Na podstawie art. 91 ust. 10 i 11 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150) zarządza się, co następuje:

§ 1.1. Rozporządzenie określa szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać programy ochrony powietrza, zwane dalej „programami”, mające na celu:

1) osiągnięcie poziomów dopuszczalnych substancji w powietrzu;

2) osiągnięcie poziomów docelowych substancji w powietrzu, w tym:

a) ozonu, tam gdzie to możliwe technicznie i uzasadnione ekonomicznie,

b) arsenu, kadmu, niklu i benzo(a)pirenu jako wskaźnika wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, tam gdzie to możliwe technicznie i uzasadnione ekonomicznie.

2. Rozporządzenie określa formę sporządzania, niezbędne części składowe programów oraz zakres zagadnień, które powinny zostać określone i ocenione w programach.

3. Programy sporządzane są w formie pisemnej oraz w formie elektronicznej.

§ 2.Programy, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. a, składają się z:

1) części opisowej;

2) części wyszczególniającej zadania i ograniczenia wynikające z realizacji programów;

3) uzasadnienia zakresu określonych i ocenionych zagadnień.

§ 3.Część opisowa programów, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1, obejmuje:

1) opis strefy;

2) listę substancji i wskazanie źródeł ich pochodzenia;

3) informację dotyczącą poziomów zanieczyszczenia powietrza substancjami od roku, od którego jest wymagane opracowanie programów, i pięciu lat poprzednich, z zastrzeżeniem § 8 ust. 2, wraz z podaniem zakresu przekroczeń poziomów dopuszczalnych;

4) wyszczególnienie podstawowych kierunków i zakresów działań niezbędnych do przywrócenia poziomów substancji w powietrzu do poziomów dopuszczalnych;

5) listę działań długoterminowych zmierzających do ograniczenia zanieczyszczenia powietrza substancjami;

6) termin realizacji, w tym terminy realizacji poszczególnych zadań;

7) harmonogram rzeczowo-finansowy realizacji poszczególnych zadań ze wskazaniem organów administracji i podmiotów, do których są skierowane zadania, obejmujący:

a) termin realizacji, w tym terminy realizacji poszczególnych zadań.

b) koszty realizacji, w tym koszty realizacji poszczególnych zadań,

c) wskazanie źródeł finansowania.

§ 4.Część opisowa programów, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2 lit. a, obejmuje:

1) opis strefy;

2) podanie przekroczeń poziomu docelowego ozonu w powietrzu wraz z podaniem zakresu przekroczeń;

3) informację dotyczącą poziomu zanieczyszczenia powietrza ozonem w roku, od którego jest wymagane opracowanie programów, i pięciu lat poprzedzających wraz z podaniem zakresu przekroczeń poziomu docelowego, z zastrzeżeniem § 8 ust. 2;

4) informację dotyczącą poziomu zanieczyszczenia powietrza substancjami przyczyniającymi się do powstawania ozonu, to jest tlenkami azotu i niemetanowymi lotnymi związkami organicznymi, w roku, od którego, z uwagi na mierzone stężenia substancji w powietrzu, wymagane jest opracowanie programu, i pięciu latach poprzedzających, z zastrzeżeniem § 8 ust. 2;

5) określenie kierunków i zakresu działań niezbędnych dla osiągnięcia poziomu docelowego ozonu w powietrzu, prowadzących do ograniczenia emisji substancji przyczyniających się do powstawania ozonu, to jest tlenków azotu i niemetanowych lotnych związków organicznych, z uwagi na specyfikę zanieczyszczenia powietrza ozonem;

6) listę działań długoterminowych zmierzających do ograniczenia zanieczyszczenia powietrza substancjami objętymi programem;

7) listę substancji objętych programem i wskazanie źródeł ich pochodzenia;

8) harmonogram rzeczowo-finansowy realizacji poszczególnych zadań programu ze wskazaniem organów administracji i podmiotów, do których są skierowane zadania, oraz wskazaniem dla poszczególnych planowanych zadań:

a) terminów realizacji poszczególnych zadań,

b) kosztów realizacji programu, w tym kosztów realizacji poszczególnych zadań,

c) źródeł finansowania programu;

9) wyniki analizy technicznej i ekonomicznej możliwych rozwiązań techniczno-technologicznych i organizacyjnych zmierzających do osiągnięcia poziomu docelowego dla ozonu przez równoczesną redukcję emisji tlenków azotu i niemetanowych lotnych związków organicznych ze wskazaniem kosztów i korzyści, uwzględniając konieczność unikania nadmiernych kosztów.

§ 5.Dla programów, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. a, część wyszczególniająca ograniczenia i zadania wynikające z realizacji programu wskazuje:

1) organy administracji właściwe w sprawach:

a) przekazywania organowi określającemu program informacji o wydawanych decyzjach, których ustalenia zmierzają do osiągnięcia celów programu,

b) wydania aktów prawa miejscowego,

c) monitorowania realizacji lub poszczególnych zadań programu;

2) podmioty korzystające ze środowiska i ich obowiązki wyszczególnione w programie.

§ 6.1. Uzasadnienie zakresu określonych i ocenionych zagadnień programów, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. a, obejmuje:

1) charakterystykę stref, w tym:

a) uwarunkowania wynikające z planów zagospodarowania przestrzennego województw, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz obszarów ograniczonego użytkowania, stref przemysłowych,

b) powierzchnię, liczbę osób zamieszkujących i gęstość zaludnienia,

c) dane o czynnikach klimatycznych, mających wpływ na poziom substancji i wyniki uzyskiwane z modeli wykorzystywanych przy prognozowaniu poziomów zanieczyszczeń w powietrzu, w tym również substancji przyczyniających się do powstawania ozonu, to jest tlenków azotu i niemetanowych lotnych związków organicznych,

d) dane topograficzne, w tym dane charakteryzujące typ pokrycia terenu, w przypadku programów, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. b,

e) informacje dotyczące obiektów i obszarów chronionych na mocy odrębnych przepisów;

2) charakterystykę techniczno-ekologicznych instalacji, urządzeń i sposobów powszechnego korzystania ze środowiska, których występowanie ma znaczący udział w poziomach substancji w powietrzu, oraz ocenę możliwych do podjęcia działań zmierzających do ograniczenia ich oddziaływania, w tym również substancji przyczyniających się do powstawania ozonu, to jest tlenków azotu i niemetanowych lotnych związków organicznych;

3) bilanse zanieczyszczeń pochodzących od podmiotów korzystających ze środowiska, z powszechnego korzystania ze środowiska i napływów spoza strefy objętej programem, które mają wpływ na poziomy substancji w powietrzu, w tym również substancji przyczyniających się do powstawania ozonu, to jest tlenków azotu i niemetanowych lotnych związków organicznych;

4) analizy stanu zanieczyszczenia powietrza, w tym również substancjami przyczyniającymi się do powstawania ozonu, to jest tlenkami azotu i niemetanowymi lotnymi związkami organicznymi, z wyszczególnieniem:

a) czynników powodujących przekroczenia, z uwzględnieniem przemian fizykochemicznych substancji w powietrzu,

b) procentowego udziału w zanieczyszczeniu powietrza objętych programem podmiotów korzystających ze środowiska i sposobów powszechnego korzystania ze środowiska,

c) poziomu tła dla uwzględnionych w programie substancji w roku, od którego, z uwagi na mierzone stężenia substancji w powietrzu, jest wymagane opracowanie programu,

d) prognozy poziomów substancji uwzględnionych w programie przy założeniu niepodejmowania żadnych dodatkowych działań, poza te, których konieczność podjęcia wynika z istniejących przepisów, z wyróżnieniem w tym poziomie tła zanieczyszczeń;

5) wskazanie, w sposób szacunkowy, czasu potrzebnego do osiągnięcia zakładanych celów;

6) listę działań naprawczych możliwych do zastosowania, które nie zostały wytypowane do wdrożenia wraz z przyczynami ich niezastosowania;

7) analizę materiałów, dokumentów i opracowań wykorzystanych do opracowania programu:

a) pozwoleń na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza,

b) wykazów rodzajów i ilości substancji wprowadzanych do powietrza, sporządzanych w ramach systemu opłat za korzystanie ze środowiska,

c) danych znajdujących się w Krajowym Rejestrze Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń,

d) powiatowych i gminnych programów ochrony środowiska,

e) raportów o oddziaływaniu przedsięwzięć na środowisko,

f) polityk, strategii, planów i programów, o których mowa w art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska,

g) opisów technik i technologii dotyczących ograniczania wprowadzania substancji do powietrza;

8) załączniki w formie graficznej uwzględniające:

a) podział administracyjny obszaru objętego programem.

b) lokalizację:

- instalacji, których eksploatacja powoduje wprowadzanie do powietrza rozpatrywanych substancji na obszarze, którego dotyczy program, i w jego bezpośrednim sąsiedztwie,

- stacji pomiarów poziomów substancji w powietrzu.

2. Załączniki, o których mowa w ust. 1 pkt 8, sporządza się odrębnie dla każdej substancji, która przekracza dopuszczany poziom.

3. Uzasadnienie dla programów, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2 lit. a, obejmuje również:

1) ocenę możliwości techniczno-technologicznych i organizacyjnych zmierzających do ograniczenia oddziaływania instalacji i urządzeń mających znaczący udział w poziomie ozonu w powietrzu i substancji przyczyniających się do powstawania ozonu, to jest tlenków azotu i niemetanowych lotnych związków organicznych;

2) analizę ekonomiczną możliwych rozwiązań techniczno-technologicznych i organizacyjnych dla osiągnięcia docelowego poziomu ozonu w powietrzu, z uwzględnieniem związanych z tym kosztów i korzyści oraz konieczności unikania nadmiernych kosztów.

§ 7.1. W programach, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. a, określa się i ocenia następujące zagadnienia, w tym również dla substancji przyczyniających się do powstawania ozonu, to jest tlenków azotu i niemetanowych lotnych związków organicznych:

1) ilość wprowadzanych do powietrza substancji, na obszarze objętym programem, z wyszczególnieniem:

a) instalacji, urządzeń i sposobów powszechnego korzystania ze środowiska,

b) napływu zanieczyszczeń na obszar, którego dotyczy program, z wyróżnieniem instalacji zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie obszaru objętego programem, instalacji zlokalizowanych na obszarze województwa, napływu od innych instalacji zlokalizowanych na terenie kraju lub za granicą;

2) kierunki i zakres działań niezbędnych dla osiągnięcia poziomów dopuszczalnych substancji i poziomu docelowego ozonu w powietrzu, w tym ustalenie zadań priorytetowych, z uwzględnieniem:

a) występowania poszczególnych substancji w powietrzu,

b) wielkości emisji z instalacji i urządzeń, których eksploatacja ma znaczący wpływ na rejestrowane poziomy substancji,

c) gęstości zaludnienia strefy, w której przekroczony został poziom dopuszczalny substancji w powietrzu powiększony o margines tolerancji lub poziom docelowy dla ozonu, określony ze względu na ochronę zdrowia ludzi,

d) istniejących obszarów ograniczonego użytkowania, stref przemysłowych;

3) zmiany w jakości paliw dopuszczonych do obrotu gospodarczego, konieczność zastosowania najlepszej dostępnej techniki, realizację zobowiązań w zakresie ograniczania emisji do powietrza;

4) przewidywane zmiany emisji do powietrza ze źródeł:

a) zlokalizowanych poza granicami kraju,

b) zlokalizowanych na terenie kraju elektrowni konwencjonalnych, elektrociepłowni i innych instalacji do spalania paliw, będących przedsięwzięciami mogącymi znacząco oddziaływać na środowisko, dla których obowiązek sporządzania raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko wynika z przepisów ustawy - Prawo ochrony środowiska,

c) zlokalizowanych na obszarze sąsiednich województw w stosunku do województwa, w którym jest zlokalizowana strefa, wymagających pozwolenia zintegrowanego.

2. W programach, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2 lit. a, oprócz zagadnień, o których mowa w ust. 1, określa się i ocenia możliwości techniczno-technologiczne, organizacyjne i finansowe zmierzające do ograniczenia oddziaływania instalacji i urządzeń przyczyniających się do powstawania ozonu, w tym instalacji i urządzeń mających istotny wpływ na poziom zanieczyszczenia powietrza tlenkami azotu i niemetanowymi lotnymi związkami organicznymi, z uwzględnieniem związanych z tym kosztów i korzyści oraz konieczności unikania nadmiernych kosztów.

§ 8.1. Terminy realizacji poszczególnych zadań, o których mowa w § 3 pkt 6 i § 4 pkt 8 lit. a, ustala się, uwzględniając:

1) wielkość przekroczenia;

2) rozkład gęstości zaludnienia;

3) możliwości finansowe, społeczne i gospodarcze;

4) uwarunkowania wynikające z funkcjonowania obiektów i obszarów chronionych na podstawie odrębnych przepisów.

2. W przypadku braku pomiarów, o których mowa w § 3 pkt 3 i § 4 pkt 3 i 4, z okresu pięciu lat, należy podać wyniki z krótszych okresów.

§ 9.Programy, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2 lit. b, zawierają określenie:

1) stref, na których są przekroczone poziomy docelowe arsenu, kadmu, niklu i benzo(a)pirenu jako wskaźnika wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w powietrzu;

2) źródeł, które przyczyniły się do wystąpienia tych przekroczeń;

3) stosowanych w tych strefach niezbędnych środkach mających na celu osiągnięcie poziomów docelowych substancji, o których mowa w pkt 1, które nie pociągają za sobą niewspółmiernych kosztów i dotyczą w szczególności głównych źródeł emisji; w przypadku instalacji wymagających pozwolenia zintegrowanego oznacza to stosowanie najlepszych dostępnych technik.

§ 10.Traci moc rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 lipca 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać programy ochrony powietrza (Dz. U. Nr 115, poz. 1003).

§ 11.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.