radcowskiej

§ 5.[Dokument zaświadczający uzyskanie stopnia naukowego doktora nauk prawnych] 1. Dokumentem, o którym mowa w art. 36² ust. 4 pkt 3 ustawy, jest:

1) uchwała rady jednostki organizacyjnej, o której mowa w art. 4 pkt 4 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. z 2014 r. poz. 1852 oraz z 2015 r. poz. 249 i 1767), o nadaniu stopnia naukowego doktora nauk prawnych;

2) dokument stwierdzający nadanie stopnia naukowego doktora nauk prawnych za granicą oraz jego uwierzytelnione tłumaczenie na język polski - w przypadku uzyskania za granicą stopnia naukowego doktora nauk prawnych, o którym mowa w art. 24 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki;

3) dokument stwierdzający nadanie stopnia naukowego doktora nauk prawnych za granicą uznanego za równoważny z odpowiednim polskim stopniem naukowym na podstawie umowy międzynarodowej, a w przypadku jej braku - w drodze nostryfikacji, oraz uwierzytelnione tłumaczenie tego dokumentu na język polski.

2. Dokumentem, o którym mowa w art. 36² ust. 4 pkt 5 ustawy, jest świadectwo pracy lub zaświadczenie o zatrudnieniu, stwierdzające co najmniej 4-letni okres:

1) zatrudnienia na stanowisku referendarza sądowego, starszego referendarza sądowego, asystenta sędziego lub asystenta prokuratora;

2) zatrudnienia w Sądzie Najwyższym, Trybunale Konstytucyjnym lub międzynarodowym organie sądowym i wykonywania zadań odpowiadających czynnościom asystenta sędziego.

3. Dokumentami, o których mowa w art. 36² ust. 4 pkt 6 ustawy, są świadectwo pracy lub zaświadczenie o zatrudnieniu albo umowy cywilnoprawne, stwierdzające co najmniej 4-letni okres wykonywania wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej przez radcę prawnego lub adwokata w kancelarii radcy prawnego, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, lub w kancelarii adwokackiej, zespole adwokackim, spółce cywilnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej lub komandytowo-akcyjnej, o których mowa w art. 4a ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2015 r. poz. 615, z późn. zm.), wraz z oświadczeniem, że osoba przystępująca do egzaminu radcowskiego nie zalega z opłacaniem podatków, lub oświadczeniem, że uzyskała przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu.

4. Dokumentem, o którym mowa w art. 36² ust. 4 pkt 7 ustawy, jest świadectwo pracy lub zaświadczenie o zatrudnieniu, stwierdzające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia w urzędach organów władzy publicznej i wykonywania wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej na rzecz tych urzędów.

5. Jeżeli z dokumentów, o których mowa w ust. 4, nie wynika rodzaj wykonywanych czynności, należy dołączyć zaświadczenie pracodawcy o zakresie obowiązków lub opis stanowiska.

6. Dokumentem, o którym mowa w art. 36² ust. 4 pkt 7a ustawy, jest zaświadczenie o ukończeniu aplikacji legislacyjnej oraz świadectwo pracy lub zaświadczenie o zatrudnieniu stwierdzające co najmniej 4-letni okres zatrudnienia w urzędach organów władzy publicznej lub w państwowych jednostkach organizacyjnych i wykonywania wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych z tworzeniem projektów ustaw, rozporządzeń lub aktów prawa miejscowego.

7. Dokumentem, o którym mowa w art. 36² ust. 4 pkt 8 ustawy, jest uchwała, dyplom ukończenia aplikacji lub zaświadczenie, stwierdzające pozytywny wynik egzaminu sędziowskiego, prokuratorskiego, notarialnego lub komorniczego.

8. Dokumentem, o którym mowa w art. 36² ust. 4 pkt 9 ustawy, jest zaświadczenie o zatrudnieniu na stanowisku radcy lub starszego radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.

Rozdział 4

Tryb i sposób przeprowadzania egzaminu radcowskiego

§ 6.[Wyznaczenie miejsca przeprowadzenia egzaminu radcowskiego oraz godziny rejestracji osób przystępujących do egzaminu radcowskiego] 1. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca wyznacza miejsce przeprowadzenia egzaminu radcowskiego oraz godziny rejestracji osób przystępujących do egzaminu radcowskiego, zwanych dalej „zdającymi".

2. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca podczas egzaminu radcowskiego może wydawać zarządzenia o charakterze porządkowym lub organizacyjnym.

§ 7.[Warunki przeprowadzania egzaminu radcowskiego] 1. Egzamin radcowski przeprowadza się w wydzielonej sali w warunkach zapewniających zdającym samodzielną pracę.

2. Przed rozpoczęciem każdej części egzaminu radcowskiego, przed wejściem na salę, zdający okazuje dokument ze zdjęciem potwierdzający jego tożsamość.

§ 8.[Otwarcie przesyłki z zadaniami dla zdających oraz zadaniami i opisami przeznaczonymi dla przewodniczącego komisji egzaminacyjnej] 1. Każda część egzaminu radcowskiego rozpoczyna się w dniu i o godzinie wyznaczonych przez Ministra Sprawiedliwości.

2. Z chwilą rozpoczęcia każdej części egzaminu radcowskiego następuje otwarcie przesyłki zawierającej zadania dla zdających oraz zadania i opisy istotnych zagadnień przeznaczone dla przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy.

3. Przed otwarciem każdej przesyłki przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca sprawdza, czy przesyłka nie została uszkodzona w sposób umożliwiający dostęp do zadań i opisów istotnych zagadnień.

4. Otwarcie każdej przesyłki, o której mowa w ust. 2, następuje w obecności zdających, z wyjątkiem otwarcia kopert zawierających opisy istotnych zagadnień przeznaczone dla przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy, które następuje po zakończeniu każdej części egzaminu radcowskiego i opuszczeniu sali przez wszystkich zdających.

5. Po otwarciu przesyłki, o której mowa w ust. 2, w pierwszym dniu egzaminu radcowskiego przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca informuje zdających o:

1) sposobie przeprowadzenia egzaminu radcowskiego;

2) przepisach porządkowych obowiązujących w trakcie przeprowadzania egzaminu radcowskiego;

3) zasadach związanych z rozwiązywaniem zadań przy użyciu własnego sprzętu komputerowego;

4) terminie i miejscu przeprowadzenia kolejnych części egzaminu radcowskiego;

5) zasadach dokonywania oceny rozwiązań zadań z egzaminu radcowskiego;

6) sposobie ogłoszenia wyników egzaminu radcowskiego.

6. Zadania przeznaczone dla przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy otwiera się w trakcie egzaminu radcowskiego jedynie w uzasadnionych przypadkach.

7. Z czynności, o których mowa w ust. 4 i 6, sporządza się protokoły, które podpisują wszyscy członkowie komisji egzaminacyjnej obecni podczas danej części egzaminu radcowskiego.

§ 10.[Sposoby rozwiązywania zadań z egzaminu radcowskiego] 1. Zadania z egzaminu radcowskiego są rozwiązywane odręcznie lub przy użyciu własnego sprzętu komputerowego.

2. Nie później niż 30 dni przed terminem egzaminu radcowskiego przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca informuje zdających o wymogach technicznych dotyczących przygotowania i przeprowadzenia egzaminu radcowskiego przy użyciu własnego sprzętu komputerowego oraz o sposobie użycia tego sprzętu przy rozwiązywaniu zadań z egzaminu radcowskiego, uniemożliwiającego przekaz lub odbiór informacji, przez zamieszczenie ogłoszenia na stronach internetowych poszczególnych okręgowych izb radców prawnych lub pisemnie.

3. Zdający nie później niż 21 dni przed terminem egzaminu radcowskiego składa przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy pisemną informację o wyborze sposobu rozwiązywania zadań z egzaminu radcowskiego odręcznie albo przy użyciu własnego sprzętu komputerowego. W przypadku wyboru sposobu rozwiązywania zadań z egzaminu radcowskiego przy użyciu własnego sprzętu komputerowego zdający składa także pisemne oświadczenie o akceptacji warunków związanych z użyciem tego sprzętu, zawierające deklarację, że znane są mu zagrożenia, o których mowa w ust. 4 i 5. Niezłożenie tego oświadczenia oznacza wybór odręcznego sposobu rozwiązywania zadań z egzaminu radcowskiego.

4. Zdający ponosi ryzyko wynikające z użycia własnego sprzętu komputerowego i zainstalowanego na nim oprogramowania, wiążące się z brakiem możliwości rozwiązania zadań z egzaminu radcowskiego. W takim przypadku zdający może przystąpić do rozwiązywania zadania odręcznie, jednakże czas trwania danej części egzaminu radcowskiego nie zostaje przedłużony, co odnotowuje się w protokole przebiegu egzaminu radcowskiego.

5. W przypadku wystąpienia w trakcie trwania egzaminu radcowskiego jakichkolwiek okoliczności uniemożliwiających korzystanie z własnego sprzętu komputerowego zdający sporządza pracę zawierającą rozwiązanie zadania odręcznie, jednakże czas trwania tej części egzaminu radcowskiego nie zostaje przedłużony. Fakt ten odnotowuje się w protokole przebiegu egzaminu radcowskiego.

6. Zdający, rozwiązując zadanie przy użyciu własnego sprzętu komputerowego, w każdym momencie zdawania egzaminu radcowskiego może zrezygnować z tego sposobu rozwiązywania zadań i sporządzić pracę zawierającą rozwiązanie zadania odręcznie, jednakże czas trwania tej części egzaminu radcowskiego nie zostaje przedłużony. W takim przypadku przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca informuje zdającego o możliwości i sposobie odbioru od zdającego dotychczas sporządzonej pracy zawierającej rozwiązanie zadania, jeśli została zapisana przez zdającego, w celu kontynuowania rozwiązania zadania odręcznie. Fakt ten odnotowuje się w protokole przebiegu egzaminu radcowskiego.

§ 11.[Oznaczenie zadań indywidualnym kodem] 1. Zadania oznacza się indywidualnym kodem.

2. Każdego dnia egzaminu radcowskiego zdający losuje przygotowaną przez komisję egzaminacyjną kopertę zawierającą kartkę z numerem kodu. Na kartce zdający wpisuje swoje imię i nazwisko oraz imiona rodziców, a w prawym górnym rogu na pierwszej stronie zadania i na każdej stronie pracy zawierającej rozwiązanie zadania - numer kodu. Wypełnioną kartkę zdający umieszcza w kopercie, którą zakleja i oddaje członkowi komisji egzaminacyjnej przed przystąpieniem do rozwiązywania zadania.

3. Praca zawierająca rozwiązanie zadania bez prawidłowo zamieszczonego oznaczenia kodowego nie podlega ocenie komisji egzaminacyjnej, co skutkuje uzyskaniem negatywnego wyniku egzaminu radcowskiego.

4. Zadania wraz z pracami zawierającymi rozwiązanie zadań są rozkodowywane po sprawdzeniu wszystkich prac zawierających rozwiązanie zadań z wszystkich części egzaminu radcowskiego, a następnie dołączane do akt osobowych zdających.

§ 12.[Opuszczenie sali przez zdającego] 1. W trakcie egzaminu radcowskiego zdający może opuścić salę jedynie w wyjątkowej sytuacji, po uzyskaniu zgody przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy, pod nadzorem członka komisji egzaminacyjnej wskazanego przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcę.

2. Przed opuszczeniem sali zdający przekazuje przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy zadanie wraz z pracą zawierającą rozwiązanie zadania, a w przypadku rozwiązywania zadania przy użyciu własnego sprzętu komputerowego - zadanie.

3. Godzina wyjścia z sali i powrotu na salę zostaje odnotowana przez członka komisji egzaminacyjnej na egzemplarzu zadania i pracy zawierającej rozwiązanie zadania, a w przypadku rozwiązywania zadania przy użyciu własnego sprzętu komputerowego - na egzemplarzu zadania.

§ 13.[Wykluczenie zdającego z egzaminu radcowskiego] Wykluczenie zdającego z egzaminu radcowskiego zostaje odnotowane w protokole przebiegu egzaminu radcowskiego oraz na egzemplarzu zadania i pracy zawierającej rozwiązanie zadania.

§ 14.[Odbiór zadania i pracy zawierającej rozwiązanie zadania z danej części egzaminu radcowskiego] 1. Po upływie czasu, o którym mowa w § 9 ust. 2 i 3, przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca ogłasza zakończenie danej części egzaminu radcowskiego, a członkowie komisji egzaminacyjnej zbierają zadania wraz z pracami zawierającymi rozwiązanie zadań, jeżeli zadania te były rozwiązywane odręcznie. W przypadku rozwiązywania zadań przy użyciu własnego sprzętu komputerowego przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca informuje o sposobie odbioru od zdających prac zawierających rozwiązanie zadań.

2. Każdego dnia zdający otrzymuje pokwitowanie odbioru zadania i pracy zawierającej rozwiązanie zadania z danej części egzaminu radcowskiego.

3. Z czynności, o której mowa w ust. 2, sporządza się protokół, który zawiera w szczególności godzinę odbioru zadania i pracy zawierającej rozwiązanie zadania odnotowaną przy danym numerze kodu i podpis dokonującego tej czynności członka komisji egzaminacyjnej.

§ 15.[Niewykorzystane egzemplarze zadań] Po zakończeniu egzaminu radcowskiego niewykorzystane egzemplarze zadań zwraca się Ministrowi Sprawiedliwości w stanie nienaruszonym. Protokół tej czynności podpisuje przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca.

Rozdział 5

Obsługa administracyjna i techniczna komisji egzaminacyjnej, przekazywanie środków na obsługę oraz rozliczanie wydatków związanych z tą obsługą

§ 16.[Obsługa administracyjna i techniczna komisji egzaminacyjnej] W ramach obsługi administracyjnej i technicznej komisji egzaminacyjnej właściwa rada w szczególności zapewnia:

1) obsługę organizacyjną i biurową;

2) warunki umożliwiające właściwe przeprowadzenie egzaminu radcowskiego oraz warunki pracy komisji egzaminacyjnej;

3) przygotowanie, pomoc w sporządzaniu oraz przechowywanie dokumentacji związanej z przeprowadzeniem egzaminu radcowskiego.

§ 17.[Zatwierdzenie preliminarza] 1. Właściwa rada nie później niż 35 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu radcowskiego przygotowuje i przedkłada Ministrowi Sprawiedliwości w celu zatwierdzenia wstępny preliminarz zawierający określone przez Ministra Sprawiedliwości pozycje wydatków związanych z obsługą administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej, zwany dalej „preliminarzem".

2. Przy zatwierdzaniu preliminarza Minister Sprawiedliwości może dokonać korekty planowanych wydatków, mając na względzie zasadę racjonalności i celowości wydatków.

§ 18.[Środki na obsługę administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej] 1. Środki na obsługę administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej są przekazywane na rachunek właściwej rady z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest Minister Sprawiedliwości, w wysokości i w terminach określonych w zatwierdzonym preliminarzu.

2. Właściwa rada przekazuje nie później niż w terminie 35 dni od zakończenia egzaminu radcowskiego sprawozdanie finansowe z wykazem wydatków poniesionych na obsługę administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej oraz wystawia na Ministerstwo Sprawiedliwości notę księgową na kwotę poniesionych kosztów, nie wyższą niż kwota wydatków w zatwierdzonym preliminarzu.

§ 19.[Rozliczenie wydatków związanych z obsługą administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej] 1. Minister Sprawiedliwości dokonuje ostatecznego rozliczenia wydatków związanych z obsługą administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej na podstawie sprawozdania finansowego właściwej rady, o którym mowa w § 18 ust. 2, w terminie 2 miesięcy od dnia jego otrzymania, mając na względzie zasadę racjonalności i celowości wydatków.

2. Wydatki ujęte w sprawozdaniu finansowym należy udokumentować odpowiednio kopiami rachunków, faktur lub innymi dokumentami finansowymi, potwierdzonymi za zgodność z oryginałem przez dziekana lub wicedziekana właściwej rady.

Rozdział 6

Przepisy przejściowe i końcowe

§ 20.[Podstawa ustalenia wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji egzaminacyjnej w latach 2013 i 2014] W latach 2013 i 2014 podstawą ustalenia wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji egzaminacyjnej jest przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2010 r., ogłoszone w sposób wskazany w § 4 ust. 1 pkt 1.

§ 21.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2014 r.¹⁾