Na podstawie art. 173a § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz. U. Nr 90, poz. 557, z późn. zm.¹⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa sposób przeprowadzania badań skazanych lub sprawców oddanych pod dozór lub zobowiązanych do powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania środków odurzających lub substancji psychotropowych w celu ustalenia obecności w organizmie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych, sposób ich dokumentowania oraz weryfikacji.

§ 2.[Rodzaje wykonywanych badań dotyczących ustalenia obecności w organizmie alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych] Badania, o których mowa w § 1, polegają odpowiednio na:

1) badaniu wydychanego powietrza;

2) badaniu śliny;

3) badaniu krwi.

§ 3.[Pouczenie skazanego lub sprawcy o odmowie poddania się badaniu] Przed przystąpieniem do badania sądowy kurator zawodowy poucza skazanego lub sprawcę o tym, że odmowa poddania się badaniu może być uznana za uchylanie się od dozoru lub wykonania nałożonego na niego obowiązku.

§ 4.[Przebieg badania w celu ustalenia w organizmie zawartości alkoholu] 1. Badanie w celu ustalenia zawartości w organizmie skazanego lub sprawcy alkoholu przeprowadza sądowy kurator zawodowy w sposób nieinwazyjny, za pomocą urządzenia elektronicznego dokonującego pomiaru stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu metodą: chemicznego utleniania alkoholu, zmiany przewodowości półprzewodnika, utleniania elektrochemicznego albo spektrometrii w podczerwieni, albo inną metodą zgodną z aktualną wiedzą naukową, zgodnie z instrukcją obsługi tego urządzenia. Skazany lub sprawca może żądać przeprowadzenia badania w obecności osoby trzeciej, chyba że niezwłoczne zapewnienie obecności takiej osoby nie jest możliwe.

2. W przypadku pozytywnego wyniku, potwierdzającego obecność alkoholu w organizmie skazanego lub sprawcy, stwierdzonego w trakcie pierwszego badania należy, zgodnie z instrukcją obsługi urządzenia, przeprowadzić drugie i ewentualnie kolejne badanie w oznaczonym czasie.

3. Z przebiegu badania, o którym mowa w ust. 1, sądowy kurator zawodowy niezwłocznie sporządza w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach protokół, którego wzór stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia. W protokole w szczególności należy opisać objawy lub okoliczności związane z przeprowadzeniem badania, wynik przeprowadzonego badania, wskazać ewentualne osoby obecne przy badaniu. Protokół podpisują osoby obecne przy badaniu.

§ 5.[Badanie śliny] 1. Badanie śliny przeprowadza sądowy kurator zawodowy. Badanie to polega na nieinwazyjnym pobraniu od skazanego lub sprawcy, bez dodawania jakichkolwiek substancji, próbek śliny i ich umieszczeniu w urządzeniu do oznaczania środków odurzających lub substancji psychotropowych, zgodnie z instrukcją obsługi tego urządzenia. Skazany lub sprawca może żądać przeprowadzenia badania w obecności osoby trzeciej, chyba że niezwłoczne zapewnienie obecności takiej osoby nie jest możliwe.

2. Z przebiegu badania, o którym mowa w ust. 1, sądowy kurator zawodowy niezwłocznie sporządza w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach protokół, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia. W protokole w szczególności należy opisać objawy lub okoliczności związane z przeprowadzeniem badania, wynik przeprowadzonego badania, wskazać ewentualne osoby obecne przy badaniu. Protokół podpisują osoby obecne przy badaniu.

3. Urządzenia i materiały używane do badania śliny powinny posiadać, obowiązujące w terminie przeprowadzania badania, świadectwo dopuszczenia wydane przez Instytut Ekspertyz Sądowych im. prof. dr. Jana Sehna w Krakowie.

§ 6.[Żądanie badania krwi jako badania dodatkowego] 1. Skazany lub sprawca, u którego przeprowadzono badanie, o którym mowa w § 4 ust. 1 lub § 5 ust. 1, oraz sądowy kurator zawodowy może dodatkowo zażądać badania krwi, w celu weryfikacji jego wyników. Żądanie to należy odnotować w protokole badania.

2. W przypadku zgłoszenia żądania, o którym mowa w ust. 1, sądowy kurator zawodowy zobowiązuje skazanego lub sprawcę do niezwłocznego stawiennictwa we wskazanej placówce podmiotu leczniczego udzielającego świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych oraz określa datę i godzinę tego stawiennictwa. Polecenie to należy odnotować w protokole badania.

§ 7.[Przebieg badania krwi] 1. Badanie krwi polega na przeprowadzeniu analizy laboratoryjnej krwi pobranej z żyły badanego metodą chromatografii gazowej połączonej ze spektrometrią masową lub inną metodą instrumentalną, w tym: wysokosprawną chromatografią cieczową, wysokosprawną chromatografią cieczową połączoną ze spektrometrią masową lub metodą enzymatyczną albo mikrometodą Widmarka, albo inną metodą zgodną z aktualną wiedzą medyczną.

2. Krew do badania pobiera się od skazanego lub sprawcy w objętości około 5 cm³ z zachowaniem następujących warunków:

1) do pobrania krwi używa się sprawnego sprzętu jednorazowego użytku posiadającego odpowiedni atest;

2) do naczynia, do którego pobiera się krew, nie wolno dodawać jakichkolwiek substancji;

3) do dezynfekcji skóry należy używać środków odkażających niezawierających alkoholu.

3. Do pobrania krwi do badań obowiązany jest lekarz, pielęgniarka lub inna uprawniona osoba wykonująca zawód medyczny w podmiocie leczniczym udzielającym świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych.

4. W razie powzięcia uzasadnionego podejrzenia, że pobranie krwi spowoduje zagrożenie życia lub zdrowia skazanego lub sprawcy, decyzję o dokonaniu zabiegu podejmuje lekarz.

5. Z pobrania krwi bądź odstąpienia od pobrania sporządza się, w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, protokół, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia.

6. Czynność pobrania krwi wykonuje się w obecności sądowego kuratora zawodowego.

§ 8.[Oznaczanie naczyń zawierających krew do badania] 1. Naczynia zawierające krew do badania oznacza się w sposób zapewniający niewątpliwe potwierdzenie tożsamości skazanego lub sprawcy, od którego została pobrana krew, a także zabezpiecza w sposób uniemożliwiający zmianę ich zawartości w czasie przesyłki.

2. Czynności, o których mowa w ust. 1, wykonuje się w obecności badanego skazanego lub sprawcy.

§ 9.[Podmioty wykonujące badanie krwi] 1. Badanie krwi, o którym mowa w § 7 ust. 1, wykonują:

1) policyjne laboratoria kryminalistyczne;

2) Instytut Ekspertyz Sądowych im. prof. dr. Jana Sehna w Krakowie;

3) zakłady medycyny sądowej lub inne zakłady uniwersytetów medycznych lub akademii medycznych – na podstawie umowy zawartej z organami ścigania lub wymiaru sprawiedliwości.

2. Laboratoria wykonujące badania biorą udział w międzylaboratoryjnych systemach kontroli jakości badań.

3. Podmiot leczniczy, o którym mowa w § 7 ust. 3, zapewnia dostarczenie krwi wraz z protokołem pobrania krwi do placówki wymienionej w ust. 1 – niezwłocznie po pobraniu.

4. Do czasu rozpoczęcia badania pobraną krew należy przechowywać w temperaturze od 0°C do 6°C.

5. Placówka wymieniona w ust. 1 przekazuje wypełniony protokół kierownikowi zespołu kuratorskiej służby sądowej właściwego sądu rejonowego, a w przypadku sprawowania dozoru przez wojskowego kuratora społecznego – do właściwego wojskowego sądu garnizonowego.

§ 10.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 16 stycznia 2012 r. (poz. 104)

Załącznik nr 1

WZÓR – Protokół z przebiegu badania urządzeniem elektronicznym zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu

Załącznik nr 2

WZÓR – Protokół badania śliny/krwi