Na podstawie art. 9a pkt 1 i 2 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach (Dz. U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2441, z późn. zm.³⁾) zarządza się, co następuje:

§ 2.Przepisy rozporządzenia stosuje się do wag automatycznych porcjujących wprowadzonych do obrotu lub użytkowania:

1) na podstawie decyzji zatwierdzenia typu wydanych przed dniem 7 stycznia 2007 r.;

2) w wyniku dokonania oceny zgodności.

§ 3.Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) wadze - należy przez to rozumieć wagę automatyczną porcjującą, będącą przyrządem pomiarowym stosowanym do rozdzielania, bez udziału operatora, materiałów luzem na porcje o jednakowej, nastawionej masie i automatycznego ich odważania;

2) porcji - należy przez to rozumieć zaprogramowaną ilość materiału, złożoną z jednego lub więcej odważonych ładunków, umieszczoną w opakowaniu;

3) cyklu ważenia - należy przez to rozumieć zestaw operacji, na który składa się dostarczenie materiału do nośni ładunku, jego ważenie i opróżnienie nośni;

4) obciążeniu minimalnym (Min) - należy przez to rozumieć najmniejszy ładunek, który może być zważony w sposób automatyczny z błędem nie-przekraczającym określonych błędów granicznych dopuszczalnych wagi;

5) obciążeniu maksymalnym (Max) - należy przez to rozumieć największą dopuszczalną wartość masy ładunku, która może być zważona w sposób automatyczny;

6) nominalnej porcji minimalnej (Minfill) - należy przez to rozumieć wartość masy porcji składającej się z co najmniej dwóch ładunków, poniżej której błąd ważenia może przekroczyć określone błędy graniczne dopuszczalne wagi; dla porcji składającej się z jednego ładunku wartość ta równa jest obciążeniu minimalnemu (Min);

7) działce elementarnej (d) - należy przez to rozumieć wyrażoną w jednostkach miary masy wartość różnicy między wartościami:

a) odpowiadającymi dwóm sąsiednim wskazom podziałki przy wskazaniu analogowym albo

b) dwóch kolejnych wskazań przy wskazaniu cyfrowym;

8) błędach granicznych dopuszczalnych wagi - należy przez to rozumieć określone skrajne wartości błędu wagi;

9) klasie dokładności - należy przez to rozumieć klasę wag, spełniających określone wymagania i których błędy zawarte są w wyznaczonych granicach;

10) wadze selektywnej - należy przez to rozumieć wagę z wieloma zespołami wagowymi, która ustala masę porcji przez łączenie selektywnie dobieranych ładunków, odważonych przez te zespoły;

11) wadze sumującej - należy przez to rozumieć wagę z jednym zespołem wagowym, która ustala masę porcji przez łączenie ładunków, odważonych w więcej niż jednym cyklu ważenia;

12) wadze odejmującej - należy przez to rozumieć wagę, która wyznacza masę porcji przez ważenie materiału pobranego ze zbiornika wagowego;

13) średniej liczbie ładunków w porcji - należy przez to rozumieć połowę sumy maksymalnej i minimalnej liczby ładunków w porcji, gdy może o tym decydować operator wagi lub w innym przypadku średnią liczbę ładunków w porcjach otrzymanych w czasie działania wagi albo optymalną liczbę ładunków w porcji określoną przez producenta dla określonego produktu.

§ 5.Maksymalne dopuszczalne odchylenie każdej porcji od wartości średniej z tych porcji dla wag klasy dokładności X (1) określa załącznik do rozporządzenia.

§ 6.Dla wag klas dokładności innych niż klasa X (1) maksymalne dopuszczalne odchylenia każdej porcji od wartości średniej z tych porcji są równe wartościom odchyleń dla wag klasy X (1) pomnożonym przez współczynnik (x) klasy dokładności.

§ 7.1. Dla materiałów w kawałkach, gdy umowna masa kawałka materiału, będąca masą równą średniej z dziesięciu największych elementarnych kawałków materiału lub jego cząstek pobranych z jednej lub więcej porcji, przekracza 0,1 maksymalnego dopuszczalnego odchylenia każdej porcji od wartości średniej w użytkowaniu:

1) wartości odchyleń, określone w załączniku do rozporządzenia, powinny być zwiększone o 1,5-krotność wartości umownej masy kawałka materiału;

2) wartość maksymalnego dopuszczalnego odchylenia nie powinna przekraczać iloczynu współczynnika (x) i 9 % wartości masy porcji.

2. Wymagania, o którym mowa w ust. 1, nie stosuje się przy określeniu maksymalnych dopuszczalnych odchyleń każdej porcji od wartości średniej z tych porcji dla dokładności zerowania i tarowania wagi.

§ 8.W przypadku wag, w których nastawiona wartość masy porcji jest wskazywana, maksymalna różnica pomiędzy wartością nastawioną a średnią masą porcji nie powinna przekraczać 0,25 wartości maksymalnego dopuszczalnego odchylenia każdej porcji od wartości średniej z tych porcji w użytkowaniu.

§ 10.Podczas legalizacji ponownej wag sprawdzenie obejmuje:

1) oględziny zewnętrzne;

2) w zakresie charakterystyk metrologicznych sprawdzenie, czy waga spełnia wymagania oznaczonej klasy dokładności dla danego materiału odnośnie do:

a) odchylenia każdej porcji od wartości średniej z tych porcji,

b) różnicy średniej masy porcji i wartości nastawionej porcji, jeżeli nastawiona wartość masy porcji jest wskazywana;

3) jeżeli waga sprawdzana jest stosowana jako waga kontrolna, sprawdzenie błędów wskazań podczas ważenia statycznego;

4) sprawdzenie działania podczas porcjowania materiału.

§ 11.Sprawdzenie wagi podczas legalizacji pierwotnej i legalizacji ponownej wykonuje się w normalnych warunkach użytkowania przy maksymalnej wydajności porcjowania za pomocą przewidzianego do ważenia materiału.

§ 12.1. Sprawdzenie zgodności konstrukcji i wykonania wagi z zatwierdzonym typem obejmuje sprawdzenie, czy:

1) posiada właściwe zabezpieczenia przed fałszerstwem lub przypadkowym rozregulowaniem;

2) ma przewidziane miejsca na umieszczenie cech zabezpieczających, a w przypadku wag z zabezpieczeniem programowym, czy następuje właściwa reakcja na wejście w tryb adiustacji, w postaci nieusuwalnej rejestracji;

3) właściwie wskazuje wyniki ważenia;

4) wskazuje wyniki ważenia, wartości tary oraz dokonuje wydruków z jednakową działką dla danego zakresu ważenia;

5) działka elementarna wszystkich urządzeń wskazujących współpracujących z wagą jest taka sama.

2. Dodatkowo należy sprawdzić:

1) prawidłowość zainstalowania w miejscu, gdzie waga będzie użytkowana;

2) kompletność wyposażenia stosownie do każdego przewidywanego do ważenia produktu.

3. Sprawdzenie wagi co do zgodności z zatwierdzonym typem powinno być przeprowadzone:

1) w miejscu użytkowania wagi, z pełnym jej wyposażeniem;

2) po zainstalowaniu wagi w czasie automatycznego jej działania zgodnie z przewidywanym stosowaniem wagi.

§ 13.1. Wyznaczenie klasy dokładności X (x) podczas legalizacji pierwotnej powinno odbyć się w najbardziej wymagających warunkach co do wydajności i innych nastawialnych parametrów wagi, określonych przez producenta w instrukcji obsługi lub podanych w postaci oznaczeń.

2. Przed rozpoczęciem czynności, o których mowa w ust. 1, waga powinna działać do momentu ustabilizowania się jej parametrów pracy, zgodnie z wymaganiami określonymi przez producenta.

3. Podczas wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1, powinny być włączone urządzenia korygujące pracę wagi: korektor końcowego zasilania materiałem i automatyczne urządzenie zerujące oraz należy uwzględnić porcje otrzymane po zmianie nastaw, chyba że producent określił inaczej.

§ 14.Wyznaczenie klasy dokładności X (x) przeprowadza się w następujący sposób:

1) zmieniając nastawę wartości ładunku, wytworzyć próbki danego materiału porcji zgodnie z wymaganiami, o których mowa w § 16 i 17, a następnie wyznaczyć masy tych porcji na wadze kontrolnej;

2) wyliczyć maksymalne odchylenie masy porcji od wartości średniej masy porcji w każdej próbce md_max, a następnie wyznaczyć stosunek md_max i maksymalnego dopuszczalnego odchylenia porcji dla danej próbki MPD₍₁₎ o którym mowa w załączniku do rozporządzenia. Na podstawie wszystkich próbek należy wyznaczyć maksymalną wartość stosunku [md_max / MPD ₍₁₎]_max;

3) jeżeli waga posiada wskazanie nastawy wartości masy porcji, należy wyliczyć różnicę średniej masy porcji i nastawy wartości masy porcji dla wszystkich próbek Isel, a następnie wyznaczyć stosunek Isel i 0,25 maksymalnego dopuszczalnego odchylenia każdej porcji od wartości średniej z tych porcji w użytkowaniu dla danej próbki, o którym mowa w załączniku do rozporządzenia, oznaczonego jako MPSE ₍₁₎. Na podstawie wszystkich próbek należy wyznaczyć maksymalną wartość stosunku [Isel / MPSE ₍₁₎]_max;

4) z końcowych wartości otrzymanych na podstawie obliczeń, o których mowa w pkt 2 i 3, należy wybrać większą i zaokrąglić ją w górę do najbliższej wartości z szeregu liczb 1, 2 albo 1 x 10^k, 2 x 10^k, 5 x 10^k, gdzie k jest liczbą całkowitą ujemną; otrzymana w ten sposób wartość stanowi współczynnik x klasy dokładności.

§ 15.1. Błąd wyznaczenia masy porcji na wadze kontrolnej nie powinien przekraczać wartości:

1) 1/3 maksymalnego dopuszczalnego odchylenia masy porcji podczas legalizacji lub 1/3 maksymalnej różnicy pomiędzy wartością nastawioną a średnią masą porcji (waga z nastawianą wartością masy porcji), jeżeli waga kontrolna została sprawdzona bezpośrednio przed badaniem;

2) 1/5 maksymalnego dopuszczalnego odchylenia masy porcji podczas legalizacji lub 1/5 maksymalnej różnicy pomiędzy wartością nastawioną a średnią masą porcji (waga z nastawianą wartością masy porcji), jeżeli waga kontrolna została sprawdzona w innym czasie.

2. Jeżeli waga kontrolna do wyznaczenia masy porcji jest wagą kontrolną własną, dodatkowo powinna:

1) umożliwiać ważenie statyczne (nieautomatyczne);

2) posiadać urządzenie wskazujące z działką nie większą niż 1/5 działki elementarnej (d), a w przypadku braku takiego urządzenia należy stosować wzorce dokładkowe w celu wyznaczenia błędu zaokrąglenia.

§ 16.1. Sprawdzenie działania wagi podczas porcjowania materiału wykonuje się dla porcji składających się z ładunków o masie bliskiej obciążeniu maksymalnemu (Max) oraz bliskich nominalnej porcji minimalnej (Minfill).

2. Dla wag sumujących sprawdzenie wykonuje się z maksymalną i minimalną liczbą ładunków w porcji.

3. Dla wag selektywnych sprawdzenie wykonuje się ze średnią liczbą ładunków w porcji zarówno dla ładunków o masie bliskiej obciążeniu maksymalnemu (Max), jak i bliskich nominalnej porcji minimalnej (Minfill).

4. Jeżeli nominalna porcja minimalna (Minfill) jest mniejsza niż 1/3 wartości masy porcji maksymalnej, sprawdzenie należy wykonać w środku zakresu ważenia ładunków w pobliżu, ale poniżej 100 g, 300 g, 1000 g lub 15 000 g.

§ 17.Minimalną liczbę sprawdzanych porcji, o których mowa w § 16, w zależności od ich masy określa tabela:

Załącznik do rozporządzenia Ministra Gospodarki
z dnia 27 grudnia 2007 r. (poz. 25)

MAKSYMALNE DOPUSZCZALNE ODCHYLENIE PORCJI DLA WAG KLASY X (1)