Akt prawny
obowiązujący
Wersja aktualna od 2011-10-19
Wersja aktualna od 2011-10-19
obowiązujący
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI1)
z dnia 19 kwietnia 2007 r.
w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać gęstościomierze oscylacyjne do pomiaru gęstości cieczy, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych2)
(ostatnia zmiana: Dz.U. z 2011 r., Nr 210, poz. 1250)
Na podstawie art. 9a ustawy z dnia 11 maja 2001 r. – Prawo o miarach (Dz. U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2441, z późn. zm.3)) zarządza się, co następuje:
§ 1.Rozporządzenie określa:
1) wymagania, którym powinny odpowiadać gęstościomierze oscylacyjne do pomiaru gęstości cieczy, zwane dalej „gęstościomierzami”, w zakresie konstrukcji, wykonania, charakterystyk metrologicznych oraz warunków właściwego ich stosowania;
2) szczegółowy zakres badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej gęstościomierzy;
3) zakres informacji, jakie powinna zawierać instrukcja obsługi gęstościomierzy.
§ 2.Wymagań określonych w rozporządzeniu nie stosuje się do gęstościomierzy oscylacyjnych do pomiaru gęstości cieczy:
1) wyprodukowanych i/lub wprowadzonych do obrotu w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej albo Republice Turcji,
2) wyprodukowanych w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – będącym stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym
– zgodnie z przepisami obowiązującymi w tych państwach, pod warunkiem że przyrządy te spełniają wymagania w stopniu odpowiadającym przepisom rozporządzenia.
§ 3.Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) [1] gęstościomierzu – należy przez to rozumieć przyrząd pomiarowy przeznaczony do pomiaru gęstości cieczy w zakresie od 450 kg/m3 do 2000 kg/m3, działający na zasadzie pomiaru okresu lub częstotliwości drgań układu napełnionego badaną cieczą lub przez tę ciecz otoczonego, jednoznacznie zależnych od jej gęstości;
2) rozdzielczości – należy przez to rozumieć różnicę wskazań gęstościomierza odpowiadającą najmniejszej zmianie wskazań;
3) stałych gęstościomierza – należy przez to rozumieć współczynniki określające zależność wartości gęstości cieczy od zmierzonego okresu drgań lub częstotliwości drgań.
§ 4.1. W skład gęstościomierza wchodzą w szczególności:
1) czujnik gęstości (cela pomiarowa), napełniany mierzoną cieczą lub tą cieczą otoczony;
2) urządzenie do wzbudzania i kontroli drgań;
3) urządzenie do pomiaru i wskazywania okresu lub częstotliwości drgań oraz gęstości badanej cieczy;
4) urządzenie do pomiaru i wskazywania temperatury cieczy;
5) urządzenie rozpoznające i sygnalizujące błędy w funkcjonowaniu lub obsłudze gęstościomierza.
2. Urządzenia wskazujące, o których mowa w ust. 1 pkt 3 i 4, powinny wyświetlać odpowiednio:
1) wartości gęstości wraz z oznaczeniem jednostki miary;
2) wartości okresu lub częstotliwości drgań celi pomiarowej;
3) wartości temperatury cieczy wraz z oznaczeniem jednostki miary;
4) stałe gęstościomierza.
3. Wartości i stałe, o których mowa w ust. 2, powinny być wskazywane z rozdzielczością umożliwiającą odczyt co najmniej 1/5 wartości błędu granicznego dopuszczalnego.
4. W skład gęstościomierza mogą wchodzić urządzenia dodatkowe przeznaczone do:
1) termostatyzacji;
2) przechowywania, przekazywania i wydruku danych;
3) przeliczania gęstości i wskazywania wyników pomiarów w jednostkach miary wielkości fizycznej jednoznacznie zależnej od gęstości;
4) kompensacji wpływu lepkości.
5. Stany nieprawidłowe powinny być sygnalizowane przed wskazaniem lub wydrukowaniem wyniku pomiaru albo powinny uniemożliwiać jego wskazanie lub wydrukowanie.
§ 5.Gęstościomierz powinien być tak skonstruowany, aby różnica pomiędzy temperaturą cieczy wskazywaną i rzeczywistą nie przekraczała iloczynu błędu granicznego dopuszczalnego gęstościomierza i współczynnika równego 0,2 °C ∙ m3 ∙ kg-1.
§ 6.Gęstościomierz powinien być tak skonstruowany, aby pracował prawidłowo albo wyświetlał komunikat o błędzie w przypadku wystąpienia:
1) pola elektromagnetycznego w zakresie częstotliwości od 80 MHz do 1000 MHz, o natężeniu pola elektrycznego do 3 V/m, z modulacją amplitudową fali nośnej sygnałem sinusoidalnym 1 kHz z głębokością 80 %;
2) wyładowania elektrostatycznego o napięciu do:
a) 6 kV – w przypadku wyładowania stykowego,
b) 8 kV – w przypadku wyładowania przez przerwę powietrzną;
3) serii impulsów o wysokiej częstotliwości o wartości do:
a) 1 kV – na przyłączeniach napięcia,
b) 0,5 kV – na pozostałych przewodach;
4) nakładania się napięcia sieciowego w przypadku napięć sinusoidalnych w zakresie częstotliwości od 150 kHz do 80 MHz, wartość efektywna napięcia do 3 V, z modulacją amplitudową fali nośnej sygnałem sinusoidalnym 1 kHz z głębokością 80 %;
5) krótkotrwałego zaniku napięcia poniżej 200 ms;
6) wahania napięcia w sieci w zakresie od -15 % do +10 % napięcia nominalnego.
§ 7.1. Na gęstościomierzu powinny być umieszczone w sposób trwały i czytelny w szczególności:
1) nazwa i typ gęstościomierza;
2) numer fabryczny;
3) nazwa lub znak producenta;
4) znak zatwierdzenia typu, jeżeli został nadany.
2. Na czujniku gęstości powinien być oznaczony kierunek przepływu cieczy, jeżeli ma to zastosowanie.
§ 8.1. Błędy graniczne dopuszczalne gęstościomierza nie powinny przekraczać +1 kg m-3.
2. Błędy graniczne dopuszczalne urządzenia do pomiaru temperatury nie powinny przekraczać iloczynu błędu granicznego dopuszczalnego gęstościomierza i współczynnika równego 0,1 °C m3 kg-1.
§ 9.1. Gęstościomierz powinien być stosowany zgodnie z przeznaczeniem oraz instrukcją obsługi.
2. Wskazania gęstościomierza należy regularnie sprawdzać za pomocą powietrza, wody lub innego ciekłego wzorca gęstości.
3. Adiustację i wzorcowanie gęstościomierza należy przeprowadzać zgodnie z instrukcją obsługi.
§ 10.[2] Zakres badań wykonywanych podczas zatwierdzenia typu gęstościomierzy obejmuje:
1) oględziny zewnętrzne;
2) sprawdzenie, czy instrukcja obsługi zawiera wszystkie informacje określone w § 11;
3) sprawdzenie, czy dokumentacja techniczno-konstrukcyjna gęstościomierza potwierdza spełnianie wymagań, o których mowa w § 6;
4) sprawdzenie, czy urządzenia wchodzące w skład gęstościomierza działają prawidłowo;
5) wyznaczenie błędów wskazań dla objętych zatwierdzeniem typu zakresów gęstości, lepkości, temperatury, ciśnienia oraz strumienia objętości.
§ 11.Instrukcja obsługi gęstościomierza powinna zawierać informacje dotyczące:
1) warunków transportu i przechowywania;
2) ustawienia i instalacji wraz z warunkami znamionowymi użytkowania;
3) sposobów uruchomienia i konserwacji;
4) przepisów bezpieczeństwa obowiązujących podczas pracy;
5) specyfikacji technicznej, w szczególności:
a) zakresów pomiarowych gęstości oraz zakresów temperatury, lepkości, ciśnienia i strumienia objętości,
b) rozdzielczości, powtarzalności oraz stabilności wskazań w poszczególnych zakresach pomiarowych;
6) ustawiania (regulacji) temperatury, jeżeli gęstościomierz ma urządzenie do termostatyzacji cieczy albo sposobu pomiaru temperatury;
7) adiustacji;
8) przeprowadzania pomiaru gęstości cieczy;
9) obliczania stałych przyrządu i wartości gęstości;
10) czyszczenia, przeglądów i konserwacji;
11) źródeł najczęściej popełnianych błędów oraz wskazówek, jak ich uniknąć;
12) sposobu sygnalizowania błędów, w szczególności określenie wyświetlanych symboli odpowiadających poszczególnym błędom oraz sposobów ich usuwania.
§ 12.Traci moc rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 12 czerwca 2003 r. w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać gęstościomierze oscylacyjne do pomiaru gęstości cieczy (Dz. U. Nr 115, poz. 1083).
§ 13.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
|
1) Minister Gospodarki kieruje działem administracji rządowej – gospodarka, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Gospodarki (Dz. U. Nr 131, poz. 909).
2) Niniejsze rozporządzenie zostało notyfikowane Komisji Europejskiej w dniu 26 września 2006 r., pod numerem 2006/0512/PL, zgodnie z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597), które wdraża dyrektywę 98/34/WE z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającą procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych (Dz. Urz. WE L 204 z 21.07.1998, z późn. zm.).
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 163, poz. 1362 i Nr 180, poz. 1494 oraz z 2006 r. Nr 170, poz. 1217 i Nr 249, poz. 1834.
[1] § 3 pkt 1 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 września 2011 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać gęstościomierze oscylacyjne do pomiaru gęstości cieczy, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (Dz.U. Nr 210, poz. 1250). Zmiana weszła w życie 19 października 2011 r.
[2] § 10 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 13 września 2011 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać gęstościomierze oscylacyjne do pomiaru gęstości cieczy, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (Dz.U. Nr 210, poz. 1250). Zmiana weszła w życie 19 października 2011 r.