Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 2016-01-01 do 2023-01-01
Wersja archiwalna od 2016-01-01 do 2023-01-01
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU1)
z dnia 24 sierpnia 2015 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie licencji maszynisty2)
Na podstawie art. 22a ust. 11 pkt 1–7, 11 i 12 lit. a i b ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1297) zarządza się, co następuje:
§ 1.[Rozporządzenie w sprawie licencji maszynisty] W rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 10 lutego 2014 r. w sprawie licencji maszynisty (Dz. U. poz. 211) wprowadza się następujące zmiany:
1) w § 14:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Zakres wiedzy i umiejętności objętych szkoleniem i egzaminem obejmuje następujące zagadnienia:
1) specyfikę i środowisko pracy maszynisty, w tym jego rolę i odpowiedzialność w ruchu kolejowym, wymagania zawodowe i predyspozycje niezbędne do wykonywania pracy na tym stanowisku;
2) technologię transportu kolejowego, w tym przepisy bezpieczeństwa i eksploatacji;
3) infrastrukturę kolejową;
4) radiołączność pociągową;
5) pociągi, ich składy oraz wymogi techniczne dotyczące lokomotyw, zespołów trakcyjnych, wagonów osobowych i towarowych oraz innego rodzaju taboru kolejowego;
6) zagrożenia występujące w ruchu kolejowym;
7) podstawowe zasady fizyki.”,
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
„1a. Szkolenie kandydatów na maszynistów ubiegających się o licencję maszynisty obejmuje wiedzę ogólną z zakresu zagadnień, o których mowa w ust. 1, z uwzględnieniem zasad, które można zastosować niezależnie od określonego rodzaju i typu taboru kolejowego lub infrastruktury kolejowej.”,
c) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. W wyniku ukończonego szkolenia kandydat na maszynistę ubiegający się o licencję maszynisty powinien:
1) w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1:
a) znać podstawowe akty prawne i instrukcje dotyczące bezpieczeństwa kolei w zakresie związanym z wykonywaniem pracy na stanowisku maszynisty, w szczególności określające:
– zasady przyznawania uprawnień maszynistom,
– warunki wykonywania przewozu towarów niebezpiecznych i przewozów wojskowych,
– zasady ochrony środowiska i ochrony przeciwpożarowej w miejscu pracy,
b) rozumieć szczególne wymagania stawiane maszynistom, w tym wymagania zawodowe i osobowościowe niezbędne do wykonywania obowiązków maszynisty, polegające w szczególności na:
– jeździe przeważnie w pojedynczej obsadzie,
– zmiennym rytmie dobowym pracy,
– konieczności stosowania środków ochrony indywidualnej i innego wyposażenia,
– umiejętności posługiwania się dokumentacją związaną z pracą maszynisty, w tym bieżącego jej aktualizowania,
c) rozumieć, które zachowania są zgodne z zakresem odpowiedzialności maszynisty za kluczowe kwestie bezpieczeństwa ruchu kolejowego, i znać czynniki wpływające negatywnie na jego pracę, takie jak przyjmowanie określonych leków, alkoholu, narkotyków i innych substancji psychoaktywnych, choroby, stres, zmęczenie,
d) umieć wskazać dokumenty związane z wykonywaniem pracy na stanowisku maszynisty, w szczególności akty prawne, instrukcje i służbowe rozkłady jazdy,
e) umieć określić odpowiedzialność i zadania pracowników wykonujących czynności związane z bezpieczeństwem i prowadzeniem ruchu kolejowego,
f) rozumieć znaczenie dokładności wykonywania zadań i metod pracy,
g) rozumieć zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, w szczególności w zakresie zachowania na obszarze kolejowym, postępowania przy wsiadaniu do i wysiadaniu z pojazdu trakcyjnego, ergonomii, bezpieczeństwa personelu kolejowego i używanych środków ochrony indywidualnej,
h) znać sposoby radzenia sobie ze stresem i w sytuacjach ekstremalnych,
i) umieć stosować zasady ochrony środowiska w pracy maszynisty, w tym techniki jazdy minimalizujące negatywny wpływ na środowisko;
2) w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2:
a) znać postanowienia aktów prawnych, procedur i instrukcji z zakresu eksploatacji kolei,
b) umieć określić odpowiedzialność i zadania pracowników wykonujących czynności związane z eksploatacją kolei;
3) w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, znać:
a) budowę toru kolejowego i stacji kolejowych, w tym stacji rozrządowych,
b) budowle kolejowe,
c) techniki prowadzenia ruchu kolejowego i sygnalizację kolejową,
d) stosowane systemy zabezpieczenia ruchu i łączności,
e) urządzenia związane z bezpieczeństwem ruchu kolejowego, w szczególności urządzenia detekcji stanów awaryjnych taboru kolejowego i wykrywacze dymu w tunelach,
f) budowę sieci trakcyjnej;
4) w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4:
a) znać zasady działania i znaczenie radiołączności pociągowej,
b) umieć wskazać pracowników, z którymi maszynista kontaktuje się w trakcie jazdy za pomocą urządzeń radiołączności pociągowej, w tym dyżurnego ruchu i członków drużyny pociągowej,
c) umieć identyfikować sytuacje, które wymagają nawiązania łączności za pomocą urządzeń radiołączności pociągowej,
d) znać metody nawiązywania łączności;
5) w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 5:
a) znać rodzaje trakcji,
b) umieć opisać elementy, systemy, układy i podzespoły pojazdu kolejowego,
c) znać sposoby oznakowania pojazdów kolejowych,
d) znać dokumenty, które powinny znajdować się w pojeździe kolejowym,
e) rozumieć zasadę działania poszczególnych rodzajów hamulców i znać sposoby obliczania masy hamującej,
f) umieć określić prędkość pociągu,
g) umieć wskazać maksymalne obciążenie i siły działające na sprzęg,
h) znać działanie i funkcje systemów sterowania pociągiem;
6) w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 6:
a) rozumieć zasady bezpieczeństwa ruchu kolejowego,
b) znać zagrożenia związane z ruchem kolejowym oraz różne środki stosowane do ich ograniczania,
c) umieć rozpoznawać zdarzenia mające znaczenie dla bezpieczeństwa ruchu kolejowego i znać sposoby reakcji w przypadku ich wystąpienia,
d) znać procedury mające zastosowanie do zdarzeń z udziałem ludzi, w szczególności dotyczące ewakuacji;
7) w zakresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 7:
a) umieć określić rozkład sił działających na koła pojazdu kolejowego,
b) umieć określić czynniki wpływające na przyspieszenie i skuteczność hamowania,
c) rozumieć podstawowe pojęcia i zasady z zakresu elektrotechniki, a także znać metody pracy i warunki zachowania bezpieczeństwa przy urządzeniach elektroenergetycznych zainstalowanych w pojazdach kolejowych.”;
2) w załączniku nr 2 do rozporządzenia w pkt 2.1:
a) ppkt 6 otrzymuje brzmienie:
„6) widzenie obuoczne – prawidłowe;”,
b) w ppkt 9 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się ppkt 10 w brzmieniu:
„10) widzenie okiem prawym i lewym – prawidłowe.”;
3) załącznik nr 4 do rozporządzenia otrzymuje brzmienie określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.
§ 2.[Stosowanie przepisów dotychczasowych] Szkolenia i egzaminy dla osób ubiegających się o uzyskanie licencji maszynisty, rozpoczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, prowadzi się na podstawie dotychczasowych przepisów.
§ 3.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.
Minister Infrastruktury i Rozwoju: M. Wasiak
1) Minister Infrastruktury i Rozwoju kieruje działem administracji rządowej - transport, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 22 września 2014 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury i Rozwoju (Dz. U. poz. 1257).
2) Niniejsze rozporządzenie w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę Komisji 2014/82/UE z dnia 24 czerwca 2014 r. zmieniającą dyrektywę 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów w zakresie zdrowia, wiedzy zawodowej i licencji (Dz. Urz. UE L 184 z 25.06.2014, str. 11).
Załącznik do rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju
z dnia 24 sierpnia 2015 r. (poz. 1432)
PROGRAM ORAZ CZAS TRWANIA SZKOLENIA KANDYDATÓW NA MASZYNISTÓW UBIEGAJĄCYCH SIĘ O LICENCJĘ MASZYNISTY
Program szkolenia kandydatów na maszynistów ubiegających się o licencję maszynisty
Lp. | Tematy szkoleń | Liczba godzin szkolenia*) | ||
Wykłady | Zajęcia praktyczne | Razem | ||
1 | Specyfika i środowisko pracy maszynisty | 4 | – | 4 |
2 | Technologia transportu kolejowego. Podstawowe wiadomości o eksploatacji pojazdów kolejowych (rodzaje pojazdów i ich przeznaczenie eksploatacyjne) | 12 | – | 12 |
3 | Infrastruktura kolejowa – wybrane zagadnienia z zakresu: 1) budowy nawierzchni kolejowej oraz układów stacyjnych, 2) stosowanych systemów zabezpieczenia ruchu i łączności, 3) budowy sieci trakcyjnej, 4) budowli kolejowych. | 12 | 4 | 16 |
4 | Technika prowadzenia ruchu kolejowego | 60 | – | 60 |
5 | Sygnalizacja kolejowa | 40 | – | 40 |
6 | Hamulce kolejowe – typy, budowa, zasada działania, obsługa i próby działania | 20 | 16 | 36 |
7 | Wybrane zagadnienia z zakresu fizyki i elektrotechniki | 8 | 4 | 12 |
8 | Zagadnienia z zakresu pracy pracowników rewizji technicznej pociągów | 8 | 8 | 16 |
9 | Budowa pojazdów kolejowych | 28 | 8 | 36 |
10 | Urządzenia automatyki bezpieczeństwa pociągu oraz urządzenia czujności, prędkościomierze i radiołączność w pojazdach kolejowych | 8 | 8 | 16 |
11 | Zagrożenia występujące w ruchu kolejowym. Zasady postępowania w razie poważnego wypadku, wypadku, incydentu kolejowego i wydarzeń z ludźmi oraz sytuacji ekstremalnych mogących zaistnieć w czasie pracy maszynisty | 8 | 2 | 10 |
12 | Zagadnienia z zakresu przewozów towarów niebezpiecznych oraz przewozów wojskowych | 12 | – | 12 |
13 | Bezpieczeństwo i higiena pracy, udzielanie pierwszej pomocy | 10 | 2 | 12 |
14 | Ochrona przeciwpożarowa pojazdów kolejowych oraz terenów kolejowych (w tym pożary w tunelach) | 2 | 2 | 4 |
15 | Zasady prowadzenia i wypełniania podstawowych dokumentów związanych z pracą maszynisty | 8 | 4 | 12 |
| SUMA: | 240 | 58 | 298 |
*) Godzina wykładów równa się 45 minutom, a zajęć praktycznych – 60 minutom.