Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2023-05-13
Wersja aktualna od 2023-05-13
obowiązujący
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH1)
z dnia 10 listopada 2015 r.
w sprawie wymagań kwalifikacyjnych oraz szkoleń dla strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej
(ostatnia zmiana: Dz.U. z 2023 r., poz. 816)
Na podstawie art. 16a ust. 6 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:
1) szczegółowe wymagania kwalifikacyjne, jakie powinni spełniać pracownicy na poszczególnych stanowiskach pracy w jednostkach ochrony przeciwpożarowej;
2) rodzaje szkoleń równorzędnych ze szkoleniem w zawodzie strażak;
3) zakres oraz formy realizacji szkolenia w zawodzie strażak;
4) zakres programowy szkolenia w zawodzie strażak oraz tryb ustalania programu tego szkolenia;
5) tryb wydawania oraz wzór świadectwa o ukończeniu szkolenia w zawodzie strażak.
§ 2.[Szczegółowe wymagania kwalifikacyjne, jakie powinni spełniać pracownicy na poszczególnych stanowiskach pracy w jednostkach ochrony przeciwpożarowej] Szczegółowe wymagania kwalifikacyjne, jakie powinni spełniać pracownicy na poszczególnych stanowiskach pracy w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
§ 3.[Szkolenia] 1. Za równorzędne ze szkoleniem w zawodzie strażak uznaje się:
1) szkolenie podstawowe w zawodzie strażak;
2) co najmniej dwa szkolenia przygotowujące do wykonywania zawodu strażaka, z których jedno jest z poziomu podstawowego, a drugie z poziomu uzupełniającego;
3) uzyskanie efektów kształcenia przewidzianych dla kwalifikacji Z.22 w zawodzie technik pożarnictwa, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 2a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.3));
4) [1] osiągnięcie potwierdzonych efektów kształcenia określonych dla kwalifikacji „MS.20. Wykonywanie działań ratowniczych" w zawodzie technik pożarnictwa, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082, z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 września 2019 r.;
5) [2] osiągnięcie potwierdzonych efektów kształcenia określonych dla kwalifikacji „BPO.03. Wykonywanie działań ratowniczych" w zawodzie technik pożarnictwa, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 46 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe.
2. Szkolenia, o których mowa w ust. 1 pkt 2, z poziomu podstawowego to szkolenia realizowane zgodnie z programem:
1) kursu przekwalifikowania podoficerów zawodowych na specjalność pożarniczą;
2) szkolenia dowódców drużyn etatowych straży pożarnych;
3) szkolenia dowódców drużyn nieetatowych straży pożarnych;
4) szkolenia etatowej straży pożarnej;
5) dokształcania zawodowego I stopnia kierowców zawodowych straży pożarnych;
6) kursu kierowców zawodowych straży pożarnych II stopnia;
7) szkolenia szeregowców-funkcjonariuszy pożarnictwa;
8) kursu kwalifikacyjnego młodszych podoficerów;
9) kursu kwalifikacyjnego starszych podoficerów;
10) kształcenia podoficerów pożarnictwa;
11) szkolenia podoficerskiego dla funkcjonariuszy mianowanych na stanowiska administracyjno-kwatermistrzowskie;
12) kształcenia kwalifikacyjnego podoficerów pożarnictwa na podbudowie zasadniczej szkoły zawodowej;
13) kształcenia kwalifikacyjnego kierowców zawodowych straży pożarnych;
14) kształcenia kwalifikacyjnego szeregowców zawodowych straży pożarnych;
15) kształcenia kwalifikacyjnego szeregowców Państwowej Straży Pożarnej;
16) kształcenia kwalifikacyjnego szeregowych mianowanych na stanowiska administracyjno-kwatermistrzowskie Państwowej Straży Pożarnej;
17) kształcenia kwalifikacyjnego podoficerów mianowanych na stanowiska administracyjno-kwatermistrzowskie Państwowej Straży Pożarnej;
18) nauczania kwalifikacyjnego podoficerów przewidzianych na stanowiska administracyjno-kwatermistrzowskie Państwowej Straży Pożarnej;
19) kursu kwalifikacyjnego szeregowych Państwowej Straży Pożarnej;
20) nauczania kwalifikacyjnego szeregowych Państwowej Straży Pożarnej;
21) nauczania kwalifikacyjnego szeregowych przewidzianych na stanowiska administracyjno-kwatermistrzowskie Państwowej Straży Pożarnej;
22) szkolenia podstawowego strażaka jednostki ochrony przeciwpożarowej.
3. Szkolenia, o których mowa w ust. 1 pkt 2, z poziomu uzupełniającego to szkolenia realizowane zgodnie z programem:
1) kursu uzupełniającego dla kierowców Państwowej Straży Pożarnej;
2) kursu uzupełniającego dla podoficerów Państwowej Straży Pożarnej;
3) kształcenia kwalifikacyjnego strażaka-ratownika podoficera;
4) kształcenia kwalifikacyjnego podoficerów Państwowej Straży Pożarnej;
5) kształcenia uzupełniającego podoficerów Państwowej Straży Pożarnej na podbudowie kursu młodszych podoficerów pożarnictwa;
6) kształcenia uzupełniającego dla podoficerów Państwowej Straży Pożarnej na podbudowie kursu I stopnia kierowców zawodowych straży pożarnych;
7) kursu kwalifikacyjnego podoficerów Państwowej Straży Pożarnej;
8) nauczania kwalifikacyjnego podoficerów Państwowej Straży Pożarnej;
9) nauczania kwalifikacyjnego podoficerów Państwowej Straży Pożarnej dla strażaków posiadających wykształcenie wyższe;
10) nauczania uzupełniającego dla podoficerów na stanowiskach administracyjno-kwatermistrzowskich Państwowej Straży Pożarnej;
11) szkolenia uzupełniającego strażaka jednostki ochrony przeciwpożarowej.
§ 4.[Zakres szkolenia w zawodzie strażak] 1. Zakres szkolenia w zawodzie strażak, zwanego dalej „szkoleniem", obejmuje zagadnienia związane z:
1) bezpieczeństwem i higieną służby;
2) służbą w Państwowej Straży Pożarnej;
3) psychologicznymi aspektami działań ratowniczych;
4) zjawiskami fizykochemicznymi i środkami gaśniczymi;
5) bezpieczeństwem pożarowym budynków;
6) sprzętem do działań ratowniczo-gaśniczych;
7) taktyką zwalczania pożarów;
8) taktyką działań ratowniczych;
9) wychowaniem fizycznym.
2. Szkolenie organizuje się w formie szkolenia skoszarowanego, jednoetapowego.
§ 5.[Zakres programowy szkolenia] 1. Zakres programowy szkolenia obejmuje:
1) wytyczne dotyczące realizacji procesu nauczania;
2) wskazania metodyczne odnoszące się do realizacji programu;
3) propozycje sposobu sprawdzania i oceny osiągnięć edukacyjnych słuchacza;
4) zasady przeprowadzania egzaminów końcowych;
5) plan nauczania;
6) szczegółowe bloki tematyczne obejmujące:
a) cele kształcenia określające wiedzę i umiejętności, które słuchacz powinien opanować,
b) materiał nauczania w formie haseł tematycznych, powiązanych z celami kształcenia.
2. Program szkolenia opracowuje i zatwierdza Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej.
§ 6.[Świadectwo ukończenia szkolenia] 1. Świadectwo ukończenia szkolenia wydają podmioty prowadzące szkolenie, w dniu zakończenia szkolenia.
2. Wzór świadectwa, o którym mowa w ust. 1, jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
§ 7.[Prawo do zachowania nabytych uprawnień] Pracownicy zatrudnieni w jednostkach ochrony przeciwpożarowej w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, którzy spełniali wymagania kwalifikacyjne do zajmowania stanowisk pracy na podstawie dotychczasowych przepisów, zachowują nabyte uprawnienia do zajmowania tych stanowisk.
§ 8.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 30 listopada 2015 r.4)
1) Minister Spraw Wewnętrznych kieruje działem administracji rządowej - sprawy wewnętrzne, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 września 2014 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych (Dz. U. poz. 1265).
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 57, poz. 353, z 2012 r. poz. 908, z 2013 r. poz. 1635 oraz z 2015 r. poz. 867 i 1505.
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2703 i Nr 281, poz. 2781, z 2005 r. Nr 17, poz. 141, Nr 94, poz. 788, Nr 122, poz. 1020, Nr 131, poz. 1091, Nr 167, poz. 1400 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 144, poz. 1043, Nr 208, poz. 1532 i Nr 227, poz. 1658, z 2007 r. Nr 42, poz. 273, Nr 80, poz. 542, Nr 115, poz. 791, Nr 120, poz. 818, Nr 180, poz. 1280 i Nr 181, poz. 1292, z 2008 r. Nr 70, poz. 416, Nr 145, poz. 917, Nr 216, poz. 1370 i Nr 235, poz. 1618, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 31, poz. 206, Nr 56, poz. 458, Nr 157, poz. 1241 i Nr 219, poz. 1705, z 2010 r. Nr 44, poz. 250, Nr 54, poz. 320, Nr 127, poz. 857 i Nr 148, poz. 991, z 2011 r. Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 139, poz. 814, Nr 149, poz. 887 i Nr 205, poz. 1206, z 2012 r. poz. 941 i 979, z 2013 r. poz. 87, 827, 1191, 1265, 1317 i 1650, z 2014 r. poz. 7, 290, 538, 598, 642, 811, 1146, 1198 i 1877 oraz z 2015 r. poz. 357, 1045, 1240, 1418, 1607, 1629 i 1640.
4) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 25 października 2005 r. w sprawie wymagań kwalifikacyjnych oraz szkoleń dla strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej i osób wykonujących czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 252), które traci moc z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustaw regulujących warunki dostępu do wykonywania niektórych zawodów (Dz. U. poz. 1505).
Załączniki do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
z dnia 10 listopada 2015 r. (poz. 1962)
Załącznik nr 1
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA KWALIFIKACYJNE, JAKIE POWINNI SPEŁNIAĆ PRACOWNICY NA POSZCZEGÓLNYCH STANOWISKACH PRACY W JEDNOSTKACH OCHRONY PRZECIWPOŻAROWEJ [3]
| Lp. | Stanowisko | Kwalifikacje do | Staż pracy |
| 1 | kierownik i zastępca kierownika jednostki ochrony przeciwpożarowej (komendant, szef służby ratowniczej)1) | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu inżynier pożarnictwa | 3 |
| 2 | specjalista1) | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu inżynier pożarnictwa | - |
| | |||
| kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu strażak oraz posiadanie tytułu zawodowego inżynier i dyplomu ukończenia w Szkole Głównej Służby Pożarniczej studiów w zakresie inżynierii bezpieczeństwa w specjalności inżynieria bezpieczeństwa pożarowego wydanego do dnia 30 września 2019 r. lub dyplomu ukończenia studiów na kierunku inżynieria bezpieczeństwa w zakresie bezpieczeństwa pożarowego wydanego po dniu 30 września 2019 r.2) | 1 | ||
| 3 | inspektor1) | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu technik pożarnictwa | 2 |
| kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu strażak oraz posiadanie uprawnień inspektora ochrony przeciwpożarowej2) | 1 | ||
| 4 | dowódca kompanii | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu inżynier pożarnictwa | 2 |
| 5 | dowódca plutonu | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu technik pożarnictwa | 3 |
| 6 | dowódca sekcji | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu technik pożarnictwa | 2 |
| kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu strażak3) | 15 | ||
| 7 | dowódca zastępu | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu technik pożarnictwa | - |
| kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu strażak3) | 12 | ||
| 8 | dyżurny punktu alarmowego | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu strażak | 2 |
| 9 | kierowca-operator sprzętu pożarniczego1) | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu strażak | - |
| 10 | ratownik | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu strażak | 3 |
| 11 | młodszy ratownik | kwalifikacje wymagane do wykonywania zawodu strażak | 1 |
| 12 | stażysta | - | - |
1) Lub stanowisko równorzędne ustalone w regulaminie organizacyjnym jednostki ochrony przeciwpożarowej.
2) W przypadku stanowiska, na którym są wykonywane tylko zadania niezwiązane z udziałem w działaniach ratowniczych.
3) Oraz uzyskanie kwalifikacji wymaganych do wykonywania zawodu technik pożarnictwa w okresie 5 lat od dnia zatrudnienia na danym stanowisku
Załącznik nr 2
WZÓR - ŚWIADECTWO
Świadectwo drukuje się na białym papierze pokrytym siatką ozdobną - giloszem, w kolorze jasnoróżowym. Pierwsza strona świadectwa jest zdobiona giloszem z literami PSP. Druga strona jest zdobiona giloszem bez tych liter. Świadectwo ma format B5. Nadruk gilosza powinien być zorientowany symetrycznie w stosunku do pionowej i poziomej osi symetrii kartki.
[1] § 3 ust. 1 pkt 4 dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 kwietnia 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań kwalifikacyjnych oraz szkoleń dla strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej (Dz.U. poz. 816). Zmiana weszła w życie 13 maja 2023 r.
[2] § 3 ust. 1 pkt 5 dodany przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 kwietnia 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań kwalifikacyjnych oraz szkoleń dla strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej (Dz.U. poz. 816). Zmiana weszła w życie 13 maja 2023 r.
[3] Załącznik nr 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 kwietnia 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań kwalifikacyjnych oraz szkoleń dla strażaków jednostek ochrony przeciwpożarowej (Dz.U. poz. 816). Zmiana weszła w życie 13 maja 2023 r.
