Na podstawie art. 89 ust. 5 pkt 1-4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874, Nr 176, poz. 1238 i Nr 192, poz. 1381) zarządza się, co następuje:

§ 1.1. Rozporządzenie określa:

1) szczegółowe warunki, tryb i sposób przeprowadzania kontroli w zakresie przewozu drogowego;

2) wzory dokumentów stosowane przez osoby uprawnione do tej kontroli;

3) sposób przeprowadzania kontroli w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących okresów prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw oraz czasu odpoczynku kierowcy, podczas kontroli drogowych i kontroli w przedsiębiorstwie, a także wymagane standardowe wyposażenie osób dokonujących tej kontroli i wykaz podstawowych elementów, które jej podlegają;

4) rodzaj danych statystycznych gromadzonych w wyniku kontroli i rejestrowanych przez organy kontrolne, a także tryb, sposób i wzory dokumentów do ich przekazywania do Głównego Inspektora Transportu Drogowego.

2. W ramach kontroli drogowych w zakresie przewozu drogowego dokonuje się sprawdzenia dokumentów, o których mowa w art. 87 ust. 1-4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym, zwanej dalej „ustawą”, oraz warunków w nich określonych.

§ 2.Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) kontrolującym - rozumie się przez to funkcjonariusza Policji, inspektora Inspekcji Transportu Drogowego, funkcjonariusza celnego, funkcjonariusza Straży Granicznej, upoważnionego pracownika zarządcy dróg publicznych, inspektora Państwowej Inspekcji Pracy, upoważnionego pracownika właściwego organu wydającego zezwolenia na przewozy regularne lub przewozy regularne specjalne, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy, oraz uprawnionego pracownika Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego, o którym mowa w art. 76a ustawy;

2) kontrolowanym - rozumie się przez to przedsiębiorcę lub inny podmiot wykonujący przewóz drogowy lub inne czynności związane z tym przewozem albo kierowcę.

§ 3.1. Inspektor Państwowej Inspekcji Pracy dokonuje kontroli zapisów urządzenia rejestrującego samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy i czas postoju w trybie oraz na warunkach określonych w przepisach o Państwowej Inspekcji Pracy.

2. Inspektor Inspekcji Transportu Drogowego i uprawniony pracownik Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego dokonują kontroli w zakresie przewozu drogowego w trybie i na warunkach określonych w ustawie oraz w przepisach o kontroli ruchu drogowego, z uwzględnieniem przepisów niniejszego rozporządzenia.

3. Funkcjonariusz Policji, Straży Granicznej i funkcjonariusz celny dokonują kontroli w sposób i na warunkach określonych w przepisach o kontroli ruchu drogowego, z uwzględnieniem przepisów niniejszego rozporządzenia. Funkcjonariusze celni wykonują kontrole w zakresie przewozu drogowego, na terenie całego kraju, w zakresie posiadanych uprawnień.

4. Upoważniony pracownik zarządcy dróg publicznych dokonuje kontroli w sposób i na warunkach określonych w przepisach o kontroli ruchu drogowego, z uwzględnieniem przepisów niniejszego rozporządzenia.

5. Upoważniony pracownik organu wydającego zezwolenia na przewozy regularne lub przewozy regularne specjalne dokonuje kontroli dokumentów w trybie i na warunkach określonych w przepisach niniejszego rozporządzenia.

§ 4.1. Rozpoczęcie kontroli przez kontrolującego, o którym mowa w § 3 ust. 5, poprzedza się okazaniem kontrolowanemu dokumentu uprawniającego do dokonywania czynności kontrolnych, w szczególności legitymacji służbowej oraz upoważnienia do wykonywania kontroli ruchu drogowego.

2. Kontrolujący, o którym mowa w § 3 ust. 3-5, wykonuje czynności kontrolne w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego wyznaczonej.

§ 5.1. Kontrolujący, o którym mowa w § 3 ust. 2-5, w zakresie posiadanych uprawnień, ma prawo do:

1) wstępu do pojazdu;

2) żądania od kontrolowanego pisemnych lub ustnych wyjaśnień, okazania dokumentów i innych nośników informacji oraz udostępnienia wszelkich danych mających związek z przedmiotem kontroli.

2. Kontrolujący, o którym mowa w § 3 ust. 2 i 3, w zakresie posiadanych uprawnień, ma prawo do:

1) kontroli zainstalowanych w pojeździe urządzeń pomiarowo-kontrolnych lub rejestrujących samoczynnie prędkość jazdy, czas jazdy i czas postoju, obowiązkowe przerwy i czas odpoczynku, w szczególności tachografów cyfrowych i karty kierowcy oraz kontroli karty przedsiębiorstwa;

2) zatrzymania karty kierowcy w przypadkach, o których mowa w art. 14 ust. 4 lit. c rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym (Dz. Urz. WE L 370 z 31.12.1985, str. 8 oraz Dz. Urz. WE L 274 z 09.10.1998, str. 1), zwanego dalej „rozporządzeniem Rady (EWG) nr 3821/85”.

§ 6.W toku kontroli kontrolujący, w zakresie posiadanych uprawnień, może:

1) legitymować kierowców i inne osoby w celu ustalenia tożsamości, jeżeli jest to niezbędne na potrzeby kontroli;

2) badać dokumenty i inne nośniki informacji objęte zakresem kontroli;

3) dokonywać oględzin i zabezpieczać zebrane dowody;

4) przesłuchiwać świadków i zasięgać opinii biegłych;

5) przesłuchiwać kontrolowanego w charakterze strony, jeżeli po wyczerpaniu środków dowodowych lub z powodu ich braku pozostały niewyjaśnione fakty istotne dla ustaleń kontroli.

§ 7.W toku kontroli kontrolowany umożliwia kontrolującemu przeprowadzenie, w zakresie posiadanych przez niego uprawnień, czynności kontrolnych, w szczególności:

1) udziela wyjaśnień;

2) okazuje dokumenty lub inne nośniki informacji objęte zakresem kontroli;

3) udostępnia dane mające związek z przedmiotem kontroli;

4) udostępnia pojazd w zakresie objętym kontrolą;

5) umożliwia sporządzenie kopii dokumentów wskazanych przez kontrolującego;

6) umożliwia sporządzenie dokumentacji filmowej lub fotograficznej, jeżeli może ona stanowić dowód lub przyczynić się do utrwalenia dowodu w sprawie będącej przedmiotem kontroli;

7) przekazuje kopie dokumentów oraz oryginały zapisów urządzenia samoczynnie rejestrującego prędkość jazdy, czas jazdy i czas postoju.

§ 8.1. Z przeprowadzonych czynności kontrolnych sporządza się protokół kontroli:

1) do dnia 30 kwietnia 2009 r. - według wzoru określonego w załączniku nr 1 do rozporządzenia;

2) od dnia 1 maja 2009 r. - według wzoru określonego w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

2. Przeprowadzając kontrolę przestrzegania przepisów dotyczących okresów prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw oraz czasu odpoczynku kierowcy, kontrolujący zbiera dane zgodnie z wymaganiami określonymi w formularzu, o którym mowa w art. 17 rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego oraz zmieniającego rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) nr 2135/98, jak również uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85 (Dz. Urz. UE L 102 z 11.04.2006, str. 1), zwanego dalej „rozporządzeniem (WE) nr 561/2006”, oraz według kategorii określonych w art. 54b ust. 2 ustawy.

3. Dane, o których mowa w ust. 2, zebrane w ciągu danego roku, stanowią podstawę do opracowania zbiorczej informacji przekazywanej Głównemu Inspektorowi Transportu Drogowego na zasadach określonych w art. 90a ust. 2 pkt 2 ustawy.

§ 9.1. Jeżeli w toku kontroli nie stwierdzono naruszenia uzasadniającego nałożenie kary pieniężnej, kontrolujący sporządza protokół kontroli, w którym zamieszcza następujące dane: miejsce i datę kontroli, nazwę przedsiębiorcy lub podmiotu wykonującego przewóz drogowy, imię i nazwisko kierowcy oraz jego obywatelstwo, numer rejestracyjny pojazdu, jego typ, rodzaj przewozu, przepisy, których przestrzeganie zostało skontrolowane, oraz skontrolowane dokumenty, a od dnia 1 maja 2009 r. także dane dotyczące kraju rejestracji pojazdu, kategorii drogi i rodzaju tachografu.

2. W przypadku kontroli w czasie odprawy granicznej protokół sporządza się tylko w sytuacji stwierdzenia naruszeń uzasadniających nałożenie kary pieniężnej.

§ 10.1. Protokół kontroli podpisują kontrolujący i kontrolowany.

2. Odmowę podpisania protokołu przez kontrolowanego kontrolujący odnotowuje w protokole kontroli i podaje jej przyczynę.

3. Do protokołu kontroli kontrolowany może wnieść zastrzeżenia.

4. Oryginał protokołu kontroli zatrzymuje kontrolujący, a jego kopię doręcza się kontrolowanemu.

§ 11.1. Stwierdzone w toku kontroli naruszenia uzasadniające nałożenie kary pieniężnej kontrolujący zamieszcza w protokole kontroli, który stanowi podstawę do wydania decyzji administracyjnej o nałożeniu kary pieniężnej, zwanej dalej „decyzją”, z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Uprawniony pracownik Głównego Inspektoratu Transportu Drogowego przesyła sporządzony przez siebie protokół kontroli wojewódzkiemu inspektorowi transportu drogowego właściwemu ze względu na miejsce przeprowadzonej kontroli, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia przeprowadzenia kontroli, w celu przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego i wydania decyzji.

3. Oryginał decyzji doręcza się kontrolowanemu przedsiębiorcy albo podmiotowi wykonującemu przewóz drogowy. W przypadku ukaranego niebędącego przedsiębiorcą krajowym kopię decyzji wręcza się również kierowcy.

4. Decyzję sporządza się:

1) do dnia 30 kwietnia 2009 r. - według wzoru określonego w załączniku nr 3 do rozporządzenia;

2) od dnia 1 maja 2009 r. - według wzoru określonego w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

§ 12.Wojewódzki inspektor transportu drogowego przekazuje do centralnej ewidencji naruszeń drogą elektroniczną kopię decyzji wraz z protokołem kontroli w terminie 14 dni od dnia wydania decyzji, a w przypadku jeżeli nie stwierdzono naruszenia uzasadniającego nałożenie kary pieniężnej tylko protokół kontroli, w terminie 14 dni od dnia przeprowadzenia kontroli.

§ 13.W przypadku uiszczenia kary pieniężnej w formie gotówkowej kontrolujący wydaje pokwitowanie zapłaty, którego wzór określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

§ 14.W toku kontroli z zakresu przestrzegania przepisów dotyczących okresów prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw oraz czasu odpoczynku kierowcy kontrolowane są:

1) w przypadku kontroli drogowej - podstawowe elementy wymienione w wykazie określonym w załączniku nr 6 do rozporządzenia;

2) w przypadku kontroli w siedzibie przedsiębiorcy - elementy, o których mowa w pkt 1, oraz podstawowe elementy wymienione w wykazie określonym w załączniku nr 7 do rozporządzenia.

§ 15.Kontrole w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących okresów prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw oraz czasu odpoczynku kierowcy przeprowadza się w taki sposób, aby obejmowały one:

1) co najmniej 2 %, a od dnia 1 stycznia 2010 r. co najmniej 3 %, dni przepracowanych przez kierowców pojazdów objętych zakresem stosowania rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i rozporządzenia (WE) nr 561/2006;

2) nie mniej niż 30 % całkowitej liczby skontrolowanych dni roboczych - w przypadku kontroli drogowych i nie mniej niż 50 % całkowitej liczby skontrolowanych dni roboczych - w przypadku kontroli przeprowadzanych w siedzibie przedsiębiorcy.

§ 16.Podczas przeprowadzania czynności kontrolnych w zakresie przestrzegania przepisów dotyczących okresów prowadzenia pojazdu, obowiązkowych przerw oraz czasu odpoczynku kierowcy kontrolujący wyposażony jest w urządzenia umożliwiające:

1) pobieranie danych z tachografu cyfrowego zainstalowanego w pojeździe oraz z karty kierowcy;

2) odczyt pobranych danych i ich analizę lub przekazywanie wyników odczytu do siedziby kontrolującego celem ich analizy;

3) sprawdzanie wykresówek.

§ 17.1. Wzór formularza do przekazywania danych statystycznych zgromadzonych w wyniku kontroli, w toku których:

1) nie stwierdzono naruszeń uzasadniających nałożenie kary pieniężnej, określa załącznik nr 8 do rozporządzenia;

2) stwierdzono naruszenia uzasadniające nałożenie kary pieniężnej, określa załącznik nr 9 do rozporządzenia.

2. Dane statystyczne, o których mowa w ust. 1, wojewódzki inspektor transportu drogowego, Komendant Główny Straży Granicznej, Szef Służby Celnej, Główny Inspektor Pracy, właściwy miejscowo komendant wojewódzki Policji oraz zarządcy dróg przekazują Głównemu Inspektorowi Transportu Drogowego, w formie pisemnej i elektronicznej, jednorazowo, nie później niż do dnia 31 lipca roku następującego po roku, w którym kontrole te były przeprowadzone.

§ 18.Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 4 maja 2008 r., z wyjątkiem § 8 ust. 2, który wchodzi w życie z dniem 1 maja 2009 r.³⁾

Załączniki do rozporządzenia Ministra Infrastruktury
z dnia 30 kwietnia 2008 r. (poz. 454)

Załącznik nr 1

Załącznik nr 2

Załącznik nr 3

Załącznik nr 4

Załącznik nr 5

Załącznik nr 6

WYKAZ PODSTAWOWYCH ELEMENTÓW OBJĘTYCH KONTROLĄ DROGOWĄ

1) Dzienne okresy prowadzenia pojazdu, okresy przerw w prowadzeniu oraz okresy odpoczynku kierowcy;

2) Tygodniowe okresy prowadzenia pojazdu, okresy przerw w prowadzeniu oraz okresy odpoczynku kierowcy;

3) Wykresówki z dni poprzednich, które powinny znajdować się w pojeździe zgodnie z art. 15 ust. 7 rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85, lub dane z tego samego okresu na karcie kierowcy lub w pamięci tachografu cyfrowego albo na wydruku z tego urządzenia;

4) Przypadki przekroczenia dozwolonej prędkości pojazdu*;

5) Prędkości chwilowe osiągnięte przez pojazd, zapisane przez tachograf cyfrowy przez czas nie dłuższy niż poprzednie 24 godziny użytkowania pojazdu;

6) Prawidłowość działania i użytkowania analogowego urządzenia rejestrującego i wykresówek albo cyfrowego urządzenia rejestrującego i karty kierowcy.

* Dla okresu, o którym mowa w art. 15 ust. 7 rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85, jako przypadki przekroczenia dozwolonej prędkości pojazdu traktuje się wszystkie okresy trwające ponad jedną minutę, w których prędkość pojazdu przekracza 90 km/h dla pojazdów kategorii N3 lub 105 km/h dla pojazdów kategorii M3 (kategorie N3 i M3 zdefiniowane są w załączniku MA do dyrektywy Rady 70/156/EWG z dnia 6 lutego 1970 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep (Dz. U. L 42 z 23.02.1970, str. 1). Dyrektywa ostatnio zmieniona dyrektywą Komisji 2006/28/WE (Dz. U. L 65, str. 27).

Załącznik nr 7

WYKAZ PODSTAWOWYCH ELEMENTÓW OBJĘTYCH KONTROLĄ W SIEDZIBIE PRZEDSIĘBIORCY

1) Tygodniowe okresy odpoczynku kierowcy oraz okresy prowadzenia pojazdu między tymi okresami;

2) Przestrzeganie maksymalnego okresu prowadzenia pojazdu w ciągu dwóch kolejnych tygodni (norma 90 godzin);

3) Wykresówki, dane pobrane z tachografu cyfrowego i z karty kierowcy oraz wykonywane zgodnie z obowiązującymi przepisami, wydruki z tachografu cyfrowego;

4) Odpowiedzialność osób trzecich za inne czynności związane z przewozem drogowym, w szczególności spedytorów, nadawców, załadowców lub podwykonawców tych przewozów;

5) Umowy na usługi transportowe pod kątem zawartych w nich postanowień uniemożliwiających przestrzeganie przepisów rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i rozporządzenia (WE) nr 561/2006*.

* Element/elementy, które mogą być objęte kontrolą w przypadku stwierdzenia naruszenia przepisów rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i rozporządzenia (WE) nr 561/2006.

Załącznik nr 8

Załącznik nr 9