MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA
o zwalczaniu dopingu w sporcie,
sporządzona w Paryżu dnia 19 października 2005 r.
(Dz.U. z 2013 r., poz. 1243; Dz.U. z 2014 r., poz. 343; Dz.U. z 2016 r., poz. 79; Dz.U. z 2016 r., poz. 332; Dz.U. z 2017 r., poz. 263; Dz.U. z 2018 r., poz. 40; Dz.U. z 2019 r., poz. 354; Dz.U. z 2020 r., poz. 307; Dz.U. z 2021 r., poz. 245; Dz.U. z 2022 r., poz. 732; Dz.U. z 2023 r., poz. 565;ostatnia zmiana: Dz.U. z 2024 r., poz. 237)
W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomości:
W dniu 19 października 2005 r. została sporządzona w Paryżu Międzynarodowa konwencja o zwalczaniu dopingu w sporcie, w następującym brzmieniu:
MIĘDZYNARODOWA KONWENCJA
o zwalczaniu dopingu w sporcie
Konferencja Generalna, Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Oświaty. Nauki i Kultury, zwanej dalej UNESCO, na spotkaniu w Paryżu od 3 do 21 października 2005 r. na swojej 33 sesji;
Mając na uwadze, że celem UNESCO jest wspieranie pokoju i bezpieczeństwa poprzez popieranie międzynarodowej współpracy w dziedzinie edukacji, kultury i nauki;
Nawiązując do istniejących aktów prawa międzynarodowego dotyczących praw człowieka;
Mając na uwadze Rezolucję 58/5 przyjętą przez Zgromadzenie Generalne Narodów Zjednoczonych w dniu 3 listopada 2003 r. dotyczącą sportu jako sposobu propagowania edukacji, zdrowia, rozwoju i pokoju, a szczególnie jej pkt. 7;
Mając świadomość faktu, iż sport powinien odgrywać istotną rolę w dziedzinie ochrony zdrowia, w edukacji moralnej i kulturalnej oraz w wychowaniu fizycznym, jak również w propagowaniu międzynarodowej zgody i pokoju;
Zauważając potrzebę stymulowania i koordynowania międzynarodowej współpracy w celu wyeliminowania dopingu ze sportu;
Dając wyraz zaniepokojeniu stosowaniem przez sportowców dopingu w sporcie oraz jego konsekwencjami dla zdrowia, zasady fair play, walki z oszustwem oraz przyszłości sportu;
Mając na uwadze fakt, iż doping zagraża zasadom etycznym i wartościom wychowawczym ujętym w Międzynarodowej Karcie Wychowania Fizycznego i Sportu UNESCO oraz w Karcie Olimpijskiej;
Przypominając, że Konwencja Antydopingowa Rady Europy oraz jej Protokół Dodatkowy, przyjęte w ramach Rady Europy stanowią narzędzia międzynarodowego prawa publicznego, które leżą u podstaw krajowych strategii antydopingowych oraz współpracy międzyrządowej;
Przywołując Zalecenia na temat dopingu przyjęte przez 2, 3 i 4. Międzynarodową Konferencję Ministrów i Wyższych Urzędników do Spraw Wychowania Fizycznego i Sportu, zorganizowaną przez UNESCO w Moskwie (1988 r.), w Punta del Este (1999 r.) oraz w Atenach (2004 r.), a także Rezolucję 32 C/9 przyjętą przez Konferencję Generalną UNESCO na jej 32 sesji (2003 r.);
Mając na uwadze Światowy Kodeks Antydopingowy przyjęty przez Światową Agencję Antydopingowa podczas Światowej Konferencji na temat Dopingu w Sporcie, która odbyła się w Kopenhadze dnia 5 marca 2003 r. oraz Kopenhaską Deklarację o Walce z Dopingiem w Sporcie;
Pamiętając także o wpływie, jaki najlepsi sportowcy wywierają na młodzież;
Mając świadomość ciągłej potrzeby prowadzenia i propagowania badań naukowych mających na celu doskonalenie metod wykrywania dopingu oraz lepsze zrozumienie czynników wpływających na jego stosowanie, aby zapewnić najwyższą efektywność strategii zapobiegawczych;
Zdając sobie także sprawę ze znaczenia bieżącej edukacji sportowców, personelu pomocniczego sportowców oraz ogółu społeczeństwa w zakresie zwalczania dopingu;
Pamiętając o potrzebie budowania potencjału Państw-Stron w zakresie wdrażania programów antydopingowych;
Mając świadomość faktu, iż władze publiczne oraz organizacje sportowe są współodpowiedzialne za realizację zadań z zakresu zapobiegania i walki z dopingiem w sporcie, w szczególności za zapewnianie właściwego, opartego na zasadzie fair play prowadzenia zawodów sportowych oraz za ochronę zdrowia ich uczestników;
Uznając, iż wspomniane władze i organizacje muszą ze sobą współpracować w celu realizacji powyższych celów z zapewnieniem najwyższego poziomu niezależności i przejrzystości na wszystkich stosownych szczeblach;
Dążąc do podjęcia dalszych działań w ramach ściślejszej współpracy w celu wyeliminowania dopingu ze sportu;
Uznając, iż wyeliminowanie stosowania dopingu w sporcie zależy częściowo od postępującej harmonizacji norm i praktyk antydopingowych w sporcie oraz współpracy zarówno na szczeblu krajowym, jak i ogólnoświatowym;
Przyjmuje niniejszą Konwencję w dniu 19 października 2005 r.
Część I: Zakres
Artykuł 1 – Cel Konwencji
Celem niniejszej Konwencji – w ramach strategii oraz programu działań UNESCO w obszarze wychowania fizycznego i sportu – jest promowanie zapobiegania oraz walki z dopingiem w sporcie z myślą o jego wyeliminowaniu.
Artykuł 2 – Definicje
Poniższe definicje należy rozumieć w kontekście Światowego Kodeksu Antydopingowego, jednakże w przypadku sprzeczności charakter rozstrzygający mają postanowienia Konwencji.
Do celów niniejszej Konwencji:
1. „Akredytowane laboratoria kontroli antydopingowej” oznaczają laboratoria akredytowane przez Światową Agencję Anty dopingową.
2. „Organizacja Antydopingowa” oznacza podmiot odpowiedzialny za przyjęcie przepisów określających zasady inicjowania, wdrażania lub egzekwowania dowolnej części procesu kontroli antydopingowej. Obejmuje to, na przykład, Międzynarodowy Komitet Olimpijski, Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski, innych organizatorów ważnych zawodów, którzy przeprowadzają podczas nich badania, Światową Agencję Antydopingową, federacje międzynarodowe oraz krajowe organizacje antydopingowe.
3. „Naruszenie przepisów antydopingowych” w sporcie oznacza jedno lub więcej z poniższych zdarzeń:
a. Obecność substancji zabronionej lub jej metabolitów albo markerów w próbce fizjologicznej sportowca;
b. Użycie lub próba użycia substancji zabronionej lub metody zabronionej;
c. Niewyrażenie zgody lub bez ważnego uzasadnienia niezgłoszenie się na pobranie próbki po powiadomieniu zgodnie z obowiązującymi przepisami antydopingowymi lub w inny sposób unikanie pobrania próbki;
d. Naruszenie odpowiednich wymogów określających dostępność sportowca do kontroli poza zawodami, w tym nieprzedstawienie wymaganych informacji na temat miejsca pobytu oraz niepoddanie się badaniom ogłoszonym w oparciu o rozsądne zasady;
e. Manipulowanie lub próba manipulowania jakąkolwiek częścią kontroli antydopingowej;
f. Posiadanie substancji lub metod zabronionych;
g. Handel dowolną substancją zabronioną lub metodą zabronioną;
h. Podanie lub próba podania sportowcowi substancji zabronionej lub metody zabronionej lub pomaganie, zachęcanie, ułatwianie, podżeganie, ukrywanie lub każdy inny rodzaj współdziałania wiążący się z naruszeniem przepisów antydopingowych lub próbą ich naruszenia.
4. „Sportowiec” do celów kontroli antydopingowej oznacza dowolną osobę, która uczestniczy w sporcie na szczeblu międzynarodowym lub krajowym, zgodnie z definicją każdej krajowej organizacji antydopingowej, uznaną przez Państwa-Strony oraz dowolną inną osobę, uczestniczącą w sporcie lub w zawodach na niższym szczeblu, którą Państwa-Strony uznają za sportowca. Do celów programów edukacyjnych lub szkoleniowych „sportowiec” oznacza dowolną osobę, która uczestniczy w sporcie podlegającym organizacji sportowej.
5. „Personel pomocniczy sportowców” oznacza trenerów, szkoleniowców, menedżerów, agentów, pracowników zespołu, oficjeli lub personel medyczny albo paramedyczny współpracujący lub leczący sportowców uczestniczących bądź przygotowujących się do zawodów sportowych.
6. „Kodeks” oznacza „Światowy Kodeks Antydopingowy” przyjęty przez Światową Agencję Antydopingową w dniu 5 marca 2003 r. w Kopenhadze, stanowiący Dodatek nr 1 do niniejszej Konwencji.
7. „Konkurs” oznacza jeden wyścig, mecz, grę lub jedne zawody lekkoatletyczne.
8. „Kontrola antydopingowa” oznacza proces obejmujący planowanie rozkładu badań, pobieranie i postępowanie z próbkami, analizę laboratoryjną, zarządzanie wynikami, przesłuchania i odwołania.
9. „Doping w sporcie” oznacza wystąpienie naruszenia przepisów antydopingowych.
10. „Należycie upoważnione zespoły kontroli antydopingowej” oznaczają zespoły kontroli antydopingowej działające z upoważnienia międzynarodowych lub krajowych organizacji antydopingowych.
11. Badanie „Podczas zawodów”, w celu rozróżnienia między badaniami podczas zawodów a badaniami przeprowadzanymi poza zawodami oznacza badanie, w którym sportowiec zostaje wybrany do kontroli w związku z konkretnym konkursem, o ile przepisy Federacji Międzynarodowej lub innej stosownej organizacji antydopingowej nie stanowią inaczej.
12. „Międzynarodowy Standard dla Laboratoriów” oznacza standard, stanowiący Dodatek nr 2 do niniejszej Konwencji.
13. „Międzynarodowy Standard Badań” oznacza standard, stanowiący Dodatek nr 3 do niniejszej Konwencji.
14. „Bez zapowiedzi” oznacza kontrolę antydopingową odbywającą się bez uprzedniego zawiadomienia sportowca, podczas której sportowiec znajduje się pod stałym nadzorem od momentu powiadomienia aż do pobrania próbki.
15. „Ruch Olimpijski” oznacza wszystkich, którzy wyrażają zgodę na postępowanie zgodnie z Kartą Olimpijską, i którzy uznają władzę i autorytet Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego, a mianowicie: Międzynarodowe Federacje dyscyplin włączonych do programu Igrzysk Olimpijskich, Krajowe Komitety Olimpijskie, Komitety Organizacyjne Igrzysk Olimpijskich, sportowców, sędziów, związki i kluby, jak również wszystkie organizacje i instytucje uznawane przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski.
16. „Kontrola antydopingową poza zawodami” oznacza dowolną kontrolę antydopingową, która nie jest przeprowadzana podczas zawodów.
17. „Lista Zabronionych Substancji i Metod” oznacza listę przedstawioną w Załączniku nr 1 do niniejszej Konwencji, określającą substancje zabronione i metody zabronione.
18. „Metoda zabroniona” oznacza dowolną metodę, opisaną jako zabroniona na Liście Zabronionych Substancji i Metod przedstawionej w Załączniku nr 1 do niniejszej Konwencji.
19. „Substancja zabroniona” oznacza dowolną substancję, opisaną jako zabroniona na Liście Zabronionych Substancji i Metod przedstawionej w Załączniku nr 1 do niniejszej Konwencji.
20. „Organizacja sportowa” oznacza dowolną organizację, która pełni funkcję organu orzekającego w odniesieniu do zawodów sportowych dla jednej lub kilku dyscyplin.
21. „Standardy Przyznawania Wyłączeń dla Celów Terapeutycznych” (ang. Therapeutic Use Exemptions) oznaczają standardy przedstawione w Załączniku nr 2 do niniejszej Konwencji.
22. „Badanie” oznacza tę część procesu kontroli antydopingowej, która obejmuje planowanie rozkładu badań, pobieranie próbek, postępowanie z próbkami oraz ich transport do laboratorium.
23. „Wyłączenie dla celów terapeutycznych” oznacza wyłączenie przyznane zgodnie ze Standardami Przyznawania Wyłączeń dla Celów Terapeutycznych.
24. „Używanie” oznacza stosowanie, spożywanie, wstrzykiwanie lub przyjmowanie w jakikolwiek sposób dowolnej substancji zabronionej lub metody zabronionej.
25. „Światowa Agencja Antydopingowa” (WADA) oznacza fundację o tej nazwie, utworzoną zgodnie z prawem Szwajcarii w dniu 10 listopada 1999 r.
Artykuł 3 – Sposoby realizacji celu Konwencji
Aby zrealizować cel Konwencji, Państwa-Strony zobowiązują się do:
a. podejmowania na szczeblu krajowym i międzynarodowym stosownych działań, zgodnych z zasadami Kodeksu;
b. popierania wszelkich form współpracy międzynarodowej w celu ochrony sportowców, propagowania etyki w sporcie oraz udostępniania wyników badań naukowych;
c. rozwijania międzynarodowej współpracy pomiędzy Państwami-Stronami a wiodącymi organizacjami w zakresie zwalczania dopingu w sporcie, w tym w szczególności z WADA.
Artykuł 4 – Stosunek Konwencji do Kodeksu
1. W celu skoordynowania walki z dopingiem w sporcie na szczeblu krajowym i międzynarodowym Państwa-Strony zobowiązują się do przestrzegania zasad Kodeksu jako podstawy działań przewidzianych w Artykule 5 niniejszej Konwencji. Żaden z zapisów Konwencji nie uniemożliwia Państwom-Stronom podjęcia dodatkowych działań, mających charakter uzupełniający w stosunku do Kodeksu.
2. Kodeks oraz najbardziej aktualne wersje Dodatków nr 2 i 3 zostały zamieszczone do celów informacyjnych i nie stanowią integralnej części niniejszej Konwencji. Dodatki jako takie nie nakładają na Państwa-Strony żadnych wiążących obowiązków na mocy prawa międzynarodowego.
3. Załączniki stanowią integralną część niniejszej Konwencji.
Artykuł 5 – Działania służące realizacji celów Konwencji
W ramach wykonywania obowiązków zawartych w niniejszej Konwencji każde Państwo-Strona zobowiązuje się do podjęcia odpowiednich działań. Wspomniane działania mogą obejmować podejmowanie kroków ustawodawczych, regulacyjnych oraz wdrażanie polityki lub praktyk administracyjnych.
Artykuł 6 – Stosunek Konwencji do innych aktów prawa międzynarodowego
Niniejsza Konwencja nie zmienia praw ani obowiązków Państw-Stron wynikających z innych, wcześniej zawartych umów, zgodnych z przedmiotem i celem Konwencji. Powyższe nie wpływa na korzystanie przez pozostałe Państwa-Strony z przysługujących im praw ani na realizację ich obowiązków wynikających z niniejszej Konwencji.
Część II: Działania antydopingowe na szczeblu krajowym
Artykuł 7 – Koordynacja krajowa
Państwa-Strony zapewnią stosowanie niniejszej Konwencji, w szczególności poprzez koordynację krajową. W ramach realizacji obowiązków wynikających z niniejszej Konwencji Państwa-Strony mogą korzystać z pomocy organizacji antydopingowych, jak również władz i organizacji sportowych.
Artykuł 8 – Ograniczanie dostępności i stosowania w sporcie substancji zabronionych i metod zabronionych
1. Tam, gdzie będzie to wskazane, Państwa-Strony podejmą działania na rzecz ograniczenia dostępności zabronionych substancji i metod w celu ograniczenia ich stosowania w sporcie przez sportowców, chyba że wspomniane stosowanie opiera się na wyłączeniu dla celów terapeutycznych.. Obejmuje to działania służące zwalczaniu nielegalnego handlu na rzecz sportowców i – w tym celu – działania zmierzające do kontrolowania produkcji, przepływu, importu, dystrybucji oraz sprzedaży.
2. Państwa-Strony podejmą działania (lub – tam, gdzie będzie to wskazane – zachęcą do podjęcia działań stosowne podmioty podlegające ich kompetencjom) mające na celu zapobieganie i ograniczanie stosowania lub posiadania przez sportowców substancji albo metod zabronionych w sporcie, chyba że wspomniane stosowanie opiera się na wyłączeniu dla celów terapeutycznych.
3. Żadne z działań podjętych na mocy niniejszej Konwencji nie będzie ograniczało dostępności substancji lub metod, które są zabronione bądź kontrolowane w sporcie do celów legalnych.
Artykuł 9 – Działania wymierzone przeciwko personelowi pomocniczemu sportowców
Państwa-Strony podejmą samodzielne działania lub zachęcą organizacje sportowe lub antydopingowe do przedsięwzięcia kroków, włączając sankcje i kary, wymierzonych w członków personelu pomocniczego sportowców, którzy dopuszczają się naruszenia przepisów antydopingowych lub popełniają inne wykroczenia związane z dopingiem w sporcie.
Artykuł 10 – Suplementy żywieniowe
Tam. gdzie jest to wskazane, Państwa-Strony będą zachęcać producentów i dystrybutorów suplementów żywieniowych do wprowadzania najlepszych praktyk z zakresu sprzedaży i dystrybucji, włączając informację na temat składu analitycznego suplementów żywieniowych oraz gwarancję ich jakości.
Artykuł 11 – Środki finansowe
Tam, gdzie jest to wskazane, Państwa-Strony:
a. w ramach swoich odpowiednich budżetów zapewnią fundusze na wspieranie krajowego programu badań obejmującego wszystkie dyscypliny sportowe lub wesprą organizacje sportowe i antydopingowe w finansowaniu kontroli antydopingowej poprzez bezpośrednie subwencje i dotacje lub poprzez uwzględnianie kosztów wspomnianej kontroli podczas ustalania całościowych subwencji lub dotacji przyznawanych wspomnianym organizacjom;
b. podejmą kroki w celu wstrzymania związanego ze sportem wsparcia finansowego na rzecz poszczególnych sportowców lub członków personelu pomocniczego sportowców, którzy zostali zawieszeni z powodu naruszenia przepisów antydopingowych w okresie wspomnianego zawieszenia;
c. wstrzymają całość lub część finansowego lub innego wsparcia związanego ze sportem na rzecz organizacji sportowej lub antydopingowej, która nie przestrzega Kodeksu lub odpowiednich przepisów antydopingowych, przyjętych na jego podstawie.
Artykuł 12 – Działania służące usprawnieniu kontroli antydopingowej
Tam. gdzie jest to wskazane, Państwa-Strony będą:
a. wspomagać i zachęcać organizacje sportowe oraz organizacje antydopingowe podlegające ich kompetencjom do przeprowadzania kontroli antydopingowej w sposób zgodny z Kodeksem, włączając badania bez zapowiedzi, poza zawodami oraz podczas zawodów;
b. popierać i ułatwiać prowadzenie negocjacji przez organizacje sportowe i organizacje antydopingowe w zakresie porozumień pozwalających na kontrolowanie ich członków przez należycie upoważnione zespoły kontroli antydopingowej z innych państw;
c. zobowiązywać się do wspomagania organizacji sportowych i organizacji antydopingowych podlegających ich kompetencjom w uzyskiwaniu dostępu do akredytowanego laboratorium kontroli antydopingowej w celu przeprowadzenia analizy antydopingowej.
Część III: Współpraca międzynarodowa
Artykuł 13 – Współpraca pomiędzy organizacjami antydopingowymi a organizacjami sportowymi
Państwa-Strony będą popierać współpracę pomiędzy organizacjami antydopingowymi, władzami publicznymi i organizacjami sportowymi podlegającymi ich kompetencjom a tymi, które podlegają kompetencjom pozostałych Państw-Stron w celu realizacji założeń niniejszej Konwencji na szczeblu międzynarodowym.
Artykuł 14 – Wspieranie misji WADA
Państwa-Strony zobowiązują się wspierać ważną misję realizowaną przez WADA w zakresie międzynarodowej walki z dopingiem.
Artykuł 15 – Równość finansowania WADA
Państwa-Strony popierają zasadę równego finansowania przez władze publiczne i Ruch Olimpijski zatwierdzonego rocznego budżetu podstawowego WADA.
Artykuł 16 – Międzynarodowa współpraca w zakresie kontroli antydopingowej
Uznając, że walka z dopingiem w sporcie może być skuteczna jedynie wówczas, gdy sportowcy będą mogli być poddawani badaniom bez zapowiedzi, a próbki będą na czas przewożone do laboratoriów do analizy, Państwa-Strony – tam, gdzie jest to wskazane oraz zgodne z procedurami i prawem krajowym – będą:
a. ułatwiać realizację zadań WADA oraz organizacji antydopingowych działających zgodnie z Kodeksem, z zastrzeżeniem przepisów odpowiednich państw-gospodarzy, w zakresie przeprowadzania kontroli antydopingowej swoich sportowców podczas zawodów i poza nimi, czy to na własnym obszarze, czy też gdzie indziej;
b. ułatwiać należycie upoważnionym zespołom kontroli antydopingowej terminowe przekraczanie granic podczas wykonywania czynności z zakresu kontroli antydopingowej;
c. współpracować w zakresie usprawniania terminowej wysyłki lub przewożenia przez granice próbek w taki sposób, aby nie naruszyć ich bezpieczeństwa lub integralności;
d. wspomagać międzynarodową koordynację kontroli antydopingowej przeprowadzanej przez różne organizacje antydopingowe i współpracować w tym celu z WADA;
e. propagować współpracę pomiędzy laboratoriami kontroli antydopingowej podlegającymi ich kompetencjom a tymi, które podlegają kompetencjom pozostałych Państw-Stron. W szczególności, Państwa-Strony dysponujące akredytowanymi laboratoriami kontroli antydopingowej powinny zachęcać laboratoria podlegające ich kompetencjom do udzielania innym Państwom-Stronom pomocy poprzez umożliwianie im nabywania doświadczeń, umiejętności i technik niezbędnych do utworzenia własnych laboratoriów, gdyby wyraziły taką chęć;
f. stymulować i wspierać ustalenia w zakresie wzajemnych badań między określonymi organizacjami antydopingowymi, zgodnie z Kodeksem:
g. wzajemnie uznawać zgodne z Kodeksem procedur} kontroli antydopingowej oraz metody zarządzania wynikami badań (włączając stosowne sankcje sportowe) dowolnej organizacji antydopingowej.
Artykuł 17 – Fundusz dobrowolny
1. Niniejszym ustanawia się „Fundusz przeznaczony na wyeliminowanie dopingu ze sportu”. zwany dalej „Funduszem Dobrowolnym”. Fundusz Dobrowolny składa się z funduszy powierniczych, tworzonych zgodnie z regulaminem finansowym UNESCO. Wszelkie wkłady wnoszone przez Państwa-Strony lub innych uczestników mają charakter dobrowolny.
2. Środki Funduszu Dobrowolnego obejmują:
a. wkłady wnoszone przez Państwa-Strony;
b. wkłady, darowizny lub zapisy, które mogą być dokonywane przez:
i. inne Państwa;
ii. organizacje lub programy systemu Narodów Zjednoczonych, w szczególności Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju, jak również inne organizacje międzynarodowe;
lub
iii. osoby i organy publiczne lub prywatne;
c. odsetki od środków Funduszu Dobrowolnego;
d. środki zebrane w drodze zbiórek oraz wpływy z imprez organizowanych na rzecz Funduszu Dobrowolnego;
e. wszelkie inne środki dozwolone przez regulamin Funduszu Dobrowolnego, opracowany przez Konferencję Stron.
3. Wkłady wnoszone przez Państwa-Strony na rzecz Funduszu Dobrowolnego nie będą uznawane za zastępujące zobowiązania Państw-Stron do wpłaty przypadającej na nie części rocznego budżetu WADA.
Artykuł 18 – Wykorzystanie i zarządzanie Funduszem Dobrowolnym
Środki zgromadzone w Funduszu Dobrowolnym będą przeznaczane przez Konferencję Stron na finansowanie zatwierdzonych przez nią działań, szczególnie na wspieranie Państw-Stron w opracowywaniu i wdrażaniu programów antydopingowych zgodnie z postanowieniami niniejszej Konwencji, z uwzględnieniem celów WADA, przy czym mogą one być wykorzystywane na pokrycie kosztów funkcjonowania niniejszej Konwencji. Wkłady na rzecz Funduszu Dobrowolnego nie mogą być obwarowywane żadnymi politycznymi, ekonomicznymi ani innymi warunkami.
Część IV: Edukacja i szkolenie
Artykuł 19 – Zasady ogólne dotyczące edukacji i szkoleń
1. W ramach dostępnych środków Państwa-Strony zobowiązują się wspierać, opracowywać i wdrażać program} edukacyjne lub szkoleniowe dotyczące zwalczania dopingu. W
odniesieniu do społeczności sportowej w pojęciu ogólnym, wspomniane programy powinny mieć na celu przekazywanie aktualnych i dokładnych informacji na temat:
a. szkodliwości dopingu dla etycznych wartości sportu;
b. zdrowotnych konsekwencji stosowania dopingu.
2. W odniesieniu do sportowców i personelu pomocniczego sportowców, w szczególności podczas szkolenia wstępnego, programy edukacyjne i szkoleniowe powinny – oprócz powyższego celu – mieć za zadanie przekazywanie aktualnych i dokładnych informacji na temat:
a. procedur kontroli antydopingowej;
b. praw i obowiązków sportowców w zakresie walki z dopingiem, włączając informacje na temat Kodeksu oraz strategii antydopingowych stosownych organizacji sportowych i antydopingowych. Wspomniane informacje powinny obejmować konsekwencje naruszenia przepisów antydopingowych;
c. listy zabronionych substancji i metod oraz wyłączeń dla celów terapeutycznych;
d. suplementów żywieniowych.
Artykuł 20 – Zawodowe kodeksy postępowania
Państwa-Strony będą zachęcać właściwe instytucje i stowarzyszenia zawodowe do opracowywania i wdrażania odpowiednich kodeksów postępowania, dobrych praktyk i zasad etycznych związanych ze zwalczaniem dopingu w sporcie, które będą zgodne z Kodeksem.
Artykuł 21 – Zaangażowanie sportowców i personelu pomocniczego
Państwa-Strony będą propagowały i w miarę możliwości wspierały aktywny udział sportowców i personelu pomocniczego sportowców we wszystkich aspektach działań antydopingowych prowadzonych przez organizacje sportowe lub inne właściwe instytucje oraz zachęcały organizacje sportowe podlegające ich kompetencjom, aby postępowały podobnie.
Artykuł 22 – Organizacje sportowe a bieżąca edukacja i szkolenia z zakresu walki z dopingiem
Państwa-Strony będą zachęcały organizacje sportowe i antydopingowe do wdrażania programów bieżącej edukacji i szkoleń dla wszystkich sportowców oraz personelu pomocniczego sportowców w zakresie tematów określonych w Artykule 19 powyżej.
Artykuł 23 – Współpraca w zakresie edukacji i szkoleń
Państwa-Strony będą współpracowały ze sobą nawzajem oraz z odpowiednimi organizacjami w celu udostępniania (tam, gdzie będzie to wskazane) informacji, wiedzy i doświadczeń na temat efektywnych programów antydopingowych.
Część V: Badania naukowe
Artykuł 24 – Propagowanie naukowych badań antydopingowych
W ramach dostępnych środków Państwa-Strony – we współpracy z organizacjami sportowymi lub innymi właściwymi instytucjami – zobowiązują się do popierania i promowania naukowych badań antydopingowych na temat:
a. zapobiegania, metod wykrywania, aspektów behawioralnych i społecznych oraz konsekwencji zdrowotnych stosowania dopingu;
b. sposobów i metod opracowywania programów szkoleniowych opartych na naukowych podstawach z zakresu fizjologii i psychologii, z poszanowaniem integralności osoby ludzkiej;
c. stosowania wszelkich pojawiających się substancji lub metod, wynikających z postępu naukowego.
Artykuł 25 – Charakter naukowych badań antydopingowych
Propagując naukowe badania antydopingowe, określone w Artykule 24 powyżej, Państwa-Strony dopilnują, aby wspomniane badania:
a. były zgodne z uznawanymi na całym świecie praktykami etycznymi;
b. były prowadzone w sposób pozwalający uniknąć podawania sportowcom substancji zabronionych lub stosowania metod zabronionych;
c. były podejmowane wyłącznie z zachowaniem odpowiednich środków ostrożności, tak aby wyniki naukowych badań antydopingowych nie zostały wykorzystane w sposób niewłaściwy, lub aby nie zostały zastosowane do celów dopingu.
Artykuł 26 – Udostępnianie wyników naukowych badań antydopingowych
Z zastrzeżeniem przestrzegania obowiązujących przepisów krajowych i międzynarodowych Państwa-Strony (tam, gdzie będzie to wskazane) będą przekazywać wyniki dostępnych naukowych badań antydopingowych innym Państwom-Stronom oraz WADA.
Artykuł 27 – Badania z zakresu nauki o sporcie
Państwa-Strony będą zachęcać:
a. członków społeczności naukowych i medycznych do prowadzenia badań z zakresu nauki o sporcie, zgodnie z zasadami Kodeksu;
b. organizacje sportowe oraz personel pomocniczy sportowców podlegający ich kompetencjom do wdrażania badań z zakresu nauki o sporcie, zgodnych z zasadami Kodeksu.
Część VI: Monitorowanie przestrzegania Konwencji
Artykuł 28 – Konferencja Stron
1. Niniejszym zostaje powołana Konferencja Stron. Konferencja Stron stanowi suwerenny organ niniejszej Konwencji.
2. Sesje zwyczajne Konferencji Stron będą się odbywać zasadniczo co dwa lata. Na podstawie własnej decyzji lub na wniosek co najmniej jednej trzeciej Państw-Stron Konferencja może się także zebrać na sesji nadzwyczajnej.
3. Każdemu z Państw-Stron przysługuje na Konferencji Stron jeden głos.
4. Konferencja Stron uchwali swój własny Regulamin.
Artykuł 29 – Organizacja doradcza i obserwatorzy Konferencji Stron
WADA zostanie zaproszona do udziału w Konferencji Stron w charakterze organizacji doradczej. Międzynarodowy Komitet Olimpijski, Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski, Rada Europy oraz Międzyrządowy Komitet Wychowania Fizycznego i Sportu (CIGEPS) zostaną zaproszeni w charakterze obserwatorów. Konferencja Stron może podjąć decyzję o zaproszeniu w charakterze obserwatorów innych odpowiednich organizacji.
Artykuł 30 – Obowiązki Konferencji Stron
1. Oprócz zadań określonych w innych postanowieniach niniejszej Konwencji, do obowiązków Konferencji Stron należy:
a. propagowanie celu niniejszej Konwencji;
b. omawianie stosunków z WADA oraz analizowanie mechanizmów finansowania rocznego budżetu podstawowego WADA. Do dyskusji można zapraszać Państwa nie będące stronami Konwencji;
c. przyjmowanie planu wykorzystania środków Funduszu Dobrowolnego, zgodnie z Artykułem 18;
d. analizowanie sprawozdań składanych przez Państwa-Strony zgodnie z Artykułem 31;
e. bieżąca kontrola monitorowania zgodności z niniejszą Konwencją w odpowiedzi na rozwój systemów antydopingowych, zgodnie z art. 31. Każdy mechanizm lub środek monitorujący, który wykracza poza art. 31 będzie finansowany poprzez Fundusz Dobrowolny utworzony na podstawie art. 17.
f. rozpatrywanie projektów zmian niniejszej Konwencji pod kątem ich przyjęcia;
g. rozpatrywanie – pod kątem zatwierdzenia (zgodnie z Artykułem 34 Konwencji) – zmian Listy Zabronionych Substancji i Metod lub Standardów Przyznawania Wyłączeń dla Celów Terapeutycznych, przyjętych przez WADA;
h. definiowanie i realizowanie współpracy pomiędzy Państwami-Stronami a WADA w ramach niniejszej Konwencji;
1. składanie wniosku o przedłożenie przez WADA sprawozdania z wdrażania Kodeksu do rozpatrzenia na każdą sesję.
2. W ramach realizacji swoich obowiązków, Konferencja Stron może współpracować z innymi organami międzyrządowymi.
Artykuł 31 – Sprawozdania krajowe przedkładane Konferencji Stron
Państwa-Strony będą co dwa lata przedkładać Konferencji Stron – za pośrednictwem Sekretariatu, w jednym z oficjalnych języków UNESCO – wszelkie istotne informacje dotyczące podjętych przez nie działań mających na celu przestrzeganie postanowień niniejszej Konwencji.
Artykuł 32 – Sekretariat Konferencji Stron
1. Dyrektor Generalny UNESCO zapewni prowadzenie Sekretariatu Konferencji Stron.
2. Na wniosek Konferencji Stron i na warunkach przez nią uzgodnionych Dyrektor Generalny UNESCO będzie w najszerszym możliwym zakresie korzystał z usług WADA.
3. Koszty funkcjonowania Konwencji będą pokrywane ze środków budżetu regularnego UNESCO w ramach posiadanych zasobów na odpowiednim poziomie, ze środków Funduszu Dobrowolnego, ustanowionego na mocy art. 17, lub jako odpowiednia kombinacja powyższych, ustalana co dwa lata. Utrzymywanie Sekretariatu ze środków budżetu regularnego powinno się odbywać w zakresie minimalnym, ponieważ zrozumiałe jest, że Konwencja powinna otrzymywać wsparcie również ze środków dobrowolnych.
4. Sekretariat będzie przygotowywał dokumentację Konferencji Stron oraz sporządzał projekty porządku jej obrad, a także zapewniał realizację podjętych przez nią decyzji.
Artykuł 33 – Zmiany Konwencji
1. Każde z Państw-Stron – na podstawie pisemnego zawiadomienia skierowanego do Dyrektora Generalnego UNESCO – może zgłosić propozycje zmian niniejszej Konwencji. Dyrektor Generalny przekaże wszelkie tego rodzaju zawiadomienia wszystkim Państwom-Stronom. Jeżeli w terminie sześciu miesięcy od dnia przekazania zawiadomienia co najmniej połowa Państw-Stron wyrazi zgodę, Dyrektor Generalny przedstawi wspomniane propozycje na następnej sesji Konferencji Stron.
2. Konferencja Stron będzie uchwalać zmiany większością dwóch trzecich głosów Państw-Stron obecnych i biorących udział w głosowaniu.
3. Po uchwaleniu, zmiany niniejszej Konwencji będą przedstawiane Państwom-Stronom do ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.
4. W odniesieniu do Państw-Stron, które ratyfikowały, przyjęły, przystąpiły lub zatwierdziły zmiany, zmiany niniejszej Konwencji wejdą w życie w terminie trzech miesięcy od złożenia dokumentów, o których mowa w ustępie 3 niniejszego Artykułu przez dwie trzecie Państw-Stron. Po tym czasie, w odniesieniu do każdego Państwa-Strony, które ratyfikuje, przyjmie, przystąpi lub zatwierdzi zmianę, zmiana ta wejdzie w życie w terminie trzech miesięcy od złożenia przez dane Państwo-Stronę dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.
5. Państwo, które stanie się Stroną niniejszej Konwencji po wejściu w życie zmian zgodnie z ustępem 4 niniejszego Artykułu będzie – w przypadku niewyrażenia odmiennego zamiaru – uznawane za:
a. Stronę niniejszej Konwencji, tak zmienionej;
b. Stronę niezmienionej Konwencji w odniesieniu do Państwa-Strony, które nie jest związane wspomnianymi zmianami.
Artykuł 34 – Specjalna procedura zmiany Załączników do Konwencji
1. W przypadku gdy WADA zmieni Listę Zabronionych Substancji i Metod lub Standardy Przyznawania Wyłączeń dla Celów Terapeutycznych, może poinformować o tym Dyrektora Generalnego UNESCO w drodze pisemnego zawiadomienia, przesłanego na jego ręce. Dyrektor Generalny niezwłocznie powiadomi wszystkie Państwa-Strony o wspomnianych zmianach, przedstawiając je jako proponowane zmiany stosownych Załączników do niniejszej Konwencji. Zmiany Załączników będą zatwierdzane przez Konferencję Stron na jednej z jej sesji lub w drodze pisemnej konsultacji.
2. Od dnia powiadomienia przez Dyrektora Generalnego Państwa-Strony mają 45 dni na zgłoszenie sprzeciwu wobec proponowanych zmian na piśmie Dyrektorowi Generalnemu (w przypadku konsultacji pisemnej) lub na sesji Konferencji Stron. O ile dwie trzecie Państw-Stron nie wyrazi sprzeciwu, proponowana zmiana zostaje uznana za zatwierdzoną przez Konferencję Stron.
3. O zmianach zatwierdzonych przez Konferencję Stron Dyrektor Generalny powiadamia Państwa-Strony. Zmiany te wchodzą w życie w terminie 45 dni od wspomnianego powiadomienia, z wyjątkiem Państwa-Strony, które uprzednio zawiadomiło Dyrektora Generalnego, że nie akceptuje wspomnianych zmian.
4. Państwo-Strona, które zawiadomiło Dyrektora Generalnego, że nie akceptuje zmiany zatwierdzonej zgodnie z poprzednimi ustępami, pozostaje związane Załącznikami w ich niezmienionej postaci.
Część VII: Postanowienia końcowe
Artykuł 35 – Federalny lub nieunitarny system konstytucyjny
Do Państw-Stron o ustroju federalnym lub nieunitarnym zastosowanie mają następujące postanowienia:
a. W odniesieniu do tych postanowień niniejszej Konwencji, których realizacja podlega kompetencji prawodawczej federalnej lub centralnej władzy ustawodawczej, obowiązki rządu federalnego lub centralnego będą takie same, jak obowiązki Państw-Stron, nie będących Państwami federalnymi.
b. W odniesieniu do tych postanowień niniejszej Konwencji, których realizacja podlega kompetencji poszczególnych składowych państw, prowincji lub kantonów, które według federalnego systemu konstytucyjnego nie są zobowiązane do podejmowania środków prawodawczych, rząd federalny poinformuje właściwe władze wspomnianych państw, prowincji lub kantonów o powyższych postanowieniach wraz z zaleceniem ich przyjęcia.
Artykuł 36 – Ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie lub przystąpienie
Niniejsza Konwencja podlega ratyfikacji, przyjęciu, zatwierdzeniu lub przystąpieniu przez Państwa Członkowskie UNESCO zgodnie z ich odpowiednimi procedurami konstytucyjnymi.
Dokumenty ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia składa się Sekretarzowi Generalnemu UNESCO.
Artykuł 37 – Wejście w życie
1. Niniejsza Konwencja wchodzi w życie pierwszego dnia następnego miesiąca po upływie jednego miesiąca od złożenia trzydziestego dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.
2. W stosunku do Państwa, które wyrazi zgodę na związanie się Konwencją w terminie późniejszym, niniejsza Konwencja wchodzi w życie pierwszego dnia następnego miesiąca po upływie jednego miesiąca od daty złożenia dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia.
Artykuł 38 – Rozszerzenie zasięgu terytorialnego Konwencji
1. W czasie składania dokumentów ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia każde Państwo może określić terytorium lub terytoria (za których stosunki międzynarodowe Państwo to jest odpowiedzialne), do których stosuje się niniejszą Konwencję.
2. W dowolnym terminie późniejszym każde Państwo-Strona, poprzez oświadczenie skierowane do UNESCO, może rozszerzyć stosowanie niniejszej Konwencji na dowolne inne terytorium określone w tym oświadczeniu. W odniesieniu do takiego terytorium Konwencja wchodzi w życie pierwszego dnia po upływie jednego miesiąca od daty otrzymania przez depozytariusza wspomnianego oświadczenia.
3. Oświadczenie, złożone zgodnie z powyższymi dwoma ustępami, w stosunku do terytorium wskazanego w tym oświadczeniu może zostać wycofane poprzez notyfikację skierowaną do UNESCO. Wycofanie takie nabiera mocy pierwszego dnia po upływie jednego miesiąca od daty otrzymania przez depozytariusza wspomnianej notyfikacji.
Artykuł 39 – Wypowiedzenie
Każde z Państw-Stron może wypowiedzieć niniejszą Konwencję poprzez złożenie dokumentu wypowiedzenia Sekretarzowi Generalnemu UNESCO. Wypowiedzenie nabiera mocy pierwszego dnia następnego miesiąca po upływie sześciu miesięcy od daty otrzymania dokumentu wypowiedzenia. Do dnia nabrania mocy wypowiedzenie w żaden sposób nie wpływa na zobowiązania finansowe przedmiotowego Państwa-Strony.
Artykuł 40 – Depozytariusz
Funkcję Depozytariusza niniejszej Konwencji oraz jej zmian pełni Dyrektor Generalny UNESCO. Jako Depozytariusz, Dyrektor Generalny UNESCO informuje Państwa-Strony niniejszej Konwencji, a także pozostałe Państwa Członkowskie Organizacji, o:
a. złożeniu każdego dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia;
b. dacie wejścia w życie niniejszej Konwencji, zgodnie z Artykułem 37 powyżej;
c. każdym sprawozdaniu sporządzonym zgodnie z postanowieniami Artykułu 31 powyżej;
d. każdej zmianie Konwencji lub Załączników, uchwalonej zgodnie z Artykułami 33 i 34 powyżej oraz o dacie jej wejścia w życie;
e. każdym oświadczeniu lub notyfikacji złożonej zgodnie z postanowieniami Artykułu 38 powyżej;
f. każdej notyfikacji złożonej zgodnie z postanowieniami Artykułu 39 powyżej oraz o dniu. w którym wypowiedzenie nabierze mocy;
g. każdym innym działaniu, notyfikacji lub zawiadomieniu dotyczącym niniejszej Konwencji.
Artykuł 41 – Rejestracja
Zgodnie z Artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych, na wniosek Dyrektora Generalnego UNESCO niniejsza Konwencja zostanie zarejestrowana w Sekretariacie Narodów Zjednoczonych.
Artykuł 42 –Teksty obowiązujące
1. Niniejsza Konwencja, włączając Załączniki do niej, została sporządzona w języku arabskim, chińskim, angielskim, francuskim, rosyjskim oraz hiszpańskim, przy czym wspomniane sześć tekstów ma jednakową moc obowiązującą.
2. Dodatki do niniejszej Konwencji zostały sporządzone w językach arabskim, chińskim, angielskim, francuskim, rosyjskim i hiszpańskim.
Artykuł 43 – Zastrzeżenia
Zastrzeżenia niezgodne z przedmiotem lub celem niniejszej Konwencji są niedopuszczalne.
Załączniki
1. Lista Zabronionych Substancji i Metod – Standard Międzynarodowy
2. Standardy Przyznawania Wyłączeń dla Celów Terapeutycznych.
Dodatki
1. Światowy Kodeks Antydopingowy
2. Międzynarodowy Standard dla Laboratoriów
3. Międzynarodowy Standard Badań
Załącznik nr 1
LISTA SUBSTANCJI I METOD ZABRONIONYCH W 2021 R. [1]
Załącznik w formacie PDF do pobrania tutaj
Wersja angielska – niezaktualizowana
Treść zmiany do wersji angielskiej
Treść zmiany do wersji angielskiej z Dz.U. z 2018 r. poz. 40
Treść zmiany do wersji angielskiej z Dz.U. z 2019 r. poz. 354
Treść zmiany do wersji angielskiej z Dz.U. z 2020 r. poz. 307
Treść zmiany do wersji angielskiej z Dz.U. z 2021 r. poz. 245
Treść zmiany do wersji angielskiej z Dz.U. z 2022 r. poz. 732
Treść zmiany do wersji angielskiej z Dz.U. z 2023 r. poz. 565
Treść zmiany do wersji angielskiej z Dz.U. z 2024 r. poz. 237
Załącznik nr 2
MIĘDZYNARODOWY STANDARD WYŁĄCZEŃ DLA CELÓW TERAPEUTYCZNYCH
Załącznik w formacie PDF do pobrania tutaj
Wersja angielska – niezaktualizowana
Treść zmiany do wersji angielskiej
Treść zmiany do wersji angielskiej z Dz.U. z 2019 r. poz. 354
Treść zmiany do wersji angielskiej z Dz.U. z 2021 r. poz. 245
Treść zmiany do wersji angielskiej z Dz.U. z 2023 r. poz. 565
Po zaznajomieniu się z powyższą Konwencją, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:
– została ona uznana za słuszną zarówno w całości, jak i każde z postanowień w niej zawartych,
– Rzeczpospolita Polska postanawia przystąpić do tej Konwencji,
– postanowienia Konwencji są przyjęte, potwierdzone i będą niezmiennie zachowywane.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 28 grudnia 2006 r.
[1] Załącznik nr 1 w brzmieniu ustalonym przez zmieniony załącznik nr 1 do Międzynarodowej Konwencji o zwalczaniu dopingu w sporcie, sporządzonej w Paryżu dnia 19 października 2005 r., obowiązujący od dnia 1 stycznia 2024 r. (Dz.U. z 2024 r. poz. 237). Zmiana weszła w życie 1 stycznia 2024 r.
Wersja obcojęzyczna niezaktualizowana.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00