Na podstawie art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych (Dz. U. Nr 167, poz. 1399, z późn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.[Zakres regulacji] Rozporządzenie określa sposób kierowania i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego, w tym przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej stanowiące podstawę kwalifikowania pacjenta.

§ 2.[Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) szpitalu – rozumie się przez to szpital uzdrowiskowy, szpital uzdrowiskowy dla dzieci oraz szpital w urządzonym podziemnym wyrobisku górniczym;

2) sanatorium – rozumie się przez to sanatorium uzdrowiskowe, sanatorium uzdrowiskowe dla dzieci oraz sanatorium w urządzonym podziemnym wyrobisku górniczym.

§ 3.[Sposób kierowania do zakładu lecznictwa uzdrowiskowego] 1. Sposób kierowania do zakładu lecznictwa uzdrowiskowego świadczeniobiorcy, o którym mowa w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych, zwanej dalej „ustawą”, określają przepisy wydane na podstawie art. 33 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.³⁾).

2. Zaświadczenie o braku przeciwwskazań do korzystania z danego rodzaju świadczeń zdrowotnych w danym uzdrowisku osobom oraz świadczeniobiorcom, o których mowa w art. 16 ust. 2 ustawy, wystawia lekarz w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego.

§ 4.[Kwalifikowanie pacjenta do zakładu lecznictwa uzdrowiskowego] Przy kwalifikowaniu pacjenta do zakładu lecznictwa uzdrowiskowego lekarz ocenia:

1) stan zdrowia pacjenta;

2) możliwość leczenia uzdrowiskowego przy wykorzystaniu właściwości naturalnych surowców leczniczych;

3) przebieg choroby będącej wskazaniem do leczenia uzdrowiskowego lub rehabilitacji uzdrowiskowej, w ramach kierunków leczniczych uzdrowisk, o których mowa w art. 13 ust. 1 ustawy;

4) efekty przebytego w przeszłości leczenia uzdrowiskowego lub rehabilitacji uzdrowiskowej, jeżeli pacjent korzystał z tej formy leczenia lub rehabilitacji;

5) zdolność pacjenta do samoobsługi i samodzielnego poruszania się lub zdolność pacjenta do samoobsługi i samodzielnego przemieszczania się na wózku inwalidzkim.

§ 5.[Przeciwwskazanie do leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej] Przeciwwskazanie do leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej stanowią:

1) stan chorobowy, w którym leczenie uzdrowiskowe albo rehabilitacja uzdrowiskowa przy wykorzystaniu właściwości naturalnych surowców leczniczych mogłyby spowodować pogorszenie stanu zdrowia pacjenta;

2) choroba zakaźna w fazie ostrej;

3) ciąża i połóg;

4) czynna choroba nowotworowa oraz okres przed upływem:

a) 5 lat w przypadku: czerniaka złośliwego, białaczki, ziarnicy złośliwej, chłoniaków złośliwych, nowotworów nerki,

b) 12 miesięcy w przypadku innych nowotworów złośliwych

– od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii, z wyłączeniem leczenia hormonalnego.

§ 6.[Szczegółowe wskazania i przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego w poszczególnych rodzajach zakładów lecznictwa uzdrowiskowego] 1. Przy kwalifikowaniu pacjenta do zakładu lecznictwa uzdrowiskowego lekarz, po stwierdzeniu braku przeciwwskazań, o których mowa w § 5, uwzględnia szczegółowe wskazania i przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej oraz odpowiednio warunki, o których mowa w ust. 4–6.

2. Szczegółowe wskazania i przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego w poszczególnych rodzajach zakładów lecznictwa uzdrowiskowego są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.

3. Szczegółowe wskazania i przeciwwskazania do rehabilitacji uzdrowiskowej w poszczególnych rodzajach zakładów lecznictwa uzdrowiskowego są określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

4. Pacjent po przeszczepie narządu (biorca narządu) może zostać zakwalifikowany do zakładu lecznictwa uzdrowiskowego po przedstawieniu opinii lekarza specjalisty w dziedzinie transplantologii klinicznej w zakresie:

1) stabilnej czynności przeszczepionego narządu,

2) ustalenia dawek leków immunosupresyjnych,

3) braku ostrych schorzeń, aktywnych infekcji oraz poważnego uszkodzenia innych układów i narządów

– pod warunkiem że od dnia przeszczepu do dnia rozpoczęcia leczenia w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego upłynie okres nie krótszy niż 6 miesięcy.

5. Pacjent po przeszczepie szpiku kostnego może zostać zakwalifikowany do szpitala po przedstawieniu opinii lekarza specjalisty w dziedzinie hematologii, pod warunkiem że od dnia przeszczepu do dnia rozpoczęcia leczenia w szpitalu upłynie okres nie krótszy niż 6 miesięcy.

6. Pacjent poddawany dializoterapii może zostać zakwalifikowany do zakładu lecznictwa uzdrowiskowego po przedstawieniu opinii lekarza specjalisty w dziedzinie nefrologii.

§ 7.[Przepis przejściowy] Skierowania na leczenie uzdrowiskowe, skierowania na rehabilitację uzdrowiskową oraz zaświadczenia o braku przeciwwskazań do korzystania z danego rodzaju świadczeń zdrowotnych w danym uzdrowisku wystawione przed dniem wejścia w życie rozporządzenia na podstawie dotychczasowych przepisów zachowują ważność.

§ 8.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 8 stycznia 2012 r.⁴⁾

Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia
z dnia 5 stycznia 2012 r. (poz. 14)

Załącznik nr 1

SZCZEGÓŁOWE WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA DO LECZENIA UZDROWISKOWEGO W POSZCZEGÓLNYCH RODZAJACH ZAKŁADÓW LECZNICTWA UZDROWISKOWEGO

I. Choroby ortopedyczno-urazowe (ortopedia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) S32, T92, T93 – stany po urazach kończyn, kręgosłupa lub miednicy ze znacznym ograniczeniem sprawności lub znacznymi zanikami mięśniowymi, po zakończeniu leczenia szpitalnego, w okresie do 12 miesięcy od wystąpienia urazu,

b) T02 – stany po licznych złamaniach kości z ograniczeniem sprawności, w okresie do 12 miesięcy od wystąpienia urazu,

c) T08, T09 – stany po urazach kręgosłupa z powikłaniami neurologicznymi,

d) T94 – następstwa urazów obejmujących mnogie okolice ciała, leczonych zachowawczo lub operacyjnie,

e) T95 – stany po oparzeniach termicznych lub chemicznych albo odmrożeniach z towarzyszącymi przykurczami i ograniczeniem ruchów, w okresie do 12 miesięcy od wystąpienia urazu,

f) Z89 – stany po amputacjach kończyn po tymczasowym zaprotezowaniu albo w okresie do 12 miesięcy od ostatecznego zaprotezowania,

g) Z96, Z98 – wczesne stany po operacjach alloplastycznych stawów biodrowych lub stawów kolanowych oraz po operacjach dysku, w okresie do 12 miesięcy od przebytej operacji,

h) Z98 – stany po operacjach kości lub stawów ze znacznym ograniczeniem zakresu ruchów,

i) Z98 – stany po operacjach wad wrodzonych, najlepiej po wczesnej rehabilitacji,

j) Q65–Q68, Q74, Q76–Q79 – wrodzone wady rozwojowe ze zniekształceniami układu mięśniowo-szkieletowego i ograniczeniem sprawności;

k) M40–M42 – wady postawy ograniczające sprawność w stopniu znacznym;

2) sanatorium:

a) M23, M24, S33, T92, T93 – następstwa urazów lub chorób stawów lub aparatu więzadłowego z ograniczeniem sprawności lub z ograniczeniem zakresu ruchów w stawach,

b) Z89 – stany po amputacjach kończyn po ostatecznym zaprotezowaniu,

c) M40–M42 – nabyte wady postawy w stopniu nieznacznym (dotyczy dzieci),

d) Q74, Q76 – wrodzone wady rozwojowe z nieznacznym ograniczeniem sprawności,

e) rekonwalescencja w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego z powodu chorób ortopedyczno-urazowych;

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) S13, S23, S33, S39, S43, S46, S53, S56, S63, S66, S73, S76, S83, S86, S93, S96, S99 – stany po urazach tkanek miękkich mięśni, więzadeł lub torebek stawowych z nieznacznym ograniczeniem ruchów lub z utrzymującym się zespołem bólowym,

b) M40–M42 – nabyte wady postawy w stopniu nieznacznym (dotyczy dzieci),

c) M93 – pourazowa martwica kości w okresie zdrowienia,

d) T91–T93 – odległe następstwa urazów kończyn lub kręgosłupa z nieznacznym ograniczeniem sprawności,

e) rekonwalescencja po leczeniu szpitalnym z powodu chorób ortopedyczno-urazowych.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C40, C41 – nowotwory złośliwe kości lub chrząstki stawowej w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii;

2) M84, T10, T12 – stany po złamaniach kości kończyn z opóźnionym zrostem, stawem rzekomym lub powikłane zapaleniem kości lub szpiku kostnego;

3) M86 – zapalenie kości lub szpiku kostnego z odczynem ogólnym lub czynnymi przetokami;

4) M99 – stany po zabiegach operacyjnych ortopedycznych z niezdolnością do samoobsługi;

5) T09 – stany po urazach kręgosłupa z objawami tetraplegii, z odleżynami lub z niezdolnością do samoobsługi.

II. Choroby układu nerwowego (neurologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) D33 – następstwa neurologiczne po operacji niezłośliwych nowotworów mózgu lub innych części centralnego systemu nerwowego,

b) G09 – następstwa neurologiczne chorób zapalnych ośrodkowego układu nerwowego lub opon mózgowych, po upływie 3 miesięcy od zakończenia leczenia farmakologicznego,

c) G20, G21 – choroba Parkinsona lub parkinsonizm wtórny ze znacznym ograniczeniem chodu,

d) G35 – stwardnienie rozsiane w okresie zaawansowanym lub po zakończeniu leczenia szpitalnego (bezpośrednio po incydencie zaostrzenia),

e) G54 – zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych w następstwie urazów czaszkowo-mózgowych lub urazów kręgosłupa, bezpośrednio po zakończeniu leczenia szpitalnego lub przebyciu wczesnej rehabilitacji,

f) G55 – ucisk korzeni nerwów rdzeniowych i splotów nerwowych w chorobach sklasyfikowanych gdzie indziej, w tym ucisk korzeni nerwów rdzeniowych i splotów nerwowych w chorobach krążka międzykręgowego (M50, M51) lub zmianach zwyrodnieniowych kręgów (M47),

g) G61 – zespół Guillaina-Barrego bezpośrednio po zakończeniu leczenia w oddziale neurologicznym lub przebyciu wczesnej rehabilitacji neurologicznej,

h) G80 – dziecięce porażenie mózgowe ze znaczną dysfunkcją ruchową (poruszanie się na wózku inwalidzkim) – dotyczy pacjentów do 18 roku życia,

i) G81 – porażenie połowicze, następstwa neurologiczne po udarach mózgowych, bezpośrednio po zakończeniu leczenia szpitalnego lub przebyciu wczesnej rehabilitacji,

j) G82 – porażenie kończyn dolnych albo porażenie czterokończynowe, będące następstwem udarów mózgowych, bezpośrednio po zakończeniu leczenia szpitalnego lub przebyciu wczesnej rehabilitacji,

k) I64 – udar nieokreślony jako krwotoczny lub zawałowy, bezpośrednio po zakończeniu leczenia szpitalnego lub przebyciu wczesnej rehabilitacji neurologicznej;

2) sanatorium:

a) G09 – utrzymujące się następstwa neurologiczne chorób zapalnych ośrodkowego układu nerwowego,

b) G20, G21 – choroba Parkinsona lub parkinsonizm wtórny w początkowym stadium zaawansowania, z nieznacznym ograniczeniem sprawności ruchowej,

c) G35 – stwardnienie rozsiane w okresie remisji lub o przebiegu łagodnym,

d) G54 – zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych w następstwie urazów czaszkowo-mózgowych lub urazów kręgosłupa,

e) G55 – ucisk korzeni nerwów rdzeniowych i splotów nerwowych w chorobach sklasyfikowanych gdzie indziej, w tym ucisk korzeni nerwów rdzeniowych i splotów nerwowych w chorobach krążka międzykręgowego (M50, M51), oraz w zmianach zwyrodnieniowych kręgów (M47),

f) G61, G62 – przewlekłe zapalenie nerwów obwodowych i splotów nerwowych (w tym następstwa przebytego zespołu Guillaina-Barrego), także okres bezobjawowy w nawracającej postaci zapalenia,

g) G64 – następstwa neurologiczne urazów nerwów obwodowych,

h) G81, G82 – porażenie połowicze, porażenie kończyn dolnych z nieznacznym ograniczeniem sprawności ruchowej, będące następstwem uszkodzenia mózgu lub rdzenia kręgowego,

i) G80 – dziecięce porażenie mózgowe z zachowaną zdolnością do samodzielnego poruszania się – dotyczy pacjentów do 18 roku życia,

j) G90 – nasilone zaburzenia układu wegetatywnego;

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) G20 – choroba Parkinsona z nieznacznym ograniczeniem chodu, z zachowaną samoobsługą,

b) G54 – zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych w następstwie urazów czaszkowo-mózgowych lub urazów kręgosłupa – okres przewlekły,

c) G55 – ucisk korzeni nerwów rdzeniowych i splotów nerwowych w chorobach sklasyfikowanych gdzie indziej, w tym ucisk korzeni nerwów rdzeniowych i splotów nerwowych w chorobach krążka międzykręgowego (M50, M51), oraz w zmianach zwyrodnieniowych kręgosłupa (M47) – okres przewlekły,

d) G61, G62 – przewlekłe zapalenie nerwów obwodowych i splotów nerwowych (w tym następstwa przebytego zespołu Guillaina-Barrego, także okres bezobjawowy w nawracającej postaci zapalenia,

e) G64 – następstwa urazów nerwów obwodowych,

f) G90 – zaburzenia układu wegetatywnego.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) I64 – stany po udarach mózgowych z utrwalonymi niedowładami, z afazją sensoryczną lub motoryczną lub zespołem psychoorganicznym oraz z całkowitą niepełnosprawnością;

2) G40 – padaczka z częstymi napadami (co najmniej raz w miesiącu);

3) G35 – stwardnienie rozsiane w okresie zaostrzenia;

4) G55 – całkowite wypadnięcie jądra galaretowatego lub inne stany chorobowe ze wskazaniem do operacji;

5) T09 – stany po urazach kręgosłupa z objawami tetraplegii, z odleżynami lub z niezdolnością do samoobsługi;

6) G09, T81, T90 – stany pourazowe, stany pozapalne lub stany pooperacyjne mózgu lub rdzenia kręgowego, inne choroby neurologiczne z dysfunkcją ruchową uniemożliwiającą podstawową samoobsługę.

d) I41–I43 – zmiany zwyrodnieniowe i pozapalne mięśnia sercowego w klasie niewydolności serca II według NYHA; w stanach z upośledzeniem frakcji wyrzutowej lewej komory (LVEF) < 35%, z zabezpieczeniem kardiowerterem-defibrylatorem (ICD),

e) Q22, Q23, Z98 – stany po operacji zastawek serca po upływie co najmniej 12 miesięcy od przebytego zabiegu w okresie pełnej wydolności krążenia,

f) Q22–Q25 – wady serca w klasie niewydolności serca I albo II według NYHA z zachowaną funkcją skurczową lewej komory;

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) I10, I11 – nadciśnienie tętnicze I stopnia z jednym albo dwoma czynnikami ryzyka albo II stopnia bez czynników ryzyka, unormowane farmakologicznie,

b) I25 – przewlekła choroba niedokrwienia serca w okresie pełnej wydolności,

c) Q22, Q23, Z98 – stany po operacjach wad zastawkowych serca po upływie co najmniej 12 miesięcy od zabiegu w okresie pełnej wydolności krążenia.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) I11 – nadciśnienie tętnicze III stopnia nieunormowane farmakologicznie z chwiejnym przebiegiem oraz z co najmniej dwoma czynnikami ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych;

2) I11 – nadciśnienie tętnicze złośliwe;

3) I21 – ostry zawał serca, w tym stany po upływie 40 dni od przebycia zawału serca z upośledzoną frakcją wyrzutową lewej komory (LVEF) < 35%, bez zabezpieczenia kardiowerterem-defibrylatorem (ICD);

4) I24 – niestabilna choroba wieńcowa;

5) I25 – przewlekła choroba niedokrwienna serca wg klasyfikacji CCS – III albo IV okres;

6) I27 – nadciśnienie płucne dużego stopnia;

7) I38, I30 – ostre zapalenie wsierdzia lub osierdzia;

8) I42 – kardiomiopatia przerostowa albo roztrzeniowa w klasie niewydolności serca III albo IV według NYHA;

9) I44 – zespół chorego węzła zatokowego, blok przedsionkowo-komorowy III stopnia, blok trójwiązkowy, blok przedsionkowo-komorowy II stopnia typu Mobitz, blok przedsionkowo-komorowy II stopnia 2:1 – w przypadku braku usuwalnej przyczyny bloku i bez zabezpieczenia układem stymulującym serca;

10) I47 – częstoskurcze utrwalone lub częste napady częstoskurczu w wywiadzie;

11) I48 – napadowe migotanie albo trzepotanie przedsionków z towarzyszącym zespołem WPW lub obecnością dodatkowej drogi przewodzącej (przy braku skutecznego leczenia ablacją);

12) I48 – napadowe migotanie albo trzepotanie przedsionków (u chorych bez dodatkowej drogi przewodzenia) z nawrotami arytmii w ciągu ostatnich 6 miesięcy;

13) I49 – złośliwe, komorowe zaburzenia rytmu serca w wywiadzie, przy braku usuwalnej ich przyczyny (zaburzenia elektrolitowe, tyreotoksykoza i inne), bez zabezpieczenia kardiowerterem-defibrylatorem (ICD);

14) I50 – niewydolność serca w klasie niewydolności serca III albo IV według NYHA;

15) I71 – tętniak rozwarstwiający aorty;

16) I72 – tętniak serca;

17) I82 – ostre powikłania zatorowo-zakrzepowe;

18) Q24 – wady serca w klasie niewydolności serca III albo IV według NYHA lub ze złośliwymi zaburzeniami rytmu serca.

V. Choroby naczyń obwodowych

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) I70 – miażdżyca tętnic kończyn dolnych w IIb albo III stopniu niedokrwienia według Fontaine'a,

b) I71, I97 – stany po operacjach tętniaka aorty brzusznej, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego,

c) I73, I97 – stany po operacjach naczyń tętniczych kończyn dolnych, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego,

d) I73 – zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń (choroba Buergera), poza okresem zaostrzenia choroby, przy braku nadkażonych owrzodzeń, zgorzeli,

e) I74 – stany po leczeniu szpitalnym zatoru lub zakrzepu tętnic kończyn dolnych,

f) I80 – stany po przebytym zakrzepowym zapaleniu żył kończyn dolnych bez innych powikłań, po upływie 6 miesięcy od zakończenia leczenia fazy ostrej;

2) sanatorium:

a) I70 – miażdżyca tętnic kończyn dolnych w II stopniu niedokrwienia według Fontaine'a (bez owrzodzeń),

b) I73 – zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń (choroba Buergera) – stadium początkowe,

c) I77 – nerwice naczynioruchowe (choroba Raynauda oraz inne zaburzenia czynności tętnic i tętniczek),

d) I79 – zespół stopy cukrzycowej bez owrzodzenia,

e) I83 – żylaki kończyn dolnych w stopniu V albo VI niewydolności żylnej, zgodnie z klasyfikacją CEAP (obrzęki, zagojone owrzodzenie lub nieduże przewlekłe owrzodzenie),

f) I83 – stany po operacjach żylaków kończyn dolnych bez powikłań, w okresie do 3 miesięcy od przebytej operacji,

g) I89 – inne niezakaźne zaburzenia funkcji naczyń i węzłów chłonnych;

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) I70 – miażdżyca tętnic kończyn dolnych w I albo IIa stopniu niedokrwienia według Fontaine'a,

b) I77 – nerwice naczynioruchowe (choroba Raynauda oraz inne zaburzenia czynności tętnic i tętniczek),

c) I83 – żylaki kończyn dolnych w 2 albo 3 stopniu niewydolności żylnej, zgodnie z klasyfikacją CEAP (bez dużych obrzęków i owrzodzeń),

d) I89 – inne niezakaźne zaburzenia funkcji naczyń i węzłów chłonnych.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) I70 – miażdżyca naczyń kończyn dolnych w III albo IV stopniu niedokrwienia według Fontaine'a;

2) I74 – zakrzepowo-zarostowe zapalenie tętnic kończyn dolnych w okresie ostrym oraz w III albo IV stadium według Fontaine'a;

3) I83 – rozległe owrzodzenia żylakowe podudzia, w 6 stopniu niewydolności żylnej, zgodnie z klasyfikacją CEAP;

4) I97 – stany po operacjach naczyniowych z powikłaniami pooperacyjnymi;

5) L97, L88 – zespół stopy cukrzycowej z rozległymi, nadkażonymi owrzodzeniami, zgorzel;

6) I80 – zapalenie żył lub zakrzepowe zapalenie żył w ostrej fazie choroby.

VI. Choroby górnych dróg oddechowych (laryngologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) G53 – stany porażenne (niedowłady) nerwów krtaniowych z ustalonych przyczyn, w tym stany porażenne nerwów krtaniowych w przebiegu zabiegów operacyjnych,

b) J38, J39 – stany po operacjach, w szczególności strun głosowych, kieszonek krtaniowych, nagłośni, w okresie do 12 miesięcy od przebytej operacji,

c) Z98 – stany po całkowitym albo częściowym usunięciu krtani z powodu zmian nowotworowych łagodnych lub po upływie 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego, radioterapii lub chemioterapii w przypadku nowotworów złośliwych;

2) sanatorium:

a) J31 – przewlekłe zapalenie błony śluzowej jamy nosowej lub gardła o charakterze zanikowym, w różnym stopniu zaawansowania lub o charakterze przerostowym, niewymagające leczenia operacyjnego,

b) J32 – przewlekłe zapalenie zatok przynosowych, niewymagające leczenia operacyjnego,

c) J32, J35, Z98 – stany po operacjach w zakresie górnych dróg oddechowych lub zatok przynosowych, w okresie do 24 miesięcy od przebytej operacji,

d) J35 – przewlekłe choroby migdałków podniebiennych lub migdałka gardłowego,

e) J37, J38 – przewlekłe zapalenie krtani lub tchawicy;

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) J31 – przewlekłe zapalenie błony śluzowej jamy nosowej lub gardła o charakterze zanikowym, w różnym stopniu zaawansowania lub o charakterze przerostowym, niewymagające leczenia operacyjnego,

b) J32 – przewlekłe zapalenie zatok przynosowych niewymagające zabiegu operacyjnego,

c) J35 – przewlekłe choroby migdałków podniebiennych lub migdałka gardłowego,

d) J32, J35, Z98 – stany po operacjach w zakresie górnych dróg oddechowych lub zatok przynosowych, w okresie do 24 miesięcy od przebytej operacji,

e) J37, J38 – przewlekłe zapalenie krtani lub tchawicy.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C09–C14 – nowotwory złośliwe górnych dróg oddechowych przed upływem 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii;

2) J00–J06 – ostre infekcje górnych dróg oddechowych, wymagające intensywnej farmakoterapii;

3) J39 – choroby górnych dróg oddechowych z upośledzoną drożnością w wyniku znacznego przerostu adenoidalnego lub skrzywienia przegrody nosa, wymagające zabiegu operacyjnego;

4) H81, H82 – Zespół Meniera lub zespoły pseudomenierowskie.

VII. Choroby dolnych dróg oddechowych (pulmonologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) J43, I27 – rozedma płuc ze współistniejącym zespołem serca płucnego,

b) J44 – przewlekła obturacyjna choroba płuc w II albo III stopniu zaawansowania (FEV1 ≥ 30%),

c) J45, J43, I27 – dychawica oskrzelowa z rozedmą lub zespołem przewlekłego serca płucnego,

d) J95 – stany po resekcji tkanki płucnej, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego;

2) sanatorium:

a) I27, I64 – pylice płuc z rozpoczynającym się zespołem serca płucnego,

b) J13–J18, J94 – stany po zapaleniu płuc lub opłucnej, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego,

c) J41 – przewlekłe zapalenie oskrzeli z częstymi zaostrzeniami,

d) J43, I27 – rozedma płuc z rozpoczynającym się zespołem serca płucnego,

e) J44 – przewlekła obturacyjna choroba płuc w I albo II stopniu zaawansowania (FEV1 ≥ 50%),

f) J45 – dychawica oskrzelowa;

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) J41 – przewlekła obturacyjna choroba płuc w I stopniu zaawansowania,

b) J13–J18, J94 – stany po zapaleniu płuc lub opłucnej, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) A15 – gruźlica płuc lub opłucnej w okresie aktywnym;

2) C34–C39 – nowotwory złośliwe dolnych dróg oddechowych przed upływem 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii;

3) I27 – pełnoobjawowa niewydolność oddechowa lub oddechowo-krążeniowa;

4) J12–J18, J20–J22 – ostre zapalenie oskrzeli, płuc lub opłucnej;

5) J45 – dychawica oskrzelowa o ciężkim przebiegu, ze stanami astmatycznymi w wywiadzie;

6) J47, A15 – rozstrzenie oskrzeli na tle gruźliczym;

7) R04 – krwawienie lub krwotoki z górnych dróg oddechowych oraz stany po krwotokach płucnych.

VIII. Choroby układu trawienia (gastroenterologia, hepatologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) B15, B19 – stany po przebytym ostrym wirusowym zapaleniu wątroby, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia fazy ostrej choroby,

b) K25, Z98 – stany po resekcji żołądka z powodu choroby wrzodowej, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego,

c) K50 – choroba Leśniowskiego-Crohna o lekkim przebiegu,

d) K51 – wrzodziejące zapalenie jelita grubego o lekkim przebiegu,

e) K74 – marskość wątroby w okresie wydolności (bez encefalopatii wątrobowej, wodobrzusza, żółtaczki, żylaków przełyku);

2) sanatorium:

a) B15–B19 – stany po przebytym ostrym wirusowym zapaleniu wątroby, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia fazy ostrej choroby,

b) K20–K23 – przewlekłe choroby przełyku (rozstrzeń, uchyłek, kurcz wpustu),

c) K25, K26 – choroba wrzodowa żołądka, choroba wrzodowa dwunastnicy,

d) K73 – przewlekłe zapalenie wątroby w okresie wydolności wątroby,

e) K86 – przewlekłe zapalenie trzustki;

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) K20–K23 – przewlekłe choroby przełyku (rozstrzeń, uchyłek, kurcz wpustu),

b) K21 – choroba refluksowa – I, II albo III stopień,

c) K25, K26 – choroba wrzodowa żołądka, choroba wrzodowa dwunastnicy w okresie remisji,

d) K30 – dyspepsja niewrzodowa,

e) K31, K82 – zaburzenia czynnościowe żołądka, jelit lub pęcherzyka żółciowego,

f) K86 – przewlekłe zapalenie trzustki.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C15–C26 – nowotwory złośliwe układu trawienia przed upływem 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii;

2) B15–B17 – ostre wirusowe zapalenia wątroby;

3) K74 – pełnoobjawowa marskość wątroby;

4) K72 – niewydolność wątroby niesklasyfikowana gdzie indziej;

5) K22 – zwężenie odźwiernika z owrzodzeniem i krwawieniem;

6) K31, K63 – choroby żołądka lub jelit przebiegające z krwawieniem z przewodu pokarmowego;

7) K28, K81, K82 – choroby żołądka, jelit, pęcherzyka żółciowego wymagające leczenia operacyjnego;

8) K50 – choroba Leśniowskiego-Crohna o ciężkim przebiegu;

9) K51 – wrzodziejące zapalenie jelita grubego o ciężkim przebiegu;

10) K85 – ostre zapalenie trzustki;

11) K92 – nawracające, niezdiagnozowane zaburzenia żołądkowo-jelitowe (biegunki, zaparcia, bóle brzucha, krwawienia z przewodu pokarmowego).

IX. Cukrzyca (diabetologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) E10 – świeżo rozpoznana cukrzyca typu 1,

b) E10, E11 – cukrzyca typu 1 albo typu 2 leczona insuliną o szczególnie chwiejnym przebiegu,

c) E10, E11 – cukrzyca typu 1 albo typu 2 w okresie dekompensacji znacznego stopnia,

d) E10, E11, I25, I68, I73 – cukrzyca typu 1 albo typu 2 z zaawansowaną makroangiopatią,

e) E10, E11, N08, G63, H36 – cukrzyca typu 1 albo typu 2 z zaawansowaną mikroangiopatią (nefropatią lub neuropatią, lub retinopatią),

f) E10, E11, H53 – cukrzyca typu 1 albo typu 2 ze znacznym upośledzeniem wzroku,

g) E10, E11, N18 – cukrzyca z niewydolnością nerek (dializoterapia),

h) E13 – cukrzyca po przeszczepie nerki lub trzustki;

2) sanatorium:

a) E11 – świeżo rozpoznana cukrzyca typu 2,

b) E11 – cukrzyca typu 2 z wtórną niewrażliwością na pochodne sulfonylomocznika (celem zastosowania insuliny),

c) E10, E11, I25, I68, I73 – cukrzyca typu 1 albo typu 2 z makroangiopatią (z wyłączeniem przypadków o znacznym zaawansowaniu powikłań),

d) E10, E11, N08, G63, H36 – cukrzyca typu 1 albo typu 2 z mikroangiopatią: nefropatią, neuropatią, retinopatią (z wyłączeniem przypadków o znacznym zaawansowaniu powikłań),

e) E10, E11, I15 – wyrównana cukrzyca typu 1 albo typu 2 z nadciśnieniem tętniczym,

f) E10, E11, E66 – cukrzyca typu 1 albo typu 2 z otyłością olbrzymią (BMI ≥ 40),

g) E13 – cukrzyca z otyłością lub powikłaniami naczyniowymi;

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) E10, E11, I25, I68, I73 – wyrównana cukrzyca typu 1 albo typu 2 z makroangiopatią (z wyłączeniem przypadków o znacznym zaawansowaniu powikłań),

b) E10, E11, N08, G63, H36 – wyrównana cukrzyca typu 1 albo typu 2 z mikroangiopatią, nefropatią, neuropatią, retinopatią (z wyłączeniem przypadków o znacznym zaawansowaniu powikłań),

c) E88 – zespół metaboliczny,

d) E74 – zaburzenia tolerancji węglowodanowej (IGT).

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) E10, E11 – cukrzyca typu 1 albo typu 2 w okresie kwasicy, stan przedśpiączkowy;

2) R02 – zespół stopy cukrzycowej ze zgorzelą wymagający interwencji chirurgicznej;

3) Z89 – stany po amputacji kończyn z niezagojoną raną operacyjną;

4) E10, E11, N18 – cukrzyca z nefropatią w okresie mocznicy;

5) I79, I70 – cukrzyca z makroangiopatią kończyn dolnych w okresie III albo IV choroby naczyniowej;

6) E10, E11, I50 – cukrzyca z niewydolnością krążenia w klasie niewydolności serca III albo IV według NYHA;

7) E10, E11, Z74 – pełna niezdolność do samoobsługi z powodu powikłań cukrzycy lub chorób towarzyszących.

X. Otyłość

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) E66, I15, I25 – otyłość (BMI > 30) z nadciśnieniem tętniczym lub przewlekłą chorobą niedokrwienną serca w I albo II okresie według CCS,

b) E66, I50 – otyłość (BMI > 30) z niewydolnością serca w klasie niewydolności serca I albo II według NYHA,

c) E66, M15 – otyłość (BMI > 30) z zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową dużych stawów, przy zachowanej zdolności do samoobsługi,

d) E66, M16, M17 – otyłość (BMI > 30) z chorobą zwyrodnieniową z ustalonymi wskazaniami do zabiegu operacyjnego stawów biodrowych lub kolanowych,

e) E66 – otyłość olbrzymia po operacji zmniejszenia żołądka;

2) sanatorium:

a) E68 – otyłość brzuszna (trzewna) z innymi metabolicznymi czynnikami ryzyka miażdżycy,

b) E66, E67, E88 – otyłość z zaburzeniami tolerancji węglowodanowej,

c) E66, R73 – otyłość z nieprawidłową glikemią na czczo,

d) E66, E73 – otyłość z cukrzycą postprandialną,

e) E66, I15 – otyłość z nadciśnieniem tętniczym I albo II stopnia,

f) E66, M15 – otyłość z chorobą zwyrodnieniową stawów,

g) E66, E00–E03 – otyłość z endokrynopatiami (niedoczynność tarczycy);

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) E68 – otyłość brzuszna (trzewna małego i średniego stopnia),

b) E66, E68 – otyłość z zaburzeniami tolerancji węglowodanowej,

c) E66, R73 – otyłość z nieprawidłową glikemią na czczo,

d) E66, E73 – otyłość z cukrzycą postprandialną,

e) E66, I15 – otyłość z nadciśnieniem I stopnia,

f) E66, E00–E03 – otyłość z endokrynopatiami (niedoczynność tarczycy).

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) E66, I73 – otyłość z cukrzycą powikłaną zmianami naczyniowymi;

2) I98, E66 – otyłość z pełnoobjawową niewydolnością krążenia;

3) E66, F72, F73 – otyłość u osób ze znacznym ograniczeniem umysłowym.

XI. Choroby endokrynologiczne

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) E05 – nadczynność tarczycy pierwotna, w tym choroba Gravesa-Basedowa w okresie niepełnej eutyreozy,

b) E05 – stany po operacjach przeprowadzonych z powodu chorób przebiegających pierwotnie z nadczynnością tarczycy, w okresie od 3 do 12 miesięcy od przebytego zabiegu,

c) E22 – akromegalia w okresie nieaktywnym, po upływie 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego lub radioterapii z chorobami towarzyszącymi, takimi jak choroba zwyrodnieniowa stawów, nadciśnienie tętnicze,

d) E24 – zespół Cushinga – po częściowym lub całkowitym usunięciu nadnercza lub nadnerczy lub choroba Cuschinga – po operacyjnym wycięciu gruczolaka przysadki, z chorobami współistniejącymi – w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego,

e) E27 – niedoczynność kory nadnerczy w okresie wyrównania z chorobami współistniejącymi;

2) sanatorium:

a) E05 – nadczynność tarczycy pierwotna, w tym choroba Gravesa-Basedowa w stadium eutyreozy,

b) E05 – stany po operacjach przeprowadzonych z powodu chorób przebiegających pierwotnie z nadczynnością tarczycy, w okresie od 3 do 12 miesięcy od przebytego zabiegu,

c) E06 – stany po zapaleniu tarczycy w okresie do 6 miesięcy po ustąpieniu ostrego albo podostrego stanu zapalnego, także przewlekłe zapalenia tarczycy,

d) E22 – akromegalia w okresie nieaktywnym, po upływie 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego lub radioterapii z chorobami towarzyszącymi w nieznacznym stopniu zaawansowania, takimi jak choroba zwyrodnieniowa stawów, nadciśnienie tętnicze,

e) E24 – zespół Cushinga – po częściowym lub całkowitym wycięciu nadnercza lub choroba Cuschinga – po operacyjnym wycięciu gruczolaka przysadki, z chorobami współistniejącymi w nieznacznym stopniu zaawansowania – w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego,

f) E27 – niedoczynność kory nadnerczy w okresie wyrównania z chorobami współistniejącymi o nieznacznym stopniu zaawansowania,

g) E20 – niedoczynność przytarczyc (poza ciężkimi postaciami, z tężyczką);

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) E05 – nadczynność tarczycy pierwotna, w tym choroba Gravesa-Basedowa w stadium eutyreozy,

b) E05 – stany po operacjach przeprowadzonych z powodu chorób przebiegających pierwotnie z nadczynnością tarczycy, w okresie do 12 miesięcy od przebytego zabiegu.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C73 – nowotwory złośliwe tarczycy przed upływem 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii;

2) E05 – nadczynność tarczycy w okresie całkowitego niewyrównania;

3) E06 – ostry stan zapalny tarczycy;

4) E04 – wole z bezwzględnymi wskazaniami do operacji;

5) E22 – akromegalia w okresie:

a) czynnego procesu chorobowego,

b) z guzem zlokalizowanym w siodle tureckim znacznych rozmiarów oraz z objawami ocznymi, które wymagają stałej kontroli neurochirurgicznej;

6) E23, I95 – niedoczynność przysadki – niewyrównana z niskim ciśnieniem tętniczym;

7) E24 – zespół Cushinga:

a) z czynną chorobą,

b) po leczeniu operacyjnym nadnerczy lub przysadki, z utrzymującym się nadal czynnym procesem,

c) z niewydolnością krążenia, skazą krwotoczną, wysokim ciśnieniem tętniczym krwi opornym na leczenie farmakologiczne;

8) E27 – niedoczynność kory nadnerczy w okresie niewyrównania;

9) E20 – niedoczynność przytarczyc:

a) ciężkie postacie tężyczki,

b) postacie tężyczki wymagające częstego dożylnego podawania preparatów wapnia.

XII. Osteoporoza

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) M80, M81 – osteoporoza uogólniona, pomenopauzalna i starcza rozpoznana według kryteriów WHO (T-score poniżej –2,5 odchylenia standardowego) z przebytymi złamaniami lub bez złamań z więcej niż 2 czynnikami ryzyka,

b) M80 – stany po złamaniach z powodu osteoporozy, kompresyjne złamanie kręgosłupa, kości nadgarstka typu Collesa oraz żeber,

c) M82, M85 – osteoporoza i osteopenia z chorobami towarzyszącymi (reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, cukrzyca, po sterydoterapii systemowej);

2) sanatorium:

a) M85 – osteopenia rozpoznana według kryteriów WHO (T-score do –2,5 odchylenia standardowego) z czynnikami ryzyka,

b) M82, M85 – osteoporoza albo osteopenia z chorobami towarzyszącymi (reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, cukrzyca, po sterydoterapii systemowej);

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) M85 – osteopenia rozpoznana według kryteriów WHO (T-score do –2,5 odchylenia standardowego) z czynnikami ryzyka,

b) M82, M85 – osteoporoza i osteopenia z chorobami towarzyszącymi (reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, cukrzyca, po sterydoterapii systemowej).

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) M82 – osteoporozy wtórne w przebiegu przewlekłej niewydolności nerek, szpiczaka mnogiego, nadczynności tarczycy, nadczynności przytarczyc, nadczynności kory nadnerczy;

2) M80 – osteoporoza ze świeżym złamaniem;

3) M80, Z74 – osteoporoza późna z ograniczeniem zdolności podstawowej samoobsługi lub powikłana niewydolnością układu krążenia i oddechowego.

XIII. Choroby skóry (dermatologia)

Szczegółowe wskazania:

1) sanatorium:

a) choroby alergiczne skóry:

– L20 – atopowe zapalenie skóry,

– L28 – świerzbiączka guzowata (prurigo nodularis Hyde),

– L24 – wyprysk przewlekły,

b) choroby naczyniowe w małym albo średnim stopniu zaawansowania:

– D77, I78 – plamica i zapalenie naczyń włosowatych,

– I77 – choroba Raynauda,

c) L40 – łuszczyca zwykła lub jej odmiany,

d) L41 – przyłuszczyca grudkowa,

e) M34, L94 – zmiany skórne w przebiegu kologenoz: twardzina uogólniona, twardzina ogniskowa,

f) L97 – żylaki podudzi z wypryskiem przewlekłym,

g) L43 – liszaj płaski – wszystkie odmiany,

h) L45 – liszaj zanikowy twardzinowy,

i) choroby zawodowe skóry o przebiegu przewlekłym:

– L24 – wyprysk zawodowy,

– L24 – trądzik zawodowy,

– L58 – zmiany skórne wywołane ekspozycją na promieniowanie jonizujące,

j) T 33 – powierzchowne odmrożenie,

k) L90 – zanikowe schorzenia choroby skóry: zanikowe zapalenie skóry, marskość sromu i żołędzi,

l) zaburzenia rogowacenia naskórka:

– Q80 – rybia łuska,

– L85 – rogowacenie dłoni i stóp,

m) schorzenia łojotokowe skóry:

– L21 – łojotokowe zapalenie skóry,

– L26 – złuszczające zapalenie skóry,

n) L80 – bielactwo;

2) przychodnia uzdrowiskowa:

a) L40 – łuszczyca zwykła ze zmianami lokalnymi i jej odmiany,

b) L41 – przyłuszczyca grudkowa,

c) L97 – żylaki podudzi z wypryskiem przewlekłym,

d) T33 – powierzchowne odmrożenie,

e) zaburzenia rogowacenia naskórka o małym stopniu zaawansowania:

– Q80 – rybia łuska,

– L85 – rogowacenie dłoni i stóp,

f) schorzenia łojotokowe skóry o małym stopniu zaawansowania:

– L21 – łojotokowe zapalenie skóry,

– L26 – złuszczające zapalenie skóry,

g) L80 – bielactwo.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C43, C44 – nowotwory złośliwe skóry, w przypadku czerniaka – w okresie do 5 lat, a w pozostałych przypadkach nowotworów złośliwych skóry – w okresie do 12 miesięcy, od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii;

2) M34, L93 – kolagenozy – twardzina uogólniona i liszaj rumieniowaty z zaawansowanymi zmianami narządowymi;

3) L56, L57 – fotodermatozy;

4) L40 – łuszczyca uogólniona w okresie zaostrzenia wymagająca leczenia szpitalnego;

5) L23 – ostre alergiczne choroby skóry;

6) L97 – rozległe owrzodzenia żylakowe podudzi z cechami zakażenia bakteryjnego, grzybiczego;

7) L08, L99 – ropne zapalenie skóry oraz choroby grzybicze, pasożytnicze i wirusowe;

8) L30 – erytrodermia;

9) L98 – dermatozy zawodowe w okresie ostrym.

XIV. Choroby kobiece (ginekologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) N99 – stany po operacjach w obrębie narządu rodnego w okresie do 12 miesięcy od przebytej operacji z wyłączeniem stanów po operacjach z powodu nowotworu złośliwego,

b) N83 – stany po operacjach jajnika w zespołach androgennych w okresie do 12 miesięcy od przebytej operacji;

2) sanatorium:

a) N70–N73 – przewlekłe stany zapalne narządu rodnego, w tym przewlekłe zapalenie ulegające zaostrzeniom,

b) N70–N76 – następstwa pozapalne w obrębie przydatków, przymacicz, pochwy i sromu, okres wczesny,

c) N95 – zaburzenia menopauzalne ze współistniejącymi chorobami: osteoporozą, chorobą zwyrodnieniową, nadciśnieniem,

d) N91, N97 – opóźnione dojrzewanie płciowe: opóźnione pokwitanie wskutek przyczyn ogólnoustrojowych, niedorozwój pierwotny jajników, niedoczynność wtórna jajników,

e) N91, N92, N97 – niepłodność u kobiet lub zaburzenia cyklu miesiączkowego:

– zaburzenia miesiączkowania w wyniku zmian pozapalnych jajników, zwyrodnienia jajników, cyklu bezowulacyjnego,

– brak miesiączki wtórny pochodzenia jajnikowego,

f) N99 – stany po operacjach w obrębie narządu rodnego, przebiegające bez powikłań pooperacyjnych, z wyłączeniem stanów po operacjach z powodu nowotworu złośliwego – w okresie do 12 miesięcy od przebytej operacji;

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) N70–N73 – przewlekłe stany zapalne narządu rodnego,

b) N70–N76 – następstwa pozapalne narządu rodnego w obrębie przydatków, przymacicz, pochwy i sromu, okres wczesny,

c) N95 – zaburzenia menopauzalne ze współistniejącymi chorobami: osteoporozą, chorobą zwyrodnieniową, nadciśnieniem,

d) N91, N97 – opóźnione dojrzewanie płciowe: opóźnione pokwitanie wskutek przyczyn ogólnoustrojowych, niedorozwój pierwotny jajników, niedoczynność jajników wtórna,

e) N91, N92, N97 – niepłodność u kobiet lub zaburzenia cyklu miesiączkowego:

– zaburzenia miesiączkowania w wyniku zmian pozapalnych jajników, zwyrodnienia jajników, cyklu bezowulacyjnego,

– brak miesiączki wtórny pochodzenia jajnikowego,

f) N99 – stany po operacjach w obrębie narządu rodnego, przebiegające bez powikłań pooperacyjnych, w okresie od 6 do 24 miesięcy od przebytej operacji.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C51–C58 – nowotwory złośliwe narządu rodnego przed upływem 12 miesięcy od zakończonej terapii chirurgicznej, radioterapii lub chemioterapii, z wyłączeniem terapii hormonalnej;

2) N70–N76 – ostre stany zapalne w obrębie narządów rodnych, ostre zakażenia na tle gruźlicy, rzeżączka, rzęsistkowica, grzybice;

3) D25, D26 – mięśniaki macicy dużego stopnia, kwalifikujące się do zabiegu operacyjnego;

4) N93 – niewyjaśnione krwawienia z dróg rodnych;

5) N82 – przetoki pochwowo-pęcherzowe lub pochwowo-odbytnicze.

XV. Choroby nerek i dróg moczowych (nefrologia i urologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) Q61–Q63 – stany po operacjach wad wrodzonych nerek oraz po usunięciu nerki, w okresie do 12 miesięcy od przebytej operacji,

b) Z94 – stany po przeszczepie nerek, ze stabilną czynnością przeszczepu, bez powikłań ogólnoustrojowych,

c) N30–N34, N39 – stany po przebytych ostrych cewkowo-śródmiąższowych zapaleniach nerek leczonych szpitalnie, w okresie do 12 miesięcy od przebytego zapalenia,

d) N11 – przewlekłe kłębuszkowe zapalenie nerek w okresie początkowym, mało zaawansowanym, w okresie remisji,

e) Q61 – zwyrodnienie torbielowate nerek,

f) T52–T60 – stany po zatruciach z objawami uszkodzenia nerek,

g) N04, N05 – zespół nerczycowy w początkowym okresie bez obrzęków, nadciśnienia,

h) N18 – przewlekła niewydolność nerek,

i) Z98 – stany po operacjach na drogach moczowych w okresie do 12 miesięcy od przebytej operacji;

2) sanatorium:

a) N03 – przewlekłe nieswoiste zapalenie nerek i dróg moczowych,

b) N20–N22 – kamica nerkowa lub moczowodowa nawrotowa (niewymagająca interwencji chirurgicznej),

c) Z98, N20 – stany po operacyjnym usunięciu złogów w drogach moczowych oraz po zabiegach rozkruszania kamieni, w okresie do 12 miesięcy od przebytego zabiegu,

d) E79 – skaza moczanowa,

e) T52–T65 – stany po zatruciach z objawami uszkodzenia nerek,

f) N32 – wysiłkowe nietrzymanie moczu,

g) N41 – przewlekły nieswoisty stan zapalny gruczołu krokowego o charakterze nawrotowym,

h) D29 – gruczolak stercza, początkowe stadium (bez zalegania moczu w pęcherzu),

i) N33, F52 – nerwice płciowe, zaburzenia neurogenne pęcherza moczowego;

3) przychodnia uzdrowiskowa:

a) N03 – przewlekłe nieswoiste zapalenie nerek lub dróg moczowych (okres mało zaawansowany),

b) N20–N22 – kamica nerki lub moczowodu (niewymagająca interwencji chirurgicznej),

c) N20, N21 – stany po samoistnym wydaleniu kamienia,

d) Z98, N20 – stany po operacyjnym usunięciu złogów w drogach moczowych,

e) E79 – skaza moczanowa,

f) N32 – wysiłkowe nietrzymanie moczu,

g) D29 – gruczolak stercza, początkowe stadium (bez zalegania moczu w pęcherzu),

h) N33, F52 – nerwice płciowe, zaburzenia neurogenne pęcherza moczowego.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C64, C65 – nowotwór złośliwy nerki przed upływem 5 lat od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii, radioterapii;

2) C66–C68 – nowotwór złośliwy moczowodu, pęcherza moczowego, nieokreślonych narządów moczowych przed upływem 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii;

3) N00, N01, N10, N30, N34 – ostre stany zapalne nerek i dróg moczowych;

4) I12, I15 – choroby nerek z utrwalonym wysokim nadciśnieniem tętniczym;

5) N18 – schyłkowa niewydolność nerek w stadium V – z objawami mocznicy; dotyczy pacjentów, którzy nie rozpoczęli leczenia nerkozastępczego;

6) N20–N22 – kamica nerkowa zagrażająca powstaniem wodonercza lub roponercza, wymagająca leczenia operacyjnego;

7) N00, N01, N03 – ostre kłębuszkowe zapalenie nerek lub zaostrzenie przewlekłego zapalenia nerek;

8) K60 – przetoki pochwowo-pęcherzowe lub pochwowo-odbytnicze;

9) N04, N17–N19 – zespół nerczycowy z niewydolnością nerek;

10) N02 – krwiomocz nawracający o nieustalonej etiologii.

XVI. Choroby krwi i układu krwiotwórczego (hematologia)

Szczegółowe wskazania:

1) sanatorium:

a) D50–D53 – niedokrwistości niedoborowe, po uzyskaniu leczeniem farmakologicznym normalizacji parametrów morfologii krwi obwodowej:

– D50 – niedokrwistość z niedoboru żelaza,

– D51 – niedokrwistość z niedoboru witaminy B12,

– D52 – niedokrwistość z niedoboru kwasu foliowego,

– D53 – inne niedokrwistości z niedoborów pokarmowych,

b) D64 – przewlekłe niedokrwistości pokrwotoczne,

c) D64 – niedokrwistości poinfekcyjne,

d) D83 – pospolity zmienny niedobór odporności;

2) przychodnia uzdrowiskowa:

a) D50–D53 niedokrwistości niedoborowe, po uzyskaniu leczeniem farmakologicznym normalizacji parametrów morfologii krwi obwodowej:

– D50 – niedokrwistość z niedoboru żelaza,

– D51 – niedokrwistość z niedoboru witaminy B12 (w okresie remisji),

– D52 – niedokrwistość z niedoboru kwasu foliowego,

– D53 – inne niedokrwistości z niedoborów pokarmowych,

b) D83 – pospolity zmienny niedobór odporności.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C81–C96 – nowotwory złośliwe tkanki limfatycznej, krwiotwórczej i tkanek pokrewnych przed upływem 5 lat od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii;

2) D45 – czerwienica prawdziwa;

3) D46 – inne zespoły mielodysplastyczne;

4) D62 – ostra niedokrwistość pokrwotoczna;

5) D63 – niedokrwistości w przebiegu chorób nowotworowych;

6) D65 – rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe (zespół odwłóknienia);

7) inne zaburzenia krzepnięcia:

a) D66* – dziedziczny niedobór czynnika VIII,

b) D68.1* – dziedziczny niedobór czynnika IX,

c) D68.2* – dziedziczny niedobór innych czynników krzepnięcia,

d) D68.3 – skazy krwotoczne zależne od obecności krążących antykoagulantów,

e) D68.4* – nabyty niedobór czynników krzepnięcia (w przebiegu chorób wątroby lub niedoboru witaminy K);

8) D70 – agranulocytoza (neutropenia) poniżej 1,5 G/l (1500/μl);

9) D72.8 – limfopenia poniżej 1,0 G/l (1000/μl);

10) ciężkie niedokrwistości z objawami ogólnoustrojowymi (tachykardią, bólami zamostkowymi, niskim ciśnieniem tętniczym krwi).

XVII. Choroby oka i przydatków oka

Szczegółowe wskazania:

Sanatorium:

1) H49 – zez porażenny, po urazach, bez innych powikłań pourazowych;

2) H50 – stany po operacji korygującej zeza u dzieci.

* Przeciwwskazaniem do leczenia uzdrowiskowego są wymienione choroby do czasu opanowania zaburzeń krzepnięcia i ustalenia leczenia zapewniającego homeostazę.

Załącznik nr 2

SZCZEGÓŁOWE WSKAZANIA I PRZECIWWSKAZANIA DO REHABILITACJI UZDROWISKOWEJ W POSZCZEGÓLNYCH RODZAJACH ZAKŁADÓW LECZNICTWA UZDROWISKOWEGO

I. Choroby ortopedyczno-urazowe

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) S12 – następstwa złamań w obrębie szyi,

b) S14 – stany po urazach nerwów lub rdzenia kręgowego odcinka szyjnego kręgosłupa, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego lub w przypadku utrzymujących się deficytów neurologicznych,

c) S22 – stany po załamaniu żeber, mostka lub odcinka piersiowego kręgosłupa, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia zachowawczego lub operacyjnego,

d) S24 – stany po urazie nerwów i rdzenia kręgowego odcinka piersiowego kręgosłupa, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego lub w przypadku utrzymujących się deficytów neurologicznych,

e) S32 – stany po złamaniu odcinka lędźwiowego kręgosłupa lub miednicy, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego lub w przypadku utrzymujących się deficytów neurologicznych,

f) S72 – stany po złamaniu kości udowej, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego,

g) S82 – stany po złamaniu podudzia łącznie ze stawem skokowym, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego,

h) T02 – stany po przebytych złamaniach obejmujących liczne okolice ciała, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego,

i) T08 – stany po złamaniu kręgosłupa, poziom nieokreślony, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego,

j) T09 – następstwa innych urazów kręgosłupa lub tułowia, poziom nieokreślony, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego,

k) T91 – następstwa urazów szyi lub tułowia, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia szpitalnego lub przy utrzymujących się deficytach neurologicznych ograniczających sprawność ruchową pacjenta,

l) T93 – następstwa urazów kończyny dolnej (znacznie utrudniające poruszanie się);

2) sanatorium:

a) S13 – stany po zwichnięciu, skręceniu lub naderwaniu stawów, więzadeł na poziomie szyi, z utrzymującymi się lub nawracającymi dolegliwościami bólowymi lub deficytami neurologicznymi,

b) S23 – stany po zwichnięciu, skręceniu lub naderwaniu stawów i więzadeł klatki piersiowej,

c) S33 – stany po zwichnięciu, skręceniu lub naderwaniu stawów i więzadeł odcinka lędźwiowego kręgosłupa lub miednicy,

d) S42 – stany po złamaniu barku lub ramienia, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia lub w przypadku utrzymujących się dolegliwości bólowych lub deficytów neurologicznych,

e) S43 – stany po zwichnięciu, skręceniu i naderwaniu stawów i więzadeł obręczy barkowej, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia lub w przypadku utrzymujących się dolegliwości bólowych lub deficytów neurologicznych,

f) S44 – stany po urazie nerwów barku lub ramienia,

g) S46 – stany po urazie mięśnia, ścięgna na poziomie barku lub ramienia,

h) S52 – stany po złamaniu przedramienia,

i) S53 – stany po zwichnięciu, skręceniu lub naderwaniu stawów i więzadeł stawu łokciowego,

j) S54 – stany po urazie nerwów na poziomie przedramienia,

k) S62 – stany po złamaniu na poziomie nadgarstka lub ręki,

l) S63 – stany po zwichnięciu, skręceniu lub naderwaniu stawów i więzadeł na poziomie nadgarstka i ręki,

m) S64 – stany po urazie nerwów na poziomie nadgarstka lub ręki,

n) S73 – stany po zwichnięciu, skręceniu lub naderwaniu stawów i więzadeł biodra,

o) S74 – stany po urazie nerwów na poziomie biodra lub uda,

p) S83 – stany po zwichnięciu, skręceniu lub naderwaniu stawów i więzadeł kolana,

q) S84 – stany po urazie nerwów na poziomie podudzia,

r) S86 – stany po urazie mięśnia i ścięgna na poziomie podudzia,

s) S92 – stany po złamaniu stopy bez stawu skokowego,

t) S93 – stany po zwichnięciu, skręceniu i naderwaniu stawów i więzadeł stawu skokowego lub stopy,

u) S94 – stany po urazie nerwów na poziomie kostki lub stopy,

w) T92 – następstwa urazów kończyny górnej.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) C40, C41 – nowotwory złośliwe kości i chrząstki stawowej, w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii wymienionych nowotworów;

2) M84, T10, T12 – stany po złamaniach kości kończyn z opóźnionym zrostem, stawem rzekomym lub powikłane zapaleniem kości i szpiku;

3) M86 – zapalenie kości i szpiku kostnego z odczynem ogólnym i czynnymi przetokami;

4) M99 – stany po zabiegach operacyjnych ortopedycznych z całkowicie upośledzoną zdolnością do samoobsługi;

5) T09 – stany po urazach kręgosłupa z objawami tetraplegii lub powikłane z odleżynami lub niezdolnością do samoobsługi.

II. Choroby układu nerwowego (neurologia)

Szczegółowe wskazania:

Szpital:

1) G35 – stwardnienie rozsiane w okresie zaawansowanym, z zachowaną podstawową samoobsługą;

2) G37 – choroby demielinizacyjne ośrodkowego układu nerwowego, inne niż wskazana w pkt 1;

3) G54 – zaburzenia korzeni rdzeniowych i splotów nerwowych;

4) G55 – ucisk korzeni nerwów rdzeniowych i splotów nerwowych w chorobach sklasyfikowanych gdzie indziej;

5) G70 – miastenia ciężka rzekomoporaźna i inne zaburzenia nerwowo-mięśniowe;

6) G81 – porażenie połowicze;

7) G82 – porażenie kończyn dolnych i porażenie czterokończynowe;

8) G83 – inne zespoły porażenne.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) I64 – stany po udarach mózgowych z utrwalonymi niedowładami, z afazją sensoryczną lub motoryczną, zespołem psychoorganicznym oraz z pełną niepełnosprawnością;

2) G40 – padaczka z często powtarzającymi się napadami (jeden raz w miesiącu lub częściej);

3) G35 – stwardnienie rozsiane w okresie ostrego rzutu lub z często powtarzającymi się rzutami;

4) G55 – całkowite wypadnięcie jądra galaretowatego i inne stany chorobowe ze wskazaniem do operacji;

5) I64 – stany po udarach mózgowych z utrwalonymi niedowładami, z afazją sensoryczną lub motoryczną, zespołem psychoorganicznym oraz z pełną niepełnosprawnością;

6) T09 – stany po urazach kręgosłupa z objawami tetraplegii, powikłane z odleżynami lub niezdolnością do samoobsługi;

7) T90, G09, T81 – stany pourazowe, pozapalne lub pooperacyjne mózgu, rdzenia i inne choroby neurologiczne z dysfunkcją ruchową uniemożliwiającą podstawową samoobsługę.

III. Choroby reumatologiczne (reumatologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) M05, M06 – reumatoidalne zapalenie stawów w stadium zaawansowanym,

b) M07 – artropatie zaawansowane towarzyszące łuszczycy lub chorobom jelit,

c) M08 – młodzieńcze zapalenie stawów,

d) M16 – zaawansowana choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych,

e) M17 – zaawansowana choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych,

f) M45 – zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa;

2) sanatorium:

a) M05, M06 – reumatoidalne zapalenie stawów,

b) M08 – młodzieńcze zapalenie stawów,

c) M15 – zwyrodnienia wielostanowe,

d) M16 – choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych,

e) M17 – choroba zwyrodnieniowa stawów kolanowych,

f) M23 – wewnętrzne uszkodzenia stawu kolanowego,

g) M32 – toczeń rumieniowaty układowy,

h) M34 – twardzina układowa,

i) M41 – boczne skrzywienie kręgosłupa, małego albo średniego stopnia (dotyczy dzieci do 18 roku życia),

j) M50 – choroby kręgów szyjnych,

k) M51 – inne choroby krążka międzykręgowego,

l) M75 – uszkodzenia barku,

m) M80 – osteoporoza ze złamaniem patologicznym,

n) M81 – osteoporoza bez złamania patologicznego,

o) M95 – inne nabyte zniekształcenia układu mięśniowo-kostnego niesklasyfikowane gdzie indziej.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) M06, M05 – reumatoidalne zapalenie stawów w IV stopniu sprawności czynnościowej (unieruchomienie w łóżku);

2) M06, M05 – zaostrzenie stanu zapalnego w reumatoidalnym zapaleniu stawów z odczynem ogólnym (stany gorączkowe, świeże wysięki, duże obrzęki stawowe);

3) M06, M05, M14, M45 – ograniczenie funkcji ruchowych w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów, zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa i innych artropatii uniemożliwiające podstawową samoobsługę;

4) M06, M05, M14 – zaawansowane zmiany narządowe w przebiegu schorzeń reumatoidalnych;

5) M30–M36 – układowe choroby tkanki łącznej w fazie ostrej choroby;

6) M13, M89 – infekcyjne zapalenie kości lub stawów w fazie ostrej choroby;

7) M96 – stany w przebiegu chorób reumatycznych wymagające pilnej interwencji chirurgicznej lub ortopedycznej.

IV. Choroby kardiologiczne i nadciśnienie (kardiologia)

Szczegółowe wskazania:

1) szpital:

a) I21 – późna rehabilitacja po przebytym ostrym zawale serca,

b) I97 – późna rehabilitacja po operacjach naczyń wieńcowych, tętniaka aorty, wad zastawkowych serca,

c) Z95 – późna rehabilitacja po przeszczepie serca;

2) sanatorium:

a) I10 – samoistne nadciśnienie tętnicze,

b) I11 – choroba nadciśnieniowa z zajęciem serca,

c) I25 – przewlekła choroba niedokrwienna serca (wg klasyfikacji CCS I albo II okres).

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) I11 – nadciśnienie tętnicze III stopnia nienormowane farmakologicznie z chwiejnym przebiegiem oraz co najmniej dwoma czynnikami ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych;

2) I11 – nadciśnienie tętnicze złośliwe;

3) I21 – ostry zawał serca, w tym stany po upływie 40 dni od przebycia zawału z upośledzoną frakcją wyrzutową lewej komory (LVEF) < 35%, bez zabezpieczenia kardiowerterem-defibrylatorem (ICD);

4) I24 – niestabilna choroba wieńcowa;

5) I25 – przewlekła choroba niedokrwienna serca wg klasyfikacji CCS III albo IV okres;

6) I27 – nadciśnienie płucne dużego stopnia;

7) I38, I30 – ostre zapalenie wsierdzia lub osierdzia;

8) I42 – kardiomiopatia przerostowa albo roztrzeniowa w klasie niewydolności serca III albo IV według NYHA;

9) I44 – zespół chorego węzła zatokowego, blok przedsionkowo-komorowy III stopnia, blok trójwiązkowy, blok przedsionkowo-komorowy II stopnia typu Mobitz, blok przedsionkowo-komorowy II stopnia 2:1 – w przypadku braku usuwalnej przyczyny bloku i bez zabezpieczenia układem stymulującym serca;

10) I47 – częstoskurcze utrwalone lub częste napady częstoskurczu w wywiadzie;

11) I48 – napadowe migotanie przedsionków z towarzyszącym zespołem WPW lub obecnością dodatkowej drogi przewodzącej (przy braku skutecznego leczenia ablacją);

12) I48 – napadowe migotanie przedsionków (u chorych bez dodatkowej drogi przewodzenia) z nawrotami arytmii w ciągu ostatnich 6 miesięcy;

13) I49 – złośliwe, komorowe zaburzenia rytmu serca w wywiadzie, przy braku usuwalnej ich przyczyny (zaburzenia elektrolitowe, tyreotoksykoza i inne), bez zabezpieczenia kardiowerterem-defibrylatorem (ICD);

14) I50 – niewydolność serca w klasie niewydolności serca III alboIV według NYHA;

15) I71 – tętniak rozwarstwiający aorty;

16) I72 – tętniak serca;

17) I82 – ostre powikłania zatorowo-zakrzepowe;

18) Q24 – wady serca w klasie niewydolności serca III albo IV według NYHA lub ze złośliwymi zaburzeniami rytmu serca.

V. Choroby dolnych dróg oddechowych (pulmonologia)

Szczegółowe wskazania:

Sanatorium:

1) J44 – inna przewlekła zaporowa choroba płucna;

2) J45 – dychawica oskrzelowa.

Szczegółowe przeciwwskazania:

1) A15 – gruźlica płuc lub opłucnej w okresie aktywnym;

2) C34–C39 – nowotwory złośliwe w okresie do 12 miesięcy od zakończenia leczenia operacyjnego, chemioterapii lub radioterapii;

3) I27 – pełnoobjawowa niewydolność oddechowa lub oddechowo-krążeniowa;

4) J12–J18, J20–J22 – ostre zapalenie oskrzeli, płuc lub opłucnej;

5) J45 – dychawica oskrzelowa o ciężkim przebiegu, ze stanami astmatycznymi w wywiadzie;

6) J47, A15 – rozstrzenie oskrzeli na tle gruźliczym;

7) R04 – krwawienie lub krwotoki z górnych dróg oddechowych oraz stany po krwotokach płucnych.