Na podstawie art. 169 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232 i 1238) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres regulacji] [1] 1. Rozporządzenie określa szczegółowe wymagania dotyczące spełnienia obowiązku ograniczania emisji lotnych związków organicznych przez określenie dopuszczalnych wartości maksymalnych ich zawartości w niektórych farbach i lakierach oraz w mieszaninach do odnawiania pojazdów, w celu zapobiegania lub redukcji zanieczyszczeń powietrza biorących udział w tworzeniu ozonu troposferycznego.

2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) lotnych związkach organicznych, zwanych dalej „LZO” – rozumie się przez to związki organiczne o początkowej temperaturze wrzenia mniejszej lub równej 250ºC, mierzonej w warunkach ciśnienia normalnego 101,3 kPa;

2) mieszaninach – rozumie się przez to mieszaniny, o których mowa w art. 2 pkt 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin, zmieniającego i uchylającego dyrektywy 67/548/EWG i 1999/45/WE oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 (Tekst mający znaczenie dla EOG) (Dz. Urz. UE L 353 z 31.12.2008, str. 1, z późn. zm.);

3) wprowadzeniu do obrotu – rozumie się przez to wprowadzenie do obrotu, o którym mowa w art. 2 pkt 18 rozporządzenia wymienionego w pkt 2.

3. Wymagania, o których mowa w ust. 1, dotyczą następujących produktów z limitowaną zawartością LZO:

1) farb i lakierów, przeznaczonych do malowania budynków i ich elementów wykończeniowych, wyposażeniowych oraz związanych z budynkami i tymi elementami konstrukcji, stosowanych do celów dekoracyjnych, funkcjonalnych i ochronnych, z wyłączeniem farb i lakierów w aerozolu:

a) farby matowe, z połyskiem mniejszym lub równym 25 jednostkom połysku przy kącie α = 60º, przeznaczone do malowania ścian, sufitów wewnątrz budynków,

b) farby z połyskiem większym od 25 jednostek połysku przy kącie α = 60º, przeznaczone do malowania ścian, sufitów wewnątrz budynków,

c) farby przeznaczone do malowania zewnętrznych murów o podłożu mineralnym z kamienia, betonu, cegły, tynku, stiuku,

d) farby kryjące, tworzące powłokę nieprzezroczystą, przeznaczone do malowania wewnętrznych albo zewnętrznych elementów wykończeniowych, okładzin z drewna, metalu lub tworzyw sztucznych, obejmujące podkłady i międzywarstwy,

e) lakiery, przezroczyste lub półprzezroczyste, przeznaczone do:

– malowania wewnętrznych lub zewnętrznych elementów wykończeniowych,

– dekoracji i ochrony drewna, metalu i tworzyw sztucznych

obejmujące nieprzezroczyste bejce, stosowane do dekoracji i ochrony drewna przed czynnikami atmosferycznymi, zgodnie z Polską Normą PN-EN 927-1 dla kategorii półtrwałych,

f) bejce cienkopowłokowe, zgodnie z Polską Normą PN-EN 927-1, tworzące powłokę o średniej grubości mniejszej niż 5 µm,

g) farby o właściwościach uszczelniających lub blokujących, przeznaczone do malowania oraz gruntowania drewna, ścian i sufitów,

h) farby do gruntowania o właściwościach wiążących, przeznaczone do związania luźnych cząstek podłoża lub nadania właściwości hydrofobowych oraz farby do ochrony drewna,

i) farby jednoskładnikowe wysokojakościowe, przeznaczone do uzyskania powłok o specjalnych wymaganiach, takie jak:

– farby do gruntowania i nawierzchniowe na tworzywa sztuczne,

– farby do gruntowania na stal lub na metale reaktywne na przykład cynk, aluminium,

– farby antykorozyjne,

– farby na podłogi włącznie z podłogami drewnianymi, cementowymi,

– farby opóźniające palenie,

– farby stosowane w przemyśle spożywczym lub stosowane w obiektach służby zdrowia,

– farby odporne na graffiti,

j) farby dwuskładnikowe wysokojakościowe, przeznaczone do takich samych celów jak farby jednoskładnikowe, o których mowa w lit. i, z dodawanym przed stosowaniem drugim składnikiem,

k) farby tworzące powłoki wielobarwne, przeznaczone do bezpośredniego uzyskania na podłożu powłok dwu- lub wielobarwnych,

l) farby przeznaczone do uzyskania powłok ze specjalnym efektem estetycznym na specjalnie przygotowanych i wstępnie pomalowanych podłożach lub powłok bazowych, dla których efekt estetyczny uzyskuje się za pomocą obróbki mechanicznej;

2) preparatów do odnawiania pojazdów, przeznaczonych do malowania pojazdów lub ich elementów, preparatów stosowanych do częściowych napraw, konserwacji i dekoracji pojazdów poza instalacjami produkcyjnymi:

a) mieszaniny do przygotowania, czyszczenia wstępnego, przeznaczone do usuwania starych powłok, rdzy, mechanicznie lub chemicznie, albo do przygotowania niepomalowanych powierzchni:

– mieszaniny do przygotowania wstępnego, przeznaczone do mycia pistoletów do natrysku i innych urządzeń, zmywacze powłok farb, środki do odtłuszczania, włącznie z rodzajami antystatycznymi dla tworzyw sztucznych oraz środki do usuwania silikonu,

– mieszaniny do czyszczenia wstępnego, przeznaczone do usuwania zanieczyszczeń z powierzchni, przed nałożeniem powłok,

b) kity szpachlowe, szpachlówki na karoserie, obejmujące mieszanki o dużej zawartości rozdrobnionych substancji stałych, przeznaczone do wypełniania ubytków powierzchni przed nałożeniem podkładu wypełniającego,

c) farby do gruntowania, obejmujące farby przeznaczone do nakładania bezpośrednio na metal lub na istniejącą powłokę do ochrony podłoża przed korozją, stosowane przed podkładem wypełniającym:

– podkłady wypełniające, przeznaczone do stosowania bezpośrednio przed nałożeniem powłoki nawierzchniowej dla ochrony przed korozją i zapewnienia przyczepności powłoki nawierzchniowej, wyrównujące nierówności powierzchni,

– farby do gruntowania metalu, takie jak farby zwiększające przyczepność, uszczelniające, wyrównujące, podkłady wypełniające do nakładania natryskiem, podkłady niewymagające szlifowania oraz farby do gruntowania tworzyw sztucznych,

– farby do gruntowania reaktywne, zawierające co najmniej 0,5% wagowych kwasu fosforowego, przeznaczone do nakładania bezpośrednio na powierzchnię metalu dla zapewnienia przyczepności i ochrony przed korozją; farby do gruntowania dopuszczone do spawania oraz farby do przygotowania powierzchni ocynkowanych i cynkowych,

d) farby nawierzchniowe pigmentowane, przeznaczone do nakładania w jednej lub wielu warstwach, tworzące powłokę bazową z połyskiem, o dużej trwałości, łącznie z powłokami bazowymi i przezroczystymi:

– farby bazowe, pigmentowane, przeznaczone do uzyskania barwy i żądanych efektów optycznych, z wyłączeniem połysku i odporności powierzchniowej,

– lakiery tworzące powłoki przezroczyste, nadające powłokom połysk i właściwości odpornościowe,

e) farby wykończeniowe z efektami specjalnymi, przeznaczone do stosowania jako jednowarstwowe powłoki nawierzchniowe o specjalnych właściwościach, takich jak efekt metaliczny lub perłowy, wysokojakościowe powłoki barwne i przezroczyste (na przykład odporne na zarysowania lub fluorowane), farby bazowe odbijające światło, wykończeniowe teksturowane, przeciwpoślizgowe, nieodpryskujące, wykończeniowe wewnętrzne, masy do uszczelniania podwozia, jak również farby, masy do uszczelniania podwozia w aerozolu.

4. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do produktów stosowanych wyłącznie w instalacjach, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 145 ust. 1 pkt 1 oraz art. 146 ust. 2 i 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, w których używane są rozpuszczalniki organiczne.

§ 2.[Dopuszczalne wartości maksymalnej zawartości LZO] Dopuszczalne wartości maksymalnej zawartości LZO w farbach i lakierach oraz w mieszaninach do odnawiania pojazdów oraz terminy obowiązywania tych wartości są określone w załączniku do rozporządzenia.

§ 3.[Dopuszczalność wprowadzania do obrotu] Dopuszcza się wprowadzenie do obrotu produktów, o których mowa w § 1 ust. 3, jeżeli zawartość LZO w tych produktach nie przekracza dopuszczalnych wartości podanych w załączniku do rozporządzenia.

§ 4.[Informacja na etykietach produktów] Producent zamieszcza na etykietach produktów, o których mowa w § 1 ust. 3, przed wprowadzeniem ich do obrotu informację o:

1) produkcie i dopuszczalnej wartości LZO, w g/l, określonej w załączniku do rozporządzenia;

2) maksymalnej wartości LZO, w g/l, w produkcie gotowym do użytku.

§ 5.[Termin wprowadzania do obrotu] 1. Produkty, o których mowa w § 1 ust. 3, mogą być wprowadzane do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od dnia:

1) 1 stycznia 2007 r. – jeżeli posiadają etykietę, o której mowa w § 4, i spełniają wymagania określone w załączniku do rozporządzenia;

2) 1 stycznia 2010 r. – jeżeli posiadają etykietę, o której mowa w § 4, i spełniają wymagania określone w załączniku do rozporządzenia.

2. Produkty, o których mowa w § 1 ust. 3, niespełniające wymagań zawartych w załączniku do rozporządzenia, wyprodukowane do dnia:

1) 1 stycznia 2007 r., mogą być wprowadzane do obrotu do dnia 1 stycznia 2008 r.;

2) 1 stycznia 2010 r., mogą być wprowadzane do obrotu do dnia 1 stycznia 2011 r.

§ 6.[Przepisy uchylone] Traci moc rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 20 października 2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia emisji lotnych związków organicznych powstających w wyniku wykorzystywania rozpuszczalników organicznych w niektórych farbach, lakierach, preparatach do odnawiania pojazdów (Dz. U. Nr 216, poz. 1826).

§ 7.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki
z dnia 16 stycznia 2007 r.

DOPUSZCZALNE WARTOŚCI MAKSYMALNEJ ZAWARTOŚCI LZO W FARBACH I LAKIERACH ORAZ MIESZANINACH DO ODNAWIANIA POJAZDÓW ORAZ TERMINY OBOWIĄZYWANIA TYCH WARTOŚCI

Tabela 1. Kategoria A. Dopuszczalne wartości maksymalnej zawartości LZO w farbach i lakierach

Tabela 2. Kategoria B. Dopuszczalne wartości maksymalnej zawartości LZO w produktach do odnawiania pojazdów

1. Zawartość LZO wyrażoną w gramach na litr (g/l) dla produktów gotowych do użytku, w skład których nie wchodzą rozpuszczalniki reaktywne, należy podawać zgodnie z metodami badań określonymi w Polskiej Normie:

1) PN-EN ISO 11890-2⁴⁾, w przypadku produktów o zawartości LZO poniżej 15% wagowych;

2) PN-EN ISO 11890-1⁵⁾ lub PN-EN ISO 11890-2⁴⁾, w przypadku produktów o zawartości LZO równej lub większej od 15% wagowych.

W przypadku produktów zawierających LZO, w skład których wchodzą rozpuszczalniki reaktywne, zawartość LZO należy podawać zgodnie z normą ASTM D 2369⁶⁾ .

2. Zawartość LZO określa masę lotnych związków organicznych, wyrażoną w gramach na litr (g/l) produktu gotowego do użytku. Masa lotnych związków organicznych w danym produkcie, która reaguje chemicznie podczas schnięcia, wbudowując się w powłokę, nie jest częścią zawartości LZO.

3. W przypadku produktów wymienionych w § 1 ust. 3 rozporządzenia, które wymagają dodania co najmniej jednego rozpuszczalnika lub innego składnika zawierającego rozpuszczalniki w celu uzyskania produktu gotowego do użytku, wartości dopuszczalne podane w załączniku odnoszą się do zawartości LZO w produkcie gotowym do użytku.

4. W gotowych do użytku produktach zaliczonych do kategorii B, z wyjątkiem wymienionego w lp. 1 tabeli 2, odlicza się całą zawartość wody.

Objaśnienia:

¹⁾ g/l w produkcie gotowym do użytku.

²⁾ FW – farby wodne.

³⁾ FR – farby rozpuszczalnikowe.

⁴⁾ Polska Norma PN-EN ISO 11890-2:2007 Farby i lakiery – Oznaczanie zawartości lotnych związków organicznych (VOC). Część 2: Metoda chromatografii gazowej.

⁵⁾ Polska Norma PN-EN ISO 11890-1:2008 Farby i lakiery – Oznaczanie zawartości lotnych związków organicznych (VOC). Część 1: Metoda różnicowa.

⁶⁾ ASTM D 2369:2003 Determining Volatile Organic Compound (VOC) Content of Paints and Related Coating (Oznaczanie zawartości lotnych związków organicznych (VOC) w farbach i produktach pokrewnych) lub najnowsze wydanie normy.