Art. 2. [Usługi pocztowe] 1. Usługę pocztową stanowi, wykonywane w obrocie krajowym lub zagranicznym, zarobkowe:

1) przyjmowanie, przemieszczanie i doręczanie przesyłek oraz druków nieopatrzonych adresem, zwanych dalej „drukami bezadresowymi”;

2) prowadzenie punktów wymiany umożliwiających przyjęcie i wymianę korespondencji między podmiotami korzystającymi z obsługi tych punktów;

3) realizowanie przekazów pocztowych.

2. Nie stanowi usługi pocztowej:

1) przemieszczanie i doręczanie własnych przesyłek, jeżeli jest wykonywane bez udziału osób trzecich;

2) przemieszczanie i doręczanie dokumentów dotyczących towarów przemieszczanych wraz z nimi;

3) przewóz rzeczy innych niż korespondencja, wykonywany na podstawie odrębnych przepisów;

4) wzajemna nieodpłatna wymiana korespondencji, dokonywana wyłącznie przez wymieniające się podmioty;

5) przyjmowanie, przemieszczanie i doręczanie przesyłek przez pocztę specjalną ministra właściwego do spraw wewnętrznych;

6) przyjmowanie, przemieszczanie i doręczanie przesyłek przez pocztę Ministra Obrony Narodowej – wojskową pocztę polową.

Art. 3. [Definicje] Użyte w ustawie określenia oznaczają:

1) adres – oznaczenie adresata przesyłki lub kwoty przekazu pocztowego oraz miejsca doręczenia wskazanego przez nadawcę;

2) adresat – podmiot określony przez nadawcę jako odbiorca przesyłki lub kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym;

3) agent – przedsiębiorcę pośredniczącego w zawieraniu umów o świadczenie usług pocztowych na rzecz operatora, zawierającego takie umowy w imieniu operatora;

4) agent pocztowy – agenta, o którym mowa w pkt 3, działającego w imieniu lub na rzecz operatora publicznego;

5) doręczenie – wydanie przesyłki lub wypłacenie kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym adresatowi, a w przypadkach określonych prawem także innej osobie, lub przekazanie druku bezadresowego zgodnie z umową o świadczenie usługi pocztowej;

6) druk – informację pisemną lub graficzną, zwielokrotnioną za pomocą technik drukarskich lub podobnych, utrwaloną na papierze albo innym materiale używanym w drukarstwie, w tym książkę, katalog, dziennik lub czasopismo;

7) międzynarodowe przepisy pocztowe – ratyfikowane przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowe, umowy międzynarodowe zawarte w sposób dopuszczony przez prawo międzynarodowe dotyczące świadczenia usług pocztowych oraz wiążące regulaminy wykonawcze Światowego Związku Pocztowego;

8) nadanie – polecenie doręczenia przesyłki lub kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym oraz przekazania druku bezadresowego zgodnie z umową o świadczenie usługi pocztowej;

9) nadanie na poste restante – polecenie doręczenia przesyłki lub wypłacenia adresatowi kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym wyłącznie w placówce operatora, wskazanej przez nadawcę jako miejsce doręczenia;

10) nadawca – podmiot, który zawarł umowę o świadczenie usług pocztowych;

11) operator – przedsiębiorcę uprawnionego do wykonywania działalności pocztowej;

12) operator publiczny – operatora obowiązanego do świadczenia powszechnych usług pocztowych;

13) paczka pocztowa – przesyłkę rejestrowaną zawierającą rzeczy, przyjętą przez operatora publicznego w celu przemieszczenia i doręczenia;

14) placówka operatora – jednostkę organizacyjną operatora, agenta lub agenta pocztowego, w której nadawca może zawrzeć umowę o świadczenie usług pocztowych lub która doręcza adresatom przesyłki lub kwoty pieniężne określone w przekazach pocztowych, albo inne wyodrębnione i oznaczone przez operatora miejsce, w którym można zawrzeć umowę o świadczenie usług pocztowych lub odebrać przesyłkę lub kwotę pieniężną określoną w przekazie pocztowym;

15) przekaz pocztowy – polecenie doręczenia adresatowi określonej kwoty pieniężnej przez operatora publicznego;

16) przesyłka – rzeczy opatrzone adresem, przedłożone do przyjęcia lub przyjęte przez operatora w celu przemieszczenia i doręczenia adresatowi;

17) przesyłka dla ociemniałych – przesyłkę o masie do 7 000 g, zawierającą korespondencję lub druki, w których informacja jest utrwalona pismem wypukłym lub na innym nośniku dostępnym do odczytu przez niewidomych lub ociemniałych, nadaną w sposób umożliwiający sprawdzenie zawartości;

18) przesyłka listowa – przesyłkę niebędącą paczką pocztową;

19) przesyłka polecona – przesyłkę rejestrowaną będącą przesyłką listową, przemieszczaną i doręczaną w sposób zabezpieczający ją przed utratą, ubytkiem zawartości lub uszkodzeniem;

20) przesyłka rejestrowana – przesyłkę przyjętą za pokwitowaniem przyjęcia i doręczaną za pokwitowaniem odbioru;

21) przesyłka reklamowa – przesyłkę zawierającą wyłącznie materiał reklamowy, marketingowy lub promocyjny, wysyłaną jednorazowo do co najmniej 20 adresatów, z identyczną zawartością i identyczną treścią, różniącą się jedynie danymi identyfikacyjnymi adresata niezmieniającymi treści przekazywanej informacji, a w szczególności nazwiskiem, adresem lub innymi danymi zmiennymi;

22) przesyłka z korespondencją – informację utrwaloną na dowolnym nośniku fizycznym, w tym utrwaloną pismem wypukłym, opatrzoną przez nadawcę adresem, z wyłączeniem książek, katalogów, dzienników i czasopism;

23) przesyłka z zadeklarowaną wartością – przesyłkę rejestrowaną, za której utratę, ubytek zawartości lub uszkodzenie operator ponosi odpowiedzialność do wysokości wartości przesyłki podanej przez nadawcę;

24) realizowanie przekazu pocztowego – przyjęcie przekazu pocztowego, jego przemieszczenie lub przesłanie oraz doręczenie adresatowi określonej w nim kwoty pieniężnej;

25) powszechne usługi pocztowe – usługi polegające na:

a) przyjmowaniu, przemieszczaniu i doręczaniu:

– przesyłek listowych do 2 000 g, w tym przesyłek poleconych i przesyłek z zadeklarowaną wartością,

– paczek pocztowych do 10 000 g, w tym z zadeklarowaną wartością,

– przesyłek dla ociemniałych,

b) doręczaniu nadesłanych z zagranicy paczek pocztowych do 20 000 g,

c) realizowaniu przekazów pocztowych

– świadczone w obrocie krajowym i zagranicznym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w sposób jednolity w porównywalnych warunkach i po przystępnych cenach, z zachowaniem wymaganej prawem jakości oraz z zapewnieniem co najmniej jednego opróżniania nadawczej skrzynki pocztowej i doręczania przesyłek co najmniej w każdy dzień roboczy i nie mniej niż przez 5 dni w tygodniu;

26) wymiana dokumentów – oferowanie środków łącznie z udostępnianiem pomieszczeń umożliwiających doręczanie własnych przesyłek w drodze wzajemnej wymiany przesyłek pomiędzy użytkownikami korzystającymi z tej usługi, jak również przewożenie przez stronę trzecią.

Art. 4. [Świadczenie usług pocztowych w obrocie zagranicznym] Do świadczenia usług pocztowych w obrocie zagranicznym stosuje się przepisy ustawy, jeżeli międzynarodowe przepisy pocztowe nie stanowią inaczej.

Art. 5. [Wykonawca zadań z zakresu działalności pocztowej] Zadania z zakresu działalności pocztowej, określone dla zarządów pocztowych lub administracji pocztowych w międzynarodowych przepisach pocztowych, wykonuje Poczta Polska Spółka Akcyjna, zwana dalej „Pocztą Polską S.A.”.

Art. 7. [Wydanie, odmowa wydania lub cofnięcie zezwolenia] Wydanie, odmowa wydania lub cofnięcie zezwolenia następuje w drodze decyzji.

Art. 8. [Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej] Organem właściwym w sprawach zezwoleń oraz wpisu do rejestru jest Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwany dalej „Prezesem UKE”.

Art. 10. [Warunki wydania zezwolenia] 1. Zezwolenie wydaje się po stwierdzeniu, że:

1) przedsiębiorca spełnia następujące wymogi:

a) zapewnia warunki do przestrzegania tajemnicy pocztowej, o której mowa w art. 39 ust. 1,

b) określił przejrzyste i niedyskryminujące warunki postępowania reklamacyjnego,

c) posiada odpowiednią do rozmiarów planowanej działalności bazę organizacyjno-techniczną;

2) przedsiębiorca będący osobą fizyczną, wspólnicy spółek osobowych, członkowie zarządów spółek kapitałowych i osoby kierujące działalnością pozostałych przedsiębiorców nie byli karani za umyślne przestępstwo przeciwko ochronie informacji, wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub umyślne przestępstwo skarbowe;

3) nie wydano prawomocnego orzeczenia zakazującego przedsiębiorcy wykonywania działalności objętej zezwoleniem;

4) przedsiębiorca złożył dokumenty, o których mowa w art. 9 ust. 2, poświadczające, że spełnia on wymogi wykonywania działalności objętej wnioskiem;

5) wykonywanie działalności objętej zezwoleniem nie zagraża obronności, bezpieczeństwu państwa lub bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu.

2. Przed podjęciem decyzji w sprawie wydania zezwolenia Prezes UKE wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia, w wyznaczonym terminie, brakującej dokumentacji poświadczającej, że spełnia warunki określone w ust. 1, wymagane do wykonywania działalności gospodarczej objętej zezwoleniem.

3. Stwierdzenie spełnienia warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 5, następuje po zasięgnięciu opinii Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Opinia nie wymaga uzasadnienia, jeżeli naruszałoby to przepisy ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz. U. Nr 182, poz. 1228).

Art. 11. [Czas obowiązywania zezwolenia] Zezwolenia wydaje się na czas nieoznaczony.

Art. 12. [Treść zezwolenia] W zezwoleniu określa się:

1) operatora, jego firmę, siedzibę i adres albo adres zamieszkania i adres głównego miejsca wykonywania działalności;

2) zakres działalności pocztowej objętej zezwoleniem;

3) obszar, na którym będzie wykonywana działalność pocztowa objęta zezwoleniem;

4) (uchylony).

Art. 13. [Cofnięcie zezwolenia] 1. Prezes UKE cofa zezwolenie, jeżeli:

1) wydano prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności objętej zezwoleniem;

2) działalność objęta zezwoleniem jest wykonywana w sposób sprzeczny z przepisami ustawy, w szczególności w zakresie usług zastrzeżonych;

3) wykonywanie działalności objętej zezwoleniem zagraża obronności, bezpieczeństwu państwa lub bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu;

4) przedsiębiorca przestał spełniać warunki określone przepisami prawa, wymagane do wykonywania działalności określonej w zezwoleniu;

5) przedsiębiorca nie usunął stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z przepisami prawa regulującymi działalność objętą zezwoleniem, w terminie wyznaczonym przez Prezesa UKE, z zastrzeżeniem ust. 3.

2. Prezes UKE może cofnąć zezwolenie, ograniczyć zakres lub obszar działalności, jeżeli:

1) przedsiębiorca posiadający zezwolenie nie rozpoczął działalności objętej zezwoleniem w terminie 6 miesięcy od dnia wydania zezwolenia, pomimo wezwania Prezesa UKE do jej podjęcia, lub zaprzestał jej wykonywania;

2) ogłoszono upadłość lub otwarto likwidację przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie.

3. Z wyjątkiem przypadków niecierpiących zwłoki oraz zdarzeń nieodwracalnych, decyzja o cofnięciu zezwolenia albo o ograniczeniu obszaru działalności może być podjęta po bezskutecznym wezwaniu operatora do usunięcia przyczyn uzasadniających wydanie takiej decyzji.

4. Cofnięcie zezwolenia z przyczyn, o których mowa w ust. 1 pkt 3, następuje na wniosek Ministra Obrony Narodowej, ministra właściwego do spraw wewnętrznych lub Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, w zakresie ich właściwości. Wniosek ten nie wymaga uzasadnienia, jeżeli naruszałoby to przepisy ustawy o ochronie informacji niejawnych.

Art. 14. [Ponowne wydanie zezwolenia] W przypadku cofnięcia zezwolenia z przyczyn, o których mowa w art. 13 ust. 1, może być ono ponownie wydane nie wcześniej niż po upływie 3 lat od dnia, w którym decyzja o cofnięciu zezwolenia stała się ostateczna.

Art. 14a. [Wymagania stawiane przedsiębiorcy] Działalność pocztową w zakresie objętym obowiązkiem wpisu do rejestru może wykonywać przedsiębiorca, który:

1) zapewnia warunki do przestrzegania tajemnicy pocztowej, o której mowa w art. 39 ust. 1;

2) zapewnia bezpieczeństwo przesyłek na poszczególnych etapach świadczenia usługi w zakresie, o którym mowa w art. 22 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz 5;

3) określa w regulaminie świadczenia usług okoliczności uznania usługi pocztowej za niewykonaną lub nienależycie wykonaną oraz przejrzyste i niedyskryminujące warunki postępowania reklamacyjnego i rozpatrywania skarg;

4) nie był prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo przeciwko ochronie informacji, wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub umyślne przestępstwo skarbowe – dotyczy to osób fizycznych wykonujących we własnym imieniu działalność gospodarczą lub osób kierujących działalnością osób prawnych lub jednostek organizacyjnych niebędących osobą prawną, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną;

5) zapewnia, że wykonywanie działalności objętej wpisem do rejestru nie zagraża obronności, bezpieczeństwu państwa lub bezpieczeństwu i porządkowi publicznemu.

Art. 16. (uchylony).

Art. 17. [Obowiązki operatora pocztowego] 1. Operator jest obowiązany złożyć do Prezesa UKE pisemne zgłoszenie:

1) w przypadku działalności objętej zezwoleniem - zmiany danych, o których mowa w art. 9 ust. 1 oraz ust. 2 pkt 3 lit. a i b,

2) w przypadku działalności objętej wpisem do rejestru – zmiany danych, o których mowa w art. 15 ust. 1

– w terminie 14 dni od dnia ich powstania.

2. Operator jest obowiązany zgłosić do Prezesa UKE fakt zawieszenia albo zakończenia działalności pocztowej w terminie 14 dni od dnia zawieszenia albo zakończenia tej działalności.

3. Zgłoszenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, może być złożone w formie elektronicznej.

Art. 17a. [Wykreślenie wpisu z rejestru] Prezes UKE wykreśla wpis z rejestru:

1) na wniosek operatora;

2) z urzędu w przypadku:

a) stwierdzenia trwałego zaprzestania wykonywania działalności pocztowej,

b) uprawomocnienia się decyzji o cofnięciu zezwolenia,

c) wydania decyzji o zakazie prowadzenia działalności pocztowej objętej wpisem do rejestru.

Art. 18. [Rozszerzenie zakresu lub obszaru działalności] Do rozszerzenia zakresu lub obszaru działalności objętej zezwoleniem lub wpisem do rejestru stosuje się odpowiednio przepisy art. 9–12 lub art. 15.

Art. 19. [Uprawnienia z tytułu zezwolenia lub wpisu do rejestru] Uprawnienia z tytułu wydanego przedsiębiorcy zezwolenia, jak również uprawnienia wynikające z dokonanego wpisu do rejestru nie przechodzą na podmioty powstałe w wyniku jego podziału albo łączenia się z innymi podmiotami.

Art. 20a. [Kontrola działalności gospodarczej] Do kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Art. 22. [Odmowa zawarcia umowy lub odstąpienie od jej wykonania] 1. Operator odmawia zawarcia umowy o świadczenie usługi pocztowej albo może odstąpić od jej wykonania, jeżeli:

1) nie są spełnione wymagania dotyczące świadczenia usług pocztowych określone w ustawie lub w przepisach wydanych na jej podstawie, a także w regulaminach wykonywania usług pocztowych;

2) zawartość lub opakowanie przesyłki naraża osoby trzecie lub operatora na szkodę;

3) na opakowaniu przesyłki lub w widocznej części jej zawartości znajdują się napisy, wizerunki, rysunki lub inne znaki graficzne naruszające prawo lub znaki opłaty pocztowej niespełniające wymagań określonych w ustawie;

4) usługa pocztowa miałaby być wykonywana w całości lub w części na obszarze nieobjętym zezwoleniem lub wpisem do rejestru;

5) przyjmowanie lub przemieszczanie przesyłki jest zabronione na podstawie odrębnych przepisów.

2. Operator może ponadto:

1) odmówić zawarcia umowy o świadczenie usługi pocztowej, jeżeli przesyłka nie spełnia określonych przez operatora warunków wymaganych do zawarcia umowy;

2) odstąpić od wykonania usługi pocztowej po zawarciu umowy o świadczenie usługi pocztowej, jeżeli przesyłka nie spełnia warunków określonych w umowie.

3. W przypadku odmowy zawarcia umowy lub jednostronnego odstąpienia przez operatora od umowy o świadczenie usługi pocztowej z przyczyn określonych w ust. 1 i 2, przyjętą przesyłkę zwraca się nadawcy na jego koszt. Zwrotowi podlega także pobrana opłata za wykonanie usługi.

4. Do zwrotu przesyłki, o którym mowa w ust. 3, stosuje się odpowiednio przepisy art. 27 i 38.

Art. 23. [Uprawnienia i obowiązki nadawcy] 1. Nadawca może przed doręczeniem przesyłki rejestrowanej lub kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym:

1) odstąpić od umowy o świadczenie usługi pocztowej;

2) żądać zmiany adresata lub miejsca doręczenia.

2. Operator może żądać od nadawcy uiszczenia opłat za czynności wykonane przez operatora w związku z odstąpieniem przez nadawcę od umowy o świadczenie usługi pocztowej albo realizacją zmian, o których mowa w ust. 1 pkt 2.

Art. 24. [Regulamin świadczenia usług pocztowych] 1. Operator, z zastrzeżeniem art. 49, określa w regulaminie świadczenia usług pocztowych lub w umowach o świadczenie usług pocztowych warunki wykonywania i korzystania z usług pocztowych, a w szczególności okoliczności uzasadniające uznanie usługi pocztowej za niewykonaną, sposób postępowania w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania usługi pocztowej oraz terminy, po upływie których uważa się niedoręczoną przesyłkę za utraconą, a także szczegółowe zasady składania i rozpatrywania reklamacji.

2. Regulamin, o którym mowa w ust. 1, podawany jest do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty lub stanowi nieodpłatny załącznik do umowy o świadczenie usługi pocztowej, gdy wynika to z właściwości zawieranej umowy.

Art. 25. [Kontrola przesyłki] 1. W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że przemieszczanie przesyłki może spowodować uszkodzenie innych przesyłek lub mienia operatora, operator może zażądać jej otwarcia przez nadawcę, a w przypadku gdy wezwanie nadawcy do otwarcia przesyłki jest niemożliwe lub było bezskuteczne, może zabezpieczyć przesyłkę na własny koszt w sposób zapewniający bezpieczeństwo obrotu pocztowego.

2. W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że przesyłka stanowi przedmiot przestępstwa lub jej zawartość stanowi zagrożenie dla ludzi lub środowiska, operator powiadamia niezwłocznie właściwe służby oraz zatrzymuje i zabezpiecza przesyłkę do chwili dokonania oględzin przez te służby.

Art. 26. [Doręczenie przesyłki] 1. Przesyłkę lub kwotę pieniężną określoną w przekazie pocztowym, z zastrzeżeniem ust. 2–6, doręcza się adresatowi pod adresem wskazanym na przesyłce, przekazie pocztowym lub w umowie o świadczenie usługi pocztowej.

2. Przesyłka, jeżeli nie jest nadana na poste restante, może być także wydana ze skutkiem doręczenia:

1) adresatowi:

a) do jego oddawczej skrzynki pocztowej,

b) w placówce operatora, jeżeli podczas próby doręczenia przesyłki adresat był nieobecny pod adresem wskazanym na przesyłce, przekazie pocztowym lub w umowie o świadczenie usługi pocztowej albo doręczenie za pomocą oddawczej skrzynki pocztowej nie jest możliwe,

c) w miejscu uzgodnionym przez adresata z operatorem;

2) przedstawicielowi ustawowemu adresata lub pełnomocnikowi adresata:

a) pod adresem wskazanym na przesyłce, przekazie pocztowym lub w umowie o świadczenie usługi pocztowej,

b) w placówce operatora;

3) osobie pełnoletniej zamieszkałej razem z adresatem, jeżeli adresat nie złożył w placówce operatora zastrzeżenia w zakresie doręczenia przesyłki rejestrowanej lub przekazu pocztowego:

a) pod adresem wskazanym na przesyłce, przekazie pocztowym lub w umowie o świadczenie usługi pocztowej,

b) w placówce operatora;

4) osobie uprawnionej do odbioru przesyłek w urzędzie organu władzy publicznej, o którym mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych, jeżeli adresatem przesyłki jest dany organ władzy publicznej;

5) osobie uprawnionej do odbioru przesyłek w podmiotach będących osobami prawnymi lub jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, jeżeli adresatem przesyłki jest:

a) dana osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej,

b) niebędąca członkiem organu zarządzającego albo pracownikiem danej osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej osoba fizyczna w niej przebywająca;

6) kierownikowi jednostki lub osobie fizycznej przez niego upoważnionej, jeżeli adresatem przesyłki jest osoba fizyczna przebywająca w jednostce, w której ze względu na charakter tej jednostki lub powszechnie uznawany zwyczaj doręczenie przesyłki adresatowi jest znacznie utrudnione lub niemożliwe.

3. Przepisy ust. 2 nie naruszają przepisów innych ustaw dotyczących sposobu, zasad i trybu doręczeń.

4. Na pisemny wniosek adresata, złożony w odpowiedniej placówce operatora, przesyłka listowa będąca przesyłką rejestrowaną może być doręczana w sposób, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a.

5. Do doręczenia kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym, z wyłączeniem przekazów nadanych na poste restante, stosuje się odpowiednio przepisy ust. 2 pkt 1 lit. b oraz pkt 2–6.

6. Do doręczenia przesyłki rejestrowanej lub kwoty pieniężnej określonej w przekazie pocztowym w przypadku śmierci adresata stosuje się odpowiednio przepisy art. 27 lub 29.

Art. 27. [Przesyłka niedoręczalna] 1. Przesyłkę, której nie można doręczyć adresatowi, operator zwraca nadawcy. Za czynności związane ze zwrotem przesyłki operator może żądać uiszczenia opłaty.

2. Przesyłka, której nie można doręczyć adresatowi ani zwrócić nadawcy z powodu braku lub błędnego adresu nadawcy, zwana dalej „przesyłką niedoręczalną”, może zostać otwarta przez operatora w celu uzyskania danych umożliwiających jej doręczenie lub zwrócenie nadawcy.

3. Jako przesyłkę niedoręczalną traktuje się także przesyłkę nieopłaconą lub opłaconą w kwocie niższej niż należna, jeżeli nadawca lub adresat odmówi uiszczenia opłaty lub różnicy w opłacie. Do zawartości tej przesyłki stosuje się odpowiednio przepisy ust. 10.

4. Otwarcie przesyłki niedoręczalnej następuje niezwłocznie, chyba że umowa o świadczenie usługi pocztowej przewiduje inny termin.

5. Operator wyznacza jednostkę organizacyjną, w której będą dokonywane czynności związane z otwieraniem przesyłek i ustalaniem danych umożliwiających ich doręczenie albo zwrócenie nadawcy.

6. Otwarcia przesyłki niedoręczalnej dokonuje komisja w składzie co najmniej 3 osób, powołana przez kierownika jednostki organizacyjnej, o której mowa w ust. 5, spośród pracowników tej jednostki.

7. Otwarcie przesyłki niedoręczalnej powinno być dokonane w sposób zapewniający jak najmniejsze uszkodzenie jej opakowania.

8. Po otwarciu przesyłki komisja dokonuje sprawdzenia, czy na wewnętrznej stronie opakowania nie został umieszczony adres nadawcy lub adresata, a w przypadku ich braku komisja dokonuje oględzin zawartości przesyłki.

9. W przypadku ustalenia przez komisję w trakcie czynności, o których mowa w ust. 7 i 8, adresu nadawcy lub adresata, przesyłka po odpowiednim zabezpieczeniu i umieszczeniu adnotacji na opakowaniu o komisyjnym jej otwarciu jest doręczana przez operatora lub zwracana nadawcy.

10. W przypadku gdy otwarcie przesyłki niedoręczalnej nie umożliwi jej doręczenia lub zwrócenia nadawcy albo nadawca odmówi przyjęcia zwróconej przesyłki:

1) korespondencja stanowiąca przesyłkę zostaje zniszczona przez operatora w sposób uniemożliwiający odtworzenie informacji zawartej w przesyłce i na jej opakowaniu nie wcześniej niż po upływie 60 dni od dnia otwarcia przesyłki;

2) do zawartości przesyłki innej niż korespondencja stosuje się odpowiednio przepisy art. 183, 184 i 187 Kodeksu cywilnego.

Art. 28. [Zakaz nadawania jednej przesyłki od różnych nadawców do różnych adresatów] Zakazane jest nadawanie, przyjmowanie do przemieszczania i doręczania przez operatora rzeczy pochodzących od różnych nadawców skierowanych do różnych adresatów, jeżeli są nadane w jednej przesyłce.

Art. 29. [Kwota przekazu pocztowego] Kwotę przekazu pocztowego, której nie można doręczyć adresatowi, zwraca się nadawcy, a w przypadku gdy jest to niemożliwe z powodu braku lub błędnego adresu nadawcy stosuje się odpowiednio przepisy art. 184 i 187 Kodeksu cywilnego.

Art. 30. [Opłata za usługi pocztowe i przesyłka dla ociemniałych] 1. Operator ustala wysokość oraz sposób uiszczania opłat za usługi pocztowe, z uwzględnieniem zasad określonych w ustawie. Wysokość opłat może być uzależniona w szczególności od rodzaju, masy lub terminów doręczenia przesyłki.

2. Przesyłka będąca przesyłką dla ociemniałych nadana przez:

1) osobę legitymującą się orzeczeniem właściwego organu orzekającego o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z tytułu uszkodzenia narządu wzroku, zwaną dalej „osobą niewidomą lub ociemniałą”, i adresowana do biblioteki lub organizacji osób niewidomych lub ociemniałych bądź do organizacji, których celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub ociemniałych,

2) bibliotekę, organizację osób niewidomych lub ociemniałych bądź organizacje, których celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub ociemniałych, i adresowana do osoby niewidomej lub ociemniałej,

3) osobę niewidomą lub ociemniałą bądź skierowaną do tej osoby zawierającą wyłącznie informacje utrwalone pismem wypukłym

– jest zwolniona od opłaty pocztowej za przyjęcie, przemieszczenie i doręczenie przesyłki niebędącej przesyłką najszybszej kategorii, tego rodzaju i tej samej masy, ustalonej w obowiązującym cenniku powszechnych usług pocztowych operatora publicznego, o którym mowa w art. 51 ust. 4. Zwolnienie to nie obejmuje opłaty za potwierdzenie odbioru przesyłki rejestrowanej.

3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego i minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, określą, w drodze rozporządzenia, wykaz bibliotek, organizacji osób niewidomych lub ociemniałych oraz organizacji, których celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub ociemniałych, o których mowa w ust. 2, kierując się zasadą zapewnienia jak najszerszego i równoprawnego dostępu osób niewidomych i ociemniałych do dóbr kultury.

Art. 31. [Znaki opłaty pocztowej] 1. Operatorzy mogą stosować własne znaki służące do potwierdzenia opłacenia usługi pocztowej:

1) zawierające informacje:

a) umożliwiające identyfikację operatora,

b) o wysokości opłaty pobranej za wykonanie usługi pocztowej

– zwane dalej „znakami opłaty pocztowej”;

2) zawierające informacje:

a) umożliwiające identyfikację operatora,

b) umożliwiające identyfikację umowy o świadczenie usługi pocztowej zawartej między operatorem a podmiotem, na rzecz którego jest wykonywana usługa

– zwane dalej „oznaczeniami”.

2. Operatorzy stosują znaki opłaty pocztowej lub oznaczenia w przypadku świadczenia usług pocztowych na zasadach określonych w art. 47 ust. 2.

3. Znakami służącymi do potwierdzenia opłacenia usług pocztowych świadczonych przez Pocztę Polską S.A. są:

1) znaki opłaty pocztowej emitowane przez Pocztę Polską S.A. jako samodzielne znaki opatrzone napisem zawierającym użyte w dowolnym przypadku wyrazy: „Polska”, „Rzeczpospolita Polska” lub „Poczta”, zwane dalej „znaczkami pocztowymi”;

2) znaki opłaty pocztowej inne niż znaczki pocztowe, określone przez Pocztę Polską S.A.;

3) oznaczenia określone przez Pocztę Polską S.A.

4. Wzory znaków opłaty pocztowej, z wyłączeniem znaków, o których mowa w ust. 3, podlegają zgłoszeniu Prezesowi UKE, który prowadzi ich wykaz. Wykaz znaków opłaty pocztowej jest jawny.

5. Prezes UKE odmawia, w drodze decyzji, umieszczenia wzoru znaku opłaty pocztowej w wykazie, o którym mowa w ust. 4, jeżeli:

1) zawarte na znaku napisy, wizerunki lub inne znaki graficzne naruszają dobra podlegające ochronie prawnej;

2) znak jest opatrzony napisem zawierającym wyrazy, o których mowa w ust. 3 pkt 1;

3) znak nie spełnia wymagań określonych w ustawie.

6. Stosowanie znaku opłaty pocztowej objętej decyzją, o której mowa w ust. 5, jest zabronione.

7. Znaczkom pocztowym przysługuje ochrona przewidziana w przepisach Kodeksu karnego dla urzędowych znaków wartościowych, zaś innym znakom i oznaczeniom służącym do potwierdzania opłacenia usługi pocztowej, ochrona przewidziana w przepisach Kodeksu karnego dla dokumentów.

Art. 32. [Wyłączne prawo emisji i wycofywania z obiegu] 1. Poczcie Polskiej S.A. przysługuje wyłączne prawo emisji i wycofywania z obiegu:

1) znaczków pocztowych;

2) kartek pocztowych w postaci pojedynczych kart wykonanych ze sztywnego papieru z nadrukowanym znakiem opłaty pocztowej opatrzonym napisem zawierającym wyrazy, o których mowa w art. 31 ust. 3 pkt 1;

3) kopert z nadrukowanym znakiem opłaty pocztowej opatrzonym napisem zawierającym wyrazy, o których mowa w art. 31 ust. 3 pkt 1.

2. Poczta Polska S.A. jest obowiązana do emisji znaczków pocztowych zgodnie z rocznym planem emisji znaczków pocztowych.

3. Osoby fizyczne i osoby prawne mają prawo zgłaszania Poczcie Polskiej S.A. tematów do planu emisji znaczków pocztowych w terminie do dnia 30 czerwca każdego roku z dwuletnim wyprzedzeniem w stosunku do terminu, o którym mowa w ust. 6.

4. Poczta Polska S.A. rozpatruje zgłaszane tematy i wybiera spośród nich te, które rekomenduje ministrowi właściwemu do spraw łączności, jako elementy składowe planu emisji znaczków pocztowych na dany rok. Dokument rekomendujący tematy zawiera liczbę znaczków wchodzących w skład każdego tematu, kolejność ich wprowadzania do obiegu oraz dane zawierające informacje o weryfikacji wniosku. W rekomendacjach Poczta Polska S.A. uwzględnia w szczególności rocznice doniosłych wydarzeń przypadających w danym roku oraz potrzeby eksploatacyjne przedsiębiorstwa.

5. Poczta Polska S.A. sporządza:

1) zestawienie wszystkich zgłoszonych do planu emisji na dany rok propozycji tematów;

2) zestawienie tematów rekomendowanych, wraz z ich uzasadnieniem oraz uzasadnieniem przyczyn nieuwzględnienia pozostałych tematów w rekomendacjach.

6. Zestawienia, o których mowa w ust. 5, Poczta Polska S.A. przedkłada ministrowi właściwemu do spraw łączności nie później niż do dnia 31 stycznia każdego roku poprzedzającego rok, w którym plan będzie obowiązywał.

7. Minister właściwy do spraw łączności określi, w drodze decyzji, w terminie do dnia 31 marca roku poprzedzającego rok, w którym plan będzie obowiązywał, roczny plan emisji znaczków pocztowych na dany rok, określający tematykę znaczków, kolejność ich wprowadzania do obiegu oraz liczbę prezentacji każdego z tematów.

8. Poczta Polska S.A. podaje roczny plan emisji znaczków pocztowych na dany rok do publicznej wiadomości na swoich stronach internetowych i co najmniej w jednym dzienniku o zasięgu ogólnopolskim.

Art. 33. [Dotacja przedmiotowa] 1. Operator otrzymuje z budżetu państwa dotację przedmiotową do świadczonych usług pocztowych związanych z przyjmowaniem, przemieszczaniem i doręczaniem przesyłek podlegających ustawowemu zwolnieniu z opłat pocztowych na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

2. Jednostkowa stawka dotacji nie może być wyższa niż ustalona w obowiązującym cenniku powszechnych usług pocztowych operatora publicznego, o którym mowa w art. 51 ust. 4, opłata za przyjęcie, przemieszczenie i doręczenie przesyłki, o której mowa w ust. 1, tego rodzaju i tej kategorii wagowej.

3. Łączną kwotę dotacji, o której mowa w ust. 1, określa ustawa budżetowa.

Art. 33a. [Dotacja dla operatora innego niż mikroprzedsiębiorca lub mały przedsiębiorca] 1. Udzielenie dotacji dla operatora innego niż mikroprzedsiębiorca lub mały przedsiębiorca:

1) będącego w trudnej sytuacji ekonomicznej, który spełnia kryteria określone w wytycznych Komisji Europejskiej dotyczących pomocy państwa w celu ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw [4] lub

2) znajdującego się w okresie restrukturyzacji przeprowadzanej z wykorzystaniem pomocy publicznej

– podlega notyfikacji Komisji Europejskiej jako pomoc indywidualna.

2. Udzielenie dotacji nie podlega notyfikacji Komisji Europejskiej jako pomoc indywidualna, gdy operator, o którym mowa w ust. 1, zamierza skorzystać lub korzysta z indywidualnej pomocy na restrukturyzację, jeżeli wraz z notyfikacją projektu tej pomocy została przekazana Komisji Europejskiej informacja o pomocy w formie dotacji.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, dotacja może być udzielona po zatwierdzeniu przez Komisję Europejską pomocy indywidualnej na restrukturyzację.

Art. 34. [Nadawcze skrzynki pocztowe] 1. Jednostki zaliczone do sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148, Nr 45, poz. 391, Nr 65, poz. 594 i Nr 96, poz. 874) [5] obowiązane są umożliwić operatorowi publicznemu umieszczenie, a także eksploatację i konserwację nadawczych skrzynek pocztowych na zajmowanych i administrowanych przez siebie nieruchomościach, o ile nie ogranicza to racjonalnego korzystania z tych nieruchomości.

2. Korzystanie z nieruchomości, o której mowa w ust. 1, w zakresie niezbędnym do umieszczenia, eksploatacji lub konserwacji umieszczonej na niej nadawczej skrzynki pocztowej jest nieodpłatne.

3. Minister właściwy do spraw łączności określi, w drodze rozporządzenia, wymiary, sposób oznaczenia oraz warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać nadawcze skrzynki pocztowe, kierując się wymaganiami Europejskiego Komitetu Normalizacji, a w przypadku braku takich wymagań – wymaganiami innych międzynarodowych organizacji normalizacyjnych, których Rzeczpospolita Polska jest członkiem, a także biorąc pod uwagę łatwy dostęp do nadawczych skrzynek pocztowych.

Art. 35. [Eksploatacja skrzynek pocztowych w nieruchomości] 1. Właściciel, użytkownik wieczysty lub posiadacz samoistny nieruchomości, z zastrzeżeniem art. 34, obowiązany jest umożliwić operatorowi publicznemu umieszczenie nadawczych skrzynek pocztowych oraz automatów do pocztowej obsługi klientów, a także ich eksploatację i konserwację. Warunki korzystania przez operatora publicznego z nieruchomości określa się w umowie, która powinna być zawarta w terminie 30 dni od dnia wystąpienia operatora publicznego o jej zawarcie.

2. Nadawcze skrzynki pocztowe powinny być umieszczane, eksploatowane i konserwowane w sposób jak najmniej uciążliwy dla właściciela oraz podmiotu korzystającego z nieruchomości, na której są umieszczone.

Art. 36. [Spory między operatorem publicznym a jednostkami zaliczonymi do sektora finansów publicznych] W przypadku sporów między operatorem publicznym a jednostkami zaliczonymi do sektora finansów publicznych dotyczących zakresu obowiązków, o których mowa w art. 34, stosuje się odpowiednio przepisy art. 124 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.).

Art. 37. [Oddawcze skrzynki pocztowe] 1. Właściciel lub współwłaściciele:

1) nieruchomości, której częścią składową jest budynek,

2) budynku stanowiącego odrębną nieruchomość

– są obowiązani umieścić oddawczą skrzynkę pocztową.

2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, jest realizowany:

1) w budynkach jednorodzinnych – przez umieszczenie oddawczej skrzynki pocztowej przed drzwiami wejściowymi do budynku lub w ogólnie dostępnej części nieruchomości;

2) w budynkach wielorodzinnych, w których wyodrębnione są co najmniej 3 lokale – przez umieszczenie w ogólnie dostępnej części nieruchomości zestawu oddawczych skrzynek pocztowych w liczbie odpowiadającej liczbie samodzielnych lokali mieszkalnych oraz lokali o innym przeznaczeniu, jeżeli posiadają osobny adres.

3. Operator publiczny ma prawo instalowania i użytkowania, na terenach wiejskich lub obszarach o rozproszonej zabudowie, własnych oddawczych skrzynek pocztowych, po uzgodnieniu z właściwym wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta), na warunkach uzgodnionych z właścicielem, użytkownikiem wieczystym lub posiadaczem samoistnym nieruchomości.

4. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku zainstalowania przez operatora publicznego świadczącego powszechne usługi pocztowe oddawczych skrzynek pocztowych zgodnie z ust. 3.

5. Minister właściwy do spraw łączności, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, określi, w drodze rozporządzenia, wymagania, jakim powinny odpowiadać oddawcze skrzynki pocztowe oraz ich usytuowanie, jak również warunki dostępu dla operatorów, mając na uwadze zapewnienie:

1) bezpieczeństwa obrotu pocztowego;

2) powszechności i łatwości dostępu do oddawczych skrzynek pocztowych dla wszystkich operatorów;

3) zastosowania wymagań Europejskiego Komitetu Normalizacji, a w przypadku braku takich wymagań – wymagań innych międzynarodowych organizacji normalizacyjnych, których Rzeczpospolita Polska jest członkiem.

Art. 38. [Prawo zastawu na przesyłkach] 1. Operatorowi przysługuje prawo zastawu na przesyłkach w celu zabezpieczenia roszczeń wynikających z umowy o świadczenie usługi pocztowej oraz z tytułu opłat celnych lub uzasadnionych, dodatkowych kosztów świadczenia usługi, powstałych z przyczyn leżących po stronie nadawcy lub adresata.

2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli adresatem przesyłki jest organ władzy publicznej.

3. W przypadku odmowy zaspokojenia przez adresata lub nadawcę wierzytelności zabezpieczonych zastawem operator otwiera komisyjnie przesyłkę i przystępuje do sprzedaży jej zawartości:

1) niezwłocznie – w przypadku żywych zwierząt albo rzeczy niebezpiecznych lub łatwo psujących się;

2) po upływie 14 dni od dnia pisemnego zawiadomienia adresata lub nadawcy o zamierzonej sprzedaży zawartości przesyłki – w pozostałych przypadkach.

4. Kwotę uzyskaną ze sprzedaży zawartości przesyłki, o której mowa w ust. 3, operator przekazuje nadawcy, na jego koszt, po potrąceniu wierzytelności zabezpieczonych zastawem.

5. Operatorowi przysługuje roszczenie do nadawcy o pokrycie różnicy w przypadku, gdy wierzytelności zabezpieczone zastawem przewyższają kwotę uzyskaną ze sprzedaży zawartości przesyłki.

6. W przypadku gdy sprzedaż zawartości przesyłki lub jej części nie jest możliwa, do niesprzedanej zawartości przesyłki stosuje się przepisy art. 27 ust. 10.

7. Przepisy ust. 1–6 nie naruszają przepisów Kodeksu celnego [6].

Art. 39. [Tajemnica pocztowa] 1. Tajemnica pocztowa obejmuje informacje przekazywane w przesyłkach, informacje dotyczące realizacji przekazów pocztowych, dane dotyczące podmiotów korzystających z usług pocztowych oraz dane dotyczące faktu i okoliczności świadczenia usług pocztowych lub korzystania z tych usług.

2. Do zachowania tajemnicy pocztowej są obowiązani:

1) operator;

2) osoby, które z racji wykonywanej działalności mają dostęp do tajemnicy pocztowej.

3. Naruszeniem obowiązku zachowania tajemnicy pocztowej jest w szczególności:

1) ujawnianie lub przetwarzanie informacji albo danych objętych tajemnicą pocztową;

2) otwieranie zamkniętych przesyłek lub zapoznawanie się z ich treścią;

3) umożliwianie osobom nieuprawnionym działań mających na celu wykonywanie czynności, o których mowa w pkt 1 i 2.

4. Nie stanowi naruszenia obowiązku zachowania tajemnicy pocztowej:

1) podejmowanie działań, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 2, w przypadkach przewidzianych przepisami prawa lub w umowie o świadczenie usługi pocztowej;

2) posługiwanie się przez operatora listami referencyjnymi obejmującymi dane dotyczące podmiotów korzystających z jego usług pocztowych oraz rodzajów tych usług w przypadku, gdy dane te są publikowane za zgodą podmiotów, których one dotyczą.

5. Obowiązek zachowania tajemnicy pocztowej jest nieograniczony w czasie.

6. Operator jest obowiązany do zachowania należytej staranności w zakresie uzasadnionym względami technicznymi lub ekonomicznymi przy zabezpieczaniu urządzeń i obiektów wykorzystywanych przy świadczeniu usług pocztowych oraz zbiorów danych przed ujawnieniem tajemnicy pocztowej.

Art. 40. [Informacje i dane objęte tajemnicą pocztową] Informacje lub dane objęte tajemnicą pocztową mogą być zbierane, utrwalane, przechowywane, opracowywane, zmieniane, usuwane lub udostępniane tylko wówczas, gdy czynności te dotyczą świadczonej usługi pocztowej albo są niezbędne do jej wykonania lub jeżeli przepisy odrębne stanowią inaczej.

Art. 41. [Zadania na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa i porządku publicznego] 1. Operatorzy są obowiązani do wykonywania zadań na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa i porządku publicznego w zakresie i na warunkach określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych.

2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, obejmuje nieodpłatne zapewnienie przez operatora, w ramach wykonywanej przez siebie działalności pocztowej, technicznych i organizacyjnych możliwości wykonywania przez prokuraturę, sądy, organy kontroli skarbowej, organy Służby Celnej, a także uprawnione jednostki podległe Ministrowi Sprawiedliwości, Ministrowi Obrony Narodowej, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych, Szefowi Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Szefowi Centralnego Biura Antykorupcyjnego ich zadań określonych odrębnymi przepisami, począwszy od dnia rozpoczęcia działalności pocztowej. Na wniosek zainteresowanego operatora Prezes UKE może odroczyć termin rozpoczęcia wykonywania powyższego obowiązku.

3. Minister właściwy do spraw łączności, w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości, Ministrem Obrony Narodowej, ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, po zasięgnięciu opinii Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, określi, w drodze rozporządzenia:

1) przypadki, w których Prezes UKE może odroczyć termin rozpoczęcia wykonywania obowiązku, o którym mowa w ust. 2, oraz maksymalne terminy odroczeń, uwzględniając rodzaj i zakres działalności pocztowej wykonywanej przez operatora;

2) szczegółowe warunki i sposób wypełniania obowiązków, o których mowa w ust. 1, mając na względzie, aby wykonywanie powyższych obowiązków w jak najmniejszym stopniu zakłócało funkcjonowanie przedsiębiorstwa operatora, kierując się zasadą osiągnięcia celu przy jak najniższych nakładach.

Art. 42. [Aktualny plan działań w sytuacjach szczególnych zagrożeń] 1. Operator jest obowiązany posiadać aktualny plan działań w sytuacjach szczególnych zagrożeń, a w szczególności wprowadzenia stanu wojennego, stanu wyjątkowego i stanu klęski żywiołowej, w którym ustala:

1) zasady współpracy operatora z organami koordynującymi działania ratownicze, służbami ustawowo powołanymi do niesienia pomocy oraz Siłami Zbrojnymi;

2) sposób realizacji obowiązku zachowania ciągłości świadczenia usług pocztowych.

2. Operator publiczny jest obowiązany posiadać również plan współdziałania z wojskową pocztą polową w sytuacji wprowadzenia stanu wojennego lub stanu wyjątkowego.

3. Minister właściwy do spraw łączności, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej i ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, określi, w drodze rozporządzenia, tryb sporządzania i aktualizacji planu, o którym mowa w ust. 1, mając na uwadze rodzaj działalności wykonywanej przez operatorów i obszar, na którym jest wykonywana działalność pocztowa.

4. Minister właściwy do spraw łączności, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, określi, w drodze rozporządzenia, tryb sporządzania i aktualizacji planu, o którym mowa w ust. 2, uwzględniając funkcjonującą w czasie pokoju infrastrukturę operatora publicznego.

Art. 43. [Wprowadzenie stanu wyjątkowego] 1. W przypadku wprowadzenia stanu wyjątkowego minister właściwy do spraw łączności może, w drodze decyzji:

1) nałożyć na operatora obowiązki dotyczące zachowania ciągłości świadczenia usług pocztowych;

2) nakazać operatorowi nieodpłatne świadczenie niektórych usług pocztowych związanych z usuwaniem skutków wystąpienia sytuacji szczególnego zagrożenia.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, minister właściwy do spraw łączności zapewnia operatorowi środki finansowe z budżetu państwa, niezbędne do wykonania nałożonego zadania.

3. Decyzje, o których mowa w ust. 1, wygasają z mocy prawa z dniem zniesienia stanu wyjątkowego.

Art. 44. [Sprawozdanie z działalności pocztowej] 1. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe jest obowiązany do corocznego przedstawiania Prezesowi UKE, w terminie do dnia 31 marca, sprawozdania z działalności pocztowej w poprzednim roku oraz danych dotyczących:

1) zakresu wykonywanej działalności pocztowej;

2) sprzedaży usług pocztowych w ujęciu ilościowym i wartościowym w podziale na:

a) powszechne usługi pocztowe świadczone w ramach usług zastrzeżonych,

b) pozostałe powszechne usługi pocztowe,

c) inne usługi pocztowe, niewymienione w lit. a i b;

3) wykazu placówek operatora, w tym prowadzonych przez agentów lub agentów pocztowych;

4) liczby nadawczych skrzynek pocztowych;

5) liczby i rodzajów złożonych reklamacji oraz sposobu ich rozpatrzenia.

1a. Operator publiczny jest obowiązany przedstawić Prezesowi UKE wraz ze sprawozdaniem z działalności pocztowej, o którym mowa w ust. 1, informację o liczbie złożonych skarg z tytułu opóźnionego doręczenia przesyłek listowych najszybszej kategorii i przesyłek listowych niebędących przesyłkami najszybszej kategorii.

2. Operator nieświadczący powszechnych usług pocztowych jest obowiązany do corocznego przedkładania Prezesowi UKE w terminie do dnia 31 marca, sprawozdania z działalności pocztowej w poprzednim roku oraz danych dotyczących:

1) zakresu wykonywanej działalności pocztowej;

2) sprzedaży usług pocztowych w ujęciu ilościowym i wartościowym w podziale na:

a) usługi świadczone w ramach granicy wagowej usług zastrzeżonych,

b) inne usługi pocztowe;

3) wykazu placówek operatora, w tym prowadzonych przez agentów;

4) liczby i rodzajów reklamacji oraz sposobu ich rozpatrzenia.

3. Prezes UKE może zobowiązać operatorów do przedłożenia, w terminie nie krótszym niż 14 dni, innych informacji niezbędnych do wykonania przepisów ustawy.

4. Prezes UKE przedstawia ministrowi właściwemu do spraw łączności corocznie, w terminie do dnia 15 maja, na podstawie informacji, o których mowa w ust. 1–3, ocenę funkcjonowania rynku usług pocztowych łącznie z wynikami kontroli działalności pocztowej.

Art. 45. [Potwierdzenie nadania przesyłki] Potwierdzenie nadania przesyłki rejestrowanej lub przekazu pocztowego wydane przez placówkę operatora publicznego ma moc dokumentu urzędowego.

Art. 47. [Wyłączność świadczenia usług zastrzeżonych] 1. Operatorowi publicznemu przysługuje wyłączność, z zastrzeżeniem ust. 2, świadczenia usług pocztowych, zwanych dalej „usługami zastrzeżonymi”, polegających na:

1) przyjmowaniu, przemieszczaniu i doręczaniu w obrocie krajowym:

a) przesyłek z korespondencją,

b) przesyłek reklamowych,

c) przesyłek innych niż wymienione w lit. a i b, nadanych w sposób uniemożliwiający sprawdzenie zawartości o masie nieprzekraczającej granicy wagowej, o której mowa w ust. 4;

2) przyjmowaniu, przemieszczaniu i doręczaniu w obrocie zagranicznym przesyłek o masie nieprzekraczającej granicy wagowej, o której mowa w ust. 4;

3) przyjmowaniu i doręczaniu w obrocie krajowym i zagranicznym przesyłek z korespondencją, o ile w procesie przyjmowania lub doręczania stają się one przesyłkami o masie nieprzekraczającej granicy wagowej, o której mowa w ust. 4;

4) (uchylony).

2. Nie narusza wyłączności świadczenia usług zastrzeżonych przyjmowanie, przemieszczanie i doręczanie przesyłek wymienionych w ust. 1, w obrocie krajowym lub zagranicznym, o masie nieprzekraczającej granicy wagowej, o której mowa w ust. 4, za pobraną przez operatora opłatą, nie niższą niż dwu i półkrotność opłaty za przyjęcie, przemieszczenie i doręczenie przesyłki listowej stanowiącej przesyłkę najniższego przedziału wagowego najszybszej kategorii określonej w cenniku powszechnych usług pocztowych operatora publicznego, o którym mowa w art. 51 ust. 4, obowiązującego w danym czasie odpowiednio w obrocie krajowym i zagranicznym.

3. Do usług zastrzeżonych, o których mowa w ust. 1, nie zalicza się wymiany dokumentów.

4. Granica wagowa usług zastrzeżonych wynosi 50 g.

Art. 48. [Odmowa zawarcia umowy o świadczenie powszechnych usług pocztowych] Operator publiczny nie może odmówić zawarcia umowy o świadczenie powszechnych usług pocztowych, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 1 i ust. 2 pkt 1.

Art. 48a. [Termin doręczenia przesyłki listowej] 1. Operator publiczny obowiązany jest doręczać przesyłki listowe przyjęte do przemieszczenia i doręczenia w ramach powszechnej usługi pocztowej:

1) nie później niż w 4 dniu po dniu nadania – w przypadku przesyłki listowej najszybszej kategorii;

2) nie później niż w 6 dniu po dniu nadania – w przypadku przesyłki niebędącej przesyłką najszybszej kategorii.

2. W przypadku doręczenia przesyłki listowej w terminie późniejszym niż określony w ust. 1, adresatowi lub nadawcy przysługuje prawo do wniesienia skargi z tytułu opóźnionego doręczenia przesyłki listowej.

3. Skargę wnosi się:

1) nie wcześniej niż:

a) 5 dnia od dnia nadania przesyłki listowej – w przypadku przesyłki listowej najszybszej kategorii,

b) 7 dnia od dnia nadania przesyłki listowej – w przypadku przesyłki listowej niebędącej przesyłką najszybszej kategorii oraz

2) nie później niż po upływie 30 dni od dnia nadania przesyłki listowej.

4. Skargę wnosi się w każdej placówce operatora publicznego, w formie pisemnej, ustnej do protokołu, elektronicznej bądź w innej, która ujawnia wolę skarżącego w sposób dostateczny.

5. Placówka operatora publicznego, w której została wniesiona skarga, przekazuje ją niezwłocznie do jednostki organizacyjnej właściwej do rozpatrzenia skargi. Jednostka ta, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia otrzymania skargi, udziela na nią odpowiedzi w formie pisemnej.

6. Skarga powinna zawierać:

1) imię i nazwisko albo nazwę skarżącego oraz jego adres;

2) określenie rodzaju przesyłki listowej, której dotyczy;

3) uzasadnienie skargi;

4) datę oraz podpis skarżącego.

Art. 49. [Regulamin świadczenia powszechnych usług pocztowych] 1. Operator określa w regulaminie świadczenia powszechnych usług pocztowych zasady ich świadczenia oraz ogólne warunki dostępu do tych usług. Ponadto operator publiczny uwzględnia w regulaminie specyfikę wynikającą z ciążącego na nim obowiązku, o którym mowa w art. 46 ust. 1.

2. Operator przedkłada Prezesowi UKE projekt regulaminu świadczenia powszechnych usług pocztowych, o którym mowa w ust. 1, oraz projekt zmian do obowiązującego regulaminu, co najmniej na 60 dni przed wprowadzeniem.

3. Prezes UKE może, w drodze decyzji, w terminie do 30 dni od dnia przedłożenia projektu regulaminu świadczenia powszechnych usług pocztowych albo projektu zmian do obowiązującego regulaminu, wnieść sprzeciw wobec ich postanowień, jeżeli są sprzeczne z przepisami prawa lub naruszają prawa podmiotów korzystających z powszechnych usług pocztowych.

4. Regulamin świadczenia powszechnych usług pocztowych lub jego zmiany w części objętej sprzeciwem Prezesa UKE nie wchodzą w życie.

Art. 50. [Opłaty za świadczenie powszechnych usług pocztowych] 1. Opłaty za świadczenie powszechnych usług pocztowych powinny być ustalone z uwzględnieniem kosztów ich świadczenia.

2. Zasady ustalania opłat za świadczenie powszechnych usług pocztowych powinny być jednolite na terytorium całego kraju oraz przejrzyste i niedyskryminujące.

3. Zastosowanie jednolitych opłat nie wyklucza prawa operatora świadczącego powszechne usługi pocztowe do zastosowania taryfy specjalnej, niższej niż obowiązująca za dany rodzaj lub sposób świadczenia usługi w stosunku do nadawców, którzy wykonują uzgodnione z operatorem czynności związane z przygotowaniem lub opracowaniem przesyłek lub uzgodnią z nim dodatkowe warunki w zakresie sposobu świadczenia usługi oraz do nadawców nadających znaczną liczbę przesyłek w ustalonym z operatorem okresie czasu, pod warunkiem że operator przy ustalaniu opłat:

1) stosuje wobec nadawców jednolite i równe kryteria zarówno co do opłat jak i warunków związanych z umową;

2) uwzględnia koszty świadczenia usługi obejmującej pełny zakres oferowanych świadczeń związanych z usługą pocztową danego rodzaju lub sposobem świadczenia tej usługi, z wyłączeniem kosztów nieponiesionych w związku z ograniczeniem wykonywanych przez operatora czynności.

4. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe obowiązany jest określić w regulaminie, o którym mowa w art. 49 ust. 1, kryteria ustalania taryf specjalnych z uwzględnieniem zasad, o których mowa w ust. 3, i udostępnić informację w tym zakresie we wszystkich placówkach operatora, w których te usługi są świadczone.

Art. 50a. [Subsydiowanie powszechnych usług pocztowych z przychodów z usług zastrzeżonych] 1. Zakazane jest subsydiowanie powszechnych usług pocztowych niebędących usługami zastrzeżonymi z przychodów z usług zastrzeżonych.

2. Zakaz, o którym mowa w ust. 1, nie ma zastosowania, w przypadku gdy subsydiowanie jest dokonywane w rozmiarze niezbędnym do wywiązania się operatora publicznego z nałożonego na niego obowiązku świadczenia powszechnych usług pocztowych w zakresie usług niebędących usługami zastrzeżonymi.

3. Zamiar rozpoczęcia subsydiowania wraz z pisemnym uzasadnieniem operator publiczny przedstawia Prezesowi UKE w celu uzyskania opinii w zakresie wystąpienia przesłanki, o której mowa w ust. 2.

4. Prezes UKE wydaje opinię w sprawie zasadności uruchomienia subsydiowania w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia otrzymania wystąpienia.

5. Prezes UKE w okresie przewidzianym do wydania opinii może pisemnie wezwać operatora publicznego do przedłożenia dodatkowych informacji w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania.

Art. 51. [Ustalenie wysokości opłat za usługi pocztowe] 1. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe ustala wysokość opłat za te usługi zgodnie z zasadami, o których mowa w art. 50.

2. Prezes UKE może wystąpić, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw łączności, z wnioskiem do Rady Ministrów o ustalenie na podstawie art. 4 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. Nr 97, poz. 1050, z późn. zm.), cen urzędowych powszechnych usług pocztowych.

3. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe, w tym operator publiczny, przedkłada Prezesowi UKE projekt cennika powszechnych usług pocztowych oraz projekt zmian do obowiązującego cennika wraz z określeniem poszczególnych składników kosztów świadczenia każdej usługi, co najmniej na 60 dni przed planowanym terminem ich wprowadzenia.

4. Prezes UKE może, w drodze decyzji, w terminie do 30 dni od dnia przedłożenia projektu cennika powszechnych usług pocztowych lub projektu zmian do obowiązującego cennika, wnieść sprzeciw w stosunku do całości albo części projektu tego cennika albo projektu zmian do obowiązującego cennika, jeżeli są one sprzeczne z przepisami ustawy. Cennik powszechnych usług pocztowych lub jego zmiany w zakresie objętym sprzeciwem Prezesa UKE nie wchodzą w życie.

5. Prezes UKE w okresie przewidzianym na wykonanie czynności, o których mowa w ust. 4, może zobowiązać pisemnie operatora świadczącego usługi powszechne do przedłożenia, nie później niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisma, dodatkowych informacji umożliwiających ocenę projektu cennika powszechnych usług pocztowych lub projektu zmian do obowiązującego cennika.

6. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe jest obowiązany do udostępnienia cenników powszechnych usług pocztowych we wszystkich placówkach, w których są one świadczone.

7. Cenniki powszechnych usług pocztowych operatora publicznego oraz zmiany do obowiązującego cennika podlegają niezwłocznie ogłoszeniu w Biuletynie Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanym dalej „Biuletynem UKE”.

Art. 52. [Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych i rachunku kosztów] 1. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe jest obowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych i rachunku kosztów w sposób umożliwiający kalkulację kosztów:

1) odrębnie dla każdej z usług z obszaru zastrzeżonego;

2) zbiorczo dla usług niezastrzeżonych z rozgraniczeniem na:

a) powszechne usługi pocztowe,

b) nienależące do powszechnych usług pocztowych.

2. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw łączności, określi, w drodze rozporządzenia, sposób podziału kosztów, przyjmując jako zasadę, że powinien on umożliwiać wyliczenie kosztów jednostkowych, z uwzględnieniem ust. 1.

3. Operator świadczący powszechne usługi pocztowe przedkłada Prezesowi UKE, corocznie, w terminie do dnia 31 marca każdego roku za rok poprzedni, oświadczenie co do spełniania wymagań, o których mowa w ust. 1.

4. Prezes UKE jest obowiązany do przeprowadzenia weryfikacji realizacji wymagań, o których mowa w ust. 1 i 2.

5. Prezes UKE publikuje w Biuletynie UKE oświadczenie, o którym mowa w ust. 3.

6. Operator publiczny jest obowiązany do przedkładania Prezesowi UKE, nie później niż do dnia 31 lipca każdego roku za rok poprzedni, zbadanego przez biegłego rewidenta, sprawozdania finansowego, w zakresie zgodnym z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694, z późn. zm.) oraz z ust. 1 i 2.

Art. 52a. [Dotacja podmiotowa] 1. Operator publiczny obowiązany do świadczenia powszechnych usług pocztowych otrzymuje z budżetu państwa dotację podmiotową do działalności polegającej na świadczeniu powszechnych usług pocztowych, jeżeli ich świadczenie przynosi stratę.

2. Wysokość dotacji określa ustawa budżetowa, przy czym kwota dotacji nie może przekroczyć różnicy pomiędzy kosztami świadczenia powszechnych usług pocztowych a przychodami z tego tytułu.

3. Operator publiczny jest obowiązany zgłaszać ministrowi właściwemu do spraw łączności wysokość straty poniesionej na świadczeniu powszechnych usług pocztowych do dnia 15 kwietnia roku następującego po roku, w którym strata ta została poniesiona.

4. Dotacja za rok, w którym powstała strata, jest przyznawana w terminie do dnia 31 grudnia roku następującego po roku, którego dotyczy dotacja, na podstawie przedłożonej przez Prezesa UKE, w terminie do dnia 30 listopada roku następującego po roku, którego dotyczy dotacja, ministrowi właściwemu do spraw łączności:

1) kopii zbadanego przez biegłego rewidenta sprawozdania finansowego operatora publicznego, o którym mowa w art. 52 ust. 6;

2) informacji o spełnieniu przez operatora wymogów dotyczących świadczenia powszechnych usług pocztowych, o których mowa w ustawie;

3) informacji o dokonaniu weryfikacji wymagań w zakresie prowadzenia przez operatora publicznego ksiąg rachunkowych i rachunku kosztów, o których mowa w art. 52 ust. 1 i 2.

5. Do dotacji, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 33a.

Art. 53. [Właściwe zabezpieczenie przesyłki] 1. Operator publiczny nie może odmówić właściwego zabezpieczenia przesyłki zgodnie z wymaganiami umowy lub regulaminu świadczenia powszechnych usług pocztowych.

2. Z tytułu wykonania zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 1, operator może pobierać opłatę uwzględniającą koszty wykonania zabezpieczenia.

Art. 54. [Obowiązek odpłatnego przewożenia przesyłek] 1. Podmioty wykonujące publiczną regularną komunikację lądową, lotniczą, morską lub śródlądową są obowiązane przewozić odpłatnie przesyłki będące przedmiotem powszechnej usługi pocztowej.

2. Podmiot zarządzający stacją kolejową, lotniskiem cywilnym lub portem morskim albo śródlądowym jest obowiązany zapewnić operatorowi świadczącemu powszechne usługi pocztowe dostęp do niezbędnych pomieszczeń i urządzeń umożliwiający załadunek i wyładunek, o ile nie utrudnia to racjonalnego z nich korzystania.

3. Szczegółowe warunki wykonywania przez podmioty obowiązków, o których mowa w ust. 1 i 2, ustala się w umowie, która powinna być zawarta w terminie 30 dni od dnia wystąpienia przez operatora o jej zawarcie.

4. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli nieruchomość stanowi przedmiot użytkowania, najmu, dzierżawy lub trwałego zarządu.

Art. 55. [Badania jakości powszechnych usług pocztowych] 1. Prezes UKE prowadzi badania jakości powszechnych usług pocztowych, uzyskanej przez operatora świadczącego powszechne usługi pocztowe w poprzednim roku, co najmniej w zakresie wskaźnika terminowości doręczeń przesyłek.

2. Prezes UKE publikuje w Biuletynie UKE, w terminie do dnia 31 maja, roczny raport zawierający wyniki badań, o których mowa w ust. 1, a także informacje o ilości i rodzajach zgłoszonych reklamacji oraz sposobie ich rozpatrzenia, z uwzględnieniem podziału na powszechne usługi pocztowe i usługi niebędące powszechnymi usługami pocztowymi.

Art. 56. [Dostęp osób niepełnosprawnych] Operator świadczący powszechne usługi pocztowe zapewnia osobom niepełnosprawnym dostęp do świadczonych powszechnych usług pocztowych przez:

1) organizację pracy placówek operatora umożliwiającą osobom poruszającym się za pomocą wózka inwalidzkiego korzystanie z usług świadczonych przez te placówki;

2) tworzenie w placówkach operatora odpowiednio oznakowanych stanowisk obsługi osób niepełnosprawnych;

3) umieszczanie nadawczych skrzynek pocztowych w sposób i w miejscu umożliwiającym korzystanie z nich osobie niepełnosprawnej, poruszającej się za pomocą wózka inwalidzkiego, w szczególności nadawczych skrzynek pocztowych instalowanych w placówce operatora lub na nieruchomości użytkowanej przez tę placówkę;

4) doręczanie osobom:

a) z uszkodzeniem narządu ruchu powodującym konieczność korzystania z wózka inwalidzkiego,

b) niewidomym lub ociemniałym

– na ich wniosek i bez pobierania dodatkowych opłat, przesyłek listowych, przesyłek rejestrowanych, w tym przesyłek z zadeklarowaną wartością oraz kwot pieniężnych określonych w przekazach pocztowych, z pominięciem oddawczej skrzynki pocztowej oraz bez konieczności odbierania przesyłki w placówce operatora;

5) przyjmowanie od osoby niepełnosprawnej w miejscu jej zamieszkania prawidłowo opłaconej przesyłki niebędącej przesyłką rejestrowaną.

Art. 58. [Odszkodowanie] 1. Z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania powszechnej usługi pocztowej przysługuje odszkodowanie:

1) za utratę przesyłki poleconej – w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż pięćdziesięciokrotność opłaty pobranej przez operatora publicznego za traktowanie przesyłki jako przesyłki poleconej;

2) za utratę paczki pocztowej – w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż dziesięciokrotność opłaty pobranej za jej nadanie;

3) za utratę przesyłki z zadeklarowaną wartością – w wysokości żądanej przez nadawcę, nie wyższej jednak niż zadeklarowana wartość przesyłki;

4) za ubytek zawartości lub uszkodzenie paczki pocztowej lub przesyłki poleconej – w wysokości żądanej przez nadawcę lub w wysokości zwykłej wartości utraconych lub uszkodzonych rzeczy, nie wyższej jednak niż maksymalna wysokość odszkodowania, o którym mowa w pkt 1 lub 2;

5) za ubytek zawartości przesyłki z zadeklarowaną wartością – w wysokości zwykłej wartości utraconych rzeczy;

6) za uszkodzenie zawartości przesyłki z zadeklarowaną wartością – w wysokości zwykłej wartości rzeczy, których uszkodzenie stwierdzono.

2. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 5 i 6, nie może być wyższe niż zadeklarowana wartość przesyłki.

Art. 59. [Odszkodowanie za niezrealizowanie przekazu pocztowego] W przypadku niezrealizowania przekazu pocztowego przysługuje odszkodowanie w wysokości pięciokrotnej opłaty pobranej za jego nadanie. Ponadto zwrotowi podlega kwota pieniężna określona w przekazie pocztowym.

Art. 60. [Niewykonanie usługi] W przypadku niewykonania usługi, operator niezależnie od należnego odszkodowania, zwraca w całości opłatę pobraną za wykonanie usługi.

Art. 61. [Zgłoszenie reklamacji] 1. W przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania powszechnej usługi pocztowej w zakresie przesyłki rejestrowanej i przekazu pocztowego, prawo wniesienia reklamacji przysługuje nadawcy albo adresatowi – gdy nadawca zrzeknie się na jego rzecz prawa dochodzenia roszczeń albo gdy przesyłka lub kwota pieniężna określona w przekazie pocztowym zostanie doręczona adresatowi.

2. Nadawca albo adresat mogą zgłosić reklamację w każdej placówce operatora świadczącego powszechne usługi pocztowe.

3. Minister właściwy do spraw łączności określi, w drodze rozporządzenia:

1) okoliczności, w których powszechną usługę pocztową w zakresie przesyłki rejestrowanej i przekazu pocztowego uważa się za niewykonaną,

2) szczegółowe warunki, jakim powinna odpowiadać reklamacja za niewykonanie lub nienależyte wykonanie powszechnej usługi pocztowej w zakresie przesyłki rejestrowanej i przekazu pocztowego,

3) szczegółowy tryb postępowania reklamacyjnego w odniesieniu do powszechnych usług pocztowych w zakresie przesyłki rejestrowanej i przekazu pocztowego

– mając na uwadze maksymalne uproszczenie procedur reklamacyjnych, zapewnienie ich przejrzystości oraz niezbędną ochronę interesu nadawcy i adresata.

Art. 62. [Dochodzenie roszczeń] 1. Prawo dochodzenia w postępowaniu sądowym, w postępowaniu, o którym mowa w art. 62a, lub w postępowaniu przed stałym konsumenckim sądem polubownym roszczeń określonych w ustawie, wynikających ze stosunków z operatorem świadczącym powszechne usługi pocztowe w zakresie świadczenia powszechnych usług pocztowych, przysługuje nadawcy albo adresatowi po wyczerpaniu drogi postępowania reklamacyjnego.

2. Drogę postępowania reklamacyjnego uważa się za wyczerpaną w przypadku odmowy uznania reklamacji przez operatora albo niezapłacenia dochodzonej należności w terminie 90 dni od dnia wniesienia reklamacji.

3. Roszczenia dochodzone na podstawie ustawy przedawniają się z upływem 12 miesięcy od dnia nadania przesyłki lub przekazu pocztowego.

4. Bieg przedawnienia roszczeń zawiesza się na okres od dnia wniesienia reklamacji do dnia wyczerpania drogi postępowania reklamacyjnego.

Art. 62a. [Postępowanie mediacyjne] 1. Spór cywilnoprawny między konsumentem a operatorem świadczącym usługi pocztowe może być zakończony polubownie w drodze postępowania mediacyjnego.

2. Postępowanie mediacyjne prowadzi Prezes UKE na wniosek konsumenta lub z urzędu, jeżeli wymaga tego ochrona interesu konsumenta.

3. W toku postępowania mediacyjnego Prezes UKE zapoznaje operatora, o którym mowa w ust. 1, z roszczeniem konsumenta, przedstawia stronom sporu przepisy prawa mające zastosowanie w sprawie oraz ewentualne propozycje polubownego zakończenia sporu.

4. Prezes UKE może wyznaczyć stronom termin polubownego zakończenia sprawy.

5. Prezes UKE odstępuje od postępowania mediacyjnego, jeżeli w wyznaczonym terminie sprawa nie została polubownie zakończona oraz w razie oświadczenia co najmniej jednej ze stron, że nie wyraża ona zgody na polubowne zakończenie sprawy.

Art. 62b. [Stałe polubowne sądy konsumenckie] Stałe polubowne sądy konsumenckie przy Prezesie UKE działają na zasadach określonych w art. 110 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. – Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800, z późn. zm.).

Art. 64. [Czynności kontrolne] 1. Pracownikom Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanym dalej „pracownikami UKE”, przysługuje, po okazaniu legitymacji służbowej oraz doręczeniu pisemnego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli wydanego przez Prezesa UKE, prawo do związanego z zakresem kontroli:

1) dostępu do materiałów, dokumentów i danych podlegających kontroli, a także sporządzania ich kopii;

2) wstępu do wszystkich obiektów i nieruchomości oraz pomieszczeń kontrolowanej jednostki;

3) przeprowadzenia oględzin, ważenia przesyłek oraz sprawdzenia wysokości opłaty pobranej przez operatora;

4) sprawdzania zawartości przesyłek o masie nieprzekraczającej dopuszczalnej granicy wagowej nadanych w sposób umożliwiający sprawdzenie zawartości, przyjętych do przemieszczenia lub doręczenia przez podmioty niebędące operatorem publicznym, bez otwierania przesyłki.

2. (uchylony).

3. Kontrolowany przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić warunki sprawnego przeprowadzania kontroli oraz udostępnić pracownikom UKE materiały, dokumenty i dane podlegające kontroli, a także udzielać wszelkich potrzebnych informacji.

4. Czynności kontrolne są dokonywane w obecności kontrolowanego przedsiębiorcy lub osoby przez niego upoważnionej.

5. Czynności kontrolne powinny być przeprowadzane w sposób niepowodujący zakłóceń w funkcjonowaniu kontrolowanego przedsiębiorcy. W przypadku gdy zakres lub termin przeprowadzanej kontroli ma niekorzystny wpływ na jakość usług świadczonych przez kontrolowanego przedsiębiorcę, konieczność podjęcia takich działań powinna być uzasadniona w protokole, o którym mowa w ust. 6.

6. Kontrolujący sporządza protokół kontroli.

7. Protokół, o którym mowa w ust. 6, podpisuje także kontrolowany przedsiębiorca lub osoba przez niego upoważniona.

8. Kontrolowany przedsiębiorca może wnieść do protokołu zastrzeżenia i uwagi wraz z uzasadnieniem w terminie 30 dni od dnia doręczenia protokołu.

9. W przypadku odmowy podpisania protokołu przez osoby, o których mowa w ust. 4, kontrolujący czyni o tym wzmiankę w protokole, a odmawiający podpisu może, w terminie 7 dni, przedstawić swoje stanowisko na piśmie Prezesowi UKE.

Art. 65. [Decyzje kończące kontrolę stwierdzającą naruszenia] 1. W przypadku naruszenia przepisów, decyzji lub postanowień dotyczących działalności pocztowej, Prezes UKE wydaje decyzję określającą zakres naruszeń oraz termin usunięcia nieprawidłowości. Decyzja może określać sposób usunięcia nieprawidłowości.

2. W przypadku stwierdzenia świadczenia usług pocztowych bez wymaganego zezwolenia lub wpisu do rejestru, Prezes UKE wydaje decyzję nakazującą wstrzymanie działalności. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu.

Art. 66. [Postępowanie przed Prezesem UKE] 1. Do postępowania przed Prezesem UKE stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Od decyzji Prezesa UKE, o których mowa w art. 68 ust. 1, przysługuje odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie – sądu ochrony konkurencji i konsumentów, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

Art. 68. [Ustalenie wysokości kary pieniężnej i termin jej uiszczenia] 1. Kary pieniężne, o których mowa w art. 67 ust. 1 i 4, wymierza Prezes UKE w drodze decyzji.

2. Ustalając wysokość kary pieniężnej, Prezes UKE uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, dotychczasową działalność podmiotu oraz jego możliwości finansowe.

3. Operator jest obowiązany do dostarczenia Prezesowi UKE, na jego żądanie, w terminie 30 dni od dnia otrzymania żądania, danych niezbędnych do określenia podstawy wymiaru kary pieniężnej. W przypadku niedostarczenia danych lub dostarczenia danych uniemożliwiających ustalenie podstawy wymiaru kary pieniężnej, Prezes UKE może ustalić podstawę kary pieniężnej w sposób szacunkowy, nie mniejszą jednak niż:

1) 200 % przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z grudnia poprzedniego roku, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” – w przypadkach, o których mowa w art. 67 ust. 4 i 5;

2) równowartość 250 000 euro, wyrażona w złotych i ustalona przy zastosowaniu kursu średniego ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu wydania decyzji o nałożeniu kary pieniężnej – w pozostałych przypadkach.

4. Termin uiszczenia kar pieniężnych wynosi 14 dni od dnia doręczenia decyzji ostatecznej o nałożeniu kary.

5. Kary pieniężne nieuiszczone w terminie podlegają, wraz z odsetkami za zwłokę, przymusowemu ściągnięciu, w trybie określonym w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Art. 70. (pominięty).

Art. 71. (pominięty).

Art. 72. (pominięty).

Art. 73. (pominięty).

Art. 74. (pominięty).

Art. 75. (pominięty).

Art. 77. (pominięty).

Art. 78. (pominięty).

Art. 79. (pominięty).

Art. 80. (pominięty).

Art. 81. (pominięty).

Art. 82. (pominięty).

Art. 83. (pominięty).

Art. 84. (pominięty).

Art. 85. (pominięty).

Art. 86. (pominięty).

Art. 87. (pominięty).

Art. 89. [Wpis Poczty Polskiej do rejestru] Prezes URTiP dokonuje wpisu Poczty Polskiej w zakresie świadczenia powszechnych usług pocztowych do rejestru w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy.

Art. 90. [Obowiązek wymiany oddawczych skrzynek pocztowych] 1. W okresie 5 lat od dnia wejścia w życie ustawy właściciel lub współwłaściciele nieruchomości, o których mowa w art. 37 ust. 1, są obowiązani wymienić oddawcze skrzynki pocztowe zainstalowane przed dniem jej wejścia w życie, jeżeli nie spełniają one wymagań wynikających z ustawy.

2. Jeżeli oddawcze skrzynki pocztowe, podlegające wymianie na podstawie ust. 1, zostały zainstalowane przez operatora publicznego, o terminie ich wymiany właściciel lub współwłaściciele nieruchomości powiadamiają operatora publicznego.

Art. 91. (pominięty).

Art. 92. (pominięty).

Art. 93. [Umowy o świadczenie powszechnej usługi pocztowej] Do umów o świadczenie powszechnej usługi pocztowej zawartej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 95, oraz wydane na jej podstawie przepisy wykonawcze.

Art. 94. (pominięty).

Art. 95. [Przepisy uchylone] Traci moc ustawa z dnia 23 listopada 1990 r. o łączności (Dz. U. z 1995 r. Nr 117, poz. 564, z 1996 r. Nr 106, poz. 496, z 1997 r. Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 106, poz. 675, Nr 121, poz. 770 i Nr 137, poz. 926, z 1998 r. Nr 137, poz. 887 i Nr 150, poz. 984, z 1999 r. Nr 47, poz. 461, z 2000 r. Nr 62, poz. 718, Nr 73, poz. 852 i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 67, poz. 678 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253).

Art. 96. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem:

1) art. 7–12, art. 15 i art. 19, które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia;

2) art. 51 i art. 52 ust. 1 i ust. 3–5, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2004 r.;

3) art. 84 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a i b, który wchodzi w życie z dniem ogłoszenia;

4) art. 84 pkt 2 lit. c, który wchodzi w życie z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej.