Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. [Zakres regulacji] Rozporządzenie określa:

1) zakres, warunki i tryb przeprowadzania testu sprawności fizycznej, badania psychologicznego i badania psychofizjologicznego, mających na celu sprawdzenie przydatności funkcjonariusza celnego, zwanego dalej „funkcjonariuszem”, do służby na określonych stanowiskach służbowych lub w określonych komórkach organizacyjnych;

2) terminy przeprowadzania badań i testów sprawności fizycznej;

3) zasady szkolenia funkcjonariuszy i sposób sprawdzenia posiadanych przez kandydatów predyspozycji do wykonywania zadań;

4) jednostki właściwe do przeprowadzania badań psychofizjologicznych, badań psychologicznych oraz testu sprawności fizycznej.

§ 2.[Zarządzenie przeprowadzenia testu sprawności fizycznej, badania psychologicznego lub badania psychofizjologicznego] 1. Kierownik urzędu na wniosek:

1) kierownika wyodrębnionej komórki – w odniesieniu do funkcjonariusza pełniącego służbę w wyodrębnionej komórce albo przewidzianego do takiej służby,

2) kierownika komórki właściwej w sprawach kadr i szkolenia – w odniesieniu do kierownika wyodrębnionej komórki

– może zarządzić przeprowadzenie testu sprawności fizycznej, badania psychologicznego lub badania psychofizjologicznego.

2. Kierownik urzędu na wniosek:

1) kierownika oddziału celnego granicznego – w odniesieniu do funkcjonariusza pełniącego służbę w oddziale celnym granicznym lub funkcjonariusza przewidzianego do takiej służby,

2) kierownika komórki właściwej w sprawach kadr i szkolenia – w odniesieniu do kierownika oddziału celnego granicznego

– może zarządzić przeprowadzenie badania psychofizjologicznego.

3. Wniosek o zarządzenie testu sprawności fizycznej, badania psychologicznego lub badania psychofizjologicznego zawiera:

1) imię i nazwisko funkcjonariusza oraz imię jego ojca;

2) stanowisko służbowe i stopień służbowy funkcjonariusza;

3) nazwę komórki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni albo ma pełnić służbę;

4) wskazanie testu sprawności fizycznej lub wnioskowanego badania;

5) uzasadnienie;

6) imię, nazwisko i stanowisko oraz podpis wnioskodawcy;

7) miejsce na dokonanie wpisu przez kierownika urzędu, potwierdzającego zarządzenie albo odmowę zarządzenia testu sprawności fizycznej lub wnioskowanego badania;

8) imię, nazwisko i stanowisko oraz podpis kierownika urzędu.

§ 3.[Termin przeprowadzania testu sprawności fizycznej, badania psychologicznego lub badania psychofizjologicznego] Test sprawności fizycznej, badanie psychologiczne lub badanie psychofizjologiczne odbywa się w czasie służby funkcjonariusza.

§ 4.[Ustalenie nowego terminu testu sprawności fizycznej, badania psychologicznego lub badania psychofizjologicznego] 1. Kierownik urzędu, w terminie uzgodnionym z jednostką właściwą do przeprowadzenia testu sprawności fizycznej, badania psychologicznego lub badania psychofizjologicznego, kieruje funkcjonariusza na test sprawności fizycznej, badanie psychologiczne lub badanie psychofizjologiczne.

2. Funkcjonariuszowi, który nie przystąpił w ustalonym terminie do testu sprawności fizycznej, badania psychologicznego lub badania psychofizjologicznego:

1) z ważnych, udokumentowanych przyczyn losowych,

2) z powodu niedyspozycji wynikającej z przebytej choroby

– kierownik urzędu ustala nowy termin testu lub badania i informuje o nim funkcjonariusza.

Rozdział 2

Test sprawności fizycznej

§ 5. [Przebieg testu sprawności fizycznej] 1. Test sprawności fizycznej przeprowadza się w celu ustalenia predyspozycji fizycznych osoby badanej do służby na określonym stanowisku służbowym lub w określonych komórkach organizacyjnych i przeprowadza się zgodnie z opisem przebiegu testu sprawności fizycznej dla funkcjonariusza.

2. Opis przebiegu testu sprawności fizycznej dla funkcjonariusza pełniącego służbę w wyodrębnionych komórkach, o których mowa w art. 66 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej, zwanej dalej „ustawą”, oraz funkcjonariusza, o którym mowa w art. 102 ust. 2 ustawy, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

3. Opis przebiegu testu sprawności fizycznej dla funkcjonariusza przewidzianego do pełnienia służby w wyodrębnionych komórkach, o których mowa w art. 66 ust. 3 ustawy, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 6.[Termin testu sprawności fizycznej] Test sprawności fizycznej przeprowadza się raz w roku w terminach:

1) od dnia 1 kwietnia do dnia 15 maja;

2) od dnia 1 września do dnia 15 października – w przypadku funkcjonariuszy, którzy uzyskali negatywną ocenę końcową w terminie określonym w pkt 1.

§ 7.[Nieusprawiedliwiona nieobecność funkcjonariusza] Nieusprawiedliwiona nieobecność funkcjonariusza na teście sprawności fizycznej, w ustalonym terminie, powoduje uzyskanie negatywnej oceny końcowej.

§ 8.[Grupy wiekowe] 1. Test sprawności fizycznej przeprowadza się bez względu na płeć i stanowisko służbowe, w następujących grupach wiekowych:

1) do 30 lat – I grupa;

2) 31–40 lat – II grupa;

3) 41–50 lat – III grupa;

4) od 51 lat – IV grupa.

2. O kwalifikacji do jednej z grup wiekowych, o których mowa w ust. 1, decyduje rok urodzenia, bez uwzględnienia dni i miesięcy.

§ 9.[Miejsce przeprowadzania testu] Test sprawności fizycznej przeprowadzany jest na obiektach sportowych wyposażonych w sprzęt umożliwiający prawidłowy, bezpieczny i zgodny z metodyką przebieg testu.

§ 10.[Komisja wyznaczana do przeprowadzenia testu sprawności fizycznej] 1. Test sprawności fizycznej przeprowadza trzyosobowa komisja, wyznaczona przez kierownika urzędu.

2. W skład komisji, o której mowa w ust. 1, wchodzą:

1) przedstawiciel wyodrębnionej komórki;

2) przedstawiciel komórki właściwej w sprawach kadr i szkolenia;

3) instruktor posiadający uprawnienia do prowadzenia zajęć z zakresu ogólnej sprawności fizycznej.

§ 11.[Dokumentowanie wyniku testu sprawności fizycznej] Wynik testu sprawności fizycznej dokumentuje się w indywidualnej karcie oceny sprawności fizycznej funkcjonariusza, której wzór określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

§ 12.[Negatywna ocena końcowa z testu sprawności fizycznej] Funkcjonariusz, który uzyskał z testu sprawności fizycznej negatywną ocenę końcową, może przystąpić ponownie do testu sprawności fizycznej w terminie, o którym mowa w § 6 pkt 2. Przepis § 4 stosuje się odpowiednio.

Rozdział 3

Badania psychologiczne

§ 13. [Zakres badania psychologicznego] Badanie psychologiczne przeprowadza się w zakresie niezbędnym do oceny sprawności intelektualnej i psychomotorycznej, dojrzałości emocjonalnej i społecznej, funkcjonowania, w tym sposobu działania i podejmowania decyzji w sytuacjach stresowych, w związku z wykonywaniem zadań związanych z:

1) użyciem lub wykorzystaniem broni palnej;

2) prowadzeniem czynności analitycznych z zastosowaniem analizy kryminalnej;

3) obserwowaniem i rejestrowaniem, przy użyciu środków technicznych, obrazu zdarzeń w miejscach publicznych oraz dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom.

§ 14.[Osoba uprawniona do przeprowadzania badania psychologicznego] 1. Badanie psychologiczne przeprowadza osoba posiadająca tytuł magistra psychologii, przeszkolona w zakresie metod stosowanych w tym badaniu oraz posiadająca trzyletnie doświadczenie zawodowe.

2. Badanie psychologiczne jest przeprowadzane w specjalistycznych pracowniach wyposażonych w sprzęt umożliwiający prawidłowy i zgodny z metodyką przebieg.

§ 15.[Warunek przeprowadzenia badania psychologicznego] Warunkiem przeprowadzenia badania psychologicznego jest odbycie rozmowy wstępnej, w trakcie której osoba przeprowadzająca badanie psychologiczne:

1) informuje funkcjonariusza o zakresie i celu badania, sposobie jego przeprowadzenia, a także skutkach niewyrażenia zgody na badanie;

2) odbiera od funkcjonariusza poddanego badaniu psychologicznemu pisemne oświadczenie o zgodzie albo niewyrażeniu zgody na badanie psychologiczne.

§ 16.[Przebieg badania psychologicznego] 1. Badanie psychologiczne przebiega w kolejno następujących po sobie etapach polegających na:

1) przeprowadzeniu testów psychologicznych wraz z wywiadem i obserwacją psychologiczną;

2) analizie i interpretacji wyników testów psychologicznych;

3) sporządzeniu opinii z badania psychologicznego.

2. Opinia, o której mowa w ust. 1 pkt 3, powinna zawierać:

1) datę i miejsce przeprowadzenia badania psychologicznego;

2) określenie celu i podstawy prawnej badania psychologicznego;

3) imię i nazwisko funkcjonariusza oraz imię jego ojca;

4) stanowisko służbowe i stopień służbowy funkcjonariusza;

5) nazwę komórki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni albo ma pełnić służbę;

6) wynik badania psychologicznego;

7) imię, nazwisko i stanowisko oraz podpis przeprowadzającego badanie psychologiczne.

Rozdział 4

Badania psychofizjologiczne

§ 17. [Zakres badania psychofizjologicznego] 1. Badanie psychofizjologiczne obejmuje rejestrowanie specyficznych zmian reakcji psychofizjologicznych występujących u funkcjonariusza poddanego badaniu psychofizjologicznemu, w szczególności z wykorzystaniem poligrafu.

2. Badanie psychofizjologiczne obejmuje dokonanie ustaleń, w przypadku funkcjonariusza:

1) pełniącego służbę w wyodrębnionej komórce, oddziale celnym granicznym albo kwalifikowanego do skierowania na szkolenie specjalistyczne, w zakresie:

a) lojalności funkcjonariusza wobec Służby Celnej,

b) czerpania korzyści w związku ze służbą w Służbie Celnej,

c) występowania patologii społecznych oraz uzależnień niepożądanych w służbie w Służbie Celnej albo uniemożliwiających kwalifikowanie do skierowania na określone szkolenie specjalistyczne;

2) przewidzianego do służby w wyodrębnionej komórce albo oddziale celnym granicznym, w zakresie:

a) weryfikacji danych uzyskanych od funkcjonariusza w trakcie ubiegania się o przyjęcie do służby w Służbie Celnej,

b) ustalenia stopnia szczerości osoby poddanej badaniu w prezentowaniu siebie jako funkcjonariusza do służby w Służbie Celnej,

c) poszerzenie wiedzy o wcześniejszych typach zachowań funkcjonariusza do służby w Służbie Celnej mających znaczenie dla oceny, czy spełnia on wymóg nieposzlakowanej opinii.

§ 18.[Miejsce przeprowadzania badania psychofizjologicznego] Badanie psychofizjologiczne przeprowadza się indywidualnie w pomieszczeniach zapewniających prawidłowy i zgodny z metodyką przebieg badania, w szczególności pozwalających na zminimalizowanie możliwości wystąpienia zakłóceń przebiegu badania bodźcami zewnętrznymi wpływającymi na reakcje psychofizjologiczne funkcjonariusza poddanego badaniu.

§ 19.[Osoba przeprowadzająca badanie psychofizjologiczne] Badanie psychofizjologiczne przeprowadza osoba posiadająca tytuł magistra z minimum trzyletnią praktyką w prowadzeniu badań psychofizjologicznych z wykorzystaniem poligrafu.

§ 20.[Warunek przeprowadzenia badania psychofizjologicznego] Warunkiem przeprowadzenia badania psychofizjologicznego jest odbycie rozmowy wstępnej dotyczącej okoliczności mogących mieć znaczenie dla przebiegu i wyników tego badania, w szczególności dotyczącej stanu zdrowia i samopoczucia funkcjonariusza w dniu przeprowadzania badania. Przepis § 15 stosuje się odpowiednio.

§ 21.[Przebieg badania psychofizjologicznego] 1. Badanie psychofizjologiczne przebiega w kolejno następujących po sobie etapach polegających na:

1) wypełnieniu przez funkcjonariusza poddanego badaniu psychofizjologicznemu:

a) kwestionariusza ogólnego dotyczącego danych osobowych funkcjonariusza, a także jego stanu zdrowia i samopoczucia przed badaniem,

b) kwestionariusza szczegółowego przygotowującego do badania;

2) przeprowadzeniu testów;

3) analizie wyników uzyskanych w wyniku badania;

4) sporządzeniu opinii z badania.

2. Opinia, o której mowa w ust. 1 pkt 4, powinna zawierać:

1) datę i miejsce przeprowadzenia badania psychofizjologicznego;

2) określenie celu i podstawy prawnej badania psychofizjologicznego;

3) imię, nazwisko i datę urodzenia funkcjonariusza oraz imię jego ojca;

4) stanowisko służbowe i stopień służbowy funkcjonariusza;

5) omówienie danych podanych przez funkcjonariusza poddanego badaniu psychofizjologicznemu w kwestionariuszach, o których mowa w ust. 1 pkt 1;

6) odnotowane specyficzne reakcje psychofizjologiczne funkcjonariusza poddanego badaniu psychofizjologicznemu;

7) wnioski dotyczące ustaleń, o których mowa w § 17 ust. 2, w zależności od zakresu badania;

8) nazwę komórki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni albo ma pełnić służbę;

9) imię, nazwisko i stanowisko oraz podpis przeprowadzającego badanie psychofizjologiczne.

§ 22.[Tematy wyłączone z badania psychofizjologicznego] W trakcie badania psychofizjologicznego przeprowadza się co najmniej trzy testy. W testach nie zadaje się pytań dotyczących wyznania, preferencji seksualnych i przekonań politycznych.

§ 23.[Oświadczenie o rezygnacji z badania psychofizjologicznego] 1. W trakcie badania psychofizjologicznego funkcjonariusz może w formie pisemnej złożyć oświadczenie o rezygnacji z tego badania.

2. Złożenie oświadczenia o rezygnacji z badania psychofizjologicznego powoduje uzyskanie przez funkcjonariusza negatywnej opinii z badania.

3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, w przypadku gdy rezygnacja z badania psychofizjologicznego jest spowodowana nagłym pogorszeniem samopoczucia funkcjonariusza. Przepis § 4 ust. 2 stosuje się odpowiednio.

§ 24.[Niejednoznaczny wynik badania psychofizjologicznego] Jeżeli wynik przeprowadzonego badania psychofizjologicznego jest niejednoznaczny i nie ma możliwości sporządzenia na jego podstawie opinii, o której mowa w § 21 ust. 1 pkt 4, badanie można powtórzyć jeden raz, na podstawie tego samego wniosku, w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia uzyskania tego wyniku.

Rozdział 5

Szkolenie

§ 25. [Zakres szkoleń] 1. Szkolenia polegają na zapoznaniu funkcjonariuszy z zagadnieniami dotyczącymi:

1) budowy, działania oraz zasad noszenia, przechowywania, użycia lub wykorzystania broni palnej;

2) obserwowania i rejestrowania, przy użyciu środków technicznych, obrazu zdarzeń w miejscach publicznych oraz dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom;

3) zastosowania narzędzi i technik analitycznych oraz umiejętności z zakresu tworzenia baz danych w procesie analizy kryminalnej.

2. Szkolenia są prowadzone na podstawie programów szkoleniowych zatwierdzonych przez Szefa Służby Celnej.

§ 26.[Realizacja szkoleń] 1. Szkolenia są realizowane w trybie stacjonarnym, w formie wykładów i ćwiczeń.

2. Szkolenia w formie wykładów kończą się egzaminem końcowym, a poszczególne ćwiczenia zaliczeniem.

§ 27.[Podmioty organizujące szkolenia] 1. Szkolenia są organizowane przez urząd obsługujący ministra właściwego do spraw finansów publicznych, izby celne oraz Centrum Edukacji Zawodowej Resortu Finansów.

2. Szkolenia mogą być realizowane przez wykładowców i instruktorów z:

1) urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz izb celnych,

2) urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw wewnętrznych,

3) urzędu obsługującego Ministra Obrony Narodowej,

4) Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,

5) organów i jednostek organizacyjnych podległych lub podporządkowanych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych lub przez niego nadzorowanych,

6) jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych

– z wykorzystaniem obiektów i sprzętu tych urzędów, organów lub jednostek.

§ 28.[Zaświadczenie po zakończeniu szkolenia] Po zakończeniu szkolenia funkcjonariusz otrzymuje zaświadczenie, które zawiera:

1) imię i nazwisko funkcjonariusza oraz imię jego ojca;

2) stanowisko służbowe i stopień służbowy funkcjonariusza;

3) nazwę komórki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni lub ma pełnić służbę;

4) uzyskaną ocenę z egzaminu końcowego;

5) informację o zaliczeniu lub braku zaliczenia ćwiczeń;

6) imię, nazwisko i stanowisko oraz podpis kierownika urzędu.

Rozdział 6

Jednostki właściwe do przeprowadzania testów sprawności fizycznej, badań psychologicznych i badań psychofizjologicznych

§ 29. [Podmioty przeprowadzające test sprawności fizycznej] Test sprawności fizycznej przeprowadzają:

1) komórki organizacyjne w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych;

2) izby celne.

§ 30.[Podmioty przeprowadzające badania psychologiczne i badania psychofizjologiczne] Badanie psychologiczne i badanie psychofizjologiczne przeprowadzają:

1) komórki organizacyjne w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych;

2) izby celne;

3) zakłady opieki zdrowotnej nadzorowane przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych;

4) Inspektorat Wojskowej Służby Zdrowia w Warszawie wraz z podległymi jednostkami organizacyjnymi i jednostkami organizacyjnymi nadzorowanymi przez Ministra Obrony Narodowej.

Rozdział 7

Przepis końcowy

§ 31. [Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 kwietnia 2015 r.³⁾