Na podstawie art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz. 1380 oraz z 2010 r. Nr 57, poz. 353) zarządza się, co następuje:

§ 2.[Definicje] Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) czasie interwencji – należy przez to rozumieć łączny czas trwania działań, liczony od chwili przyjęcia informacji o zdarzeniu przez stanowisko kierowania, centrum powiadamiania ratunkowego albo wojewódzkie centrum powiadamiania ratunkowego do czasu powrotu ostatnich sił i środków podmiotów ratowniczych do miejsca stacjonowania;

2) czynnościach ratowniczych:

a) podstawowych – należy przez to rozumieć czynności wykonywane w poszczególnych dziedzinach ratownictwa przez wszystkich ratowników podmiotów ksrg,

b) specjalistycznych – należy przez to rozumieć czynności wykonywane z użyciem sprzętu specjalistycznego przez odpowiednio przeszkolonych ratowników podmiotów ksrg;

3) dekontaminacji wstępnej – należy przez to rozumieć działania wobec osoby eksponowanej na skażenie polegające na: zmyciu skóry odsłoniętych części ciała oraz skóry skażonej za pomocą substancji myjących, substancji dezaktywujących lub wody, usunięciu odzieży skażonej lub mogącej ulec skażeniu oraz zastosowaniu ubioru zastępczego;

4) dziedzinach ratownictwa – należy przez to rozumieć walkę z pożarami, ratownictwo techniczne, chemiczne, ekologiczne i medyczne;

5) gotowości operacyjnej – należy przez to rozumieć zdolność do realizowania czynności ratowniczych w poszczególnych dziedzinach ratownictwa;

6) kierowaniu działaniem ratowniczym – należy przez to rozumieć planowanie, organizowanie, nadzorowanie i koordynowanie działań ratowniczych;

7) medycznych działaniach ratowniczych – należy przez to rozumieć działania z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy i medycznych czynności ratunkowych, o których mowa w ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz. 1410, z późn. zm.²⁾);

8) podmiotach ksrg – należy przez to rozumieć jednostki Państwowej Straży Pożarnej, inne jednostki ochrony przeciwpożarowej, o których mowa w art. 15 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, włączone do ksrg, inne służby, inspekcje, straże, instytucje oraz podmioty, które dobrowolnie w drodze umowy cywilnoprawnej zgodziły się współdziałać w akcjach ratowniczych;

9) podwyższonej gotowości operacyjnej – należy przez to rozumieć czasowe zwiększenie gotowości operacyjnej w sytuacji wystąpienia lub zwiększonego prawdopodobieństwa wystąpienia katastrofy naturalnej lub awarii technicznej, których skutki mogą zagrozić życiu lub zdrowiu dużej liczby osób, mieniu w wielkich rozmiarach lub środowisku na znacznych obszarach, lub w przypadku wystąpienia i utrzymywania się wzmożonego zagrożenia pożarowego;

10) przejęciu kierowania działaniem ratowniczym – należy przez to rozumieć wstąpienie w prawa i obowiązki kierującego działaniem ratowniczym;

11) segregacji poszkodowanych – należy przez to rozumieć proces wyznaczania priorytetów leczniczo-transportowych realizowany w zdarzeniach mnogich i masowych;

12) segregacji pierwotnej – należy przez to rozumieć segregację poszkodowanych realizowaną niezwłocznie po przybyciu na miejsce zdarzenia podmiotu ratowniczego;

13) segregacji wtórnej – należy przez to rozumieć segregację poszkodowanych realizowaną po wdrożeniu medycznych czynności ratunkowych wobec osób poszkodowanych o najwyższym priorytecie;

14) wykonanie dostępu – należy przez to rozumieć stworzenie możliwości oceny stanu poszkodowanego i możliwości jego przemieszczenia;

15) zdarzeniu pojedynczym – należy przez to rozumieć zdarzenie, którego zagrożenia dotyczą jednej osoby poszkodowanej;

16) zdarzeniu mnogim – należy przez to rozumieć zdarzenie, którego zagrożenia dotyczą więcej niż jednej osoby poszkodowanej znajdującej się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, ale określone w wyniku segregacji poszkodowanych zapotrzebowanie na kwalifikowaną pierwszą pomoc i medyczne czynności ratunkowe realizowane w trybie natychmiastowym nie przekracza możliwości sił i środków podmiotów ratowniczych obecnych na miejscu zdarzenia;

17) zdarzeniu masowym – należy przez to rozumieć zdarzenie, w wyniku którego określone w procesie segregacji poszkodowanych zapotrzebowanie na kwalifikowaną pierwszą pomoc i medyczne czynności ratunkowe realizowane w trybie natychmiastowym przekracza możliwości sił i środków podmiotów ratowniczych obecnych na miejscu zdarzenia w danej fazie działań ratowniczych;

18) zdarzeniu nadzwyczajnym – należy przez to rozumieć zdarzenie, w którym liczba osób zagrożonych i poszkodowanych, rozmiar i stopień uszkodzenia środowiska i mienia oraz zniszczenia infrastruktury uniemożliwiają kontrolę przebiegu zdarzenia przez organy władzy publicznej.

§ 3.[Umowy w sprawie współdziałania w akcjach ratowniczych] 1. Komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej, komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej lub Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej może zawrzeć umowę cywilnoprawną z podmiotami, które dobrowolnie godzą się współdziałać w akcjach ratowniczych, odpowiednio na obszarze powiatu, województwa lub kraju.

2. Umowy cywilnoprawne, o których mowa w ust. 1, określają w szczególności:

1) gotowość operacyjną i podwyższoną gotowość operacyjną, z uwzględnieniem czasu dysponowania sił i środków;

2) zasady i procedury postępowania w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego ludzi, nagłych zagrożeń życia i zdrowia zwierząt lub wystąpienia nagłego zagrożenia mienia lub środowiska;

3) zakres współdziałania w celu zachowania ciągłości i skuteczności działań ratowniczych wobec zagrożonych i poszkodowanych osób, środowiska lub mienia;

4) organizację łączności na potrzeby działań ratowniczych;

5) zabezpieczenie logistyczne działań ratowniczych;

6) udział w aktualizacji analiz zagrożeń oraz analiz zabezpieczenia operacyjnego;

7) udział w aktualizacji wybranych elementów powiatowych lub wojewódzkich planów ratowniczych;

8) udział w ćwiczeniach ratowniczych;

9) udział w analizowaniu działań ratowniczych;

10) częstotliwość i zakres prowadzenia inspekcji gotowości operacyjnej;

11) ponoszenie kosztów wyposażenia, osobowych i innych związanych bezpośrednio z udziałem w akcji ratowniczej, w szczególności kosztów materiałów zużywalnych, stosownych ubezpieczeń i profilaktyki medycznej, w tym odtwarzanie zniszczonych lub zużytych środków ratowniczych;

12) obszar chroniony.

3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do umów zawieranych z podmiotami niebędącymi podmiotami ratowniczymi, w tym z ekspertami do spraw prognozowania zagrożeń oraz specjalistami do spraw ratownictwa z poszczególnych dziedzin ratownictwa.

§ 5.[Zadania podmiotów ksrg na obszarze powiatu] 1. Podmioty ksrg na obszarze powiatu realizują:

1) podstawowe czynności ratownicze;

2) specjalistyczne czynności ratownicze – w przypadku gdy posiadają na terenie powiatu siły i środki umożliwiające podjęcie tych czynności.

2. W przypadku gdy siły i środki podmiotów ksrg i innych podmiotów uczestniczących w działaniu ratowniczym na terenie powiatu są niewystarczające, czynności ratownicze realizują również siły i środki podmiotów ksrg zadysponowane z obszaru województwa.

3. W przypadku gdy podmioty ksrg na terenie powiatu nie posiadają sił i środków umożliwiających podjęcie specjalistycznych czynności ratowniczych, specjalistyczne czynności ratownicze realizują siły i środki podmiotów ksrg zadysponowane z obszaru województwa.

4. W przypadku gdy siły i środki podmiotów ksrg z terenu województwa są niewystarczające, czynności ratownicze realizują również podmioty ksrg zadysponowane z obszaru kraju.

§ 6.[Struktura jednostek ochrony przeciwpożarowej] 1. Podmioty ksrg będące jednostkami ochrony przeciwpożarowej tworzą na potrzeby działania ratowniczego następującą strukturę:

1) rota – dwuosobowy zespół ratowników wchodzący w skład zastępu lub specjalistycznej grupy ratowniczej;

2) zastęp – pododdział liczący od trzech do sześciu ratowników, w tym dowódca, wyposażony w pojazd przystosowany do realizacji zadania ratowniczego;

3) sekcja – pododdział w sile dwóch zastępów, w tym dowódca;

4) pluton – pododdział w sile od trzech do czterech zastępów, w tym dowódca;

5) kompania – pododdział w sile od ośmiu do szesnastu zastępów oraz dowódca;

6) batalion – oddział w sile od trzech do pięciu kompanii oraz dowódca i sztab;

7) brygada – związek pododdziałów i oddziałów oraz dowódca i sztab;

8) specjalistyczna grupa ratownicza – pododdział przeznaczony do realizacji specjalistycznych czynności ratowniczych.

2. W ramach pododdziałów określonych w ust. 1 pkt 4 mogą być wydzielane sekcje, a w ramach pododdziałów określonych w ust. 1 pkt 5 mogą być wydzielane sekcje lub plutony.

3. Pododdziały ratowników organizowane przez szkoły Państwowej Straży Pożarnej lub według standardów międzynarodowych mogą być tworzone w innym składzie niż określono w ust. 1 pkt 4 i 5.

§ 7.[Plany ratownicze] 1. Ksrg na obszarze powiatu i województwa działa odpowiednio w oparciu o powiatowy lub wojewódzki plan ratowniczy, zwane dalej „planami ratowniczymi”, zatwierdzane przez:

1) starostę (prezydenta miasta na prawach powiatu) – dla obszaru powiatu, po zasięgnięciu opinii właściwego komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej;

2) starostę i prezydenta miasta na prawach powiatu – wspólny dla obszaru miasta na prawach powiatu i powiatu mającego siedzibę władz w tym mieście, po zasięgnięciu opinii właściwego komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej;

3) wojewodę – dla obszaru województwa, po zasięgnięciu opinii Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej.

2. Plany ratownicze wspomagają organizację działań ratowniczych i zawierają w szczególności:

1) wykaz zadań realizowanych przez podmioty ratownicze oraz inne podmioty mogące wspomagać organizację działań ratowniczych;

2) wykaz zadań realizowanych przez specjalistyczne grupy ratownicze;

3) zbiór zalecanych zasad i procedur ratowniczych wynikających z zadań realizowanych przez podmioty ksrg;

4) dane teleadresowe podmiotów ksrg i jednostek ochrony przeciwpożarowej niebędących podmiotami ksrg oraz innych podmiotów mogących wspomagać organizację działań ratowniczych;

5) wykaz sił i środków podmiotów ksrg i jednostek ochrony przeciwpożarowej niebędących podmiotami ksrg;

6) graficzne przedstawienie obszarów chronionych;

7) wykaz ekspertów do spraw prognozowania zagrożeń oraz specjalistów do spraw ratownictwa, zawierający imię, nazwisko, dziedzinę oraz numer telefonu służbowego;

8) arkusze uzgodnień i aktualizacji planu ratowniczego.

3. Plany ratownicze w zakresie działań ratowniczych w czasie katastrof, klęsk żywiołowych i zdarzeń nadzwyczajnych są skorelowane z planami zarządzania kryzysowego, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz. U. Nr 89, poz. 590, z późn. zm.³⁾).

§ 8.[Analizy poprzedzające opracowanie planów ratowniczych] 1. Opracowanie planów ratowniczych poprzedza się przeprowadzeniem analiz:

1) zagrożeń mogących wystąpić na obszarze powiatu i województwa;

2) zabezpieczenia operacyjnego na obszarze powiatu i województwa.

2. Analizę zagrożeń, o której mowa w ust. 1 pkt 1, przeprowadza się z uwzględnieniem co najmniej:

1) gęstości zaludnienia;

2) położenia geograficznego i dominujących warunków atmosferycznych oraz warunków przyrodniczych i turystycznych;

3) infrastruktury i jej stanu, z uwzględnieniem zabytków;

4) zagrożeń z obszarów sąsiadujących, objętych prawem górniczym, lotniczym, morskim i wodnym, oraz z poligonów i terytoriów państw sąsiednich;

5) liczby i skali zdarzeń.

3. Sposób opracowania analizy zagrożeń, o której mowa w ust. 1 pkt 1, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

4. Analizę zabezpieczenia operacyjnego, o której mowa w ust. 1 pkt 2, przeprowadza się z uwzględnieniem:

1) gotowości operacyjnej, z podziałem na rodzaj zagrożenia oraz całodobową, roczną lub sezonową dyspozycyjność;

2) obszarów, dla których prawdopodobny czas przybycia do zdarzenia pierwszych i kolejnych sił i środków podmiotów ratowniczych wynosi odpowiednio do 8 minut i do 15 minut, w celu wyznaczenia dla nich obszarów chronionych lub ich zmiany;

3) określonego dla każdej dziedziny ratownictwa najbardziej prawdopodobnego czasu przybycia pierwszych i kolejnych specjalistycznych grup ratowniczych w celu wyznaczenia dla nich obszarów chronionych lub ich zmiany;

4) rodzaju i skali zagrożeń oraz zaistniałych i przewidywanych zdarzeń;

5) rozmieszczenia sił i środków podmiotów ratowniczych;

6) miejsc, obiektów i terenów o utrudnionych warunkach prowadzenia działań ratowniczych i niskim poziomie zabezpieczenia operacyjnego;

7) organizacji odwodu operacyjnego na obszarze województwa i centralnego odwodu operacyjnego.

5. Analiza zabezpieczenia operacyjnego obszarów górskich, akwenów i obszarów zalodzonych, a także obszarów objętych prawem górniczym, lotniczym, morskim i wodnym, może uwzględniać inne czasy przybycia niż określone w ust. 4 pkt 2.

§ 9.[Analiza zabezpieczenia operacyjnego na obszarze powiatu w zakresie realizowania podstawowych czynności ratowniczych] Analizę zabezpieczenia operacyjnego na obszarze powiatu w zakresie realizowania podstawowych czynności ratowniczych przez podmioty ksrg opracowują komendanci powiatowi (miejscy) Państwowej Straży Pożarnej, z uwzględnieniem:

1) czasów przybycia, o których mowa w § 8 ust. 4 pkt 2;

2) liczby zdarzeń i liczby mieszkańców.

§ 10.[Analiza zabezpieczenia operacyjnego na obszarze województwa w zakresie realizowania specjalistycznych czynności ratowniczych] Analizę zabezpieczenia operacyjnego na obszarze województwa w zakresie realizowania specjalistycznych czynności ratowniczych przez podmioty ksrg opracowują komendanci wojewódzcy Państwowej Straży Pożarnej, z uwzględnieniem:

1) czasów przybycia specjalistycznych grup ratowniczych;

2) liczby zdarzeń i liczby mieszkańców.

§ 11.[Wnioski z analiz] 1. Z analiz zagrożeń oraz analiz zabezpieczenia operacyjnego komendanci powiatowi (miejscy) i komendanci wojewódzcy Państwowej Straży Pożarnej sporządzają wnioski służące poprawie funkcjonowania ksrg odpowiednio na obszarze powiatu i województwa.

2. Wnioski, o których mowa w ust. 1, komendanci powiatowi (miejscy) Państwowej Straży Pożarnej przekazują do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) i starosty (prezydenta miasta na prawach powiatu), a komendanci wojewódzcy Państwowej Straży Pożarnej – do wojewody, w celu podjęcia działań zmierzających do poprawy funkcjonowania ksrg.

§ 12.[Aktualizacja planów ratowniczych] 1. Plany ratownicze są aktualizowane co najmniej raz w roku.

2. Aktualizacja planów ratowniczych przebiega w trybie określonym dla ich opracowania.

§ 14.[Ksrg w zakresie walki z innymi klęskami żywiołowymi] 1. Ksrg w zakresie walki z innymi klęskami żywiołowymi obejmuje planowanie, organizowanie i realizację działań ratowniczych niezbędnych do ratowania życia, zdrowia, mienia lub środowiska.

2. Działania ratownicze, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:

1) rozpoznanie i identyfikację zagrożenia;

2) zabezpieczenie strefy działań ratowniczych, w tym wyznaczenie i oznakowanie strefy zagrożenia;

3) włączanie lub wyłączanie instalacji, urządzeń i mediów mających wpływ na bezpieczeństwo zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz na bezpieczeństwo ratowników, z wykorzystaniem zaworów lub bezpieczników będących na instalacji użytkowej obiektu objętego działaniem ratowniczym;

4) priorytetowe wykonanie czynności umożliwiających:

a) dotarcie i wykonanie dostępu do zagrożonych lub poszkodowanych osób, wraz z udzieleniem im kwalifikowanej pierwszej pomocy, i ewakuację poza strefę zagrożenia,

b) przygotowanie dróg ewakuacji zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz ratowników,

c) zapewnienie bezpieczeństwa zagrożonym lub poszkodowanym osobom oraz ratownikom;

5) likwidację zagrożeń związanych z klęską żywiołową;

6) dostosowanie sprzętu oraz technik ratowniczych do rozmiaru i rodzaju klęski żywiołowej;

7) likwidację, ograniczenie lub zwiększenie strefy zagrożenia;

8) uruchamianie dodatkowych sił i środków podmiotów ksrg;

9) ocenę rozmiarów powstałej klęski żywiołowej.

3. Walka z innymi klęskami żywiołowymi w ramach ksrg prowadzona jest siłami i środkami podmiotów ksrg, pododdziałami lub oddziałami odwodów operacyjnych na obszarze województwa lub centralnego odwodu operacyjnego.

§ 15.[Ksrg w zakresie ratownictwa technicznego] 1. Ksrg w zakresie ratownictwa technicznego obejmuje planowanie, organizowanie i realizację działań ratowniczych niezbędnych do poszukiwania i dotarcia do zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz zwierząt, a także zmniejszenia lub likwidacji zagrożenia dla życia, zdrowia, mienia lub środowiska.

2. Działania ratownicze, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:

1) rozpoznanie i identyfikację zagrożenia;

2) zabezpieczenie strefy działań ratowniczych, w tym wyznaczenie i oznakowanie strefy zagrożenia;

3) włączanie lub wyłączanie instalacji, urządzeń i mediów mających wpływ na bezpieczeństwo zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz na bezpieczeństwo ratowników, z wykorzystaniem zaworów lub bezpieczników będących na instalacji użytkowej obiektu objętego działaniem ratowniczym;

4) priorytetowe wykonanie czynności umożliwiających:

a) dotarcie i wykonanie dostępu do zagrożonych lub poszkodowanych osób, wraz z udzieleniem im kwalifikowanej pierwszej pomocy, lub ich ewakuację poza strefę zagrożenia,

b) przygotowanie dróg ewakuacji zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz ratowników,

c) zapewnienie bezpieczeństwa zagrożonym lub poszkodowanym osobom oraz ratownikom;

5) wykonywanie przejść, dojść i dojazdów do zagrożonych lub poszkodowanych osób wraz z usuwaniem przeszkód ograniczających dostęp do nich i utrudniających wykonanie medycznych działań ratowniczych lub ich przemieszczanie;

6) stosowanie wodnych lub lodowych technik ratowniczych służących ewakuacji zagrożonych lub poszkodowanych osób z akwenów i obszarów zalodzonych oraz terenów powodziowych;

7) ewakuację osób z wysokości lub miejsc poniżej poziomu otoczenia;

8) stosowanie technik bezprzyrządowych i przyrządowych oraz wykorzystanie zwierząt do poszukiwania zagrożonych osób;

9) ewakuację zagrożonych i poszkodowanych zwierząt poza strefę zagrożenia;

10) ocenę rozmiarów powstałego zagrożenia i prognozowanie jego rozwoju;

11) oświetlenie miejsca zdarzenia i jego zabezpieczenie przed osobami postronnymi oraz wykonanie innych czynności z zakresu zabezpieczenia logistycznego;

12) obwałowywanie, wypompowywanie i uszczelnianie miejsc wycieku wody lub innych mediów stwarzających zagrożenie;

13) przewietrzanie stref zagrożenia;

14) włączanie lub wyłączanie instalacji i urządzeń mających wpływ na rozmiar strefy zagrożenia;

15) stabilizowanie, cięcie, rozpieranie, podnoszenie lub przenoszenie konstrukcji, instalacji i urządzeń, a także części obiektów oraz przeszkód naturalnych i sztucznych w celu zlikwidowania lub ograniczenia zagrożenia dla osób, zwierząt, środowiska, infrastruktury i innego mienia.

3. Działania ratownicze z ratownictwa technicznego, w zakresie wynikającym z planu ratowniczego, prowadzą podmioty ksrg z uwzględnieniem ich wyposażenia w sprzęt specjalistyczny i środki ochrony indywidualnej, oraz w szczególności:

1) specjalistyczne grupy poszukiwawczo-ratownicze Państwowej Straży Pożarnej i innych podmiotów ksrg będących jednostkami ochrony przeciwpożarowej;

2) specjalistyczne grupy ratownictwa wysokościowego Państwowej Straży Pożarnej i innych podmiotów ksrg będących jednostkami ochrony przeciwpożarowej;

3) specjalistyczne grupy ratownictwa wodno-nurkowego Państwowej Straży Pożarnej i innych podmiotów ksrg będących jednostkami ochrony przeciwpożarowej;

4) specjalistyczne grupy ratownictwa technicznego Państwowej Straży Pożarnej i innych podmiotów ksrg będących jednostkami ochrony przeciwpożarowej.

§ 16.[Ksrg w zakresie ratownictwa chemicznego i ekologicznego] 1. Ksrg w zakresie ratownictwa chemicznego i ekologicznego obejmuje planowanie, organizowanie i realizację działań ratowniczych niezbędnych do zmniejszenia lub likwidacji bezpośrednich zagrożeń stwarzanych przez substancje niebezpieczne dla ludzi, zwierząt, środowiska lub mienia.

2. Działania ratownicze, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:

1) rozpoznanie i identyfikację zagrożenia;

2) zabezpieczenie strefy działań ratowniczych, w tym wyznaczenie i oznakowanie strefy zagrożenia;

3) włączanie lub wyłączanie instalacji, urządzeń i mediów mających wpływ na bezpieczeństwo zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz na bezpieczeństwo ratowników, z wykorzystaniem zaworów lub bezpieczników będących na instalacji użytkowej obiektu objętego działaniem ratowniczym;

4) priorytetowe wykonanie czynności umożliwiających:

a) dotarcie i wykonanie dostępu do zagrożonych lub poszkodowanych osób, wraz z udzieleniem im kwalifikowanej pierwszej pomocy, lub ich ewakuację poza strefę zagrożenia,

b) przygotowanie dróg ewakuacji zagrożonych lub poszkodowanych osób oraz ratowników,

c) zapewnienie bezpieczeństwa zagrożonym lub poszkodowanym osobom oraz ratownikom,

d) ewakuację i ratowanie osób, a następnie zwierząt oraz ratowanie środowiska i mienia przed skutkami bezpośrednich zagrożeń stwarzanych przez substancje niebezpieczne;

5) ocenę rozmiarów zagrożenia i prognozowanie jego rozwoju;

6) likwidację, ograniczenie lub zwiększenie strefy zagrożenia;

7) dostosowanie sprzętu i technik ratowniczych do miejsca zdarzenia i rodzaju substancji niebezpiecznej w celu ograniczenia skutków wycieku, parowania lub emisji substancji niebezpiecznej;

8) stawianie zapór na zbiornikach, ciekach lub akwenach zagrożonych skutkami rozlania substancji niebezpiecznych;

9) związywanie lub neutralizacja substancji niebezpiecznych;

10) zabezpieczenie terenu objętego wyciekiem substancji niebezpiecznej;

11) prowadzenie czynności z zakresu dekontaminacji wstępnej;

12) ocenę rozmiarów powstałego zdarzenia.

3. Działania ratownicze z ratownictwa chemicznego i ekologicznego, w zakresie wynikającym z planu ratowniczego, prowadzą podmioty ksrg z uwzględnieniem ich wyszkolenia oraz wyposażenia w sprzęt specjalistyczny i środki ochrony indywidualnej oraz w szczególności specjalistyczne grupy ratownictwa chemiczno-ekologicznego Państwowej Straży Pożarnej i innych podmiotów ksrg będących jednostkami ochrony przeciwpożarowej.

§ 17.[Ksrg w zakresie ratownictwa medycznego] 1. Ksrg w zakresie ratownictwa medycznego obejmuje planowanie, organizowanie i realizację działań ratowniczych z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy.

2. Działania ratownicze, o których mowa w ust. 1, obejmują w szczególności:

1) rozpoznanie u osób poszkodowanych stanu nagłego zagrożenia zdrowotnego oraz prowadzenie segregacji pierwotnej i udział w segregacji wtórnej;

2) zastosowanie technik i sprzętu niezbędnych do ratowania życia i zdrowia w zależności od rodzaju, skali i miejsca zdarzenia oraz liczby osób poszkodowanych;

3) zapewnienie ciągłości realizowanego przez podmioty ksrg procesu ratowania osób znajdujących się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego na miejscu zdarzenia;

4) określenie sposobu postępowania ze sprzętem medycznym.

3. Działania ratownicze z ratownictwa medycznego, w zakresie wynikającym z planu ratowniczego, prowadzą podmioty ksrg realizujące zadania z zakresu kwalifikowanej pierwszej pomocy.

§ 18.[Koordynator medycznych działań ratowniczych] 1. Do czasu przybycia na miejsce zdarzenia zespołu ratownictwa medycznego lub lotniczego zespołu ratownictwa medycznego kierujący działaniem ratowniczym może wskazać koordynatora medycznych działań ratowniczych.

2. Koordynatorem medycznych działań ratowniczych może być osoba, która posiada kwalifikacje niezbędne do udzielenia świadczeń zdrowotnych.

3. W chwili przybycia na miejsce zdarzenia zespołu ratownictwa medycznego koordynację medycznych działań ratowniczych przejmuje kierujący akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych, o którym mowa w ustawie z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym.

§ 19.[Korzystanie z wiedzy ekspertów do spraw prognozowania zagrożeń oraz specjalistów do spraw ratownictwa] Podczas działań ratowniczych kierujący działaniem ratowniczym może korzystać z wiedzy ekspertów do spraw prognozowania zagrożeń oraz specjalistów do spraw ratownictwa, wpisanych do wykazu, o którym mowa w § 7 ust. 2 pkt 7.

§ 22.[Kierujący działaniem ratowniczym] 1. Działaniem ratowniczym kieruje uprawniona osoba, która powinna być oznakowana w sposób widoczny dla innych uczestników działań ratowniczych.

2. Kierujący działaniem ratowniczym, zwany dalej „kierującym”, kieruje działaniami sił i środków podmiotów ksrg i innych podmiotów uczestniczących w działaniu ratowniczym w szczególności przez:

1) wydawanie rozkazów lub poleceń oraz kontrolę ich wykonania;

2) nadzorowanie realizacji zasad i procedur ratowniczych ujętych w planach ratowniczych;

3) ostrzeganie o rodzajach i zasięgu zagrożenia oraz ewentualnym stopniu ryzyka planowanego działania ratowniczego.

3. Kierujący organizuje działania ratownicze z uwzględnieniem w szczególności:

1) rodzaju i skali zdarzenia;

2) liczby osób poszkodowanych lub bezpośrednio zagrożonych;

3) występujących zagrożeń oraz prognozy ich rozwoju.

4. Kierujący może odstąpić od zasad i procedur ratowniczych podczas zdarzeń nadzwyczajnych lub zmieniających się dynamiki i wielkości zdarzenia.

§ 23.[Trzy poziomy kierowania działaniem ratowniczym] Wyróżnia się trzy poziomy kierowania działaniem ratowniczym:

1) interwencyjny – realizowany w strefie zagrożenia lub strefie działań ratowniczych w celu realizowania czynności ratowniczych oraz zapewnienia bezpieczeństwa ratownikom; kierowaniu interwencyjnemu podlegają siły nieprzekraczające wielkością jednej kompanii;

2) taktyczny – realizowany na granicy strefy zagrożenia lub poza nią w celu wykonania przyjętych taktyk lub określonej strategii oraz nadzoru nad kierowaniem interwencyjnym; kierowaniu taktycznemu podlegają siły nieprzekraczające wielkością jednego batalionu lub siły, w których składzie znajdują się specjalistyczne grupy ratownicze;

3) strategiczny – realizowany w celu określenia i przyjęcia niezbędnej strategii w likwidowaniu zagrożenia oraz nadzoru nad kierowaniem taktycznym; kierowaniu strategicznemu podlegają siły odwodów operacyjnych na obszarze województwa, siły centralnego odwodu operacyjnego lub siły przekraczające wielkością jeden batalion.

§ 24.[Kierowanie interwencyjne] 1. Kierowanie interwencyjne są obowiązani przejąć ratownicy z jednostek ochrony przeciwpożarowej, posiadający kwalifikacje do kierowania działaniem ratowniczym, właściwi ze względu na obszar chroniony, w kolejności:

1) członek ochotniczej straży pożarnej;

2) komendant gminny ochrony przeciwpożarowej, jeśli jest członkiem ochotniczej straży pożarnej;

3) strażak jednostki ochrony przeciwpożarowej;

4) dowódca zastępu Państwowej Straży Pożarnej;

5) dowódca sekcji Państwowej Straży Pożarnej;

6) zastępca dowódcy zmiany Państwowej Straży Pożarnej;

7) dowódca zmiany Państwowej Straży Pożarnej;

8) zastępca dowódcy jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej;

9) dowódca jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej.

2. W przypadku braku kierującego, o którym mowa w ust. 1, kierowanie interwencyjne przejmuje ratownik z podmiotu ksrg niebędącego jednostką ochrony przeciwpożarowej.

3. Kierowanie interwencyjne podczas działań ratowniczych z udziałem specjalistycznej grupy ratowniczej, w realizowanej przez nią części zadań, organizowane jest przez jej dowódcę.

4. Kierowanie interwencyjne może przejąć kierujący, o którym mowa w § 25 ust. 1 pkt 3 i 4 oraz § 26 ust. 1.

5. Udział w kierowaniu interwencyjnym przez zasoby ratownicze podmiotów ksrg niebędących jednostkami ochrony przeciwpożarowej oraz innych podmiotów ratowniczych może określać właściwy terytorialnie plan ratowniczy.

§ 25.[Kierowanie taktyczne] 1. Kierowanie taktyczne są obowiązani przejąć, w następującej kolejności:

1) zastępca dowódcy jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej właściwej dla miejsca powstania zdarzenia;

2) dowódca jednostki ratowniczo-gaśniczej Państwowej Straży Pożarnej właściwej dla miejsca powstania zdarzenia;

3) oficer wyznaczony przez komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej do kierowania w jego imieniu i na jego polecenie;

4) komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej.

2. Kierowanie taktyczne jest realizowane ze stałego lub ruchomego stanowiska dowodzenia, usytuowanego w miejscu umożliwiającym ocenę rozwoju sytuacji.

3. Kierowanie taktyczne może przejąć kierujący z poziomu strategicznego.

§ 26.[Kierowanie strategiczne] 1. Kierowanie strategiczne są obowiązani przejąć, w następującej kolejności:

1) oficer wyznaczony przez komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej do kierowania w jego imieniu i na jego polecenie;

2) komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej;

3) oficer wyznaczony przez Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej do kierowania w jego imieniu i na jego polecenie;

4) Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej.

2. Kierowanie strategiczne jest realizowane ze stałego lub ruchomego stanowiska dowodzenia usytuowanego poza strefą kierowania taktycznego lub ze stanowisk kierowania ksrg.

3. Kierowanie strategiczne podczas działań ratowniczych z wykorzystaniem batalionów centralnego odwodu operacyjnego może być prowadzone przez dowódcę odwodu operacyjnego na obszarze województwa.

§ 27.[Kierowanie interwencyjne] 1. Kierowanie interwencyjne polega w szczególności na:

1) ustaleniu rodzaju zagrożeń oraz wyznaczeniu strefy zagrożenia;

2) przydzielaniu zadań dla rot lub pododdziałów;

3) ustaleniu sposobów i metod poszukiwania zagrożonych i poszkodowanych osób oraz udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy;

4) ocenie sytuacji i prognozie jej rozwoju w zakresie potrzeb zasobów ratowniczych;

5) zorganizowaniu ewakuacji ludności i zwierząt poza strefę zagrożenia;

6) zorganizowaniu dekontaminacji wstępnej;

7) analizowaniu czasu pracy poszczególnych zespołów w strefie działań ratowniczych, w szczególności czasu pracy w ubraniach ochronnych i sprzęcie izolującym drogi oddechowe ratowników;

8) nadzorowaniu skuteczności działania ratowniczego oraz zachowania bezpiecznych warunków jego prowadzenia;

9) organizowaniu łączności dla podmiotów ksrg biorących udział w działaniu ratowniczym;

10) analizowaniu zużycia sprzętu i środków gaśniczych, pochłaniających i neutralizujących;

11) współdziałaniu z koordynatorem medycznych działań ratowniczych i kierującym akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych;

12) zgłoszeniu zapotrzebowania na niezbędne siły i środki podmiotów ksrg;

13) zorganizowaniu wsparcia logistycznego;

14) przekazywaniu informacji o prowadzonych działaniach ratowniczych do stanowiska kierowania komendanta Państwowej Straży Pożarnej;

15) dokumentowaniu, według potrzeb, prowadzonych działań ratowniczych na miejscu zdarzenia.

2. Kierowanie taktyczne polega w szczególności na:

1) ocenie zagrożenia przez ustalenie jego charakteru i prognozowanie rozwoju;

2) podziale strefy działań ratowniczych na odcinki bojowe i wyznaczeniu zadań dla kierujących tymi odcinkami;

3) zorganizowaniu ewakuacji zagrożonej ludności i zwierząt poza strefę zagrożenia;

4) współdziałaniu z koordynatorem medycznych działań ratowniczych i kierującym akcją prowadzenia medycznych czynności ratunkowych;

5) ocenie wielkości zapotrzebowania na siły i środki podmiotów ksrg;

6) wyznaczeniu miejsca kierowania działaniami ratowniczymi i jego oznakowaniu;

7) analizowaniu oraz likwidowaniu, ograniczeniu lub zwiększeniu strefy zagrożenia;

8) koordynowaniu zmian sił ratowniczych, w tym ich wprowadzaniu i wyprowadzaniu ze strefy działań ratowniczych;

9) zorganizowaniu wsparcia logistycznego;

10) nadzorowaniu skuteczności działania ratowniczego oraz zachowaniu bezpiecznych warunków jego prowadzenia;

11) analizowaniu i korygowaniu wydzielonej strefy działań ratowniczych;

12) organizowaniu punktów przyjęcia sił i środków podmiotów ksrg i innych podmiotów uczestniczących w działaniu ratowniczym;

13) współdziałaniu ze środkami masowego przekazu lub wyznaczeniu rzecznika prasowego;

14) zorganizowaniu łączności dla podmiotów ksrg uczestniczących w działaniu ratowniczym;

15) minimalizowaniu wśród ratowników skutków stresu pourazowego powstałego podczas działań ratowniczych;

16) dokumentowaniu według potrzeb prowadzonych działań ratowniczych na miejscu zdarzenia.

3. Kierowanie strategiczne polega w szczególności na:

1) ocenie zagrożenia przez ustalenie jego charakteru i prognozowanie rozwoju;

2) określeniu strategii działania ratowniczego;

3) podziale strefy działań ratowniczych na odcinki bojowe oraz wyznaczeniu zadań dla kierujących tymi odcinkami;

4) nadzorowaniu zadań prowadzonych przez podległe siły i środki podmiotów ksrg;

5) wyznaczeniu miejsca kierowania działaniami ratowniczymi;

6) informowaniu ewakuowanej ludności o miejscach organizowanej pomocy medycznej i humanitarnej;

7) dowodzeniu siłami wojewódzkiego lub centralnego odwodu operacyjnego albo wprowadzaniu ich na wyznaczone odcinki bojowe;

8) koordynowaniu łączności na potrzeby kierowania strategicznego i taktycznego;

9) powołaniu sztabu w celu realizacji zadań, o których mowa w § 29 ust. 2;

10) wyznaczeniu zespołu prasowego do współpracy ze środkami masowego przekazu.

§ 28.[Zgłoszenie przejęcia kierowania] 1. Przejmowanie kierowania interwencyjnego, taktycznego lub strategicznego podlega zgłoszeniu do właściwego terenowo stanowiska kierowania ksrg oraz odnotowaniu w dokumentacji.

2. W przypadku przybycia na miejsce zdarzenia obowiązanych do przejęcia kierowania działaniem ratowniczym tej samej hierarchii, do przejęcia kierowania działaniem ratowniczym jest obowiązany ten, dla którego miejsce powstania zdarzenia znajduje się na terenie własnego działania.

3. W zakładach, w których funkcjonują zakładowe służby ratownicze lub zakładowe straże pożarne, zasady uruchamiania i kolejność przejmowania kierowania interwencyjnego i taktycznego określają właściwe terytorialnie plany ratownicze.

4. Uruchomienie kierowania taktycznego lub strategicznego nie powoduje ograniczenia obowiązków, jakie spoczywają na osobach prowadzących odpowiednio kierowanie interwencyjne lub taktyczne.

§ 29.[Powołanie i zadania sztabu] 1. Kierujący na poziomie interwencyjnym i taktycznym może powołać sztab.

2. Do zadań sztabu należy w szczególności:

1) analizowanie rodzaju zagrożenia oraz prognozowanie jego rozwoju dla ludzi, zwierząt, środowiska lub mienia;

2) szacowanie sił i środków niezbędnych do ograniczenia lub likwidacji zagrożenia;

3) wypracowywanie taktyki prowadzenia działań ratowniczych;

4) analizowanie funkcjonowania łączności na potrzeby kierowania działaniami ratowniczymi;

5) analizowanie stanu zabezpieczenia logistycznego;

6) analizowanie stanu zabezpieczenia medycznego;

7) analizowanie stanu zabezpieczenia sanitarnego, socjalnego i wsparcia psychologicznego;

8) analizowanie zużycia środków gaśniczych, pochłaniających, neutralizatorów oraz zniszczenia sprzętu ratowniczego;

9) dokumentowanie przebiegu działań ratowniczych;

10) dokumentowanie decyzji podjętych przez szefa sztabu;

11) gromadzenie danych dotyczących udziału sił i środków w działaniach ratowniczych oraz wniosków z pracy sztabu;

12) planowanie miejsc na przyjęcie dodatkowych sił i środków oraz wskazanie miejsc do zakwaterowania i odpoczynku ratowników;

13) przygotowanie miejsc do współdziałania kierującego ze środkami masowego przekazu oraz organami władzy publicznej;

14) planowanie czynności dla podmiotów wspomagających działania ratownicze oraz dla wolontariuszy.

§ 30.[Wyłączenie stosowania przepisów rozdziału] Przepisy niniejszego rozdziału nie dotyczą kierowania działaniami ratowniczymi realizowanymi na podstawie przepisów prawa lotniczego, morskiego lub górniczego.

§ 32.[Dokumentacja działań ratowniczych] 1. Komendanci Państwowej Straży Pożarnej prowadzą i przechowują dokumentację działań ratowniczych.

2. Dokumentacja działań ratowniczych obejmuje:

1) kartę zdarzenia;

2) zestawienie dobowe zdarzeń;

3) kartę udzielonej kwalifikowanej pierwszej pomocy;

4) kartę dekontaminacyjną osoby poszkodowanej;

5) informację ze zdarzenia;

6) informację o działaniach ratowniczych przeprowadzonych przez oddział lub pododdział odwodu operacyjnego;

7) meldunek o wypadku lekkim ratownika;

8) meldunek o wypadkach śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych ratowników, w rozumieniu ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322, z 2010 r. Nr 257, poz. 1725 oraz z 2011 r. Nr 45, poz. 235);

9) meldunek o wypadku lub kolizji pojazdu podmiotu ksrg;

10) potwierdzenie udziału w działaniu ratowniczym;

11) potwierdzenie przekazania terenu, obiektu lub mienia objętego działaniem ratowniczym.

3. Dokumentacja działań ratowniczych obejmuje ponadto:

1) decyzje, pokwitowania, protokoły i raporty, o których mowa w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 4 lipca 1992 r. w sprawie zakresu i trybu korzystania z praw przez kierującego działaniem ratowniczym (Dz. U. Nr 54, poz. 259);

2) dokumentację, o której mowa w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 grudnia 2002 r. w sprawie poważnych awarii objętych obowiązkiem zgłoszenia do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2003 r. Nr 5, poz. 58).

§ 33.[Podmioty sporządzające dokumentację działań ratowniczych] Dokumentację działań ratowniczych sporządzają:

1) dyspozytor lub dyżurny operacyjny stanowiska kierowania komendanta Państwowej Straży Pożarnej;

2) ratownik podmiotu ksrg;

3) kierujący;

4) dowódca odwodu operacyjnego na obszarze województwa i dowódca centralnego odwodu operacyjnego.

§ 34.[Karta zdarzenia oraz zestawienie dobowe zdarzeń] 1. Dyspozytor lub dyżurny operacyjny stanowiska kierowania komendanta Państwowej Straży Pożarnej sporządza:

1) kartę zdarzenia, według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia;

2) zestawienie dobowe zdarzeń, według wzoru stanowiącego załącznik nr 3 do rozporządzenia.

2. Informację o zadysponowaniu sił i środków podmiotów ksrg do zdarzenia dyspozytor lub dyżurny operacyjny stanowiska kierowania komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej niezwłocznie przekazuje do stanowiska kierowania komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej.

3. Dyspozytor lub dyżurny operacyjny stanowiska kierowania komendanta Państwowej Straży Pożarnej odnotowuje w karcie zdarzenia zakres własnych zadań zrealizowanych w ramach koordynacji działań ratowniczych i planu ratowniczego oraz zadań wynikających z decyzji, poleceń i rozkazów wydanych przez kierującego.

4. Zestawienie dobowe zdarzeń za dany dzień sporządza się do godz. 0³⁰ dnia następnego.

§ 35.[Karta udzielonej kwalifikowanej pierwszej pomocy] 1. Ratownik podmiotu ksrg, który udzielił kwalifikowanej pierwszej pomocy podczas zdarzeń pojedynczych lub mnogich, wypełnia na miejscu zdarzenia kartę udzielonej kwalifikowanej pierwszej pomocy, której wzór stanowi załącznik nr 4 do rozporządzenia, z zastrzeżeniem ust. 3.

2. Karta udzielonej kwalifikowanej pierwszej pomocy jest przekazywana, wraz z osobą poszkodowaną, zespołowi ratownictwa medycznego albo osobie wykonującej zawód medyczny w zakładzie opieki zdrowotnej oraz za pośrednictwem kierującego do stanowiska kierowania komendanta Państwowej Straży Pożarnej.

3. Ratownik podmiotu ksrg może nie wypełniać karty udzielonej kwalifikowanej pierwszej pomocy na miejscu zdarzenia, jeśli wykonywane działania ratownicze uniemożliwiają wypełnienie jej na miejscu zdarzenia; w takim przypadku ratownik podmiotu ksrg udzielający kwalifikowanej pierwszej pomocy wypełnia kartę udzielonej kwalifikowanej pierwszej pomocy po zakończeniu działań ratowniczych i przekazuje za pośrednictwem kierującego do stanowiska kierowania komendanta Państwowej Straży Pożarnej, w celu przekazania właściwemu dysponentowi jednostki systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne.

§ 36.[Karta dekontaminacyjna] 1. Ratownik podmiotu ksrg, który przeprowadza dekontaminację wstępną, sporządza kartę dekontaminacyjną osoby poszkodowanej, której wzór stanowi załącznik nr 5 do rozporządzenia.

2. Karta dekontaminacyjna osoby poszkodowanej jest przekazywana zespołowi ratownictwa medycznego lub podmiotom przejmującym opiekę nad tą osobą.

§ 37.[Informacja ze zdarzenia oraz informacja o działaniach ratowniczych] 1. Kierujący sporządza informację ze zdarzenia, której wzór stanowi załącznik nr 6 do rozporządzenia.

2. Dowódca odwodu operacyjnego na obszarze województwa lub dowódca centralnego odwodu operacyjnego sporządza informację o działaniach ratowniczych przeprowadzonych odpowiednio przez oddział lub pododdział odwodu operacyjnego na obszarze województwa lub centralnego odwodu operacyjnego, której wzór stanowi załącznik nr 7 do rozporządzenia.

§ 38.[Meldunek o wypadku] 1. Kierujący, w przypadku gdy wypadkowi uległ ratownik lub pojazd podmiotu ratowniczego, sporządza:

1) meldunek o wypadku lekkim ratownika, według wzoru stanowiącego załącznik nr 8 do rozporządzenia;

2) meldunek o wypadkach śmiertelnych, ciężkich i zbiorowych ratowników, według wzoru stanowiącego załącznik nr 9 do rozporządzenia;

3) meldunek o wypadku lub kolizji pojazdu podmiotu ratowniczego, według wzoru stanowiącego załącznik nr 10 do rozporządzenia.

2. Kierujący potwierdza udział sił i środków podmiotu ratowniczego w działaniu ratowniczym, sporządzając dokumentację według wzoru stanowiącego załącznik nr 11 do rozporządzenia.

3. Kierujący potwierdza przekazanie terenu, obiektu lub mienia objętego działaniem ratowniczym, sporządzając dokumentację według wzoru stanowiącego załącznik nr 12 do rozporządzenia.

§ 39.[Wstępna informacja o zdarzeniu] Stanowisko kierowania komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej niezwłocznie przekazuje wstępną informację o zdarzeniu do stanowiska kierowania komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej, a stanowisko kierowania komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej do stanowiska kierowania Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej, w przypadku zdarzeń:

1) podczas których wypadkowi uległ ratownik podmiotu ratowniczego;

2) podczas których zaistniał wypadek śmiertelny lub doszło do obrażeń ciała u więcej niż 3 osób;

3) w których konieczna była ewakuacja co najmniej 10 osób;

4) w których w bezpośrednim działaniu ratowniczym uczestniczyło co najmniej 12 zastępów;

5) w których uczestniczyły co najmniej 3 zespoły ratownictwa medycznego;

6) podczas których dysponowano śmigłowiec lub samolot do prowadzenia działań ratowniczych;

7) z udziałem chemicznych, wybuchowych, biologicznych, radiologicznych lub nuklearnych substancji niebezpiecznych stanowiących bezpośrednie zagrożenie dla życia;

8) podczas których dysponowano siły i środki odwodu operacyjnego na obszarze województwa lub centralnego odwodu operacyjnego lub korzystano z wiedzy ekspertów do spraw prognozowania zagrożeń lub specjalistów do spraw ratownictwa;

9) podczas których dysponowano siły i środki z państw sąsiednich lub zachodziła konieczność uruchamiania procedur informowania i ostrzegania podczas wystąpienia zagrożeń transgranicznych;

10) podczas których wystąpiła poważna awaria w rozumieniu przepisów prawa ochrony środowiska;

11) w placówkach dyplomatycznych;

12) w obiektach wchodzących w skład infrastruktury krytycznej, w rozumieniu ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym;

13) w których wystąpiło zagrożenie niezidentyfikowane w procesie analizy zagrożeń albo inne nadzwyczajne zagrożenie, w tym atak terrorystyczny.

§ 40.[Dokumentacja funkcjonowania ksrg] Dokumentacja funkcjonowania ksrg obejmuje:

1) analizę zagrożeń oraz analizę zabezpieczenia operacyjnego;

2) analizę gotowości operacyjnej;

3) analizę ćwiczeń ratowniczych;

4) analizę działania ratowniczego;

5) plan ratowniczy;

6) dokumentację odwodu operacyjnego na obszarze województwa i centralnego odwodu operacyjnego.

§ 41.[Podmioty prowadzące i przechowujące dokumentację funkcjonowania ksrg] 1. Dokumentację funkcjonowania ksrg prowadzą i przechowują komendanci Państwowej Straży Pożarnej.

2. Analiza ćwiczeń ratowniczych oraz analiza działań ratowniczych może być prowadzona i przechowywana również przez pozostałe podmioty ksrg.

§ 42.[Analizy] 1. Analiza gotowości operacyjnej zawiera, w szczególności:

1) czasy dysponowania do działań ratowniczych oraz wyznaczone obszary chronione;

2) ilość, rodzaj i parametry taktyczne oraz techniczno-użytkowe sprzętu ratowniczego i sprzętu ochrony osobistej;

3) liczbę ratowników wyszkolonych w poszczególnych dziedzinach ratownictwa;

4) możliwości prowadzenia działań ratowniczych przez ratowników w zależności od rodzaju zagrożenia, z uwzględnieniem dysponowania ratowników w systemie 8-godzinnym i zmianowym, a także w ramach odwodu operacyjnego na obszarze województwa lub centralnego odwodu operacyjnego;

5) możliwości dysponowania sprzętu do długotrwałych działań ratowniczych oraz do działań podczas katastrof i klęsk żywiołowych.

2. Analiza ćwiczeń ratowniczych zawiera:

1) liczbę zaplanowanych i zrealizowanych ćwiczeń w danym roku przez podmioty ksrg;

2) przyjęte cele i scenariusze ćwiczeń oraz wykonanie ich założeń;

3) wielkości zasobów ratowniczych biorących udział w poszczególnych ćwiczeniach;

4) liczbę rozjemców i obserwatorów przypadających na każde ćwiczenie;

5) wnioski przygotowane przez podmioty ksrg uczestniczące w ćwiczeniach;

6) oceny i wnioski przygotowane przez rozjemców;

7) wnioski przygotowane przez organizatorów ćwiczeń w zakresie poziomu gotowości operacyjnej, sprawdzenia zasad i procedur ratowniczych oraz funkcjonowania ksrg.

3. Analizę działania ratowniczego sporządza się dla zdarzenia:

1) śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego wypadku w związku z udziałem w działaniach ratowniczych;

2) o charakterze masowym;

3) podczas którego dysponowano siły i środki odwodu operacyjnego na obszarze województwa lub centralnego odwodu operacyjnego lub korzystano z wiedzy ekspertów do spraw prognozowania zagrożeń lub specjalistów do spraw ratownictwa;

4) dysponowania w bezpośrednich działaniach ratowniczych sił i środków z państw sąsiednich albo konieczności uruchamiania procedur informowania i ostrzegania podczas wystąpienia zagrożeń transgranicznych;

5) wystąpienia poważnej awarii w rozumieniu przepisów prawa ochrony środowiska.

4. Podmioty ksrg mogą przygotowywać również analizę działania ratowniczego zdarzenia innego niż zdarzenia, o których mowa w ust. 3.

5. Zakres tematyczny analizy działań ratowniczych dla zdarzeń, o których mowa w ust. 3, stanowi załącznik nr 13 do rozporządzenia.

6. Dokumentacja odwodów operacyjnych na obszarze województwa oraz centralnego odwodu operacyjnego zawiera w szczególności:

1) wykaz sił wchodzących w skład odwodu operacyjnego na obszarze województwa oraz centralnego odwodu operacyjnego;

2) zasady dysponowania i alarmowania oddziałów i pododdziałów odwodu operacyjnego na obszarze województwa oraz centralnego odwodu operacyjnego;

3) wykaz rejonów koncentracji oraz czasów osiągania gotowości operacyjnej;

4) dane radiowe oddziałów i pododdziałów odwodu operacyjnego na obszarze województwa oraz centralnego odwodu operacyjnego.

§ 43.[Forma prowadzenia dokumentacji] Dokumentacja działań ratowniczych oraz dokumentacja funkcjonowania ksrg jest prowadzona w formie pisemnej lub w elektronicznym systemie przetwarzania.

§ 45.[Skład odwodu operacyjnego na obszarze województwa] 1. W skład odwodu operacyjnego na obszarze województwa wchodzą:

1) dowódca wojewódzkiego odwodu operacyjnego;

2) sztab wojewódzkiego odwodu operacyjnego wraz z jego szefem;

3) pododdziały i oddziały podmiotów ksrg z terenu województwa, tworzące strukturę, o której mowa w § 6 ust. 1 pkt 3–8 oraz ust. 3.

2. W skład odwodu operacyjnego na obszarze województw mogą wchodzić zespoły wsparcia psychologicznego, a także eksperci do spraw prognozowania zagrożeń oraz specjaliści do spraw ratownictwa, jak również podmioty ratownicze, które zawarły umowę cywilnoprawną, o której mowa w § 3 ust. 1.

3. Rejony koncentracji pododdziałów i oddziałów odwodu operacyjnego na obszarze województw oraz czas osiągania gotowości operacyjnej w tych rejonach wyznacza komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej.

§ 46.[Skład centralnego odwodu operacyjnego] 1. W skład centralnego odwodu operacyjnego wchodzą:

1) dowódca centralnego odwodu operacyjnego;

2) sztab centralnego odwodu operacyjnego wraz z jego szefem;

3) pododdziały i oddziały Państwowej Straży Pożarnej, tworzące strukturę, o której mowa w § 6 ust. 1 pkt 3–8 oraz ust. 3.

2. W skład centralnego odwodu operacyjnego mogą wchodzić:

1) inne niż Państwowa Straż Pożarna jednostki ochrony przeciwpożarowej włączone do ksrg;

2) podmioty ratownicze, które zawarły umowę cywilnoprawną, o której mowa w § 3 ust. 1;

3) zespoły wsparcia psychologicznego, a także eksperci do spraw prognozowania zagrożeń oraz specjaliści do spraw ratownictwa.

3. Komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej przedstawia do zatwierdzenia Komendantowi Głównemu Państwowej Straży Pożarnej siły i środki wchodzące w skład centralnego odwodu operacyjnego oraz czasy osiągania ich gotowości operacyjnej w miejscach koncentracji.

4. Siły i środki wchodzące w skład centralnego odwodu operacyjnego nie mogą pokrywać się z siłami i środkami wchodzącymi w skład odwodu operacyjnego na obszarze województwa.

§ 47.[Okres funkcjonowania odwodów operacyjnych] 1. Odwód operacyjny na obszarze województwa oraz centralny odwód operacyjny funkcjonują od momentu ich sformowania w rejonach koncentracji do momentu ich rozwiązania.

2. Zapewnia się możliwość prowadzenia działań ratowniczych bez dodatkowego zaprowiantowania przez okres co najmniej:

1) 36 godzin, liczonych od momentu opuszczenia rejonu koncentracji – dla sił wchodzących w skład centralnego odwodu operacyjnego;

2) 12 godzin, liczonych od momentu opuszczenia rejonu koncentracji – dla sił wchodzących w skład odwodu operacyjnego na obszarze województwa.

§ 48.[Odwód operacyjny na obszarze województwa oraz centralny odwód operacyjny] 1. Dowódcę i szefa sztabu odwodu operacyjnego na obszarze województwa i centralnego odwodu operacyjnego wyznacza odpowiednio komendant wojewódzki oraz Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej.

2. Ustala się następujące funkcje w centralnym odwodzie operacyjnym:

1) dowódca centralnego odwodu operacyjnego;

2) zastępca dowódcy centralnego odwodu operacyjnego;

3) szef sztabu centralnego odwodu operacyjnego;

4) dowódca batalionu centralnego odwodu operacyjnego;

5) zastępca dowódcy batalionu centralnego odwodu operacyjnego;

6) dowódca pododdziału;

7) zastępca dowódcy pododdziału.

3. Ustala się następujące funkcje w odwodzie operacyjnym na obszarze województwa:

1) dowódca wojewódzkiego odwodu operacyjnego;

2) zastępca dowódcy wojewódzkiego odwodu operacyjnego;

3) szef sztabu wojewódzkiego odwodu operacyjnego;

4) dowódca pododdziału;

5) zastępca dowódcy pododdziału.

§ 49.[Zadania wykonywane przez dowódców odwodów operacyjnych w czasie działań ratowniczych] Dowódcy odwodów operacyjnych w czasie działań ratowniczych realizują zadania wynikające z poziomów kierowania.

§ 51.[Zadania stanowisk kierowania] Do zadań stanowisk kierowania należy, w szczególności:

1) przyjmowanie, kwalifikowanie oraz w razie potrzeby przekazywanie zgłoszeń alarmowych;

2) dysponowanie zasobów ratowniczych do działań ratowniczych;

3) wspomaganie i koordynacja działań ratowniczych;

4) bieżące analizowanie:

a) informacji o zagrożeniach z systemów monitoringu podmiotów ksrg,

b) gotowości operacyjnej,

c) czasu interwencji, w tym czasu dysponowania, przybycia, prowadzenia i zakończenia działań ratowniczych,

d) przebiegu działań ratowniczych,

e) rezerw materiałowych i sprzętowych podmiotu ksrg;

5) informowanie przełożonych i organów administracji publicznej o rodzajach zagrożeń, prognozie ich rozwoju oraz skali i miejscu zdarzenia;

6) uruchamianie procedur zwiększania stanu osobowego lub wprowadzania podwyższonej gotowości operacyjnej w jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej;

7) uruchamianie awaryjnych planów ewakuacji dyspozytorów i dyżurnych operacyjnych oraz sprzętu technicznego w miejsca zastępcze;

8) współdziałanie ze stanowiskami kierowania, centrami powiadamiania ratunkowego oraz innymi centrami lub zespołami zarządzania kryzysowego;

9) współdziałanie z grupami ratowniczymi wykonującymi zadania poza granicami państwa;

10) korzystanie z map, systemów informatycznych oraz innych narzędzi niezbędnych do analizowania i prognozowania zagrożeń, a także do tworzenia i aktualizowania baz danych taktycznych i operacyjnych stosowanych podczas organizowania i prowadzenia działań ratowniczych oraz wspomagania procesów decyzyjnych;

11) korzystanie z planów ratowniczych oraz innej dokumentacji wykorzystywanej podczas organizowania, prowadzenia i analizowania działań ratowniczych, organizacji odwodów operacyjnych lub wdrażania procedur właściwych dla zarządzania kryzysowego;

12) przechowywanie dokumentacji i danych dotyczących przebiegu działań ratowniczych.

§ 52.[Osoby pełniące służbę na stanowiskach kierowania] 1. W stanowiskach kierowania pełnią służbę:

1) dyspozytorzy Państwowej Straży Pożarnej;

2) dyżurni operacyjni Państwowej Straży Pożarnej;

3) wyznaczeni funkcjonariusze spełniający wymagania kwalifikacyjne dla dyspozytora lub dyżurnego operacyjnego Państwowej Straży Pożarnej.

2. Na potrzeby stanowisk kierowania zapewnia się w szczególności:

1) pomieszczenia spełniające wymagania w zakresie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy:

a) do obsługi zgłoszeń alarmowych oraz wspomagania lub koordynacji działań ratowniczych,

b) zaplecza technicznego,

c) socjalne,

d) higieniczno-sanitarne;

2) urządzenia techniczne oraz systemy teleinformatyczne zapewniające realizację zadań wynikających z § 51.

§ 53.[Wyposażenie stanowisk kierowania] W stanowiskach kierowania zapewnia się:

1) urządzenia do rejestrowania treści zgłoszeń alarmowych, czasu oczekiwania na nawiązanie połączenia, czasu przyjęcia zgłoszenia, czasu obsługi zgłoszenia oraz korespondencji prowadzonej w stanowisku kierowania;

2) automatyczne systemy zapewniające alarmowanie lub dysponowanie sił i środków oraz bieżące nadzorowanie gotowości operacyjnej;

3) sprzęt i aparaturę do pozyskiwania oraz przetwarzania informacji na potrzeby działań ratowniczych;

4) zasilanie awaryjne i gwarantowane.

§ 54.[Przekazanie danych o braku możliwości podjęcia działań ratowniczych albo o stanie obniżonej gotowości operacyjnej] 1. Podmioty ksrg na obszarze powiatu przekazują szczegółowe dane do stanowiska kierowania komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej o braku możliwości podjęcia działań ratowniczych albo o stanie obniżonej gotowości operacyjnej oraz informują o zadysponowaniu ich sił i środków do działań ratowniczych.

2. Stanowisko kierowania komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej zbiera i przekazuje do stanowiska kierowania komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej zbiór informacji o stanie sił i środków na swym obszarze oraz informacji o ich zadysponowaniu do działań ratowniczych.

3. Stanowisko kierowania komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej przekazuje do stanowiska kierowania Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej zbiór informacji o stanie sił i środków na swoim obszarze oraz informacje o ich zadysponowaniu do działań ratowniczych.

§ 56.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z wyjątkiem § 4 ust. 1 pkt 1–3, 5, 7 i 8, ust. 2 pkt 1–3 i 6, ust. 3 pkt 3–13 i § 7, które wchodzą w życie z dniem 31 marca 2012 r.⁴⁾

Załączniki do rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych
i Administracji z dnia 18 lutego 2011 r. (poz. 239)

Załącznik nr 1

Treść załącznika w formie PDF do pobrania tutaj

Załącznik nr 2

KARTA ZDARZENIA – CZĘŚĆ I

Załącznik nr 3

ZESTAWIENIE DOBOWE ZDARZEŃ

Załącznik nr 4

KARTA UDZIELONEJ KWALIFIKOWANEJ PIERWSZEJ POMOCY

Załącznik nr 5

KARTA DEKONTAMINACYJNA OSOBY POSZKODOWANEJ

Załącznik nr 6

INFORMACJA ZE ZDARZENIA

Treść załącznika w formie PDF do pobrania tutaj

Załącznik nr 7

Załącznik nr 8

MELDUNEK O WYPADKU LEKKIM RATOWNIKA

Załącznik nr 9

MELDUNEK O WYPADKACH ŚMIERTELNYCH, CIĘŻKICH I ZBIOROWYCH RATOWNIKÓW

Załącznik nr 10

MELDUNEK O WYPADKU / KOLIZJI / POJAZDU

Załącznik nr 11

POTWIERDZENIE

Załącznik nr 12

POTWIERDZENIE PRZEKAZANIA TERENU , OBIEKTU LUB MIENIA OBJĘTEGO DZIAŁANIEM RATOWNICZYM

Załącznik nr 13

ZAKRES TEMATYCZNY ANALIZY DZIAŁAŃ RATOWNICZYCH

I. Dane podstawowe

1. Numer ewidencyjny zdarzenia, data zgłoszenia do stanowiska kierowania.

2. Prawdopodobna data i godzina powstania zdarzenia.

3. Rodzaj zdarzenia oraz przypuszczalna przyczyna powstałego zagrożenia.

4. Nazwa zakładu, obiektu, terenu (obszaru), a także nazwa właściciela, użytkownika lub zarządcy.

5. Rodzaj i przeznaczenie obszaru (obiektu), w którym powstało zdarzenie.

6. Zauważenie zdarzenia – osoba, która pierwsza zauważyła zdarzenie, rozmiary zdarzenia w chwili zauważenia, ewentualne przyczyny późnego zauważenia.

7. Zgłoszenie zdarzenia do jednostki ochrony przeciwpożarowej lub stanowiska kierowania.

II. Opis podjętych działań ratowniczych

1. Składniki czasu operacyjnego:

1) godzina zauważenia zdarzenia (ustalona lub szacowana);

2) godzina przyjęcia zgłoszenia o zdarzeniu przez właściwe terytorialnie stanowisko kierowania, centrum powiadamiania ratunkowego lub wojewódzkie centrum powiadamiania ratunkowego, ewentualnie przez jednostkę ochrony przeciwpożarowej lub przez inny podmiot ratowniczy;

3) godzina zadysponowania pierwszej jednostki ochrony przeciwpożarowej lub podmiotu ksrg;

4) godzina przybycia na miejsce zdarzenia pierwszej jednostki ochrony przeciwpożarowej;

5) godzina rozpoczęcia działań ratowniczych;

6) godzina przekazania osób poszkodowanych zespołom ratownictwa medycznego;

7) godzina lokalizacji zagrożenia;

8) godzina likwidacji zagrożenia;

9) godzina zakończenia działań ratowniczych;

10) godzina powrotu ostatniego podmiotu ksrg lub jednostki ochrony przeciwpożarowej oraz odzyskania gotowości operacyjnej;

11) czas interwencji.

2. Rozpoznanie oraz jego wyniki:

a) rozpoznanie pośrednie,

b) rozpoznanie bezpośrednie.

3. Organizacja kierowania działaniem ratowniczym:

1) wykaz osób kierujących działaniem ratowniczym w określonych przedziałach czasowych, z uwzględnieniem poziomów kierowania oraz odcinków bojowych;

2) wykaz koordynatorów medycznych działań ratowniczych w określonych przedziałach czasowych;

3) organizacja sztabu i zrealizowane zadania;

4) inne formy wspomagania decyzji kierującego;

5) kontrola przez kierującego realizacji zamierzonych celów i wykonawstwa poleceń na poszczególnych poziomach kierowania działaniami ratowniczymi;

6) zakres korzystania przez kierującego działaniem ratowniczym z ustawowych uprawnień.

4. Koncepcje prowadzenia działań ratowniczych przyjęte przez kolejnych kierujących działaniami ratowniczymi:

1) cel główny oraz cele pośrednie;

2) zamiar taktyczny i/lub strategiczny;

3) rozdział zadań.

5. Chronologiczny opis prowadzenia działań ratowniczych w czasie i przestrzeni, z uwzględnieniem dynamiki zdarzenia i rodzaju zagrożeń oraz zakresu decyzji kierującego działaniem ratowniczym od chwili przybycia pierwszych sił do czasu zakończenia działań ratowniczych.

6. Organizacja łączności.

7. Realizacja zadań przez stanowiska kierowania na poszczególnych poziomach funkcjonowania ksrg:

1) przyjęcie zgłoszenia;

2) dysponowanie i alarmowanie;

3) wspomaganie kierującego działaniami ratowniczymi;

4) koordynacja działań ratowniczych i innych działań na rzecz ochrony ludności.

III. Informacje ogólne dotyczące specyfiki zdarzenia i rodzaju zagrożeń oraz efektów prowadzenia działań ratowniczych

1. Wypadki ludzi:

1) ratownicy;

2) pozostali uczestnicy działań ratowniczych;

3) inne osoby.

2. Liczba osób ewakuowanych poza strefę zagrożenia, w tym osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.

3. Straty zwierząt.

4. Rodzaj i ilość ewakuowanego mienia.

5. Straty w środowisku i mieniu (opis).

6. Szacunkowe koszty działań ratowniczych.

IV. Zabezpieczenie zakładu pracy, obiektu (obszaru), terenu

1. Operacyjne zabezpieczenie zakładu, obiektu.

2. Zgodność wykorzystania obiektu z jego przeznaczeniem.

3. Wpływ warunków budowlanych i instalacyjnych na powstanie i rozprzestrzenianie zdarzenia.

4. Wpływ realizacji (lub jej braku) zaleceń wydanych w drodze postępowania administracyjnego na przebieg zdarzenia oraz prowadzone działania ratownicze.

V. Ocena

1. Ocena organizacji działań ratowniczych przez poszczególnych kierujących.

2. Ocena działań ratowniczych w zakresie przedsięwzięć taktycznych i innych zamierzeń operacyjnych oraz wypełnienia zamierzonych celów, z uwzględnieniem czynników mających wpływ na skuteczność działań ratowniczych.

3. Ocena zakresu wykorzystania walorów technicznych i taktycznych sprzętu ratowniczego podczas prowadzonych działań ratowniczych.

4. Ocena działalności stanowisk kierowania oraz punktów alarmowych podmiotów ratowniczych.

5. Ocena współdziałania podmiotów ksrg z innymi podmiotami biorącymi udział w działaniu ratowniczym.

6. Ocena przyjętej na obszarze powiatu lub województwa organizacji ksrg w odniesieniu do zdarzenia.

7. Ocena stopnia wykorzystania środków masowego przekazu.

8. Ocena zakresu wsparcia ze strony obywateli do ograniczenia lub likwidacji zagrożenia.

9. Ocena funkcjonowania zastosowanych w obiekcie (na obszarze) zabezpieczeń.

VI. Wnioski

We wnioskach należy ująć, między innymi:

1) przedsięwzięcia podnoszące skuteczność działań ratowniczych lub pomocne w prowadzeniu i organizacji działań ratowniczych;

2) propozycje dotyczące ewentualnej zmiany zasad i procedur ratowniczych lub funkcjonowania ksrg;

3) propozycje dotyczące ewentualnych zmian przepisów i wymagań w zakresie zabezpieczania obiektów (obszarów);

4) inne wnioski.

VII. Część graficzna

1. Zestaw szkiców sytuacyjnych wykonany w skali i ewentualnie według potrzeb dla różnych faz rozwoju zdarzenia i przebiegu działań ratowniczych.

2. Schematy łączności.

VIII. Załączniki

1. Wykaz sił uczestniczących w działaniach ratowniczych.

2. Dokumentacja dotycząca zdarzenia.

3. Stenogramy z zapisów rejestratora korespondencji telefonicznej i radiowej.

4. Materiały fotograficzne, filmowe oraz prasowe.