Na podstawie art. 36¹ ust. 16 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65, z późn. zm.) zarządza się, co następuje:

§ 3.[Odwołanie członka komisji egzaminacyjnej] Minister Sprawiedliwości odwołuje członka komisji egzaminacyjnej niezwłocznie po uzyskaniu informacji o zaistnieniu przesłanek wskazanych w art. 33⁶ ust. 2 ustawy, przy czym odwołanie członka komisji wskazanego przez Krajową Radę Radców Prawnych następuje po uzyskaniu opinii Krajowej Rady Radców Prawnych.

§ 4.[Wynagrodzenie przewodniczącego komisji] 1. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej niebędący pracownikiem administracji rządowej z tytułu każdorazowego przeprowadzenia egzaminu radcowskiego otrzymuje wynagrodzenie w łącznej wysokości:

1) przeciętnego wynagrodzenia w drugim kwartale roku poprzedniego, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, z późn. zm.), zwanego dalej „przeciętnym wynagrodzeniem”, wypłacanego jednorazowo w miesiącu rozpoczęcia egzaminu radcowskiego;

2) 3% przeciętnego wynagrodzenia za każdego zdającego, nie mniejszej niż jednokrotność przeciętnego wynagrodzenia i nie większej niż czterokrotność przeciętnego wynagrodzenia.

2. W przypadku gdy do egzaminu radcowskiego na obszarze właściwości komisji egzaminacyjnej złoży zgłoszenie mniej niż 10 osób, wysokość wynagrodzenia przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wynosi 60% przeciętnego wynagrodzenia.

3. Członek komisji egzaminacyjnej niebędący pracownikiem administracji rządowej, który został wskazany przez Ministra Sprawiedliwości na zastępcę przewodniczącego komisji egzaminacyjnej, z tytułu każdorazowego przeprowadzenia egzaminu radcowskiego otrzymuje wynagrodzenie w łącznej wysokości:

1) 50% wynagrodzenia przysługującego przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej, obliczonego na zasadach określonych w ust. 1 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 2, wypłacanego jednorazowo w miesiącu rozpoczęcia egzaminu radcowskiego;

2) 3% przeciętnego wynagrodzenia za każdego zdającego, nie mniejszej niż jednokrotność przeciętnego wynagrodzenia i nie większej niż czterokrotność przeciętnego wynagrodzenia.

4. Członkowie komisji egzaminacyjnej niebędący pracownikami administracji rządowej z tytułu każdorazowego przeprowadzenia egzaminu radcowskiego otrzymują wynagrodzenie w wysokości 3% przeciętnego wynagrodzenia za każdego zdającego, nie mniejszej niż jednokrotność przeciętnego wynagrodzenia i nie większej niż czterokrotność przeciętnego wynagrodzenia.

5. Jeżeli przeciętne wynagrodzenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, jest niższe od przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za drugi kwartał roku poprzedzającego, przyjmuje się podstawę ustalenia wynagrodzeń, o których mowa w ust. 1–4, w dotychczasowej wysokości.

6. Wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1–4, wypłaca się po przeprowadzeniu egzaminu radcowskiego, na pisemny wniosek przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy dołączony do protokołu przebiegu egzaminu radcowskiego.

§ 7.[Zapewnienie samodzielnej pracy] 1. Egzamin radcowski przeprowadza się w wydzielonej sali, w warunkach zapewniających zdającym samodzielną pracę.

2. Każdorazowo przed rozpoczęciem każdej części egzaminu radcowskiego, przed wejściem na salę, zdający okazuje dokument zawierający zdjęcie, potwierdzający jego tożsamość.

§ 8.[Rozpoczęcie egzaminu] 1. Każda z części egzaminu radcowskiego rozpoczyna się w dniu i o godzinie wyznaczonych przez Ministra Sprawiedliwości.

2. Z chwilą rozpoczęcia każdej części egzaminu radcowskiego następuje otwarcie przesyłki zawierającej, odpowiednio:

1) na pierwszą część egzaminu radcowskiego – zestawy pytań testowych i karty odpowiedzi dla zdających oraz zestaw pytań testowych i wykaz prawidłowych odpowiedzi dla przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy,

2) na drugą do piątej części egzaminu radcowskiego – zadania dla zdających oraz zadania i opisy istotnych zagadnień dla przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy

– z zastrzeżeniem ust. 5.

3. Przed otwarciem każdej przesyłki przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca sprawdza, czy przesyłka nie została uszkodzona w sposób umożliwiający dostęp do zestawów pytań testowych i wykazu prawidłowych odpowiedzi albo zadań i opisów istotnych zagadnień.

4. Otwarcie każdej przesyłki, o której mowa w ust. 2, następuje w obecności zdających, z wyjątkiem otwarcia koperty zawierającej wykaz prawidłowych odpowiedzi oraz kopert zawierających opisy istotnych zagadnień, przeznaczonych dla przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy, które następuje po zakończeniu każdej części egzaminu radcowskiego i opuszczeniu sali przez wszystkich zdających.

5. Zestaw pytań testowych i zadania przeznaczone dla przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy otwiera się w trakcie egzaminu radcowskiego jedynie w uzasadnionych przypadkach.

6. Z czynności, o których mowa w ust. 4 i 5, sporządza się protokoły podpisane przez wszystkich członków komisji egzaminacyjnej obecnych podczas egzaminu radcowskiego.

§ 9.[Przebieg egzaminu] 1. Egzamin radcowski trwa cztery dni.

2. W pierwszym dniu egzaminu radcowskiego zdający rozwiązuje test składający się z zestawu 100 pytań. Czas trwania pierwszej części egzaminu radcowskiego wynosi 100 minut liczonych od wskazanego przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcę momentu przystąpienia do rozwiązywania zestawu pytań testowych. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej odnotowuje w protokole liczbę niewykorzystanych zestawów pytań testowych wraz z kartami odpowiedzi.

3. W drugim dniu egzaminu radcowskiego zdający rozwiązuje zadanie z zakresu prawa karnego, natomiast w trzecim dniu egzaminu zadanie z zakresu prawa cywilnego. Czas na rozwiązanie tych zadań wynosi 360 minut, liczonych od wskazanego przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcę momentu przystąpienia do rozwiązywania zadania. W czwartym dniu egzaminu radcowskiego zdający rozwiązuje zadania z zakresu prawa gospodarczego i administracyjnego. Czas na rozwiązanie tych zadań wynosi łącznie 480 minut, liczonych od wskazanego przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcę momentu przystąpienia do rozwiązywania zadania.

3a. Czas trwania każdej części egzaminu radcowskiego zostaje wydłużony o połowę w stosunku do czasu wskazanego w ust. 2 i 3 – w przypadku zdającego będącego osobą niepełnosprawną, który wraz z wnioskiem o dopuszczenie do egzaminu radcowskiego złoży:

1) kopię orzeczenia potwierdzającego niepełnosprawność w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.) w okresie przeprowadzania egzaminu;

2) zaświadczenie lekarskie stwierdzające wynikające z niepełnosprawności trudności w dokonywaniu w toku egzaminu radcowskiego czynności technicznych, takich jak:

a) odczytywanie tekstu,

b) zapisywanie rozwiązań zadań w formie odręcznej lub przy użyciu sprzętu komputerowego,

c) obsługa sprzętu komputerowego

– wystawione przez lekarza specjalistę właściwego ze względu na charakter niepełnosprawności;

3) oświadczenie o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych, o których mowa w pkt 1 i 2.

3b. W przypadku spełnienia warunków, o których mowa w ust. 3a, przewodniczący komisji egzaminacyjnej, wraz z zawiadomieniem, o którym mowa w art. 33³ ust. 9 ustawy, informuje zdającego o wydłużeniu czasu trwania każdej części egzaminu radcowskiego. O wydłużeniu tym przewodniczący komisji egzaminacyjnej informuje Ministra Sprawiedliwości.

4. Przed rozpoczęciem pierwszej części egzaminu radcowskiego przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca informuje zdających o:

1) sposobie przeprowadzenia egzaminu radcowskiego;

2) przepisach porządkowych obowiązujących w trakcie przeprowadzania egzaminu radcowskiego;

3) zasadach udzielania odpowiedzi na pytania zawarte w zestawie pytań testowych oraz sposobie wypełniania karty odpowiedzi;

3a) zasadach związanych z rozwiązywaniem zadań przy użyciu własnego sprzętu komputerowego;

4) zasadach dokonywania oceny rozwiązań zadań z drugiej do piątej części egzaminu radcowskiego;

5) sposobie ogłoszenia wyników egzaminu radcowskiego;

6) terminie i miejscu przeprowadzenia kolejnych części egzaminu radcowskiego.

§ 9a.[Forma rozwiązywania zadań] 1. Rozwiązanie zadań z drugiej do piątej części egzaminu radcowskiego następuje w formie odręcznej lub przy użyciu własnego sprzętu komputerowego.

2. Nie później niż 30 dni przed terminem egzaminu radcowskiego przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca informuje zdających przez zamieszczenie ogłoszenia na stronach internetowych poszczególnych okręgowych izb radców prawnych lub pisemnie o wymogach technicznych dotyczących przygotowania i przeprowadzenia egzaminu radcowskiego przy użyciu własnego sprzętu komputerowego oraz o sposobie użycia tego sprzętu przy rozwiązywaniu zadań z części drugiej do piątej egzaminu radcowskiego, uniemożliwiającego przekaz lub odbiór informacji.

3. Nie później niż 21 dni przed terminem egzaminu radcowskiego zdający składa przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy pisemną informację o wyborze sposobu rozwiązywania zadań z drugiej do piątej części egzaminu radcowskiego w formie odręcznej albo przy użyciu własnego sprzętu komputerowego. W przypadku wyboru rozwiązywania zadań z drugiej do piątej części egzaminu radcowskiego przy użyciu własnego sprzętu komputerowego zdający składa także pisemne oświadczenie o akceptacji warunków związanych z użyciem własnego sprzętu komputerowego, zawierające deklarację, że znane są mu zagrożenia, o których mowa w ust. 4 i 5. Niezłożenie tego oświadczenia oznacza wybór formy odręcznej rozwiązywania zadań z drugiej do piątej części egzaminu radcowskiego.

4. Zdający ponosi ryzyko związane z użyciem własnego sprzętu komputerowego i zainstalowanego na nim oprogramowania, powodujące brak możliwości rozwiązania zadania z drugiej do piątej części egzaminu radcowskiego przy użyciu własnego sprzętu komputerowego. W takim przypadku zdający może przystąpić do rozwiązywania zadania w formie odręcznej, jednakże czas trwania tej części egzaminu radcowskiego nie ulega odpowiedniemu przedłużeniu, co odnotowuje się w protokole z przebiegu egzaminu radcowskiego.

5. W przypadku wystąpienia w trakcie trwania egzaminu radcowskiego jakichkolwiek okoliczności wyłączających możliwość korzystania z własnego sprzętu komputerowego zdający sporządzają pracę zawierającą rozwiązanie zadania – w formie odręcznej, jednakże czas trwania tej części egzaminu radcowskiego nie ulega przedłużeniu. Powyższe odnotowuje się w protokole z przebiegu egzaminu radcowskiego.

6. Zdający rozwiązując zadanie przy użyciu własnego sprzętu komputerowego, w każdym momencie zdawania egzaminu radcowskiego może zrezygnować z tej formy rozwiązywania zadań i sporządzić pracę zawierającą rozwiązanie zadania w formie odręcznej, jednakże czas trwania tej części egzaminu radcowskiego nie ulega przedłużeniu. W takim przypadku przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca informuje zdającego o możliwości i sposobie odbioru od zdającego dotychczas sporządzonej pracy zawierającej rozwiązanie zadania, jeśli została zapisana przez zdającego, w celu kontynuowania rozwiązania zadania w formie odręcznej. Powyższe odnotowuje się w protokole z przebiegu egzaminu radcowskiego.

§ 10.[Oznaczenie zestawu pytań i karty odpowiedzi] 1. Zestawy pytań testowych i karty odpowiedzi oraz zadania oznacza się indywidualnym kodem.

2. Każdy zdający otrzymuje przed każdą częścią egzaminu radcowskiego wylosowaną przez siebie kopertę, na której widnieje numer kodu, przygotowaną przez komisję egzaminacyjną. Numer kodu zdający wpisuje w prawym górnym rogu na pierwszej stronie zestawu pytań testowych i na każdej stronie karty odpowiedzi oraz na pierwszej stronie zadania i na każdej stronie pracy zawierającej rozwiązanie zadania. W kopercie umieszczona jest czysta kartka, na której zdający zapisuje swoje imię i nazwisko, a następnie umieszcza ją z powrotem w kopercie, zakleja i oddaje członkowi komisji egzaminacyjnej przed przystąpieniem do rozwiązywania zestawu pytań testowych lub rozwiązania zadania.

3. Karta odpowiedzi lub praca zawierająca rozwiązanie zadania bez prawidłowo zamieszczonego oznaczenia kodowego nie podlega ocenie komisji egzaminacyjnej, co skutkuje otrzymaniem przez zdającego oceny negatywnej z danej części egzaminu radcowskiego.

4. Zestawy pytań testowych wraz z kartami odpowiedzi oraz zadania wraz z pracami zawierającymi rozwiązanie zadania są rozkodowywane po sprawdzeniu wszystkich kart odpowiedzi lub prac zawierających rozwiązanie zadań z poszczególnych części egzaminu radcowskiego, a następnie dołącza się je do akt osobowych zdających.

§ 11.[Pierwsza część egzaminu] 1. W przypadku pierwszej części egzaminu radcowskiego wybór odpowiedzi polega na zakreśleniu na karcie odpowiedzi jednej z trzech propozycji odpowiedzi (A albo B, albo C).

2. Niedozwolona jest zmiana zakreślonej odpowiedzi.

§ 12.[Podstawa ustalenia oceny z pierwszej części egzaminu] Wyłączną podstawę ustalenia oceny zdającego z pierwszej części egzaminu radcowskiego stanowią odpowiedzi zakreślone na karcie odpowiedzi.

§ 13.[Opuszczenie sali] 1. W trakcie egzaminu radcowskiego zdający może opuścić salę jedynie w wyjątkowej sytuacji, po uzyskaniu zgody przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy, pod nadzorem członka komisji egzaminacyjnej wskazanego przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcę.

2. W przypadku pierwszej części egzaminu radcowskiego, przed opuszczeniem sali, zdający przekazuje przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy zestaw pytań testowych wraz z kartą odpowiedzi. W przypadku drugiej do piątej części egzaminu radcowskiego zdający przekazuje przewodniczącemu komisji egzaminacyjnej lub jego zastępcy zadanie wraz z pracą zawierającą rozwiązanie zadania, a w przypadku rozwiązywania zadania przy użyciu własnego sprzętu komputerowego – zadanie.

3. W przypadku pierwszej części egzaminu radcowskiego godzina wyjścia i powrotu na salę zostaje odnotowana przez członka komisji egzaminacyjnej na egzemplarzu zestawu pytań testowych i karcie odpowiedzi. Podczas drugiej do piątej części egzaminu radcowskiego godzina wyjścia i powrotu na salę zostaje odnotowana przez członka komisji egzaminacyjnej na egzemplarzu zadania i pracy zawierającej rozwiązanie zadania oraz w protokole z przebiegu egzaminu radcowskiego, a w przypadku rozwiązywania zadania przy użyciu własnego sprzętu komputerowego – na egzemplarzu zadania oraz w protokole z przebiegu egzaminu radcowskiego.

§ 14.[Wykluczenie z egzaminu] W przypadku wykluczenia zdającego z egzaminu radcowskiego zostaje to odnotowane w protokole przebiegu egzaminu radcowskiego oraz na egzemplarzu zestawu pytań testowych i karcie odpowiedzi lub na egzemplarzu zadania i pracy zawierającej rozwiązanie zadania zdającego i stanowi podstawę do wydania przez komisję egzaminacyjną uchwały o negatywnym wyniku egzaminu radcowskiego.

§ 15.[Zakończenie danej części egzaminu] 1. Po upływie czasu, o którym mowa w § 9 ust. 2 i 3 lub 3a, przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca ogłasza zakończenie danej części egzaminu radcowskiego, a członkowie komisji egzaminacyjnej zbierają odpowiednio zestawy pytań testowych wraz z kartami odpowiedzi lub zadania wraz z pracami zawierającymi rozwiązanie zadań, jeżeli prace były sporządzane w formie odręcznej. W przypadku rozwiązywania zadań przy użyciu własnego sprzętu komputerowego przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca informuje o sposobie odbioru od zdającego pracy zawierającej rozwiązanie zadania.

2. W momencie oddania zestawu pytań testowych wraz z kartą odpowiedzi lub zadania wraz z pracą zawierającą rozwiązanie zadania zdający otrzymuje pokwitowanie odbioru zestawu pytań testowych wraz z kartą odpowiedzi lub zadania wraz z pracą zawierającą rozwiązanie zadania z danej części egzaminu radcowskiego.

3. Z czynności odbioru zestawów pytań testowych wraz z kartami odpowiedzi lub zadań wraz z pracami zawierającymi rozwiązanie zadań sporządza się protokół, który zawiera w szczególności godzinę odbioru zestawu pytań testowych wraz z kartą odpowiedzi lub zadania wraz z pracą zawierającą rozwiązanie zadania dla danego numeru kodu i podpis członka komisji egzaminacyjnej odbierającego zestaw pytań testowych wraz z kartą odpowiedzi lub zadanie wraz z pracą zawierającą rozwiązanie zadania.

§ 16.[Zwrot niewykorzystanych egzemplarzy zestawów pytań testowych wraz z kartami odpowiedzi] Po zakończeniu egzaminu radcowskiego niewykorzystane egzemplarze zestawów pytań testowych wraz z kartami odpowiedzi i zadań zwraca się do Ministra Sprawiedliwości w stanie nienaruszonym. Protokół tej czynności podpisują przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub jego zastępca i członkowie komisji egzaminacyjnej.

§ 18.[Obsługa administracyjna i techniczna komisji egzaminacyjnej] W ramach obsługi administracyjnej i technicznej komisji egzaminacyjnej właściwa rada:

1) zapewnia obsługę organizacyjną i administracyjno-biurową;

2) przygotowuje właściwe warunki przeprowadzenia egzaminu radcowskiego i pracy komisji egzaminacyjnej;

3) przygotowuje dokumentację do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego;

4) udziela komisji egzaminacyjnej pomocy w sporządzeniu dokumentacji z egzaminu radcowskiego;

5) zapewnia przechowywanie egzemplarzy zestawów pytań testowych i zadań oraz dokumentów zawierających oceny wystawione przez członków komisji egzaminacyjnej i całej dokumentacji przekazanej przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej związanej z egzaminem radcowskim.

§ 19.[Preliminarz] 1. Właściwa rada nie później niż na 35 dni przed wyznaczonym terminem egzaminu radcowskiego przygotowuje i przedkłada Ministrowi Sprawiedliwości wstępny preliminarz zawierający określone przez Ministra Sprawiedliwości pozycje wydatków związanych z obsługą administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej, zwany dalej „preliminarzem”, w celu zatwierdzenia.

2. Przy zatwierdzaniu preliminarza Minister Sprawiedliwości, mając na względzie zasadę racjonalności i celowości wydatków, może dokonać korekty planowanych wydatków.

§ 20.[Środki na obsługę administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej] 1. Środki na obsługę administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej przekazywane są na rachunek właściwej rady z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest Minister Sprawiedliwości, w wysokości i terminach określonych w zatwierdzonym preliminarzu wydatków.

2. Właściwa rada przekazuje nie później niż w terminie 35 dni od zakończenia egzaminu radcowskiego sprawozdanie finansowe, z wykazem poniesionych wydatków na obsługę administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej, oraz wystawia notę księgową na Ministerstwo Sprawiedliwości na kwotę poniesionych kosztów, nie wyższych niż wysokość zatwierdzonego preliminarza.

§ 21.[Rozliczenie wydatków związanych z obsługą administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej] 1. Minister Sprawiedliwości w terminie 2 miesięcy od dnia zakończenia egzaminu radcowskiego dokonuje ostatecznego rozliczenia wydatków związanych z obsługą administracyjną i techniczną komisji egzaminacyjnej, mając na względzie zasadę racjonalności i celowości wydatków – na podstawie sprawozdania finansowego właściwej rady, opartego na zatwierdzonym przez Ministra Sprawiedliwości preliminarzu.

2. Wydatki ujęte w sprawozdaniu finansowym należy udokumentować odpowiednio kopiami rachunków, faktur lub innymi dokumentami finansowymi, potwierdzonymi za zgodność z oryginałem przez dziekana lub wicedziekana właściwej rady.

§ 22a.[Podstawa ustalenia wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji egzaminacyjnej w latach 2012 i 2013] W latach 2012 i 2013 podstawą ustalenia wynagrodzenia przewodniczącego i członków komisji egzaminacyjnej jest przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale 2010 r., ogłoszone w sposób wskazany w § 4 ust. 1 pkt 1.

§ 23.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Załącznik do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 24 września 2009 r.

WZÓR FORMULARZA ZGŁOSZENIA KANDYDATA NA EGZAMINATORA LUB ZASTĘPCĘ EGZAMINATORA KOMISJI EGZAMINACYJNEJ DO PRZEPROWADZENIA EGZAMINU RADCOWSKIEGO