Art. 1.[Prawo bankowe] W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2015 r. poz. 128, z późn. zm.²⁾) wprowadza się następujące zmiany:

1) po art. 56 dodaje się art. 56a w brzmieniu:

„Art. 56a. 1. Bank jest obowiązany przy zawieraniu umowy rachunku, o którym mowa w art. 56 ust. 1, poinformować w sposób zrozumiały dla posiadacza rachunku o możliwości wydania przez niego dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz o treści art. 56.

2. W przypadku powzięcia przez bank informacji o śmierci posiadacza rachunku, który wydał dyspozycję wkładem na wypadek śmierci, bank jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić wskazane przez posiadacza rachunku osoby o możliwości wypłaty określonej kwoty.”;

2) art. 57 otrzymuje brzmienie:

„Art. 57. Przepisy art. 55 ust. 1, art. 56 ust. 1, art. 56a i art. 59a nie dotyczą rachunku, o którym mowa w art. 51.”;

3) [1] po art. 59 dodaje się art. 59a i art. 59b w brzmieniu:

„Art. 59a. 1. Umowa rachunku bankowego, którego posiadaczem jest osoba fizyczna, niezawarta w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, ulega rozwiązaniu z:

1) dniem śmierci posiadacza rachunku albo

2) upływem 10 lat od dnia wydania przez posiadacza rachunku ostatniej dyspozycji dotyczącej tego rachunku, a w przypadku gdy umowa przewiduje prowadzenie więcej niż jednego rachunku – tych rachunków, chyba że umowa rachunku oszczędnościowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej była zawarta na czas oznaczony dłuższy niż 10 lat.

2. Dyspozycją, o której mowa w ust. 1 pkt 2, nie jest postanowienie umowne przewidujące, w razie braku wypowiedzenia, odnowienie umowy rachunku bankowego zawartej na czas oznaczony nie dłuższy niż 10 lat. Jeżeli na skutek odnowienia umowa wiązałaby dłużej niż 10 lat od jej zawarcia, warunkiem odnowienia jest wydanie przez posiadacza rachunku takiej dyspozycji. Brak dyspozycji skutkuje wygaśnięciem umowy.

3. Umowa rachunku oszczędnościowego lub rachunku terminowej lokaty oszczędnościowej zawarta na czas oznaczony dłuższy niż 10 lat może zostać odnowiona, jeżeli posiadacz rachunku wyda taką dyspozycję. Dyspozycją nie jest postanowienie umowne przewidujące, w razie braku jej wypowiedzenia, odnowienie umowy. Brak dyspozycji skutkuje wygaśnięciem umowy.

4. Jeżeli umowa uległa rozwiązaniu na podstawie ust. 1, uważa się ją za wiążącą do chwili wypłaty przez bank środków pieniężnych osobie posiadającej do nich tytuł prawny, chyba że stan środków pieniężnych na tym rachunku nie przekracza kwoty minimalnej określonej w umowie.

5. Od dnia wygaśnięcia umowy rachunku bankowego na podstawie ust. 2 albo 3, do dnia wypłaty środków pieniężnych osobie posiadającej do nich tytuł prawny, środki te podlegają waloryzacji o prognozowany w ustawie budżetowej na dany rok średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem. Waloryzacji dokonuje się na ostatni dzień roku kalendarzowego.

6. Z upływem 5 lat od dnia wydania ostatniej dyspozycji dotyczącej rachunku prowadzonego na podstawie umowy, o której mowa w ust. 1, bank jest obowiązany wystąpić do ministra właściwego do spraw informatyzacji o udostępnienie danych z rejestru Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) umożliwiających ustalenie, czy posiadacz rachunku żyje. W przypadku gdy umowa przewiduje prowadzenie więcej niż jednego rachunku, termin, o którym mowa w zdaniu pierwszym, liczy się od dnia wydania ostatniej dyspozycji dotyczącej tych rachunków.

7. Na co najmniej 6 miesięcy przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, bank jest obowiązany poinformować posiadacza rachunku bankowego o skutkach upływu tego okresu.

Art. 59b. Z upływem 3 miesięcy od dnia wygaśnięcia umowy rachunku bankowego, o której mowa w art. 59a, zawartej na czas oznaczony, w razie braku wcześniejszej dyspozycji wypłaty środków pieniężnych, bank jest obowiązany wystąpić do ministra właściwego do spraw informatyzacji o udostępnienie danych z rejestru PESEL umożliwiających ustalenie, czy posiadacz rachunku żyje.”;

4) po art. 92b dodaje się art. 92ba–92bd w brzmieniu:

„Art. 92ba. 1. Bank jest obowiązany udzielić posiadaczowi rachunku bankowego, będącemu osobą fizyczną, oraz osobie, która uzyskała tytuł prawny do spadku po posiadaczu rachunku, zbiorczej informacji o:

1) rachunkach bankowych posiadacza, w tym rachunkach wspólnych – bez wskazania danych współposiadacza;

2) umowach rachunku bankowego posiadacza rozwiązanych albo wygasłych z przyczyn, o których mowa w art. 59a ust. 1–3;

3) rachunkach posiadacza rachunku bankowego prowadzonych w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, w tym rachunkach wspólnych – bez wskazania danych współposiadacza;

4) umowach rachunków posiadacza rachunku bankowego prowadzonych w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej rozwiązanych albo wygasłych z przyczyn, o których mowa w art. 13a ust. 1–3 ustawy z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1450, z późn. zm.³⁾).

2. W zbiorczej informacji wskazuje się podmiot, który prowadzi albo prowadził rachunek, numery rachunków wynikające z umowy rachunku oraz informację, czy rachunki są nadal prowadzone.

Art. 92bb. 1. Banki są obowiązane prowadzić centralną informację o rachunkach, zwaną dalej „Centralną informacją”. Banki mogą utworzyć w tym celu spółkę handlową.

2. Centralną informację może prowadzić izba rozliczeniowa, o której mowa w art. 67.

Art. 92bc. 1. Zbiorczą informację bank jest obowiązany pozyskać z Centralnej informacji niezwłocznie po otrzymaniu pisemnego żądania od osoby, o której mowa w art. 92ba ust. 1, i zweryfikowaniu jej tytułu prawnego. Zbiorczą informację bank jest obowiązany dostarczyć osobie, która wystąpiła z żądaniem, niezwłocznie po jej pozyskaniu z Centralnej informacji.

2. Zbiorcza informacja może być dostarczona odpłatnie, przy czym opłata nie może być wyższa niż koszt wygenerowania takiej informacji.

Art. 92bd. 1. Bank prowadzący rachunek bankowy jest obowiązany nieodpłatnie udzielić informacji, o których mowa w art. 92ba ust. 1, Centralnej informacji. Bank spółdzielczy może udzielić informacji za pośrednictwem banku zrzeszającego.

2. Informacji, o których mowa w art. 92ba ust. 1, bank udziela niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania zapytania od Centralnej informacji.”;

5) w art. 105 w ust. 1 po pkt 1c dodaje się pkt 1d w brzmieniu:

„1d) innym bankom, spółdzielczym kasom oszczędnościowo-kredytowym, Krajowej Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej oraz izbie rozliczeniowej, o której mowa w art. 67, albo spółce handlowej, o której mowa w art. 92bb ust. 1, w zakresie niezbędnym do udzielania zbiorczej informacji, o której mowa w art. 92ba ust. 1;”;

6) po art. 105a dodaje się art. 105b w brzmieniu:

„Art. 105b. Podmioty, o których mowa w art. 105 ust. 1 pkt 2 lit. a–h, k–ł, p, s, t oraz v, w granicach uprawnień wynikających z tych przepisów, a także gmina, po uzyskaniu informacji, o której mowa w art. 111c, z której wynika, że posiadacz rachunku zmarł, są uprawnione do uzyskania zbiorczej informacji, o której mowa w art. 92ba ust. 1, w dowolnym banku.”;

7) po art. 111b dodaje się art. 111c w brzmieniu:

„Art. 111c. W przypadku rozwiązania albo wygaśnięcia umowy rachunku bankowego z przyczyn, o których mowa w art. 59a ust. 1–3, bank jest obowiązany pisemnie poinformować gminę ostatniego miejsca zamieszkania posiadacza rachunku bankowego o:

1) dacie powzięcia przez bank informacji o śmierci posiadacza rachunku bankowego,

2) dacie wydania przez posiadacza rachunku bankowego ostatniej dyspozycji dotyczącej tego rachunku, a w przypadku gdy umowa przewidywała prowadzenie więcej niż jednego rachunku – tych rachunków,

3) wysokości środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku, a w przypadku gdy umowa przewidywała prowadzenie więcej niż jednego rachunku – na rachunkach,

4) kwotach i tytułach wypłat dokonanych z rachunku, a w przypadku gdy umowa przewidywała prowadzenie więcej niż jednego rachunku – z rachunków,

5) możliwości nabycia przez nią prawa do środków pieniężnych, o których mowa w pkt 3, zgodnie z art. 935 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny

– wskazując źródło i podstawę ustaleń.”;

8) w art. 133 w ust. 2 w pkt 7 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 8 w brzmieniu:

„8) badaniu wykonywania przez banki obowiązków, o których mowa w art. 56a, art. 59a, art. 59b, art. 92ba–92bd i art. 111c.”;

9) w art. 138 w ust. 1 w pkt 9 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 10 w brzmieniu:

„10) przestrzeganie art. 92ba–92bd oraz art. 111c.”.

Art. 2.[Ustawa o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych] W ustawie z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1450, z późn. zm.⁴⁾) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 9f w ust. 1 po pkt 5 dodaje się pkt 5a w brzmieniu:

„5a) innym kasom, Kasie Krajowej, bankom oraz izbie rozliczeniowej, o której mowa w art. 67 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, albo spółce handlowej, o której mowa w art. 92bb ust. 1 tej ustawy, w zakresie niezbędnym do udzielania zbiorczej informacji, o której mowa w art. 13d ust. 1;”;

2) po art. 9f dodaje się art. 9fa w brzmieniu:

„Art. 9fa. Podmioty, o których mowa w art. 9f ust. 1 pkt 4, 12–16 oraz 20–23, w granicach uprawnień wynikających z tych przepisów, a także gmina po uzyskaniu informacji, o której mowa w art. 13c, z której wynika, że członek kasy zmarł, są uprawnione do uzyskania zbiorczej informacji, o której mowa w art. 13d ust. 1, w dowolnej kasie.”;

3) [2] po art. 13 dodaje się art. 13a–13f w brzmieniu:

„Art. 13a. 1. Umowa imiennego rachunku członka kasy, o którym mowa w art. 28, ulega rozwiązaniu z:

1) dniem śmierci członka kasy albo

2) upływem 10 lat od dnia wydania przez członka kasy ostatniej dyspozycji dotyczącej tego rachunku, chyba że umowa lokaty była zawarta na czas oznaczony dłuższy niż 10 lat.

2. Dyspozycją, o której mowa w ust. 1 pkt 2, nie jest postanowienie umowne przewidujące, w razie braku wypowiedzenia, odnowienie umowy imiennego rachunku członka kasy, o której mowa w ust. 1, zawartej na czas oznaczony nie dłuższy niż 10 lat. Jeżeli na skutek odnowienia umowa wiązałaby dłużej niż 10 lat od jej zawarcia, warunkiem odnowienia jest wydanie przez członka kasy takiej dyspozycji. Brak dyspozycji skutkuje wygaśnięciem umowy.

3. Umowa lokaty zawarta na czas oznaczony dłuższy niż 10 lat może zostać odnowiona, jeżeli członek kasy wyda taką dyspozycję. Dyspozycją taką nie jest postanowienie umowne przewidujące, w razie braku jej wypowiedzenia, odnowienie umowy. Brak dyspozycji skutkuje wygaśnięciem umowy.

4. Jeżeli umowa imiennego rachunku członka kasy uległa rozwiązaniu na podstawie ust. 1, umowę uważa się za wiążącą do chwili wypłaty przez kasę środków pieniężnych osobie posiadającej tytuł prawny, chyba że stan środków pieniężnych na tym rachunku nie przekracza kwoty minimalnej określonej w umowie.

5. Od dnia wygaśnięcia umowy imiennego rachunku członka kasy na podstawie ust. 2 albo 3, do dnia wypłaty środków pieniężnych osobie posiadającej do nich tytuł prawny, środki te podlegają waloryzacji o prognozowany w ustawie budżetowej na dany rok średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem. Waloryzacji dokonuje się na ostatni dzień roku kalendarzowego.

6. Z upływem 5 lat od dnia wydania przez członka kasy ostatniej dyspozycji dotyczącej rachunku, kasa jest obowiązana wystąpić do ministra właściwego do spraw informatyzacji o udostępnienie danych z rejestru Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) umożliwiających ustalenie, czy członek kasy żyje.

7. Na co najmniej 6 miesięcy przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, kasa jest obowiązana poinformować członka kasy o skutkach upływu tego okresu.

8. Przepisy ust. 1–7 nie dotyczą rachunku wspólnego.

Art. 13b. Z upływem 3 miesięcy od wygaśnięcia umowy imiennego rachunku członka kasy, o którym mowa w art. 28, zawartej na czas oznaczony, w razie braku wcześniejszej dyspozycji wypłaty środków pieniężnych, kasa jest obowiązana wystąpić do ministra właściwego do spraw informatyzacji o udostępnienie danych z rejestru PESEL umożliwiających ustalenie, czy członek kasy żyje.

Art. 13c. W przypadku rozwiązania albo wygaśnięcia umowy imiennego rachunku członka kasy z przyczyn, o których mowa w art. 13a ust. 1–3, kasa jest obowiązana pisemnie poinformować gminę ostatniego miejsca zamieszkania członka kasy o:

1) dacie powzięcia przez kasę informacji o śmierci członka kasy,

2) dacie wydania przez członka kasy ostatniej dyspozycji dotyczącej imiennego rachunku członka kasy, a w przypadku gdy umowa przewidywała prowadzenie więcej niż jednego rachunku – tych rachunków,

3) wysokości środków pieniężnych zgromadzonych na imiennym rachunku członka kasy, a w przypadku gdy umowa przewidywała prowadzenie więcej niż jednego rachunku – na rachunkach,

4) kwotach i tytułach wypłat dokonanych z imiennego rachunku członka kasy, a w przypadku gdy umowa przewidywała prowadzenie więcej niż jednego rachunku – z rachunków,

5) możliwości nabycia przez nią prawa do środków pieniężnych, o których mowa w pkt 3, zgodnie z art. 935 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.⁵⁾)

– wskazując źródło i podstawę ustaleń.

Art. 13d. 1. Kasa jest obowiązana udzielić członkowi kasy albo osobie, która uzyskała tytuł prawny do spadku po członku kasy zbiorczej, informacji o:

1) imiennych rachunkach członka kasy, w tym rachunkach wspólnych – bez wskazania danych współposiadacza;

2) umowach imiennego rachunku członka kasy rozwiązanych albo wygasłych z przyczyn, o których mowa w art. 13a ust. 1–3;

3) rachunkach bankowych członka kasy, o których mowa w art. 59a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, w tym rachunkach wspólnych – bez wskazania danych współposiadacza;

4) umowach rachunku bankowego członka kasy rozwiązanych albo wygasłych z przyczyn, o których mowa w art. 59a ust. 1–3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe.

2. W zbiorczej informacji wskazuje się podmiot, który prowadzi albo prowadził rachunek, numery rachunków wynikające z umowy rachunku oraz informację, czy rachunki są nadal prowadzone.

Art. 13e. 1. Zbiorczą informację kasa jest obowiązana pozyskać z centralnej informacji o rachunkach, o której mowa w art. 92bb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, zwanej dalej „Centralną informacją”, niezwłocznie po otrzymaniu pisemnego żądania od osoby, o której mowa w art. 13d ust. 1, i zweryfikowaniu jej tytułu prawnego. Zbiorczą informację kasa jest obowiązana dostarczyć osobie, która wystąpiła z żądaniem, niezwłocznie po jej pozyskaniu z Centralnej informacji.

2. Zbiorcza informacja może być dostarczona odpłatnie, przy czym opłata nie może być wyższa niż koszt wygenerowania takiej informacji.

Art. 13f. 1. Kasa prowadząca imienny rachunek członka kasy jest obowiązana nieodpłatnie udzielić informacji, o których mowa w art. 13d ust. 1, Centralnej informacji. Obowiązek udzielenia informacji może być realizowany za pośrednictwem Kasy Krajowej.

2. Informacji, o których mowa w art. 13d ust. 1, kasa lub Kasa Krajowa udziela niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 3 dni roboczych od dnia otrzymania zapytania od Centralnej informacji.”;

4) w art. 14 po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu:

„2a. Kasa jest obowiązana przy zawieraniu umowy imiennego rachunku członka kasy poinformować, w sposób zrozumiały, o możliwości pisemnego wskazania osób, na rzecz których ma nastąpić wypłata kwoty, o której mowa w ust. 1 pkt 2, oraz o treści ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2. Przepisu zdania pierwszego nie stosuje się do rachunku wspólnego.

2b. W przypadku powzięcia przez kasę informacji o śmierci członka kasy, który dokonał wskazania, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, kasa jest obowiązana niezwłocznie zawiadomić wskazane przez członka kasy osoby o możliwości wypłaty określonej kwoty.”;

5) w art. 67 w pkt 7 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 8 w brzmieniu:

„8) badaniu wykonywania przez kasę obowiązków, o których mowa w art. 13a–13f oraz art. 14 ust. 2a i 2b.”;

6) w art. 71 w ust. 1 w pkt 5 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 6 w brzmieniu:

„6) przestrzeganie art. 13c–13f.”.

Art. 5.[Umowy rachunku] 1. Przepisy art. 59a ustawy zmienianej w art. 1 oraz art. 13a ustawy zmienianej w art. 2 stosuje się do zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy odpowiednio umów rachunku bankowego, o których mowa w art. 59a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, oraz umów imiennego rachunku członka kasy, zwanych dalej „umową rachunku”, z tym że:

1) w przypadku posiadania przez bank albo kasę informacji o śmierci odpowiednio posiadacza rachunku albo członka kasy przed dniem wejścia w życie ustawy, umowa rachunku ulega rozwiązaniu z dniem wejścia w życie ustawy;

2) jeżeli wydanie przez posiadacza rachunku albo członka kasy ostatniej dyspozycji dotyczącej rachunku nastąpiło wcześniej niż 10 lat przed dniem wejścia w życie ustawy, umowa rachunku ulega rozwiązaniu z upływem 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, chyba że w tym terminie posiadacz rachunku albo członek kasy wyda dyspozycję dotyczącą tego rachunku;

3) jeżeli wydanie przez posiadacza rachunku albo członka kasy ostatniej dyspozycji dotyczącej rachunku nastąpiło wcześniej niż 5 lat, ale nie wcześniej niż 10 lat przed dniem wejścia w życie ustawy, odpowiednio bank albo kasa są obowiązane wystąpić do ministra właściwego do spraw informatyzacji [3] o udostępnienie danych z rejestru Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL) umożliwiających ustalenie, czy posiadacz rachunku albo członek kasy żyje; bank albo kasa nie mają obowiązku wystąpienia o udostępnienie danych, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy do upływu okresu, o którym mowa w art. 59a ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1 albo w art. 13a ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 2, pozostało mniej niż 6 miesięcy.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, bank albo kasa są obowiązane, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, poinformować odpowiednio posiadacza rachunku albo członka kasy o skutkach niewydania dyspozycji dotyczącej tego rachunku.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, umowa rachunku ulega rozwiązaniu z dniem:

1) śmierci odpowiednio posiadacza rachunku albo członka kasy;

2) upływu okresu, o którym mowa odpowiednio w art. 59a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1 oraz w art. 13a ust. 1 ustawy zmienianej w art. 2, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy do upływu tego okresu pozostało więcej niż 6 miesięcy; przepisy art. 59a ust. 7 ustawy zmienianej w art. 1 i art. 13a ust. 7 ustawy zmienianej w art. 2 stosuje się;

3) upływu 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, chyba że w terminie tym posiadacz rachunku albo członek kasy wyda dyspozycję dotyczącą tego rachunku, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy do upływu okresu, o którym mowa odpowiednio w art. 59a ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w ust. 1 oraz w art. 13a ust. 1 pkt 2 ustawy zmienianej w art. 2, pozostało mniej niż 6 miesięcy; przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.

Art. 6.[Postępowanie w przypadku wygaśnięcia umowy rachunku zawartej na czas oznaczony] 1. W przypadku gdy umowa rachunku zawarta na czas oznaczony wygasła przed dniem wejścia w życie ustawy i nie wydano wcześniej dyspozycji wypłaty środków, a w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy środki pieniężne zgromadzone na rachunku nie zostały wypłacone posiadaczowi rachunku, członkowi kasy albo osobie posiadającej tytuł prawny do spadku po posiadaczu rachunku albo członku kasy, bank albo kasa są obowiązane wystąpić do ministra właściwego do spraw informatyzacji [4] o udostępnienie danych z rejestru PESEL umożliwiających ustalenie, czy posiadacz rachunku albo członek kasy żyje.

2. W przypadku uzyskania przez bank lub kasę informacji z rejestru PESEL, że posiadacz rachunku albo członek kasy nie żyje, bank lub kasa obowiązane są niezwłocznie przekazać informację, o której mowa w art. 111c ustawy zmienianej w art. 1 oraz w art. 13c ustawy zmienianej w art. 2.