Na podstawie art. 400a ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, z późn. zm.³⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa szczegółowe warunki udzielania horyzontalnej pomocy publicznej, zwanej dalej „pomocą”, na niektóre cele z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej ze środków pozostających w dyspozycji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

§ 2.[Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) przedsiębiorcy, mikroprzedsiębiorcy, małym i średnim przedsiębiorcy – należy przez to rozumieć przedsiębiorstwo, mikroprzedsiębiorstwo, małe i średnie przedsiębiorstwo w rozumieniu załącznika I do rozporządzenia Komisji (WE) nr 800/2008 z dnia 6 sierpnia 2008 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne ze wspólnym rynkiem w zastosowaniu art. 87 i 88 Traktatu (ogólne rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych) (Dz. Urz. UE L 214 z 09.08.2008, str. 3, z późn. zm.);

2) dużym przedsiębiorcy – należy przez to rozumieć przedsiębiorstwo inne niż mikroprzedsiębiorstwo, małe i średnie przedsiębiorstwo;

3) standardzie ochrony środowiska UE – należy przez to rozumieć warunki, jakie przedsiębiorca powinien osiągnąć w zakresie ochrony środowiska, w tym w zakresie oszczędności energii, określone w dyrektywach lub rozporządzeniach Unii Europejskiej, lub obowiązek stosowania przez przedsiębiorcę najlepszych dostępnych technik udostępnionych na stronie internetowej ministra właściwego do spraw środowiska;

4) polskim standardzie ochrony środowiska – należy przez to rozumieć warunki, jakie przedsiębiorca ma osiągnąć w zakresie ochrony środowiska, w tym w zakresie oszczędności energii, określone w przepisach prawa polskiego;

5) wartości pomocy – należy przez to rozumieć ekwiwalent dotacji brutto obliczany zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu obliczania wartości pomocy publicznej udzielanej w różnych formach (Dz. U. Nr 194, poz. 1983, z 2006 r. Nr 183, poz. 1355 oraz z 2009 r. Nr 122, poz. 1008);

6) intensywności pomocy – należy przez to rozumieć stosunek wartości pomocy do kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą.

§ 3.[Stosowanie wytycznych wspólnotowych] Pomoc jest udzielana zgodnie z Wytycznymi wspólnotowymi w sprawie pomocy państwa na ochronę środowiska (Dz. Urz. UE C 82 z 01.04.2008, str. 1), zwanymi dalej „Wytycznymi wspólnotowymi”, oraz z załącznikiem XII do Traktatu o przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej.

§ 4.[Zakres pomocy na realizację celów z zakresu ochrony środowiska] 1. Pomoc na realizację celów z zakresu ochrony środowiska może być udzielana na:

1) rekultywację terenów zanieczyszczonych substancjami niebezpiecznymi w wyniku działalności człowieka;

2) inwestycje w odnawialne źródła energii lub produkcję biopaliw spełniających kryteria zrównoważonego rozwoju, o których mowa w pkt 1.5.6 Wytycznych wspólnotowych;

3) inwestycje służące wytwarzaniu energii w wysokosprawnej kogeneracji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2012 r. poz. 1059, z późn. zm.⁴⁾);

4) inwestycje służące zmniejszeniu zużycia energii;

5) inwestycje związane z ochroną powietrza, powierzchni ziemi, wód powierzchniowych, wód podziemnych lub mające na celu ograniczenie hałasu;

6) inwestycje związane ze zmniejszeniem zapotrzebowania na surowce lub materiały;

7) inwestycje związane z ograniczaniem wytwarzania odpadów lub gospodarowaniem odpadami wytworzonymi w przedsiębiorstwie, w tym przygotowaniem do ponownego użycia, recyklingiem lub innym odzyskiem;

8) inwestycje związane z poprawą jakości paliw innych niż biopaliwa, o których mowa w pkt 2;

9) inwestycje związane ze stosowaniem silników przyjaznych środowisku;

10) inne inwestycje służące zmniejszeniu uciążliwości przedsiębiorstwa dla środowiska.

2. Pomoc na rekultywację, o której mowa w ust. 1 pkt 1, może być udzielona, jeżeli:

1) stopień zanieczyszczenia terenu stanowi zagrożenie dla zdrowia ludzi lub środowiska;

2) nie można ustalić podmiotu odpowiedzialnego za zanieczyszczenie terenu lub nie można wyegzekwować od takiego podmiotu pokrycia kosztów rekultywacji;

3) celem rekultywacji jest nadanie lub przywrócenie wartości użytkowych lub przyrodniczych zanieczyszczonemu terenowi, w szczególności oczyszczenie gleby lub wody.

3. W przypadku inwestycji, o których mowa w ust. 1 pkt 2, podejmowanych przez przedsiębiorców, dla których istnieją standardy ochrony środowiska UE określające udział energii ze źródeł odnawialnych w całkowitej produkowanej przez nie energii, pomoc może być udzielona, jeżeli inwestycja jest podejmowana w celu, o którym mowa w ust. 4 pkt 1 lub 3.

4. W przypadku inwestycji, o których mowa w ust. 1 pkt 4–10, pomoc może być udzielona, jeżeli inwestycja jest podejmowana w celu:

1) dostosowania przedsiębiorcy do standardów ochrony środowiska UE, pod warunkiem zakończenia inwestycji co najmniej rok przed ich wejściem w życie, lub

2) dostosowania przedsiębiorcy do standardów ochrony środowiska UE na warunkach określonych w Traktacie o przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej w załączniku XII w rozdziale 13 w sekcji D w pkt 2 w lit. a–c, lub

3) podniesienia poziomu ochrony środowiska w przedsiębiorstwie w stopniu wykraczającym ponad standardy ochrony środowiska UE, lub

4) podniesienia poziomu ochrony środowiska w przedsiębiorstwie, jeżeli nie ustanowiono standardów ochrony środowiska UE.

5. Pomocy nie udziela się:

1) na działalność polegającą na produkcji podstawowej produktów rolnych w zakresie, w jakim zastosowanie mają Wytyczne Wspólnoty w sprawie pomocy państwa w sektorze rolnym i leśnym na lata 2007–2013 (Dz. Urz. UE C 319 z 27.12.2006, str. 1, z późn. zm.);

2) na działalność związaną z produkcją podstawową produktów rybołówstwa i akwakultury w zakresie, w jakim zastosowanie mają rozporządzenie Rady (WE) nr 1198/2006 z dnia 27 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego (Dz. Urz. UE L 223 z 15.08.2006, str. 1, z późn. zm.), Wytyczne do celów analizy pomocy państwa dla rybołówstwa i akwakultury (Dz. Urz. UE C 84 z 03.04.2008, str. 10) lub rozporządzenie Komisji (WE) nr 736/2008 z dnia 22 lipca 2008 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw zajmujących się produkcją, przetwórstwem i wprowadzaniem do obrotu produktów rybołówstwa (Dz. Urz. UE L 201 z 30.07.2008, str. 16);

3) na infrastrukturę transportu.

§ 5.[Formy pomocy] Pomoc może być udzielana w formie:

1) dotacji, w tym dopłat do oprocentowania kredytów bankowych, lub

2) oprocentowanych pożyczek, lub

3) częściowych umorzeń oprocentowanych pożyczek.

§ 6.[Koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą] W przypadku rekultywacji, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 1, do kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą zalicza się koszty związane z rekultywacją pomniejszone o wzrost wartości gruntu wynikający z jej przeprowadzenia.

§ 7.[Koszty inwestycji] 1. W przypadku inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 2–10, do kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą zalicza się koszty inwestycji pomniejszone o:

1) koszt inwestycji referencyjnej, która stanowi wiarygodną i ekonomicznie racjonalną alternatywę dla inwestycji objętej pomocą;

2) korzyści uzyskiwane dzięki realizacji inwestycji.

2. Do kosztów inwestycji zalicza się koszty poniesione bezpośrednio na:

1) prace przedrealizacyjne, w tym niezbędne studia, ekspertyzy, koncepcje, projekty techniczne, projekty budowlane, raport oddziaływania na środowisko;

2) nabycie gruntu i przygotowanie terenu budowy;

3) nabycie lub wykonanie budowli lub budynków;

4) nabycie maszyn i urządzeń, wraz z kosztami transportu, załadunku lub wyładunku;

5) roboty budowlane lub związane z instalacją i uruchomieniem poszczególnych urządzeń lub całego obiektu;

6) obiekty i infrastrukturę związane z inwestycją, w tym zaopatrzenie w wodę, energię elektryczną, ciepło, gaz oraz przyłączenie do systemu odprowadzania ścieków, ogrodzenie, oświetlenie, zagospodarowanie terenu i obszaru ograniczonego użytkowania;

7) zakup i instalację urządzeń automatyki i sterowania, aparatury kontrolno-pomiarowej, przygotowanie i wyposażenie zaplecza technicznego i laboratoryjnego;

8) nabycie wartości niematerialnych i prawnych w formie patentów, licencji, nieopatentowanej wiedzy technicznej, technologicznej lub z zakresu organizacji i zarządzania, jeżeli wartości te spełniać będą łącznie następujące warunki:

a) będą nabyte na warunkach rynkowych od przedsiębiorstwa, nad którym nabywca nie sprawuje bezpośredniej ani pośredniej kontroli,

b) będą podlegać amortyzacji,

c) będą stanowić aktywa przedsiębiorstwa, które otrzymało pomoc, oraz będą pozostawać w zakładzie, z którym związana jest pomoc, i będą wykorzystywane wyłącznie w tym zakładzie przez co najmniej pięć lat, chyba że są przestarzałe pod względem technicznym;

9) usługi niezbędne do realizacji inwestycji, w tym nadzór, badania potwierdzające osiągnięcie efektu ekologicznego, inwentaryzację powykonawczą.

3. Inwestycja referencyjna oznacza:

1) w przypadku inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 2, podejmowanych przez przedsiębiorcę, dla którego nie istnieją standardy ochrony środowiska UE – inwestycję w konwencjonalne źródło energii o takiej samej mocy pod względem efektywnej produkcji energii lub – w przypadku biopaliw – inwestycję pozwalającą uzyskać taką samą ilość paliwa innego niż biopaliwa spełniające kryteria zrównoważonego rozwoju;

2) w przypadku inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 3 – inwestycję pozwalającą uzyskać taką samą ilość energii elektrycznej i cieplnej bez osiągnięcia wysokosprawnej kogeneracji;

3) w przypadku inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 5, podejmowanych w celu dostosowania przedsiębiorcy do standardów ochrony środowiska UE na warunkach określonych w Traktacie o przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej – porównywalną pod względem technicznym inwestycję niezwiązaną z podwyższeniem poziomu ochrony środowiska rozumianym jako dostosowanie do standardów ochrony środowiska UE;

4) w przypadku inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 4–10, podejmowanych w celu podniesienia poziomu ochrony środowiska przez przedsiębiorcę, jeżeli nie ustanowiono dla niego standardów ochrony środowiska UE:

a) jeżeli służą dostosowaniu do standardów ochrony środowiska, jakie przedsiębiorca powinien spełniać zgodnie z przepisami prawa polskiego – porównywalną pod względem technicznym inwestycję niezwiązaną z podwyższeniem poziomu ochrony środowiska rozumianym jako dostosowanie do polskich standardów ochrony środowiska,

b) jeżeli nie służą dostosowaniu do polskich standardów ochrony środowiska – porównywalną pod względem technicznym inwestycję, która nie zapewnia analogicznego podwyższenia poziomu ochrony środowiska i która zostałaby zrealizowana bez pomocy;

5) w przypadku inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 4–10 oraz ust. 3, podejmowanych w celu:

a) dostosowania przedsiębiorcy do standardów ochrony środowiska UE, pod warunkiem zakończenia inwestycji co najmniej rok przed ich wejściem w życie,

b) podniesienia poziomu ochrony środowiska w przedsiębiorstwie w stopniu wykraczającym ponad standardy ochrony środowiska UE

– porównywalną pod względem technicznym inwestycję, która nie zapewnia analogicznego podwyższenia poziomu ochrony środowiska, przy czym zakres inwestycji referencyjnej określa się w sposób gwarantujący ograniczenie kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą wyłącznie do dodatkowych kosztów związanych z ochroną środowiska.

4. Przez dodatkowe koszty związane z ochroną środowiska:

1) o których mowa w ust. 3 pkt 5 lit. a, należy rozumieć koszty niezbędne do osiągnięcia poziomu ochrony środowiska wymaganego przez standardy ochrony środowiska UE w porównaniu do kosztów niezbędnych do osiągnięcia standardów ochrony środowiska UE, które przedsiębiorca powinien spełniać na dzień udzielenia pomocy;

2) o których mowa w ust. 3 pkt 5 lit. b, należy rozumieć koszty niezbędne do osiągnięcia poziomu ochrony środowiska wyższego niż wymagany przez standardy ochrony środowiska UE.

5. Korzyści uzyskiwane dzięki realizacji inwestycji obejmują:

1) dochody wynikające ze zwiększenia zdolności produkcyjnych,

2) oszczędności w ponoszonych kosztach,

3) dochody pochodzące z dodatkowej produkcji

– pomniejszone o korzyści, jakie uzyskano by w wyniku realizacji inwestycji referencyjnej.

6. Korzyści uzyskiwane dzięki realizacji inwestycji oblicza się dla pierwszych pięciu lat eksploatacji przedmiotu inwestycji.

7. W przypadku pomocy na inwestycje, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 4, korzyści uzyskiwane dzięki realizacji inwestycji oblicza się:

1) w przypadku mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców – dla pierwszych trzech lat eksploatacji przedmiotu inwestycji;

2) w przypadku dużych przedsiębiorców objętych europejskim systemem handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla – dla pierwszych pięciu lat eksploatacji przedmiotu inwestycji;

3) w przypadku dużych przedsiębiorców nieobjętych europejskim systemem handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla – dla pierwszych czterech lat eksploatacji przedmiotu inwestycji;

4) w przypadku dużych przedsiębiorców, jeżeli okres amortyzacji inwestycji nie przekracza trzech lat – dla pierwszych trzech lat eksploatacji przedmiotu inwestycji.

§ 8.[Stopa dyskontowa] 1. W celu obliczenia kosztów kwalifikujących się do objęcia pomocą, o których mowa w § 6 oraz w § 7 ust. 1, wartość kosztów oraz korzyści dyskontuje się na dzień udzielenia pomocy.

2. Do dyskontowania stosuje się stopę dyskontową równą stopie bazowej ustalanej przez Komisję Europejską i publikowanej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, powiększonej o 100 punktów bazowych.

§ 9.[Wartość maksymalnej dopuszczalnej intensywności pomocy] 1. Intensywność pomocy nie może przekraczać:

1) w przypadku rekultywacji, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 1 – 100%;

2) w przypadku inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 – 60%, z wyłączeniem inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 3;

3) w przypadku inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 3 i 4 – 60%, z zastrzeżeniem pkt 4;

4) w przypadku inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 4–10 oraz ust. 3, podejmowanych w celu, o którym mowa w § 4 ust. 4 pkt 1, jeżeli zakończenie inwestycji następuje:

a) wcześniej niż trzy lata przed dniem wejścia w życie standardów ochrony środowiska UE – 15%,

b) nie później niż rok i nie wcześniej niż trzy lata przed dniem wejścia w życie standardów ochrony środowiska UE – 10%;

5) w przypadku inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 5–10, podejmowanych w celach, o których mowa w § 4 ust. 4 pkt 2–4, oraz inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 3, podejmowanych w celach, o których mowa w § 4 ust. 4 pkt 3 – 50%.

2. Wartość maksymalnej dopuszczalnej intensywności pomocy, o której mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 5, z wyłączeniem pomocy udzielanej na inwestycje, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 5, podejmowanych w celu, o którym mowa w § 4 ust. 4 pkt 2, podwyższa się:

1) w przypadku mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców – o 20 punktów procentowych;

2) w przypadku średnich przedsiębiorców – o 10 punktów procentowych.

3. Wartość maksymalnej dopuszczalnej intensywności pomocy, o której mowa w ust. 1 pkt 4, podwyższa się:

1) w przypadku mikroprzedsiębiorców i małych przedsiębiorców – o 10 punktów procentowych;

2) w przypadku średnich przedsiębiorców – o 5 punktów procentowych.

§ 10.[Całkowita wartość pomocy] 1. Pomoc podlega sumowaniu z inną pomocą publiczną lub pomocą de minimis, udzielaną na te same koszty kwalifikujące się do objęcia pomocą, bez względu na jej formę i źródło pochodzenia, w tym ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.

2. Całkowita wartość pomocy nie może powodować przekroczenia intensywności pomocy określonej w § 9.

3. Jeżeli całkowita wartość pomocy przekracza 7 500 000 euro, pomoc może być udzielona po zatwierdzeniu jej przez Komisję Europejską.

§ 11.[Warunki udzielania pomocy] 1. Pomoc może być udzielona pod warunkiem, że wniosek o jej udzielenie został złożony przed dniem rozpoczęcia realizacji przedsięwzięcia.

2. Przez rozpoczęcie realizacji przedsięwzięcia należy rozumieć podjęcie robót budowlanych lub zaciągnięcie pierwszego zobowiązania do zamówienia urządzeń.

3. W przypadku dużego przedsiębiorcy pomoc może być udzielona, jeżeli z dokumentacji załączonej do wniosku o udzielenie pomocy wynika, że przedsięwzięcie bez udzielonej pomocy nie byłoby realizowane ze względu na niewystarczającą jego rentowność.

4. Przepisy ust. 1–3 nie mają zastosowania do inwestycji, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 5, podejmowanych w celu, o którym mowa w § 4 ust. 4 pkt 2.

§ 12.[Pomoc dla średniego oraz dużego przedsiębiorcy] Pomoc dla średniego oraz dużego przedsiębiorcy znajdującego się w okresie restrukturyzacji przeprowadzanej z wykorzystaniem pomocy publicznej na ratowanie lub restrukturyzację, o której mowa w Wytycznych wspólnotowych dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw (Dz. Urz. UE C 244 z 01.10.2004, str. 2, z późn. zm.), wymaga zatwierdzenia przez Komisję Europejską, chyba że informację o pomocy przekazano do Komisji Europejskiej wraz z notyfikacją projektu pomocy indywidualnej na restrukturyzację.

§ 13.[Rozpatrywanie wniosków o udzielenie pomocy] Wnioski o udzielenie pomocy złożone i nierozpatrzone przed dniem wejścia w życie rozporządzenia rozpatruje się zgodnie z przepisami rozporządzenia.

§ 14.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.