Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274, z 2008 r. Nr 118, poz. 746 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Plan rozwoju Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK WISŁOSAN] Ustala się plan rozwoju Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK WISŁOSAN, stanowiący załącznik do rozporządzenia.

§ 2.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.²⁾

Załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki
z dnia 31 sierpnia 2009 r.

PLAN ROZWOJU TARNOBRZESKIEJ SPECJALNEJ STREFY EKONOMICZNEJ EURO-PARK WISŁOSAN

1. Wstęp

Plan rozwoju strefy określa w szczególności cele ustanowienia strefy, działania służące osiągnięciu tych celów oraz obowiązki zarządzającego dotyczące działań zmierzających do osiągnięcia celów ustanowienia strefy i terminy wykonania tych obowiązków.

1.1. Wprowadzenie

Tarnobrzeska Specjalna Strefa Ekonomiczna EURO-PARK WISŁOSAN (TSSE) została ustanowiona na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 września 1997 r. w sprawie ustanowienia tarnobrzeskiej specjalnej strefy ekonomicznej (Dz. U. Nr 135, poz. 907, z późn. zm.) wydanego w oparciu o ustawę z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274, z późn. zm.). Jej obecny obszar i granice zostały ustalone w drodze kolejnych zmian rozporządzenia ustanawiającego strefę. Strefa tarnobrzeska ma charakter rozproszony, a jej utworzenie miało wesprzeć restrukturyzację podupadłych przedsiębiorstw i pozwolić na zagospodarowanie zbędnego majątku firm z sektora wydobywczo-siarkowego, hutniczego i zbrojeniowego oraz nadwyżki siły roboczej.

Pierwotnie strefa obejmowała tereny inwestycyjne o powierzchni 609,03 ha położone w Tarnobrzegu, Tuczępach, Stalowej Woli, Nowej Dębie i Staszowie. Na koniec 2008 r. obszar strefy wyniósł 1336,4415 ha i obejmował tereny miast: Jasło, Pionki, Przemyśl, Przeworsk, Radom, Siedlce, Stalowa Wola, Tarnobrzeg, Tomaszów Lubelski oraz gmin: Gorzyce, Janów Lubelski, Jasło, Jedlicze, Kobierzyce, Łuków, Nisko, Nowa Dęba, Ożarów Mazowiecki, Pilawa, Połaniec, Poniatowa, Rymanów, Staszów, Tomaszów Lubelski, Tuczępy, Wyszków.

Zgodnie z założeniami pierwotnego planu rozwoju strefy, wprowadzonego rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 29 listopada 1999 r. w sprawie ustalenia planu rozwoju Tarnobrzeskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej EURO-PARK WISŁOSAN (Dz. U. z 2000 r. Nr 2, poz. 23, z późn. zm.), funkcjonowanie TSSE miało doprowadzić m.in. do utworzenia 11 tys. miejsc pracy oraz aktywizacji gospodarczej regionu.

1.2. Podstawowe dane o strefie na dzień 31 grudnia 2008 r.

Spośród 1336,44 ha gruntów objętych TSSE było zagospodarowanych 1025,37 ha, co stanowi 76,72% ogólnej powierzchni strefy. Poniesione przez zarządzającego strefą od początku jej funkcjonowania wydatki na inwestycje infrastrukturalne wyniosły 126 mln zł. Wydano 177 zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej, w oparciu o które zrealizowano nowe inwestycje o wartości 4733 mln zł i utworzono 16 039 nowych trwałych miejsc pracy. Realizowane na terenie strefy inwestycje pozwoliły także na utrzymanie 6499 miejsc pracy.

1.3. Misja TSSE

Misją strefy jest rozwój aktywności gospodarczej na jej terenie i w bezpośrednim otoczeniu poprzez optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów kadrowych i produkcyjnych, zgodnie ze strategiami rozwoju regionów objętych strefą, oraz tworzenie warunków do trwałego rozwoju gospodarczego zorientowanego na dojrzałą gospodarkę rynkową.

Realizacja misji polega na podejmowaniu inicjatyw mających na celu wzrost innowacyjności gospodarek województw na obszarach objętych strefą. Celem nadrzędnym jest tworzenie jak najlepszych warunków do realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych oraz zwiększanie efektywności wykorzystywania potencjału gospodarczego regionów, w tym zasobów ludzkich.

Osiągnięcie tego celu wiąże się nierozerwalnie z:

1) realizacją zadań określonych w Strategii Rozwoju Województwa Podkarpackiego na lata 2007–2020¹⁾, w szczególności obejmujących tworzenie warunków do wzrostu konkurencyjności gospodarki poprzez rozwijanie przedsiębiorczości, zwiększanie jej innowacyjności oraz podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej regionu;

2) realizacją zadań określonych w Strategii Rozwoju Województwa Lubelskiego na lata 2006–2020²⁾, w szczególności poprzez wzrost konkurencyjności regionalnej gospodarki oraz zdolności do tworzenia miejsc pracy;

3) realizacją zadań określonych w Strategii Rozwoju Województwa Świętokrzyskiego na lata 2006–2020³⁾ ukierunkowanych na wzrost atrakcyjności województwa poprzez zintegrowany rozwój w sferze społecznej, gospodarczej i przestrzennej;

4) realizacją zadań określonych w Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego na lata 2006–2020⁴⁾ ukierunkowanych na wzrost konkurencyjności regionu;

5) realizacją zadań określonych w Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego do 2020 roku⁵⁾ ukierunkowanych na poprawę konkurencyjności regionu przy respektowaniu zasad zrównoważonego rozwoju;

6) realizacją zadań określonych w Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego na lata 2000–2020⁶⁾ ukierunkowanych na wzrost konkurencyjności regionu zarówno wewnętrznej, jak i międzynarodowej.

2. Cele ustanowienia TSSE:

1) pobudzenie działalności produkcyjnej i usługowej w regionie poprzez stworzenie nowoczesnych ośrodków przemysłowych;

2) dywersyfikacja działalności gospodarczej w regionach;

3) zwiększenie liczby inwestycji o charakterze innowacyjnym;

4) tworzenie warunków do pozyskiwania inwestycji z sektora B+R;

5) pozyskiwanie nowych lokalizacji strefy w celu uzyskania efektu zrównoważonego wpływu strefy na obszary będące w zasięgu jej działania;

6) wspieranie procesów rewitalizacji terenów zdegradowanych, ze szczególnym uwzględnieniem terenów poprzemysłowych;

7) współfinansowanie wspólnych przedsięwzięć inwestycyjnych w infrastrukturę techniczną;

8) rozwój współpracy z instytucjami zajmującymi się promocją regionalnej oferty inwestycyjnej mającej m.in. na celu stymulowanie kooperacji firm działających w regionie;

9) wspieranie rozwoju parków technologicznych oraz klastrów przemysłowych;

10) aktywizacja rynku pracy, wzrost poziomu wykształcenia i kwalifikacji pracowników.

3. Działania służące osiągnięciu celów ustanowienia TSSE:

1) zbywanie na rzecz przedsiębiorców prawa własności nieruchomości oraz prawa wieczystego użytkowania gruntów zarządzającego, położonych na terenie strefy, jeżeli jest to zgodne z celami ustanowienia strefy oraz z polityką rozwoju strefy;

2) nabywanie nieruchomości na własność oraz prawa użytkowania wieczystego, w przypadkach określonych w art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych;

3) nabywanie nieruchomości na własność oraz prawa użytkowania wieczystego w wykonywaniu prawa pierwokupu, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych, w celu dalszego jego udostępniania przedsiębiorcom;

4) przygotowanie nieruchomości do sprzedaży oraz zorganizowanie i przeprowadzenie na zlecenie podmiotów, o których mowa w art. 5 ust. 3 i art. 8 ust. 4 ustawy z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych, przetargu na zbycie nieruchomości stanowiących własność tych podmiotów;

5) tworzenie warunków racjonalnego gospodarowania urządzeniami infrastruktury gospodarczej i technicznej;

6) budowa lub udział w budowie niezbędnej infrastruktury technicznej koniecznej do realizacji projektów inwestycyjnych w oparciu o zezwolenie;

7) uczestnictwo w procesach tworzenia strategii rozwoju gospodarczego regionu, programów restrukturyzacji, planów zagospodarowania przestrzennego i innych przedsięwzięć sprzyjających aktywizacji gospodarczej regionu;

8) współpraca z władzami województw, miast, gmin i przedsiębiorcami w celu tworzenia przyjaznego środowiska dla inwestorów (rozwój mieszkalnictwa, hotelarstwa, bazy turystyczno-wypoczynkowej, komunikacyjnej itp.);

9) współpraca z centrami obsługi inwestorów oraz Polską Agencją Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A.;

10) współpraca z placówkami dyplomatycznymi i przedsiębiorcami za granicą w zakresie promowania strefy w celu pozyskiwania nowych inwestorów;

11) wyznaczanie, na bazie zdobytego doświadczenia i wiedzy, kierunków i trendów rozwoju określonych branż na obszarach nieobjętych strefą;

12) tworzenie systemu informacji, w oparciu o centra obsługi inwestora, o firmach wykonawczych realizujących różne elementy inwestycji;

13) integracja środowiska gospodarczego w regionie.

W zakresie niezbędnym do realizacji celów określonych w niniejszym planie zarządzający może być stroną uzgadniającą i opiniującą działania podejmowane przez inne podmioty, polegające na:

14) opracowywaniu wszelkich planów zagospodarowania przestrzennego związanych z terenami stref (współpraca z samorządem);

15) inwentaryzacji gruntów i posadowionych na gruntach naniesień (współpraca z samorządem, właścicielem nieruchomości);

16) negocjacjach dotyczących dostarczania mediów (współpraca z samorządem, właścicielem nieruchomości, dostawcami mediów);

17) opracowywaniu koncepcji zaopatrzenia w media;

18) pracach projektowych dotyczących budowy infrastruktury technicznej;

19) zawieraniu umów pomiędzy inwestorami a dostawcami mediów.

4. Obowiązki zarządzającego dotyczące działań zmierzających do osiągnięcia celów ustanowienia TSSE i terminy ich wykonania

Realizacja działań, o których mowa w pkt 3 ppkt 1, 2 i 5 – praca ciągła.

5. Środki na realizację celów

Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. zarządzająca TSSE ponosi m.in. koszty wynikające z zarządzania strefą, w tym koszty związane z nabywaniem nieruchomości objętych strefą, koszty nabywania nieruchomości (samodzielnie lub z partnerami) przewidzianych do włączenia w granice strefy w przyszłości, koszty operacyjne spółki, do których zalicza się wydatki na promocję strefy w kraju i za granicą, a także, w miarę posiadanych środków, koszty budowy i modernizacji infrastruktury realizowanej wspólnie z innymi podmiotami (jednostkami samorządu terytorialnego, przedsiębiorcami itp.).

Finansowanie działań określonych niniejszym planem będzie realizowane w następujący sposób:

1) ze środków własnych pozyskanych z działalności statutowej (działalność gospodarcza), w tym z przychodów pochodzących z opłat za administrowanie uzyskiwanych na podstawie umów cywilnoprawnych zawieranych z przedsiębiorcami, z dzierżaw i zbywania nieruchomości;

2) ze środków jednostek samorządu terytorialnego oraz dostawców mediów.

W miarę udostępniania majątku inwestorom koszty jego utrzymania będą się zmniejszać. Wysokość wydatków przeznaczonych na marketing i promocję będzie skorelowana z możliwościami finansowymi zarządzającego. Zakłada się, że część wydatków będzie współfinansowana przez instytucje zewnętrzne (środki pomocowe, budżety lokalne). Stałym wydatkiem zarządzającego są koszty funkcjonowania spółki.

6. Polityka rozwoju strefy

6.1. Inwestycje znaczące dla regionów – perspektywy powiększania terenów

Ustawa z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. Nr 118, poz. 746) zwiększyła limit łącznej powierzchni stref w Polsce z 12 tys. ha do 20 tys. ha. Zasady włączania do stref nowych obszarów zostały określone w Koncepcji rozwoju specjalnych stref ekonomicznych, zwanej dalej „Koncepcją”, przyjętej przez Radę Ministrów dnia 27 stycznia 2009 r. Koncepcja określa główny cel włączania nowych terenów do specjalnych stref ekonomicznych, którym jest wspieranie nowych inwestycji pożądanych dla gospodarki kraju, a więc takich, które w najwyższym stopniu przyczynią się do zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego regionów.

Strefa tarnobrzeska jest położona na terenie sześciu województw: podkarpackiego, lubelskiego, świętokrzyskiego, mazowieckiego, dolnośląskiego i podlaskiego. Głównym celem jej działania jest rozwój regionów Polski wschodniej. Obecność strefy w województwie dolnośląskim wiąże się z inwestycjami koncernów LG Philips i LG Electronics, które wymagały od strony polskiej realizacji warunków niemożliwych do spełnienia przez spółki zarządzające strefami dolnośląskimi (Wałbrzyska SSE, Legnicka SSE, Kamiennogórska SSE). Zaistnienie TSSE w województwie mazowieckim zostało zapoczątkowane objęciem strefą tarnobrzeską terenu po upadłej Fabryce Kabli w Ożarowie Mazowieckim. Ten fakt był powodem kolejnych włączeń gruntów województwa mazowieckiego, w którym poza obszarem metropolii warszawskiej nadal występuje wysoki poziom bezrobocia. Jedną z przyczyn utworzenia specjalnej strefy ekonomicznej na terenie miasta Łapy w województwie podlaskim jest również wysoki poziom bezrobocia w gminie i w jej bezpośrednim otoczeniu, spowodowany m.in. upadłością Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego i ograniczeniem działalności Cukrowni, w wyniku czego utraciło pracę ok. 1000 osób.

Różne uwarunkowania i cele rozwojowe regionów będących przedmiotem działania TSSE determinują politykę zagospodarowania terenów strefy, inną dla każdego województwa.

I tak:

1) dla województwa podkarpackiego – zakłada się pozyskiwanie projektów inwestycyjnych z tradycyjnych dla regionu branż, zwłaszcza chemicznej, materiałów budowlanych i elektromaszynowej. Z uwagi na obserwowany rozwój przetwórstwa aluminium planowane jest podjęcie działań w celu pozyskania kooperantów dla tego sektora.

Zgodnie z Koncepcją dla województwa podkarpackiego „kryterium sektorów priorytetowych” poszerza się o przemysł meblarski i przetwórstwo tworzyw sztucznych;

2) dla województwa lubelskiego – zakłada się pozyskiwanie inwestorów mogących zagospodarować tereny po upadających lokalnych przedsiębiorstwach państwowych i gospodarstwach rolnych. Innym kierunkiem rozwoju będą inwestycje wykorzystujące lokalną bazę surowcową dla przemysłu ceramicznego, drzewnego i materiałów budowlanych.

Zgodnie z Koncepcją dla województwa lubelskiego „kryterium sektorów priorytetowych” poszerza się o przetwórstwo spożywcze i przemysł meblarski;

3) dla województwa świętokrzyskiego – zakłada się pozyskiwanie małych i średnich projektów wykorzystujących lokalne tradycje przemysłowe różnorodnych branż i istniejące zasoby kadrowe – dotyczy to inwestorów z branży przetwórstwa spożywczego, maszynowej, materiałów budowlanych i motoryzacyjnej.

Zgodnie z Koncepcją dla województwa świętokrzyskiego „kryterium sektorów priorytetowych” poszerza się o przemysł produkujący wyroby na potrzeby budownictwa oraz o branżę metalową;

4) dla województwa dolnośląskiego – zakłada się pozyskiwanie inwestorów będących kooperantami dla przedsiębiorców z Parku Technologicznego LG. Z uwagi na znaczący ośrodek akademicki szczególnie pożądane będą działalności w zakresie zaawansowanych technologii i nowoczesnych usług.

Zgodnie z Koncepcją dla województwa dolnośląskiego „kryterium sektorów priorytetowych” poszerza się o przemysł elektrotechniczny oraz części i akcesoria dla przemysłu;

5) dla województwa mazowieckiego – zakłada się pozyskiwanie inwestorów aktywizujących tereny w bezpośrednim otoczeniu aglomeracji stołecznej, gwarantujących tworzenie miejsc pracy w dziedzinach, w których województwo dysponuje dużym potencjałem kadrowym oraz zapleczem okołobiznesowym. Dla północnej części województwa założono pozyskiwanie inwestorów z branży przetwórstwa spożywczego, maszynowej, materiałów budowlanych, elektrotechnicznej i motoryzacyjnej, gwarantujących tworzenie miejsc pracy na obszarach o wysokiej stopie bezrobocia. Uwzględniając dotychczasowe kierunki rozwoju przemysłu na terenach południowej części województwa, zakłada się pozyskanie inwestorów z branży metalowej, mechaniki precyzyjnej i przemysłu tworzyw sztucznych, wpisujących się w tradycje przemysłowe regionu.

Zgodnie z Koncepcją dla województwa mazowieckiego „kryterium sektorów priorytetowych” poszerza się o branżę elektromaszynową i przetwórstwa spożywczego.

6) dla województwa podlaskiego – zakłada się pozyskiwanie inwestorów wykorzystujących bazę surowcową i kadrową województwa, a więc przedsiębiorców z branży rolno-spożywczej, drzewnej oraz budowlanej. Zważywszy na dużą skalę bezrobocia w województwie, priorytetowo będą traktowani przedsiębiorcy tworzący znaczącą liczbę nowych miejsc pracy. Preferowane będą również inwestycje innowacyjne i takie, które zdywersyfikują dotychczasowy profil przemysłu w regionie oraz wpłyną na poprawę jego konkurencyjności.

Zgodnie z Koncepcją dla województwa podlaskiego „kryterium sektorów priorytetowych” poszerza się o przemysł maszynowy i produkcję mebli.

Realizowane działania marketingowo-promocyjne będą zgodne z polityką rozwoju strefy określoną w Koncepcji, a ujęte w niej zasady obejmowania nowych gruntów statusem specjalnej strefy ekonomicznej będą stanowić podstawę do oceny wniosków kierowanych do zarządzającego o włączenie nowych terenów do strefy.

6.2. Etapy rozwoju TSSE

Kształtowanie i rozwój strefy jest przedsięwzięciem długofalowym, prowadzonym do końca funkcjonowania strefy, tj. do dnia 31 grudnia 2020 r. Plan rozwoju ma charakter strategiczny oraz długookresowy i dzieli się na 3 etapy:

¹⁾ Uchwała Sejmiku Województwa Podkarpackiego Nr LXIII/790/06 z dnia 20 października 2006 r.

²⁾ Uchwała Sejmiku Województwa Lubelskiego Nr XXXVI/530/05 z dnia 4 lipca 2005 r.

³⁾ Uchwała Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego Nr XLII/508/06 z dnia 26 października 2006 r.

⁴⁾ Uchwała Sejmiku Województwa Mazowieckiego Nr 78/06 z dnia 29 maja 2006 r.

⁵⁾ Uchwała Sejmiku Województwa Dolnośląskiego Nr XLVIII/649/2005 z dnia 30 listopada 2005 r.

⁶⁾ Uchwała Sejmiku Województwa Podlaskiego Nr XIV/131/2004 z dnia 26 marca 2004 r. zmieniona uchwałą Nr XXXV/438/06 z dnia 30 stycznia 2006 r.