Rozdział 2

Szczegółowa organizacja, sposób funkcjonowania oraz realizacji zadań centrów powiadamiania ratunkowego

§ 3.1. W przypadku, o którym mowa w art. 14c ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, zwanej dalej „ustawą", centrum organizuje komendant powiatowy (miejski) Państwowej Straży Pożarnej właściwy ze względu na lokalizację centrum.

2. W skład centrum wchodzą:

1) stanowiska dyspozytorów medycznych;

2) stanowiska dyspozytorów Państwowej Straży Pożarnej.

3. W skład centrum mogą wchodzić:

1) stanowiska operatorów numerów alarmowych;

2) stanowiska innych podmiotów oraz jednostek samorządu terytorialnego, które na podstawie porozumienia, o którym mowa w art. 14c ust. 4 ustawy, realizują zadania systemu powiadamia ratunkowego.

4. [2] Na potrzeby centrum zapewnia się w szczególności:

1) pomieszczenia spełniające wymagania w zakresie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy:

a) do obsługi zgłoszeń, w skład których wchodzą stanowiska przyjmowania i obsługi zgłoszeń alarmowych,

b) zaplecza technicznego wyposażone w szczególności w urządzenia zasilania awaryjnego dla urządzeń teleinformatycznych i innych urządzeń elektrycznych,

c) socjalne,

d) higieniczno-sanitarne;

2) urządzenia techniczne i środki łączności oraz systemy teleinformatyczne zapewniające realizację zadań systemu powiadamiania ratunkowego w sposób efektywny, z zachowaniem ciągłości jego działania i wymiany informacji oraz możliwości pracy, szczególnie w przypadku braku zasilania zewnętrznego lub uszkodzenia systemów teleinformatycznych.

4a. [3] Pomieszczenia, o których mowa w ust. 4 pkt 1 lit. a i b, obejmuje się kontrolą dostępu.

5. [4] Informację o utworzeniu centrum przekazuje ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych wojewoda właściwy ze względu na lokalizację centrum, po uzyskaniu stosownej informacji od komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej albo starosty lub prezydenta miasta na prawach powiatu w przypadku centrów, o których mowa w art. 14c ust. 3 ustawy.

5a. [5] W celu zapewnienia koordynacji realizacji zadań w centrum wojewoda wyznacza kierownika centrum spośród osób posiadających doświadczenie zawodowe w zakresie powiadamiania ratunkowego, ratownictwa medycznego lub zarządzania kryzysowego.

6. Kierownik centrum organizuje pracę centrum, w szczególności opracowuje: [6]

1) plan postępowania na wypadek wystąpienia sytuacji awaryjnych;

2) zasady prowadzenia i archiwizacji dokumentacji;

3) zasady i zakres przekazywania informacji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania;

4) szczegółową procedurę przyjmowania zgłoszeń alarmowych, w tym obcojęzycznych;

5) zasady organizacji pracy dyspozytorów medycznych i operatorów numerów alarmowych oraz pełnienia służby dyspozytorów Państwowej Straży Pożarnej;

6) plan zwiększania obsad osobowych centrum w sytuacjach nadzwyczajnych;

7) regulamin wewnętrzny centrum;

8) wykaz podmiotów ratowniczych i służb funkcjonujących na terenie działania centrum;

9) opis struktury systemu powiadamiania ratunkowego na terenie działania centrum wraz ze schematem przepływu informacji.

7. [7] (uchylony).

8. Zasady prowadzenia i archiwizacji dokumentacji są określone w przepisach odrębnych.

Rozdział 3

Szczegółowa organizacja, sposób funkcjonowania oraz realizacji zadań wojewódzkich centrów powiadamiania ratunkowego

§ 13.1. [12] Informację o utworzeniu wojewódzkiego centrum przekazuje ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych wojewoda właściwy ze względu na lokalizację wojewódzkiego centrum, po uzyskaniu stosownej informacji od komendanta wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej.

2. W skład wojewódzkiego centrum wchodzą:

1) stanowiska dyspozytorów Państwowej Straży Pożarnej;

2) stanowisko lekarza koordynatora ratownictwa medycznego.

3. W skład wojewódzkiego centrum mogą wchodzić stanowiska operatorów numerów alarmowych.

4. [13] Na potrzeby wojewódzkiego centrum zapewnia się w szczególności:

1) pomieszczenia spełniające wymagania w zakresie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy:

a) dla stanowisk dyspozytorów Państwowej Straży Pożarnej,

b) dla stanowiska lekarza koordynatora ratownictwa medycznego,

c) dla stanowisk operatorów numerów alarmowych,

d) zaplecza technicznego wyposażone w szczególności w urządzenia zasilania awaryjnego dla urządzeń teleinformatycznych i innych urządzeń elektrycznych,

e) socjalne,

f) higieniczno-sanitarne;

2) urządzenia techniczne i środki łączności oraz systemy teleinformatyczne zapewniające realizację zadań systemu powiadamiania ratunkowego w sposób efektywny, z zachowaniem ciągłości jego działania i wymiany informacji oraz możliwości pracy, szczególnie w przypadku braku zasilania zewnętrznego lub uszkodzenia systemów teleinformatycznych.

4a. [14] Pomieszczenia, o których mowa w ust. 4 pkt 1 lit. a–d, obejmuje się kontrolą dostępu.

4b. [15] W celu zapewnienia koordynacji realizacji zadań w wojewódzkim centrum wojewoda wyznacza kierownika wojewódzkiego centrum spośród osób posiadających doświadczenie zawodowe w zakresie powiadamiania ratunkowego, ratownictwa medycznego lub zarządzania kryzysowego.

5. Kierownik wojewódzkiego centrum organizuje pracę wojewódzkiego centrum, w szczególności opracowuje: [16]

1) wykaz podmiotów ratowniczych i służb funkcjonujących na terenie działania wojewódzkiego centrum wraz z ich obszarami chronionymi bądź rejonami operacyjnymi;

2) opis struktury systemu powiadamiania ratunkowego na terenie działania wojewódzkiego centrum wraz ze schematem przepływu informacji;

3) plan postępowania na wypadek wystąpienia sytuacji awaryjnych;

4) zasady prowadzenia i archiwizacji dokumentacji;

5) zasady i zakres przekazywania informacji niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania;

6) szczegółową procedurę przyjmowania zgłoszeń alarmowych, w tym obcojęzycznych;

7) zasady organizacji pracy lekarza koordynatora ratownictwa medycznego i operatorów numerów alarmowych oraz pełnienia służby dyspozytorów Państwowej Straży Pożarnej;

8) plan zwiększania obsad osobowych centrum w sytuacjach nadzwyczajnych;

9) regulamin wewnętrzny wojewódzkiego centrum.

6. Komendant wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej po uzgodnieniu z wojewodą przekazuje do każdego centrum zlokalizowanego na terenie województwa aktualną pisemną informację dotyczącą:

1) terenu działania danego centrum oraz obszarów chronionych bądź rejonów operacyjnych podmiotów ratowniczych zlokalizowanych na terenie centrum;

2) liczby dyspozytorów medycznych oraz stanowisk dla nich przeznaczonych;

3) liczby operatorów numerów alarmowych oraz stanowisk dla nich przeznaczonych;

4) terenu działania, obszarów chronionych bądź rejonów operacyjnych podmiotów ratowniczych oraz liczby i lokalizacji pozostałych centrów.

Rozdział 4

Ramowe procedury obsługi zgłoszeń przychodzących na numery alarmowe

§ 23.1. Przyjmowanie zgłoszeń przychodzących na numery alarmowe odbywa się według następującej ramowej procedury:

1) odbiór zgłoszenia o zdarzeniu od osoby zgłaszającej;

2) poinformowanie osoby zgłaszającej o miejscu odbioru zgłoszenia, z podaniem nazwy centrum;

3) przeprowadzenie w sposób spokojny i zdecydowany wyczerpującej rozmowy z osobą zgłaszającą mającej na celu uzyskanie informacji o: [21]

a) rodzaju zdarzenia lub zagrożenia,

b) miejscu zdarzenia; w przypadku wątpliwości związanych z ustaleniem dokładnego miejsca zdarzenia należy poprosić osobę zgłaszającą o przekazanie dodatkowych informacji dotyczących miejsca zdarzenia, umożliwiających szybkie dotarcie właściwych podmiotów ratowniczych lub służb,

c) liczbie osób poszkodowanych lub będących w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego,

d) danych osoby zgłaszającej obejmujących imię, nazwisko oraz numer telefonu, jeśli je podała, na wypadek konieczności uzyskania dodatkowych informacji o zdarzeniu;

4) poinformowanie osoby zgłaszającej o przekazaniu zgłoszenia do odpowiedniego podmiotu ratowniczego lub służby zgodnie z kwalifikacją rodzaju zdarzenia lub zagrożenia;

5) potwierdzenie osobie zgłaszającej przyjęcia zgłoszenia;

6) przekazanie zgłoszenia dyspozytorowi właściwemu do zorganizowania działań;

7) przekazanie zgłoszenia do dyspozytora właściwego dla danego podmiotu ratowniczego – w przypadku zgłoszenia zdarzenia lub zagrożenia, do którego powinien zostać zadysponowany podmiot ratowniczy spoza terenu działania centrum;

8) odbiór potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia przez właściwego dyspozytora;

9) podjęcie niezbędnych czynności zmierzających do spowodowania przyjęcia zgłoszenia, w przypadku braku potwierdzenia odbioru zgłoszenia przez właściwego dyspozytora;

10) zarejestrowanie zgłoszenia.

2. [22] Dyspozytor centrum lub operator numerów alarmowych odbierający zgłoszenie może ze względu na jego rodzaj przekierować połączenie do właściwego dyspozytora centrum; szczególnie w przypadku odbioru zgłoszenia wymagającego wyłącznie zapewnienia pomocy osobie znajdującej się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego dyspozytor Państwowej Straży Pożarnej lub operator numerów alarmowych przekierowuje połączenie do dyspozytora medycznego, który stosuje ramową procedurę określoną w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 7 maja 2007 r. w sprawie ramowych procedur przyjmowania wezwań przez dyspozytora medycznego i dysponowania zespołami ratownictwa medycznego (Dz. U. Nr 90, poz. 605).

Rozdział 5

Kwalifikacje wymagane dla operatorów numerów alarmowych

§ 25.Operatorem numeru alarmowego może być osoba, która:

1) posiada co najmniej średnie wykształcenie;

2) [24] posługuje się co najmniej jednym językiem obcym w stopniu komunikatywnym;

3) [25] (uchylony);

4) ukończyła szkolenie dla operatorów numerów alarmowych lub posiada odpowiednie kwalifikacje wymagane dla stanowisk dyspozytora Państwowej Straży Pożarnej lub dyspozytora medycznego.

Rozdział 6

Sposób i organizacja przeprowadzania szkolenia operatorów numerów alarmowych

§ 26.[26] 1. Szkolenie dla operatorów numerów alarmowych organizują podmioty prowadzące szkolenie, które spełniają wymagania określone w ust. 4–6.

2. Szkolenie operatorów numerów alarmowych obejmuje część teoretyczną i praktyczną.

3. Ramowy program szkolenia operatorów numerów alarmowych, zwany dalej „ramowym programem”, wraz z rodzajem zajęć dydaktycznych w części teoretycznej i praktycznej oraz ich wymiarem czasowym określa załącznik do rozporządzenia.

4. Podmiot prowadzący szkolenie zapewnia bazę dydaktyczną dostosowaną do liczby osób uczestniczących w szkoleniu oraz kadrę wykładowców i instruktorów.

5. Bazę dydaktyczną stanowią:

1) sale wykładowe,

2) sale ćwiczeniowe

– wyposażone w sprzęt i środki niezbędne do prowadzenia szkolenia.

6. Zajęcia szkolenia objęte ramowym programem szkolenia prowadzi:

1) osoba posiadająca doświadczenie zawodowe w pracy w systemie teleinformatycznym, o którym mowa w § 12, lub doświadczenie w zakresie obsługi zgłoszeń alarmowych – w zakresie organizacji i działania systemu powiadamiania ratunkowego;

2) osoba posiadająca co najmniej trzyletnie doświadczenie w wykonywaniu czynności ratowniczo-gaśniczych – w zakresie organizacji i działania krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego;

3) lekarz systemu, pielęgniarka systemu albo ratownik medyczny, posiadający co najmniej trzyletnie doświadczenie zawodowe w wykonywaniu medycznych czynności ratunkowych – w zakresie organizacji i działania systemu Państwowe Ratownictwo Medyczne;

4) osoba posiadająca co najmniej trzyletnie doświadczenie zawodowe w obszarze bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz odpowiedzialności prawnej – w zakresie bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz odpowiedzialności prawnej;

5) psycholog posiadający co najmniej trzyletnie doświadczenie zawodowe w zakresie związanym z interwencjami kryzysowymi – w zakresie psychologii działań ratowniczych;

6) osoba o kwalifikacjach, o których mowa w pkt 3 – w zakresie zasad udzielania pierwszej pomocy;

7) osoba, o której mowa w pkt 1, 2 i 4 – w zakresie urządzeń technicznych i systemów teleinformatycznych służących do wspomagania działań ratowniczych;

8) osoba posiadająca co najmniej trzyletnie doświadczenie zawodowe w obszarze systemów informacji przestrzennej wykorzystujących rejestry geodezyjne – w zakresie krajowej infrastruktury informacji przestrzennej;

9) kierownik szkolenia – w zakresie warunków niezbędnych do ukończenia szkolenia;

10) osoba posiadająca doświadczenie zawodowe w pracy w systemie teleinformatycznym, o którym mowa w § 12 – w zakresie obsługi systemów teleinformatycznych służących do wspomagania działań ratowniczych.

7. Podmiot prowadzący szkolenie operatorów numerów alarmowych opracowuje program szkolenia w oparciu o ramowy program szkolenia, o którym mowa w ust. 3, oraz uzyskuje zatwierdzenie programu szkolenia przez wojewodę przed rozpoczęciem szkolenia.

8. Wojewoda zatwierdza program szkolenia po:

1) stwierdzeniu jego zgodności z ramowym programem, o którym mowa w ust. 3;

2) przeprowadzeniu weryfikacji kwalifikacji wykładowców i instruktorów oraz bazy dydaktycznej.

9. Wojewoda, w drodze decyzji administracyjnej, odmawia zatwierdzenia albo cofa zatwierdzony program szkolenia, jeżeli program nie spełnia wymagań lub podmiot prowadzący szkolenie nie zapewnia wykładowców i instruktorów o kwalifikacjach określonych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych.

10. Każda zmiana programu szkolenia powoduje obowiązek ponownego uzyskania zatwierdzenia programu przez wojewodę.

§ 26a.1. Szkolenie operatorów numerów alarmowych zakończone jest egzaminem z zakresu wiedzy i umiejętności praktycznych objętych programem szkolenia, przeprowadzonym przez komisję egzaminacyjną, zwaną dalej „komisją”, składającą się z trzech osób:

1) przedstawiciela podmiotu prowadzącego szkolenie;

2) kierownika centrum lub wojewódzkiego centrum;

3) psychologa posiadającego co najmniej trzyletnie doświadczenie zawodowe.

2. Członków komisji powołuje i odwołuje wojewoda. Do składu komisji nie może być powołana osoba, która jest małżonkiem lub krewnym albo powinowatym do drugiego stopnia włącznie osoby, która składa egzamin.

3. Do egzaminu może przystąpić osoba, która spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:

1) odbyła wszystkie zajęcia teoretyczne i praktyczne objęte programem kursu;

2) posiada zaświadczenie o ukończeniu szkolenia operatora numerów alarmowych, które utraciło ważność, oraz wykonywała zadania operatora numerów alarmowych w centrum lub wojewódzkim centrum.

4. Egzamin teoretyczny jest przeprowadzany w formie testu, ujętego w kartę testową, składającego się z zestawu 30 zadań testowych wybranych przez komisję.

5. Podstawą do zaliczenia egzaminu teoretycznego jest udzielenie prawidłowych odpowiedzi co najmniej na 90% zadań testowych zawartych w karcie testowej.

6. Pozytywny wynik egzaminu teoretycznego stanowi warunek konieczny dopuszczenia do egzaminu praktycznego.

7. Egzamin praktyczny obejmuje wykonanie przez osobę zdającą:

1) trzech losowo wybranych zadań egzaminacyjnych sprawdzających umiejętność telefonicznego przekazywania informacji dotyczących sposobów udzielania pierwszej pomocy oraz

2) pięciu losowo wybranych zadań egzaminacyjnych sprawdzających praktyczne postępowanie w ramach przyjmowania zgłoszeń na numery alarmowe.

8. Wykonanie zadań, o których mowa w ust. 7, jest oceniane odrębnie przez każdego członka komisji posługującego się skalą punktacji od 1 do 6, gdzie „1” oznacza ocenę najniższą, a „6” – najwyższą.

9. Ocena końcowa za egzamin praktyczny wynika ze średniej arytmetycznej punktów przyznanych przez członków komisji za każde zadanie, z tym że egzamin praktyczny uznaje się za zdany z wynikiem pozytywnym w przypadku otrzymania łącznie co najmniej 115 punktów.

10. W przypadku gdy osoba przystępująca do egzaminu nie uzyska wyniku pozytywnego z całości lub z części egzaminu lub nie przystąpi do niego w całości lub w jego części z ważnych przyczyn losowych, może przystąpić do egzaminu lub jego części w następnym terminie, nie więcej jednak niż 2 razy.

11. W przypadku, o którym mowa w ust. 10, konieczne jest powtórne odbycie szkolenia operatorów numerów alarmowych.

§ 26b.Osoba, która ukończyła szkolenie operatorów numerów alarmowych, po trzech latach od ukończenia szkolenia przystępuje do ponownego szkolenia, które aktualizuje wiedzę w zakresie objętym programem szkolenia.

Rozdział 7

Zakres, forma oraz sposób tworzenia i przekazywania informacji niezbędnej do funkcjonowania systemu powiadamiania ratunkowego

§ 27.1. Zgłoszenie alarmowe zawiera minimalny zakres danych niezbędnych do przekazywania informacji, w szczególności:

1) unikalny identyfikator zgłoszenia;

2) czas przyjęcia zgłoszenia;

3) nazwę miejscowości zdarzenia;

4) identyfikator gminy, w której ma miejsce zdarzenie;

5) nazwę ulicy, na której ma miejsce zdarzenie;

6) nazwę obiektu, w którym ma miejsce zdarzenie;

7) numer domu, w którym ma miejsce zdarzenie;

8) piętro budynku, na którym ma miejsce zdarzenie;

9) lokal, w którym ma miejsce zdarzenie;

10) dane osoby zgłaszającej:

a) numer telefonu, z którego przyjęto zgłoszenie,

b) imię i nazwisko lub adres, jeżeli zostały podane;

11) informacje i dane lokalizacyjne dotyczące zakończenia sieci telekomunikacyjnej, z którego zostało wykonane połączenie na numer alarmowy;

12) opis zdarzenia;

13) nazwisko i imię lub numer dyspozytora, który przyjął zgłoszenie;

14) służbę lub podmiot ratowniczy, do którego jest kierowane zgłoszenie, wraz ze statusem obsługi;

15) sposób przyjęcia zgłoszenia;

16) numer zgłoszenia;

17) rodzaj zdarzenia według słownika podmiotów ratowniczych;

18) potwierdzenie odebrania zgłoszenia.

1a. [27] W przypadku gdy nie jest możliwe uzyskanie informacji, o których mowa w ust. 1 pkt 5–9, zgłoszenie alarmowe zawiera inne uzyskane informacje określające miejsce zdarzenia.

2. [28] Centra, wojewódzkie centra i podmioty ratownicze za pomocą systemu teleinformatycznego wymieniają dane, szczególnie w zakresie określonym w ust. 1 i 1a.

3. [29] Do określenia struktury logicznej zgłoszenia alarmowego stosuje się format danych XML.

4. [30] (uchylony).

Rozdział 8

Kryteria służące do określenia liczby, lokalizacji i terenu działania centrum powiadamiania ratunkowego, oraz liczby stanowisk dyspozytorów medycznych i stanowisk operatorów numerów alarmowych

§ 28.[31] (uchylony).