Na podstawie art. 75 ust. 6 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin (Dz. U. z 2004 r. Nr 11, poz. 94, z póżn. zm.²⁾) zarządza się, co następuje:

§ 1.1. Jednostka organizacyjna prowadząca szkolenia w zakresie obrotu, konfekcjonowania lub stosowania środków ochrony roślin, zwana dalej „jednostką”, zapewnia pomieszczenia umożliwiające prowadzenie zajęć dla nie więcej niż 30 osób i wykorzystanie pomocy audiowizualnych.

2. Jednostka zapewnia miejsce do prowadzenia zajęć praktycznych w zakresie wykonywania zabiegów środkami ochrony roślin, w którym będzie możliwe wykorzystanie opryskiwaczy ciągnikowych polowych i ciągnikowych sadowniczych, wraz z ciągnikiem, oraz wykorzystywanie przyrządów do regulacji opryskiwacza i części do jego modernizacji lub sprzętu agrolotniczego.

§ 2.Uczestnikom szkolenia udostępnia się w szczególności:

1) pomoce audiowizualne: prezentacje multimedialne, filmy szkoleniowe, zestawy foliogramów, przeźrocza;

2) materiały szkoleniowe;

3) modelowy zestaw odzieży ochronnej stosowanej przy wykonywaniu zabiegów ochrony roślin w uprawach polowych, sadowniczych i pod osłonami, w tym w szklarniach, inspektach, namiotach foliowych i magazynach;

4) opryskiwacze ciągnikowe polowe i ciągnikowe sadownicze, wraz z ciągnikiem, lub sprzęt agrolotniczy;

5) części do modernizacji opryskiwaczy;

6) przyrządy do regulacji opryskiwacza: stoper, taśmę mierniczą, kalkulator, suwaki do określania parametrów pracy, cylindry miarowe;

7) wiatromierze.

§ 3.1. Jednostka zapewnia wykonanie zadań szkoleniowych przez osoby, które posiadają co najmniej pięcioletni staż pracy na stanowiskach związanych z ochroną roślin oraz:

1) ukończyły szkołę ponadpodstawową lub ponadgimnazjalną prowadzącą kształcenie w zawodzie technik rolnik, technik ogrodnik, technik leśnik lub technik mechanizacji rolnictwa i uzyskały tytuł zawodowy w danym zawodzie lub

2) ukończyły studia wyższe na kierunku rolnictwo, ogrodnictwo, leśnictwo lub technika rolnicza i leśna.

2. Zadania szkoleniowe w części dotyczącej bezpieczeństwa i higieny pracy mogą być wykonywane przez osoby które ukończyły szkołę ponadpodstawową lub ponadgimnazjalną prowadzącą kształcenie w zawodzie technik bezpieczeństwa i higieny pracy lub które ukończyły studia wyższe o specjalności w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy albo studia podyplomowe w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.

§ 5.Wzór zaświadczenia o ukończeniu szkolenia jest określony w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

§ 6.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.³⁾

Załączniki do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
z dnia 28 maja 2008 r. (poz. 671)

Załącznik nr 1

PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE OBROTU I KONFEKCJONOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN

1. Wybrane zagadnienia w zakresie obowiązujących przepisów, dotyczących:

1) dopuszczania środków ochrony roślin do obrotu,

2) warunków prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie konfekcjonowania lub obrotu środkami ochrony roślin,

3) wymagań w zakresie obrotu, konfekcjonowania i stosowania środków ochrony roślin,

4) zakresu działania Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa w ramach nadzoru nad obrotem i stosowaniem środków ochrony roślin, w tym: nakazu wycofania środka ochrony roślin z obrotu, zakazu stosowania środka ochrony roślin, kontroli jakości środków ochrony roślin, kontroli prawidłowości stosowania środków ochrony roślin,

5) postępowania w przypadku reklamacji środków ochrony roślin,

6) postępowania ze środkami przeterminowanymi, niepełnowartościowymi oraz z opróżnionymi opakowaniami po środkach ochrony roślin,

7) wprowadzania do obrotu podrobionych środków ochrony roślin, w tym:

a) niebezpieczeństw wynikających z wprowadzania do obrotu podrobionych środków ochrony roślin,

b) metod rozpoznawania podrobionych środków ochrony roślin

– w wymiarze 4 godzin.

2. Charakterystyka i stosowanie środków ochrony roślin:

1) skład środków ochrony roślin,

2) formy użytkowe środków ochrony roślin,

3) okres karencji i okres prewencji,

4) klasyfikacja środków ochrony roślin pod względem stwarzania przez nie zagrożeń dla zdrowia człowieka, pszczół i organizmów wodnych,

5) podział środków ochrony roślin:

a) ze względu na funkcję, na:

– roztoczobójcze (akarycydy),

– bakteriobójcze (bakteriocydy),

– grzybobójcze (fungicydy),

– chwastobójcze (herbicydy),

– owadobójcze (insektycydy),

– mięczakobójcze (moluskocydy),

– nicieniobójcze (nematocydy),

– regulatory wzrostu roślin,

– odstraszające szkodniki (repelenty),

– gryzoniobójcze (rodentycydy),

– przyciągające szkodniki (atraktanty),

– kretobójcze (talpicydy),

– wirusobójcze (wirocydy),

– inne,

b) ze względu na sposób oddziaływania na organizmy szkodliwe, na:

– kontaktowe,

– żołądkowe,

– inhalacyjne,

– fungitoksyczne,

– fungistatyczne,

– desykujące,

– inhibitujące wzrost i rozwój,

– inny

– w wymiarze 6 godzin.

3. Zagadnienia z zakresu ochrony roślin uprawnych:

1) podstawowe wiadomości o organizmach szkodliwych i ich zwalczaniu, w tym o:

a) organizmach chorobotwórczych,

b) chwastach,

c) szkodnikach,

2) przegląd metod ochrony roślin, w tym: agrotechniczna, hodowlana, mechaniczna, fizyczna, biologiczna, chemiczna, integrowana oraz kwarantanna

– w wymiarze 4 godzin.

4. Technika ochrony roślin:

1) sposoby stosowania środków ochrony roślin w zależności od ich formy użytkowej: opryskiwanie, zaprawianie, rozsiewanie, podlewanie, gazowanie, zamgławianie, sublimowanie, zwabianie,

2) sposoby stosowania środków ochrony roślin do dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji pomieszczeń i magazynów,

3) badanie sprawności technicznej sprzętu używanego do stosowania środków ochrony roślin

– w wymiarze 3 godzin.

5. Zapobieganie negatywnemu wpływowi środków ochrony roślin na środowisko naturalne:

1) oddziaływanie środków ochrony roślin na organizmy pożyteczne,

2) zmiany zachodzące w środowisku na skutek stosowania środków ochrony roślin.

3) postępowanie ze środkami ochrony roślin i opróżnionymi opakowaniami po środkach ochrony roślin

– w wymiarze 2 godzin.

6. Bezpieczeństwo i higiena pracy przy sprzedaży środków ochrony roślin:

1) przegląd obowiązujących przepisów,

2) zagrożenie dla zdrowia człowieka podczas obrotu i konfekcjonowania środków ochrony roślin,

3) drogi wchłaniania środków ochrony roślin do organizmu: doustna, skórna, oddechowa i przez błonę śluzową,

4) środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze,

5) prawidłowe przechowywanie, pakowanie i transport środków ochrony roślin,

6) zasady profilaktyki, w tym:

a) badania lekarskie,

b) wyposażenie apteczki pierwszej pomocy medycznej,

c) informacje o najbliższym zakładzie opieki zdrowotnej oraz numery telefonów do ośrodków toksykologicznych,

7) pierwsza pomoc przy zatruciach środkami ochrony roślin oraz w razie wystąpienia innych nagłych wypadków,

8) przepisy przeciwpożarowe i zasady postępowania w czasie pożaru, w tym:

a) przyczyny i rodzaje zagrożeń,

b) drogi pożarowe,

9) postępowanie w przypadku rozlania lub rozsypania środków ochrony roślin,

10) ochrona pracy kobiet i ochrona pracy młodocianych

– w wymiarze 5 godzin.

Załącznik nr 2

PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE STOSOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN PRZY UŻYCIU OPRYSKIWACZY

1. Wybrane zagadnienia w zakresie obowiązujących przepisów, dotyczących:

1) wymagań w zakresie nabywania i stosowania środków ochrony roślin,

2) badań sprawności technicznej opryskiwaczy,

3) postępowania w przypadku reklamacji środków ochrony roślin,

4) zagrożeń wynikających ze stosowania podrobionych środków ochrony roślin dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska,

5) metod rozpoznawania podrobionych środków ochrony roślin

– w wymiarze 1 godziny.

2. Charakterystyka i stosowanie środków ochrony roślin:

1) skład środków ochrony roślin,

2) formy użytkowe środków ochrony roślin,

3) okres karencji i okres prewencji,

4) klasyfikacja środków ochrony roślin pod względem stwarzania przez nie zagrożeń dla zdrowia człowieka, pszczół i organizmów wodnych.

5) podział środków ochrony roślin:

a) ze względu na funkcję, na:

– roztoczobójcze (akarycydy),

– bakteriobójcze (bakteriocydy),

– grzybobójcze (fungicydy),

– chwastobójcze (herbicydy),

– owadobójcze (insektycydy),

– mięczakobójcze (moluskocydy),

– nicieniobójcze (nematocydy),

– regulatory wzrostu roślin,

– odstraszające szkodniki (repelenty),

– gryzoniobójcze (rodentycydy),

– przyciągające szkodniki (atraktanty),

– kretobójcze (talpicydy),

– wirusobójcze (wirocydy),

– inne,

b) ze względu na sposób oddziaływania na organizmy szkodliwe, na:

– kontaktowe,

– żołądkowe,

– inhalacyjne,

– fungitoksyczne,

– fungistatyczne,

– desykujące,

– inhibitujące wzrost i rozwój,

– inne,

6) czynniki warunkujące skuteczne działanie środków ochrony roślin:

a) dobór środka ochrony roślin,

b) termin przeprowadzenia zabiegu,

c) dawka środka ochrony roślin,

d) warunki atmosferyczne,

e) łączne stosowanie agrochemikaliów

– w wymiarze 2 godzin.

3. Zagadnienia z zakresu ochrony roślin uprawnych:

1) podstawowe wiadomości o organizmach szkodliwych i ich zwalczaniu, w tym o:

a) organizmach chorobotwórczych,

b) chwastach,

c) szkodnikach,

2) przegląd metod ochrony roślin, w tym: agrotechniczna, hodowlana, mechaniczna, fizyczna, biologiczna, chemiczna, integrowana oraz kwarantanna.

3) podstawowe wiadomości z zakresu dobrej praktyki ochrony roślin,

4) zwalczanie szkodników artykułów rolno-spożywczych

– w wymiarze 2 godzin.

4. Technika ochrony roślin:

1) sposoby stosowania środków ochrony roślin w zależności od ich formy użytkowej: opryskiwanie, zaprawianie, rozsiewanie, podlewanie, gazowanie, zamgławianie, sublimowanie, zwabianie,

2) przygotowanie opryskiwacza do pracy, w tym:

a) sprawdzenie stanu technicznego poszczególnych urządzeń opryskiwacza pod kątem ich wpływu na jakość wykonania zabiegu,

b) dobór parametrów pracy i regulacja opryskiwaczy,

c) dobór rozpylaczy,

3) technika opryskiwania – użytkowanie opryskiwaczy,

4) badania sprawności technicznej opryskiwaczy:

a) organizacja systemu badań w regionie,

b) wymagania techniczne dla opryskiwaczy,

c) przygotowanie opryskiwacza do badania

– w wymiarze 5 godzin, w tym 4 godziny zajęć praktycznych.

5. Zapobieganie negatywnemu wpływowi środków ochrony roślin na środowisko naturalne:

1) oddziaływanie środków ochrony roślin na organizmy pożyteczne,

2) zmiany zachodzące w środowisku na skutek stosowania środków ochrony roślin,

3) postępowanie ze środkami ochrony roślin i opróżnionymi opakowaniami po środkach ochrony roślin,

4) postępowanie z opryskiwaczem przed zabiegiem i po zabiegu wykonanym przy użyciu środków ochrony roślin,

5) stosowanie środków ochrony roślin w strefach ochronnych ujęć wody oraz na terenie uzdrowisk, otulin parków narodowych oraz rezerwatów przyrody

– w wymiarze 2 godzin.

6. Bezpieczeństwo i higiena pracy przy stosowaniu środków ochrony roślin:

1) przegląd obowiązujących przepisów,

2) zagrożenia dla zdrowia człowieka podczas stosowania środków ochrony roślin przy użyciu opryskiwaczy.

3) drogi wchłaniania środków ochrony roślin do organizmu: doustna, skórna, oddechowa i przez błonę śluzową,

4) środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze,

5) prawidłowe przechowywanie, pakowanie i transport środków ochrony roślin,

6) ocena zagrożenia na poszczególnych stanowiskach pracy, w tym przy:

a) sporządzaniu cieczy roboczej,

b) zabiegach wykonywanych opryskiwaczem ciągnikowym,

c) zabiegach wykonywanych opryskiwaczem plecakowym,

d) zabiegach wykonywanych w uprawach pod osłonami,

e) zaprawianiu nasion,

7) zasady profilaktyki, w tym:

a) badania lekarskie,

b) wyposażenie apteczki pierwszej pomocy medycznej,

c) informacje o najbliższym zakładzie opieki zdrowotnej oraz numery telefonów do ośrodków toksykologicznych,

8) pierwsza pomoc przy zatruciach środkami ochrony roślin oraz w razie wystąpienia innych nagłych wypadków,

9) przepisy przeciwpożarowe i zasady postępowania w czasie pożaru, w tym:

a) przyczyny i rodzaje zagrożenia,

b) drogi pożarowe,

10) postępowanie w przypadku rozlania lub rozsypania środków ochrony roślin

– w wymiarze 2 godzin.

Załącznik nr 3

PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE STOSOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN SPRZĘTEM AGROLOTNICZYM

1. Wybrane zagadnienia w zakresie obowiązujących przepisów, dotyczących:

1) dopuszczania środków ochrony roślin do obrotu,

2) wymagań w zakresie nabywania i stosowania środków ochrony roślin,

3) postępowania w przypadku reklamacji środków ochrony roślin,

4) zagrożeń wynikających ze stosowania podrobionych środków ochrony roślin dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska,

5) metod rozpoznawania podrobionych środków ochrony roślin

– w wymiarze 1 godziny.

2. Ochrona roślin uprawnych i lasów przed szkodnikami i organizmami chorobotwórczymi, w tym:

1) podstawowe wiadomości o biologii niektórych organizmów szkodliwych,

2) zastosowanie zabiegów agrolotniczych w zwalczaniu organizmów szkodliwych

– w wymiarze 2 godzin.

3. Charakterystyka i podział środków ochrony roślin oraz możliwości ich stosowania sprzętem agrolotniczym – w wymiarze 1 godziny.

4. Zapobieganie negatywnemu wpływowi środków ochrony roślin na środowisko naturalne, w tym na organizmy pożyteczne w uprawach, lasach i strefach ekotonowych – w wymiarze 1 godziny.

5. Bezpieczeństwo i higiena pracy przy stosowaniu środków ochrony roślin:

1) przegląd obowiązujących przepisów,

2) zagrożenia dla zdrowia człowieka podczas stosowania środków ochrony roślin sprzętem agrolotniczym,

3) klasyfikacja środków ochrony roślin pod względem stwarzania przez nie zagrożeń dla zdrowia człowieka, pszczół i organizmów wodnych,

4) drogi wchłaniania środków ochrony roślin do organizmu: doustna, skórna, oddechowa i przez błonę śluzową,

5) środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze,

6) prawidłowe przechowywanie, pakowanie i transport środków ochrony roślin

– w wymiarze 1 godziny.

6. Sprzęt agrolotniczy w zabiegach ochrony roślin, w tym: podział, budowa, zastosowanie, sprawność techniczna – w wymiarze 3 godzin.

7. Naprowadzanie samolotów i śmigłowców na pola zabiegowe oraz zasady bezpiecznego stosowania środków ochrony roślin sprzętem agrolotniczym – w wymiarze 2 godzin.

8. Organizacja i koszty prac agrolotniczych – w wymiarze 1 godziny.

9. Badanie sprawności technicznej opryskiwaczy – w wymiarze 2 godzin.

Załącznik nr 4

PROGRAM SZKOLENIA W ZAKRESIE STOSOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN METODĄ FUMIGACJI

1. Wybrane zagadnienia w zakresie obowiązujących przepisów, dotyczących:

1) dopuszczania środków ochrony roślin do obrotu,

2) zasad nabywania i stosowania środków ochrony roślin,

3) postępowania w przypadku reklamacji środków ochrony roślin,

4) zagrożeń wynikających ze stosowania podrobionych środków ochrony roślin dla zdrowia ludzi, zwierząt oraz dla środowiska,

5) metod rozpoznawania podrobionych środków ochrony roślin

– w wymiarze 1 godziny.

2. Charakterystyka i zasady stosowania środków ochrony roślin:

1) skład środków ochrony roślin,

2) formy użytkowe środków ochrony roślin,

3) okres karencji i okres prewencji,

4) klasyfikacja środków ochrony roślin pod względem stwarzania przez nie zagrożeń dla zdrowia człowieka, pszczół i organizmów wodnych,

5) podział środków ochrony roślin:

a) ze względu na funkcję, na:

– roztoczobójcze (akarycydy),

– bakteriobójcze (bakteriocydy),

– grzybobójcze (fungicydy),

– chwastobójcze (herbicydy),

– owadobójcze (insektycydy),

– mięczakobójcze (moluskocydy),

– nicieniobójcze (nematocydy),

– regulatory wzrostu roślin,

– odstraszające szkodniki (repelenty),

– gryzoniobójcze (rodentycydy),

– przyciągające szkodniki (atraktanty),

– kretobójcze (talpicydy),

– wirusobójcze (wirocydy),

– inne,

b) ze względu na sposób oddziaływania na organizmy szkodliwe, na:

– kontaktowe,

– żołądkowe,

– inhalacyjne,

– fungitoksyczne,

– fungistatyczne,

– desykujące,

– inhibitujące wzrost i rozwój,

– inne,

6) czynniki warunkujące skuteczne działanie środków ochrony roślin:

a) dobór środka ochrony roślin,

b) termin przeprowadzenia zabiegu,

c) dawka środka ochrony roślin,

d) warunki atmosferyczne,

7) środki ochrony roślin przeznaczone do zwalczania szkodników artykułów rolno-spożywczych

– w wymiarze 2 godzin.

3. Zagadnienia z zakresu ochrony roślin:

1) podstawowe wiadomości o biologii organizmów szkodliwych – ich oznaczenie i zwalczanie,

2) przegląd metod ochrony roślin, w tym szczegółowa charakterystyka metody chemicznej,

3) zasady wykonywania zabiegu dezynsekcji gazowej i technika wykonywania tego zabiegu, w tym:

a) stosowane środki ochrony roślin,

b) właściwości chemiczne i fizyczne środków ochrony roślin,

c) mechanizm działania środków ochrony roślin,

d) warunki zastosowania środków ochrony roślin,

e) przygotowywanie pomieszczenia,

f) dawkowanie i sposób rozmieszczenia środków ochrony roślin,

g) odwietrzanie pomieszczenia,

h) kontrola pozostałości gazu w pomieszczeniu,

4) wymagania dotyczące ewidencji zabiegów wykonywanych przy użyciu środków ochrony roślin

– w wymiarze 4 godzin.

4. Technika ochrony roślin:

1) sposoby stosowania środków ochrony roślin w zależności od ich formy użytkowej: opryskiwanie, zaprawianie, rozsiewanie, podlewanie, gazowanie, zamgławianie, sublimowanie, zwabianie,

2) przygotowywanie sprzętu do wykonywania zabiegu

3) rodzaje sprzętu,

4) sprawność techniczna i wpływ na jakość zabiegu,

5) usuwanie podstawowych usterek,

6) zabezpieczenie sprzętu po wykonanym zabiegu

– w wymiarze 4 godzin, w tym 3 godziny zajęć praktycznych.

5. Zapobieganie negatywnemu wpływowi środków ochrony roślin na środowisko naturalne:

1) oddziaływanie środków ochrony roślin na organizmy pożyteczne,

2) zmiany zachodzące w środowisku na skutek stosowania środków ochrony roślin,

3) postępowanie ze środkami ochrony roślin i opróżnionymi opakowaniami po środkach ochrony roślin

– w wymiarze 2 godzin.

6. Bezpieczeństwo i higiena pracy przy stosowaniu środków ochrony roślin:

1) przegląd obowiązujących przepisów,

2) klasyfikacja środków ochrony roślin pod względem stwarzania przez nie zagrożenia dla zdrowia człowieka,

3) drogi wchłaniania środków ochrony roślin do organizmu: doustna, skórna, oddechowa i przez błonę śluzową,

4) środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze.

5) prawidłowe przechowywanie, pakowanie i transport środków ochrony roślin,

6) zasady profilaktyki:

a) badania lekarskie,

b) wyposażenie apteczki pierwszej pomocy medycznej,

c) informacje o najbliższym zakładzie opieki zdrowotnej, telefony do ośrodków toksykologicznych,

7) pierwsza pomoc przy zatruciach środkami ochrony roślin oraz w razie wystąpienia innych nagłych wypadków,

8) przepisy przeciwpożarowe i sposób postępowania w czasie pożaru, w tym:

a) przyczyny i rodzaje zagrożenia pożarowego,

b) drogi pożarowe,

9) postępowanie w przypadku rozlania lub rozsypania środków ochrony roślin

– w wymiarze 3 godzin.

Załącznik nr 5