Wyszukaj po identyfikatorze keyboard_arrow_down
Wyszukiwanie po identyfikatorze Zamknij close
ZAMKNIJ close
account_circle Jesteś zalogowany jako:
ZAMKNIJ close
Powiadomienia
keyboard_arrow_up keyboard_arrow_down znajdź
idź
removeA addA insert_drive_fileWEksportuj printDrukuj assignment add Do schowka
description

Akt prawny

Akt prawny
archiwalny
Dziennik Ustaw rok 2007 nr 149 poz. 1052
Wersja archiwalna od 2007-09-01 do 2014-06-12
opcje loupe more_vert
ZAMKNIJ close

Alerty

Dziennik Ustaw rok 2007 nr 149 poz. 1052
Wersja archiwalna od 2007-09-01 do 2014-06-12
Akt prawny
archiwalny
ZAMKNIJ close

Alerty

Od redakcji: Rozporządzenie zostało uchylone na podstawie art. 139 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie (Dz.U. poz. 1512; z późn. zm.) oraz zastąpione przez rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 maja 2014 r. w sprawie szkoleń z zakresu oceny materiału siewnego, wymagań do wykonywania tej oceny oraz nadzoru i kontroli pracy podmiotów dokonujących tej oceny (Dz.U. poz. więcej …

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI1)

z dnia 2 sierpnia 2007 r.

w sprawie szkoleń z zakresu oceny materiału siewnego, pobierania prób materiału siewnego i wykonywania badań laboratoryjnych

Na podstawie art. 45b ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie (Dz. U. z 2007 r. Nr 41, poz. 271 i Nr 80, poz. 541) zarządza się, co następuje:

loupe more_vert
ZAMKNIJ close

Alerty

§ 1.Rozporządzenie określa:

1) szczegółowe wymagania dla jednostek organizacyjnych upoważnionych przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa do prowadzenia szkoleń, zwanych dalej „ośrodkami szkoleniowymi”;

2) programy szkoleń z zakresu oceny polowej materiału siewnego, oceny cech zewnętrznych materiału siewnego ziemniaka, zwanego dalej „sadzeniakami ziemniaka”, pobierania prób materiału siewnego i wykonywania badań laboratoryjnych przez analityków nasiennych;

3) sposób przeprowadzania egzaminu z zakresu ukończonego szkolenia;

4) wzór zaświadczenia o ukończeniu szkolenia.

loupe more_vert
ZAMKNIJ close

Alerty

§ 2.Ośrodek szkoleniowy powinien zapewnić bazę dydaktyczną dostosowaną do liczby uczestników szkolenia, w tym:

1) sale wykładowe;

2) środki dydaktyczne, w szczególności pomoce audiowizualne, takie jak: prezentacje multimedialne, filmy szkoleniowe, zestawy foliogramów, przeźrocza;

3) materiały szkoleniowe;

4) miejsca do prowadzenia zajęć praktycznych, w szczególności:

a) plantacje nasienne poszczególnych grup roślin uprawnych - do prowadzenia szkolenia w zakresie oceny polowej materiału siewnego,

b) magazyny z wyposażeniem niezbędnym do prowadzenia szkolenia w zakresie oceny cech zewnętrznych sadzeniaków ziemniaka,

c) magazyny z materiałem siewnym przechowywanym w różnych opakowaniach wraz z wyposażeniem do pobierania prób - do prowadzenia szkolenia w zakresie pobierania prób materiału siewnego.

d) pomieszczenia wyposażone w materiały, sprzęt i aparaturę do prowadzenia szkolenia w zakresie wykonywania badań laboratoryjnych przez analityków nasiennych.

loupe more_vert
ZAMKNIJ close

Alerty

§ 3.Ośrodek szkoleniowy zapewnia prowadzenie szkoleń przez osoby, które posiadają przygotowanie zawodowe oraz dydaktyczne w zakresie prowadzonego szkolenia.

loupe more_vert
ZAMKNIJ close

Alerty

§ 4.Program szkolenia z zakresu:

1) oceny polowej materiału siewnego poszczególnych grup roślin uprawnych oraz oceny cech zewnętrznych sadzeniaków ziemniaka jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia;

2) pobierania prób materiału siewnego jest określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia;

3) oceny polowej i pobierania prób materiału szkółkarskiego jest określony w załączniku nr 3 do rozporządzenia;

4) wykonywania badań laboratoryjnych przez analityków nasiennych jest określony w załączniku nr 4 do rozporządzenia.

loupe more_vert
ZAMKNIJ close

Alerty

§ 5.1. Z zakresu ukończonego szkolenia przeprowadza się egzamin, który obejmuje część teoretyczną i praktyczną.

2. Część teoretyczna jest przeprowadzana w formie pisemnego testu.

3. Zaliczenie części teoretycznej następuje po udzieleniu przez osobę przystępującą do egzaminu nie mniej niż 75 % poprawnych odpowiedzi.

4. Część praktyczna, w zależności od zakresu przeprowadzonego szkolenia, polega odpowiednio na:

1) przeprowadzeniu przez osobę przystępującą do egzaminu po dwie oceny polowe materiału siewnego według każdej z metodyk obowiązujących dla poszczególnych grup roślin uprawnych;

2) przeprowadzeniu przez osobę przystępującą do egzaminu oceny cech zewnętrznych dwóch partii sadzeniaków ziemniaka;

3) rozpoznaniu przez osobę przystępującą do egzaminu materiału siewnego danego gatunku oraz pobraniu prób z pięciu partii materiału siewnego znajdujących się w nie mniej niż 3 typach opakowań;

4) przeprowadzeniu przez osobę przystępującą do egzaminu analizy pięciu prób testowych materiału siewnego zgodnie ze szczegółowymi wymaganiami dotyczącymi wytwarzania oraz jakości materiału siewnego, określonymi w odrębnych przepisach2), zwanymi dalej „wymaganiami szczegółowymi”.

5. Zaliczenie części praktycznej następuje po poprawnym dokonaniu przez osobę przystępującą do egzaminu czynności, o których mowa w ust. 4.

loupe more_vert
ZAMKNIJ close

Alerty

§ 6.Po ukończeniu szkolenia i zdaniu egzaminu z zakresu ukończonego szkolenia wydaje się zaświadczenie o ukończeniu szkolenia, którego wzór jest określony w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

loupe more_vert
ZAMKNIJ close

Alerty

§ 7.Traci moc rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie szkoleń oraz egzaminów związanych z udzielaniem upoważnień lub akredytacji w zakresie oceny polowej lub pobierania próbek materiału siewnego, oraz przeprowadzania kontroli czynności akredytowanych kwalifikatorów i akredytowanych próbobiorców (Dz. U. Nr 94, poz. 918 oraz z 2007 r. Nr 77, poz. 521).

loupe more_vert
ZAMKNIJ close

Alerty

§ 8.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi: w z. H. Kowalczyk

1) Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. Nr 131, poz. 915 oraz z 2007 r. Nr 38, poz. 244).

2) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 1 lutego 2007 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania i jakości materiału siewnego (Dz. U. Nr 29, poz. 189 i Nr 110, poz. 764).


Załączniki do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju
Wsi z dnia 2 sierpnia 2007 r. (poz. 1052)

Załącznik nr 1

PROGRAM SZKOLENIA Z ZAKRESU OCENY POLOWEJ MATERIAŁU SIEWNEGO POSZCZEGÓLNYCH GRUP ROŚLIN UPRAWNYCH ORAZ OCENY CECH ZEWNĘTRZNYCH SADZENIAKÓW ZIEMNIAKA

Czas trwania szkolenia

Grupa roślin

zbożowe

pastewne

oleiste i włókniste

AGROTECHNIKA

3 godz.

Zagadnienia:

1) podstawy ogólnej uprawy roli oraz roślin zbożowych;

2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian dla roślin zbożowych, z uwzględnieniem specyfiki gatunku oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości materiału siewnego;

3) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych roślin zbożowych;

4) owies głuchy oraz inne gatunki chwastów mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego;

5) choroby i szkodniki charakterystyczne dla poszczególnych gatunków roślin zbożowych, mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego

Zagadnienia:

1) podstawy ogólnej uprawy roli oraz poszczególnych grup roślin pastewnych;

2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian, z uwzględnieniem specyfiki gatunku oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości materiału siewnego poszczególnych grup roślin pastewnych:

a) strączkowych,

b) motylkowatych drobnonasiennych,

c) traw,

d) innych roślin;

3) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych roślin;

4) chwasty mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego;

5) choroby i szkodniki charakterystyczne dla poszczególnych grup roślin pastewnych, mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego

Zagadnienia:

1) podstawy ogólnej uprawy roli oraz poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych;

2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian dla roślin oleistych i włóknistych, z uwzględnieniem specyfiki gatunku oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości materiału siewnego poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych;

3) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych;

4) chwasty mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego;

5) choroby i szkodniki charakterystyczne dla poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych, mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego roślin oleistych i włóknistych

NASIENNICTWO

w przypadku roślin zbożowych oraz oleistych i włóknistych - 3 godz.,
w przypadku roślin pastewnych - 5 godz.

Zagadnienia:

1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych poszczególnych gatunków roślin zbożowych, uwzględniające wymagania dla gatunku, w szczególności w zakresie izolacji przestrzennej;

2) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego odmian mieszańcowych roślin zbożowych, ze szczególnym uwzględnieniem kukurydzy oraz żyta;

3) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów ochrony roślin oraz przeprowadzanie niezbędnej selekcji;

4) szacowanie wielkości zbioru nasion poszczególnych gatunków roślin zbożowych;

5) zasady zbioru materiału siewnego;

6) zagadnienia związane z przerobem nasion, w szczególności suszenie, czyszczenie i zaprawianie;

7) dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego

Zagadnienia:

1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych poszczególnych grup roślin pastewnych, uwzględniające wymagania dla gatunku, w szczególności w zakresie izolacji przestrzennej;

2) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów ochrony roślin oraz przeprowadzanie niezbędnej selekcji;

3) pielęgnacja plantacji nasiennych gatunków:

a) wieloletnich oraz

b) o dwuletnim cyklu produkcji, w tym prowadzonych metodą bezwysadkową;

4) szacowanie wielkości zbioru nasion poszczególnych grup roślin pastewnych:

a) strączkowych,

b) motylkowatych drobnonasiennych,

c) traw,

d) innych roślin;

5) zasady zbioru materiału siewnego;

6) zagadnienia związane z przerobem nasion, w szczególności suszenie, czyszczenie i zaprawianie;

7) dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego

Zagadnienia:

1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych, uwzględniające wymagania dla gatunku, w szczególności w zakresie izolacji przestrzennej;

2) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego odmian mieszańcowych roślin oleistych i włóknistych;

3) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego mieszańców złożonych rzepaku;

4) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego konopi;

5) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów ochrony roślin oraz przeprowadzanie ewentualnej selekcji;

6) pielęgnacja plantacji nasiennych gatunków o dwuletnim cyklu produkcji, w tym prowadzonych metodą bezwysadkową;

7) szacowanie wielkości zbioru roślin oleistych i włóknistych;

8) zasady zbioru materiału siewnego, z uwzględnieniem specyfiki gatunku;

9) zagadnienia związane z przerobem nasion, w szczególności suszenie, czyszczenie i zaprawianie;

10) dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego

ODMIANOZNAWSTWO

6 godz.,
w tym
4 godz.
- szkolenie praktyczne

Zagadnienia:

1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków roślin zbożowych;

2) urzędowy opis odmiany;

3) podstawowe cechy wyróżniające poszczególne odmiany;

4) zasady rozpoznawania odmian;

5) informacje z oceny tożsamości

Zagadnienia:

1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków roślin pastewnych:

a) strączkowych,

b) motylkowatych drobnonasiennych,

c) traw,

d) innych roślin;

2) urzędowy opis odmiany;

3) podstawowe cechy wyróżniające poszczególne odmiany;

4) zasady rozpoznawania odmian;

5) informacje z oceny tożsamości

Zagadnienia:

1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych;

2) urzędowy opis odmiany;

3) podstawowe cechy wyróżniające poszczególne odmiany;

4) zasady rozpoznawania odmian;

5) informacje z oceny tożsamości

PRZEPISY DOTYCZĄCE NASIENNICTWA

3 godz.

Zagadnienia:

1) przepisy ustawy o nasiennictwie;

2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące nasiennictwa;

3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie;

4) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego roślin zbożowych

Zagadnienia:

1) przepisy ustawy o nasiennictwie;

2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące nasiennictwa;

3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie;

4) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego roślin pastewnych:

a) strączkowych,

b) motylkowatych drobnonasiennych,

c) traw,

d) innych roślin

Zagadnienia:

1) przepisy ustawy o nasiennictwie;

2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące nasiennictwa;

3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie;

4) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego poszczególnych gatunków roślin oleistych i włóknistych

METODYKI OCENY POLOWEJ

6 godz.,
w tym
4 godz.
- szkolenie praktyczne

Zagadnienia:

1) terminy dokonywania oceny polowej;

2) zakres dokonywania oceny;

3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen;

4) metodyki oceny plantacji nasiennych roślin zbożowych;

5) istotne różnice i zasady określające zastosowanie odpowiedniej metodyki do poszczególnych gatunków (w tym kukurydzy);

6) szczegółowa ocena według norm procentowych;

7) szczegółowa ocena według norm powierzchni;

8) ocena występowania owsa głuchego

Zagadnienia:

1) terminy dokonywania oceny polowej;

2) zakres dokonywania oceny;

3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen;

4) metodyki oceny plantacji nasiennych roślin pastewnych:

a) strączkowych,

b) motylkowatych drobnonasiennych,

c) traw,

d) innych roślin;

5) istotne różnice i zasady określające zastosowanie odpowiedniej metodyki do poszczególnych gatunków;

6) szczegółowa ocena według norm procentowych;

7) szczegółowa ocena według norm powierzchni;

8) ocena występowania owsa głuchego

Zagadnienia:

1) terminy dokonywania oceny polowej;

2) zakres dokonywania oceny;

3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen;

4) metodyki oceny plantacji nasiennych roślin oleistych i włóknistych;

5) istotne różnice i zasady określające zastosowanie odpowiedniej metodyki do poszczególnych gatunków;

6) szczegółowa ocena według norm procentowych;

7) szczegółowa ocena według norm powierzchni;

8) ocena występowania owsa głuchego


Czas trwania szkolenia

Grupa roślin

burak cukrowy i pastewny

rośliny warzywne

ziemniak

AGROTECHNIKA

w przypadku buraka cukrowego
i pastewnego oraz ziemniaka
- 2 godz.,
w przypadku roślin warzywnych - 6 godz.

Zagadnienia:

1) podstawy ogólnej uprawy roli i uprawy buraka;

2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian dla buraka, z uwzględnieniem specyfiki gatunku oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości materiału siewnego;

3) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych;

4) chwasty mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego;

5) choroby i szkodniki mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego;

6) specyfika uprawy gatunku, z uwzględnieniem dwuletniego cyklu rozwoju buraka

Zagadnienia:

1) podstawy ogólnej uprawy roli i poszczególnych gatunków roślin warzywnych;

2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian dla roślin warzywnych, z uwzględnieniem specyfiki poszczególnych gatunków oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości materiału siewnego;

3) plantacje nasienne prowadzone pod osłonami;

4) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych roślin warzywnych;

5) chwasty mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego;

6) choroby i szkodniki roślin warzywnych mające wpływ na jakość wytwarzanego materiału siewnego;

7) specyfika uprawy gatunków roślin warzywnych o dwuletnim cyklu rozwoju

Zagadnienia:

1) podstawy ogólnej uprawy roli, z uwzględnieniem specyfiki uprawy ziemniaka;

2) zasady zmianowania roślin oraz płodozmian uwzględniający specyfikę gatunku oraz wymagań związanych z produkcją dobrej jakości sadzeniaków ziemniaka;

3) zabiegi uprawowe poprzedzające zakładanie plantacji nasiennych ziemniaka;

4) zagadnienia związane z organizmami kwarantannowymi związanymi z wytwarzaniem materiału siewnego ziemniaka, w szczególności Clavibacter, Synchytrium, Meloidogyne, Globodera, Ralstonia;

5) choroby i szkodniki ziemniaka inne niż kwarantannowe, w szczególności choroby wirusowe ziemniaka, czarna nóżka, ryzoktonioza, stonka ziemniaczana, mszyce jako wektory wirusów

NASIENNICTWO

4 godz.

Zagadnienia:

1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych uwzględniające wymagania dla gatunku, w szczególności w zakresie izolacji przestrzennej;

2) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego buraka, z uwzględnieniem odmian mieszańcowych;

3) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów ochrony roślin oraz przeprowadzanie niezbędnej selekcji;

4) przechowywanie wysadków buraka oraz uprawa metodą bezwysadkową;

5) szacowanie wielkości zbioru materiału siewnego;

6) zasady zbioru materiału siewnego;

7) zagadnienia związane z przerobem nasion, w szczególności suszenie, czyszczenie i zaprawianie;

8) dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego

Zagadnienia:

1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych uwzględniające wymagania dla poszczególnych gatunków, w szczególności w zakresie izolacji przestrzennej;

2) specyfika i zasady produkcji materiału siewnego gatunków o dwuletnim cyklu rozwoju oraz odmian mieszańcowych;

3) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów ochrony roślin oraz przeprowadzanie niezbędnej selekcji;

4) przechowywanie wysadków gatunków o dwuletnim cyklu rozwoju oraz uprawa metodą bezwysadkową;

5) szacowanie wielkości zbioru materiału siewnego;

6) zasady zbioru materiału siewnego poszczególnych gatunków roślin warzywnych;

7) zagadnienia związane z przerobem nasion, w szczególności suszenie, czyszczenie i zaprawianie;

8) dokumentacja dotycząca wytwarzania materiału siewnego

Zagadnienia:

1) prawidłowe prowadzenie plantacji nasiennych uwzględniające wymagania dla ziemniaka;

2) podstawowe choroby wirusowe mające znaczenie gospodarcze;

3) problem mszyc jako wektorów wirusów;

4) specyfika i zasady produkcji sadzeniaków ziemniaka;

5) pielęgnacja plantacji nasiennych, w szczególności stosowanie zabiegów zwalczania szkodników, chorób grzybowych, desykacja;

6) wykonywanie na plantacji nasiennej niezbędnej selekcji;

7) mikrorozmnażanie;

8) zasady etykietowania sadzeniaków ziemniaka;

9) pobieranie prób do laboratoryjnej oceny zdrowotności;

10) warunki zastosowania uproszczonej oceny laboratoryjnej;

11) przechowywanie i przerób sadzeniaków ziemniaka, w tym zasady sortowania;

12) dokumentacja dotycząca wytwarzania sadzeniaków ziemniaka

ODMIANOZNAWSTWO

7 godz.,
w tym
5 godz.
- szkolenie praktyczne

Zagadnienia:

1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków;

2) podstawowe cechy poszczególnych odmian;

3) urzędowy opis odmiany;

4) rozpoznawanie odmian;

5) informacje z oceny tożsamości

Zagadnienia:

1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków;

2) podstawowe cechy poszczególnych odmian;

3) urzędowy opis odmiany;

4) rozpoznawanie odmian;

5) informacje z oceny tożsamości

Zagadnienia:

1) biologiczne cechy charakterystyczne dla poszczególnych gatunków;

2) podstawowe cechy poszczególnych odmian, w tym „kiełki świetlne”;

3) urzędowy opis odmiany;

4) rozpoznawanie odmian poprzez obserwację roślin, kiełków oraz bulw

PRZEPISY DOTYCZĄCE NASIENNICTWA

3 godz.

Zagadnienia:

1) przepisy ustawy o nasiennictwie;

2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące nasiennictwa;

3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie;

4) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego buraka

Zagadnienia:

1) przepisy ustawy o nasiennictwie;

2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące nasiennictwa, w tym wymagania specjalne dla niektórych gatunków roślin warzywnych;

3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie;

4) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego dla poszczególnych grup roślin warzywnych

Zagadnienia:

1) przepisy ustawy o nasiennictwie;

2) przepisy ustawy o ochronie roślin dotyczące ziemniaka;

3) przepisy wykonawcze do ustawy o nasiennictwie;

4) przepisy wykonawcze do ustawy o ochronie roślin w zakresie organizmów kwarantannowych i kontroli fitosanitarnej dotyczące ziemniaka;

5) przepisy dotyczące raka ziemniaka;

6) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego ziemniaka

METODYKI OCENY POLOWEJ ORAZ OCENY CECH ZEWNĘTRZNYCH

w przypadku buraka cukrowego
i pastewnego oraz roślin warzywnych - 6 godz.,
w tym
2 godz.
- szkolenie praktyczne,

w przypadku ziemniaka
- 8 godz.,
w tym
4 godz.
- szkolenie praktyczne

Zagadnienia:

1) terminy dokonywania oceny polowej;

2) zakres dokonywania oceny;

3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen;

4) metodyka oceny plantacji nasiennych buraka, z uwzględnieniem odmian mieszańcowych oraz odmian o różnej ploidalności, prowadzonych metodą:
a) tradycyjną,
b) bezwysadkową;

5) szczegółowa metodyka oceny cech zewnętrznych wysadków buraka

Zagadnienia:

1) terminy dokonywania oceny polowej;

2) zakres dokonywania oceny;

3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen;

4) metodyka oceny plantacji nasiennych roślin warzywnych, z uwzględnieniem odmian mieszańcowych;

5) metodyka oceny plantacji nasiennych gatunków o dwuletnim cyklu rozwoju, prowadzonych metodą:

a) tradycyjną,

b) bezwysadkową;

6) szczegółowa metodyka oceny cech zewnętrznych wysadków gatunków o dwuletnim cyklu rozwoju;

7) metodyka oceny plantacji nasiennych roślin warzywnych prowadzonych pod osłonami

Zagadnienia:

1) terminy dokonywania oceny polowej plantacji nasiennych ziemniaka;

2) zakres dokonywania oceny;

3) liczba ocen stanu plantacji nasiennych i zakres czynności dokonywanych przez kwalifikatora w każdej z ocen, z uwzględnieniem oceny plantacji nasiennej zgłoszonej do uproszczonej oceny laboratoryjnej;

4) metodyka oceny plantacji nasiennych ziemniaka;

5) metodyka oceny procesu mikrorozmnażania;

6) pobieranie prób do laboratoryjnej oceny zdrowotności (oceny weryfikacyjnej);

7) metodyka oceny cech zewnętrznych


Załącznik nr 2

PROGRAM SZKOLENIA Z ZAKRESU POBIERANIA PRÓB MATERIAŁU SIEWNEGO

Lp.

Zagadnienia

Czas trwania szkolenia
(w godz.)

Uwagi

1

Podstawy nasionoznawstwa roślin uprawnych

2

wykład

2

Prawodawstwo dotyczące pobierania prób i oceny nasion

1

wykład

3

Zasady pobierania prób i podstawy statystyki

2

wykład

4

Pobieranie prób a jednolitość partii

1

wykład

5

Badanie jednolitości partii; tolerancje w nasiennictwie

1

wykład

6

Automatyczny sposób pobierania prób

1

wykład

7

Sprzęt i zasady wydzielania próby; prowadzenie dokumentacji

2

szkolenie praktyczne

8

Pobieranie prób z pojemników - sprzęt i zasady pobierania

1

szkolenie praktyczne

9

Pobieranie prób ze strumienia nasion oraz z małych opakowań

3

szkolenie praktyczne

10

Pobieranie prób z worków, kontenerów i opakowań typu „big-bag”

2

szkolenie praktyczne

11

Nadzorowanie automatycznego sposobu pobierania prób

1

szkolenie praktyczne

Załącznik nr 3

PROGRAM SZKOLENIA Z ZAKRESU OCENY POLOWEJ I POBIERANIA PRÓB MATERIAŁU SZKÓŁKARSKIEGO

Lp.

Zagadnienia

Czas trwania szkolenia
(w godz.)

Uwagi

1

Pomologia roślin sadowniczych - cechy charakterystyczne odmian, rozpoznawanie odmian

3

wykład

2

Choroby i szkodniki materiału szkółkarskiego

2

wykład

3

Zasady i sposoby produkcji materiału szkółkarskiego

2

wykład

4

Przepisy dotyczące rejestracji i ochrony prawnej odmian roślin sadowniczych, oceny polowej oraz pobierania prób materiału szkółkarskiego

2

wykład

5

Zasady i metody oceny polowej materiału szkółkarskiego

3

wykład

6

Zasady i metody pobierania prób materiału szkółkarskiego

1

wykład

7

Ocena polowa materiału szkółkarskiego - rozpoznawanie odmian, ocena polowa różnych rodzajów materiału szkółkarskiego

6

szkolenie praktyczne

8

Pobieranie prób materiału szkółkarskiego

1

szkolenie praktyczne

Załącznik nr 4

PROGRAM SZKOLENIA Z ZAKRESU WYKONYWANIA BADAŃ LABORATORYJNYCH PRZEZ ANALITYKÓW NASIENNYCH

I. Część ogólna

1. Program szkolenia dotyczy:

1) roślin zbożowych;

2) roślin pastewnych, w tym:

a) strączkowych,

b) motylkowatych drobnonasiennych,

c) traw,

d) innych roślin;

3) roślin oleistych i włóknistych;

4) buraka cukrowego i pastewnego;

5) roślin warzywnych.

2. Program szkolenia obejmuje zagadnienia z zakresu:

1) przepisów dotyczących nasiennictwa;

2) biologii roślin uprawnych i chwastów charakterystycznych dla danej grupy roślin;

3) sposobu dokumentowania przebiegu analiz oraz prowadzenia dokumentacji laboratoryjnej;

4) wykonywania oceny laboratoryjnej zgodnie z metodyką ISTA;

5) sposobu korzystania ze sprzętu i aparatury laboratoryjnej.

II. Część szczegółowa

A. Zakres szkolenia dla osób, które po raz pierwszy odbywają szkolenie z zakresu wykonywania badań laboratoryjnych materiału siewnego poszczególnych grup roślin

1. Zakres szkolenia teoretycznego (czas trwania - 15 godz.) obejmuje:

1) wybrane zagadnienia z przepisów dotyczących nasiennictwa w zakresie oceny laboratoryjnej materiału siewnego;

2) prowadzenie dokumentacji laboratoryjnej oraz wydawanie świadectw lub informacji po zakończeniu oceny laboratoryjnej materiału siewnego;

3) wybrane zagadnienia z botaniki, w szczególności:

a) budowa nasion roślin uprawnych i chwastów,

b) charakterystyczne organizmy szkodliwe dla danej grupy roślin uprawnych,

c) budowa morfologiczna roślin jednoliściennych, dwuliściennych;

4) metody oceny laboratoryjnej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków;

5) sposób postępowania ze sprzętem i aparaturą laboratoryjną, w szczególności prowadzenie zapisów przebiegu temperatur, kalibracja wag, rozdzielaczy;

6) wykonanie analiz czystości i oceny zdolności kiełkowania oraz innych oznaczeń zgodnie z wymaganiami szczegółowymi.

2. Zakres szkolenia praktycznego obejmuje:

1) w przypadku roślin zbożowych:

a) rozróżnianie gatunków zbóż, definicje nasion czystych (czas trwania - nie mniej niż 1,5 godz.),

b) wydzielanie próby analitycznej z próby średniej oraz zasady ważenia próby (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.),

c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania - nie mniej niż 6 godz.), w tym:

- podział na frakcje,

- rodzaje zanieczyszczeń,

- dodatkowe badania wykonywane na nasionach czystych (wielokrotne jednostki nasienne, masa 1000 nasion),

- zasady obliczeń,

d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków, w tym identyfikacja owsa głuchego i fatuoidów homo- i heterozygotycznych (czas trwania - nie mniej niż 4 godz.),

e) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.), w tym:

- podłoże i warunki kiełkowania,

- przerywanie spoczynku,

- odliczanie nasion,

- wysiew nasion,

- klasyfikacja siewek,

- wykonanie obliczenia,

f) oznaczanie wilgotności (czas trwania - nie mniej niż 2 godz.), w tym:

- naważanie,

- śrutowanie,

- ważenie,

- obliczanie,

g) zestawianie wyników i porównywanie z wymaganiami szczegółowymi, wydawanie świadectw lub informacji (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.);

2) w przypadku roślin pastewnych - strączkowych:

a) rozróżnianie gatunków roślin, definicje nasion czystych (czas trwania - nie mniej niż 1,5 godz.),

b) wydzielanie próby analitycznej z próby średniej i zasady ważenia próby (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.),

c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania - nie mniej niż 6 godz.), w tym:

- podział na frakcje,

- rodzaje zanieczyszczeń

- zasady obliczeń,

d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania - nie mniej niż 4 godz.),

e) oznaczanie zawartości nasion gorzkich w łubinach (czas trwania - nie mniej niż 1 godz.),

f) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania - nie mniej niż 6 godz.), w tym:

- podłoże i warunki kiełkowania,

- przerywanie spoczynku,

- odliczanie nasion,

- wysiew nasion,

- klasyfikacja siewek,

- wykonanie obliczenia,

g) zestawianie wyników i porównywanie z wymaganiami szczegółowymi, wydawanie świadectw lub informacji (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.);

3) w przypadku roślin pastewnych - motylkowatych drobnonasiennych:

a) rozróżnianie gatunków roślin, definicje nasion czystych (czas trwania - nie mniej niż 3 godz.),

b) wydzielanie próby analitycznej z próby średniej oraz zasady ważenia próby (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.),

c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania - nie mniej niż 6 godz.), w tym:

- podział na frakcje,

- rodzaje zanieczyszczeń,

- zasady obliczeń,

d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.),

e) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.), w tym:

- podłoże i warunki kiełkowania,

- przerywanie spoczynku,

- odliczanie nasion,

- wysiew nasion,

- klasyfikacja siewek,

- wykonanie obliczenia,

f) zestawianie wyników i porównywanie z wymaganiami szczegółowymi, wydawanie świadectw lub informacji (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.);

4) w przypadku roślin pastewnych - traw:

a) rozróżnianie gatunków roślin, definicje nasion czystych (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.),

b) wydzielanie próby analitycznej z próby średniej oraz zasady ważenia próby (czas trwania

- nie mniej niż 0,5 godz.),

c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania - nie mniej niż 6 godz.), w tym:

- podział na frakcje,

- rodzaje zanieczyszczeń,

- zasady obliczeń,

d) kalibrację i stosowanie dmuchawy (czas trwania - nie mniej niż 4 godz.),

e) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania - nie mniej niż 4 godz.),

f) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.), w tym:

- podłoże i warunki kiełkowania,

- przerywanie spoczynku,

- odliczanie nasion,

- wysiew nasion,

- klasyfikacja siewek,

- wykonanie obliczenia,

g) zestawianie wyników i porównywanie z wymaganiami szczegółowymi, wydawanie świadectw lub informacji (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.);

5) w przypadku roślin pastewnych - innych gatunków:

a) rozróżnianie gatunków roślin, definicje nasion czystych (czas trwania - nie mniej niż 3 godz.),

b) wydzielanie próby analitycznej z próby średniej oraz zasady ważenia próby (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.),

c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania - nie mniej niż 6 godz.), w tym:

- podział na frakcje,

- rodzaje zanieczyszczeń,

- zasady obliczeń,

d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.).

e) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.), w tym:

- podłoże i warunki kiełkowania,

- przerywanie spoczynku,

- odliczanie nasion,

- wysiew nasion,

- klasyfikacja siewek,

- wykonanie obliczenia,

f) zestawianie wyników i porównywanie z wymaganiami szczegółowymi, wydawanie świadectw lub informacji (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.);

6) w przypadku buraka cukrowego i pastewnego:

a) definicje nasion czystych dla nasion i nasion otoczkowanych (czas trwania - nie mniej niż 1,5 godz.),

b) wydzielanie próby laboratoryjnej z próby średniej i zasady ważenia próby (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.),

c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania - nie mniej niż 3 godz.), w tym:

- podział na frakcje - nasiona i otoczki,

- rodzaje zanieczyszczeń,

- zasady obliczeń,

d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin zgodnie z wymaganiami szczegółowymi (czas trwania - nie mniej niż 1 godz.),

e) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania - nie mniej niż 6 godz.), w tym:

- podłoże i warunki kiełkowania,

- odliczanie nasion,

- płukanie i suszenie nasion,

- wysiew nasion,

- klasyfikacja siewek,

- wykonanie obliczenia,

f) oznaczanie wilgotności (czas trwania - nie mniej niż 1 godz.), w tym:

- naważanie,

- ważenie,

- obliczanie,

g) zestawienie wyników i porównanie z wymaganiami szczegółowymi, wydanie świadectw lub informacji (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.);

7) w przypadku roślin oleistych i włóknistych:

a) rozróżnianie gatunków, definicje nasion czystych (czas trwania - nie mniej niż 2 godz.),

b) wydzielanie próby analitycznej z próby średniej oraz zasady ważenia próby (czas trwania

- nie mniej niż 0,5 godz.),

c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania - nie mniej niż 3,5 godz.), w tym:

- podział na frakcje,

- rodzaje zanieczyszczeń,

- zasady obliczeń,

d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania - nie mniej niż 4 godz.),

e) oznaczanie zdrowotności nasion (czas trwania - nie mniej niż 2 godz.),

f) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania - nie mniej niż 6 godz.), w tym:

- podłoże i warunki kiełkowania,

- przerywanie spoczynku,

- odliczanie nasion,

- wysiew nasion,

- klasyfikacja siewek,

- wykonanie obliczenia,

g) zestawianie wyników i porównywanie z wymaganiami szczegółowymi, wydawanie świadectw lub informacji (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.);

8) w przypadku roślin warzywnych:

a) rozróżnianie gatunków, definicje nasion czystych (czas trwania - nie mniej niż 3 godz.),

b) wydzielanie próby analitycznej z próby średniej i zasady ważenia próby (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.),

c) zasady wykonywania analizy czystości (czas trwania - nie mniej niż 3,5 godz.), w tym:

- podział na frakcje,

- rodzaje zanieczyszczeń,

- zasady obliczeń,

d) zasady oznaczania zawartości nasion innych gatunków roślin zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków (czas trwania - nie mniej niż 1 godz.),

e) ocenę zdolności kiełkowania nasion (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.), w tym:

- podłoże i warunki kiełkowania,

- przerywanie spoczynku,

- odliczanie nasion,

- wysiew nasion,

- klasyfikacja siewek,

- wykonanie obliczenia,

f) zestawianie wyników i porównywanie z wymaganiami szczegółowymi, wydawanie świadectw lub informacji (czas trwania - nie mniej niż 0,5 godz.).

B. Zakres szkolenia dla analityków nasiennych, którzy ubiegają się o odbycie dodatkowego szkolenia z zakresu badań laboratoryjnych materiału siewnego innej grupy roślin

1. Zakres szkolenia teoretycznego (czas trwania - nie mniej niż 8 godz.) obejmuje:

1) wybrane zagadnienia z przepisów dotyczących nasiennictwa w zakresie oceny laboratoryjnej materiału siewnego;

2) prowadzenie dokumentacji laboratoryjnej oraz wydawanie świadectw lub informacji po zakończeniu oceny laboratoryjnej materiału siewnego;

3) metody oceny laboratoryjnej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków.

2. Szkolenie praktyczne obejmuje zakres określony w lit. A ust. 2 - w zależności od wybranej grupy roślin.

C. Zakres szkolenia dla analityków nasiennych, którym kończy się okres ważności zaświadczenia i którzy ubiegają się o wydanie nowego zaświadczenia w tym samym zakresie

1. Zakres szkolenia teoretycznego (czas trwania - nie mniej niż 8 godz.) obejmuje:

1) wybrane zagadnienia z przepisów dotyczących nasiennictwa w zakresie oceny laboratoryjnej materiału siewnego;

2) prowadzenie dokumentacji laboratoryjnej oraz wydawanie świadectw lub informacji po zakończeniu oceny laboratoryjnej materiału siewnego;

3) metody oceny laboratoryjnej materiału siewnego dla poszczególnych gatunków.

2. Zakres szkolenia praktycznego obejmuje:

1) w przypadku roślin zbożowych (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.):

a) wykonanie analizy czystości i oceny zdolności kiełkowania oraz innych oznaczeń, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków, w szczególności:

- pszenicy,

- pszenżyta,

- jęczmienia,

- owsa,

- żyta,

b) wykonanie analiz nie mniej niż 5 prób testowych,

c) wydzielenie nie mniej niż 2 prób analitycznych z prób średnich,

d) wykonanie oznaczenia wilgotności - 1 próba,

e) zestawianie wyników oraz wydawanie świadectw lub informacji;

2) w przypadku roślin pastewnych - strączkowych (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.):

a) wykonanie analizy czystości i oceny zdolności kiełkowania oraz innych oznaczeń, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków, w szczególności:

- grochu siewnego,

- łubinów,

- wyki siewnej i kosmatej,

- bobiku,

b) wykonanie analiz nie mniej niż 4 prób testowych,

c) wydzielenie nie mniej niż 2 prób analitycznych z prób średnich,

d) oznaczanie nasion gorzkich dla łubinów,

e) zestawianie wyników oraz wydawanie świadectw lub informacji;

3) w przypadku roślin pastewnych - motylkowatych drobnonasiennych (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.):

a) wykonanie analizy czystości i oceny zdolności kiełkowania oraz innych oznaczeń, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków, w szczególności:

- koniczyny łąkowej,

- koniczyny białej,

- lucerny mieszańcowej,

b) wykonanie analiz nie mniej niż 4 prób testowych,

c) wydzielenie nie mniej niż 2 prób analitycznych z prób średnich,

d) zestawianie wyników oraz wydawanie świadectw lub informacji;

4) w przypadku roślin pastewnych - traw (czas trwania - nie mniej niż 14 godz.):

a) wykonanie analizy czystości i oceny zdolności kiełkowania oraz innych oznaczeń, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków, w szczególności:

- życicy,

- wiechliny,

- kupkówki,

- tymotki,

- mietlicy,

- kostrzewy,

b) wykonanie analiz nie mniej niż 6 prób testowych,

c) wydzielenie nie mniej niż 2 prób analitycznych z prób średnich,

d) zestawianie wyników oraz wydawanie świadectw lub informacji;

5) w przypadku roślin pastewnych - innych gatunków (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.):

a) wykonanie analizy czystości i oceny zdolności kiełkowania oraz innych oznaczeń, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków, w szczególności:

- facelii błękitnej,

- kapusty pastewnej,

b) wykonanie analiz nie mniej niż 2 prób testowych,

c) wydzielenie nie mniej niż 2 prób analitycznych z prób średnich,

d) zestawianie wyników oraz wydawanie świadectw lub informacji;

6) w przypadku buraka cukrowego i pastewnego (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.):

a) wykonanie analizy czystości i oceny zdolności kiełkowania oraz innych oznaczeń, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi,

b) wykonanie nie mniej niż 4 prób testowych, w tym 2 prób obejmujących kłębki jednokiełkowe,

c) wydzielenie nie mniej niż 2 prób analitycznych z prób średnich,

d) obliczanie pojemności wodnej bibuły,

e) wykonanie oznaczenia wilgotności - 1 próba,

f) zestawianie wyników oraz wydawanie świadectw lub informacji;

7) w przypadku roślin oleistych i włóknistych (czas trwania - nie mniej niż 7 godzin):

a) wykonanie analizy czystości i oceny zdolności kiełkowania oraz innych oznaczeń, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych gatunków, w szczególności:

- rzepaku,

- gorczycy,

- lnu,

- słonecznika,

b) wykonanie analiz nie mniej niż 4 prób testowych,

c) wydzielenie nie mniej niż 2 prób analitycznych z prób średnich,

d) zestawianie wyników oraz wydawanie świadectw lub informacji;

8) w przypadku roślin warzywnych (czas trwania - nie mniej niż 7 godz.):

a) wykonanie analizy czystości i oceny zdolności kiełkowania oraz innych oznaczeń, zgodnie z wymaganiami szczegółowymi dla poszczególnych grup, w szczególności:

- cebulowych

(cebuli),

- dyniowatych

(ogórka),

- kapustnych

(kapusty głowiastej białej),

- korzeniowych

(marchwi, pietruszki, selera),

- liściowych

(sałaty),

- psiankowatych

(pomidora),

- rzepowatych

(rzodkiewki),

- strączkowych

(fasoli, grochu),

b) wykonanie analiz nie mniej niż 1 próby testowej w każdej grupie roślin,

c) wydzielenie nie mniej niż 2 prób analitycznych z prób średnich,

d) zestawianie wyników oraz wydawanie świadectw lub informacji.

Załącznik nr 5

infoRgrafika

Treść przypisu ZAMKNIJ close
Treść przypisu ZAMKNIJ close
close POTRZEBUJESZ POMOCY?
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00