Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Bohdan Zdziennicki - przewodniczący,

Zbigniew Cieślak - sprawozdawca,

Maria Gintowt-Jankowicz,

Marek Mazurkiewicz,

Jerzy Stępień,

protokolant: Krzysztof Zalecki,

po rozpoznaniu, z udziałem wnioskodawców oraz Sejmu i Prokuratora Generalnego, na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2008 r.:

1) wniosku Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego o zbadanie zgodności:

a) art. 136 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, ze zm.), w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 88 lit. b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. Nr 141, poz. 1492, ze zm.), z art. 2, art. 32 ust. 1 i art. 64 ust. 2 Konstytucji,

b) art. 137 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. powołanej w punkcie 1 lit. a, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 89 lit. b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. powołanej w punkcie 1 lit. a, w zakresie, w jakim uzależnia zwrot części wywłaszczonej nieruchomości niezagospodarowanej na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu od istnienia możliwości zagospodarowania jej zgodnie z postanowieniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w dniu złożenia wniosku o zwrot części nieruchomości, a w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu albo jeżeli przylega do nieruchomości stanowiącej własność osoby wnioskującej o zwrot, z art. 2, art. 31 ust. 3 w związku z art. 64 ust. 3 oraz art. 32 ust. 1 Konstytucji,

2) wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich o zbadanie zgodności:

a) art. 136 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. powołanej w punkcie 1 lit. a, dodanego przez art. 1 pkt 88 lit. b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. powołanej w punkcie 1 lit. a, z art. 21 ust. 2 i art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji,

b) art. 137 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. powołanej w punkcie 1 lit. a, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 89 lit. b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. powołanej w punkcie 1 lit. a, w części obejmującej zwrot „jeżeli istnieje możliwość jej zagospodarowania zgodnie z planem miejscowym obowiązującym w dniu złożenia wniosku o zwrot, a w przypadku braku planu miejscowego, zgodnie z ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu albo jeżeli przylega do nieruchomości stanowiącej własność osoby wnioskującej o zwrot”, z art. 2, art. 21 ust. 2 oraz art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji,

c) art. 229a ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. powołanej w punkcie 1 lit. a, dodanego przez art. 1 pkt 143 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. powołanej w punkcie 1 lit. a, z art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust. 2 oraz art. 7 Konstytucji,

d) art. 15 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. powołanej w punkcie 1 lit. a z art. 2 w związku z art. 64 ust. 2 oraz art. 21 ust. 2 Konstytucji,

orzeka:

1. art. 136 ust. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 i Nr 281, poz. 2782, z 2005 r. Nr 130, poz. 1087, Nr 169, poz. 1420 i Nr 175, poz. 1459, z 2006 r. Nr 64, poz. 456, Nr 104, poz. 708 i Nr 220, poz. 1600 i 1601 oraz z 2007 r. Nr 173, poz. 1218) jest niezgodny z art. 2, art. 21 ust. 2, art. 32 ust. 1 i art. 64 ust. 2 oraz art. 64 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Art. 137 ust. 2 ustawy powołanej w punkcie 1 w zakresie, w jakim uzależnia zwrot części wywłaszczonej nieruchomości niezagospodarowanej na cel określony w decyzji o wywłaszczeniu od istnienia możliwości zagospodarowania jej zgodnie z postanowieniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w dniu złożenia wniosku o zwrot części nieruchomości, a w przypadku braku planu zagospodarowania przestrzennego, zgodnie z ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu albo jeżeli przylega do nieruchomości stanowiącej własność osoby wnioskującej o zwrot, jest niezgodny z art. 2 oraz art. 21 ust. 2, art. 32 ust. 1 i art. 64 ust. 1 i 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 64 ust. 3 Konstytucji.

3. Art. 229a ustawy powołanej w punkcie 1 jest niezgodny z art. 21 ust. 2 w związku z art. 64 ust. 2 oraz z art. 7 Konstytucji.

4. Art. 15 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. Nr 141, poz. 1492 i Nr 240, poz. 2408, z 2005 r. Nr 150, poz. 1251 oraz z 2006 r. Nr 249, poz. 1827) jest niezgodny z art. 2 w związku z art. 64 ust. 2 oraz art. 21 ust. 2 Konstytucji.